Summa totius theologiæ s. Thomæ Aquinatis, doctoris angelici, cum appendicibus p. Seraphini Capponi ... Primæ supplementum tertiæ partis volumen primum tertium

발행: 1760년

분량: 400페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

inem praemissa scripturarum loca, pro quani angelos illuminare hominem indicant , & intelligas , M declares, & probes. Tertio vides: quomodo, &c.

Utrum angeli possne immutare voluntatem hominis. Iz. q. 73. a. 3. or 1. d. 8. a. S. cim. ρο 3. e. 88. 9r. . 92. ω' ver. qm 22. a. y. or mal. q. Io. a. II. AD Secundum sic proceditur. Videtur , quod a geli possint immutare voluntatem hominis .

Quia super illud Hebr. I. Mui facie angelar suos spiritus , oe mini ros suos flammam ignis , dicit Glossa , c Ordin. quod gnis sunt , dum spiritu

fervent, oe sitia nos urtini: Sed hoc non esset, nisi voluntatem immutarent . Ergo angeli possiunt

immutare voluntatem.

a. Praeterea . Beda dieit c super illud Matth. I s. me praeiatini de ore, oeci. quod diabolus non ege,mmissoν malarum eogitationum , sed ineensor . D mast. autem ulterius dicit , quod etiam est immissor. Dicit enim in a. lib. c. orth. M. eap. quod omnis malitia, Θ immunda passones ex daemonibur excogitatae sunt, oe immittene homini funt concessa

Et pari ratione angeli boni immittunt , ae in mdunt bonas cogitationes .' Sed hoc non possent facere, nisi immutarent voluntatem. Ergo immutant

voluntatem.

3. Praeterea. Angelus , sicut est dictum, c arris. mae. illuminat intellectum hominis mediantibus Phantasmatibus: Sed sicut phantasia , quas deservit intellectui , potest immutari ab angelo , ita Se apopetitus sensitivus, qui deservit voluntati : quia ista etiam est vis utens organo corporali . Ergo sicut illuminat intellemim , ita potest immutare volu

tatem .

Sed Contra est , quod immutare voluntatem est proprium Dei, secundum illud Proverb. 2I. Cor regis in manu Domini, quocunque -Itierit, vertet illud. Respondeo dicendum , quod voluntas potest immutari dupIiciter . Uno modo ab interiori : Et siccum motus voluntatis non sit aliud, quam inclin, tio voluntatis in rem volitam , solius Dei in fle mmutare Voluntatem , qui dat naturae intellechiali virtutem talis inclinationis . Sicut enim inclinatioriaturalis non est nisi ab eo, qui dat naturam; ita

262쪽

1nensatio voluntaria non est nisi a Deo , qui calis

sat voluntatem.

Alio modo movetur volantas ab exteriori: &hoe in angelo est uno modo tantum ; scilicet a bono apprehenso per intellectum . Unde secundum quod aliquis est causa , quod aliquid apprehendatur ut bonum ad appetendum , secundum hoc movet vo Iuntatem . Et se solus Deus e Miter potes movere voluntatem : angelu1 autem), or bomo per modum suadentis, ut supra dictum est. c qu. Io6.aria. Sed praeter hunc modum etiam aliter movetur in hominibus voluntas ab exteriori; scit. ex passo ne existente circa ape titum sensitivum et Sicut ex concupiscentia , vel ira inclinatur voluntas ad aliquid volendum . Et sic etiam. Angeli , inquantum possunt e citare Fin modi passones , possunt -- iantatem movere ς non tamen ex nec late : quia voluntas semper remanet libera ad consentiendum, vel resistendum passioni. ι Ad primum ergo dicendum , quod ministri Dei vel homines , vel Angeli dicuntur urere vitia, R inflammare ad virtutes per modum persuasionis. Ad secundum dicendum, quod daemones non possunt immittere cogitationes, interius eas causando; cum usus cogitativae virtutis subiaceat voluntati . Dicitur tamen diabolus ineensor cogitationum , inquantum incitat ad cogitandum , vel ad appetendum cogitata per modum persuadentis , vel passi nem concitantis. Et hoc ipsum incendere Damascenus vocat immittere quia talis operatio interius fit: Sed bona cogitationes attribuuntur altiori primcipio, scilicet Deo, licet angelorum ministerio proin

curentur .

