장음표시 사용
191쪽
era Deo isequenter tribuit membra eorporis v
v. g. manus , Iob. Io. v. s. pedes, Ila. 66. v. I. Ergo . Dist. ant. tribuit Ioeutione metaphori est, & ad humanae mentIs ImbecillItatem accommodata , Cone. Iocutione propria, Nego anteced. Iob enim cap. Io. U. 4.
Deum sic alIoquuur , Nunqwid Oenti eamεi tib sum PIIs itaque , ct similibus locutionibus significatur Dehessicacia, quae sine membrorum ossiclis euncta operatur . Instabis r. Homo Gen. i. factus est ad Imaginem S similItudInem De Ir Atqui si Deus esset eorporis ex pers ἱ homo non esset ad Imaginem Dei ; quae enim, convenientia corporis & spiritust Ergo. Di st. mai. ad Imaginem Dei , quoad animam iConcedo et quoad corpus , Neg- mai. Invisibius Defl ago, Inquit S. Ambrosius In PsaI. II 8. non in eo sPod midetur , sed in eo utique quod non videtur. InstabIs a. PIures ex Veteribus eruditione insignea Deum corporeum asseruerunt , ut Me Iito Sardensis , qui secundo mediante seculo floruit , librumque seria
psit de Deo eorporeo. a. Tertullianus, qui Ilia con tra Praxeam cap. 7. ait I Quis negavit Detim corpus ese 98 lib. a. contra Marc. c. 7. tribuit Deo membra, ct passiones, iram .di bilem, sed non eorruptoriae conditionis , sevi In homIne I. S. Epiphanius, ex Socrate lib. .c. hist. cap. rose & ex SO meno lib. 8. c. I Denique TheophIIus Alexandrinus ex iisdem Histori in eis.. Ergo Deus non est sine corpore. - Respondeo I. etiamsi admitteretur antecedens , ne ganda esset consequentia, s auctoritas enim quorundam privatorum praevalem non potest contra constantem
Ecclesiae TradIlIonem, quam crasso & absurdissima e rori supra opposuimus. Respondeo a. Nullus ex Iaudatis Patribus In eius. modi errorem Prolapsus est.
192쪽
- Dλhasque ejus Atressulti . ret' Non Melito, quem Eusebius lib. q. histor. eap. ac de S. Hieronymus lib. de Ecclesiasticis Seriptoribus , summIs laudibus efferunt. Origenes quidem illum huius insaniae accusavit ex Theodoreto , sed deceptus titulo illius libri , quem videtur non legIsse ; nam Ruffinus titulum Latine sic reddidit, De Deo eo ore
induto , scilicet per Incarnationem . Nec morari nos
debet eensura Gennadii lib. de dogm. Eeel. cap. 4. eum praecipiti admodum iudicio Veteres damnare so- Ieat, v. g. S. Dionysium Alexandrim Arianae impie
tatis, & S. August. profanae novitatIs. Non Tertullianus , quamvis a S. Thoma lib. r.eontra Gentes, e. 2. a S. Fulgent. lib. de verItate Pra
destin. cap. a I. & alicubi a S. AugustIno lib. 18. de Gen. ad liti. e. a di epist. I o. alIas Is . In hac parte graviter errase dIeatur; namque idem S. Augustinus lib. de Haeresibus illum excusat . se TertullIah nus , inquit, ipsum Deum corporeum dicIt, IIeet ,, non effigiatum , nec tamen creditur hic haeretieus
factus e potuit enim putari eorpus Deum dIeere r,, quia non est nihil. Enimvero apud veteres eorpus alIquando lati me sumitur pro eo omni quod per se consistit, ut apud Phoebadium Agennensem , qui di DPutans contra sabellium asserentem filium non distingvi a Patre , ni si nomine & voce tenus , sic loquitur rSermonis corpus est Christus e corpus enim spiritus ,ri sed corpus sui generis: nam Invisbills ct incompreis hensibilis spiritus , numquid tamen inanis & vacua ,, res Deus est o Porro multa Radent TertullIanum
non alio sensu aceIpere corpus. Namque In siin IlI a gumento versatur contra Praxeam, qui contendebat , Verbum non esse eem, nee per nam , sed meram v
bus Phaebadius minIme suspeetiis Sabellium, I. a. de carinne Christi cap. at . mentem suam exponens, ait: Omne quod es, eo us est sui generis. Nihil est λαογονale pnisi quod non es . Et lib. adversus Hermogenem, stantia corpus es rei cujusque . Ergo iuxta Tertullianum dIversi generis sunt corpora. Aliud visibile S In loco extensumi corpus humanum: aliud invisibile,
193쪽
χ ο o . Deo Uno , sed passibIle , ut anima rationalis , quam faIso puta vit corpoream ; quia credidit passibilem e aliud denique Invisibi Ie , nulli loco affixum , S prorsus impas-sbIIe. Et hoe tertio modo Deus a Tertuli Iano diei intur corpus , idest , substantia in se consistens s ait
enim cap. I S. contra Praxeam: Ante omnia Deas erast
