장음표시 사용
211쪽
EX artie. habes primor quomodo per rationem O mstendas, merito scripturam virtualiter insinua-M , quod locutionem unius angeli non cognoscunt omnes alii : sed tantum angelus ille , ad quem d
xigitur. Hoc autem insinuavit tunc, quando I. Cor
3, quis scit hominum, quae fune hominis , ni i Dimrus hominis , qu. in ipso es 8 Quasi dicat r Clarum
est quod conceptum hominis nemo novit hominum, nisi ille ipse homo, euius est conceptus. Conseque tes ergo , si quis hominum aliorum conceptum ruris nosse debet, opus est , ut ipse homo c temper , S ubique exeipitur Deus , qui revelare immediate, quscunque hominis, vel etiam angeli Occulta potest homini illi aliquo modo loquatur , suumque conce-Prum patelaciat . Hic est sensus Apostoli primuς ex quo a simili inteIligimus ipsum de Angelis e dem sentire, ab aliisque sentiri voluisse, occulta eis nim , & sutura contingentia in seipsis , cognoscere' est solius Dei proprium , ut ait Papa Sixtus qui rus infra quU. eentesima decimιν quinta , articiam quarto , in Elticidalisn. quarta , S quaesto. cente i-
Ina decima sexta , ortieulo primo . Vidis ibi , quid
hinc merito colligat . Nisi ergo Angelus conceptum suum notificet, nullus Angelorum novit , & cons menter illa tantum novit ipsum , cui eum revelardi voluit. Supposito igitur, quod ex aliqua causa conceptum hunc non intendat revelare , nin duobus veI tribus , vel uni , non cognoscent omnes angelu Conceptum illum . Locutionem itaque hanc angelu non Omnes intelligent . Seeundo habes : quomodω
per rationem apostoli dictum eum similibus , pro quanto insinuant propositum , & intelligas , S declares, & probes. Tertio vides: quomodo ex hoc ν& similibus vicissim Angelica doctrina praesens co solidetur, & declaretur.
De ordinatione angelmum feeundum hierarchias , ordines , im octo articulos divisa. DEinde eonsiderandum est de ordinatione aram lorum secundum hierarchias , & ordines . Dictum est enim, qu. Io6.ar. 3. quod superiores il- Iuminant inferiores , di non ο converso . . Circ
212쪽
Grea hoc quaeruntur octo. . Utrum omnes Angeli sint unius. hieraraebiae Secundo . Utrum in una hierarchia sit unus tam
Tertio. Utrum in uno ordine sint plures angeli. Quarto. Utrum distinctio hierarchiarim , & or dinum sit a natura. Quinto. De nominibus, & proprietatibus singulωrum ordinum. Sexto. De comparatione ordinum adinvicem. . Septimo . Utrum ordines durent post diem i dicit, Octavo . Utrum homines assumantur ad ordines angelorum.
Utrum omnes angeli sene unius bierarebiae .
