장음표시 사용
541쪽
'riatis, assimatio, allud vero ut negatio r potest tamen dari medius hominis status inter duos de eadem re diseputantes , unum assirmantem ,.alterum negantem , scilicet dubius haerebit , quia neuter ex disceptantibus profert emeax argumentum .
Dices s. plures e Philosophis ethnieis sanctissimae Trinitatis mysterium agnovere , Sia AugustInus lib. 7. Conse si . cap. s. sic de Platonicorum libris scribit, legι : In princIpio erat Verbum , Sc Verbum eras apud Deum, ct Deus erat Verbum, omnia per ipsum facta sunt . 'PrImo, Plato pse pluribus In Iocis , ut epistola Mad Dionysium , quam Eusebius reseri lib. I I. praepara tionis Evangelicae cap. ao. ct ep. s. ad Hermam, tr buit Deo Verbum aeternum, per quod omnia creavit svoeatque IIlud mentem eximiam , ideam, lucem ι & a Verbo tertium exiisse docet, qui est veIuix anima muri di , ipsum vegetans & conservans . Ηine antiquI Patres nonnunquam testimonio Hatonis revincunt Pagano, Sanctissimae Trinitatis mysteri uni deridentesω Secundo Zoroastres Bactrianus , quem SemiramidIcoaevum seruiit, In magicis Deum Patrem & Filium agnovit. Tertio, Mercurius TrIsmegIstus , qui elrea Moysis tempora floruit, haec habet apud Poemandium znis genuit Monadem , cs' i e suam reflevit ardorem .
Quarto, Sybilla Erythraea praedixit Iesum ChristimuDei Filium Salvatorem, ex S. Aug. Iib. 2S. de Ci
Dei cstp. 3 3. Respondeo x. PIatonem Ipsum ostendi studio peregrinatum , & ex sacrIs J aeorum librIs nonnulla potuisse desumere , quae male intellecta, & verbo tenus fidei nostrae assinis suis scriptis interuerit , nam trIa illa recensita nomina tanquam ere&Deos proponit , quorum primus sit maior, secundus minos, tertius infimus, ex Macrobio in Somno ScIpionis c. I . Plaut no Eneade quinta lib. s. cap. & seq. Eusebio eitωl b. x I. S. Augustino lib. i 3. de Civ. Deῖ c. is. & IN S.Cyrillo Alevandrino lib. in Iulianum. Patres revera advexius Gentiles, qui ipG Deum praedieantibu
542쪽
-3 o De Deo Trina .Pauem Filium , ct spirItum sanctum, standaIum p vIebantur, Platonem magni nominis Philosophum haea tria In Deo agnovIn reponebant. At ubi pugnandum luit eum meretIeis, qui ex SehoIa Platonis Patrem maiorem 2 FIIIum minorem afferebant, iidem Patres Platonis doctrinam, & Impletatem proeul amandarunt a Responde quae ex Zoroastre , TeIsmegisto, & Stabillis afferuntur, supposititia sunt , & post Christi
tempora conficta, ni Inter alῖos observat PetauIus lib. I. de Trinitate. e. a. sed esto. genuina sint carmina Sybillina, identidem a Cathollais laudata, certe foetus Iumlias naturalis diei nequeunt, cum in IIIIs multa de Christo tanantur mere contingentia , qualis est eius Passior unde neeeta est Sybulis In praemium castitatIs, ut nonnullis suspicantur, haec fuisse revelata , quemadmodum legitur, Numerorum 23. Balaam divini ius aviatum prophetata ..