Diuι ipse sibi is mundus, oe Deus , ω omnia. Et c. 29.. Probat Christum passum laeundum earnem duntaxat snee Patrem ei compassum fuisse . Si impassibiIis Pater , inquit, utique iaco ast ius .... tam autem M. eompassibilis Tater, quam Filius re ea conditione , qRAED.αι est. Tribuit quidem Deo membra & passiones , sed non eorruptorIae condIlIonis , ut ipse loquitur 3 sed qualia Scripturae illi adieribimi , dest, metaph rica ; nam lib. de BaptIsmo, cap. a. simplIcItatem numerat Inter Dei attributa . Prob misera, inquIt, en- credulitas, quae denegat Deo proprietates suas , simplis ratem, oe potestatem I ' o Non S. EpiphanIus , neque Theophilus; nihil enImex eorum scriptis proferri potest, quod veI minImum errori Antropomor itarum faveat Damnarunt quidem libros origenis , non propter doctrinam , qua asserebat Deum Incorporeum, ut olumniabantur ori- genistae , eae suorum falsis rumoribus Merates & S momenus suam h IstorIam adornarunt; sed propter alios errores , ut refert S. Hieronymus lib. de erroribu Ioannis Ierosolymitani, ubi testatur Ipsummet S. Epἰ-phanium hane contra se erim Inationem 7n eonei nepublIea consutasse. Esto benignius eum illis MonaehIaegerit Theophilus, nec eos a sua communIone sep raverIt , non propterea eorum errori pepere t , sed eorum Imperitae simplicitatI, quae erat potIus erudienda, quam punienda, quemadmodum reserunt Iidem HistorieI. ObiieIes a. Pro Gilberto Porretano, Illa plusquametatione distinguuntur, quibus, nemine cogitante , Prae dicata opposita conveniunt: Atqui, nemine eogitantes praedicata opposita conveniunt naturae divinae, & eius attributis; nam verum est, nemine eo tantes naturam divinam non produel , & filiationem produci: Ergo . Nego maj. Quia ut praedieata contradictoria de e dem
194쪽
Diminisque ejus Attrabutis. Mm enunciar; possint, satis est, si unum de idem habeat diversos respectus ; vere enim dieitur de eodem homine, similis e st de non similis bestiis, smilis pen
an; malitatem , dissimilis per rationabilItatem ; cogno- sellivus est, & non cognoscitivus I cognoscitivus per Intellemim , S non cognoscit us Per voluntatem , quamvis animalitas, dc rationalitas, InteIIectus & vo Iunias sint una & eadem res . Ita patrier dIei non repugnat, aens ancreatum ProducItur , & non producitur: producitur Tatione personalitatIs, nempe si IationIs di spirationis passivae , dc non producitur qua
obiicies 3. . Pro Eunomianis S NominaJIbus et tri huenda est Deo summa simpIicitas et atqui major essest smplieἰtas, si divIna attributa non distinguerentur ratione ratiocinata. Ergo. DI R. mai. summa simpJIestas τes Is & actual Is IntrInseca, Concedo: rationis, quae est extrinseca & Insola' mente cogitantis , virtualiter vero dc sindamen
taliter in Deo , Nego nia, Immo distinctio virtualis& fundamental Is , quae e st in Deo, & ratIovis ratio- Cinatae , quae est in homine arguit maiorem Dei persectionem ἱ quo ecim res est periMIor , eo ratio plura in ea distinguit; in Petro v. g. distinguli subsantiam , corpus, vitam , sensum , intellectivum seu rationale 3 in IapIde vero , utpote imperfectiori, dis inguit duntaxat substantIam , corpus, ct eius dissi TentIam divssivam. Cum autem Deus se Infinite perfectus In omni persectionis genere , Jonge plura dἰ- singuendI fundamentum praehet . Instabis: salsa est apprehensio quae non est conserismis obiecto; atqui apprehensio, quae distinguit Deum inter & divina attributa, non est eonformis obiecto; Deus enim & divina attributa sunt quid unum d Ergo. Dist. mIn. gi apprehensio d stinguat affirmando auu negando , Coneedo et si distinguat abstrahendo tantum , Nego min. Nam abstrahentium non est me
dacium , Inquiunt Philosophἱ . Explieatur responsio exemplo longioris panni , qui licet mensurari nompossit, nisi ulna sepius applicetur , non minus est in
195쪽
unus, nee Una est mensura salsa, ex eo quod una vice non possit eointendi integrae panni quantitatr et atqui Deus est obiectum Infinitum & Infinitas in se complectens persectiones, quas mens humana simul &semel attingere non potest , sed una vice Ita apprehendit divinam naturam , altera mΗericordiam , altera iustitiam , ut non neget esse Te aliter quid unum sta quo esset error, & falsitas , Immo iudieio multiplices illas, apprehensiones subsequente , pronunciae: omnes illas persectiones in Deo non distingui .
