장음표시 사용
201쪽
Ad secundum, dicendum, quod locutio exterior , quae fit per vocem, est nobis necessaria propter o faculum corporis: Unde non convenit angelo; sed sola locutio interior ; ad quam pertinet non solum quod loquatur sibi interius concipiendo , sed etiam
quod ordinet per voluntatem ad alterius mani sestationem. Et sic lingua angelorum metaphorice diciatur ipsa virtus angeli, qua conceptum suum mania festata
Ad tertium dicendum , quod quantum ad ange Ios bonos, qui semper se invicem vident in Verbo, non esset neeessarium ponere aliquid excitativum :ruia sicut unus semper videt alium; ita semper vi- et in eo, quicquid est ad se ordinatum . Sed quia etiam in statu naturae conditae sbi invicem loqui poterant , & mali etiam angeli nunc sibi invicem l quuntur, dicendum est , quod sicut sensus movetur . a se bili , ita intelIectus movetur ab intelligibili. Sicut ergo per signum sensibile excitatur sensus et ita per aliquam virtutem intelligibilem potest exciatari mens angeli ad attendendum.
EX art. habes primo e quomodo per rationem Ois stendas, recte scripturam insinuare, quod unus - Angelus alteri loquitur . Hoc autem insinuavit diacens I. c ista I 3. β linguis hominum loquar , Θ Am. felorum, &c. Ad quid enim ponit linguas in Ange is: nisi ut ex hoc, tanquam ex notiori nobis, Angeloriun locutionem denotet : ne lingua incassum
eis data videatur. Quod si aliquibus , puta hominibus , cum quibus tam familiariter , sicut inter se
invicem, non conversantur , loquuntur quandoque,
multo magis sibi vicissim mutuo loqui dicendi sunt. Item idipsum insinuavit dicens Zach. 3. Angelus , qui loqνεbatur in me , egrediebatων , ω ritus Amgelus egrediebatur in occursum ejus , oe dixit ad eum : Cωνre , loquere ad puerum sum , &c. Ecce , quod unus Angelus , secundum scripturam , alteri
Angelo loquitur. Nec mireris , quod supra g. I .art. i. adducta est auctoritas haec ad ostendendum , quod unus Angelus illuminat alium . Nam omnis illuminatio est locutio , licet non omnis Iocutio sit illuminatio, & consequenter auctoritas, quae pro il- Iuminatione stat , etiam pro locutione facit . Pro antedictorum ampliori notitia, sumendo scilicet officium omne linguarum Angelicarum , notandumvst , quod in cognitione mentis Angelicae aliquid, est,
202쪽
- , de quo superiores Angeli non loquuntur inserioribus , neque inferiores luperioribus , & hoc est
divina essentia . Hanc enim omnes immediate viis
dent, 'iuxta illud Hier. 3I. non docebit ultra υis ρν ximum suum, in fratrem Dum dicens , eognosce dominum , 'omnes cognoscent me a minimo usque ad maximum eorum Item aliquid est in cognitione mentis Angelicae, de quo superi res loquuntur inferioribus, sed non e converso, & huiusmodi sunt mysteria divinae providentiae, seu, nominando, in δερ.
