장음표시 사용
101쪽
Utrum in rebus fidei ει morum ad Ecclesiam recurrere necesse str
R. A Ffirmat S. Augustinus, & mira methodo M. Iri monstrat in aureo opere, cui titulum Pr
fixit , De utilitate credendi, ubi hominem inter' innomeras ethnicorum Philosophorum opiniones , &v alas ChristIancrum sectas fluctuantem , ct sere dis p rantem posse Inveniri viam saluti s , hoc est, veram -Dplentiam , manu ducit ad eius cognitionem. Ante omnia errantem revocat ad ea, quae ignorare mee potest, nec debet, si serio velit attendere, ne pe ahimam rationalem esse immortalem , supremum-uue aliquod numen existere , quod rebus humanis
.Providet- ,, Saepe mihi videbatur ait S. Doctor de suo pristino statu, in quo errabat non posse inve niti veritatem, magnique fluctus cogitationum meas, rum in Academicorum qui de omnibus dubit. tabant) suffragium ferebantur in Saepe rursus imtuens, quantum poteram , mentem humanam tam ω - ViVacem, tam fugacem, tam perspicacem, non pu-
M tabam datem veritatem , nisi quod in ea quaerenai modus lateret . . . Huie igitur tam immani dissiculi ' ii, quam de Religione quaerimus, Deus solus meis M deri potest , quem nisi esse, & humanis mentibus is opitulari credimus , nec quaerere quidem 3psam. - .is Religionem debemus. M H s P Mis. Investigat quis sit ille modus inveniendae sapientiae α verae 'Religionis . Ac primo docet ejusmodi fi duantem , leam per seipsum invenire non posse. M NM Quia, inquit, nihil facilius quam non solum sed με is cere , sed etiam upinari verum invenisse . Quot, enim mendacium tanquam Neritatem tuentur a. quia inulti di peccatores sic is habent ad sapientium, queam admodum aegra , veletudine laborantes ad alimenta: hi ad salutaria nauseant, noxia appetunt z. illis quam
saepissime error placex, veritas displicet i unusquisque
102쪽
Theolagiae . 93 en m iudicat prout Uectus est , 3. quia ut aliquIs verum Inter & falsum, sapIent Iam ct stultitiam discerinnat, eum sapientiam iam nosse necesse est; quis enim separet pretiosum a vili, gemmam sinceram ab aduIteria . si gemmae naturam ct proprietates Ignoret At quἰ stultus' sapientiam non novit, alioquin sepIens es.set ς sapiens quippe dicitur , qui possidet sapIentiam reo autem Ipso possidetur saplentIa , quo noscitur .s, non enIm, inquit, ait aurum & argentum ceteraques, id genus & cognoscere cum videas , & non haberes, concessum est... licet. . . res alienas oculis cerneres
cum earum ... nihil habemus: quid autem intelleis eius capitur: Intus apud animum est , nec Id habere quidquam est a IIud, quam vIdere . Caret autem se stultus sapientiar non igitur nobis sit sapientiam ... ,, ct dum nescIt, In alio Ioeo eognoscere non potest . De ἐnde S. Doctor expendit num stultus & errans sae ἰentiam haurire possit ex Iectione quorundam Iibr rum , ostenssitque duo potIssimum obstare quominus eam deprehendere possit et PrImum est, quod si Scri-Ptura nova ct inaudita proseratur: nulla confirmante ratione, eἱ credendum non est. Secundum, e samsi con flet nihil nisi verum is ea contineri; tamen cum res ad Religionem pertInentes sint admodum a sensibus re motae, aliquo expositore Indigent . is Nulla, inquit sis Imbutus poetica diseIpIina TerentIanum ... sine Mais gistro attingere non auderes ...' Donatus de alii ῖ numerabiles requiruntur, ut quilibet Poeta possit I is telligi. . . tu in eos Iibros, qui quoquomodo se ha- ,, beant , sancti tamen div narumque rerum pIeni , pro ι, pe totius generis humani consessione diffamantur, sineis duce irruis, & de IIs sine praeceptore audes iserre se is tentῖam, nee si tibI aliqua occurrunt, quae videantur, , absurda, tarditatem tuam & putrefactum tabe huius, , mundἱ anἰmum ἱ qualἰs omnium stultorum est, aceusaso Potius, quam eos , qui a talibus intelligi nequeunt. TertIo , definIt hunc esse modum, quo ad sapientiam pervenire liceat, nempe coniugere ad Sapἰentes, eisque ex animo coniungI. . Cum enis, icquit, sapiens sies Deo ita mente eoniunctus , ut nihil interponatur quin