R. Mon pugnat, Quia quod est a Deo, non po-
te a determinare ad falsum, nee eme errorim priae I plum atqui ratio naturalis est lumen a Deo im-mIssume ergo ratio naturalis non. potest determinare ad falsum , nec esse erroris prIncipium; ac p inde nompugnat eum verῖtate mysterἔi Sanctissimae TrinitatIs. Deinde homo ereatus est ad Imar nem & similitud-nem Dei, Gen. χ, Esset autem dissimilis , si ex prἱ-cipiis rationis naturalis eogeretur negare hoc mysterium ἱ nam :-qΜαμ1 nu, inquit Apostolus a. Cor. Q. laeeis ad tenebras aut quae eonventio ver talis ad ere etem & falsitxtem ituri eonstans esse debet Mysterium Sanctissimae Trinitatis non esse rat Ioni contrarium, Iiret sit et ImpervIum, Consule dicta cap. r. Dices: primum principium totIus humani ratiocinὶ 3llud: est , -sM3 eadem Noa tertio. smi eadem in et
543쪽
De Deo Trino vaver Ies' atqui illud principium pugnat eum mysterἰσsanctissimae Trinitatis, in quo Pater , & Filius, de Spiritus sanctus sunt Idem in natura divina, de interis realIter distinguuntur . - Resp. r. negando maiorem: QuIa deducitur tanquam conclusio ex allo universaliori, & evidentiorae
nempe imp dile es idem simul esse, γ' non esse .
Enimvero si abstaute & vnIversaliter verum esset laudatum prinelplum, ene . Philosophio inventae sun plures regulae , figuraest modi figurarum, quibus omis sis , argumentationes nostrae falsae reperiuntur , nisi quia mvIta possunt esse eadem In uno tertio, quae tamen' non sunt eadem inter se Huiusce responsionis verisas magist elueescet subiectis exemplIs. Aliquod vivens estrat Ionale: atquἰ omne brutum est vivens ergo all- quod brutum est ratIonale . Hic brutum & rationale sunt quid unum In vlvente tanquam in uno tertio s& nihIIominus Inter se sunt diversa . Item, Omnisthomo est vivense atqui omnis planta est vivens ζ' ergo' omnis homo est planta. Ubi homo st planta conveniunt in uno tertio, set ileet vivente, & maxime Inte Pse disserunt . Ergo, principium illud , quae funt' eadem Mni tetrio , sunt eadem, inter se , non est Ita universaliter verum , ut nullas exceptIones admittat, etiam' Ita rebus creatis. Satis itaque non est res convenire ut
cumque in uno tertio, ut sint quid unum, Inter se, kd iuxta Philosophorum placita necesse est, ut conveniant cert.i quodam modo, laeundum regulas I Schola traditare, nempe, . Inquiunt, debent esse adaequale quid nnum uni tertIo ; insupeν unum te tium debet esse Incommunicabile, quemadmodum Petrus; de homo sunt adaequale quid unum In rationsi aliis incommunicabili, sicque rectum erit illud ratiocinIum , Omnis homo, est rationalis :- atquI Petrus est homo pergo Petrus est rationalis. Porro si ratio naturalis tot regulas & modos assin- venit uia neeessarior, ut veriis&eertus sit eius distur sis circa res ereatas & finitas, a fortiori auxilio huiuiis
544쪽
Ma m Deo mcno pernaturalia & divina procedere. Etenim murta e fata valent respectu creaturarum, quae si ad dIvina transferantur, falsa sunt , quale est illud, ex nihilo nihil fit; item, nemo potest modo unum vel te, mQ-do nolle , nisi mutatis actibus: quod de Deo dici nequit. Itaque , Resp. a. dIstinguendo min. Pater & Filius sunt quἰd
unum in adaequale In essentia divina tribus communiacabili, Concedo ἐν adaequale in essentia divina incommunicabἰIi , Nego min. quemadmodum ergo non λ. quitur brutum & rationale egie unum Inter se, en eo quod conveniunt in ratione an malis, quia animal est pluribus communicabile , nec rat Ionale est omne am-mal, sed aliquod ; sie non sequitur Patrem esse Fi- IIum, eum sint quid unum in natura divina , quia Pa ter non est id totum , quod est natura divinar hine vitiosus est Ille Syllogismus: h Ic Deus est Pater: a qui hic Deus est FilIus: ergo Filius est Pater; namque terminus De I ncet sit absolute singularis, a
t3men propter eommvn Ieabilitatem naturae divinae tribus personis aequivaIee termino universali, ae pro inde Deus non est adaequale Pater; quare in forma
