Catena in beatissimum Iob absolutissima, è 24 Graeciae doctorum explanationibus contexta, à Paulo Comitolo Societatis Iesu è Graeco in Latinum conuersa, et nunc primum opera & studio Laurentii CumDeo in lucem edita. Adiecto indice rerum & verborum lo

발행: 1586년

분량: 264페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

hoe Uintdm dixit, De sinis meis Deus iudicate eunctatur.QvM si is , qui iustus

est, audite me vellet, ex his iam calamitatibus eripuisset quod ipsum ex iis ver . bis planum sit, Vociserabor, dc nunquam iudicium. Veruntamen Hi Iobi se

inquit, est iobi spectata virtus, qui sua sponte, atque iudicio iniurias suscipit, ut qui aquam hauriunx idque tam nee apud homines offenderat,nec Deum impietate dia violarit, quinetiam se is inorosorum, impiorumque coniuetudio atque eonuictu abstr erit. Hoe ver6 summae est virtutis argumentet, hau molestὰ sero iniuriam. C L E M ε N T. Rerum enim omnium pretiosissimum rit eulium, animi tranquillitas. Talem nobis hie liber iobum describit ui inorio perinde, ut aquam exorbebat. Hominem admiratione atque imitati ne -

dignum. H . a. sinao Si tantsim quis tolerant luem assic-quutus, ut vehementem illam, Quae ex illaini iuria nascitur, nec re qualibet esevu nati potest, animi tristitiam facile superarit. erim δει M, mi m l iis miri, σωμ' . in is Domino. Cum de Iobodicisset ami eis; nune ad eum orationem conuertit, dieiique, Hoc de te 'Quhror, non quod iniustus ss sed quod res nostras a Dei contemptatione,pro retiaque seponas. Estque pet errorem rursus Elius lapsus, quoniam diaerat Cur impii vivunt 3M quare tempora latuerunt Dominum 3 quae quidem tile, quasi quaestionem proponens amicis uerat eloquutus. Attamen Theodotio snperiorum verborum hane attulit expositionem, Quia dixit, Non periclitabit .ir, cum se probauerit cum Deo; symmachus velo, Non aequabitur vita Illud a tem Theodosionis simplicem enunciationem habet , hoc vero sImmacnia:

crin emi viri .eniet -- QAandoquidem haud de r bus leuibus nobis lutura est disputatio, nolite, amici, lixe periunctori Eaudire : ea namque quae di euntur, vobis i sunt esse percepta. Absit enim, re ad impios ego sermones delabar, uri Vt, dum de Deo, cui summa est omnium rerum potestas, liba tacio, iniusti idpiam loquar. Seio vide licet omitibus, quod euique debetur, a Deo tribui

evnoquoque ab eodem perinde iudicium fi ri, ut viam quisque tenuerit .syi machus vert,eum ita interpretatus est, Absit a Deo iniquitas,& i sufficiente riustitia, hane sententiam suggerit, Haud ego dixerim, quidpiam a Deo, 'eglecto iudicio ast .vnieuique enim illa euenient, quae ea, qu ingressus fuerit, Wadignas uelint; dc unumquemque iam ipsius minimε obscuri conscientia eon. aut ,-- omnipotens tusi in L m ,

tiam 3 u.u enim .st,qui scire sem, cais Orar sua omnia r Dominum ipse De in res omnes tenens imperium, omnium, quae sent opifex. Ipse e caelum, terrasque eondidit, atque ea, quae media sunt interiecti Haud quido am, inquit, odignum suscipiet Dominus aduersus eos qui in ipsius sunt pote te, aeditione. Neque is, qui praeest omnibus, iura peruertet: neque is, qui ira bonitate hane rerum uniuersitatem excitauit, necessitate aliqua victus, aut: a ouopiam eoactus, contraque, quam oportet, orificium suum iniuria laedet. que enim ab ipse, quae effecta sunt, aliena sunt, o nos vexate debeat imina. enim sibi ipse parci - . - ab inim malueriti Ohibere, mytrito simul in remita cura: mna at .mlidinia in terrames ibit, ται. eri uim est si stiritum duntaxat, linquit, aevitam, quam viventibus dilargitur, inhibere voluerit, eunctimortales funditus interibunt, atque in terram, e qua sumpti sunt, dissoluentur. Gamemno eriaim, Me in ,

