Theologia dogmatica et moralis, ad usum seminarii Catalaun. Auctore D. Ludovico Habert ... cui insuper in hac editione adjecta est Historia psnitentiæ publicæ conscripta, notsqu & animadversionibus illustrata a R.P. Geraldo Zurcher ... Tomus primus s

발행: 1785년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

Da Des Trino. 'ste & princἰplo et quo sensu Origenes, sient Tertullianu supra, dicit Patrem Filio maiorem, gradu scilicet, reorigine, non vero statu in naturar FiIium factum, sed non ex nihilo, sicut meaturas I nam supra asseruit illum non eme factum in pro Ia & s rIctIori significatione. Unde loco In ubiectIone Iaudato e aIt, merentes

gloriam ejus, qui omnem ereaturam praecelliti aequari re liquis obtinentibus appetiationem Dei sine articulo . Comi

paratio autem Filli cum Sole est a minori ad maius, nempe si filius honitatem ad Patrem refert, a sortI ri Sol suam pulcrItud Inem & cIarItatem ad eum referret , si intellIgentiae esset eompos . Instabis origenes IIb. 8. & contra Celsum , negavSalvatorem esse universorum Deum. Distinguo , ad senium Celsi, & quorumdam inereticorum , qui Patrem Fino , tanquam auctori subi Ietebant, Concedo e ad mentem catholicorum , qui docent eum omnia cum Patre condidIM , Nego: Non enim Patrem, inquit, subisimus Dei Filio, ut ealumniatur Celsus, licet tamen non desint quidam, qui id doeent, Merulei . S. Cyprianus medio hoc iseulo testa est omni exceptione maior pro consubstan traliter verbi , de quo sic scribit epistoI. g3. tractans de Sacramento Calleis, quidam in Calice Domini sanctificando, non θοι faciunt s uod Iesus Cbrip- ω Dominus Deus noster fecit , Ee Episto I. a 3. Si, inquit, baptiuari quia apud Haereticorpartiit, istique ces remissionem precatorum consecutus es , templum Dei factus G. Quaero cujus Deo si crearari, Non potuit, qui. in eum non eredidit. Si Christu, Z Nee. 56αι feri potes templum, qui negat Deum Christi . S. Gregorius Thauma turgo , qui eadem aetate In gne Ecclesiae de s ex OrIgenis Sehola effulsit , sie de Christo Domino Ioquitur In pro sessione fideI apud S. Gregorium N enum in eius vita, unus Deus, solus eae solo ,

ternus sempiterni, unusque Spiritus sanctus - . . Non igitur ereatum quid, aut sermum in Trinitate , neque superinductitium aliquid; aut adventitium quasi prius non evi- flens, posserius vero advorifensi non ergo defuit unquam

482쪽

μ uariatilis eadem semper manet Trinitas .

S. Dionysius Alexandrinus.alter OrIgenis discIpuIus , cum aerius Sabel l anos Insectaretur astruens personarum divInarum distinctionem , accusatus est apud sanctum Dionysium Romanum Pontificem, quasi naturam etiam divideret ; serIpserat enim Filium Dei esse opus quod dam factIt Ium, a Deo peregrInum , de se habere ad Patrem, quemadmodum agri eoIa comparatur ad vitem, de navis sabricator ad navem ; hane ealumniam diluit in epistoIa ad summum Pontificem , quam refert S. Athanasius In eommentarIo de Synodis Arim Inensi de Seleuciana, & In epistola de sententia Ditinysii AIexandrini , aitque , t. se ista seripsisse de natura humana a Verbo assumpta, a. se satis nitide expIIeuisse Verbum esse eiusdem naturae, & substantiae eum Patre , quamvis non usus suisset nomine eon substantialis, quod in sacrIs litteris non Iegerat. Ex quibus duo colliges, Primum ea aetate universalem & constantem suisse Ee-eIesiae traditionem, verbum esse Patri eonsubstantiale, cum Praesules tum Orientis, tum occidentis commoti fuerint, de seandalum passi propter verba S. DIonysii AlexandrInἰ, quibus hoe mysterium negare videbatur. Secundum, benignam Interpretationem exigere ea, quae duriora Ieguntur In veterum scrIptis , credendum

