장음표시 사용
161쪽
. . 33 Do Mi Hic A RE ARTA panes allatos,& sublatis in caelum oculis, gratias egit. inrora empto vult docere, omnes consolationes oc omnia auxilia ab illo nobis esse petenda,qui aperit manum suam, implet Omne animal benedi tione Pia. i .a quo omne datu optimum,& omne donum persectum desursum est descendens, Iac. i. pro quo Deo gratiae sunt agendae,Col. φ. Omne quodcunquesecitis in verbo aut in opere , omnia in nomine Domini nostri Iesu facite gratias agentes. . Cor. io . Sive ergo manduca
tis, siue bibitis, vel aliud quid facitis, omnia in gloriam Dei
Deinde fregit panem & pisces, deditque discipulis: discipuli
vero distribuerunt disicumbetibus. Quo exemplo docere vult, qubd non alibi quam in Ecclesia Christus frangat panem suae doctrinae, non in synagoga, neque in conuenticulis aut caue nis Lutheranorum,sed in Ecclesia Catholicorum. Neque omnibus promiscuh dat panes distribuendos & frangendos turbis, sed discipulis tantum, & eorum successoribus. Tales sunt Episcopi Romanae Ecclesiae, & eorum coadiutores. Qui nos fecit idoneos ministros noui testamenti,ait Paulus, Ipse dedit quosdam quidem Apostolos , quosdam autem prophetas, lios verb euangelistas, alios autem pastores & doctores ad consummationem sanctorum, in opus ministerij, in aedificatione corporis Christi. Quibus dicitur: Pascite qui in vobis est gregem Domini,&c. Insuper impletis omnibus, iussit Christus eos colligere fragmenta, ne perirent. Quo exemplo docere voluit, ut bonis a Deo datis non turpiter abutamur,dilapidantes & profundentes: sed frugaliter & moderath viventes,quaesita conteruemus. Non minor est virtus, ait quidam quam quaerere,parta tueri. Hortamur vos, ait Apostolus, ne in vacuum gratiam Dei recipiatis,a.Cor. 6. Reprehenditur quoque, in parabola Euangelica filius prodigus, cludd bona paterna prodigaliter dilapida
VS, Tertib complectitur hoe Euangelium vim & Lmotum re culi juteo huius miraculi. Confirmat enim & corroborat fidem noltra, firmatio fidei atque omnium Christianorum. Nam si ita potens est Deus, vecors M' - lilia rosas, & flores agri vestiat, & volatilia caeli paicat:quanto magis credentes, & in vocatione sua ex charitate per obedientiam ipsum sequentes,& in eo omnem suam spem collocantes conseruabit, pascet ac eorum curam gereti sicut pr'misit, Mat. 6. Primum quaerite regnum Dei, & naec omnia adiicientur vobis. Hoc ipsum probatur multis scripturae locis & exemplis. Scripturis probatur. Psal. 33 . Non est inopia timentibus eum, P cal. 26. Iunior fui, etenim senui, & non vidi iustum derelictu nec semen eius quaerens pane. Psal .s q. suPer coma
162쪽
eram curam tuam,& ipse te enutriet. Matth. 6. Primum quaerite regnum Dei &iustitiam eius, &c. i. Petri s. Omnem imlicitudinem vestram proiicientes in eum , quoniam ipsi cura est de vobis. Id ipsum quoque exemplis probatur. Deus e nim ante creationem hominis primum omnia elementa creaturis repleuit,vet haberet homo, quibus sustentari pollet. Po-iulum in Aegypto maxima annonae charitate premim Per IO- cis Lepti conseruauit: Populum Israeliticum in deserto quadra- . i. ginta annos manna pauit. Agar in litudine Bercabee aluit. Devi. i. Per coruum & viduam Sarepthanam Eliae alimenta suppe- Gen. . ditauit. Samariam per Eliseum a fame liberauit. . Res. 7. Amplius centum homines, paucis panibus per eundem laturauit. Reg. q. Antonio & Paulo, primis eremitis, panem dii sit, riper sexaginta annos Paulo in quotidianum victum , dimidium panem per coruum subminis rasiet. Hieronym. to m.