222쪽

in qua, Hernum i Q. Caeteri, Si non intelli , audi. Nunquid, qui odit iudicium, obstruet ad ianitatem)Haec autem est sententia, a. . . si haee tibi persuaZent, melioremque mentem iniiciunt, benE habet; sin autem, ολ- - , attende reliqua. sie enim eo entare, Deus, qui semper iustus est,odit iniqua, . . ais

supelicioque assicit facinorosos. Srllogismo autem est usus huiusmodi, si punitideo, qu4d improbitatem odit, ergo iustus est; nec quidquam non ex iure ager: neque enim icei reo quempiam aut vinxit, aut e reuit, quia iudicium , hoeest, iustitiam odisset, esim alleuius volui: eorrigere improbitatem; neque enim seeleratis licentiam impunitatemque permisit, neminiis ad grauiora ita leta, mo bis, terroribus, ae rebus huiusmodi aditum non interclusit. Immo vero, e m Vistium amputat, atque eum, sui morbo laborat eiusmodi, sanat, nimirum palam ostendit, non odio, sed eordi sibi esse iudieium. Impi in est, qui Latreai, et agis: im in princitib-Si is, qui dies: Regi, sciaquὰ agis, apud principes summae improbitatis iudicium subit; propterea 'od, in consilium humana adhibita ratione, eum existimant dominationis odio scele rata quaedam machinari ; quia illis fiet, qui Deo die re audent, Agis iniquἡ 'C HRYs. Multa enim Deo atque eius decreto permittere debes, quamuis sint tibi ignota, neque haee tibi sumenda est cura, ut omnia discas. Ree E vero dixit, apud principes ininium iudicari eum, sui terreno regi exprobrat iniustitia. Neque enim apud Deum necesse est esse eiusmodi

Qui ne ob is crem honorari. Abi. Principium AP. que honor in Afro rata se, mirari vultum, eorum: inania iis eueni , iam Ea --rint, oer tuerim vis. m. Impius, inquit, ita dieatur is etiam, qui non ait ei: ,

nore diuitem, quiue illius non suspieit dominationem. Atqui,qui hominum implorant auxilium, & qui F incipibus fidunt, stulti sunt, neque ex ea te lucri quispiam sactari sunt. Vpem intini'. otia imm Mibus. Hi stagitioia, insuit, abusi sunt pol state, propterea uod humanae gratiae eaussa ius contempserant, imbecillos autem&pauperes suo iure prohibuerunt. Ipse e-im in pectore est op rum homi milis et autem eunt, nihil eorum scisnt neque Iros O, q-o Ieabiant, quiscium ua.Qui scelerate agunt,neque vitate Dei pos- -

sunt adirectum, neque ipsum quoquo modo latere. CHRY sos T. Obserua mihi quemadmodum non similiter ut amici, Elius Iobum heruellat, uemadmodum eum increpet, non eum eo accusatorie agat. Nee enim illi dicit, Pupillosae viduas praedatus es. Verum quid is tandem Deus iustus est. auia ne ver rimino ponet M ti,M. Haec eius videtur e s se oratio, Hoc quidem tempore bonum, ac malum in nostra est potestate : verum in eo, quod consequitur aevo, eius rei nobis erit erepta iacultas.Neque enim tune erit agendi, saeten- dique operis tempus opportunum, neque rei gerendae optionem Deus hominibbus daturui est amplius. Nonnulli se existimant, Quod non sinsulas tulis partes spectabit. Simmachus vero quandam aliam sententiam sua interpretati τ

ne exprestit : sie enim ille, Non enim suprapositum ei amplius. Quoniam enim ἰή - . dixit, nihil esse, quod Dei oculum omnia eontuentem fugiat, merito adiunxit, nullum esse velum obduc itin, quod diuini oculi obstruat luminibus.

Quia Deus, inquit,eernit omni ideo, quae aliis sunt incomprehensi, ipse eomptet edit;& quae maiora sunt hominum opinione, facit: nihil eorum planἡ ignorans. quae ab hominibus geruntur. Icriteo lucem etiam impiorum, idest, illorum splendorem, atque s licitatem, in noctem ni roremque conuenit, illoruque deprimit.

tinxie tem impion. vi ires autems ut cera ea. Notis mi ei, inquit, operati j iniquitatis. Icci reo, postquam eorum parumper eluxit felicitas, extinguuntur.Neque vero Deus ita inspicit, eontemplaturque impios, ut iis saueat verum

ut in eos ani domat, quemadmodii est in Psalino, Vultus autem Domini si

223쪽

persetunt ita pii , causita exponit; quia . inquit , Des iussa, ' quod ad actionem, pertinet,non eognouerimi ; verutri a diuina lege recesuunt r. lai rem, inquit. per i ait rerint, ruta flecti iniuria vociferantur atque diuinam opem, beni-snitatemque prolemni. ij ergo tui suiunt iniuriani, Durem, qui passus est, clamorem ad Deum perferunt. ει ira sitinii troibi l . condomi u symmaelitu autem, ipso quietem dante, quo condemnet i vel igitur hoc dicit , Si Deu: eorum,quibus iniuria fir, caussam contemnat , quis praeterea alius potentes atque iniustos queat condemnare Vel, si Deus imo uorum animaduersionem praetermittat, qui eum ela

Hoc dicit, Cum inicim E sit adspectabilis Deus, iudicia quoque, mi Merio queant, promit nec unum aliquem hominem sed uniuersim etiam qua hiam geniem supplicio mactat, A ea quidem ratione, atque eas ob eaurra, quae ili sunt Uni exploratae. fit 'it Hom hominem bat. itamseper rositarem u . Et id quoque diuinae est prouidentiae, eum, qui adspectu atque specie ementitur virtutem, re mittere, ut rex declaretar, idque propter populi,cui animaduersione. &discipli opus est, improbitatem; quemadmodum alibi dixit, Dedi eis regem in iras

roris mei.