que illos idem praestituros fui me, quod Dionysius AI xandrinus , si similiter suissent Impet IlI. Dices I. Suppositit a est illa Epistola DIonysiI Alexandrini ad Dionysium Romanum Pontificem I tumquἰa DIonysius AlexandrInus e vIvis excessit, antequam alter creatus esset summus pontifex: tum quia Gennadius Auctor quinti seeul I, lib. de dogmatibus EeeIesiasticis vocat Dionysium AIexandrinum sontem Arianorum ζ Ergo. Nego antec. illius en Im mem Inerunt , praeter L

Athanasium , s. Basilius, lib. de Sp ritu sancto c. 29. Eusebius lib. 7. hist. eap. as. dc S. Hieronymus in Catalogo Scriptorum Ecelesiasti eorum Z Gus sunt , in quit , is quatuor libri ad Dion um Romana urbis ypiscopum o

483쪽

Do Deo Γνἰno . 43s Constat autem Euseb um deceptum, dum resert Si tum , cui successit Dionysius , sed ille annIs undeeim, eum non sederIt tribus integris , ut probat Valesius ad cap. a . lib. 7. Eusebii. Unde sequitur Gennadium Ignora me Dionysii Apologiam .' Dices a. Patres Concilii Ant eheni, In eaussa Paullsamosateni eIrca IIIud tempus proscripserunt vocem, eonfubsantialis , utpote ab HaeretIcis ad Inventam ad suos errores dIssem nandos: Ergo. Respondet S. Hilarius lib. de SynodIs, Patres Antio inelienos hane vocem ideo reiecisse , quia Sabelliani &Paul Ianistae unam personam d vinam confitentes, hae voce suum errorem tuebantur . Sed magis ad mentem synodi respondere videtur S. Athanasius lib. de Decretis Nicaenae Synodi, Iaudatos Patres hanc vocem, quae in usu apud Cathol Icos erat, Ideo sustulisse, quia Paulianistae ex ea Catholicis exprobrandi occasionem sumeis bant, quasi per illam significarent Filium & Spiritum sanctum procedere ex Patre, tanquam ex praeexistente substantia partes decisas , sicut in human Is fit Ius , ideo dieitur patri consubstant IaIIs, quIa eum huiusmo di impersectionibus ex It a patre . At vero Patres Nicaeni , eum nuIIa esset loquendi formula , quam Ariani

non detorquerent, vocem, eonfubstantialis, a veteribus usurpatam Symbolo Inseruerunt, utpote quae omnIa eo fugia Intercluderet. Ita S. Athanasius. Quod autem Patres AntIocheni idem de Verbi consubstantial Itate , quod NIeaen I, doeuerint , liquet Epistola ad PauIun Samos tenum , qn qua te stantur se tradere fidem , quam acceperant per successionem ab ApostolIs, seIIIeet Christum esse aequalem Patael , ante saecula existentem , non solum praesentia, sed natura S substantIa Deum De I FIlIum . Eadem repetunt in Epistola Synodica anno 272. ad DIonysium Summum Ponti fieem , & ad universi orbIs FI- deIes , quos testes adducimus eandem fidem de Verbi divinitate obtInuisse usque ad finem tertii saeculi, cum plerIque eorum quartum facile ingressi suerint. Idipsum confirmant quotquot Insurrexere adversus novam Arii PresbyterI Alexandrini blasphemiam, qua FI-lium Dei creaturam asserere ausus est. Hos erram Magia Habere , Tom. I. X , stros

