장음표시 사용
211쪽
e .m i cum male levetur. non minisAcebat: ct eum pateretur, non esse
nab a Tradebat autem iudicanti se imuste, qui peccata nostra Esepertulit in eo ore μα siper lunum, ut peceatis meretur, iustit vivamin, evius Mares nati ebis Eratis eni-s ut o s rarantes Jid conuersi essu nunc adpastorem is Episcopum animarum Destrarum.
YN MAe Epistola, diuus Petrus facit tria. si 1 i Primb,admonet nos,ut Christi vestigiis i
eoaharenum que sequi debeamus, cum ait: istin passem est pro nobis, vobis relinqnens exemplum,ut sequaminimesima eius. His verbis ottendit P trus.qui volet esse discipulus c hristi,eum oportebit Christum sequi, atque eius crucem baiulare, iuxta illud: Qui vult venue post me, abneget semetipsum,&sequatur me.Oportebit quoq; eum varias tentationum, afflictionum, persecuti Dam,& cal mitatum procellas perpeti.Hinc ait Christus: Qui non baiulae erucem suam,&venit post me,non potest meus Meuiscipulus. Μare. 8. sic ait: Qui enim me confessus fuerit, & verba mea in
generatione ista adultera & peccatrire: & filius hominis confitebitur eum , cum venerit in gloria patris sui cum angelis litis. Quo ergo iniuriarum & astectionum Christianus plus pacitu eb propior Ze maior est eius felicitas. In summa Paullis ait: Oportebit Christianos fieri cosormes imagini fili j Dei. Ro. Itima δ. g. Et si cum Christo patimur,&una cum illo glorificabimur. v ainbis chri et Secundd, ostendit diuus Petrus quibus in rebus Christum
eum Disitari imitari debeamus, ctim ait: Qui pectatum non fecit . nee inuentiu euritu in ore eius,qui cum malediceretur,non maledicebat: cum pateretur, ueamminabatur: iradebat autem iudicanti se iniuste. Isai. s 3 . His verbis ostendit Petrus,qubd Christus filius Dei, omnia amictionum cenera, aequissimo animo pertuli eminem laesit,neminem at- fecit iniuria. Hinc ait, Matth. i i. Discite a me, quia mitis sum,& humilis corde. Neminem calumniatus fuit. Hinc ait Lucio. Orate pro calumniantibus vos. Omnia vindictae Dei patris reliquit. Hine ait Lue. sexto: Diligite inimicos vestros,benetacite his qui oderunt vos benefacite maledicentibus vobis. Et quae docuit verbo et pleuit opere. Quae docuit,ccepit facere. Aeritu primo: Orauit pro crucifigentibus se,dicens:Pater remitte illis, quia nesciunt quid faciunt. π r Habet quoque eius reiimitatores: Ioseph fratrum tuom i sti is imitan- iurias patienter tulit,omnia Deo csimittens Gen. 37. Davidί-
. iij sui Absalon, dc Semei calumnias pertulit. 1 .Resum L . 3 d.
212쪽
Stephanus orauit pro suis inimicis: Domine, ne statuas illis hoc peccatum. Act. 7. Quae exepla imitati debent omnes Christiani, minimὸ verbultionem &vindictam quaerere de inimi- eis & hostibus, sed ei tradere vindictam,qui iuste iudicat. Ait m t. D. enim: Mihi vindictam,& ego retribuam. Tertio, Apostolus adducit rationem, cur Christi vestigia fiatis euir insequi debeamus, chira ait: χ9 peetaia ηο Haiph pertulit in corpore fl- imis M.
