장음표시 사용
311쪽
Divlaisque ejus Atreibu Is .- 3e' Quod asserunt patroni oppositae,sentent ae de Iudἰee respectu convicti civis pestiferi , non est ad propositum ;tibi enῖm agitur de puniendo reo, v. gr. de Luci sero iam lapis , aut de quovis peccatore finaliter impcenIetente, Iocum non habet nisi voluntas consequens. Sed sicut iudex, qui noverat pravam eiusdem civIs indo Iem , & praevIdebat Iatrocinaturum , antecedenter volui est Is monitis & min Is eum vivere ; ita Deus peccato rem, quem praescivit sere Impoenitentem , quamvis enim non sit ei concessurus ipsam perseverantiam , non negambit tamen perseverandi potestatem , vereque dἰcitur, ju-so cadenti, o homo, in eo qAod aeceperas oe tenueras , perse Uerares, si melIes , ut ait Sanctus Augustinus. Ee cerre nisi antecedens Dei voluntas salvandi reprobos , qui a gratia Iapsuri praevidentur , sit obiective
conditionata, quaero quomodo absoluta esse possit ξAbsoluta est, Inquis, quatenus Deus absolute vi Ih-Ipsis dare auxilla sufficientia ad salutem conseque
Contra. Voluntas salvandi eiusmodi reprobos sie spectata , respicit solum media ; respeetii vero finis est duntaxat voluntas signi S metaphorica, quatenus sci Lex voluntate praebendi med Ia ad salutem colligImus Deum velle ipsam salutem, quam tamen directe & ua in se est non vult; si enim illam vellet , cur illam non consequitur reprobus cadens a statu iustitiae , n hiquIa deest conditioni necessariae, nimirum qu Ia gratiae sufficienti non cooperatur Z Ergo voluntas antecedens salvandi reprobos, ut sit vera , debet esse obiective
Nee dieas Deum vel Ie duntaxat secundum quid , &quantum ex se , salutem reproborum praee sis circumstantiis& nulla adiecta condit one. Nam voIunias IIIa secundum quid, vel est nuda & necessaria eomplacentia In bono, & ita Deus non magis vult salutem justorum , qui non sunt praedestinati , quam dismonum 1 quorum beatitudinem in se praeelse spectatam approbat e ve I est eius liber , quo ante praeu iam reproborum demerita decernit eos salvare , si in grat Ia perseverent et decretum autem illud est ofessive conditionatum. λ- Dia
312쪽
3II De Deamo . , , Dices e VoIunta conditionata est voluntas a donsatione dependens, atquI divIna voluntas, utpote prima rerum omnIum caussa , nullatenus potest esse dependens: ergo condIlIonata esse nequIt. Distinguo ma)orem , Est voIuntas a conssitIone dein pendens, si ab altera voluntate condIllo sit Imposita, Concedo e si ipsam et Imponat conditIones & Ieges , . quas servare debeant creaturae, quemadmodum a Patre- famillas imponuntur condItiones domesticIs , Nego maiorem; In hoc en Im elucet summa Dei potestas & Infinita sapientia, creaturarum v ' omnImoda dependentIa , ut quae .graviter peccent, & summam miseriam Incur- .rant, si quid contra ordinem a Deo institutum praesu- mant . Absit enim ut credamus Deum tot efformare
decreta, quot conditiones Imaginamur & ponimus hypotheses fingImus, & consilia deliberando Inimus ;nostrum est IIcite de supplIcIter qu rere , quae sit Dei voluntas ; nihil erIt aut fiet , nIsi eo modo , quo ab aeterno ordInavIt; David v. gr. non effugisset: aulis, si In urbe CeIIa remansisset, quia Deus. per fugam illum salvare decreverat .