484쪽

81 De Deo Trino. stros de antἔquae fidei defensores peperIt laeuIum te tIum . Sed prae eoteris audiendus est S. Alexander AIexandrinus , qui ut erat aetate provectus , cum Patribus Antiochenis convivere potuit; sic autem Ioqui tueadversus primos Arii asseclas in Epistola ad Alexandrum Constantinopol tanum , quam refert Theodoreis

tus lib. I . cap. 4. Nullos ex antiquis sibi eo arari το- unt , nec eos , quibus nas ineunte atate Magistris Urfηmus, coaequari sibi patiuntur I sed nec ullum eχ omnibus qui hodie sunt Cougae nostri , ad medioerem hiem iam pervenisse eensent , totos sapientes , ας nihil pti Aontes: solos dogmatum inmentores , solos se. Us Iactanter , sibique solis ea revelata es. , quae nemini mortalium in mentem venarint. Hic gravIus. feriuntur sociis

niani, quam ArIani . Plura obiIeeremus testimonia pro constant2 3e universali TraditIone tertII iaculi , ae duorum priorum , nisi ipsimet Ariani faterentur suam doctrInam esse novam, teste S. Athanasio lib. de synodis Arimin. &Seleue. adeoni, Inquit , si dicant, nobis primo reuelaram est, oe a nobis Chrisianorum fides incipit . Quod quam inIquius a Socinianis hodῖe vocetur , -- non

videt. ἐDiutius, nos hic immorari oportuIt; tum quia si des in Dominum Jesum Christum Nilum De I, & ve rum Deum , est necessarium Religionis Christianae sundamentum , iuxta it Iud Apostoli, I. Cor. 3. FΜndamentum . . , aliud nemo potia ponere praeter id gnos positum es, quod est chrisus a Um; tum quia auctoritatiam pondire opprimi debent Sociniani , quorum sermo ML ea er se ἰt inter Catholicos , praesertim eos, qui sipIemlam huius iaeuli praestserent es ,. Dei inietatem, propria mentis acie strutari non veren

is a

485쪽

Utrum Spiritus Sanctata sit Patrι γ Fuis ea substantialis 2

p. Q Ppἰr; tus Sanctus est persona distIncta . PatrI ,

o HIIoque eon substant Ial Is , ae proinde verua Deus . Duae responsionis senu partes . Prima , quod Spiritus Sanctus sit persona distincta , non vero P tris attributum aut emeacIa , ut contendunt Soe in senἔ, probata est capite praecedenti. Seeunda vero, quod sit Deus PatrI & Filio consubstantialis , praeter ea ,

quae eodem capite momenta attulImus , ulterIus Hobatur p. ex veteri Testamento, a. Reg. 23. a Ie David, visitat Domini Meuina es per me. Tum exponens quῖs sit II te SpirItus , subdIt e disit Deus Israel mihi, Deutus est fortis Israel. Italae e. s. de Domino exercituum: 'hova, Iegitur, is divite mado, ω dices popula Fuis r audite audientes, edi nolite sitelligere. Quae verba S. Paulus, Act. 28. v. 1 S. Interpretatur tanquam prolata a Spiritu Sancto, bene, inquit, spiritis Sanctus Ioenim es pεν Vaἐam .... dicens , vade, tri. Denique Hebri t. Deus Ioeutus est, in Tropistis; a qui ille Deus est Spiritus Sanctus . U. I. Oportet, InquIt Petrus, impleri seripturam , quam praediκit spirittis sanctus per or David de Piaa, 6 2. Probatur a. ex novo Testamento . I. SpIrItus Sanctus in quId unum cum Ρatre di Filio, Mati. c. 23. Baptivantes eos in nomino Patνξι, γ Fare, is Spiritus Sancti. I. Io: c. s. ω si tres unum sunt , quae Ioca expendimus cap. praeced. a. expresse appellatur Deus, Αα s. ubi S. Petrus Ananiam sic Increpat . eur rem

mist Sa anas cor turem , mentiri te visitui Sancto .... non es mentitus hominibus, sed Deo, I. Cor. I a. Nemo

potest dicere, Dominus 'μι, nisi in spiritu Sancto . D visones vero gratiaν- sunt , idem autem S ritus. Errimi oner minimationum . ι . ἐdem antem Dominas, o divisones operationum fune , idem vero Deus , qui os ratων omnia in omni s. I. UIritui Sancto tr buvntur m