q. IO6. a. I. rationes divinorum operum. Horum eis
nim plura cognoscunt in Deo superiores, utpote pe fectius eum videntes, quam inseriores, unde ipsi de his instruunt inferiores, seu eos illuminant, quae ii fructio , seu illuminatio etiam locutio dici potest . Item aliquid est in cognitione mentis Angelicae, de quo superiores lNuuntur inserioribus , & e scoriverinso, & huiusmodi sunt occulta cordium ex libero a hitrio uniuscuiusque dependentia . Haec enim soli Deo patent, & his, quorum sunt , iuxta id a. Cor. a. quae sunt hominis, nemo movit , nisi spiritus h
minis , qui in ipso es. Quae& de angelo dicta cointelliguntur . Haec ergo non veniunt in notitiam alterius, nisi eo manifestante, cuius sunt, sive sit i ferior, sivest superior, Manifestatio autem talium fit , dum inferior angelus superiori loquitur , non per modum illuminationis , sed per modum cuius dam significationis. In quolibet enim angelo est aliquid , quod naturaliter ab altero angelo cognoscitur. Dum ergo id, quod est naturaliter notum, prO- ponitur, ut signum eius, quod est ignotum , manifestatur occultum. Taliter autem facta viani sestatio dicitur locutio, & hoe ad similitudinem hominum, qui occulta cordium manifestant aliis per quoddam
exterius apparens, puta per voces sensibiles, 'nutus, aut per quodcunque aliud corporale. Ea igitur, quae in angelis sunt naturaliter nota , inquantum assumuntur ad manifestationem occultorum , dicuntur Voces, signa, Nel nutus, & potestas conceptum suum manifestandi hoc modo , nominatur metaphorice lingua angelorum . Seeundo habes r quomodo, per rationem scripturas praemissas , pro quanto unum
- angelum loqui ad alterum dicunt , & intelligas, & declares, di probes. Tertio vides: quomodo, So
203쪽
138 QUAEST. CVII. ART. II. ARTICULUS II. sas
Utrum inferioν angelus superiori loquatuν.
i A D Secundum sic proceditur . Videtur , quod imo serior angelus superiori non loquatur . Quia super illud I. Corint. I 3. Si lingvir hominum loquar, oe angelorum , dicit Glos c ονd. Nic. de L νν. ruod locutiones angelorum funt illuminationes , quiatis superireres illuminant inferiores : Sed inferiores nunquam illuminant superiores , ut supra dictum est. c quaes. praeci art. 3. Ergo nec inferiores sup xioribus loquuntur. a. Praeterea. Supra dictum est, c-maee. m. I. quod i luminare nihil est aliud , quam illud , quod est alicui manifestum , alteri manifestare . Et hoe Idem est loqui. Ergo idem est loqui, & illuminare: Et sie idem, quod prius. 3. Praeterea. Greg. dicit a. Mori c eas. 4. a orine. quod Deus ad angelos sequisur eo ipso quoa eorum eordibus occulta sua inυisibilia ostendis : sed hoc ivsum est illuminare. ergo omnis Dei locutio est il- Iuminatio . Pari ergo ratione omnis angeli locutio est illuminatio . Nullo ergo modo angelus inserior superiori loqui potest. Sed Contra est , quod, sicut Dion. exponit c. 7.coel. Hier. c a med. inferiores angeli superioribus
dixerunt: utiis es isse Rex gloriae rRespondeo dicendam , quod angeli inferiores f. peνioribus loqui possunt. Ad cuius evidentiam consicerandum est , quod omnis illuminatio est locutio in angelis: sed non omnis locutio est illuminatio : uia, sicut dictum est, c arri praee. angelum loqui angelo nihil aliud est, quam conceptum suum ordiri mare ad h ut ei innotescat per propriam volunt
Ea vero , quae mente concipiuntur , ad dumex Trincipium referri possunt: sc. ad ipsum Deum, qui est prima veritas ; N ad voluntatem intelligentis , ver quam aliquid actu consideramus . Quia vero vexitas est lumen intellectus, di regula omnis verit ris est ipse Deus , manifestatio eius , quod mente consipitur , secundum quod dependet a prima veritate , de locutio est, & illuminatio : Puta, si unus homo dicat alii, eaelum ess a Deo ereatum, vel, homo es animal . Sed maniscstatio eorum , quae dein, Pen-
204쪽
Undent ex voluntate intelligentis , non potest dieti illuminatio , sed locutio tantum : Puta, si aliquis alteri dicat, 'Io hoc addiscere, Hola hoc, υel silua
facere . Cuius ratio est , quia voluntas creata RON. est lux , nec regula veritatis , sed participans I cem. Unde communicare ea , quae sunt a volunt
te creata, inquantum huiusmiai, non est illum in Te . Non enim pertinet ad perfectionem intellectis. mei, quid tu velis, vel quid tu intelligas , cogno scere: sed solum quid rei veritas habeat. Manifestum est autem , quod angeli dicuntur superiores , vel inferiores per comparationem ad hoci principium , quod est Deus . Et ideo illuminatio aquae dependet a principio , quod est Deus , solum per superiores angelos ad inferiores deducitur.' Sed in ordine ad principium , quod est voluntas , ipsae volens est primus , & supremus . Et ideo manis statio eorum, quae ad voluntatem Pertinent, per M .psum volentem deducitur ad alios quoscunque . EEquantum ad hoc & superiores inferioribus , & ius xiores superioribus loquuntur.