Ad tertium dicendum, quod intellectus humanus secundum praesentem statum non milest intelligere nisi eonvertendo se ad phantasmata : Sed voluntas humana potest aliquid velle ex iudicio rationis , non sequeudo passionem appetitus sensitivi . Unde non est simile.

EX articulo habes primo: quomodo per rationem enerves errorem Rabbi Μανsis , &c. ut patetar. 4. Seeundo habes: quomodo, Sta ut ibi. V iis , quarto , quinto habes , Sc. ut ibi. Nota squod scripturae aliquid tanquam proprium Deo trimere intendunt, dum amrmant, & quod cor Regis manu Dei es, Proverbia ainae quod Deus ae

263쪽

a48 QUAEST. CXI. ART. III.

seram n nobis velle, γ pejeere, Phili p. 2. nisulas etiam ρ. Io6. an a. inde tibi pro isto loco iuvamen aliquod relaturus . intimo vides : quomodo ex his vicissim Angeliea consolidetur doctrina , M

declaretur.

Utrum angelas pust immutare imaginati nem hominis.

AD Tertium sic proceditur. Videtur, quod ang lus non possit immutare im inationem hominis . Phantasia enim , ut dicitur in Iib. a. de Anima, c rex. Io I. to. a. es motus factin a sensti δε- eundum actum: Sed si fieret per immutationem aningeli , non fieret a sensu secundum actum. Ergo est Contra rationem phantasiae , quae est actus imagin livae virtutis, ut sit per immutationem augeIi. a. Praeterea. Formae, quae sunt in imaginatione, cum sint spirituales , sunt nobiliores formis , quae sunt in materia sensibili : Sed angelus non potest imprimere formas in materia sensibili , ut dictumost. c. qu. praee. art. a. Ergo non potest imprimere formas in imaginatione: Et ita non potest eam

immutare.

Iit. c eap. I a. in . eom. 3. Commixtione alterius spiritus feri potes , ut ea quae ipsa sit per b uim ni imagines , ei cui miseetur, osendat, sive snteuia genri , sis tit ab alio intellecta pandamων. Sed non videtur , quod angelus possit misceri imaginationi humanae , neque quod imaginatio possit capere i telligibilia, quae angelus cognoscit. Ergo videtur , quod angelus non possit immutare imaginationem.

ret similitudinibus rerum quasi ipsis rebus : Sed in hoe est quaedam deceptio. Cum ergo angelus bonus non possit esse causa deceptionis , videtur , quod non possit causare imaginariam visionem, ima. tionem immutando. Sed Contra est , quod ea , quae apparent in mnis, videntur imaginaria visione : Sed angeli r velant aliqua in somnis , ut patet Matth. I. 8e

de Angeloe, qui Ioseph in somnis apparuit . Ergoa eius potest imagii ionem movere.

264쪽

Respondeo dicendum , quod Angelus tam bonus , quam malus virtute naturae suae potes movere im

ginationem hominis . Quod quidem sic considerari potest . Dictum' est enim supra, cis praee. a. 3.

quod natura corporalis obedit angelo ad motum Iocalem . Illa ergo , quae ex motu locali aliquorum corporum possunt eausari , subsunt virtuti naturali angelorum. Manifestum est autem, quod apparitiones imaginariae causantur interdum in nobis ex locali mutatione corporalium spirituum , & humorum . Unde Arist. in lib. de somn. & vigil. vel Iib. de insom. qui illi anne titur, eap. 3. γ q. to. a. bassignans causam apparitionis somniorum , dicit , quod cum animal dormit, descendente plurimo sanguine ad principium sensitivum , simul descelidunt motus , idest impressiones relictae ex selisibilium motionibus, quae in spiritibus sensualibus conservantur , & movent principium se ii sitivum : ita quod fit quaedam apparitio, ac si tunc principium senstitivum a rebus ipsis exterioribus mutaretur : Et tanta potest esse commotio spirituum , & humorum , quod huiusmodi apparitiones etiam vigilantibus fiant : sicut patet in phreneticis , & in aliis huiusmodi . Sicut igitur hoc fit per naturalem commotionem humorum , & quandoque etiam per voluntatem hominis , qui voluntarie imaginatur , quod Prius senserat et ita etiam hoc potest fieri virtute angeli boni , vel mali ; quandoque quidem cum alienatione a corporeis sensibus ; quandoque autem absque tali alienatione.