486쪽

supremus cultus, I.Cor. 6. An nescitis, quoniam membra vestra templum sunt Spiritus Sancti P a. OmnIpotentia , Ps. 3 a. Verbo Domini caeli firmati sunt , γ Spiritis oris eius

Omnis virtus eorum . Luc. I. Spiritus Sanctus superveniet in te , ω virtus Altissimi obumbrabit tibi. Matth. ra. s in Spiritu Dei efficio Daemones, oeci Rom. 8. βSpiritus ejus qui suscitavit Iesum a mortuis , Babitatta vobis . . . . vivificabit oe mortalia corpora viara .

Luc. 4. Spiritus Domini super me , propter quod μnxume. I. Cor. 6. Abluti sis in . nomine Domini noserib Uu Cbrsi , . in Spiritu Dei niari . Quorum ergo aena es operatis , aIt DydImus cap. I. de Spit Itu Saniacto, una es subsantia. Probatur 3. ex Traditione , quam quidem Adversarii praevaluisse non diffitentur quarto exeunte saeculo & de Ineeps; namque Concilium Constantinopolit num, quod est generale II. anno 38 r. asseruit Spiritus Samsti dIvinitatem contra Macedonium , & alios Pneun Ptomachos, ut eap. r. dictum est. Quare probandum nobἴs solummodo ineumbit Patres ConstantinopolItanos nihII In EccIesia innovasse , sed praecedentium saeculorum tradItionem vindicasse. Atque hujusce veritatis testes sunt, s. IustInus Apol. 1. Filium, Inquit , Θ Spiritum propiaticum colimus, is adoramus, Θ Deum suum adoramus . Λthenagoras In Apol. Ut Deum Hseremus is Filium Uus Vrebam, oe Spiritum Sanctum. S. Irenaeus lib. q. e. 37. ades ei Patri Verbum oeSapientia, Filius, oe Spiritus Sanctus, per quos, em in qnibus omnia libere oe sponte fecit. S. Clemens AIexandr. IIb. I. Paedag. c. c. Unus quidem est universorum Pater , unum etiam es Verbum Nniversorum , ω Spiritus Sanctus Μηκι. , qui Θ ipse es ubique νTertuII. lib. contra Praxeam c. a. UbI asserit Patrem ,δe Filium, & sp Ieitum Sanctum non esse trIa nomina dumtaxat, sed tres personas et Tres, inquit . . . non sa- . O, sed gradu , nec, substantia , sed forma . . . renius au tem substantiae . . . . . . . potestatis , quia renus Deus rintegrum textum protulimus cap. praecedenti. S. Cy-

487쪽

s. Cyprianus epist. 3. ad Iubaianum laudato eapIto praecedenti, asserit Patrem, & Filium ,& Spiritum Saninctum unum esse. Idem quoque S. Gregorius Thauma- turgus in professione fidei , quam ibidem retulimus. Dices I. Coneil. NIeaen. non definit spiritum Saninctum eme Deum. Ergo Spiritus Sanctus non est Deus. - Nego conseq. Quia In Coneilio NIcaeno non erat controversia, an Spiritus esset Deus; quanquam Concl-lium satis per haec verba: credo M spiritum Sarimum incitat Spiritum Sanctum Deum esse credendum. Idem respondendum ad S. HIIarium, scilleet, quod ideo de Spiritu Sancto silet in operibus de Trinitate, quia de solo Uerbo tractandum susceperat. Nam CommentarIoin Matth. de sormula baptismi seribit e Baptivmus in nomine Patris , . Filii , ω spiritus Sancti , ut quorum una es Trinitas , sit una largitio , nomen ne Trinitatis es unus Deus . , Instabis r In Concillo Constantinopolitano de Spiritu Sancto agebatur , nusquam tamen In eo appellatur Deus, immo S. Basilius hom. I . In sanctum bais

piisma sic loquitur, neque ipse Deus est , sed Dει υμνitus , is apud Deum . Ergo. . Respondeo I. Etsi Patres Constantinopol Itani Spἔ-rItum Sanctum Deum non appellaverint , eius tamen divinitatem conceptis verbis, prosessi sunt, is in υμ ritum Sanctum Dominum oe vivificantem , qui eu P tre procedit contra Macedonianos, qui volebant esse creaturam ex nihilo factam, qui eum Patre 6T FAlio simul adoratuν , . oe conglorifcatuν , qui locutus est

per Trophetas .