AD Primum sic proceditur. Videtur, quod omnes
angeIi sint unius hierarchiae . Cum enim angqu sint supremi inter creaturas , Oportet dicere . quod sint optime dispositi: Sed optima dispositio est multitudinis , secundum quod continetur sub uno principatu , ut patet per PhiIosephum ia- Metaph. c in sin. rs. 3. & in 3. Polit.. ex cap. o. or I 2-xorn. I-J Cum ergo hierarchia nihil sit aliud , quam sacer principatus, videtur , quod omnes angeli sinu unius hierarchiae. a. Praeterea . Dionysius dicit in 3- cap. eoel. hieris
c in mino. quod hierarchia es ordo, scientia , or
actio : Sed omnes angeli conveniunt in uno ordine: ad Deum, quem cognoscunt, &a quo in suis actionibus regulantur. Ergo omnes angeli sunt unius hi rarchiae. 3. Praeterea .. Sacer principatus , qui dicitur hierarchia, invenitur in hominibus , & angelis : sea omnes homines sunt unius hierarchiae . ergo etiam Omnes angeli sunt unius hierarchiae. Sed Contra est, quod Dion. 6. c. cccis hier. distiu-guit tres hierarchias angelorum. Respondeo, dicendum , quod hierarchia, est laeerprincipatus , ut dictum est: C-arg. I. nomine autem principatus duo intelliguntur, scilicet ipso pν neeps , S multitudo ordinata sub principe. Quia ititur unus. Deus est princeps, non solum. O mnium
213쪽
mnium angelorum, sed etiam hominum , & totius; creaturae, ideo non solum omnium angelorum , sed etiam totius rationalis erreatura , quae sacrorum pamriems esse potes, unxes hierarebis: Secundum quod
August. dieit in Iet. de Civit. Dei, c e. I. eis. pri M. 3- duas esse civitates, hoc es sorietates , unam n angelis bonis , γ h--ibus, alteram in mesis . Sed ii consideretur principatus ex parte multitudinis ordinatae sub principe , sic unus principatus dicitur , secundum quod multitudo uno & eodem modo po est cubernationem principis reciperer Quae vero non' potant secundum eundem modum gubernari a principe , ad diversos principatus pertinent et sicut sub uno rege sunt diversae civitates , quae diversis renuntur legibus , S ministris . Manifestum est a tem, quia homines alio modo divinas illuminationes percipiunt, quam angeli. Nam angeli percipiunt eas. in intelligibili puritate : homines vero percipiunt eas sub sensibilium' similitudinibus, ut Dionysdicit I. ccel. hier. Et ideo oportet di ingui humanam hierarchiam ab angeliea . Et per eundem modum in angelis tres hierarebiae dissinguuntur . Dictum est erum ium c q. 33. a. 3 dum de cognitione an gelorum ageretur j quod superiores angeli habent universaliorem cognitionem veritatis , quam inferi res Huiusmodi aurem universalis acceptio cognitionis secundum tres gradus in angelis distingui potest Possunt enim rationes rerum, de quibus angeli illuminantur ,. conssilerari tripliciter . Primo quidam , secundum quod procedunt a primo principio unive sali, quod est Deus :. El. iste modus convenit primm hierarchiae ,. quae' immediate ad Deum extenditur , R quasi in vestibulis Dei collocatur , ut Dio s. dicit 7. F. cces.. hierch. ante med. Secundo vero , ζrout hunismodi rationes dependent ab universalias causis creatis , quae iam aliquo modo multipliacantur: Et hic ni Mus convenit secundae hierarchi in Tertio autemr modo , secundum quod huiusmodi r tiones applicantur singulis. rebus , prout dependent M propriis causis : Et hic modus convenit infimae
hierarchiae. Quod plenius patebit , cum de singulis ordinibus agetur. M. 6. Mitis qu. Sic igitur diastinguuntur hierarniae ex parte multitudinis se,
Unde manifessum est, eos' errare ,. & contra in-tentionem, Dionysii loqui , qui ponunt in divinis persimis hi erarchiam, quam vocant f er coelessem. In divinis enim personis est quidam ordo naturae , sed auram hierarchiae. Nam, ut Dionys dicit r. c. ccelestilli
214쪽