a .in vita Pauli. Christus hodie multa millia hominum quin- me panibus nilauit. Haec sunt populo Christiano sedulo inculcanda, & D quentius suggerenda, ut ea ratione, nimiae vulgi dissidentiae
Beatus Augustinus tom. .lib. a.de sermone domini in m. te, pulchra docet dc tractat, quae huius Euangeli j doctrinam illustrant. Idem facit tom. 6. lib. contra Adimantum Manichaeum,cap. q.& 24. Literatis doctrina huius lectionis Euangelicae haec est,nempe decere Christianum, non aded quaestui inhiandum, visi vel minimum quid de immoderata tua solicitudine in negotiis victum concernentibus remiserint, mox se fame perituros existiment: Vult Chrillus omnibus valide esse persuasium, se illo christi hberarum curam libenter suscipere, qui ipsi toto pectore fidunt, qui in ipsum spem omnem reiiciunt: ita tamen ut in sua vocatione I .hlia Tex fide & charitate, quae ipsis praecepta sunt, faciant. Neque e 'Dim vult nos torpere otio nec vetat negotiari, & rem familiare tueri ac augere: imb haec non tantum permittit, vertim etiam imperat & iubet. Ad hoc enim creauit hominem,ut operaretur etiam in paradiso voluptatis, antequam esset peccatum. Gen. a. In cuius vindictam manducandus est iam nobis panis in sudore vultus nostri. Assirmat Iob. s. cap. hominem ad laborem ita esse creatum, perinde atque auem ad volatum. Et Gen. 3 .lesimus emissum a Domino Adamum de paradiso voluptatis, ut operaretur terram de qua sumptus erat. David etiam, Psal.
x 2τ. Beatu eum pronunciat,qui labores manu usu arsi manducauerit, nec tantii beatu,sed bene ei futurii. Labores, inquit, manuum tuarum quia manducabis,beatus es,&bene tibi erit.
Paulus etia illis victu negat qui otio torpent: Qui no laborat, inqui
163쪽
zabes. 3. inquit, non manducet. Qui su rabatur, iam non suretur,magis υδες - - autem laboret operando idianibus suis. Itaque Christus non ' damnat honestos labores , neque licitas negotiationes : sed ins tiabilem rerum augendarum auiditatem, quia qui volunt diuites fieri, incidunt intentationes diaboli, dc in eius laqueos. - Radix enim omnium malorum est cupiditas , &sollicitudo
alitu pis,uVia Docet etiam, non esse penuriae metu a Christi doctrina, fi-
non est receG- de, charitate, aut Ecclesia catholica recedendum. Nam si ali-
in m .i me er quando militantes Deo, necetiariis destituamur, fit inquit Au- inra gustinus in Psalm .s . propter exercitationem nostram: nec iis tum id debilitabit propolitum nostrum, sed etiam examina' sse' tum robatumque confirmabit: certissima enim fide statu mus Deum nostri curam habiturum,si modb obsequentes nos
M ia' s Porro mysterium praesentis Euangelii est,quod sicut Chri- ' stus suis Apostolis panem illum doctrinae cadestis distribuit,m ut ipsi imis silccessoribus & uniuersis Christianis sequuturis
frangerent, indeq; animat Christianorum,cibum & alimentudiuinum susciperent , unde vera & cauestis vita exordium
Nam ipse etiam diabolus, qui Ecclesiae calcaneo semper i , sidiatur , panes pestilenti sectarum fermento corruptos lim dedit, & modo dare non cessat, frangendos, & inter filios Dei distribuendos. Primi omnium qui nos panes suscipiunt sunt haeretici. Talis fuit Simon Magus, Menander, Nicolaus, Cherintus, Ebion, Arrius, atque permulti alij, qui per Eccl. .
