Theologia dogmatica et moralis, ad usum seminarii Catalaun. Auctore D. Ludovico Habert ... cui insuper in hac editione adjecta est Historia psnitentiæ publicæ conscripta, notsqu & animadversionibus illustrata a R.P. Geraldo Zurcher ... Tomus primus s

발행: 1785년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

Eat, sive non proponat domum illam eonstruereia E go a sortiori notitia rerum possibilium, quae est ioe Patre persectissima ct comprehensiva , eadem est, ac consequenter idem Uerbum ex ea proeedens, sive d creverIt , sive non decreverit aliquas . ex rebus possibilibus producere. Undae nonnisi ex hypothesi deeres divini notitia Patris, & Uerbum. IIIIus. ne eessario se

extendunx ad ereaturarum existentiam. Dices ris SI Uerbum ex cognitione creaturarum Procederet, creaturae essent principium eius; obiectum enim cum Intellectu eoneurrit ad eognitionem & Uerbum exprimendum . Falsum consequens, ergo & antee,

Nego malis cuius eonfirmationem dIstinguo; obiectum motivum, hoe est se obiectum per se vel sut speciem movens, de Insormans Intellectum ad emn scendum , Conta obiectum terminativum, assi quod in tellectus per se instructus, & totus Iu actu, cogno scendo terminatur, Nego. Porrci, intellectus divinus nee aecI pia speetes ab obiectis creatis , cum possibilia: In essentia divina Intueatur tamquam In obiecto primario; futura vero In decretis divInis, ut dictum est uia de Attributis nee ab obiectis determinatur ad c gnoscendum, cum se summe In actu : a1 lIIL Itaque

solummodo terminatur, Hinc sequitur x. Uerbum non esse Imaginem rerum creatarum, etiamsi eas repraesentet , quia imago definitul similitudo ab alio deducta atqui verbum no procedit ex creaturis, quas repraesentat

Sequitur a. Nee Uerbum , nest Spiritum sanctum eia se ipsiusmet Uerbi prineἔpIum, etiamsi procedat ex e gnitione tum sui, tum Spiritns sancti, quia nee ve bum , nec Spiritus sanctus sunt obiecta motiva I sed istum terminativ, eotest nis paternae , ex quk ver bum proeedit. Ad omnia quippe selenda, quae scit Pater, sufficIt lamma eius persectio, iat L Augustinus, lib. I s. de TrinItate eap. I 3. Intellectus enim eius habet Infinitam intellἰgeudἰ v Im, estque instructissimus ad quodlibet eognostendum, unde nullum praesidium, nullam ve opem mendicatur ab obiectis.

Dices a. Prius in aliquo signo originis est Pater ,

qu in

522쪽

Ergo non producit Verbum ex cognitione Ipsiusmet

Verbi, & Spiritus sancti x ob)ectum enim praesupponit

cognit Ionem.

Nego ant. Instans enim illud sive ratIonis , sive Briginis, non est instans, In quo sit Pater nondum existentibus Filio de Spiritu sancto; sed est instans a quo, quatenus Filius & Spiritus sanctus Ita coaete sint Patri P ut ab ipso procedant , sed sino dependenis

3ia, aut prioritate naturae , quemadmodum in hypo thesi , quod existeret creatura, ab aeterno, Deus Im3elligeretur prior nMura ω Instabis; decreta divina necessario praesupponunt generationem Uerbi; non enim solus Pater, sed tres peNDnae .simul decreverunt creaturas producere e ergo cum existentia creaturarum sit quid posteMus decretis divinis, repugnat Verbum procedere notitia crea turarum suturarum , alioquin Uerbum esset quid prius ct posterIus re spectu eiusdem, quod est co Hradicto rium; esset posterius , si procederet ex notItia decre torum: esset revera prius, quIa decreta ab ipso sunt, sicut a Patre: Ergo. Nego an Quamvis evim decreta' sunt FiliI ae spiritus sancti, non propterea supponunt eorum procerusones, quIae certum est Patrem communicare Filio dc spirituiJancto naturam divinam eum voluntate divIna .