suo super lignum: ut peccatis mortui iustitie uiuamive cuius livore sanari estis. Eratu enim sicut eues errantes, sed conuasi su nunc ad pastorein σepiscopam animarum vestrarum. His verbis ostedit Petrus causam, quare Christus haec omnia tormenta tanta animi aequitate &moderatione tulerit: nempe, ut ferendo omnes illos cruciatus Quare tam
in corpore suo, no in diuinitate, quε corpori & animae erat con si tanta re iuncta super lignia crucis, nos, qui peccati vulnere mortui, & ηἰς in. crina inii peste infectilethaliter eramus, eius morte reuiuisceremus,&lanctissimo sanguine quasi medicamine opportunisi simo, nitati restitueremur.Vnde Christus factus eii nobis iu- ELesb. 18. Ostificator, ut si impius egerit poenitentia,&c. Christus etiam La Ierem. is.ctus est nobis saluator, ut saluti faciat populit suum a peccatis
eorum. Mai. i. Famis est nobis redemptor: iuxta illud, Ledemptor noster Dominus exercitus. Isai. 7. Factus est nobis me- cicus, ipso sic per prophetam tes ante: Vt mederer contritis co
de. Isai. 6i .Factus est nobis vivificator uxta liud: Vivificaui enos post duos dies, Osse. 6. Factus est nobis pontifex: teste Paulo:Habentes ergo potificem magnum. Heb. . Factus est nobis Christus, pastor bonus, ipso dicente: Ego sum pastor bonus. Sumus enim Christi morte a Satana, morte aeterna, pecca- inora Christitis, & inferno liberati, sumus Christi morte ac resurrectione nostra Fum . histificati. Rom. . Sumus Christi liuore sanati,caelum adepti, vita.
vitam aeternam sortiti. Christus autem haec omnia pro nobis tolerauit, ut peccatis mortui, iustitie vivamus: hoc est,ut mortui simus ad peccandum, Mortui Dee adc vivi ad illa exequenda opera, quibus Deum placemus,& vi- ra iustitia -- tam promereamur aeternam. Quam phrasim sacrae scriptura , -- lin.
clarius sic reddas . Sicut enim qui mortuus est, nihil operatur: ita qui iustificatus est i mortuus debet ene peccatis, id est, non debet peccare.Et quemadmodii qui vivit,ope atur: ita qui iustitiae vivit, opera iustitiae facit. 'Ad hoc sumus vivificati,ut via uamus, non nobis,sediustitiae. Apprndiae. Clini igitur Christus pro nobis erucifixus, mortuus, dc G- Roma. .
pultus sit,morte sua peccata nostra deleverit, resurrectione sua nobis iustitia comparauerit,& spiritum fuit donauerit: aequis. simum est,ut Christi spiritu sequamur,carnem nostra mortua
debere esse peccatis sciamus, poenitentiam de praeteritis malis
213쪽
agamus,bona opera faciamus &mon redeamus vesuti canis
ad vomitum ,sed in bonis progrediendo, fructus id est operat ullitiae faciamus. '
reabsia esia1- Ecclesia eatholica Romana sola habet Spiritum sanctu inthea siti habet Diabolus regit omnes illos , qui hanc ecclesiam non agnoscudi Dractu. matrem,sponiam Christi columnam di firmamentum verit
T Toc Euangelium complactitur tria. BOAM 1a'ν Arai Primbi ossicium boni dc mali pastoris. Est autem besequii. nus pastor, qui inerat perofluam mouile ovium:hiccbgnose tur ex vocatione. Vam ipse non se ingerit symonia aut ambiatione impulsius, sed vocatus a Deo Be missus, si ii Aaron, Heb. .Deinde hic cognoscitur ex doctrina. Nam p=aedicat doctrinam catholicam ecclesiae Romanae cOformem, pascit, curat, oc tuetur oves verbo Dei, cana doctri ita,n insectaria. Prsterea cognosckur hic ex vita.J im non ita piabdicὸ peerat, ut legis diui n. V contemptor videatur, sed iuxta Dei l gem vitamsda, quantum potest, instituit. Hos Paulus vocat ministros Dei. 2. Cor 6. Dil pensatores mysteriorum Dei. t . Corint. q. Coadiutores. ii Cor. 3. Agricolas, ibi de & aedificatores: Episcopos, Act. acri Pallores. Ephes. q. dido flores. . Cor.