siam orientalem panes illos a diabolo porrectos magna anima , tu his, rum iactura distribuerunt. Nostris etiam temporibus Luthe paries a diabo. rus, Brentius, Caluinus panes a diabolo acceptos suis propo-Doc .ptos μι, nunt, & distribuunt. Qui panis ascendit ab inferis, & illorum' poclum is animas quasi presentissimo veneno Occidit, in aeternum profe- .is t. cto perituras, n siserio rςsipistant. Nos autem Catholici h bemus panem illius doctrinar ca testis in nostra catholica ecclesia, quae est Romana. Quod si Brentius & Caluinns voluerint contendere,se habere panes doctrinae caelestis, ostendant a quo Apostolo acceperint,ostendant quis Apostolorum cathedras ipsorum constituerit, inde ab Apostolis successionem suam ostendant: quod si praestare non potuerint, desinant se-a-c . - ducere principes,& simplicium animos. Agnoscant se esse adulSente' i ' tu terantes verbum Dei, oc tales, qui in euersionem veritatis se
tu is commendent ad omnem conscientiam hominum. Aliter Pau-' ' - anus prisscriptionibusa uersus haeretic. Cupio, aiah λ, D. inquit, ostendant mihi ex qua auctoritate prodierint : aedantciae proste mi. Origines ecclesiarum suarum , euoluant ordinem Epit oporu
164쪽
suorum ita per successiones ab initio decurrentem , ut primus ille Episeopus, aliquem ex Apostolis vel Apostoliciis viris, qui tamen cum Apostolis perseuerauerit, habuerit auctorem dc
antecessorem. v pILO GV s EVANGE I.
et Hic duo miracula, etet miraculum in miracula. O uia quin ne millia hominum paucis panibus saturat, o quod Domini priste tiasup usu non minus quam i a .cophini, argumenta inlabilis potentiae Dei. a Delitiis dediti, observent abstinentiam vii rum, quorum mensa hordeactas miles panes Obsonia paruo constantia , paucos pisciculos habuit. Matth. 6. Nolite liciti esse, dicentes, in id manducabimus alit quid bibemus' c. Rom. 13 .Carnis curam ne feceruu in desideriis, sed habentes vi- Etum amicium, iis contenti simus. i .Tim. 6. 3 obserua, cum Christus paralyticum sanat, mortuos suscitat, maris terri states s dat, non agit gratia , sed me post cibum agit gratias, ut doceat , quoties edimus vel bibi niti ut cum gratiarum actione id fiat. i .Tim. . Omnis creatura Dei bona est, nihil reiiciendum,quod cum grati. tram actione percipitur. Sanetificatur enim per vcrbum orationim. Taxatur hic quoqκegula vulgi ; quum exim mirabiliora faceret, non admirabantur, O ecce propter cibum dicunt: Hic est vere propheta ille iam diu e est tus qui venturus erat in mundum . hinc Ioan .6.ait:Amemuco vobis : Non qu ritu me, quia vidistis signa, sed, c.