uis a ad sum Ares, si sen tignor su Ui: fine me Hai M. tu . M. mihi. Nonnullorum hosuit huius loci interpretatro, Nemo potentiori dicere audet, Iniuste mea sustulisio, eum baud pignoris nomine tibi deberentur , dc quidem nee me libente,abstulisti; id te iure reeisse doce. Quod si ei, qui vitibus,ti potestate pollet, nemo eiusmodi quidpiam dicere ausit; qua tandem ipse ratione tolia es contra Deum ausus 3 Symmaehus autem se xxpressit, Quia ad Deum loquutionem assumpsi, non recuso interpellari, ' mei in ρλω .Tu vero ostem - πιι sue deni ibi. Aesottai se haec ipsa Syinmaehi interpretatio rιlabitur eodem. in1---ir. doquidem, inquit, Elias, pro Deo coepi, nihil insistens, longius edieendo progrediar Quod sitiunus recte quidquam a me dicitur, id ipsum tu doeebi, atque eoargues orationem. Verumenim mihi haec videtur probabilior huiu loel explanatio, Non quia ipse dicendo Dei sum caullam complexus, iecit eo abite quasi nomen quoddam,& aes alienum exigo ; quin potius, quamuis nulla mea prorsus esset oratio, num quid ad me reprehendendu habeas, videre eupio. Nam ego sane interim flebo.Tu vero,suscepto sermone,si potes,& si quidquam milia

erratum est,ostende. 'Si ino iam . rar in sum, non a iciam. Doce, iobe, inquit, me contra iiis i , quutum esse, Nego desinam. a te per Auri i- ciri or non ε 3 γ MID - uere. Num meorum verborum inquit, tibi prena est persolueaai Ne igitur omitiam, sed quae mihi dicta sunt, reprehendris: tusi enim est deligere, atque illiuei . te: rectene an secus saetim loquutus; nonaneum, qui dixi. Ergo, fiquid ampli intelligis, ipse responde.

Id o prudentes certi dirent hari, vir autemsi uni audiuit vobisminum. Tanquam:

bus tacuisset, illivi silentio suos Elius sermones confirmat, dicit uequae egomet dixi, alii prudentes rui tibi dicturi sunt. moa siquis intelligesiti

surditus vir haec mea audiat,nimirum eadem ipsa comprobabit ob a tem non in sapientia νυ loquurm verba autem eius non inscientia. Ego quidem prudenter, inquit, sum loquutus. Tu autem , Iobe, quies rei tia clarus , haud latenter usus es oratione, qui in iudicio eum Deo disceptare volaetis. C Hac v x

Tacitὰ haee ad Veniam reseruntur, neque enim ob sacta, sed prorter oba eum docet ita eulpa. Quae sine imi tio nec ab amicis praetermissi est, quali

224쪽

dixerunt, nou ne spiritus muliorum verborum os tu 3 . ., ne dei ivli in se s--, ne a 3 iam 3 peccatu uuisis. cum ita sint, inquit , meo consilio utere , neqxie veli

amplius, ut stultus qui iam saceret, eosdem usurpate sexu uio, nς triora re cata polietioribus cumulem as. Em enim vereor, ut nudo: bi ins s apud aequum iudicem ratio reddenda. Cum eo igitur, qui voces nimio fundi iermone communicato, haud inuisum eobortationem adiungit

tiosa, dixit,nee impia; sed simplicitet multa, ut doceat non eae Deo multis re, spondendam. Nam, si nemo apud regem vel bosiore oratio et audeat uti, quant

id minus apud Deum audendum ei Z Quandoquidem in si loqui hoc ipsi mi Deo vitio Otur, quemadmodum sciiptum est , In multiloquio non iugies pee

catum.

Pn earn Capitu vigesimi uarti.

D ε disciplina Dei ad ue di eruit Elius nune do eius patientia parat dieere. In quo Iobo stomaehatur,quia dixerat, si ego peccaui, quid ego tibi sacere possum de quia apud Deum suam eaussam cognosci voluit. a huc εἰ tu ait , Aut hoc dicit, quani animo o de aluidi si ualetis imbibisti opinionem ivtiuadea percipi Eda niti ipse rotetua ut hoc alterum, ruta tibi venit in mentem , cum Deum iudicem poposcisti'