103쪽
xno F legomma , separet: Deus en7m veritas est, nec ullo pacto piem quisitum est , si non veritatem mente contin-πat ne are non potaimis inter stultitiam homi
' hi, , & sineerissimam De veritve in medium quid se dam Interpositum esse hominis . Sapiens enim quan tum datum est , imitatur Deum et . autem' stuIis , ad Imitandum salubriter, nihil est homine
M sapiente propinquius ... nec, ut ita dica , dominus
facti stultus existimandus est , cum estis Instrumentum, ministeriumque sapientis . . . . Atque . hoe si in rebus m; noribus, ut in mercando. . . . m' lusa re familiari administranda expedire ne , , mo ambigit, multo magis in Religione I nam & res,, humanae promptiores sunt ad dignoscendum quam se div Inae, & In quibuseunqqe sanctior bus & praesta Α, tioribus, quo maius eis obsequium cultumque de- , bemus, & seeleratius periculosiusque peccatur. Sed or; tur hie dissicillima quaestio quonam modo stultus sapientem Invenire possit , cum plerique hoc nomen sibi vindicent & de rebus ipsis, quarum c xnitione constat sapIentia, inter se dissentiant. Quarto , statuit Sanctus Doctor prius. eXplorandos
eos, qui excellere videntur famae celebritate , atque omnium peis occupatione populorum . D Nunquid- , nam .... Ruicunque bon oratores evadere volunt, Caeeilii . potius aut Erucia orationibus, quamis Tullianis navandam operam existImant. Haec appe-- tunt omnes , quae maiorum auctoritate firmata k, sunt. Eadem Imperitorum turbae discere moliuntur,
D quae a paucIs doctis discenda recepta sunt . . Quinto . ostendit Ecelesiam Christianam ipsius etiam teneris humani consessione supra omnes societates eminere 2 o Plures , inquit. . . iam Christiani sunt, quam fi IudaeI simulacrorum cultoribus ad)ungantur . Eorumdem autem ChristIanorum, cum sint haereses D Plures , atque omnes se Catholicos velint videri, M aliosque praeter se haereticos nominent , una est ,, Ecclesia ut omnes concedunt , si totum orbem is consideres , resertior multitudine; ut autem , quin noverunt , assimant , qtiam veritate sincerIor ce-
104쪽
Theologia . rci ii, teris omnIbus . sed de veritate alia quaestio est zis Quod autem quaerentibus satis, una est Cathollea iri id es mimersalis . Unde concludit ab ima sumendam is qmerendi exordium . Dubitabimus nos eius EeeIesiaris condere gremio, quae usque ad confusionem generIsis humani ab Apostolica Sede per successiones Epist is porum, frustra Haereticis eircumlatrantibus, ct paris
o tim plebis ipsius iudicio , partim Conciliorum gra-
,, vitate , partim etiam miraculorum maiestate dam di, natis, eulmen auctoritatis obtinuit Z Cin noIIe pimis mas dare , vel summae profecto impietatis est , is vel praecipitis arrogantiae. Ouam autem aliis demon
,, Irat miam eandem ipse se tenuisse alibi constetur . Propter quod , inquit , nunc ubera Ecclesiae post, Ioz:ssimam sitim, quam passus eram pene exit auis stus, atque aridus dum Mamchisis adhaereret totati aviditate repelli, eoque altius flens & gemens con-
,, cum & expressi, ut id mandaret quod mihi sie aiam secto ad reereationem satis esis posset, & ad spem
is reducendam vitae ac salutis .