xPI sTOLA. IF Rarret, ristiu a lani Πωntistae uturoram bonorum, per amplius P peras o tabernaculum non manu isseum . id e l. non latius ereatrONA , neque per anguinem hircorum aut vitulorum . sidpi proprium saliguruem iutroiuissimel in sancta aeterna redemptione inuenta.Si enim sanguis hircorum taurat ter cinis uitida aspersus inquinatos ny ear ad emundationem carnis, quanto magis sanguis Christi, qui per Spiritum sanctum sic et ipsum obtulit immaculatum Deo . emundabit eo lentiam nostram ab Ueribus mortuis. adseruiendum Deo vi-uti' Et ideo novi testamenti mediator es, vi morte ipsius intercedente, in redem tonem earum praeuaricationum , qua eranr sita priori restamento repromissionem at optant , qui Decatis r.atema bare datatis, ira
PA v L v s qui est author Epistolae ad Hebraeos ) opponit
testamentum nouum veteri, dc inter se confert, Iudaeorum α Christianorum sacerdotia, templa, sacrificia,ca rem Onias. Est autem vetus testamentum , decretum legis Mosaicae, quod habebatocerdotium externum, cultus corporales , tabernaculum, siue templum manufactum, crificium externu, purificationem externam. Novum autem testamentum, est decretum Euangelii, quod
habet sacerdotium intcrnu, a Christo institutum, cultus spi-
165쪽
rituales, templum spirituale, spirituales victimas de caeremo
nias, purificationem internam. . -- Describit autem utriusque testamenti Pontificatum, Latoius & Christa. Nam Aaron eiusq; posteri incedebant redimiti externo cultu auri atque argenti, perficiebant sacerdotium extemno apparatu tu caeremoniis, impetrabat quoquς populo Israel purificationem externam. Chrillus verb ingrediebatur, expolitus diuini spiritus ornamentis internis,inardebat diuina charitate obedientia,& patietia, obtulit victima in cruce, de impetrauit temet remissione peccatorum. Ioan. '. Consummatum est. Nam Christus est natura unicus mediator, pro nobis apud Deum. i .Tim. a. Ipse unicum nostrum praesidium,auxilium,consolator, iuilificator
Describit praeterea hic utriusique testamenti Cacrineium, Mosis nempe &Christi. Nain Aaron , eius 'ue posteri, semel tantum quotannis ingrediebantur in sancta sanctorum, per hircorum dc taurorum sanguinem reconciliantes populum Israeliticum : eratque haec reconciliatio temporanea non
Cluil us autem semel in cruce scse obtulit, lemel pro no tras, ac totius mundi peccatis mortuus est, eaque unica oblatione in cruce, impetrauit nobis aeternam ius ificationem, de salutent omnibus credentibus in Christum. Nam ipse 1 erus et , dc summus noster pontifex , qui pro nobis apud patrem intercedit, reconciliat, atque omnia bona de nobis loquitur: qui operatuaeli nobis vera o iustitiam, gratiam, atque remissionem peccatorum , persi iam passionem atque mortem , imb per sanguianem suum pretiosissimum cuius vel minima guttula longe pretiosior est,quam totus mundus. Et vult,Vt eniSLacri iacit femel facti recordemur:cuius consecrandi sacerdotibus quos in
coena instituit potestatem dedit,dum dixi Hoc facite in mea
Gmptum ma Describit tertili, utriusque testamenti tabernaculum, iam ' θ θ- templum, Materiale videlicet, de spirituale. Nam Mois tabe naculum fuit distinctum in atrium , sub dio veluti nostra c meteria, sanctum, veluti templa nostra, ubi vulgus veriatur. In eo fuit candelabrum, mensa, altare, in eo quotidie offerebant sacerdotes victimas, sanctum sanctorum: veluti chorus noliti' templi,in eo fuit arca testamenti: supra hanc Cherubinodumbrantia propitiatorium, in hoc pontifex summus lemel quotannis intrabar, oblaturus pro se,& populo. Girituale tim Templum spirituale, est homo: habetque tres partes, Co
Pus, quo operatur externe. Animam, qua comprehendit rationi consentanea. Spiritum, quo comprehendit inuisibilia: nepe
166쪽
verbum Dei, fidem, charitatem, spem, ac sacramenta, &e. De hoc templo loquitur Paulus, Nescitis quia templum Dei estiss i. . . i.& 6 cap. An nescitis quonia membra vestra temptu est Spiritus sancti,qui in vobis elis Per quem Spiritum semetipsum OL R. . it.
ferens immaculatum Deo, eniundauit conscientiam notiram ab operibus mortuis, & sanctificauit corpora nos ra, ad seruiendum Deo viventi.Nam ipse verus est Samaritantis,qui vulneratum deduxit in diuersorium,&eum curauit. Ipse verus &bonus pastor, qui ouem perditam in humeris tuis reportauit L .ii.