Quaero autem ab Adversariis, utrum commian cet vo Juntatem , ub meram. potentiam ad decreta efformanda, quae deinde Filius & Sp ritus sanctus cum Patre inbrment . Hoc dici nequie es eum nulla sit in Deo po tentIst, sed omnia purus actus Corrigendus est Itaquo impersectum nosterieoneIplendi moduς , quo prius divinam voluntatem veluti potentiam deinde eius actum concipimus . Pater Itaque transfert In Filium re Spiritum sanctum volitionem aeternam, In . qua inteIIiguntur SuIna decretae, de haec volitio, quamvis per Patrem communieata, aeque est Filii, & Spiritus sanis G , ac Patris: Esto origine fidi a Patre, non est tamen prius natura In Patre , quam in Filio. . Urgebis z cognitio. fututorum absolute est libera V g

523쪽

De Deo πνειο. sis ergo si Verbum ex illa aeognitione praeedit, sequitur quod procedat Ili ere. Distinguo cons. Quod proeedat libere , quoad accidentalem quandam repraesentatIonem, Concedo; qu ad entitatem de ad ea, quae absohite et necessario Competunt, ut diximus, Nego eonseq. Dices 3. Creaturae possibiIes non sunt tam neeessariae, quam verbum: Ergo verbum ab illIs necessarIonon procedit. DistInguo anteced. Non sunt tam neeessariae , si Iustipsis spectentur, transeat e si In omnipotentia , ex qua habent, ut sint possibi Ies , & producibiles, Nego antee. aeque enim necessarium est Deum esse omni

potentem , ae Verbum produci ..

InstabIs P Sequeretur Verbum indigere creaturis in sui existensam, & quodammodo ab illis pendere. Nego sequelam; Quia nec omnipotentia , nee intellectus divinus respiciunt creaturas tanquam prinei- pium sui, sed ue terminum foecunditatis , quemadm dum fons non .Indiget rivulo, qui emanatis ilIo quarum rerum amore procedit spiritus fan

- ., R. Procedἰt absoIute, necessar me amore essentiae divinae, attributorum , trium personarum e in amore'. veroi creaturagum. futurarum non necessariae, nisi ex

Probatur: Qula spirItus sanctus prorediv ex amore persectissimo i& comprehensivo omnium' amabi lium psicut enim in Deo, est una cognitIo, quae se extendit ad omnIa cognoscibIlia te ita in f unus amor,' qui' se tur ad omnia amabit Ia , ct cuius terminum est SpIr tus sanctus ά . Cum.autem amare sit, bonum velle, nuIIumque bonum voIIt Deus ereaturIs nunquam futuris , quibus nihil daturus est, sequitur nulIum esse amo rem ereaturanum mere possibilium, sed earum tantum , quas vult existere; exIstemIa enim est HIquod bonum ,. & . quidem ceterIs praevIum di amat ergo Deus ea quae fecit, de conservat, iuxta Illud , sap. I I Μ-hil odisi eorum,. qua fecisi , - i

Porro cum amor Ille sit liberrimus, Spiritus sanctus

524쪽

yax De Deo πιλο . ex illo non proeedit ne eessarIo, nisi hypothetIee, disipposito Dei decreto , quemadmodum de cognitione

futurorum diximus.

Qui odium mali In Deo proprIe dictum agnoseunt ,

fateantur necesse est Spiritum sanctum ex odio quoque peeeati procedere; odlum enIm illud est maxime nece sis sarium, & in amore summi boni inteIIIgitur. Undoepeccatum speciatim pugnat eontra notionem Spiritus sancti , qui procedit ut amor purissimus : Nolite em

tristare Spiritum sanctum , ait Apostolus, Ephec Α, Q. 7. Patre oe Filius sunt, duo Spiri=us sancti Frincipia PR. Dicendi sunt unum prineipium ι quia principium

est concretum substantivum, ad eu)us multiplicationem

requiritur mestiplicitas formae, ut iam dictum est 2 atqui unica est Bima, nempe spiratio activa , perquam Pater & Filius spirant Spiritum sanctum: ergo sicut Pater & Filius sunt unus Deus , quIa habent unam dI- vinitatem , sunt quoque unum, SpirItus sancti prIneia

pium , cum habean unam spirationem. Possunt tamen

adiective diei duo spirantes quia ad multiplIcationem conereti adiectivi suffelt multIplieatlo subjecti.