Respondeo a. Revera s. Basil Ium propter alIata verba apud aliquos male audivisse, sed. IIIam eriminationem. S. GregorIus Naziangenus diluit orat. ao. ubε demonstrat laudandam esse oeconomiam S. Doctoris , quod duas hostium turmas patrocinio Imperatorum' formidandas, ArIanos di eo & Pneuma-tomachcis, non

simul, sed separatim aggressus fuerit, ne illi coniunctIs viribus omnes tandem orthodoxos Episcopos, sicut ex iis iam plurimos, e sedibus deturbarent grandi Ecelesiae maIo; sed existimaverit tantisper abstinendmi

488쪽

sc Ne Deo nisa. ab ἱlla vote, Deus, modo res ipsa eo nomine sigm-ficata non desereretur. At ubi aecepit huiusnodi oeconomiam & silent Ium apud nonnullos scandalum pare re , expressis verbis Spiritum Sanctum Deum prosesin sus est , ut Epist. 97. ' . D res a. spIritns Sanctus dieitur orare , gemere sae contristari. Rom. 8. Spiritus postulat pro nosis gemiti et Me malitibus. Eph. 4. Nolite contrissare Spiri

Dist. antee. DIcitur metaphorice , Coneedo 2 Proprie , Nego antee. Spiritus postuIat , idest, postulare facit, nam ἱbIdem de eo dicitur , in quo clamam. Abba Pater a. Et Spiritus adjuvat infiνmitatem no- ην- . Poenitet & dolet , qui opera mutat & destruit immutabIIIa ἱpse , & tranquIIIus . Dices 3. OmnIa per Verbum incta simi, Ioann. Ergo & spirItus Sanctus. DIm antee. Omnia pen verbum de SpirItum oris. eius, ut habetur, PisI. 3 a. v. s, Cone. Per Verbum exeludendo Spiritum Sanctum, Nego antee. ex huius, modI enIm argument;a negativIs nihil potest coneIudi . Deinde nego eonseq. aeque enim ex hoe locci coneIudere Iieeret Patrem per Filium endi iactum

vult itaque Evangelista omnia quae facta sun e , este facta per Verbum, & nihil fictum esse sine ipso.

Dices 4. Matia. a I. habetur, nemta novit Patrem nisi Filius . Distinguo, nemo exereatIs, Concedo: nemo omnuno, Nego 3 nam a. Cor. a. legitur, Spiritua straetature iam pro nia Dei. Instabis, Joann. I si Christus de SpIritu sancto perhibet , ipsum per reveIationem a Patre accipere, quae novit , nee omnIa simul Ipsi revelari r Non ... δε- suet- , inquit, a semetipso , sed quaec-que arediet, Io

Detur . Ergo.

Nego antee. sed silent am aceIpIt sicut Ae nat stam, scilicet procedendo et Non loquetur a semetipsis , Inquit S. Augustinus tract. 93. In Joann. quia non esta sem/rimo c quo sensu Dominus diκlt, mea doctrina Ma est mea , sed Gns qui missi me a audire illi