CErtum est bonum esse ob)ectum voIuntatIs , sicut
V obiectum autem dup'ex est, nempe materIale & se male seu motivum . . Obiectum materiale est Id, circa quod versatur potentia; formale vero est ratio , sub qua potentia versatur cirra obiectum materiale .' Uh- de res volita seu amata, v. gr. pharmacum est ob)eehim mater7ale voluntatis Illius qui aegrotat. san tas veros Propter quam pharmacum appetitur, est obiectulit sor- male. His praemissis, . . . Q. I. Quodnam es objectum materiati 'luntatis ἀμ
Primarium e st Deus Ipse e secundarIum vero omnes creatum existentes In aliquae temporis di esti
313쪽
Diminisque Uur Attributti . ' ii PtIma Pars probatur, quia Deus est summum bonum
de sua beatitudo, atqui voluntas omnis primario seriue in .suam beatitudinem , ut que sit ratio amandi. cetera: Ergo. Deinde ita se habet ad voluntatem divinam summa bonitas, quomodo ad intellectum summa veri- vas; atqui ex dictis primarium divini intellectus obie latum est summa veritas: Ergo. secunda pars probatur I. ex Scriptura, Sap. a I. d Iuis . . . omnia quae sunt, oe nihil odissi eorum, quae fecisi, a. ratione duplici. r. Deus diligIt oninia bona; imperfectar enim & deficientis voluntatis est non amare quod est, bonum di amabile . Atqui omnes creaturae sunt bonae, Gen. I. Viditque Deus euncta quae se- cerat, ρο erant malia bona. Ergo is a. Amare est bene velle & benefacere e atquI Deus omnibus exi stenti
Q. ac Deus amatae res mere possbiles inoe nunquam
. R. Non amat, quia illis nec bene vuld , nee benefacit . Nonnulli tamen Theologi IIII s concedunt quendam complacentiae amorem necessarium, quia posesibii tas illarum est obiective bona.. Q. 3. Ouodnam es formati objectum dimina molun- ,
R. Est sola bonitas 4divina . Ρrobatur x. ex Scr plura , ProV. I Universa prUter semetipsum operatus es Dominus . 2. Ex Patribus, praesertim S. Bernardo, qui c. 4. lib. de Amore dἰvino Deum sic aIloquitur, nou
. inceris a nobis, mel ad nos , cum nos amas nos a te,
ωὶ in te, Θ ad te incimur, cum amamus te. 'I. Ratione quia voluntas specificatur a suo obiecto formali de motivo, V. gr. Voluntas dandi eleemosynam , spec em sumit ex motivo sublevandae miseriae pauperIs, essentialiterque differt a voluntate restituendae pecnniae, quae 'ex iustitia eidem pauperἰ deberetur, atqui implicat voluntatem increatam speciem sumere a bonItate creata . Hinc S Thomas q. I '. 'art. a. ad a. in his , Inquit, quae
314쪽
pationem amaram, nibit in ea vult nis fanitatem . UM de eum Deus alia , a I. non metra nisi propter finem squi ess sua bonitas, non ses itur qηod aliquid aliud mo- queat voluntate eius, My bonitas sua . Et se sicut alia a se intelligit intelligendo essentiam suam i ita alia a se vult molendo bonitatem suam. Confirmatur ex Iato distri inine, quod IntercedIt Inter amorem divInum, & nostrum, namque, ut obse vat s. Thomas q. 2o. art. a. amor noster, quo alicuἔu bonum volumus, nota est causta bonitatis Ipsius , sed illam supponἰt: amor mero Det eis infundens is ereans bonitatem in rebus d Ergo Deus nihil v Idet extra se , quod illum moveat ad amandum s sed sua bonitate sola ad Id inclinatur et res enim nataralis , Inquit Sa Doctor, q. I'. art, a. non fetum habet naturalem ἐκρίμnationem respectu proprii boni , ut acquirat ipsum, onmnon haber , vel ut aequisseat in UIO , eum habet y sed etiam ut proprium bonum in alia dissundat , fecundum .qηρ possibila o . Unde videmus quod omne agens inqηantum es actu oe perfectum , facit sibi simile, ignis
v. gr. facit ignitum . Unde si res napura es in quantum 'efeme sunt, suum bonum allic communieant I multo magis pertinet ad voluntatem diminam , ut bonum suum Hiis
per similitudinem idest, ea sibi assimulando, commurnicet secDdum quod possibile est. Sis igitur vult se
alia et sed se ut finem a alia vero ni ad Dem, in quan tum condeeet diminam bonitatem alia ipsum particiPare.
Dices; si Deus omnia propter se Ipsum diligit, non - est in Eo nisi amor eoneupIstentiae, qualIs potest esse in hero, qui famuIum dilIgit In proprium suum com
modum et atqui falsum consequens; de Sapientia enim legitur, amicos Dei γ Trophetas consituit. Sap. 7. F. 37. Christus etIam ad Apostoloa ait, Joann. 13. Iam non
dicam vossermos . . . mos aut m divi amicos . Denique
constans est Theologorum doerina ex earltate nascie Veram amicitiam Inter Deum & homInem justum :Ergo Deus non omnia propter seipsum diligit. Nego sequelam maioris; quia Dres non in utilitatem suam , sed in nostram omnIa ad se dirigIt: Dent, inquit S. Thomas lib. q. contra Gentes,' cap.