ad ovile Dei in ecclesiam, ibi fonte bapticia tis abluendam, deinde in vitam aeternam.
i Hinc Paulus colligit, quam magnum sit discrimen inter Di ν--m
testamentum vetus,ac nouum. Nam tabernaculum Iudaeorum rarisamenta
erat terreum, opera & industria humana factum: Christi vero υ nia ovou tabernaculum erat multo excellentius, & sublimius, non opera hominum , sed Spiritus sancti virtute, dc diuina aeterni Patris industria factum . Caro enim Spiritus sancti virtute fuerat concepta, & propagata. Ideo dicit Paulus: Christus asilens ponti-
sex futurorum bonotum per amplius ct pnsectius tabcinaculum non manu facium, neque creationis humana,sed diuinae. e. Perfectior erat humanitas Christi, quam tabernaculum Iudaeorum, vel Molis, vel Salomonis . Dicit fuisse pontificem suturorum bonorum: scilicet iustitiae fidei, charitatis, pacis, reconciliationi Si gratiar, gloriae, sacramentorum verbi Dei, dcc. quae nisi Christus administrasset, nunquam essemus habituri. a Praeterea: Christus, in ciuit, non est ingress is in sanguine sane is hire legalium bestiarum, nempe lurcoruna, vitulorum, arietum & rvm ct cluetia agnorunM.quorum sangui Sex virtute propria nec poterat quen- ηρ' iusti Pat, quam iustificare, neque in aeterna in gloriam introducere: sedam christis
per sanguinem passionis suae pretiosissimum introiuit in pa- T.
triam caelestet eiusdemque sanguinis virtute inaestimabiliom ines fuimus redempti, non a iugo Regis alicuius humani, sed . a tyrannide,diaboli, mortis, peccati, di inferni: De qua Zacha- 1.Pιt. i. rias: Visitauit nos, & fecit redemptionem pic bis suae. a Neque id mirum alicui videbitur. Nam si sanguis hircorum, vi
tutorum,ani tum or agnorum, cinis vituli a 'trisu, ct taurorum, inqui
iratossanctificat ad emundationem carnis: quanto magis sanguis Christi, qui per Spiritum sanctum semctipsum obtulit immaculatum Deo, emunda- iit conscientiam miliam ab operibus nici tuis, ad saniendam Deo Muenti ' ult dicere Paulus: Si sanguis animalium irrationalium poterat carnem mundare, nautili magis sanguis Christi poterit iustificare animam , quia per Spiritum sanctum semetipsum obtulit immaculatum Deo. Animal ia verti non se obtu terii ni Deo per Spiritum sanctum, nec erant immaculata, ita ut Christus. idcirco sanguis illorum mundabat carnem, non animam.
167쪽
4 Ideo non; tr lamniti mediator est, Ut morte intercedente, Ios,lauseveviente, in redemptisnem earum pravaricationum, quoniam sub priori te pam in D, ivrai nonnem accipiant, qui vocati sunt aeterna hEreditatis, riChristo Issu Domiti, nostro.
in tistariis a d ςii Π ςx turn Vitae aeternae nobis a Deo promissae in veterii itiis leg', quando d at Deus Abraham, Gen. i s & et r. In seminem, . Q. f. tuo, hoc ei sta Chris O benedicentur, hoc est, iustificabuntur,xa fatuabuntur omnes gentes, non poterat alia ratione nobis rum imae at firmum manere, nisi Christus morte sua illud roborasset. Namna testatoris ita est comparatum in rebus humanis, ut quando aliquis testam te ς' - naento condito, aliquid alicui legat, non prius testamenti te a- - tio rata laabeatur quam testatoris mors intercedat. Ita &noo is contigit, qui quamuis vitae aeternae, & redemptionis promis sionem in vetera testamento haberemus, non tamen hanc mereri aut obtinere poteramus, nisi testatoris mors intercederet, qui expiaret nos a peccatis, S mediator inter Dcum,& nos exist ret. Tantum enim erat peccatum nostrum, ut aliter non post mus redimi, iustificari, dc caluari, nisi unigenitus Dei pro nobis
a Christus fulta metus , craeternua sacerdos secvndum ordinem Meti ichisedech , semper paratus ad suum osscium , ct ad interperandum pra
a Christus Ala unica oblatio pro peccatu nostris, qui per sangui tem, furem sternam redemptionem, pro iis qui crediderunt, cui unt, credair
3 Anathema sit, qui aliud statuerit , qui unuin multiplicarit , qui chri lu: n nou vult saluitiorεm agno sine, o mediatoren noui ustamenti api ntiam a Deo, iustitiam, sancti rationem, redemptionem factum.
