장음표시 사용
211쪽
is erit , rationi temporis congrua sunt.
S. Aug. lib. 9. Conf. c. Io. is fuisse de futurum essei, non est In eo ; sed esse solum .. Boetius , de Consolatione lib. Prosa Q is. Deum M aeternum esse cunctorum ratione praedi torum conis ,, mune iussietum est . S. Anselm. In Proselogio , is nec tu habes partes .
,, nec tua aeternitas . . sed ubique totus es , R aeret ε,, nit3s tua, tota est semper
Probatur 3. ratione ἱ Deus ex dictis, est immutabilis e atqui mutaretur , nisi esset aeternus . quia aus, inciperet, aut desineret esse. Dices I. Ibἱ datur laeeessio , ubi temporis praeterit ἔνεe futuri differentiae occurrunt: . atqui In duratione Deo successione . reperIre est . tacitur enim in principio erat Verbum , quod est praeteriti temporis, de Moe, Ιωqκi es , oe qui erat, Θ' qai meaturus es e. Ergo. Distinguo maiorem , ubi occurrunt d Grentiae tem,poris formaliter ., Cone. eminenter , Nego: Dist nguosmiliter minorem , in duratione Dei differentἰae tempor s occurrunt formaliter, Nego , nulla enim in Deo ost suceessio; eminenter . Conc. Deus enim sua aeternitate complectitur omnIa tempora , quatentis respondet moribus, qui In diversis temporis partibus fiunt, quod eleganter explieat S. August. Tract. 9 . in I m. his Verbis, ,, quamvis natura Illa ine Eabilis non rein ,, cipiat fuit , dc erit ; sed tantum est , Ipsa enim , ein ,, raciter est , quia mutari non potest , tamen pro- ,, pter mutabilitatem temporum, in quibus versatur ,, nostra mortalitas, dc nostra mobiI tas, non mend
,, cIter dicemus:: fuit , erit, de est: fuit In praeteritis ,, se eul Is: erit In suturis: est In praesentIbus : fuit, ω quia nunquam defuit: erit, qnIa nunquam dederit: ,, est , quia semper es. Neque enim velut qui iam
,, non sit, cum praeteritis oecidit; aut cum praesenti- ,, bus velut qui non maneat, Iabitur et aut cum s ,, turis , velut qui non fuerat, orietur . . Proinde eum i, , secundum volumina temporum locutIO humana v .
rictur q91; Per nulla deesse Potuit L aut Potest . ,.
212쪽
Divinisque ejus Attributis πον- 3ut poterit tempora ; vera de illo dieuntur euius-ri libet temporis verba. Instabis e generatio UerbI dIvlnI iam dIu praeteriit, nee potest Verbum diei hodie generari; aIIas non esset aeternum
Distinguo di non potest diei Verbum hodie genera- νε , si per it Iud voeabuIum , hodie, intelligatur IlIa
Pars temporIs determinata , quae fuit , exeludendγpraecedente, Concedo e nam generatio Verbi non so- Ium est ante tempus praesens, sed etiam ante omnisttempora praeterita; si per, hodie IntelIIgatur Ipsemet duratio, quae eum sit entitas simplIeissima, correspondet omnibus partibus successivIs. Nego. Itaque gene ratio Uerbi divini, quae est aeterna, etiam hodie durat , & in aeternum perseveratura est. Filius Dei semPer generatur; semper actus est genitus. Unde Pater ad filium: Filius meus es tu, ego hodie genui te δ neo generatio illa. mensura tun tempore , sed aeternitate sim mo est Ipsa aeternitas . Attamen In Scripturis explicatur per verbum temporis, praeteriti , erat , ua antelligamus per, erat, non esse Reeessivam, sed i stam simul & completam , non unquam in motu , stola termino, nunquam in f i, sed semper in facto esse. Urgebis r non possit ni In instanti duo eontradictoria simul esse vera: atqui si In aeternitate non datuPsuccessio , sequitur In eodem instanti durationIs duci contradictorIa esse vera , v. g. quod Petrus In eodem instanti aeternitatis non ambulet, & ambulet. DIsting. mai. in eodem Instanti virtuali, Cone. In eodem instanti reali, quod eminenter continet sueces sonem omnlum durationum, Nego maiorem. Itaque IIcet aeternitas formaliter non sit extensa , tamen, emi nenter, extrInsece, & eon notative potest dici extensa , quatenus seIlicet rerum omnium tempora, quae suecessiva sint, ipsi correspondent. Unde IIcet in eodem Instant reali aeternitatIs verum sit Petrum ambuIare dc non ambulare, tamen id non est verum de instanti virtuali ..DIees a. Illa dΗratio dieit successionem, quae suscipit maius , & minus e atqui Deus hodie plus dura vit, quam antet mille annos: Ergo.