315쪽
Pἰ min*que ejus Attributis . 3 r 3 est pyimum omnium rerum agens , non sc Uit , qua se actione sua aliquid acquirat , sed quas actione sua alia quid largiatur e quia non es in potentia , uti aliquid acquirere pust, θd solum n actu persecto, ev quo potis largiri. Largitur autem creaturIs ratione destitutis, neque in suum , neque in earum proprium com modum, sed in nostrum dumtaxat et & Ita neque amo Tem concupiscentiae , neque amore amicitiae illas dIlI- It e nobis contra bene vult & facit In bonum no
serum. Quodnam vero est bonum nostrum, nisi Ipse Ergo eo ipso suam benevolentiam demonstrae , quo nos propter seipsum diligit . . Confirmatur. Qui proximum ex carItate dIlIgit, ve ram ad Illum habet alnicitiam, quamvis nonnisi propter Deum diligat , immo non sincere illum, aliter dῖ-ligeret; quia non ei bonum vellet, cum Deus sit totum illius' bonum: Nemo diligit proximum , inquit Sis Augustinus, epist. t 67. alias. 29. nisi diligens Deum x τ' in hoc quantum potes, proximo impendat. quem dialuit tanquam sei um , ut ille diligat Deum , quem se ipse non diligit , nec se, nec proximum diligit . Ergo bonitas increata est rerum omnium fons Seorigo et cuia Deus bonus es , sumus , Ο in quantum sumus, boni fumus , Inquit S. August. l b. I. de . Doctrina Christiana cap. 3 a. Et S. Gregorius Nyssenus
expendens illud Psalm. alienati sunt peccatores a xu via, scribit: bae: intelleκeris, se inquiras quaenam prima humanae composionis quas matris fuerit , 6 π quis venter , qui humanum genus tulerit s neque enim alium esse arbitror , praeter benignitatem is bonitatem Dei , a quae
facti Θ prognati sumus. Concinit TertullIanus lib. a.
contra Marcion. cap. a. omnia , Inquit, bonitate concepit . observandum tamen cum S. Thoma quaest. I9. art. q. bonitatem increatam, quae est ipsa met essentia divina non agere ad extra secundum necessitatem naturae, G.
cui Sol emittit radios , sed iuxta voluntatis arbitrium , & determinationem, alloqui' Infinitum in ec lendo produceret, quod est impossibIle. Ergo voluntas divina est prima rerum omnIum e ussitaberi, Tom. I. o sar
316쪽
si di is si enIm habet eaussam voluntas DeI , inquIeri s. MACU. lib. I. de Gen. eonre. Manichaeos c. a. estis aliquid , quod antecedat voluntatem Dei , quod ne- fas est credere. Qui ergo dI cIt , quare fecit Deus D caerim Ac terram Z respondendum est et , quia v ,, Iuit, voluntas enim Dei est caussa caeli & terrae , ,, & ideo major est voluntas quam caesum & terra . ,, Qui autem dIcit, quare voluit facere caelum & te ,, ram maius aliquid quaerit, quam sit voIuntas Deir,, nihil autem maius Inveniri potest . , , Addere Iiceat , mo melius; quia ex S. Thoma q. I9. art. a. si cui Deus omnIa cognoscIt In sua essentia , Ita omnia vult in sua bonitate Infinita. DIees: seIentia Dei ex dictis est caussa rerum : Ergo voluntas divIna non est assignanda pro earum caussa. Nego conseq. Nam ex S. Thoma cit. art. 4. ad 4. voluntas est caussa ut imperans R determ Inans Opera , scIentia ut dirigens , omnipotentia ut exequens di horum omnium origo de finis bonItas divIna. Ergo voluntas divina non est eaussa mali euIpae ;Dagἰs quippe repugnat ipsam bonitatem influere malitiam , quam calorem producere stigus.