apud ipsam Deum iustum ei se pronunciarer Nam illud quidem vete dicitur, e se robum iustum: illud alterum, esse eoram Deo etiam iustum, mendacem habet acccstionem. Hoc enim didicimus, iustitiam ominum valuersam, si eum Dei iustitia e5scratur, haudquaquam eue histitiam. Non enim iuilificabitur in coi spectu eius omnis vivens. Quare haud mediocria superbiae est argumentum , se ipsum apud Deum iustum existimare. Dura, id iam, tum peccauero' Neque illud, inquit, dicere tibi fas est , Qui iaciam, ubi peccauero Neque enim quid agendum fit, ignoras. Peccato enim ab itinendum est, Deoque supplicanduit . Et quidem Elius ad suam ipse sententiam praeclare strudebat. Verum Iobus meliore i lud ni te exi*lit, si peccaui, quid tit irosium faceret ut liuis paι illa Iobi sit oratio, Nil eiusmodi efficere, moliti sepo tum, ut peccatum delere queam, nisi me tua benignitas eomplectatur. Alii vero quadam aliam interpretationem Eorum ver borum excogitarunt, si, postquam recte factis operam nauaui, punior; quid ob praue iacta mihi e penisseti synam chas quidem pro, Dic , Daciam, tu upe cavo. uc conuertit, Diciti, qui nihil proderit tidi. Ego Memilao re οὐ mmti; tritus auitiis. Tanquam Iobus fuerit imprudenter loquutus, tanquam nullam id eam responsionem inuenire a mi et D tuerint, probabiliores ipse pollicetur se rationes a laturum. Iobumque cuiuan eis ideo coniungit, propter quod iam victi eidem ipsassentiebautur.

ex rationibus & argumentis, sed ex iis, quae vis tur, quanto sit Deus a te inter uallo disiunctus, ec quanto te sit excelsior, cognosce. O Lx.M P. Vide, aduersus em defensionem comparatis, nempe aduerius eum, qui te tanto est superiorio Ri o E N. In caelum autem suspicit non is, qui eorporis oeulos sustulem, caelumque adspexerit; siquidem& canes,& asini oculos habent, qui tame in caelum non iuspiciunt sed neque is suspicit, qui rerum humanatum agrat cupidit te: vertim qui nee mundum, nee ea, quae in mundo sunt, diligat. A maee non usquς eo sunt hae nubes in altum editae, atque a nobis abiunctae, ut est vita Moysis atque ei Deo probata virtus, laoties de vitae illius celsitudinem, ec tenuitatenuhumilitatemque meam sueto contemplatus. Id cnim s secero, tum demum

225쪽

ios CATENA ORAE CAINios,

ia prophetarum vitas Meessero, illorumque res gestas diligenter quisero; tune, quod hie sulptum est, perrexero: quam a me si blatae nubes sint , perdi

dicero

si a tem O mico si quia reis M'. 't,iso Me , quia EA. ea . up δε--, t et e vim iotiri impia: t a, o 'is homi Itala tua. CHRYs. Haud quidquam eum reccando laeseris, sed nee iustitia via eundem quidquam iuueris. Quae enim hine ad eum Villitas damnumue dimanatit siue tu ipse prauὸ egeris, siue iustitiam eolueris ' Hominem alium quispiam eiusdem naturae societate coniunctum iniuria , beneficio Aeetit; at neutram harum oram Deo seceris. Ne igitur tuam Vedites iustitiam Quod enim dixerat Iobus, si peccaui, quid tibi polium facere Ideo nune Eliu Quamobrem hoc tibi excidit 3 Neque de te Deus, quasi iniuria violatus anxie laborat: quasi damno aliquo affectus. vel aliter, utrum nolit, si te verbis noris peceasic vel bis item tibi mederi, melioribus tac, si praue saetis apud Deum os senatisti, recte factis te ipsum curaret od si multae atque adeo insanabiles sunt

iniquitates nostrae,ut nullam nobisi puno i ira sponte curationem adbibere possimus ieeileo e caelis Iesus Christus adueni vi,quae sanari non poterant , sin tet, illudque essiceretur, Beati quorum remisse sunt iniquitates. O mi titiai ne is umma' sit -i 'Muntur cia H it a brachio multoriis cor rivi. J xii, b, es Deus, P si ii sod: Am -ὶ Homines, inquit , ita petuntur calumniis, calumniarum turbaoppressi, clamorem ad Deum tollo eum Violentiam brachi j x dominationis iniustorum ferre non possint, eor min uam bominum, qui Deum enectorem suum minimὰ agnoscunt: nee illud in tel. igunt .eundem noctem esse dimensum Laenim in q tuor est vigilias distributa C H R v s. Annon vides veluti inexercitu atque adeo praestat itiore disese plina, ae ratione, cuncta esse dispositaὶ atque adeo nullam rem elle, quae noninum eetium ordinem tueatur t nihil rerum omnium etiam, quod suas lineas, metasque transiliati nili: l, quod alienam regionem inuadat rata quo tempo sonitium eapiunt homines, nemo struit ius dias. Cum enim immanes seraeitet saciunt, tune hi dormiunt. O R i G ε N. Ac vide, quemadmodum Dei laudes at sue praeeo ia Elius narret,com dc eohis vcibis praelicat, dii colastituit eun dia, nocturnas. Visne videre, quos acto Deus designarit nocturnas excub, ac omne vitae huius tempus nox est, lux ipsa seruatur tibi. Ita nune vides per Cp eulum: erit autem aliquando, cum lucem intuebere. Vniuersum igit ut Euiua temporis spatium nox esl, oc quidem custodiis atque excubiis opus fuit, quae hane ipsam noctem tuerentur. Vt illi, inquam, qui sunt in custodia colloeaei, nocturnasque vigilias agunt, eos,qui veriantur in nocte, a latronibus , a belluli,