213쪽
nus e trinseee tantum , dc conotative, Neg. maior.
Et amsi Itaque dicatur Deus extitisse per longius spatium temporis nostri, quam ante mille annos , hoc
nihil reale ponit in Deo; quia per mIIle annos nihII
equisivit nihilque habee reale nunci quod non semper habuerit . Atqui ad hoc explicandum , conser exemplum arboris stantis in littore alleuius fluminis rquemadmodum enim arbor illa variis partibus fluministpaullatim labentibus, eadem semper manet, nec quid quam acquirit nisi diversos respectus , seu relationes praesentiae ad diversas fluminis partes , quae successive fluunt ad illius radices ; Ita ereaturae successive eor- respondent aeternitati DeI, realIterque mutantur; Deus autem semper idem est, immotusque manens dat eum,
ω moveri ἀQ. 3. AEternitas estne ita Propria Dei, ut non pu
R. Assirmant Sancti Patres , qui unanim Iter eo eludunt adversus Arianos ἰ Verum non esse creatiram, ex eo quod in Seripturis dicatur aeternum . Et
ratio est , qu=a quod est aeternum , est immutabile , nee Initium, nec finem habere potest sive In suo esse , sive in suis affectionibus, eadem semper eius co gnitio , Idem amor interminabilis atqui soIus Deus est immutabiIIs: Ergo. Diees , Deus est ab aeterno omnIpotens : Ergo ab
aeterno potuit produeere ereaturas. Distinguo eoaseq. potuit ab aeterno producere erea φturas in tempore, Cone. potuit produeere in aetern tate, Nesto conseq. hoc enim repugnate quemadm dum etsi Deus ab aeterno sit omnipotens, non sequitur, quod possit producere montem sine valle. Porro mons sine valle non magis repugnat, quam esis crest tum dc aeternum simul.
214쪽
ν imini qua 6M Attributis . at i
TRiplex potest esse allevius rei visio, seIllem a3stractiva , Intuitiva & comprehensiva. Visio abstrare va habetur per aIlenam speciem , ut Eognitio animae rationalis , quam haufimus ex eius operationibus i Ideo enim colligimus animam ratIOna- Iem , quam non videmus , ess) substantiam spIrit rem ἱ quia sentimus illam spirItaliter operari. Est Intultiva visio, eum res videtur in se, dc pea propriam suam speclem quomodo sensus percipiunt sua obiecita , visus colores, gustus, sapores, &z. Comprehensiva dicitur , eum res cognoscItur non Mum ut in se est , sed Insuper ea omni claritate sct persectione, qua cognoscibilis est. DIserimen vIsionis intuitivae ct comprehensivae par hit quibusdam exemplIs, I. eorum quorum alter hambeat sensus, v. g. gustum de olfactum subtiliores, alted magis obtusos: ambo totum saporem & odorem per o Piunt, cum omnes gradus saporis de odoris Invisibiliter moveant ad sui pereeptionem : unus tamen alte ro persectius gustae & olfaeie . a. Tota propositi per rationem probabilem cognoscItur, mens enim a P prehendit , praedicatum, subiectum, de utriusque con nexionem , in quibus tota consistite non comprehen ditur tamen , quia amplius cognoscibilis est, nempe per demonstratIonem. 3. Discipulus & magister per cipiunt ver talem primorum prὴncipiorum, utpote quae sint per se evidenter de natural ter notat sed magister longe persectius illis cognosti e , eum in Illis videat co Iusiones, quae discipulum latent . Ex his autem facile collIgitur, qui fieri possit, ut cum omnes bea ti Deum videant , ut est in se, alii aliis plenius iIIum cognoscant; & ideo selleiores sint. Quaestio hic non movetur de visione abstractiva; cum constet ex dIctis de existentia Dei , ex creaturis Deum naturalitet cognoscii sed de visione duntaxat intulti va
215쪽
ars De Deo Uno ict eomprehensiva, de quibus pIura tractando oeeurrunt .