Hactenus Sanctus Augustinus inquIrentes sapientiam istu scientiam salutis, ad Ecclesiam Christianam deduxit , utpote quae omnIum fere Nationum existimat o- ne sit IIIa celeberrima Sapientum societas , quos in rebus divinis necessario consulendos esse demonstra,vit. Iam vero diligentIus investigandum quod sanctus Doctor leviter attigit, num scilicet Ecclesia Christ I na mereatur illam nominis celebritatem , quam ubi, que obtinuit , sitque revera Societas divinitus institu- . ta , cui omnes absque erroris formidine credere t
Sed illust Iuculenter praestitimus tractat. de Inea natione, cap. 4. per tot. ubi contra Infideles, & eos, quos libertinos vocant, ut qui nee fidem nec legem friuantur , nisi quam eκ propria praesumptione sibi constituerInt, Invictissimἰs argumentis demonstravimtis Religionem Christianam vere esse divinam. Quae autem ibi traduntur , hic non praesupponi, sed necessa rio consuli debeat , eum ex iis omnino pendeant ν- qae de Ecclesia deinceps dicturi sumus ... E 3. V
105쪽
xox Troisgomena Uerum quia Omnes m reticorum, sectae sese Chrἰ- filanas immerito nuncupant, operat pretium est exponere certas & indubitatas notas, quibus vera Ecclesia
u. I. crimi conditisaea requiruntur, ret aliquid pos in ser esse nota, verae Meti R. Duae. 3. oportet ut nota sit cIarior re Ipsa, quam demonstrat . . Illud fatentun ipsi heterodoxi, ter .marques de M Eglise , inquIt Molinaeus , dolvent etve I Ubi s ω' Hua ronnues que r QIUe , put DR:.ρα Vettic.lis .se oon e . a Uni & i. Reelesi e convenire de-het illa nota , si non seorsim , saltem cum aliIs eo iuncta , alioquin Ecclesiam non distingueret , quemas modum esse bipedem, non distinguit hominem abo anibus aliis animalibus; quIa volucres sunt bipedes . Q. a. Suntne certae notae Θ' Agna sensibilia, quibus. mera Ecclesa cognosci possit R. Dantur huiusmodi notae probatur, ea S. Augustismo, tractat. I. in Joann. possumus , inquIt , digito δε-mοUrare Ecclesiam, Er sunt caeci, qui eam nam vident; .ct IIb. a. contra CrosconIum ,/mtat Melina cunctis clamra atque perisicua . Substribunt Novatores, sic enim
des ensegnes pour Ia conmitre Q. 3. Veritas Doctis inae es ne nota verae Ecclesiae . . R. Assirmant novatores, negant vero Catholiei. Probatur vera Catholicorum sententia, I. ex S. Α - gustino lib. I 3. contra Faustum ea p. a I. ubi docet e -- gnoscendam Melesiam , antequam percipiatur eius doctrinae veritas, is & tanquam liIe, inquit, quem ca-ι, techizamus , quaereret & diceret , quo. ergo signo, F, man:sesto adhuc parvulus , & nondum valens liqui- ,, dam discernere a tot erroribus veritatem, quo mari
a, nifesto indicio tenebo Ecclesiam Christi &e. ρο ub
106쪽
Theo ia . . so f. tonstra epis. findamenti c. 4. utiergo hane omittantis sapientiam quam essς In Ecelesia CatholIea non ere is ditis, multa sunt talia, quin in eius gremio me iu-
is stissime tenent. Tenet censensio populorum atque is gentium, tenet auctoritas miraculis Inchoata , M. Probatur I. rati ne .. VerItas Doctrinae triplieites spectari potest, 1. ut eontinetur Ini libris sacris ;a. quatenus seripta est in eordibus fidet Ium; 3. proin ut ore Pastorum annuntIatur , atquI nullo ex tribus ἔllis modis potess esse nota. verae Beelesiae . Non r.
quῖa Iibri saeri qui reperIuntur In pIerisque Haereclincorum sectis , illos habent Sotiniani & Nestoriani.
est sensibilis : nee ab aliis percipi pote st : tum qcia ex adversarIis soli praedestinati habent Hieli Igentiam Scripturarum , ac proinde, illis solis nota postea esse Eeelesia. e. tum denIque quἰa ex dictis per EeeIesiam assequimur verum Seripturae sensum: Ergo Ecclesiam ante ScrIpturas cognoscere necesse est .. Non 3. quia non sunt audiendi, nisi qui probant se a Deo mivios vel extraordinarie , ut Apostoli vel ordinarie, ut qui ab Eeelesia. legitInae sunt ordinati verbi Dei ministri, si quis diveriν, hie est Chrsus ... nolite credere. Matth. a . Ergoi notitia Ecclesiae praeredere debeadoctrinam Pastoris. Diees x. artIeuli fidei In unum i eollectI dicuntur symbolum seu signum , quo distinguuntur FIdeles ab Iasidelibus: Ergo veritas Doctrinae est nota verae E