Ad primum ergo dicendum , quod principiumphantaliae est a sensu secundum actum . Non enim possumus imaginari , quae nullo modo sentimus , vel secundum totum , vel secundum partem : sicut caecus uatus non potest imaginari colorem. Sed alia quando imaginatio informatur , ut actus phantasti. ci motus consurgat ab impressionibus interius conis servatis, ut dictum est. c in em . are. Ad secundum dicendum , quoa angelus transmuintat imaginationem , non quidem imprimendo aliquam formam imaginariam nullo modo per sensum prius acceptam ; c non enim posset facere , quod caecus imaginaretur colores 3 sed hoc facit per m tum localem spirituum , ct humorum , ut dictum

ritus angelici ad imaginationem humanam non est

Per essentiam , sed pes effectum , quein Praedicto

modo iii imaginatione facit ; cui demonstrat quaci

265쪽

aso QUAEST. CXI. ART. III.

ipse novit, non tamen eo modo quo ipse novit. Ad quartum dicendum , quod angelus causans εμ liquam imaginariam visionem , quandoque quidem

simul intellectum illuminat , ut cognoscat quid per huiusmodi similitudines significetur : & tunc nulla

est deceptio : quandoque vero per operationem amgeli solummodo similitudines rerum apparent in D maginatione. Nec tamen tunc causatur deceptio ab

angelo , sed ex desectu intellectus eius , cui . talia apparent e Sicut nec Christus fuit causa deceptionis, in hoc , quod multa turbis in parabolis pro suis,

quae non expuiuit eis.

APPENDIX.

Ex articulo habes pri-o: quomodo per rationem ostendas, merito scripturam , S Concilium, aesummum Pontificem insinuare , quod an ius immutare potest , ac de facto immutat imaginativam 2ominis . Scriptura quidem id insinuavit de bonis

Angelis, quando mi. I. a. Ios admonitum in f, mnis , & Magos ab angelo narrat, quando proph tam Danielem de bestiis ascendentibus e mari , de Ventis quatuor Pugnantibus, e. 7. R Hieremiam de virga vigilante , de Olla succenta , e. I. de ficta. e. . & Isaiam de Seraphim ad se volante, & calcin.Io os suum tangente , e. 6. Quid t. Pleni sunt pro Phetarum libri visionibus huiusmodi imaginariis , quae iuxta Dion. 4. eael. meri veniunt ad homines mediantibus angelis , cum ipsae sint quaedam revelationes sic factae rerum divinarum. Notabis autem in his visionibus , quod simul intellectus Prophetae se videntis illuminabatur de veritate rei , quoniam ad hoc, quod quis propheta sit , tutelligentia opus est in visione , Dan. Io. Concilium autem id inmni vii , quando Polychronium ipsum , ML I8. a'

vellavit infantilis intelligentia deliram senem. Nam

infantium intelligentia , cum non , aut vix , tranqscendat imaginationem, diei solet illa , quae iudicii parum , vel nihil habet , id , quod phantasiae diu,

no lumini non innixae familiare est. Infintilem e go intelligentiam vocavit concilium imaginationem improbam h retici . Papa vero Gres. XI. idipsum insinuavit, quando Ramundum Luu. a diabolo in specie crucifixi ei apparente turpiter delusum tamquam phantasticum , Κ haereticum , tractavit. De hoc enim Raymundo sic in directorio inquisitorum,. a. p. q. legitur: Poclea Dominus Papa Greg. XL