De kmmutabilitate Dei. I. estne immutabilis R. Est omnIno immutabIIis.
Probatur I. ex Scriptura, Malach. I. Ego i . . Dominus ει non mutor. PsaI. I. 'ut opertorium mutabo eos , oe mutabuntur , tu autem idem ipse es . ' Probatur a. ratione ; quIa duobus duntaxat modα
res aliqua potest immutari , scilicet, vel quidquam m iis quae fabet deperdendo, vel aliud . quod nondum habet aequirendo . Atqui Deus nee potest quidquam Perdere , cum sit ens maxἔme necessarium & simplicissimum , nee aequirere , eum sit infinitus in omni genere persectionis. Ergo. Dices e habetur Gen. s. quod Deus tactus desore
cordis intrinsecus , d It , paeniset . . me fecissse eos . I . 28. Si Donisemiam egerit gens illa a malo suo ... Mam. ego putinitentiam super modo , quod eogitavi . Sap. 7. Omnibus ... mob libus mobilior est Sapientia. Ergo. Dist. antee. DIxit Deus , poenitet . . . me , locutio
ne metaphorIea de figurata. Concedo: Iocutione propria , Nego antee. namque, ut ait S. Augustἰnus , ita Deum poenitet, ut non doleat, nee mmsillum mutet RDeus quippe semper voluit obstinatos perdere , pin nitentes salvare is sed dieItur poenitere , quia exterius idem
'in . quod poenitans , nimirum quandoque destruit quod
196쪽
Diola Due 6M AtDibatis . rys quod fecerat, quandoque vero non implet quod prius comminatus fuerat z cum autem resipiscunt, Ipsi muri tantur , non Deus . Sie sapientia dicitur mobilior . quia eum ipsa immota permaneat , ubique operatura di mutabilIa Immutat . Q. .a. Immutabilitas sne Dei propria R. Est, quIa omnis creatura est mutabIIIs tum subis santial Iter, tum accidentaliter e substantIaliter quidem; tum quia transit de non esse ad esse per creatIonem; eum quia potest saltem a Deo annichilari, quo sensu solus Deus dicItur habere immortalltatem ; SpIrItus enim Ange IIcus, aut rationalis, quamvis sit in aeternum du- raturus, tamen a Deo destrui potest & eatenus dle tur mortalIs: accidentaliter quoque, quia omnIs cre eura est capax accidentIs, puta habitus, ct actus; QIurenim Deus est suus actus, sua intellectio , sua volitio.
De perfectione Dei. Q. r. I Eus habetne omnes omnino perfectiones II in R. Habet. Probatur i. ex Scriptura, Ex di 3 3. Deus dicit Moysi, ostendam omne bonum sibi snempe seipsum. Probatur a. ratione , quIa Deus est ens a se I a qui ens a se est ens ex dictis ilIimitatume Ergo per tsectum In omni genere persectionis . Q. a. Quotvistis generis sunt perfectiones
R. Duplicis , alla d IeItur persectio simplIciter sun-pIex, alia persectio simplex, & secundum quid .
Q. 3. Quid es perfisio simpliciter suetiis ZR. Est illa , quae non pugnat eum maiori , ve Iaequali persectione , definiturque a S. Anselmo , Non Iogit c. a . ea, quae melior est ipsa, quam non Ipsa aeSIe substantia, spiritus, & sapientia , sunt persecti . nes simpIIeitee simplices; quia mellus est esse substan tiam, spIritum, & sapIentem, quam non esse.