Nego consequent. Nam schismatyel & fertque Η retici. retinent Sym Ium Apostolorum . Illa ergo ar. ticulorum. eollectIo est duntaxat signum Rel Iglonis Christianae , quo distinguuntur Christiani a non christianis , puta a Iudaeis & Mahumetan s , no vero Catholici ab Aeatholicis . Porro agitur hic denota , qua vera Ecelesia secemitur. a sectis, Haemi
Dices a. cum Molinaeo, nodi potest alIquid cogno-LI nisi per eius definitionem et atqui verἰtas Doctri
107쪽
DistInguo maiori non potest aliquid cognosci peressentiam , nisi cognoscatur eius definitio, Coneedo , non potest cognosci per proprietates & accidentia In separabilia , Nego maior. De Inde concessia min. dist. conseq. Non potest cognosti Ecclesia, nisi per verit tem Doctrinae secundum ementiam, Concedo: non potest cognosci per proprietates & accidentia Insepar billa , Nego conseq. Sic pueri eognoscunt parentes sct aetate provectiores cognoscunt metalla & alia Innumera , quorum ignoranu essentias . Q. 4. Quaenam igitur sunt notae merin Ecclestae P. R. Qitatuor recensentur a ConcIIlIs Nicaeno & Co stantInopolitano in Sym Io his verbis , Et unam , Sanctam , Catholicam , Θ pos olicam Ecclesiam . Q. s. Hae notae distinguuntne Ecclesiam a sectis T
ganorum ., Iudaeorum , Mahumetanorum pR. Non eam distInguunt nisi a seres SchIsmalleo. rum & Heroticorum, quae se Christianas dicunt; nam vera EceIesia In suo ortu non fui e CatholIca , seu universalis respectu Paganorum , qui universum fere orbem occupabant , sed respectu duntaxm EbIonit rum , CerInthianorum , & aliorum Haeret leorum, qui tempore Apostolorum eam sciderunt ; plures enim semper fuerunt. CatholIci, quam Scitismatici & Haere-tleI, ut Infra ostendetur . . 6. Quaelibet eκ quatuor notis recensetis disingulose meram Ecclesiam a sectis Haereticorum p. R. MinIme, sed debet cum aliis coniunctim sumi; unitas V. gr. potest convenire sectae Schismaticeruin pnam Donati me & Ariani non fuerunt statim inter se divisi . DIstinguit tamen negative, quatenus sensibiliter demonstrat illam socIetatem , quae caret vel una. ex quatuor notis, non esse veram Ecclesiam , quemadmodum ratio bipedis , lIce. positive non designe hominem, negative tamen evincit nullum animal es
se hominem ,. quod non fuerit bipes.
108쪽
dIssent Iuno Novatores, nisi in modo explicandi. Probatur ex Scriptura , Cant. s. Una s eo lumbi
mera, Ioann. IC. Alias oves habeo ... ω illas sportet moadducere, Ο mocem meam audient, Θ fet unum ovile , is unus Fasor . I. COr. c. Io. Unus panis , unum corpus multi sumus , omnes qui de uno pone participamus Ephes. 4. Unum corpus , cr unus spiritus , sevi vocatPestis in una spe voeationis morae. Unus D inus , 'des , utrum baptisma , unus D us 9 Pater omnium . Ecclesia Itaque est ima , I, ob unum auctorem se nempe Deum, unus, Ecclesia una , Inquit S. Augustinus serm. Io 3. allas et . de verbis Domini , respondet uni nis unitas D a. ob unum Pastorem & caput , Christum scit. in quo Oimis aedimatio constructa inescit. Epties. a. 3. ob unum finem , qui est vita aeterana ; spes enim illius consequendae collegit societatem Christianorum , quemadmodum spes tueri' & victoriam in unum corpus congregat mer c tores & milites . . ob unitatem SpIritus, corpus Ecclesiae vlvificantis . ob unitatem mediorum, puta fidei , baptismi, Panis EucharIstiel, &allorum Sacramentorum . C. Denῖα que ob' subordinationem Pastorum, qui positi soni in aedificationem Corporis Christi, ne, circumserantur fideles omni vento doctrInae , ut dicitur cit. c. q. Ephes. Q. a. Sex illa vincula , quae compingunt γ csnae.' 'ηος comus Ecclesiae , suntne ejus not.e Z R. Minime , quia, eκ dictis nota debet esse sensibἱ-ys & clarior 'Ipsa re , quam notificat : Atqui Deum .esse auctorem huius Ecesesiae , Christum esse caputtelus invisibile, Spiritum sanctum Influere In eius. in m-bra, non est quid sensibIle, nee clarius Ipsa Ecclesia ..unmo debet prIus cognoscI Ecelesia quam ista Dum
109쪽
R Unitas tum doctrinae , tum regiminis sub uno. supremo Pastore , qui est eaput eius visibile, & sub aliis PastorIbus supremo subordinatis , qui omnes , tam ille , quam illi ,. continuata successione' ab Apo- solis ordinati sunt . Sie nobis sensibiliter innotescit Regnum Galliae, verb. gria esse unum corpus politic in ct divisum a quocunque alio , ex eo quod callI ii dem utantur legibus saltem generalibum tib uno su-Premo Principe ,. qui anterioribus legitime sueredit .