a. utrum Deus sit naturaliter visibilis Neomprehensi-hIlIs a. utrum supernaturaliter comprehendi possit ab intellectu ereato 3. ansaItem v Ideri queat supernaturali Iuminet 4. utrum supernaturalis illa visio possit haberi oculis corporis: s. utrum aliquibus Sanctis ante mortem fuerit concessa λ s. utrum animae saeparatae &omnino purgatae beata illa visione fruantur Z 7. quo requirantur, ut intellectus creatus Deum Intui live vI deat 8. utrum visio beati fiea sit aequalis In omnibus r'. unde repetatur visionis inaequalitas I . quaena
Beati In Deo videant & non videant Zo . F. I.
Utrum Deus sit naturaliter vii sit. γcomprehensibiles .
DUbium esse non potest, quis Deus naturat; ter seis
Ipsum plene cognoscat in comprehendae s eum ejus cognItio sit ipsemet eius essentia, ac proinde I snIta in omni genere persectionis. Nee dieas illud, quod comprehenditur, cognoscentireognitione finiri, ex sancto AugustIno; Deum vero , utpote infinItum, nulla cognitione finiri posse. obiectum enim dupliciter cognitione finiri potest: vel postive , quando cognitio , quae de illo hahetur, pertinisgie ad uItimum eius terminum , quomodo quansita τbipedalis finitur cognitione Illius, qui videt duo eius extrema: vel negative , quando nihil est In obiecto , quod non cognoscatur plene & omni modo, quo cognostIbile est; sie in hypothesi quod daretur lineariis Enἰta, Deus comprenderet illam , & cognitione sua finiret, non quidem positive, quasi extrema illἔus, quae nulla sunt, attingeret; sed negatIve, quatenus omnim de cognostere; illam infinitam. Porro Deus hoe poste. xiori modo finitur cognitione sua comprehensiva I Itaque . Quaeritur hic duntaxat de intellectu ereato , sive existenti, sive possibill, utrum naturaliter Deum utadere dc comprehendere possi Li
216쪽
Divinisque ejus ADνEuth at fNon desueruns qui illud affirmare ausi fuerunt . Quarto enim seculo nonnulli ex Arianis, dicti Evnomiani ab Auetore suo Eunomio , & Anomaei a dogin male , quo aperte pronunciabant FIIIum esse Patriditanilem; eum alii Ariani t Ilum subdole similem confiterentur ι sed eo sensu, quo Adam IegItur factus ad similitudinem Dei ) ανο μονιο , quippe dissimilitudinem signIfieat: illi , inquam, dicebint, se Deum natural Iter plene cognoscere & comprehendere . Contra hune errorem stylum acuerunt SS. Patres, Basilius , Gregorius Naz Ianzenus, Gregorius Nyssenus, Chryso somus, qui plures homilias tribuit ad populum de incomprehensibili natura Dei, Theodoretus, & alii. Beguardi declino quarto saeculo errorem iampridem extininim ex parte suscitarunt, ac propterea damnati ἱn Generali conellio Viennensi sub Clemente V. Quare ad propositam quaestionem . R. De fide est Deum lumine naturali nec comprehendi, nec videri posie.
Probatur 1. ex Scriptura, Io a. v. ar. qui diligit me . . . manifestabo ei meipsum. ROm. s. v. a. Gratia Dei vita aeterna. P. ad Timoth. V. 16. Lu-σεm inbabitat i Messibilem, quem nullus hominum .
dit , sed nec videre potes. . Probatur a. ex Patribus, qui AnomaeIs sunt antἔ-quiores .
S. Irenaeus lib. 4. cap. 34. sie scribit, vidεbituri Deus in regno caelorum , spissiu praeparante homin
in suum Dei. orIgenes, lib. I. de princIplis cap. l. mens nostra, inquit , Ipsum per se Deum sicut est, non potest
intueri. Superflue proferentur Patrum textus, qui ex pro fesso errorem Anomaeorum consutarunt, quosque iam
Probatur I. ratione. Quia debet esse proportis Inter neuItatem cognoscitivam & obiectum cognoscibi-Ier atqui non est proportio Inter Deum & Intellectum ereatum : Ergo .