ab hostibui defendant. sed quinam custodes sunt i Nempe qui castrametantur angeli. uisi Asionis mea quadrVedibi tere a m lucribus cest. OR t ca N. Vt alij, Qui docet nos super iument a terrae, dc erudit nos super volucres per aera volantes. Etenim unus homo est rationis dignitatem adeptus. Ergo ipsi ad opificii quies rationem ab omnibus sumus animantibus seiuncti; verum, si peccandi libidine, timeretricio commercio, seu conuictu teipsum ad terram prosternas , haud a terrae quadrupedibus eris seiunctus immo vero comparaberis iumentis, ri oseut equus, α mulas, in quibus non est intellectus. Et sane ut equulieriem asulens libidine. 2ι,, o ali Mur,oe' non exaudies 'edi a tui. im ob my trit,pro, me ositum est Tune, inquit, clamore cum te appellabunt ij, qui fuerint intumesta ea-aumniam passi, an tu ipsos illos non auale, r neque eorundem iniurias illatas abiinprobis minimἡ ulciscetisὶ Sanὸ quidem ulcisceris.

salis iit in . Illud mihi intellectum, ac persu sum est, nihil esse, quod non is Dei incurrat oculum,iEsque illi abstudo odi fas esse,atque detestabiles, :que eum qui pati: iniustE, seorsus libe ratum iri diuinitui. CMκου s. me

enim,

226쪽

enim qiue iniqua sunt, tantuni non probo; sed, eum odium babeat in ea quae

flagitiosa sunt, nee videre etiam ult- . autem coram totorum laudare , ut G t et M r. Ad Dei, inquit, praestantiam excogita, ac vide, num intelligentia tua ipsius laudem cape

re possit. Quid ergo est,qui,d pud eum, ut talis est ac tantus ate elis, judicioque disceptare quandoquidem nee eum ae ista ipta poena, quam nune ei sol uis, pro dignitate potes laudare. C H κ Y s. si enim tro tribunali, inquiti, sederit, tuaque ipse iura fueris persequutus, haud illius lauaem & gloriam pro dignitate prosequi tibi licebit, neque dignam ei laudationem ob ea comparaueris, quae ab eo ipso tibi hoc tempore ac derunt: metsi putas ipse perinjuriam ab eo tractari atque multati. Atque Deum non posse a nobis dianis laudibus ornari, haud

magnum fuerit: verum ea velle, vitae nostiae rationes attingunt, adiuisus eum iure dese dete, quem non polus digna praedicatione essero , hoe vero re

magnum e si . . .

seu ε 3 . an trans re in 'im, n.n re uit debisa mau; Aut hoe dicit, Dei laudes ieei reo nis posse a nobis, qua dignitate decet, lebrari, quia, dum is internos iudicia exercet, irae suae rationem minime ducit, neque illa culpas nostras metitur, nec peccata nostra admodum obseruat. Aut ad Iobi Laeeipsa personam referuntur, ignorat iobus videlicet diuinae irae magnitudinem, ae hondas, nec peccatorum nostrorum assequitur numerum: si enim assequeretur, illud item as sequeretur, haudquaquam Deum in eos, qui sceleratE agunt, stomachum suum

omnem erumpere.

Et i I, in v rit-; in io, rantia merba aggra t. o L v M P. SImmachus autem sic, insipienter sermones graues fecit. Quia sobus, inquit, nee Dei praestantem vim ac tolerantiam, nec illius ineomp ensa iudiei a satis attendit ; nee illud Videt ad Dei laudes non posse hominem quempiam parem saeuitatem adferre,nedum illius iudiei a sustinere, ieci reo aspera & absurda verba usurpauit.

Protheoria Cupitu vigesimiquinti.

D et iustitia Dei suum euique ius,suamque dignitatem tribuente, itemque de illius potestate eximia. atque de sapientia incomprehensa hie distetit Elius .Ex iis

autem ,quae signuntur in aere, procellis, tonitruis, necnon ex bellais, atque iumentis imae si cum facit orationi. Ex animantium porro genere quasdam esset do-eet quae de die opus saetant , nocte vet4 ad quietem reuocentur: nonnullis autem diurnum datum ess laxamentum, ne in nomines incurrant infestae: de nocte autem cibi eaussaeire cui sandi iis esse laborem. Additque Elius aquis Dium interdum ad Eominum disciplinam,nonnumquam ad beneficium de gratiam Hisolere: atque ἡ tenebris quidem lucem,ὸ lucis autem sectilione noctem est cere, atque moliri: nec vero illius posse sapientiam cogitatione informari. Vbi autem