sic eonficiendus est Syllogismus: quidquid est Deus , est Pater et quidquId est Deus, est Filius; ergo Paten est Filius. Sed in hoe Syllogismo falsa sunt ma3orct minor, ae proinde neganda est coissequentia. Instabis; ex eo quud misericordia & iustit a sinaquἰd unum realiter in naturai divina, recte colligillhum3na ratio east non dist Ingui realiter inter se I erisgo a pari licet ei concludere Patrem, At Fli: um esse realiter unam personam, cum sint quid realiter unum In natura divina. Nego conseq. & par7tatem, quia in I sericordia 2 Iustitia non opponuntur relative, nee una ab alterare aliter procedit, sicut Filius procedit a Patre. At, Inquies, haec est mera petitio principii Respondeo petitionem principii esse vῖtiosam In a guente , in respondente vero laudandam, utpote qui firmiter adhaereat suIs princ piis , nimirum revelationici vinae, quae ct unicum Deum statuit, & duos Patre-
545쪽
Instabis Iterum 2 ex concessis prImum est rationis nais turalis prinespium, Impossibi Ie est idem simul esse Senon esset atquοῦ admἰsso TrInitatis mysterio , idem stamul esset & nom estet; Ergo mysterium it Iud pugnatrcontra primum rationis princῖpium Probatur min. I. Idem FIIIus, qui est res simplIcliasma, & omnIs composit Ionis realis expers, esset pro-d iustus, & non esiet productus 3 productus ratione personalitatis; non productus vero ratione naturae , quae non producitur, sed communicatur. a. Deus esset unis
persona, & non esset; esset quidem . quia persona est iubstantia singularis; atqui Deus est substantia singulari se ergo una persona; non esset autem In hypothesi admittente tres personas, 3. Deus esset ens simpliei Gsimum & Invisibile, & timui non esset; nam ut Palee
producendo Filium partem sui tribueret, nempe naturam divinam; alteram retineret, scἰ licet paternitatem . 4. Pater esset trinus , & non esse te esset, quia e stDeus: Deus autem, sopposito hoc mysterio , trinus est e non esi et vero, quia In illo nullus numerus.
Distinguo malia Impossibile est idem simul esse & non esse, simpliciter & absolute , Coneedo et esse & non esse secundum quod, subdistinguo ia sub eodem respectu , Coneedor sub diverso respectu, Nego mai. Itaque il- Iud primum rationis principIum Intelligitur de ente simpliciter & absolute sumpto ; nimirum impossibile est unum & idem, simplIeiter & absolute simul esse alἰquid & nihil, formam ct negationem formae. Sed idem, quod simplieiter & absolute aliquid est, potest secundum quid, de sub uno respectu esse tale , & sub alto respeetii non esse tale. Sic v. g. anima rationalis sub diverso respectu IntellIgit, & non intelligite inis, telligit per intellectum, n- intelligit per volunt llem, licea intellectus de voluntas in probabiliori se tentia non distInguantur realiter: Hlne Respondeo ad singula, quae in confirmationem allR-ta sunt.
Ad primuini Pilius est produ*us , de non prodin
546쪽
citur ι ratione vero naturae non producitur, sed communIeatur.
Ad secundum, persona est substantIa singularIs totae In se, & IneommunieabIlIs alteri: substantἰa autem, seu natura dIvina, licet singularis, trIbus est commu-n Ieabilis: ergo sine uIIa contradIctione unus est Deus , quia In.Deo est una natura, quae nomine Dei dIrecte exprimitur, tres vero personae; quia nomen personae recte signifieat personalitatem, quae in Deo triplex est; oblique vero naturam dἰvinam; concreta enim Brmam expresse sonans, subiectum vero confuse. Ad tertium , Nego, Patrem generando Filium partem sui comininicare, aliam vero retinere ι cum enim paternitas identi fieetur naturae divinae, est in Filio se non quidem formaliter & relative, quἰa est relationum oppositarum natura, ut se ab eodem subie excludant; sed IdentIee ct materIallter, si ita loqui fas est, nee propterea seqoetur FIlium esse Patrem se non enim Pater est, qui per Identificationem cum nain tura divina paternIt tem habet, sed qui Illam, habeo formaliter quatenus re Iativa est . Ex eoncessis, Inquἰes , paternitas Identire est In Filῖo. Ergo in Filio duplex est substantia, quod re pugnat, , consequenter Filiust in duplex persona; nanu ex dictis multiplicantur personae pro multI Fication: substandiarum Nego conseq. quia, ad constituendam personam nomiameli subsistentiam inesse materialiter & ident Iee , sedi insuper requiritur ut Insit sor malIter, ut videre est Ini mysterio Inearnationis, . In quo seeundum fidem Catholicam, verbum assumpsit naturam h Mnanam νnon personam quam In probabiliori senuentia perisnalitas IdentIee fit Ipsa, naturas sermalite vero m dus, quo natura est in is tota , &non in alio. Cum autem verbum non assumpserit naturam humanam se.