Et per hoc patet solutio ad Primum , & ad Secundum.
- Ad tertium dicendum , quod omnis Dei locutici ad angelos est illuminatio : quia, cum voluntas Dea sit regula veritatis , etiam scire quid Deus veIit rtinet ad persectionem , & il uminationem me tis creatae . Sed non est eadem ratio de voluntate
angeli, ut dictum est. c cov. an. APPENDIX.
EX art. habes primo : quomodo per rationem stendas , scripturam sacram merito dicere ire sensu, quod inferior angelus alloquitur superiorem et sic autem hoc dicit psal. 23. his in isse rex Horiae Angelorum enim inferiorum ina en vox, seu locu tio , qua inquirunt a superioribus de magnitudine Christi ascendentis . Unde stea a superioribus illuminatis de hoc a Christo domino, quem interrogarunt dicentes: Quis es isse, qui ascendit de Edom tinctis insibus 8 Iia. 63. respondetur illis, dominus fortis , oe potens, dominus potens in praelio : & tem ; dominus virtutum ipse in rex gloriae . Christus namque fuit potens in praelio crucis , quando . scilicet cruci adiudicatus, & affixus iudicium mundi
potens exercuit, quando principem mundi tunc mi sit foras, quando inibi a terra exaltatus omnia tra
205쪽
maximus, extensus donavis nobis omnia delicta, de lans , quod adversus nos erat, ebirographum-deereti ipsumque tulit de medio affigens. illud cruci, quando in cruce spoliatus expolians principatus , oe potest res traduxit confidenter ,. palam triumphans illos in semetipso c Cos. a. quando fecit utraque unum scν meditam parietem maceriae solvens ,. inimicitias in came Da Iegem mandatorum decretis evacuanx , ut duos eonderet in semetipso , in uno novo homine faeiens pacem , ut reconesitaret ambos in uno corpore per erucem interfeiens inimieitias in semetipso , Eph. a. Christus quoque fuit dominias virtutum , quando ascendens in ritum captivam duxis captivit rem , Dian 67. quando postiis nubem aseensum istim, in ambulavit super pennas ventorum, Psal. 1O3. qua do eos itutus eue ad denisampinis in coeusibus su pro omnem principartim , sir potesatem, oe viri rem , ω dominationem, oe omne nomen , quod n
minatur non 'Itim in hoc semis , sed etiam in furum , γ subjecta habuit omnia Iub, pedibus suis c Eph. J J Vide Diovs 7. e. rael. Nier. & lap. D.
57. a. I. seciando habes; quomodo per rationem illud psal. Σ3.. pro quanto inseriores angelos ponit alloqui superiores, &intelligas, & declares ,.& probes - tio vides: quomodo, &c..
gelus. Deo non loquatur . Locutio enim est ad manife1tandum aliquid alteri: sed angelus nihil potest manifestate Deo, qui. omnia. novit .. ergo ange ius non loquitur Deo. 2. Praeterea. Loqui est ordinare conceptum intellectus ad alterum , ut dictum est : c ar. I. huj. q. Sed angelus semper conceptum suae mentis. ordinat in Deum . Si ergo, aliquando Deo loquitur , semper Deo loquitur . quod potest videri aliquibus inco Veniens , cum aliquando angelus. angelo loquatur. Videtur ergo , quod angelus nunquam loquatur
Sed Contra est , quod dicitur Zachar. I, Respondit angelus Deo, . dixit; Domine exertatuum ἡ-- quoquo non misereberis Ier alem Z Loquitur ergo.