Minor probatur. la saeuitas insectris ordInIs pro i
217쪽
πτε De Deo mo i portionem non habet cuin obiecto superiorIs ordha;s, v. g. sensus corporeus cum obiecto spiritali , puta fingelo: atqui Deus, utpote actus purissimus , illu-mInatus & Infinitus , est superioris ordinis respectu cuiusque intellectus ereatI: Ergo sicut ocuIus par non est, ut videat Angelum; ita nec intellectus creatus, ut Deum intulime cognoscat. Confirmatur . Actus per se tendens ad visionem beatificam, ut actus fidei, spei, & caritatis, est emtItative supernaturalIs , ut doeent Theologi tractatu de Gratia, ergo a fortIorI , Ipsa visio beatifiea. Dices i. Ex Sancto Augustino lib. q. de Civ. Dei
cap. a 7. peccatum est sola caussa, cur Deum non videamus : ergo Temoto peccato Deum naturaliter vi
Distinguo ante dens. SoIa caussa mosar Is quatenus nos privat auxIllis, quIbus finem supernaturalem, ad quem ordinati sumus , obtineremus , Conc. causis physica , quemadmodum qui alterIus oculus erueret, aut cIauderet: esset caussa cur ille non videret, Nego anteced. Dices a. Homo naturaliter eonsequi . potest suum finem, atqui ultimus hominis finis est vIsio beatificae E O . Distinguo maiorem . suum finem naturalem concedo: supernaturalem, nego maiorem. Porro visio beatifiea est finis supernaturalis.
Utrum viso Der eo rehensiva formaturaliter st
218쪽
Divinisque ejus Atreibutis . diis Probatur s. ex Patribus . S. Epiphanius haeresi so. se habet de Beatis, qui ita vident Deum, ut tamen illum non comprehendant . Veluti se quis per angu-
sum foramen caelum aspiciat ac dicat , video eae Ium , non utique mentietur , videt enim revera caelum. Quod ' quis acuta ei dicat, non midisi caelum e neque se mentietur ... qaine non vidit satus evorrectionem, neque altitudinem.
Sanctus Augustinus serm. III. alias I 38. de verbir Domini , de Deo ait et strid mirum , se non compie
Bendis Si enim comprehendis, non es Deus ... attinge re aliquantum mente Deum magna beatitudo es , comprehendere autem omnino impupbile . His adde Patres,
qui Anomaeos impugnarunt ; probant enim Deum ne quIdem supernaturaliter comprehendi posse ; ut Sanctus Cyrillus Ierosolymῖtanus Catechesi 96. qMi eis Deo es , inquit, vidit Deum, eujus faciem semper Angeli mident in caeli, s mident autem pro mensura ordini, sui . Et Sanctus Chrysostomus homi I. q. de I comprehensibili Dei natura e non de natura, inquit, Bumana solum ait , Deum nullus unquam .idit , sed etiam de Virtutibus supereis hinc Evangelisa neque ipsis Vistutibus superis Deum esse eo rebensibilem
Probatur 4. ratione. Quia nuIIa creatura est capax actus infinitie atqui v Isio De I eomprehensiva est actus
Infinitus. Ergo . , DIces r. Ex Aposto Io I. Corinth. II. tunc autem
cognoscam, scut oe cognitus sum: atqui Apostolus cognitus et at visione comprehensivae Ergo. Distinguo maloiem . Cognoscam cum aliqua pr portione sicut cognitus sum ; quemadmodum alibi dicetur, quod vIdentes Deum similes e I erimus, Concedo 2 ea omni claritate , qua cognitus sum , Nego
Dices a. Qui totum Deum vident , II sane Illum comprehendunt: at Beati totum Deum vident: Ergo. Distinguo minorem. Totum Deum vident sine ea omni claritate, qua visibilis est , Concedo e videntsiani claritato, Nego minorem . Itaque Beati totum Deum
219쪽
ars Ba D a Uno , Deum vident , eum sit ens simplicissimum i sed non vident eo omni modo , quo vistbilis est. s. III, Utrum viso Dei intuitima supernaturaliter fit