Confirmatur i. ex Scriptura, Psal. 3. non Deus το- Iem niquitatem is es. Jac. I. Deus ... intentator main
Arum es, a. ratione , quam urget S. Anselmus, lib. de Iibero arbitrio, c. 8. quia iusta voluntas hominia est ea , qua vult iu , quod Deus vult eam veIle 2 Iniusta vero, qua vult id quod non vult Deus. Umde sequitur , quod si vellet Deus hominem pecrare, homo peccando non peccaret , simulque voIuntis iussa st Iniusta foret: iusta, In quantum conformia vo Iuntatἱ divInare iniusta , quaten is repuguaret eIdem voIuntati, quae peccare prohibet. UOIuntas tamen Dei est caussa mali poenae , quoa pinna bona est , quatenus delinquentes corrIgIt, obstinatos punIt, dc Infirmos a malo coercet; hana b - ν, nam negabῖs , quae bono prospicIt : quis boni au-
317쪽
Dimἰnis ιιν 6M Attributis. 3rytor sic totus Deus bonus est, dum pro bono omnἔ- est , inquit Tertuli. lib. 2. contris Marc. II. S. quo
is que Basilius homoquod Deus non sit auctor malorum, , , ait γ aliud est malum secundum sensum et aliud se- ,, cundum naturam. Ustio & incisio Mediei mala sum ., sensui , sed propter ea Medicum Iaudamus. De maIo poenae intelIIgendἱ sunt sequentes SerIptu
rae textus, Isaiae 6 s. Ego Dominus . . . faciens paeem εω means malam , Jer. 3 s. Adducam super eos ... omne maInm, qωod Acutus fum , Amos cap. I. Si erit maum in civitate, quσd Dominus non fererit.
De proprietatibus motantatis divinae .
num facere, aut etiam non facere. Probatur r. ex Seriptura Ephes T. Deus operatin omnia fecundum consilium ΦοIuntatis suae r Porro quε operatur ex consilio voluntatis suae, non vult ex ne cessitate , I. Cor. I a. v. II. sp ritus Sanctus diuidit singulis prout vvIt, id es, inquit S. Ambros lib. desidem 3. libero moruntatis arbitrio , non necessitatis obsegnis .
Probatur 2. ratIone : Quia liberum esse , & de iis quae ad se pertinent, posse disponere , est insignis peris sectio: Ergo Deo denegari nequIt absque blasphemia. Diees e omnis IIbertas dicit Indifferensam e atqui
in Deo nulla est i IsserentIa , cum sit ens maxime neeessarium e ergo In Deo nul Ia IIbertas . Dist. mai. Dicit Incl7sserentiam actIvam , Coneedo e passivam, qua possit novum actum immanente , ree ἔ-pere vel non reelpere , subdistInguo , omnis Iibertas creata, Concedo et Angelus quippe sive homo In exerettio suae libertat s producIt novum volitionis actum , qui eum sit Immanens, In Ipso reeipites: mertas Increa
318쪽
3 i s . De Deo Uno , Da volitio , nec ullum novum actum producit aut ree Ipit, cum aliquid libere decernit, ac proinde nul-Ia in eo fit mutat ἰo: sed In creaturis dumtaxat, quas de novo producit vel sanctificat. Instabis x. velle in Deo, & esse sunt unus & Idem ratqui esse Dei est maxime necessarium et Ergo &
Dist, mai. Esse & velle In Deo sunt unum & Idement Itali ve, boc est, sunt una & eadem entitas, Concedo : sunt unum S Idem connotative , Nego mai. Nam velle ut sie , connotat alIquid extrinsecus voli tum de productum, aut producendum, quod Deus potuisset non velle producere . . Ergo, inquies, liberum arbitrIum non est In Deo, nisi in ordIne ad creaturaS. R. verissimum est, quia ex S. Thoma liberum arbitrIum dicitur tantum respectu eorum, quae sunt ad finem , sicut enim mens necessarIo adhaeret primis principiis, Ita voluntas ultimo fini , in quo consistit nostra beat Itudo. Quod autem In statu viae voIuntaS no fra non necessario , sed libere tendat In Deum , es impersectio , quae tolletur per visionem beatificam . Deus ergo se Ipsum necessario amat, cetera vero libere , ct quidem per unum & eundem actum. Instabis a. atqui unus' &. idem actus non potest esse simul necessarius & liber. Ergo nulla solutio. Nego subsumptum i Namque In nobIs ipsis Idem
actus, quo necessario volumus esse beati, liber est res pectu mediorum, quae eligimus ad beatitudinem consequendam . Actus avaritiae , v. g. duplicem habet reia pectum, nempe ad beatitudinem in genere, & ad .di vitias , in quibus avarus determinate suam beatitudἰ- aem reponit: primo respectu actus ille est necessarius; neque enim avarus, aut quivis allus potest velle non esse beatus ; sed seeundo respectu est liberrimus ι avarus quippe beatitudinem suam in alio collocare poterast, quam in divitiis . Simit Iter unicus Dei amor, quatgnus terminatur ad seipsum, est summe necessarius, &quatenus terminatur ad ereaturas, est. omnIno IIber.