Bσ-i pastoris Boni pastoris specimen Ac exemplum se praebuit Christus, exemplis Chri inquiens: Fρο μm ille pastor bonus. de quo Isai. Ap.&EZech. 3 I-- ' promissio facta est. Vere bonus pastor. Ipse eniso nos pascit corporeon inrimento. Matth. 6. Psal. tem Psal. i 3 3.Qui dat escam ouini carni. Pascit erbo diuino. Mati. 6. Pascit cor
214쪽
raeris sui sacrameto. Ioan. 6 . Ipse dirigit oues suas, curat 8c tu tur, EZech. Hunc pat orem petebat Moses,cum diceret: Pro . videat Dominus Deus spiritum omnis carnis, hominem qui Hum. 27. o super multitudine hanc,& possit exire dc intrare ante eos, ne fit populus iste sicut oves absque pat ore.
Est autem malus pastor, . dictus mercenarius , qui non est Pastarn missus,sed ipse venit. Mercenatius est de numero illorum pro- -μμα -- Phetarum, de quibus Ierem .cap. 23. aut Non mittebam eos, ait Dominus,& ipsi currebant. Quorum mores idem propheta describit,cap. 2 7. t .& infra 29. Talas sunt nostri teporis lia retici,qui chm Deus illos ad suas vocationes traxerit, ipsi nes- Iecta sua vocatione,ex didascalis fartoribus, de bubulcis se ha- .ciunt ministros verbi diaboli. Paulus vocat eos canes. Philip. 3. operarios malos, & inimicos crucis Chri isti, ibidem: vocat eos ventres pigros. Tit. i.& malas bestias: vocat pseudoapostolos,
Non ergo est bonus pastor, qui non per ipsis m,& propter Pastor noα ι
ipsum ovium suscipit curam, nec syncein irrumpit. Non enim nu Ἀ- . potest elle verus palliat, nisi purus ab omni cupiditate commo- rei priuati, nisi vitae quoque suae contemptor,cum necessitas c sit, pro ovium salute exii at.
iam ergo plus terrenam substantiam, quam oves diligunt, hi Nomen merith nomen pastoris perdunt, qui non pro amore intimo, sed ruper se qua ad temporales mercedes pascunt: locum quide palloris tenen sed lucra animarum non quaerunt, terrenis cominodis inhiant, honore praelationis gaudent,teporalibus lucris pascuntur,impensa sibi reueretia ab hominibus Lutatur. Hos Cluillus optumo cognomine mercenarios vocat. Iullum quidem est di laedi lanam percipere eu, qui gregem pascit: sed nihil aliud quaerere, nedum impium, sed di s ul; una est. Fidelibus enim palimribus, nedum quae ad temporalem vi eiu & vestitum pertinent, conceduntur: sed & aeterna praemia promittuntur, ut patet in parabola deseruis..Stultus igitur est,qui cum de temporalia de inclith. s. aeterna habere posset, ipse solis temporalibus contentus est. Lupus ergo veniens indicat quo quisque animo super gregis Lupin sed custodiam excubat: Mercenarius si viderit lupum venientem, qWρ hoc est si vitae ingruat periculum proditis ovibus, suae vitae fu-- 'ν
sa constitit, gregem lupo dissipandum & dilaniandum relin- 'μμε
quit. neque eiam gregis interitus dii cruciat animuria mercena-Nj . Ita fit,ut simul oc domino pereat quod unice diligebat, ocgrex veniat in exitium, qui seruari poterat. Mercenarius dicitur ingere, cum haereticis non Obsistit ex amoerar iis timore, ne quid incommodi patiatur, fugit clim verbum exhor quan Aginatationis subtrahit, chm vitia subditorii non corripit, sed tacet, αλιμ
215쪽
IDM. gregis Iibidini adlubescit: hoc docet, ut gloria venetur 5c e
LVρ - et Complectitur secundo hoc Euangelium naturam lupor , & ouiunx nam lupi dispergunt, rapiunt, lacerant,occidunt, α perdunt oues. Sunt autem luet duplices: Clancularij,ut hypo Lupi duplicu. critae & pseudoprophetae. Hi non parum incomodant ecclesiae catholicae: uam dum suis seruiunt voluptatibus, subsanctitatis praetextu, miras praestigias persuadenti implicioribus, nempe
odium religiosorii, clericorum, aliaque vitia quam plurima, a. Tim. 3 . Manent inter catholicos,facientes quaelium ex pietate. Lupi sint hae. 3 Iim. 6. Hi sunt lupi tantbcrudeliores, quatis magis sub ovivetici or -ma veste, luporum truculentam saeuitiam occultatam gellant, munL Matth. . Atteiadite a falsis prophetis, dic.