svadum hunc modum , utpote eme se ipsi substantia-
547쪽
Inter unIta, sequitur non assumpsisse personam humanam. Ergo a parἰ Iieet natura divina quae est In Fl-lio , sit identἰee pateriatas, Fllius non est Pater, nee duplex persona; qcia non habet paternItatem formam Iiter, hoe est, ve relativa est, ct seeuudum illum subsistendi modum, qui Patri proprius est. . Ad quartum , Deus est trinus, si sumatur genera Emm& confuse, quatenus eompIectItur tres subsisten-Has, Cone. fi sumatur Inadaequale pro una singularrPerson , Nego. Unde patet ratioeInium, quod in o lectione proponitur, meram esse ea villat onem.
DIces a. si natura divina ex teIbus personIs con stat , est aggreg tum per accidens; eoaleisIt enim eae tribua entibus perfectis r absurdum eonsequens, Ergo . Nego seque Iam; quIa ens ordi per aeridens dieἱ-tur , quod constat eae en Ibur ita persectis, ut nullam I habeant Inter se connex;onem. Ηἰne domus, quae con
sat ex Iapidibus. & Iunis, est ens per Meldens a quia lapides Ar ligna sunt entIa' iam perfecta, nec se ἔnvicem substantiaIIter perfieiuni r at Christus Dom nus nul Iatenus dIeI potest ens per aecidens, propter duas naturas totaIes ἱ qu a narura humana mirum In modum. perficἰtur per unionem hypostatieam ι Multπminus Id. cogitar I potest de Deo; eum in eo sit uniea natura tribus personat taeibus ab Ipsa realiter indistinctis subsistens. DIees 3. sieut repugnast esis tres Deos, ita re tres
Probatur parItar. Ideo non possune esse tres Dir , quia Deus est ans infinitum Ae maxIme neeemrIumeatqui si emni, plures DII, quiIIbet veI esset finitus, careretque persectionibu , quibus alter gauderet: vel' si esset infin tus In omnI genere perfectIonis, nullus ex iis esset necessarius, fieque nullus ex eis essee
Deus. Quis autem non videat eandem argumentat; o nem posse contorqueri contra pluralitatem personarum Z, Quaelibet enIm MI est infinita, vel finitae si primum, pIures sunt superfluae, ergo nulla est Deus: si secundum , idem x fortiori sequitur, quia Deus est
548쪽
3 6 , De Dea Trinoo Nego sequelam, di paritatem p quia tres personae
sunt tinum esse Infinitum de maxime necessarium , cum identificentui uni naturae summe necessariae de persectae in omni genere persectionIs. Qvqd si inter se comparirentur tres illie personalitates, aevanescet dissicuItas Itaquacunque Theologorum sententia; si enim personalia tales, utpote relationes, non sunt p*rsectiones , nulla persona earebit perfectione alterius et si vero dicamur perfectiones simplices , nullum absurdum sequetur , qnod una persona Illas sermaliter non habeat, sed vi tu liter, & aequi valenter tantum I cum ex saepius di, diis ipsa natura divina infinite persecta non continea formaliter omnes persectiones simplices, ne sit melius
se eas habere, quam non habere . ,
Ad id vero, quod obiicitur tres personalitates non esse necessarias, sed superfluas, cum unIea sussiciae , Respondendum est , nos ex seripturis habere tam necessarium esse naturam divinam tribus modis subsi- flere , quam simpliciter existere . Cur autem triplicem isubsistentiam exigat , unicam viro existentiam , soli
Utrum notitia n exiι Sanctu a Trinitatis fit ad salutem necusaria NFgant quidem Batavi Remonstranter , quos Semἰ- Soeinlanos merito dἰxeris , quia licet recte de Trinitate sentIant, nihl Iominus cum, socInἰanis huiusce adorandi mysterii Fidem abjicientibus communi nem retinent, hac opinione ducti , quod ille fidei articulus non sit praecipuus, nec fundamentalis, satis que sit ad salutem Deum unum & ChrIstum tanquEm eius legatum credere, ac eis sub utroque nomIne deis bitum honorem & obedientiam exhibere. Contra eiu