197쪽
I 0 De Deo Uno , R. Est Illa, quae pugnat cum maiori , vel aequalἔperlactione, diciturque a S. Anselmo, loco mox . laudato, ea, quae non est melior ipsa, quam non ipsa. Unde calor a quia pugnat eum frigore , corpus cum
spiritu, suέt persectiones simplices. Q. s. Quotvliςis generis est perfectio simplex
R. Duplicis, alia ita pugnat eum aequali , ut nubtam Τnvolvat impersectionem, ut paternitas & filiatio in divinis , ambae enim illae persectiones relative op-Ponuntur: adeo ut persona, quae est Pater , non
esse FIlIus: sed nihil habent Imperfecti ; alia persectio
simplex habet admixtam imperfectionem , ut animaI. Q. s. Quot uplici modo perfectio aliqua potes contineri in alio Z
virtualiter. Formaliter persectio continetur In alio, quando conηtInetur secundum essentiam , & rationem suam forma. Iem:.sic eaIor formaliter est In igne , sanitas in animali . Eminenter , quando non continetur secundum pro priam rat Ionem & formam, sed nobiliori quodam modo . Sic anima vegetativa formaliter non est In homine ; cum In eo unica sit anima rat onalis, S spirIeal Is r sed Inest eminentiori modo; quia virtus vegetandi nobilior est o anima rationali, quam in planta . virtualiter persectio continetur in alio, quando illud , etiamsi non habet formam rei contentae , habet tamen virtutem illam producendi , sic SoI virtualiter est calidus is quia quamvis calore non afficiatuF , cete ra tῆmen calefacit. Q. 7. Quomodo omnes perfectiones continentur in Deo IR. I. Persectiones simpliel ter simplices sunt formal Iter in Deo , quIa Deus , utpote a se , est ens illi m latum, quo nihil melius cogἰtari potest: atqui melius est habere persectionem simplIeIter simplicem , quam non habere, esse v. g. formaliter spiritum, sapientem, &c. quam non esse: Ergo a R. a. Perfectiones simplIees, quae nihil dicunt impe rictionis ut paternitas divina, filIatIo, & spiratios sorsa aliter in Deo .
198쪽
Dἰοιηςque ejici Attr ἴum , t R. 3. Persectiones simplices , quae habent admixtam ἔmpersectionem , ut corpus, animal, non sunt formaliter In Deo, cum nullam admittat impersectionem e
sed virtualiter , quia est fons dc origo omnium perfectionum , εc eminenter I quia creaturae sunt In illo mobiliori modo , quam in seipsis . Q. 8. Dens , ω omnes creaturae simul suntne quid perfectius oe melius, quam Deus solus R. Non sunt quid melius intensive; quia quidquid
bonitatis est In creatura , . reperitur In Deo vel fore maliter, vel eminenter. Dicuntur tamen quid mel Ius extensive de materialiter I quia Deus seorsim specta ius est simplex unitas; ex colIectione vero De I, dc ere turarum exurgit muItitudo de mimerui. Dices e licet nummus argenteus. eminenter eon Ineat sexaginta asses minutae de villorIa monet , tamen sexaginta asses additi nummo argenteo, sunt aliquIdexte sive fle intensive melius nummo argenteo seorsim spe ctato et Ergo licet Deus eminenter contineat omnes creaturarum persectiones, attamen creaturae Deo additae efficient aliquid tum extensive, tum intensive melius. Nego conseq. Disparitas est , quod etiamsi numinatrus argenteus tanti valeat quanti sexaginta asses , non habet tamen valorem viliorIs monetae proprIumssed alium aequivalentem. Aptior esse a comparatio ducta ex corporibus quae illuminantur a Sole ; eorpora enim IIIa lucida cum Sole coniuncta non faciunt ali quid lucidius, quam, sit soI Jpse solus. Q. q. Quid ev his priseipiis concIβdendum es Theologo R. Tria attentione dignissima .