Alij lupi sunt manifesti, quales sunt haeretici haeresus dam cap. 2 v. nati, & tyranni, de quibus Ezechiel: Principes eius in medio iutius quasi lupi rapientes praedam, ad effundendum sanguinem,
di ad perdendas animas, S auare sectanda Iucra. Ab his sedulo est cauendum,quia etsi Christum exterius prae se ferant, dc ore a. or.II. crepent . intus tamen diabolum habet. Nam eiusmodi pseud Ovel ιιcm δε- apostoli sunt operari j subdoli, transfigurantes se in Apostolo, Eoς Christi. Q ad naturam ovium οροuci scire oves esse duplices: Sunt risu obeuientes, quae audiunt vocem palloris , di sequuntur pasto p Ast rem. Sunt etiam inobedientes oves, quae non audiunt v'cem pa
. . storis,& contemnunt pallorem. Oranes itaque Christiani in
telligat se oues esse Christi: iuxta illud Psal. Nos populus eius,
ει oues pascua eius, ipsique tam esse charas, ut animam suam .re vitam dederit, ut ipsas de ore luporum S leonum infern lium liberaret. hinc repetit: Ego sum pastor brem , cognosco Ones Diem, cognoscunt me mea. Sicut nouit me patar ut germanu filiu, Tu ue voluntati per omnia obsequentem . sic S ego agnosco patrum di diligo, di sermonem eius seruo,& animam mea pono pro ovibus meis, Isai. D.Tradidit in mortem animam sua. Qui igitur libenter audit huius pastoris terribiles comminationes, vel sanas exhortationes, hoc est dulces voces , speret se eius fore ovem. Nam ipse Christus ait, Oves mea vocem meam audiunt. Qui autem haec non libenter audiunt,illis per Zacha. locat. I, 'uitur Dominus, ac dicit: Non pascam amplius oves inob dientes, nec defendam. Timeant grauissimam comminatione, . omnes inobedientes. erc. pasto- 3 - Tertib complectiturhoc Euangelium mercedem pastorv. rvm B vstru, Primb bonorum, nempe vitam in am. de qua Dan. tr . ivit te Πέ. autem docti fuerint, fulgebunt quaλ &c.& l . Pet. s. Pasci in qui in vobis est, gregem: di cum venerit princeps pastorum a cipietis coronam immarcessibilem . Deindecoplectitur me arat . cedem malorum, nempe, mortem manam,de qu/, Σῆς b η
216쪽
vat pastoribus, qui pascunt semetipsos, &c. Item. 3. Si non an-
nunclaueris neque locutussieris, languinem eius de manu tua
requiram, & Philip . a. Multi ambulant, dic. quorum finis estanteritus. Caeteriam compleetitur etiam mercedem ovium,hrimo bonarum, nempe vitam aeternam. Christus enim dicet illis:
Venite benedicti patris mei, percipite regnum, dic. Matth. 2 s. Deinde ponit mercedem ovium malarum: nempe ignem aeternum. Claristu enim dicet illis: Ite maledicti in ignem aeternu, in cer ovium Ibidem. Sed nequis putaret pra missas promissiones, vel com ρ' si, vita: minationes ad iolos Iudaeos pertinere, addit Christus, di φήμη με εcens: Et alim oues habeo,quae non sunt ex hoc cuili, c. Qua sententia, V '