Damn T PUD tempore, Pixit Iasus turbis Iudaeorum , ct tristipibi acerdotiemri 2Pis ex υobis arguet me deprecat si Si veritatem duo quare Dos non creditati, mihi' Lui ex Deo est verba Dei audit: propterea Das non audiuir, quia eae o non estis . Responderunt ergo Iudas, ct Averunt ei: Nonne benedidimus nos, quia Samaritanus es tu. θ damonium habes ZR 'ondis Iesus : Fgo dam nium non habeo. sed honorifico latram meum: er vos inhonorastis me. Ego aurem non qua=ogiortam meam : est quiquarat θ' rudiret . . men, amis dico vobis δῖ ovis sermonem meum simaverat, mortem non υidebit in aternum. Diaxerunt ergo Iudaei. Nunc coenolimus quia TIamonium habes: Abraham mor-ruus est,er Propheta, ct tu dic, Si quid sermonem meum seruauerit, non sta Di mονrem in aeterni m.Nunquid tu maror es patre n stro Maham, qui mora
168쪽
vaguri a me sum, gloria mea nihil est: est pater mens qui glorificat me. qia
vos dieitis, rura Deus noster est, ct non cognouistir e . Ego autem mira m. D si dixero, quia non scio eum, ero similis vobis, mendax: orsicio eum. Oseramnem eius simo. braham parer sester exultavit, ψ viaexet dum me rvidit. ergauiso est. Dixerunt ergo Iudai ad eum z inquaginta annos noniam habZs, ct braha vidis lixit ei Iesus: meu amen vico Dobis antequa Abrahamferet ego sum. Tulerunt ergo lapides ut iacerent in eum.Iesus autem
absonii se, er extust de templo. .
HIs τοκελ haec Euangelica complectitur tria. O potimia chrii Primi, , Apologiam, qua Christus vitam suam tue- si ρυ vitam
tur,dicens: in is ex vobis arguet me de peccatot quasi dicat: Prodeat suam tuetur. aliquis vestrii,& me delicti aut peccati alicuius conuincat,scrutati estis vitam dc doctrinam,calumniis etiam adhibitis, nihil tamen reprehensione dignum in veritate inuenistis, quare igitur mecum in iudicium non descenditis Hic Christus non rogat, num quis illi aliquid obiicere audeat. Nam Ioan. 9. dixerunt: Non et hic homo a Deo,qui sab Matib.u. batum non obseruat. Et ibidem: Nos scimus, quia homo peccator est. Et rur 3,Ecce homo vorax, & potator vini, publicanorum N peccatorum amicus sed rogat, possit ne quis eum conuincere alicuius criminis eorum, quae falsb ipsi obiiciebantur. Sie apud Micheam 6. cap. dicitum Iudicium Deo cum habita- toribus terrae, popule meus, quid feci tibii Responde,&c. Deinde, in hac Apologia tuetur Christus suam doctrinam, Vorita. ρεν sdicens:si veritatem dico eti bis, quare mihi non crediti si Veritas, quem- α abiluvii admodum di lux, per seipsam amabilis nisi fortὸ aegris o D' culis odiosa sit dirigit enim,& maximὶ veritas diuina, quae ad Deum nos dirigit. Hinc David precatur. Emitte lucem tuam,& veritatem tuam:ipsa me deduxerunt,&adduxerunt innio tem sanetum tuum, &c. Sicut igitur leuitatisci id credere, sic magna caecitatis signum est, veritati non credere,vi testatur Eeclesiasticus cap. i'. Ideo dicit: Si veritatem dico, quare non creditis mihis q. d. Si durum est diabolum habere patrem, demendacio ludificari,cur mihi & veritatem dicenti, & adopti nem stior' ira Dei promittenti, non creditisi Non potestis amendacio niberari , nisi per veritatem , non potestis a iii go diaboli eripi, nisi per silium Dei. Offertur ergo vobis vltrbueritas, cur eam sperniti si Dixi me esse filium Dei, idq; imiraculis comprobaui, quis igitur vos fascinauit non credere veritati' siaul. 3.