mς hierarch. circa med. ordo hierarchiae est , alios: quidem purgari, & illuminari, & perfici; alios autem purgare, & illuminare perficere. Quod a sit ut in divinis personis ponamu*. Ad primum ergo dicendum, quod ratio illa pro-- cedit de principatu ex parte principis quia optimum est , quod multitudo regatur ab uno principe , ut Phil. in pluribus locis intendit . cloci marg. I cito Ad secundum dicendum , quod quantum ad emήnitionem. ipsius Dei , quem omnes uno modo. c scilicet per essentiam vident , non distinguuntur in angelis hierarchiae et sed quantum ad rationes rerum creatarum, ut dicium est. in corp. art. Ad tertium dicendum, quod omnes homines sunt unius speciei; Sunus momis intelligendi est eis con naturalis. Non sic autem est. in . angelis Unde nomesti similis, ratio M
EX articulo habes primor quomodo per rationem: . ostendas, recte in Conci Lateramnse sub Leonem se . Ia..esse dictum, hierarchias angelorum esse tres. Sic enim ibi habetur. Concilii origivem a D. o. Μ. initium, or formam fumpsti se, satis conflat . Nam , cum in principio eaelum ., G terram ereasset, eoelum ipsum in erer prine,patus c quos hierarehias vocant Nituit , ae quemlibet principammi ad totidem angςlorum choros disinxit . utios , csm ipse princeps , oe parens Deus 4 unitas prima IMx pura, disina, oer infinita errasset , eos Meiformes Diritus, mentes , . inteuectus , ω intelligentiae capaces , γquas oeulas esse voluit qui ad Deum ipsum conmes, in ab eo disinitus exerciti , Itieem , essentiam,
vitam, s omnem perfectionem ociperent , γ ν
rent, ut primus principatus θω luee disinae tinis
sis nussis inter,ctis. spiritibus, seundus eodem Diagore per primum transmisso, extimus vero radiis diavinae mayesatis ex transfusione secundi , qui seu dus supremi lumine eo persus illus raretur, oe HIu- raret , pumaretur , est purgaret, peinceretur, γpresceret Hie in sons divinae lucis, hisc oνigo, a que maissas eonesiit. Haec ibi. Ubi tui huius pro in
telligentia, notabis, quod, quando secundam hieram chiam mediante prima , . tertiam vero, mediante se
cunda , illustrari,i purgari perfici luce divinae miniestatis amrmatur, hoe non de visione divinae esse risti beatifica intelligendum est , quandoquidem o-
215쪽
innes , & singulae Deum facili visione immediate conspiciunt , sed de rationibus rerum ab ipso Deciemanantibus, ut q. Io6. a. I. ω' q. q. praesenti artiaculo i o declaratur. Vide etiam art. a. ad tertium. Ad sane ergo percipiendum totum illud in concilio dictum , ne erres , declarationibus Sancti Doctoris utere: has bene, ut expedit, illi applicando. Secundo habes : quomodo per rationem dictum hujusmodi, quatenus hierarchias angelorum asserit esse tres, S intelligas, & decIares, & probes. Tertio vides :
Utrum in una 3ierarebia sent plures redines . , a. d. s. ar. 3. ω 3. con. e. 6o. ω ad Eph. I. I. 7. AD Secundum sic proceditur . Videtur, quod in una hierarchia non sint plures ordines. Multiplicata enim definitione multiplicatur & definitum . bed hierarchia, ut Dionys. dicit, c cap. 3. cael. Biensn princi est ordo. Si ergo sunt multi ordines, non erit una hierarchia , sed multae. a. Praeterea. Diversi ordines sunt diversi gradus ;& gradus in spiritualibus constituuntur secundum diversa dona spiritualia, sed in angelis omnia dona . spiritualia sunt communia; quia nihil ibi singulariter possidetur . ergo non sunt diversi ordines ange
3. Praeterea. In ecclesiastica hierarchia distinguuntur ordines secundum purgare, illuminare, & perfiaeere. Nam ordo Diaconorum est purgativus, Sacer. dotum cluminativus , Episcoporum perse rivus, ut Dionys dicit s. cap. ecclesiasticae hier. c. p. I. in tit. de saceri perfectionib. Sed quilibet angelus purgat, illuminat, & perficit. Non ergo est distinctio ordinum in angelis. Sed Contra est , quod Apost. dicit ad Ephes. I. quod Deus eonfituit Christim hominem supra omnem principatum , in potesatem, oe virtutem, in dom Mationem , qui sunt diversi ordines angelorum , &quidam eorum ad unam hierarchiam pertinent , ut infra patebit. M. 6. hujus ρυ. Respondeo dicendum , quod , sicut dictum est, car. praeci una hierarchia est unus principatus, id- est una multitudo ordinata uno modo sub principis gubernatione. Non autem esset multitudo ordinata ,