Christus propriὸ vocationem gentium praedixit, de qua sic in v aris se Psalmo r. Deus pater filio dicit: Postula a me & dabo tibi gen- tirum. tes haereditatem tuam, dic.& in Iaia. 9. Dedi te in lucem gentium, ut sis salus mea usque ad extremum terrae. Et filius ipse, Malach. i. Ab ortu solis usqueati occasui magnum est nomen meum in gentibus. Et iterum: Mati. . Multi venient ab oriente de occidente, Sc recumbent cum Abraham, Sc. Et illas oportet me adduco. a Iesus non solu moriturus erat pro gente, sed ut fi Iios Dei qui dispersi erant, congregaret. Ioan .ii. ut non sit Iu- detorum Deus tantum, sed & gentium, RO. o. Vnde idem Apostolus: Rom. i. Euangeliu Dei virtus est ad salute omni creden- ti, Iudaeo simul & Graeco. Signanter hoc verbo ostendit suum O postobrum Ec Apostolorum ossicium esse, ut adducant homines Deo. Non o sum.
habet enim pastor Euangelicus quod ocietur. Sunt enim aliqui in ovili,sed iidem adhuc multis malis obnoxij,tecte EZech. 34.
quibus sanandis fidelis pastor inuigilare debet. Alij extra ovile degunt, hi adducendi & extrahendi sunt. Alij partim in
Ecclesia, partim extra Ecclesiam siunt, qui videlicet aut fide, aut operibus deficiunt. Omnibus his succurrere debet fidelis pastor,ut in unitate Ecclesiε audiant vocem Christi,& dicant cui a Petro: Ad quem ibimus t Verba vitae habes, Ioan. 6. Et eritetnum Mile ct unus pastor. Non vult Christus hoc verbo post nouissumam iudicii diem omnes & bonos & malos simul in unum a ternae vitae locum congresandos esse, ut quidam falsb colligunti. non enim dixit Christus omnes homines in unum stabulum congregandos , sed, Erit unum ouile, inquit. Ad ovile autem, nec canes, nec hirci , nec porci admittuntur, sed solae oves. Patet igitur, qudd locus hic non de malis loquitur, sed tantum debonis qui oues dicuntur. Huc pertinet, quod Christus dicit, in iudicio oues ab hoedis separandas, & aliud iud
cium ouiu, aliud, hoedom futurii, tantum abest ut in unu ovile congregentur. Sic Paulus: i .Cor. 3 .Eph. s. Omnis, inquit,sOrnicator,aut avarus, & c.non habet haereditatem in regno Chri
217쪽
cuncisa asis ex ouili Iudaeorum non enim habebant testamenta, hora erant
de progenie patriarcharum , alieni erant a Christo, abalienatia Republica Israelis, &e. Nihil igitur aliud vult Cluillus h verbo, quam quod paries ille inimicitiarum, qui hactenus Iudaeos a gentibus iegresauerat, demoliendus esset. Ephe. 2.Οm-- mumque clectorum liue E Iudaeis, siue ὸ gentibus futura esset Gl. Π7. ct una Ecclesia. Hinc Christus dicitur lapis angolaris, propterea H qubd duos in se populos tanquam patietes complectitur. Hinc O μμ g l ' , Paulus: I ne inquit est pax nostra, qui fecit Utraque Unum, r* p Ephe. a . Sic & Zach. 6.cap. Ipse,inquit, aedificabit temptu Do mino, & concilium pacis erit inter duos illos, puta Iudaeos Mgentes. Iam cum gentes statim post ascensionem Christi vocari coeptae sint, coni at qubd vethum hoc Christi iamdudu in1-pliatum est,& quotidie impletur. Ibunt ergo mali in DuppliciuMatth.M. aeternum, iusti verb in vitam aeternam.