206쪽
ππ. CVII. ART. III. . IstrRespondeo dicendum , quod , sicut dictum est ,
c artie. I. hujus quaes. locutio angeli est per hoc,
quod conceptio mentis ordinatur ad alterum . Maaliquid ordinatur ad alterum dupliciteν Uno modo ad hoc quod communicet aliquae alteri : sicut iarebus naturalibus agens ordinatur ad patiens: & in locutione humana doctor ordinatur ad discipulum Ee quantum ad Me nulla modo angelus sequitue Deo , neque de his , quae ad rerum υeritatem pertia,nent, neque de his, quae dependent a voluntate erea rar quia Deus est omnis veritatis, & omnis voluntatis principium, & conditor . Alio modo ordinatur aliquid ad alterum , ut ab eo aliquid accipiat : siis cur in rebus naturalibus passivum ad agens ; 8e in locutione humana discipulus ad magistrum: Et Memodo angelus loquitur Din, yel consulendo divina voluntatem de agendis, vel eius excellentiam, quam nunquam comprehendit, admirando et sicut Gregorius aicit a. Moral. c e p. 4. quod a sesi loquuntuν Deo, cum per hoe quod super sem x p ses respieiunt, in motum admirationis suetum.
Ad primum ergo dicendum , quod I utio nore semper est ad manifestandum alteri: quandoquae ad hoe ordinatur finaliter , ut loquenti aliquid manifestetur: sicut cum discipulus quaerit aliquid a magistru . Ad serandum dicendum , quod Iocutione , quae angeli loquuntur Deo, laudantes ipsum , & iam
rantes , semper angeli Deo loquuntur :. Sed locuti ne , qua eius sapientiam consillunt super agendis , tunc ei' loquuntuc ,, quando aliquod novum per eos agendum occurrit, super quo desiderant ii Iuminari ..
EX art. habes primo r quomodo per rationem
stenjas , merito a scriptura eme insinuatum , quod Angeli loquuntur Deo, tum locutione laudis ,& admirativae contemplationis, tum locutione consultationis .. insinuavit Matth. Ist. Angeiι
eorum in eoelis semper vident faelem pareis mei, qu3kn eoelis es. Item T. Pet. I. In quem desederane an geli presspieres. Item Eccles. in sequentia . Μῶran-rυν, nee fasidisne, in eum, quem prospiciunt, se Mntur , nec defetunt, quo frui masis filiunt . Nam illud videre faciem Dei , illud mirari , illud frui ,
illud sitire . est ipsorum cum Deo locutio admirxtionis ,. & laudis continuae, ut in ad Beundum. A mirativa enim contemplatio, quam de Deo sem τ
207쪽
habent, est laus assidua, qua Deum supra se extollunt in infinitum , S in eum ipsum sua omnia maximo cum iubilo referunt gratias agentes de tam grandi munere omnibus creaturis sue reminente . Tali locutione etiam beati homines cuiuscunque s mus , Rradus, aetatis , defuncti , loquuntur Deo , &- iplis sie liuelligitur illud Matth. aa. Erunt , se etit angeIi Dei in Caelo. Et, Iicet haec auctoritas adducatur contra Sadsieos ad ostendendum , quod tunc homines non nubent , neque nubentur , sicut nec angeli, tamen etiam universaliter intelligitur , laquencio de beatis hominibus , quod erunt , sicut angeli in coelo, idest Deum facialiter indefesse contemplabuntur, & consequenter modo praemissis cum Deo loquentur. In signum huius Ioe de civibus f pernae Hierusalem loquens abs ute inquit AP . 2I. Mensum hominis , σuae es Angeli. Seeundum in principio appendi eis dictorum scriptura de bonis aΗ- gelis insinuavit Zach. a. Respondit angelas.., s d aris , mmine exereirtium , usquequo non misereberis Hierusalem, est inbiam Itida, olbus iratus es I btem de malis Iob I. & a. quando introducit Satan respondentem Deo. Ciretitis remam, Re.&postulantem ab eo lieentiam damnifieandi ipsum Iob in rebus, in filiis, in persona. Secundo habes: quom do per rationem scripturas prςdictas , pro quanta Angelos ponunt loqui cum Deo, & sane intelligas,