Respondeo sum omnibus Catholicῖs . . NotitIaseria
549쪽
cessaria . Probatur I. ex Scriptura . Ioann- 3. V. 18. Q- . credit in eum , non iudicatur ν qui autem non credit sium judicatu= est quia non eredit in nomine Unigeni
ri Filii Dei . Et 6 36. qui credit in Filium , habet
vi am aeternam s. qui autem incredulus es Filio , non
videbit vitam , sed ira Dei manet super eum g I. Iozs. v. U. scimus quoniam Filius Dei venit , is dedit nobis sensum ν ni cognoscamus verum Deum , is semus inrmero Filio ejus . His es meνus Disa, G vita ae urna . Ex quibus patet ad salutem obtinendam in primis rem quiri, ut cognostatur Filius Dei, non soIum ut legam tus PatrIs, sed etiam ut unigenitus, ut verus Deus,: ut vita aeterna, hoe est, ut summum bonum. Praete rea ChrIstus DomInus Matthia 28. alloquens Apost ius, ait et Euntes ergo docete omnes gentes s bapti inteseos in nomine Patris , is Filii , is Spiritus sancti , Addit Marci is qui erεdidarit , oe baptietatus fuerit ,
salvus erit et qui vero non erodiderit , eondemnabitur.
Unde Apostolus ML is. obstupestens, quod Ephesiis
dicerent se nescIre, an esset spirItus sanctus respondit, in quo ergo baptitati estis P , Quae verba innuune notitiam trium personarum uti neeessariam baptismo praeire . Enimvero Initiandus Patri , Filio, ct Spiritur sancto in baptismo eonsecratur , illis fidem de obsequium pollicetud: noverit ergo ne eesse est . quae sit cuiusque natura & dignitas , ne cultum divinum ad
creaturam tran. ferat, vel debitum honorem vero De
Probatur a. ex constanti usu EeeIessae , quae ab in tiandis expressam Sanetissimae Trin talis fidem semper exegit, se bapti'ari apud uerelisos potuit, InquIt Samictus Cyprianus epistola 3. ad Iubaianum , temptum Dei factus es, quaero enssus Dei Z s Creatoris p non pο'tuit , qui in eum non credidit si Christ nu hujus feri potes templum, qui negat Deum Chrisum s. si Spiri--s fanm , cum tres unum snt , quomodo spiritus sanctus placatus ei esse potes , qui aut Patris , aut Filii mimicuvi es 2 Denique Innocentius XL ann. I c79. danus uaria
550쪽
De Dea Trino . inavit hanc propositionem, absolistionis capo es bomo etiamsi per negligentiam etiam culpabilem nescias m sterium Sanfitissimae Trinitatis, cy' Incarnationis Domini. Praeἱverat Academia Lovaniensis anno is si & subsecutus est Clerus Gallicanus anno x oo. Porro si incapaces sunt absolutionis , qui adorandum Illud mysterium ignorant: ergo & Pastores , quorum silentio &Ineuria plures animae Pereunt. Probatur 34 ratione . Nu Ilam omnIno communI nem , nullamve foetetatem habere licet cum iis , qui vel creaturam pro Deo coIunt, eique adhaerent tanquam primo principio, & ultimo fini e vel supremum curutum vero Deo impendere detrectant , haec est enim summa impἰetas, ad quam expugnandam primum i situta est vera ReligIor atqui SoeIn Iani Christum aia serentes creaturam, vel creaturam pro Deo eolunt , vel supremum honorem vero Deo abiud Ieant I erg cum iis nulla communio , nullave societas est hahenda .
Confirmatur eκ ep Istola seeunda sancti Ioannis , In qua Apostolus scribens de Illis, quI negant Christum vel esse Filium DeI, vel venisse in earnem e sie hahet I Nolite reeipere eum in domo , nee Ave ex dixe ritia r qui enim dicit ilia , Ave , eommunicap ejus ope νibus malignis .