Quod autem omnium electorum,siue h Iudaeis, siue e genti' bus,vna dicitur Ecclesia,non intelligendii est,qubd omnes ele-'h s. . dii in uno loco sint, usi conuenire debeant in hac vita. Sed ideo Una Ecclesia, dicitur una Ecclesia, propter fidei, spei charitatisque unitatem. O in easM- Ipsa est enim viati mysticum corpus Christi, quod ab uno ca- μολ- pite Christo gubernatur, uno Spiritu sancto viviscatur,vna Iege regulatur, uno fonte purificatur, uno pane rescitur, ad unam patriam proficiscitur. Ex hoc igitur verbo colligitur, qudd ne ino Caluatur,nisi in Vno hoc ovili Ecclesiae inueniatur. Huius ne 7. figura praecessit in arca Noe, &c. i. Pet. 3. Osscium boni pa-
Boni pastoru storis ita describit Christus hoc Euangelio, ut sibi boni pasto-
comtu chri- ris encomtum tu re competere eui ncat. Ait enim boni pastoris p. ς-ῖς -- officium esse, tam charas habere suas oues,ut pro eis coierua
dis animam suam, hoc est vitam, si res ita nostulauerit,ste surus. Quod quidem quanta prompti tuaine Christus secerit, deprehenaei facith, qui ea quae: eptimana sancta gesta sunt,se- ria consideratione perpenderit. Inde fiet, ut 'nusquisque nostra
in eius amorem inardescat, cuius tanta fuit benignitas, ut non pro suarum ovium animabus e cado descenderit,uerum dc annmam suam ac vitam in earum redemptionem dederit, . Ioa. 3.
In hoc cognouimus charitatem Dei,quoniam ille anima suam pro nobis posuit. . Pastorum ei Distant hinc pastores diligeter inseruire gregi diuino, ipsum- gregi e trire que ea lesti ac sana doctrina pascere. Quod si lupo viderint v ipsi et M p ' nientes, dilaniaturos oves falsis doctrinis ac peruersis dogmati- bus,viderintque suas oues perituras, ac subuertendas, si ips&giant,constituras autem in fide si ipsi adsint, caueant sibi a fuga: Consistant animo masculo, & intrepido contra haereticos,con
Ram.ῖ. tra falsos prophetas, Deus aderit illis. Et si Deu pro se habent,
218쪽
uis contra ipsos ' Quod si ad carceres rapiantur & neci detur,icant id tyrannis, quod tres illi pueri Regi Nabuchodonosor,
Dan. 3 . Deus noster quem colimus, potest eripere nos de camiano ignis ardentis, & de manibus tuis, o Rex, liber. re. od si noluerit, notum sat tibi Rex , quia deos tuos non colimus, ocstatu am auream quam erexisti, non adoramus. O felices pastores .flselicissimos Episcopos Anglos, qui pro ovibus vestris in ergastula arctissima compacti , ita praelia Domini aduersus haereticos praeliamini, ut oues Christi vinculis vestris in eiusde Chrii i amore & eius sponsae Ecclesiae Romanae obedientia Acultu sortiter constrictas teneatis quid ad bonum ac verum pallarem f. tineat, o in qua term bonusque pa- chrasim bori lar asal prauo pastore distinguatur,quid εtiam ad bonos minuisub- ρέη id tos. De hoc pastore ad Hebr. i 3 .seribitur: Deus pacis qui Gisaeli demor- ruis pastinem magnum Dominum nostrum Iesum Chustum apiet mos in omni bono. a Discrimi te iisti cenarii crρψοfu boni missio Pharissis notat, qui Notantur mala ligne serebam quod multi Christo ad eret se resutis, tum non es minisi risu. hici latrones. 3 vocatio Gentium o Ivitiarum in obedientiam fidei, et tu unum ouili vecatio ge o vnim pastor. nMn.