sed consula . si in multitudine diversi ordines non
216쪽
QUAEST. CVIII. ART. II. eoressent . Ipsa ergo ratis. hierarebis requisis ordinum dioersitatem. Quae quidem diversitas ordinum secundum dive fa Omeia, 8t actus consideratur ' sicut patet, quin in una civitate sunt diversi ordines secundum diverissos actus. Nam alius est ordo iudicantium, & alius pugnantium , & alius laborantium in agris e & situde aliis. Sed quamvis multi sint unius civitatis ordines romnes tamen ad tres possunt reduci , secundum quod quaelibet multitudo perfecta habet principium , medium , & finem . Unde & in civitatibus triplex ordo hominum invenitur. Quidam enim sunt supremi, ut optimates.' quidam autem sunt infimi, ut viliς pomust quidam autem sunt medii, ut
populus honorabilis . Sic igitur & in qMalibet M rarchia angeliea ordines dis inguuntiar secundum diversos actus , . .eia : Et omnis r a disresitas ad tris reducitur , filicet ad summum , medium , in i iam . Et propter hoc in qualibet hiera chia Dionys c e. 7. 8. ω φ eL hier. I ponit tres om
Ad primum ergo dicendum , quod ordo duplis reν dicitur . Uno modo ipsa ordinatio comprehenis dens sub se diversos gradus ς & hoc modo hiera chia dicitur ordo . Atio modo dicitur ordo grais dus unus e & sic dicuntur plures ordines unius nieis
Ad seeundum dieendum, quod in s betate angelarum omnia possidentur communiter e sed tan ea quaedam excellentius habentur a quibusdam , quam ab aliis . Unumquodque autem persectius habetur
ab eo , qui potest illud communicare , quam ab eo , qui non potest e Sicut persectius est calidum, quod potest calefacere , quam quod non potest & persectius scit , qui potest docere, quam qui notet potest . Et quanto persectius donum aliquis communicare potest , tanto in persectiori gradu est .
sicut in persectiori grada metvit sterii est , qui potest docere altiorem scientiam . Et secundum hane similitudinem consideranda est diversuas graduum, vel ordinum in angelis secundum diversa ossicia, M
Ad tertium dicendum , quod inferior angelust est superior supremo homine nostrae hierarchiar, secum dum illud Matth. II. utii minor es in requo eoel rem, major es illo, scilicet Ioanne Baptista , quo nullus maior inter natos mulierum surrexit . Undae
nor an ius ecclestia hierarchiae potest non solun
217쪽
purgare, sed illuminare, &. perficere, & altiori m cio, quam ordines nostrae hierarchiae . Et sic secundum distinctionem harum actionum non distinguuntur caelestes ordines, sed secundum alias differentias actionum.
EX articulo habes primo : quomodo per rationem demonstres , merito dictum in cincit. Latera sub Leone X. 8e a scripturis virtualiter insinua tum , quod in una hierarchia sunt plures ordinuangelorum . De dicto in Concito Lateram illo sies. 12. Patet in append. ar. I. ubi dicitur, quod Deus raelum in tres bimarebias ita tiruit , ac quemlibet principatum , seu quamlibet hierarebiam in totidem choros Angelorum di inrit. De scripturis sic legitur in ad Ephes. I. Ee eonsituens ilium ad dexteram suam in caelesibus super omnem prineipatum , σpotesatem, virtutem , oe dominationem . Item an ad Colossen .. idest , βυe tbroni , sis dominati ner , sive principatus , βυe potesates . His enim in
Iocis monstrat Apostolus, plures esse ordines in una hierarchia . Nam secundum Gregorium dominatim nes, principatus, potestates , sunt tres chori , seu ordines mediae hierarchiae . Et secundum Diovsi dominationes, virtuteς, potestatis iunn tres ordines eiusdem. Quomodo autem uterque secundum dive sim considerationem verum dicat V non est praesentis loci enarrare , sed art. 6. quoniam sufficit hie ex scripturis vidisse intentum o Secundo habes : qu modo per rationem scripturarum, & Concilii dicta, pro quanto plures ponunt ordines in una hieraris
chia, R intelligas, & declares , & probes . Tertiω vides quomodo, intc.