Primum. Quod non sit beatior , qui plures ere ivras eum Deo possidet, quam qui Deum solum ἱ quia
non stultor maiori bono. Secundum . Quod ordo carit tis exigat, ut solus Deus
diligatur propter se , dc eetera In ipso , de propter ipsum , utpote quae sint particIpationes 3c emanationes IIIIus Infinἰtae perfectionis , quemadmodum . color est ratIo amandi amnia coloralli quatenus colorata sunt. Tertium . Quod contra rationem, di ordinem caria
199쪽
i ci ς De Deo Uno , quae extra Deum cupit , non possideat . D Quῖ aliud ,, praemium petit a Deo, inquit S. Auri in Hal. 7 a.& propterea vulo servire Deo, carius facit quod vult 3, accipere, quam ipsum, a quo vult aceipere . Praemium Dei ipse Deus est: si aliud diIexerIs, non erit 3, castus amor, recedis ab igne Immortali, frigesces, ,, eorrumperis . Perdidisi omnes, qui fornicantur abs te . ,, Huic sorn cationi contrarius est amor castus , qui ,, dicit , mihi adluerere Deo bonum est: hoc est to- , tum bonum; vultis amplius doleo volentes.
Q. ro. Esse perfectum e e Dei proprium pR. Persectum In aliquo genere tantum , non est proprium Dei , homo enim & lapis sunt persecti unusquisque In suo genere; cum habeant quidquid ad suam integritatem . requirItur . Persectum autem in omni genere perfectionis est proprium Dei, quia nuse. Ia creatura potest esse a se , sed essentialiter depe det, ae proinde IImitata est in suis persectionibus .
R. Triplex , nempe absolutum , relati vum , & morale . Q. a. Quid es bonum absolutum p R. Idem est ac persectum, soIetque defin ri Id, cui nihil deest vel ex prineipiis essentialibus , si sit bonum transcendens , quod est proprietas inseparabilis cujusque eniῖse vel ex principiis aceIdentalibus, si sit bonum accidentale, ut esse sapientem, sanum , cte. Q, 3. quid es bonum relativum R. Est id quod conveniens est alteri , ut BIgus aquae, calor igni.
Q. 4. Unde res habet, quod si conveniens alteri .
R. Ex eo, quod eam perficiat: Ergo persectivum esse, est essentia boni relativi; Ideo enim frIgus est convenIens Aquae, non igni, quia aquam perfici ε, non vero ignem. s.
200쪽
scendentali ZR. Cum bonitas transtendentalis, nIhu aI ud sit eae dictis , quam ἰpsa rei perfectio , sequitur Deum non solum eme bonum , sed etiam summum bonum tranis stendentiae; quia summa & InfinIta est eius persectio. Q. . Deus esine bonus relative R. Maxime , quia est persectivus omnium ereat rarum, ac proInde Ipsis convenientissimus , & maxime appetibilis . Ratio est, quia persectio cuiusliberret, est assimilari suae cau llae ἱ area v. g. eri persecta, si sit simi IIs ideae , quae est In mente artific s. Cum ergo Deus sit caussa rerum omnium , persectae erunt , si assimIlentur Deo quantum natura earum capax est huius simi l itudinis . 'Q. 8. Deus estne bonus bonitate morati ZR. Est ; quia semper operatur propter bonum finem: nam Prov. I s. v. 'sin resa propter semetipsum operatus es Dominus , ac proinde propter finem sumin
Dices: IIle non est moraIIter bomis, qui permiti IemuIta peccata, quae impedire posset: atqui Deus per mittit multa peccata, quae impedire posset: Ergo. DIst. mai. Si teneatur Impedire, Concedo: si non teneatur, Nego mai. Porro Deus, utpote caussa universalis , non tenetur Impedire singula peceata e sed satis est , si auxἰlium praebeat aut praeparet hominI-bus, quibus illa uitare possint, si velint. Instabis e quilibet dominus tenetur Impedire precata subnorum , quantum fier potest; ergo nulla ΒΜ
DIR antee. Qui IIbet domInus particularis , Conee-do ἔ ad hoe enim praepositus est , ut subditos ad Deum, qui est ultimus eorum finis , dirIgat , remo-Veatque quantum potest , salutis obiees ; Dominus universalis., & Creator, Nego antem. De ratione enim supremi motoris, est ut sinat caussas seeundas agere i