earnabbus desideriti, qua militant a esus animam : Conue D innem -- stram inter lentes habentes bonam ut in eo, quod detrectant de υobu. tanquam de malefctoribus ex bonia operibu/ vos eansi erantes , glarescent Deum in dia .
v rationu . Subiecti igitur estote omni humana ereaturae propter Deum. Da Regi.quasi praecessinusue Ducibus, tanquam ab eo missu, ad υin ictam male factorum laud- νοὸ bonorum:quia sie eLI voluntas Der,ut benefacientes obmutesceres uti imprudentium hominum igneror Lim : quasi tiberi . ct non quasi istamen habentes malitiae libertatem sed sicut sirin Dei. Omner Mnου- e fraternitasem diligite, Deum timete. Regem honorificate.Serussabditi estoιεώ ammt ore dominis, non tantium bonis ct mori dia etiam ae .lis. Hau a Mum gratia Dei in chricto Iesu Domino no Ira.
IN u λ e Epistola diuus Petrus facit tria.
i Primo hortatur omnes Christianos,via concupiscentiis 1 i , uiciis& ramalibus desideriis abstineant,&inter gentes habeant b. d,sirim, abstariam & honestam couersationem, Idque ob ditas causas. Prior henia propto eos quonia in boc seculoChristiani sunt hospites, aduens, & δε- UM.
219쪽
peregrini. Altera causa est, quoniam in hoc seculo, inimici Ecclesiae perpetuli pios Christianos persequuntur,detrali ut illis,
insimulanteos multoruerim inii: adebo passim mali audiant,
atque odio habeantur. Est enim vita Christianorum, militia Vita chris super terram,Iob . perpetuit bellum, & assidua pugna in hoc
norum mili seculo, non aliter atque militum in castris, Ephe. 6. Deus enim ς t. exercituum semper habet eductas copias, cotra satanam, portasque infernales. Vbique proclamat Euangelium, sonant clac. sica, canunt signa, militares adhortationes Implet aures: Pugna fortiter,resiste viriliter, punge, macta, vince, sta, ne cadas: na co-' rona expectat victorem. Apo. a. Iaco. i. Hoc praelium incipit a baptismo,& duratisque ad mortem. Sicut olim Getiles detrahebant Christianis,ipsos diffamantes, magnaque inuidia grauantes apud populum: ita nuncinimici Ecclesiae catholicae, scilicet, Lutherani,Caluini star, Brentiani, Anabaptistae,Turcae, Sacramentarij, infamant summum Pontificem , Cardinales, Episcopos, Clericos, Monachos, omnestiue Christianos.couersatio Sed Petrus optimὰ nobis consulit: nempe, ut conuersationena interatntra bonam habeamus inter gentes, hoc est,ut ita vitae nostrae instrutuamus actiones ut vivetes inter ipsos haereticos ea opera a
mus, quae ipsos qui nobis detrahunt, confundant,& ad meliora compellant: glorificentque Deum,videntes nos bonis ac sanrbit . i. et is studiis illorum cincere malitiam. Tale quid etiam monet Paulus: Sitis, inquit, sine querela,& simplices filii Dei, sine r Irehensione,in medio nationis prauae & peruersae, inter quos tacete, sicut luminaria in mundo, &c. Tit. a. exemplum esto fidelium,&c. ν2 Secundo, Petrus admonet omnes,ut subditi sint omni h
manae creaturae: id est, omni humanae ordinationi, atque cuiuis magistratui, cum sacro tum prophano: atque omnia quatius Rom. I s. rint decreuerint,constituerint,& ordinauerint, non repugnan-