A declares, & probes. Tertio habes, A
Utrum Ioeriis difantia operatust aliquid in
AD L artum M proceditur . Videtur, quod I
calis distantia operetur aliquid in locutione angelica .. Sicut enim dicit Damas c. I. a. mn M. e. 3. IAI. α II. Angeitis, tibi ess, sit operatur: L cutio autem est quaedam operatio angeli. Cum ergo angelus sit in determinato loco, videtur , quod us que ad determinatam loci distantiam an us loqui possit. a. Praeterea. Clamor loquentis. fit propter di Mtiam audientis : sed Isa. 6. dicitur de Seraphim s md clamas riter ad alterum. ergo videtur , quod
208쪽
In locutione angelorum aliquid operetur localis stantia a Sed Contra est, quod , sicut dicitur Luc. i6. Diis ves in inferno positus loquebatur Abrahae, non im pedietate locali distantia. Multo igitur minus loc lis distantia potest impedire locutionem unius ange ii ad alterum. Respondeo dicendum , quod locutio angeli in in tellectuali operatione consistit , ut ex dictis patet ac an I. a. oe 3. hu. q. Intellectualis autem operatio angeli omnino abstracta est a loco, & tempore. Nam etiam nostra intellectualis operatio est per abstra ctionem ab hic & nunc , nisi per accidens ex partae phantasmatum , quae in angelis nulla sunt . In eo autem, quod est Omnino abstractum a loco, & tem pore, nihil operatur neque temporis diversitas , neque loci distantia. Unde in laetitione angeli nullam impedimentum facit disantia lota. Ad primum ergo dicendum, quod locutio augelis
sicut dictum est, a. I. hu. q. est locutio interior, quae tamen ab alio percipitur; & ideo est in angelo loquente, & per consequens ubi est angelus loquens
sed sicut distantia localis non impedit , quin unuRangelus alium videre possit: ita etiam non impedit , quin percipiat, quod in eo ad se ordinatur : Quod est eius locutionem percipere. Ad secundum dicendum, quod clamor ille non est Vocis corporeae, quae fit propter distantiam loci; sta significat magnitudinem rei, quae dicebatur, vel magnitudinem affectus , secundum quod dicit Greg. Σ-Mora. c ev. 4. eirc. med. Tanto quisque minus elamat, quanto minus desederat.
Ex art. habes pνimo : quomodo per rationem '
stendas , scripturam merito innuere , quod distantia localis non impedit locutionem angelorum . Id virtualiter innuit. & quidem a fortiori, quando Luc. I9. narrat, quod dives positus in inferno loquebatur Abrahae a longe existenti. Si enim anima separata, & damnata , ut erat illa divitis , non im-
editur propter distantiam loci , quin audiatur di incte ab eo, cui loquitur , multo magis ob ipsam
distantiam non impedietur angelus a locutionis at ditione. Distantia, inquam, loci, non solum mer torum, erat inter divitis animam, & Abrahae; quoniam infernus damnatorum, in quo erat dives, re
mole distat loco a limbo Sanctorum patrum , in
209쪽