de ea magnifieentias orationem vertexuit, ea clausula v titur , Deum timendum

esse omnino. Quod eo saeit eoti litio, νt & Iobus des at aliquando verbis Deo aduersari,& ut illius iudiciis,quae mens potest nulla eomplecti, libens eo nee dat Ergo mirifice Elius, maximὸ non longE ab extremo, de diuina praestantia ae sapientia disputauit. Et Iobus quidem nil plan E contradi rit. Deus autem, idquod ex huius ipsius diuitiae sciipturae auctoritate perspici potest, Iobi sermones suosus statio comprobauit. AD cisi aut ιm Emistas Q, ait, Si ritu me uti A metiam, idore te: huc uisu C Ap vet in me est strinosesi prim fuisti m mi Me. O oniam etiam nunc habeo de x x x vipeo dicere, volo, paulo altius repetita oraclone, scientercipienterque disserere. Itaque ea complectere, ac disse,qi ae mihi nunc dicenda sunt. -- autem meu iis; D Gam, in meritate re mu istina H a, iniuria iis ter ui. Orationis meae.quam nune instruo, ae uitatem, Deis seonsimo. Illud nimirum intelligo, quae ipse cogno eo, et e me eognoscere, nee me iniusti quidi

cogita ea, inui. C H λ Y s. Ipsi retum iusta eueata commemoro ; naud tibi

227쪽

Ita IOB, ba dabuntur. Illud tibi prouidendum est,ne quid iniusti sisti as,sne tibi notiti in eorruptae nune erum,H tute cogitas, iniunHeuitas . haud dixit. iii ing u. si ei tui habeto, nunouam de eo curias est in noeens vita, oculos Deum deiicere, nunquam a se abligatum Gniriere; mei si iustum in aerumni quas illi bono esse vult, interdum inquere videatur. Cum vero a qui viribus ac testate pollet, Ercet impiori pauperibumqui suntinia iam passa, ut eius postulant iudicia. opitulatur. 'oon a iusto acu f s. Oeaei enim Domini super iusto, Et D m Wi- Du ira extat. A --. I:a fit, innuit mih homine dignet Deus iustos bonore, Vix e , regum sella, ae solio collocet, id tandem trophaeis nobilitatos ampli fert.

symmachus autem, Qui akici inita constring t, vetat in E L qg ψςMox, ab iniustitia atque irrata dedi.

i umexaurist. Id eum eo, quod amε dictum est, eohaeret: πι si ipsis factis salutem Eoi uibus quaerit, moniti cuiusdam, quod audum sensuri homines s fugi erudiantur, similem eis confiimat. si igitur

eent, necnon eum gloria ad senectutem peruenient. nte femur. Impios, inquit, non Laluat, non ided, uod isti is exitii sit audio cis deam ob rem,quod ipsi illi insita, naturalique ratione Deum cognostere minimc voluerunt, Deique suadenti ilicii ax, eiusquet cohortariovi patere re- t cori or in Iunt Goreem. Qui corde sunt, inquit, hypocritae, ides qui speciem duntaxat pietatis ostentant, ii contra se ipsos diuinam iram o no

nunt ataue constituunt.

mal unt, quia Hii tes. Neque oculos, neque clamorem ad De n toIi ut, a quo tame calamitate eripi possent: proptereaquod inquit, eos Deus ast in xit: ae nimiruin is etiam unus illos potest vinetis expedire. Moriatur in iuuentute anima eorum , visa autem ivsor m munerata ab an is quod ait i t inem crimi uente . laclaeo anquit, immature decedunt, ab anoes mortem intere bus sauciati, proptere quod per iniuriam orarunt eos, duorum humilior erat condaeio. U MMansuetorum iudicium, atque vindictam Peus decernet. Hςc enim voeoni, mim; vis subiecta est. Mansuetos autem aut eos, qui sponte sis, certoque consilio iusti sunt, intelliges ; aut eos, qui a latuita, ob infirmitatem taeenti. Cum verba illa, Iudicium autem ma suetorum ex unet, interposuisset, rursus ad 'pocritatum pellanam reuocat

quT UR exteriores albi vero mensa dabitur adipi pleri Fortas. etiam by crita compara ab Go,propter clandestina, uiue filia. A se

228쪽

nis Velo testit insid: at. Ex quo qui fidern illi adiungunt, tinus si uni saeuumatque haecipia est eausta, eur comparetur effusonia tuarum , sub quibus saxat tent, di scopuli, qui navigantibus,atque vectoribus petriculum errat. Quod si ad diuini operis admirabilitat in interiecta verba illa referantur, hoe ait, ei fusionem illam, subter est abyssum,esse nihilum Nam illam profusione tu rixam esse, prorsus suetit admirabile.

finis item fuerim 1 stirpi ter donorum , qua aere 'motio in 'i s. Iustoriam iniuriae .nad relinquentur inultae:

Qui enim' eum iis opipara, ac adipata meos a pareturZoipiis autem diuinae an imaduersionis vitandae nulla erit potestas ideo, auod re inspecunia violarunt, ac impiE,seelerateque agendi rationem delegerunt. Ergo de iis, qui iudiearunt inius 8, iustε iudieabitur.