Obediendum tia Deo,obsentent, & imperata faciant: idque propter Deum, magistratu . cuius authoritate imperant, & leges condunt, aliasque ordin tiones faciunt, Prou. . Quod si Turca, Tyrannus, Lusterus, diabolus,aut mundus, fidei tuae rationem ex te quae sierit, liberὸ Ades ore Gn- confiteri oportet,iuxta illud Rom. io. Corde creditur ad iustusitenda. tiam, ore autem confessio fit ad salutem. Si verb suo more,ad aliquid, quod imi Dei aduersari videatur,te inducere, aut compellere velint, intrepidὸ respondeas haereticum atque iri gistratum prophanum nihil iuris prorsus habere in animam,nec in res sacras,contra Deum & pietatem. Debet enim magistratus pr0phanus, relinquere Deo, & Ecclesiae suu imperium in- tactum: nec licet eis falcem in messem alienam mittere, cum exinatis 12. Christi decreto sint relinquenda Caesari,& Christo sua. Petrus igitur hac lection docuit fideles sui secuti,ne religionis
220쪽
titulo ullam molirentur rebellionem, nec obedientiam suis negarent magistratibus: sed pacis ludiosos se priestarent. V tinam haeretici noliti temporis, expressum hoc Dei verbum pro dignitate perpenderent. Non enim inobedientiam,& rebellionem docerent subditos aduersus superiores. Magistratus quippe a Deo institutus est, in laudem bono- Magistrariuriam, vindictam vero malorum, ne putent iudices suarum pam a Deo inintu tium esse, mala tantum punire: Debent enim bonis viris suum patrocinium : sunt enim assertores veritatis & probitatis. Quiduas Quia haec est voluntas Dei, ut obmutescere faciatis imprudentium hominum ignorantiam. Magnam empbasim habent verba illa Petri: Quia sic est τοluntas D.i. Agunt sane contra vo- H relictu eλIuntatem Dei haeretici nostri seculi , qui sunt causa, ut subditi DG ν' passim tumultuentur: unde hos manet horrendum iudicium. Nam sex sunt ouae odit Dominus, & Geptimum detestatur ani- . ma eius, hoc est,eii qui seminat inter fratres distorsas. Quam grauis culpa sit distordi de schismatis, liquet, pro qua nec munus acciptur, nisi ante ab animo pellatur hinc Prou.i 7. Sem per iurgia quaerit malu angelus autem crudelis mittetur con
3 Terti praecipit hic seruis & famussis, ut cum timore ob Famuli. --diant dominis, non tantum banis ct humanis, verum etiam pravis die' - δε- iracundu . Nam gratiam habent apud Deum, qui praeter meritu, mi', re propter pietatem & iustitiam amiguntur. .Rφm Iz.
Sed vana est eorum gloriatio,qui pro meritis puniuntur, & si
plectuntur, qui peccantes,alapis re colaphis caeduntur. i . Petri ri, ' a. Vana est igitur gloriatio Anabaptistarum, aliorumque h. i. Cor. γ. reticorum, qui cum extremo sunt assiciendi supplicio, videntes riatis furcam,aut ignem, falsia dc diabolica laetitia disi lusitur. Cau- . abuti 'ala, non poena patientis animum consolatur. De causa verb,an rum dr aliorusit iusta nec ne,certqs nos reddit Ecclesiae iudicium &sentetia, V non nostrum. Hoc testtitur Paulus: Nihil mihi conscius sum: sed non in hoc iustificatus sum. qui autem iudicat me, dominus est. Aperta est spiritus sancti sententia quM vel in proprii . actionibus iudicandis, non nostrum,sed Ecclesiae iudicium d
Qui nune voluerint esse Christiani, non debent respicere d minorum suorum aut prassatorii morositatem, amarulentia r Meno vel dissicultatem: sed cotemplentur, audiant ue quae Christus O mμω ρ 'praecipiat, secumque cogitent atque reuoluant, qualestunque ρ U sint domini vel herae, mansueti vel immites: tamen iis libenter inserviant ac famulentur,&c. id5ue propter Christum, qui & 'propter nos seruus factus est Phili p. a. Mati. ro. Loquitur autem hie deseruis,in quos domini tantum habebant imperium, ut liceret more pecudis vendere, aut crudelius etiam tractare.