Q. 8. Si spiritu 1 sanctus a nuo non procederes ,. eFρνne perjona ab eo disine a Z -Αssirmant non solum GraecI i. sed. & Scotistarum Sehola , R. Iuxta communem sententIam, Spiritus sanctus a. FIIIo non distIngueretur, si ab eo noni procederet Probatur: inna in divInIs omnIa unum: sunt , ubi non obvIat relationis opposii r hInc spiratio actἰva est In Patre & Filio, quia In .ea Patex & Filius non opponuntuτ relative , cum Filius per spirationem non procedae ,. sed solus SpirItus sanctus vi Confirmatur: eo solum fundamento probamus contra Sabellianos S SoeInἰanos, Patrem , EIllum , & Spiritum sanctum nom esse tria duntaxat nomina eiusdem suppositi, sed tres personas realiter distinctas, quod intellritrem & Filium & Spiritum sanctum occurrat Oppo sitio relativa, In origine fundata , repugnetque unamae eandem persenam realiter a seipsa procedere. Ergin

525쪽

tum, quo est tota in se & Incommunieabilis alteri diatqui filiatio. & spiratio passiva sunt subsissentiae, ex dioendis capia seq. Ergo ultImo termInand naturam divinam ἱ ae proinde sieut natura divina cum paternit te non potest eommunieari FIIIo , se nee eum filiatione comunicari potest Spiritui Sancto, etIamsi nulla scitereedat oppositio inten filiationem, de spirationem

passivam MDIstinguo minorem ; FIIIaso: qualis nune est , de quatenus iuncta eum spiratione activa , est subsistentia , Concedo: qualis esset sine spiratIone activa Nego minorem ; namque in illa hypothesi, quod Spiritus Sa ctus non procederet a Filio, filiatio eum non exia geret spirationem actIvam , sicut nune exigit , . de eate nus opponitur spiratione passiva , esset alterius raconis , atque eum spiratione passiva, eum qua essest vinum de Idem,. sieue nune est eum spiratione activas

unam 3e eandem personam eonstitueret .

Instabis: In Illa hypotest FIIIus de spiritus Sanctus

d Iverso modo proeederent IIIe per intellectionem , deesset Filius; iste per 'volitionem, S esset spIritus Sanctus, amor personalis et ergo diversae processiones eis Competerent, ac proinde essent duo, termini realiter

distincti; totuplex enIm debet esse terminus , quotupleα est actio , seu proeemo, . eum In vera Philosophia actio non distinguatur a termino. Ηine S Anselmus e. 34 deproeess Spiritus sancti, ex diverso modo proeedenda sit concludit, ει ideo eis per aliud non essent pluretuus ει Spiritua. Sanctua pex hoe solum essent dives . Distinguo conseq. Duae processiones virtuales 3c per

mentem. distinctae , quemadmodum intellectus. εc volu tas,. seu; intellectio & volitio essentiales distinguuntur see dnm nostrum coneIplendi modum, Concedo. Duae processiones , duo termIni. reallter, dc a. parte rei, Nego eonseq. Di ilic quidem, est sanctus, Anselmus, &in hae parte deserendum putant nonnulli Theolog; . verum cum totus sit in hoc opere ad probandam Spi

ritus,

526쪽

324. De Deo mino . ritus sancti proeessionem esse ex Filio , nuIIam esse In divinis distinctionem, ubi non obvIat relationis oppositio , finemque suo operi sic imponat: me itaque ,

quod Deus ad Deum dicitur , personarum admittit pluralitatem , debet secum conciliari, nempe haee scripsit iuxta Griecorum mentem, nota sum . InstabIs iterum: saltem erunt duae reIationes ad

Spiritum sanctum , una in Patre , altera In Filio , quemadmodum in humanis pater & mater, licet sint unum filii principium , ad illum tamen duplIci relatione reseruntur, sicqne erunt quinque relationes In Deo, quod est contra communem Theologorum sem. tentiam, qui quatuor tantum agnoscunt. Ergo,

Nego ant. Quia in Patre R Filio non est dupIeu virtus productiva, sicut in patre, & matre, sed unica tantum, nempe vostio , seu spiratio activa, quam Pater tribuit Filio , non per productionem , sed per communicationem I unde sicut in Patre & Filio una est natura, ita & una spiratio. Q. s. Pater ω' Filius diligunt ne se Spiritis sancto R. Si d Iligere sumatur essentialiter Pater de Filiuς non se diligunt Spiritu sancto , quia -Spiritus sanctus

non est forma, qua constituuntur amantes; siquidem amor essentialiter sumptus eommunis est tribus perso.

nis. Eo sensu S. Augustinus rei cit hanc propositi nem; Pater es sapiens sapientia genita'; quia sapientia

est attributum essentiale tribus personis .eommune νreiiclendae quoque sunt hae propositiones eodem modo acceptae: Pater ω' Filius omnia diligunt Spiritu fam