Utrum in uno ordine snt plures angeli. Loeis supra art. a. inductis. AD Tertium sic proceditur . Videtur , quod ire
uno ordine non sint plures angeli . Dictum est enim supra, col. 7. 9 q. SO. Jomneς angelos inaequales esse adinvicem: sed unius ordinis esse dicuntur, quae sunt aequalia. ergo plures angeli
Eraeterea - Quod potest suffcienter fieri per
218쪽
tinum, superfluum est quod fiat per multar Sed iDIud , quod pertinet .ad unum officium angelicum , sufficienter potest fieri per unum angelum , multo magis , quam per unum, Solem summienter fit, quod pertinet ad ossicium Solis , quanto persectior est angelus coelesti craore . Si ergo, ordines distinguuntur secundum officia, ut dictum est, an praee. Istperfluum est , quod sinL plures angeli unius ord,
3. Praeterea. Supra dictum est, c ap. I. M. quaes. quod omnes angeli sunt inaequales . Si ergo plures anqeli sunt unius ordinis c puta tres, vel quatuor infimus superioris ordinis magis conveniet cum sit premo inferioris , quam cum supremo sui ordinis: Et sic non videtur, quod magis sit unius ordinis cum hoc, quam cum illo .. Non igitur lanti plures angeli unius ordinis . Sed Contra est,. quod Isa- s. dicitur , quod Sera Mim Hamabant alteν ad alterum . Sunt ergo plures: steli in uno ordine Seraphim .
Respondeo dicendum, quod ille , qui persecte comTscit res aliquas, potest usque ad minima & actus , virtutes, & naturas earum distinguere : Qui autem eognoicit eas imperfecte, non potest distinguere
nisi in, universui : Ruae quidem distinctio fit perpauciora r Sicut qui: imperfecte cognoscit res natu rates, disti it earum ordines in universali , ponens
in uno, ordine coelestia corpora , in alio corpora in seriora inanimata in alio plantas, in alio anima Iia ς qui autem persectius cognosceret res naturalis,.
zmet distinguere & in ipsis corporibus coelestibus.
versos: ordines, & in, singulis aliorum . Nos autem imperfecte angelos cognoscimuς, eorum ossicia , ut Dionys dicit 6. eapι. coel. hierar
m ordines angelorum nisi in eommuni ; seeundum quem modum multi angeli sub uno ordine contianentur . Si autem perfecte cognosceremus incia angelorum , oe eorum dissinctiones , perfecte sciremus , quod quilibea angetas MAer βωm proprium osseium,
futim proprium oesinem in re s s multo ma gis , . quam quaelibet sella , es nos lateat. Ad primum ergo dicendum, , quod omnes angelitinius ordinig sunt aliquo modo aequales quantum alcommunem similitudinem , secundum quam constituuntur in ordine: sed simpliciter non sunt aequales 'inde Dionys dicit Io. cap. coel. hierar. quod in uno, εν eodem ordine angςlorum est accipere primos , me dios, . Misimos ..
219쪽
Ad seeundum dicendum, quod illa spoeialis disti ctio ordinum, & ossiciorum , secundum quam quiliabet angelus habet proprium ossicium , & ordinem, est nobis isnota. Ad tertium dicendum , quod sicut in superficie, quae par im est alba, & partim nigra, duae partes,
quae sunt in confinio albi, & nigri , magis conveniunt secundum situm, quam aliae duae partes albae, minus tamen secundum qualitatem: ita duo angeli, qui sunt in terminis duorum ordinum, magis secum conveniunt secundum Propinquitatem naturae , quam unus eorum cum aliquibus aliis sui ordinis , minus autem secundum idoneitatem ad similia ossicia : .Qus quidem idoneitas usque ad aliquem certum term num Protenditur.