quo erat Abraham , ut declaratur in additionibus mg-69. an I. cor. Taceo , quod hinc inferre potes quod beatis in patria multo magis cognoscunt nOBras orationes etiam mentales ad seipsos directas a voluntate nostra .. Beati enim Deum vident, in quo omnia ad se pertinentia vident .. Et nos. per Voluntatem nostram dirigimus ad illos cordialia nostra suspiria ita , ut velimus , ea ipsis. nota fieri , & ut notificentur: sua beatis viatores, sunt minus indi. .gni , quam homines damnati . Ex parte igitur tum nostra, eum beatorum, illatio de orationibus etiam mentalibus praedicta, tenet a sortiori . . Nec obstat di m. illud, quod nullus , excepto Deo, cognoscit cogitationes cordis ; quoniam Deus solus ex. natura sua , hi vero ex voluntate Dei , & cogitantis, dium intentiones cognoscunt Vide q. 89. art. 7. Rubi dicitur , . & quod distantia localis non impedit cognitionem' animae separatae secundum Gregorium, quod, quia anima sanitae intus omnipotentis Dei Haritatem vident , nullo modo credendum es ,
'is eise aliquid , quod ignorent . Ex his ergo dic. Si absque hoc , quod homines intendant sua acta
fieri nota sanctis, iam ipsis certo nota stat, quanto magis, si homines intenderent , ut in orationibus, quod ipsi ea cognoscerenti Unde in a. a. q. 38. artis. . ad secundum sic dicitur: Mortui ea, quaeis, hoc mundo aguntur considerata eorum naturrit comditione, non cognoscunt , oe praecipue interiores m
tus eorris: sedoeotis, ut Gregorius dicit in I a 4m Ii , in verbo manifesatυν istud, quod decet. eos c
Moscere de eis quae cires nos aguntur , etiam quam tum, ad interiores motus cordis . Maxime autem excellentiam eorum decet ,' ut cognostane petitiones adros factas υel voce , vel corde . Et: ideo, petitiones , quas ad eos dirigimus, Deo mansses ante eognoscunt . . Iaxe ibi. Secondo habes: quomodo praedictam Lucae stripturamicum, similibus , pro quanto distantiam , Mem dicit non impedire loquelas angelorum adinvicem, & intelligas, & declares, 3c probes. Te
210쪽
Dreum locutionem unius angeis ad alterum
omnes cognoscant . Her. ρω9. ar. 7. corp-AD Quintum sic proceditur . Videtur, quod Iocutionem unius angeli ad alterum omnes cognoscant . Quod enim unius hominis locutionem non omnes audiant V iacit inaequalis loci distantia Seain. locutione angeli nihil operatur localis distantia. ut dictum est ari praee. 9 Ergo , uno angelo l-quente ad alterum, omnes percipiunt. 2. Uraeterea. Omnes angeli, communicant in vi tute intelligendi . Si ergo conceptus mentis unius octinatus ad alterum cognoscitur ab uno , pari ratione cognoscitur ab aliis. 3. Praeterea . Illuminatio eis quaedam species Io-eutionis: Sed illuminatio unius angeli ab alterope venit ad omnes angelos: quia, ut Dionys dicit II ccel. hier. c ante med. Unaquaeque' eoelesis esse καia inreuigentiam sibi traditam aliis e municat in Ergo S locutio unius angeli ad alterum ad omneς perducitur.
Sed Contra est, quod unus homo potest alteri soli loqui. Multo igitur magis hoc in angelis esse potest
Respondeo dicendum, quod, sicut stipra dictum est, c M. I. hυ. ρυ. conceptus mentis unius angeli. percipi potest ab altero per hoc , quod ille , cui uuin conceptus, sua voluntate ordinat ipsum ad alterum . Potest autem ex aliqua causa ordinari aliquis ad unum , & non ad alterum : Et ideo potest conceptus unius ab aliquo uno cognosci , & non ab M Iiis r Et sic locutionem unius angeli ad altertim' po-rest percipere unus absque aliis , non quidem impediente distantiae locali , sed hoc faciente voluntariis ordinatione, ut dictum est . c an praeci Unde patet responsio ad Primum , & Secundum is Ad tertium dicendum , quod illuminatio est de his ,, quae emanant a prima regula veritatis, quae est principium' commune omnium angelorum : Et ideo illuminationes sunt omnibus communes .. Sed locutio potest essse de his ,.quae' ordinantur ad priticipium voluntatis creatae: quod est proprium unicuique arsegetor & ideo non oportet, quoa huiusmodi locutio