489쪽

De Deo Trino. 4 ν,, seIre est , scire vero ele ... a quo illi est esse, tia , ab Illo scientia , ab illo Igitur audientia , a se quo nihil est aliud , quam scientia . Nee movea se quod verbum suturi temporis positum est audiet

se illa quippe audientia semplaertia est, qu Iasem Pite , , na est scientia e in eo autem quod sempitemum is est . . . cuiuslibet temporis verbum ponatur, sive prae- sentia, sive suturi, non mendaciter ponitur. Quam- , , vis enim Natura illa Immutabills di ineffabilis non re-- cipiat , suerit & erit , sed tantum, est . . . tamenis Propter mutabilitatem temporum, in quibus versa- is tur nostra mortalitas, non mendaciter die mus, deis fuit, st erit, & est; fuit, quia nunquam defuit ;,, eris, quia nunquam deerit; est, quia semper est ...is semper itaque audit Spiritur Sanctus, quia semperis seli & selet, ae per hoc& audivIa, & audit, ct a is diei. - Porro Christus utItur verbo futuri temporis,c audiet potius quam praesentis aut praeteriit , qu

coniungitur eum effectu revera futuro , scilleel, Io-st exin annuntiabit vobis . In eodem sensu iam de se Ipso dixerat, Io: s. omnia demon mi ει Pater statae ima facit, majora his demonstrabit ei opera . DIees 3. Qui mittitur minor est mittente et atqui Spiritus Sanctus mittitur a Filior Ergo. Dist. mai. Qui mittitur ut servus eum ImperIo ε& dependentia, Coneedor mi mittitur sine hvivis di Imperfectionibus , quomodo Theologi explieane missionem In Divinis , & nos suo Ioeo exposituri sumus , Nego mai. Nam & Hlius a Patre mittitur.

Quid s mustretam san Isimae Tr nitatis. R. o Si unus Deus In tribus peribitis subsistens . CollIgitur ex dictis.

Dicitur, unus Deias, unitate numeriea 3t singuIarI, non vero unitate speelfiea , quae multipIieetur In Iaserioribus , quemadmodum natura humana in tribus h

490쪽

8 8 De D.ο Trino ἰminibus, v. g. Isaaeo, Iaeobo , & Esau mimerIee muItupi eatur, estque In illis numero trIplex, &species una; unde necessarIo sequitur, quod Isaac, Iacob, & Esaasint tres homines numero distinct . At in hoe mysterio natura dIvIna numero est una in tribus personis , arproinde tres personae non sunt tres Dii , sed unus nu. mero Deus, nec consequenter tria divina individua ;natura enIm in quot Ibet Indi vIduo multiplicatur. DIees r in hypothesi quod eadem numero gratia iustimeans sie in tribus subiectis realiter distinctis, constituet tres personas sermaliter iustas r ergo a pari, IIcet ea dem numero natura divina sit in tribus person Iν rea, II ter dIstincti ν, Ihilominus dicendi erunt tres DII. Nego conseq. DisparItas est, quod ad multἰpI eatIo, nem concretorum adiere vorum suffeἰae multiplIeaso subiectorum; ad multiplIeat onem vero concretorum sub sant Ialium requIratur insuper multIplleatio sormarum. Concretum adiectisum signἱfieat subiectum substantiale , puta homInem , habens sormam accidentalem , v. g. iustItiam , albedinem, &e. Conere tum vero se santiale est aliquid totum constans ex subiecto & sorma substantiali, ut homo, Deus. Homo enim est subsantla habens anἰmam ratIonalem tanquam sermam substantIalem & essentialem. , qua eonstituitur in ego hominἔs , Deus est persona habens DivIn Itatem . Ratio autem disparitatis utriusque conereti ea est quod in eonereto adiectivo forma aeeidentalis non enu tietur tanquam aliquid eonstItvens subtemim In suo eo se, sed supponens subiectum iam constitutum. eui Bolummodo adiaeet. Unde in hypothesi quod essent plures albedine in eodem subiecto, non essent tria alba , sed unum habent plupes albedines di contra vero supposita una aIbedIne In tr bus subiectis, erunt trIa alba quia revera tres res per se subsistentes habebunt adiacentem unam albedInem , quemadmodum tres hominestino veIo coopertἰ sunt tres velati. . At In concreto subinflantial ἔ forma constItvἰt subiectum ἔn suo esse, Ideoque si situ , v. g. una DI vinitas , concretum, nempe Dpus, erit quoque unum e si vero multiplex, ut per

sonalitas, quae Ost suma substatuiniis perlanae, plure

SEARCH

MENU NAVIGATION