conse otio etiam de consito fratrum. interdixis,

266쪽

cr,eondemnaυit , doctrinam cujusdam Raνmundi Luli. Catalani mereatoris , de eivitate Majoricarum optundi latet , phantasici , imperiti , qui quamplures libros ediderat in vulgari eatalanico quia totaliter grammaticam ignorabat . uuae doctrina erat plurimum diυulgata , quam ereditur habuisse a diabolo , cum eam non habuerit ab homine , nee hsemano sudis , nee a Deo , eum Deus non sit auctor , tuque dodior haeresum , errarum , licet ipse Ra

mundus asserat in libris suis , quod eam habuit in quodam monte a Chriso. qui sibi c ut dixit apparuit eruet fixus, qui putatur fui e diaboltis , non Christus . seus doctrina d&ωυit fere per So. ann. quo que scilicet frater Nicolaus Eνmerici ordinis

Praedicatorum in dominio regis Aragoniae Inquisitor haereticae mavitatis , ex certis causes habens eandem multum suspectam de haeretica praυitate illam mu to eum labore transcussit, oe posea praesentaυit prae . dicto D. Papae Greg. ao. volumina , oe causa comm

missa fuit Domino Cardinali Hostensi , de ejus

mandato fuerunt per ΣΟ. ω tiltra magi ros in The Itala diligenter examinata , or tandem de fratrum consilio , ut vere haeretiealia , condemnata , o tota doctrina generaliter interdicta , quae continebat plus quam ρυ ingentos artieuus erroneos . Haee ibi . Secundo habes: quomodo per rationem omnia tria prs dicta , scilicet sacram scripturam , concilium , Papam , pro quanto angelos posse immutare imagina..tionem hominis dicunt , S intelligas , dc declares ,& probes . Tertio vides : quomodo ex his consoli detur vicissim Angelica conclusio praesens, & deci

retur

ARTICULUS IV. I s

Utrum angelus posse immutare sensum

humanum.

Meis supra a. 3. indum AD Quartum sic proceditur . Videtur , quod an

gelus non possit immutare sensum humanum operatio enim sensitiva est operatio vitae : Huius, modi autem operatio non est a principio extrins co . Non ergo operatio sensitiva potest eausari ab angelo. a. Praeterea. Virtus sensitiva est nobilior, quam nutritivar sed angelus, ut videtur, non potest mutare virtutem nutritivam , sicut nec alias form

267쪽

naturales. ergo neque virtutem seusitivam immuta re potest . 3. Praeterea . Seusus naturaliter movetur a sensibili : sed angelus non potest immutare naturae o

dinem, ut supra dietiam est. c IIo. a. 4. ergo angelus non rest immutare sensum , sed semper sensus a senubili immutatur. Sed Contra est , quod angeli, qui subverterunt Sodomam , percusserunt Sodomitas eaeeitate , c vel ρασία Quum domus insenire non possent , ut dicitur Genes r'. Et simile legitur 4. Regum 6. de Syris, quos Elisaeus duxit in Samariam. Respondeo dicendum, quod sensus immutatur duo uitre. Uno modo ab exteriori, sicut cum mutatura sensibili: alio modo ab interiori. Videmus enim, quod, perturbatis spiritibus hiunoribus, imm latur sensus . Lingua enim infirmi, quia plena est cholerico humore, omnia sentit ut amara: Et simi- Ie contingit in aliis sensibus . Utroque atitem modo

angerus Hies immutare sensum hominum sua nat

vali virtute. Potest enim angelus opponere exterius

sensui sensibile aliquod vel a natura sormatum, vel aliquod de novo formando i sicut facit , dum cor pus assinit , ut supra dictum est . c q. II. a. a. rumiliter etiam potest interius commovere spiritus, S humores , ut supra dictum est, c au. praeci)ex quibus sensus diversimode immutentur. Ad primum emo dicendum, quod prineipium semstivae operationis non potest esse absque princi Horiteriori, quod est potentia sensitiva. tid illud imeterius principium potest multipliciter ab exteriori Principio commoveri, ut dictum est. c. in eom. an Ad secundum dicendum , quod per commoti nem interiorem spirituum, & humorum potest a gelus aliquid operari ad immutandum amim pote tiae nutritivae, & similiter potentiae appetitivae , &sensitivae, & cuiuscunque potentiae corporali organotitentis.