Io . Pater omnia Verbo intelligit -

Sed si dii Igere sumatur notional Iter , Pater '& Fn Ius recte vicuntur se omnia diligere Spiritu sanctor se sus enim est, Pater & Filius amando se & creaturas , producunt Spiritum sanctum , quod est verissi num. Item, Pater omnIa Verbo IntellIgit & facit , si sei sus sit; Pater se & omnia intelligendo produolt se bum , & Deus ita tribus personis subsistens, omnia ire tempore facit per cognitionem , euius terminus est Verbum , de quo. dicitur per appropriationem ' quod sit Dei scientia , sapientia, ars. virtus. I p

527쪽

De Deo Trina . 32 MuIta Igitur sunt toti Trinitati eommunia , quae tamen habita ratione notIonis personalis , appropria tur uni personae, potius quam a Iteri. S c omnipotentia ct creatio approprIantur Patri , quia ex sua notione Ita est principium a Iiarum personarum, ut sit ingenitus & nul Iatenus procedat: sapientia di doctrina Filio , quia per InteIlectum procedit: gratiarum dona, ac praesertim earitas SpIritui sancto , quia est terna Inus amoris. 'Q. I. Pater potesne dici auctor, aut eaussa Filii I. R. Primam appellationem detestatur s. Augustῖnus IIb. I. contra Maximinum cap. I . quia existimat ilis Iud nomen significare quandam exceIlentiam & auctoraritatem. respectus procedentis I eam tamen usurpa s. Hilarius lib. 4. de Trinitate. SImiliter apud Graecos Pater se plus dicitur causis , sed iuxta signἰficat Ionem latinae vocis non potest ita dicI, qu a eaussa est prἰncipium Influens in aliud, hoe est In rem distinctae naturae. Hinc in Symbolo habetur , Fit Ius a Patre so- Io est, non factus , nec creatus, sed gen Itus. Q. a. I ruplici modo nomen Patris in divinis su

R. Dupliet, nempe essentiaIiter , de not Ionaliter: euentialiter nomen Illud, 'Pateν, dicitur de Deo per ordinem ad creaturas , quo sensu convenit tribus per sonis, quae per omnipotentiam erearunt & conservant mundum . nobis gratiam adoptionis Infundunt, fit Ioiaque adoptivos constituunt e notIonaliter sumptum , est proprium primae personae, quia sola generat FIIIum.' ra. Paternitas notionalis estne prior paternitate essentiali λ ... R. Est, quia est a terna, & maxime neeessaria: essentialis vero tum advenit Deo, eum creaturae ex I- flere coeperunte dicitur autem essentialIs, non quod ad essent Iam Dei pertIneat, sed quIa fundatur in attributo essentiali, scilicet omnIpotentia , quae communis est tribus personIs . . r 3 .

. Ρxstinguo ἱ Essent alia ad Intra, Coneedor essetis

tralia ad extra, . Nego. - 'ἱ

528쪽

DIximus cap. 7. quatuor esse in Deo relationes ἐeasque reales & substantiales I supersunt qua dam dissicultates hic solvendae. Q. I. Relationes sumine formae Upinaticae , quom consituuntur personae divinae pR. Paternitas, filiatio , & spiratio passiva sunt tres formae hypostatIeae trium personariun constitutivae . Probatur vulgari essator Idem vi prine pium disin Hyivum oe eonstitutimum, hoc est, quaelibet res per id in suo esse constituitur, per quod prImo ab aliis di singuitur , v. g. homo constItuitur per rationalita etem , quἰa per eam a ceterIs essentiat Iter distinguitur: atqui per solas relationes recensitas personae dἰ-vinae distinguuntur ab Invicem ; quIa ex S. Anselm lib. de procers Spiritus Sancti , & eonstanti Theologorum doctrina , omnIa In dIvInIs sunt unum , ubi non obviat relatIonIs oppositio . Ergo personae divinae constituuntur per reIatIones. Confirmatur ex Ss. Patribus e sancto Angustino sTras'. 3 9. in Ioann. me solo, Inquit S. Dactor, me merum insinuam , Dod ad invicem sume , non quod ad

se sunt: Sancto Fulgentio lib. de Trin. ubi se habete

Relativa nomina Trinitatum faeinnt , essentiaua vero Iullo modo triplicantur. Boetio Ilia de Trin. Substantia , inquit , eontinet unitatem , relatio multiplicat uni