EX artic. habes primo : quomodo par rationem
monstres , a scripturis merito esse insinuatum, quod in uno ordine sunt plures angeli. Hoc autem insinuarunt Exod. a S. Duos quoque Cherubim au
reos , oe productilas faeies ex utraque parte Orm culi . Item Exod. 37. Ferie duos etiam cherubim ex aura ductili . Item 3. Reg. 6. Et fecit in ον eulo duos Chequbim de lignis Hismum . Cum nim nulla falsitas in Eccleuastica hierarchia , praeseriim iubente Deo , reperiatur : & duo Cherubim in hoc fiant ad repraesentandum aIiquid in hiera chia coelesti e patet, quod secundum rei veritatem plures sunt Cherubim in coelo, & consequenter pi res Angeli in uno ordine . Item Isaiae 6. Seraphim
fabant super illud, sex ais uni, oe sex ala alteri:
ει elamabant alteν ad riterum . Seraphim autem sunt in uno ordine , supremo scilicet primae hiera chiae, art. S. γ 6. Item secundo habes e quomodorer rationem praedictas scripturas , pro quanto plures amrmant angelos in uno ordine , & intelligas, R declares, & probes. Tertio vides: quomodo, &c.
AD Quartum sic proceditur . Videtur , quod distinctio hierarchiarum , & ordinum non sit a
220쪽
natura in angelis . Hierarchia enim dicitur sace priueipatus. Et in definitione eius Dionysius ponit,c e. 3. elef. hierari in Drine. quod deiforme, ' al.
deiformi , quantum possibila es , usimilae e Sed
sanctitas, & dei formitas est ia angelis per gratiam, non per naturam . Ergo distinctio hierarchiarum ,& ordinum in angelis est per gratiam, non per na
I. Praeterea. Seraphim dicuntur ardentes incendentes , ut Dionys dicit 7. eam coel. hier. c cit prine. Hoc autem videtur ad charitatem pertinere, quae non est a natura , sed a gratia . diffundiatur enim in eo Mibus noseris per Spiritum sanctum , qui datus es nobis , ut dicitur ad Rom. I. Quod non solum ad sanctos homines pertinet , sed etiam de sanctis Angelis dici potest , ut August. dicit Ia.
de civ. Dei. c eap. 9. rom. s. Ergo ordines in angelis non sunt a natura, sed a gratia. 3. Praeterea . Hierarchia ecclesiastica exemplatura coelesti . Sed ordines in hominibus non sunt per naturam , sed per donum gratiae : non enim est a natura, quod unus est Episcopus,& alius est Sacem dos, & alius Diaconus. Ergo neque in angelis sunt ordines a natura, sed a gratia tantum. Sed Contra est, quod Magister dicit 9. d. a. sent. quod ordo angelorum dieitur munitudo eaelestum D risutim , qui inter se aliquo munere gνatia smilantur sicut oe naturalium datorum participatione commentana. Distinctio ergo ordinum in angelis est non solum secundum dona gratuita , sed etiam secundum
Re iideo dicendum , quod ordo gubernationis , qui est ordo multitudinis sub principatu existentis ,
attenditur per respectum ad finem. Finis autem an gelorum potest accipi dupliciteν . Uno modo secun dum facultatem suae naturae, ut scilicet cognoscant, S ament Deum naturali cognitione , & amore. Et Betin m respeeitim ad hune finem disinguuntur omdigus angelorum secundum naturalia dona. Alio m do potest accipi finis angelicae multitudinis supra n turalem facultatem eorum , qui consistit in visione
δivinae essentiae , & in immobili fruitione bonitatis ipsius; ad quem finem pertingere non potaut , nisi per gratiam. Unde secundum respectum ad hune μnem ordines di inguuntur in angelis, completive ρυ dem secundum dona gratuita , dispositive autem fecundum dona naturalia : quia angelis data sunt dona gratuita secundum capacitatem naturalium. Quod