Ad tertiiun direndum , quod praeter ordinem l lius creaturae angelus facere non potest. Sed praeter ordinem alicuius partieularis naturae facere potest , cum tali ordini non subdatur . Et sie quodam fi sulari modo potest sensum immutare praeter m

dum communem

APPENDIT. 4EX art. habes primo : quomodo per rationem o stendas , merito scripturam innuere , quod a gelus

268쪽

gelus potest immutare sensum hominis. Hoc autem facit Gen. I9. dicens : Ecce miserunt manum viri, ω introdux omni ad se Lotb, elauserunt ositim: ω eos, qui foris erant, percusserunt eaecitate a minima que ad maximum , ita , ut ossitim invenire non possent. Hi enim viri erant Angeli e & caecitas illa, qua homines foris existentes percussierunt , fuit acrisia: quae est immutatio sensus faciens non vide re , quod homo taliter percussus videre vult, etiam quod alia omnia videat. Ad quam immutationem insinuandam ait ibi r quod percussi sunt caecitate

ita , ut inium inυenire non possent . Quasi dicat

apertius . Talis caecitas non erat abisute caecitas ,

qua nihil videtur: sed erat caecitas respective ad mstium , quod invenire voluissent . Quia etiam non dicit scriptura, ita , ut ostium videre non possent; sed dicit, ita, tit Uium inυenire non possent ;erediderim , ipsam per hoc signare , quod non solum

immutatus est visus, ut videre ostium non possent, sed etiam tactus , ut forsan quoque tanqentes ostium, se illud tangere non sentirent, &sic ostium ipsum invenire non possenti. Poterant namque , si visus tantum immutatus fuisset per illam caecitatem, invenire, ut experientia docet de vere caecis, & de nobis in nocte non videntibus , tactu mediante, Ostium: & consequenter , cum nullo modo illud in venire possent , patet , quod illa caecitas , seu acrisia , fuit immutatio utriusque sensus r forsitan &sensus communis : quia tactum ostii non iudicabat esse ostii tactum , sed alicuius alterius rei . Item idipsum tacit 4. Reg. 6. dicens : Porro Heliseus oravit ad Dominum dicens :,Percute obsecro gentem hane caecitate . Percussique eos Dominias , ne υHerent , iuxta υerbum Helisei . Duxit ergo eos in Smmariam . Ex scriptura hoc licet non habeatur exinpresse, quod angeli istam immutationem sensus h minum illorum causaverint: non inconvenit tamen, quod habeatur implicite. Dominus enim, quem pro caecitate inferenda orabat Helisaeus , exequitur per angelorum ministeria tale quid : immo secundum

Greg. in . diati c. s. in hoe mundo is bili nihil , nisi per ereattiram inυisibilem disponi potes . Qualis autem, vel quanta fuerit haec caecitas , vide Doctores : quoniam in proposito sufficit , quod ab angelo fuerit immutatio humani sensus . Seeundo h

bes . quomodo per rationem excludas errorem Geo'gianorum , Daυidicorum , Andreae Ossandri c Prat. Auriagmoniaei , Dasidiei dicentium ; nullas esse

incantationes, nullaque maleficia per demones con

cita.