Hanc doctrInae de cathedrae unitatem unanimiter cQ--- mendant antiquissimi Patres, tanquam v sibilem Eccl*sae notam, de ex ea praescribunt adversus omnes H 1eti eos, de Schismae eos, eorum sectas nee esse a Deo
institutas, nec esse Corpus Christi; nec habere Spiritum vivificantem. Ut manifestaret, sinquit S. Cy- se pri nus de unitate Ecclesiae nam Cathedram con- ,, stituit, & unitati, eiusdem orIginem ab. uno Inc .is pientem sua auctoritate disposuit . . . . . exord um ab
is unitate promiscitur, ut una Eeclina m stretur . . optatus Mileuitanus , quarti Saeculi auctor, de eadem unItate siv scribit lib. a, is In qua: una Cathedra iω unitas ab omnibus servaretur ne ceteri Apostolusi singulas unusquisque defenderent, ut jam secti sinat ἱ-M cus di peccator emet, qui contra singularem Caine,, dram, aIteram constItueret .. Et s. ronymus contra
is Iovinianum,. inter duode ei m unus eligitur , ut ca- , pite constituta schismatis tolleretur occasio. . Denique is S AVUinus fermia Io 3. alias 26: δε- merbis Domini
non . pote st fieri , inquit , ut Ecclesia sit una nisi
,, isti multi, qui recte credund, in un triem, quandams, Ecclesiasti ei Corporἰς coalescant . Da ergo unum , o,. dc populus est: tolle unum de turba est. Quid esta, enim turba , nisi multitudo turbata Hanc vero side--. II im, sic cohaerent Ium unitatem carItas facit , qMe ,, hoc ipso, Iaditur.& corpus laceratur , quo membra, pertinac Itea incipiunt, vel diversa, credere, vel ea-
is dem credendo , seorsiin ab illo toto separata sibi co as .Xent Icula constituere , illud haeresim, quae sine schis.
male esie non potest et hoc proprie dictum schismx
110쪽
, sisIt. Eν tract. 33. in Joann. docet mIraculum . quo unus Discipulus die Pentecostes omnium t Ingessi loquebatur, δέ ab omnibus intelligebatur , praefigura se unitatem l doctrinae, quae est in vera Ecclesia , iuxta, quam quisquis, Corpori Christu adunatur, Id sum. percipit , credit & profitetur , quod in f Omnibus orbis. partibus docetur & eroditur: is dIffusa Ecclesia peri
Gentes loquitur omnibus linguIs r Ecclesia est Co . 'pus Christi , in hoc' corpore membrum es . Cumi,, ergo membrumi sis eius corporis, , quod loquIturis omnibus, linguis , crede te loqui omnibus . Unitas ,,, membrorum caritate concordat , ipsa unitas loquiis, tur , . quomodo' tunc. dir Pmtecostes unus, homo, se Ioquebatur . Im hac Ecclesia', qui non est , nec, modo accIpIt Spiritum, praecisus enim & divisus: ,,. est ab unitate' membrorum , . ,, nam, ut alibi scri-NT , noni potest, vivere Spiritui Christi ,. nosii Corpus:
Ergo sectae Lutheranorum, Care Iesanorum, & Α - g lcanorum non. sunt vera Christi Eeelesia. , dc Immenlto sed Christianos dicunt , quia, deest ' eis, unitas tum Doctrinae varianti enim: circa fideἱ dogmata et tumigathedrae. de regiminis, Ecclesiastici . . Pastores, quippe: eorum' nec abi Apostolis continua laeeessione ordinati sunt ,. uz dicetur , ubi de quarta Ecclesiae nota, , nec uni stpremo capitii subordinantur. . 4., quaelibet baeresis separatnm at querat Melesia 'Negant Pseudo formati , atque ut sibi conciIἰenet quandam unitatem ,, distinguunt inter fidei articulos
fundamentales & non sundamentales I contenduntqu solam, tiaenesim , quae' pugnat contris articulum, su 3-mentalemi, excludere a verwhristi Ecclesia , ac proIn- ω unam Ecclesiam: conflari ex variis sectis Luthera
mim, Calvi nistarum, & Anglorum', quia his omnes;
noni dissenti unu Ioe articul Is fundamentalibus, .. Qtunatiat autem, sinu art culi fundamentat est, noni satis explicant. Certe. cum hoc sit proprium. fundamenti, ut iustentet totum, aedificIum , non negabunt eos articulos. esse sum