Ne te inclinet volunt tria mens in seunt nura validis robore. Ide meorum qui ad ulciscendum, opitulandurisque valent, ne

te prudens consilium a recto abducat, quando homines uni cilli tuae inlguerint opis , qainetiam eonam necessariis temporibus surcurre, quantum pars tua Virilis patietur. Ne extraha nessum,' i ta e dant pro ne fati in indec Mia; as his , uim bis tineia aut errare. Symmacbus autem, Ne studio cures, ut noctu ad scendant populi in locum eorum. Haec autem horum verborum vis est, Neque illos, qui viribus valent, afficere debes iniuria, ne forte noctu,& clam irrumper res, hos quidem suis extrudant sedibus, pro illis autem alios substituant.llado cet, iuris aequitate erga omnes utendum esse, α quamuis indignitatem vitati oportere. enim liM--esa - pertate, idest, ea consuetudine , quae indigna sunt, faciendi paupertate Eb rabere,hoeest, haud te paupertatis attinget aerumna. Q gare ilia , ita minimὰ decent, nee eligere, nee praeferre debes inopiae. Eccesertis corro Oonformai M. Ab hominum linitia ad Dei sortitudinem, iustitiamque traducit orationem. Ae vide, inquit, uanto robore sit Deus, qui masno robore, diuinaque vi essetat unitieisa;

α qui ex collatione quapiam ad illius queat potestatem adspirare , prorsus

si nemo

scit Murm est, qui exiuirat opera iiis' sauu Hrὸ. 'i Axerit, Fecisini 7M Nemo, in uit, prouidentiae diuinae consilia exquirere audet, nec fas est cuiquam dicere,

iniusti quidpiam ab eo gestum esse.

tracta,& quae Deus, eum ad res errandas ingressus est,ine tit, ieeum ipse repura: sunt enim admirabilia, quamuis eos uetudinis vitio videantur minoia: opera

Dei loquor, quorum iam inde a principio est a Deo hominibus triandatum im perium. Dominentur, inquit, piscibus maris,& volatilibus caeli dc Pialmoruni Cantor, Omnia subieeisti sub pedibus eius. Omuu homo vidi: in lana. Idest, cunctis hominibus est insita Dei eo itio.

nium v aetati, idest, patibili, de mortali tintura constare. symmaehus vero, qui loeum hune se eonuertit Unusquisqueadspiciens longe, indicauit vulnus hoe - εω m , dici ipsam mentis stimulantem, excitantemque motionem. Ij enim, qui stimulo habri eonei tantur,exestantur vehementius, animumque nragis intendunt. ἰ.7οῦ. Ecce suis mult-, ymo cunasere . Verbu hoc, Miam , & ad id, quod nec cer- sic λυω- tis est linibus ei reum scriptum, Ac ad numerum, qui eomprehendi nequeat, lita eridis rim, est Serit tura transferre. Quando igitur Dei minitudo ac vis quantitati sit buci missequit,leeirco dixit,eum,qui sortitudine praeditus est,multum esse, esseque no- , ii r amatast scientia suseriorem . ego Mnera annorum it etiam is nitis. Hoeest; aeternus. Est autem in nonnullis eodicibus, Munirem Harunt,tanquam diceret,viae illius, de iudiciora ,quae inter nos exercet, itiora inuestigati non possiant.

229쪽

res topia se. CHRYsos T. Hic scientiam,&prouideat iam narrat, nec immoderatum, sed certa numeri ratione temperatum imbrem E nubibus ab eo demi rei ει - - riae Muriis i. ram n lem turtus tes . Guttaeanquit, fluunt ex ipsis, enim vetustates nominauit. Quoniam a priscis id fit temporibus: pro quo syn -

machus, Fluent ex aethere.

Obum auit a rem ni be ut nitruvinus ori . Merito qui piam illud otiis fuerit, si eum animo suo alligenter eonsidera: it,qua fieri ponit, t Vsque eo ramis aerita concrescat in nubes , Hea: lum ipsum opaeet hominibus. eis i-. Neenon illud iam rabilitatem euipiam at, eum ci gnitum intellectumque ei fuerit, quemd- modum post putillam nubem conspectam, concretione nubium , exlum conte gatur uniuersum. Tabernaculi veto nomine caelum significauit. symmachus autem , Extendit fore illud lucem suam. Alia veto exemplaria pro Areum,liabent. Ergo unomini perspecta ratio suetit, quemadmodum,coagmentata iam nube. soli, radii aps rum nubium tenuitatem, raritatemque complexi, efiiciat cum, qux ita plerisque nuncupat ut nempe is opificis mirabitur sapientiam, qui in nubis crassitudine, pluuiae utilitatem mortalibus praebuerit ; in gracilitate autem, atq- --ritate eum at cum visendum proposuit, voluptatem terrae incolis excitarit: quod non amplius sint homines perdendi eluvie, sed aquarum a Dco impetus reprimendus, ut ne sui ipse fidem sillat promitti

Et firma ramarua funali ni si enim tua e s t 'tii. Authoe dieit, ipsum exleinem arcum usque ad mare pertinere aut viro, a Deo ipsas radices ac λα-damenta malis o uliata fuisse , cum nemo intelligat a quonam mare porretur. His autem rebus Deus animaduertit in homines, cum aut mare aut grandinem , aut eiusdem generis rem quampiam aliam in tenas immittit. Dabit autem cibum menti. symmachus autem, Praebebit cibum omnino mul tum .est interpretatus, idest, imbrium opportunita , si uni ubertatem let

adserre.