Rationem ponit cur non credant, &verissima ratio est,chm Ratio cur nodicit: Qui ex Deo est, verba Dei audit. Propterea vos non auditis, quia ex
Deo non estis. Quibus verbis ostendit discrimen inter filios Dei, μ' .dc Satanae: illi audiunt libenter verbum Dei, hi verti mininiE. 'o Signum hic etiam liquescit, praedestinatorum, hi lίbenter au- o maria 'diunt verbum Dei. Psta, ii 3. Quam dulcia faucibus meis elo
169쪽
quia tu super mel ori meo. Et signum reprobatorum hisasti ciunt, negligunt,vel minus reuerenter audiunt. Quia proiecisti 1 RG M, sermonem Domini, proiecit & te Dominus. Durissima itaq; haec est sententia, quae nedum Iudaeos damnat, sed etiam plures e Chrii ianis.Si ex Deo non sunt, qui verbum Dei non audiunt, quis non videt quam pauci sint electi, tametsi multi, imb omnes vocati sint i Attendat igitur quilibet conscientiam suam, quomodo astectus sit erga verbum Dei, dc videbit num ex Deo iit Vel non. . a Secundb,complectitur haec historia, malitiam Pharis o-rum. Nam cum Christus innocentiam tuam tueretur, calumniabantur Pharitat Christum, dicentes: Nonne benedicimus nos, o dis th -sa mari ianus , tu, ct demouium habe, ac si diceret: tua doctrina, ris e miracula sunt merae praestigiae. Iracundi dc praecipitis ana' 'Φ mi indietum est, correptionem mansuetὶ & leniter illatam non m ' κ μ in eo nuitia & contumelias erumpere, di cum V ra non assint, quae rectὶ obiici possent, etiam falsa confingere,cuae alteri impingat: quemadmodum Iudaei hic faciunt. Summa,hoc uno verbo, & doctrinam,& vitam Christ i calumniantur : doctrinam, cum dicunt eum daemonium habere et vitam,
cum dicunt eum Samaritanum . . .
Visa 'ul ae Per hoc significatum est ec vitam , & doctrinam piornm
doctrina se M temper calumniis impiorum patere , ne nullam Videantur tuae per impiφ' ineredulitatis causam habere. Si enim patremfamilias Beelzer bub vocaverunt, quan id magis domesticos eiust Matth. O. A tende igitur, quantam a peccatoribus sustinuit contradicti nem filius Dei, ne tu deficias, si tale quid etiam tibi contingat. s.cn.c. Heb. aia . Quare igitur, iuxta Paulum in alio loco, non magis iniuriam accipitis, quin magis fraudem patiminii Resspondit Iesus: Ego timonium non habeo , sed honorisco panem mem, mos inhonora, is me. Hic vides verὸ dixisse Petrum. i .ca. 2 . de Christo: Cum malediceretur, non male dicebat, &c. Accepit autem grauem ab aemulis calumniam, & falsb illatam, quam tamen verE in eos retorquere potuisset: vertim a contumeliis Gliam veris temperauit, dc mansuetissimh respondit hac dulci verborum mansuetudine, eos ad lenitatem animi reducere curans. responsio enim mollis frangit iram. Prouem. is. Respondet tamen Christus ad crimen doctrinae suae obiectum,docens nos , quae ad Deum pertinent, vindicare nos debere cum multa diligentia: quae vero ad nos spectant, probra despicere. Contrarium huius facit mundus. .