Ergo Dei libertas est divini amoris modus tenden-
319쪽
Dἱvlai ue Hus Attributis . ldi in terminum extrinsecus connotatum . qui posses non poni . Nodus autem ille est quid Deo intrInsecum, connotatio vero ipsi prorsus extrinseca. Q. a. Voluntas Dei impleturne 'semper R. Absoluta dc consequens semper impIetur. Pr batur ex Scriptura, Psal. III. Omnia quaecumque m luit fecit, Isa. 46. Consilimn meum Iabit, is omnis vo- Iunias mea fet . Esther I 3. Mn est, tuae re Mere moluntati . voluntas vero antecedens non semper impletur ; de ea enim intelligendum est illud
Matth. a 3. Quoties volui congregare filios tuos . . . . noluisi Et t. Tim. a. Deus omnes homines muli μι- mos feri, & tamen non salvantur omnes, nec ad cognitionem veritatis veniunt e , , quod cum fit, inquis,, S. Aug. lib. de θirit. ω'liti. e. Infideles quidem
D contra voluntatem Dei faciunt, cum erus Evangelio,, non credunt; nec ideo tamen eam vincunt, verum, , seipsos fraudant magno,& summo bono , malisque se poenalibus Implicant, experturi In suppliciis potesta-
,, tem eius, cuius in donis miserIcordIam contempserunt . ,, Ita voluntas Dei semper invIcta est: vinceretur a uinis tem, si non inveniret quid de contemptoribus iacearet. is Eadem Apostoli verba S. Thom. q. I9. art. ad I. Interpretantur de voluntate Dei antecedente . - Q. 3. Dens diligitne omnia aequaliter R. Ex parte actus seu ratione vesitionis entitatIve spectatae, aequaliter diligit , quia uni eus est In Deo amor & unum velle . Ex parte vero termini Inaequaliter diligit , quia diligere est bonum velle alicui Iatqui Deus quibusdein vult maiora bona: ergo maiori illos amore prosequitur. Ergo quae meliora sunt, magis diliguntur a Deo ; ideo quippe sunt meliore , quia amplius a Deo acceperunt; maiora. autem a De accipere est magis diligἱ . Dices: Angelus est mel Ior hominer atquἰ Deus minus Angelos dilexit , quam homines , nusquam enim Angelas apprehendit , sed semen Abrabae opprebendit ν
Dist. min. Minus AngeIos dἱ lexi . n ordine gratiae, . in quo inferiores sunt, saltem qui per peccatum
320쪽
ceciderunt , Cono in ordine naturae , In quo praeee
Iunt, Neg. min. Itaque iidem pollunt magis & minum diligi sub diverso respectu et Angelus seeundum uaturalia plus a Deo diligitur quam homo , minus vero Dcundum dona supernaturalia Similiter iustus , qui, perseveraturus non est , ratione iustitiae qua ornatur , plus a Deo dIligitur , quia ut sie meIIor est praedestinato , qui nondum a peeeato est eductus; si plIeiter tamen, & absolute plus diligitur praedestina-aus, quia Deus vult illi concedere maiora bona, sei- ieet perseverantiam & gloriam. Instabis . Maius est gaudium in meso super uno
peceatore poenitentIam agente , quam super nonagi ta novem iustis, Luci I . Ergo minus boni aliquando magis diliguntur. Nego conseq. Io Quia precator in sua iusti fieatioπω excellentiorem gratiae gradum potest accipere , quemadmodum contigit sancto Paulo . a, quia Scriptura, loquitur figurate, & humano more, quatenus insoli- nos magis assiciunt , quam eonsueta , reditus filii
prodigi , quem Christus affert in exemplum , pIundelectavit pium Patrem , quam perseverans . Datriti, maioris obsequium . Q. 4. Assectiones trifitiae , odii , irae , is desderis ,
gnas Scriptura interdum tribuit diminae voluntati , dicunturno proprie δε Deo, an metaphorice FR. I. Quoad tristitiam , constra apud omnes eiu . modi affectum non esse proprie in Deo , quia tristἰ-tia est animὲ affectus ob bonum amissum , vel ob malum praesens, ac coniunctum: atqui in Deo, nulla e Rhoni amissio, nec mali Instantis coniunctio e Ergo metaphorice dieitur, Gen. 6. V. 6. Τοviituit m Deum quod hominem fecisset ..... is tactus dolore cordis intrinsecus , oec. Et Ephes. q. v. 3 . nolite contristare υι- ritum Sanctum, Idest, offendere .
Dices: misereri est maxime Dei proprium , atqui
misereri est compati e nam ex S. Thoma qmest. a Iα. art. misericors dicitur , quase babem miserum cor; . quia scilicet asscitur ex miseria alterius pax trifitiamat se esset propria ejus miseria . EUO 4.