Probatur a. ex Scriptura Matth. I. Beati mundo corde, quoniam ira Deum videbunt . Illud autem d -ctum esse de visione Intu Itiva intelIexerunt Apostoli , nempe sanctus Paulus T. Cori ubi sie seribit nune cognosco eκ parte r tunc autem e noseam sent is cogni-rum sum. S. Ioann. Epist. N cap. 3. Cum appam erit sisquIt , similis ei erimus, quoniam .idebimus eum Henti est. Matth. I 8. Angeli eorum parvulorum in caelis semper vident faciem Patris mei , qui in cae Aa es. Probatur a. ex ConcIIIo Florent no sessi as. In Deinereto unionIs eum Graecis, ubi statuitur animas c por: bus exutas clare intueri Deum seu ti est. Id ipsum iam definierat Bened ctus XII. In Extravagante ia Benem
Probatur 3. ex sanctIs Patribus. S. Irenaeus lib. 4. c. 37. ,, Homines, Inquit , vide 3, bunt Deum & vivent per visionem, Immortales fa-M cti , & pertIngentes usque ad Deum . S. Clemens Alexandrinus I. 6. Seromatum, explicans hunc Exodi textum, is nemo videbit faelem meam ; Seb, Vivet, ait e perspicuum est nullum unquam vitae M suae mortalis tempore posse Deum clare comprehendere: qn; autem sunt mundi eorde, Deum vide. M bunt, postquam extremam persectIonem attigerint. Ubi videre, & eomprehendere Indiserim natim usurpa tur, nondum stilIcet exortis haeresibus, propter quas Patres deIneeps cautius locuti sunt. PS. Hieronymus lib. I. In Isaiam; ,, Homo, inquit δὲ, Dei faciem vIdere non potest. Angeli autem etIam mi-i, nἰmorum in Ecclesia semper vident faelem Dei. Et nune M in
220쪽
Divinisque εναι At Dibutis. M In spe euIo videmus , di in aenigmate tunc autem ,, faele ad faciem , quando de hominibus in Angelos
,, profecerimus. MS. Augustinus Epist. I 7. aliasIria. sie scribIt tis Desiderium veraciter plorum, quo videre Deum cuinis piunt, & inhianter ardeseunt, non opinior in eam is speelem contuendam flagrat, qua, ut Vult, apparestis quod ipse non est , sed in eam substantIam , quasi Ipse est quod est. Et Episota I 48. alias III. ne ,, gare non possumus si Ilos De visuros Deum . is Sanctus Greg. lib. I9. Mor. c. 28. ,, Sciendum est, ,, inquit , quod fuere nonnulli, qui Deum dicerent elis,, iam in illa resone beatItudinis in claritate quidem se eonsplai, sed in natura minIme videri , quos nImi-ν, rum minor Inquisitionis subi III tas sese II it; neque ,, enim simplicis & incommutabilis essentiae aliud est ela- is ritas, & ali natura. Sed ipsa Dei natura sua et arides tas, ipsa clarItas natura est..... ipse ristus. is pollicetur dicens: r qui diligit me, diligetu= a Patreti meo, oe ego diligam eum, oemanifeseabo ei meipsum'. ri ac si patenter dicat, qui In vestra , restat ut inti mea me natura videatis. QDices I. I. Timoth. I. v. i8..Deus dieItur Invisi Bilis; & c. s. v. r . habItare lucem Inaccessibilem Ergo . Distinguo antecedens. Iuxta varias sani orum Patrum InterpretatIones, InvisibII s & Inacessibil7s oculis co Poreis, ex Origene, concedo: oculis mentis , subdi-.stinguo, naturae viribus ex sanctis GregorIo Nazianaeeno, & Nysseno , concedo ; gratiae beneficio, Iterum subdIstinguo, In hae vita eum S. Gregorici, concedo sin altra, subdistὶnguo , eum sanetis Ambrosio & Aufigustino , visione comprehensiva, Concedo: vIsione I tultiva. Nego.
Instabis . Atqui soII FIIIo Pater vἰ sibilis est , Rinaccessibil Is etiam In altera vita . Nam Joann. 6. v. 46. Iegitur, non quia midit quisquam Patrem , nisi is, qui VI a Deo. Et Joann. I. v. I 8. Deum nemo τι dit unquam e unigenitus Filius , qni est in sinu Tatris mei , ipse enarravit. ErSo . ': Haberi, Tom. I. . κ . D:stin-