Dices T. Persona dieItur ad se, non ad allud: e go personae non constituuntur per relationes. Dist. antec. Persona dicItur ad , se , non ad aIiud , quoad nomen, quatem .sci IIeet persona ex modo significandi est quid absolutum Concedo e quoad rem significatam, Nego antia Ha e distinctIo suadetur exem- .plo animae ratIonat Is, euius ent Itas tota est ad aliud, nempe eorpus humanum Insormandum P attamen si n mine

529쪽

De Deo Trino . Tri ne substantiae exprimatur , est ad se quoad Illua vomen; nam substantia dicitur ad se , non ad alἰud; si autem denominetur anima, relative dicitur ι animae nIm non est respectu sui, sed alterius anima . Idem die to de persona; sub lioe nomine dieItur ad se , sub nomine vero paternitatis, est ad alterum, & eo solo numerum insinuat. Dices a. Forma hypostatica debet esse substancla , cum sit ultimum substantiae complementum . substantIaenIm compleri non potest, nisi per substantiam; atqui Telationes non sunt substantiae , alioquin quatuor au quinque essent in Deo substantiae. Ergo DistInguo mai. Debet esse substantia, vel substantia re quid, seu substantiae existendi modus , Concedor debet esse substantia simpliciter, Nego mai. nam Ue hum in inearnatione naturam humanam In ratione is stantiam totam aceepit, sed illam non accepit eum eo existendi modo, quo naturaliter deberet esse ἔn se,& neommunIcabiIIs alteri. Porro relationes divinae etiamsi non possint diei simpliciter substantiae, quIa In Deo una est substantia, sunt tamen substantiale quid, non

vero accidentale.

Instabis: S. August Inus IIb. 7. de TrinIta e. I. comparat relationem Patris ad Filium eum relatione heri ad famulum et atqui relatio heri ad famulum non est substantialis, nee realis et sed tantum rationis: Ergo.

Distinguo mai. Quoad aliquid , nempe quod nomi- .na illa pater & herus sint relativa, Cone. Quoad omnia, quasi termini Illi pater & herus, sint eodem modo relativi, Nego mai. Legatur caput & patebit s Iut Io; Ibi enIm sanctus Doctor praeinonet, quaedam in Deo relative dici, aIIa vero absoIute , tum subiicit exempla, quibus innotescat, quid sit diseriminIs interreIatIva & absoIuta. . DIees 3. Quod refertur prius constituImur, quam

DIstinguo antecedens: Quam reseratur relatione a eidentali & cathegorica , Cone. Relatione substantial & transcendentali, Nego anteced. Namque potentia nouconstituitur in suo esse potentiae, nisi per aliquod re.

530쪽

santiales o

InstabIsr omnis re Iaso supponit fundamentum , paternitas, v. g. generationem: fundamentum autem est

prIus ipsa relatione , & persona generis prius est constituta, quam generet. Ergo paternitas supponit gene rationem Filii, ac generatio ipsa personalitatem, seu formam hypostaticam, ac proinde forma hypostatica non constituitur per relationem ι sed eam praecessit.. confirmatur: paternitas exurgit ex filiatione; nul

Ius enim dici, aut coneipi potest Pater , nisi liabeae Filium; atqui persona Patris non exurgit ex persona Filii, eum sit prior saItem Instanti originIs , ut dictum est e ergo persona Patris non constituitur per

patern tatem .

Distinguo primam propositionem I omnIs re IatI suppon t fundamentum, si sit aecIdentalis & cathegois Hea, Concedos si sit substantialis & transcendens, Nego. Naelum enIm est fundamentum reIationis animae rationalis ad corpus , & cuiusque potentiae ad obiectum, sed ex natura & essentia habent talem o dinem & respectum. 'DIstinguo quoque secundam proposit nem; perso na generans prius est constituta , quam generet , si generare sit actio ipsi accidental;s, Coucedor si generare sit ipsius esse, Nego . SIe Intellectus divinus non prius constituitur, quam Intelligat, quia Ipsum intelligere est ipsius esse . Fatendum tamen est secundum nostrum Imperfectum eoncipIe I modum tria esse ossicia euiuslibet relati nIs personalis, puta paternitatis, inter quae est quidam ordo prIoris & posterioris. Namque paternitas primo loco concIpitur tanquam forma inPatre, per quam ul-tἰmo terminatur natura divIna, constituiturque persona Patris, & sub hoc primo respectu relatIo die; tur haribere esse si s a. Coinderatur e paternItas Intellection coniuncta ut potentia generans seu potius, ut generatio actualis, quIa nihil est In Deo potentiaIe, & sic spe

ctatur iuxta suum esse ad s quia sub illo respectu ter

SEARCH

MENU NAVIGATION