269쪽

ets4 APPENDIX AD ART. IV.

citata. si enim per articulum praesentem potest amselus malus sensum humanum immutare z poterit utique & incantationes . & maleficia concitare ;quandoquidem his connectitur Φpius humani sensus immutatio . Tertio habes : quomodo per rationem ostendas , praedi tum errorem merito profligari a Concilio Ane rano e. 24- ubi maleficia, incantati nes , illusioneine, seu alia id genus, a diabolo coniscitari insinuat , atque a sequela daemoniorum circa

huiusmodi homines arcet in haec verba . Episcopi, eommque minisνι stideant peνniciosam , oe a dimbolo inventam malineam artem , ω similestam penitus ex paraebiis suis eradieare , in ab ecelassa GLeare . c Et infra. J Sese eae quaedam mulieres dinmonum illusonibus stati λε nocturnis horis eum Dim

Aertim eredtim se equitare βρο quasdam bestas , or multa terrarum spatia pertransere , quae falsa mpinione deeveg Me vera esse eradunt, oe credenda

a reisa μου desiam. Ideo saeredotes per reclinas mbi eommissas popula praedicare debent, hae omni esse falsa a maligno Disisti talia phantasmatamantibus Melium irregari. Si quidem Satanas trans murat se in Angelum lucis r ω , cum mentem cu 1 que mulierculae everis, in hane sebi pis in Asalem D ugaυeris, luteo transformat se in diveresarum personarum ouies , atque similitudines , ω

mentem , quam captivam renet, in somnis destidem modo laeta , modo trissia , modo cognitas, modo imerenitas presonus inendens , per dimis quaeque de

durit . Et , cum solus Diritus Me patitur , in Dιis meos, haec non in animo , sed in corpore vis eur evenire. Omnibus itaque publiee annuneiandum

es : quod , qui talia , in his I sita eredis , fiam

perdis. Haec ibi. Item merito pinnigari a Concilio Romano sub Greg. D. c. I 3. Ss quis harisios, artis pices , incantatoνes , observaverit, aut phnasteriis ic Hae dicuntur Mariae, in quibus continentiar incam rationes , Glos eorum ustis fuerit; anathema set. Haec ibi . Concilium ergo incantationes a dia loconcitari innuit e cum has ita detestatur . Notabis circa iupradicta , quod diabolus sensum humanum,& exterius apparitiones causando, & interius pha tasiam variando , immutare potest. Pro notitia et iam , & cautela , pleniori circa illusiones praedictas

videbis diligenter dicta in art. a. append. M. Quar to vides: quomodo, dic. QUAE.

270쪽

QUAEST. CXII. ARΤ. L 273 QUAESTIO CXII.

. De Missione Angelorum, in quatuor articulas dioiss. DEinde considerandum est de Missione Angel

Et circa hoe quae timtur quatuor. Primo . Utrum aliqui angeli mittantur in minis sterium. Secundo. Utrum omnes mittantur. Tertio. Utrum illi, qui mittuntur, assistant. Quarto. De quibus ordinibus mittantur.

Uertim Angeli in minisse m mittantur. Ad Neb.,DEr. 6. . AD Primum sic proceditur. Videtur, quod ange

Ii in ministerium non mittantur. Omnis enim missio est ad aliquem determinatum locum. Sed Mctiones intellectuales non determinant aliquem l eum ; quia intcilectus abstrahit ab hic & nunc. Cum igitur actiones angelieae sint intellectuales, videtur,qivi angeli ad suas actiones agendas non mittam

a. Praeterea . Coelum empyreum est Ioeus pertinens ad dignitatem angelorum . Si igitur ad nos mittantur in ministerium, videtur, quod eorum dignitati aliquid dinreat: quod est inconveniens. 3. Praeterea . Exterior occupatio impedit sapientiae contemplationem. unde dicitur Eccles 38. Qui mi atων actu , sapientiam pereipire . Si igitur a geli aliqui mittuntur ad exteriora ministeria, vid tur, quod retardentur a contemplatione : Sed tota eorum beatitudo in contemplatione Dei consistit . Si ergo mitterentur , eorum beatitudo minueretur . quod est inconveniens. . Praeterea. Ministrare est inserioris . unde die,

tur Luc. 22. uuis majoν es t qui recumbis , an silequi minifrat y nonne qui νemmbis 8 Sed angeli sunt

maiores nobis ordine naturae . Ergo non mittuntur in ministerium nostrum. Sed Contra est, quod dicitur Exodi 23. Eue ego mittam angelum meum, qui praecedat re .

Rςspondeo dicendum , quod ex supradictis c

SEARCH

MENU NAVIGATION