- n Probat Christus se daemonium non habere, ex eo quω in omnibus gloriam Dei quaerit, & munus a Deo iniunctum in
Mr. 9 D um gloriam Dei exequitur. Haec autem duo contraria fiunt,daem
Mn.ri uare. Iuum habere, & Deum honorificare. Nam Ganon Deu glori-
170쪽
scare non potest: nec aliud obstat ei ad salutem. Superbia e ram, aut te oderunt ,ascendit semper, Psal. Sed tacite innuit ipsos potius mille daemonibus actos,quando dixit: Vos inhonera is me. Quis enim tantam impietatem in Israel quefiasse ut cum omnes alij Christum honorificent, ipsi soli blasiphement, quem primi omnium sumpere debuerant. Hoc idem verbum etiam in nos competit. Iuste enim de nobis conqueri potem Vos inhonorallis me. Si pater vel ter ego sum, Maiaeh. Lubi est honor meust Do autem ηen quam gloriam meam : est qui quam iudicet. Hoc addit Christus, ne Iudari putarent ex ambitione eum dixisse: Quis me arguet, &c. Item, ne putarent eum iniuriis ostentum, vindictam an eis petere. Claritatem ab hominibus . inquit no
accipio. Et in cruce clamauit: Pat r dimitte illis. qui querat, ct iudicet. Deus pater sicilicet, qui dedit illi gloriam, honorem oc regnum. Dan. 7. Idem etiam Deus iudicabit & ulciscetur iniuriasChristo illatas, sicut ad Mosen dicitur, Qui prophetam hunc,nempe Christum, audire noluerit, ego Deut. Is. vltor ex ista. Hinc Christus in Psal. 24. orat, Iudica me Deus, dc discerne causam meam, &c. Ainen, amen dico vobis, si quis sermonem meum seruauerit, mortem non videbit in atriuuiri. Quemadmodii Simile ductis fidelis medicus, etiam si contumeliis ab aegroto aniciatur, non a - . M tamen cessat remedia apponere sanitatis ic Christus hie, nihil motus tam insigni contumelia, persistit in eo quod ceperat, his verbis nimirum ostendens potentiam Euangelij, nempe quod virtus fit Dei ad salutem omni credenti. Rom. 1. Malitiam Pharisaeorum iteratb declarat. Nam clim Christus doctrinam suam quam Pharisei diabolicam vocant, super M otia r omnes caelos sustulisset,& potentissimam reginam constitui set, utpote, quae serpenti caput esset contritura: Phatitai time calumniam repetunt, dicentes: Nune comitum, qaiadam uri I habes. Ex hac Iudaeorum responsione prim b naturam impii, si- debuitur cui enim accepta contumelia bonus tit melior, sic accepta beneficio malus fit peior,neque id abs re. Roman. s. Diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum, etiam si mala sint, odientes autem Deum,omnia etiam bona, in malum vertunt. Deinde vides hic, qyam verὸ dictum sit: Peruersi dissicilὸ corrigun- , τ ., tun Eccle. i. Impij semper proficiunt in peius. 'Abraham, inquiunt, morimis est, prophetae, o iudicis:Si quis sermonem meam seruauerit, mortem non gustabit in aeternum' Carnalis ho--be orno, nihil niti carnalia cogitat. Nescit aliam vitam, quam car- ' si nalem:nec aliam mortem,quam corporale. Proinde quicquid μ' -- vel de vita, vel de morte audit, tantum carnali ter intellistit At ' tqui scriptura apertὸ nobis duplicem mortem insinuat. Est eman rs corporis,quae est ipsius animae ab ergastulo corporis