Inma,iἷMabs.Miti em. ipse, inquit, dominus est, Mei ctor splendescentiu lucis. Neque enim vitus est locus,qui lucem tegere possit, nec potest quisquam ipsam prorsus occulere. Ei auri A/a in in iante. s Immachus,rt praecepit ei ut occurrat, est inter pretatuς Cum nocte,inquit, lacem contegat, i noctem efiiciat, rursus ei ptae ei-pit, ut obuiam procedat: ae si diceret, Dies ac noctes illius nutu ac voluntate i Vietilii succedant. Illud autem, De ea, ad lucem. Illud a terum, In uuiariis, ad solem tetulit. de ea amici m β--. Symmachus , Annunciabit de hae amico suo, idest, nunquia de huius rei effectione aut eum altero deliberat aut vero m- municat 3 νt lectio eum interrogatione sit. Posi int etiam ad hane sententiam illa eadem Veiba traduci, Harum Deus cognitionem rerum amicis suis iii

partitur.

etiam δε i. y tia. Alii Lees, Domini, babent; symmachiis autem, Zelus de iniustitia, eonuertit. Hi autem sententia huiusnodi, Numquid . Deo dei possessione eum aliquo consilium communicauit Z aut velo dei . tione, quemadmodum exardescat, ac animaduertat in facinorosi,1 Auterum ira, Deus suisti unciabit amicis, ut illius sapientiae possessionem, non item, me iniusta sunt , consequantur. . τοι- ρινι- nescismo. Ex hac, inquit, conlislatione esim nostrossit L . mea mens in Dei sapientiam aetem intendere, commota est, atque eruase posita propterque admirationem exiliens. In eadem ferme ' animi constitutione positus Paulus, plenam ad irationis vocem illam misi, O profunditatem dis uitiarum, α sapientiae ac cognitionis Deli symmachus autem, Et de his metu

trepidat eoi meum.

230쪽

osse eis de Ac. noeest, sedem suam propemoduni deseruit. Aquila antem, Et sonus. Vini, induit, audiendi animi tui aperi,& quae a Deo sint importata hominibus,conteniniae, vidimna ob grandinem,ut vim imbrium nimiam, ut te r*squalores, ut frustum exitium: sermὰ enim his rebus loquitur Deus ; ae nobis sapientia potestati que suae seientiam tradit terroremque infert. Haee igitur commentatio aedisciplina, ut eum, qui istbaeeesseeit, metuamus, nobis suadet. sub uni ceso principat-esin. Ij quoque, qui infernas incolunt regiones, in Des sunt imperio, ac ditione,nec nostras res patitur impetante prouidenteque pote

state carere.

O Lx eius, era re M. Idest, ad ultimas terras illius manat prouidentia ; Hletiam, quod Vbi primum diluxit, orbis terrae termini ab eo illuminantur. Pest se clamaueit,.ce toriabit Pro, iniuria ρη, Aquila, Excelle tiae suae, eii interpretatus; idest, praestantiae, de comminationis. Cum riuinae natur* praestantiam veller ponere in eonspecto, magnos ataue horribiles tonitrus,sooitus quasi euidam tonitrus duei ae regi eomites adcidit. mando, inquit, Voluerit Deus suis mandare asC ctatoribus, eon tinuo tonitrui scinduntur voces, diuinae comminationis atque excellentiae indices. Illud autem, Pestse, huic pareit, Cum is voluerit. Nam simulatque is rotuerit, voluntati factum obsequitur, cunctaque illi morieterantur.

Et non commui. Auriis quia audiet ocem' ei M. symmaehus autem, Non inuestigabiter, audito sono eius, idest, nemo 'γtest in uestigare, aut hercipere rationem,quemadmodum vox efficiatur tonitrui. Verum ad Septuaginta interpretationem sic ,ubliuile iit Deus, haud sas est tonitrus sonos commutare: quoniam Hii parent, nec possunt non obtemperare. Tem ait Fortis re in , admirobura Idest, tanquam vocem quampiam Deus mittat, sic tonitruum ad eos, qui audiunt, perterrendos edit. Tonitruum autem ipsum vocem ideo dixit, quia Dei efficit ut imperio.

tei minisque posuit, ut quaedam inseruiant hominibus , alia vet5 ut non eoru in serant imperium . sint etiam nonnulla, quae de die , quaedam quae de nocte Prouidentiae lege quiescant,ut ne in hominum salutem ineuisent.

In his omnιόπι non m ni tu 3 neque recreati tor tuum a corpore Annon sunt

haec, inquit, eiusmodi, Vt de mortem tuam a seipsa, α animam a eo ore quodammodo discedere eosint i C H RYs. a tandem ratione animalia earentia ratione norunt Oidinem, tum cubilis, tum eo reisonis Ae vide quemadmodum non hoe dixerit, Admiratur mens tua; rerum, Non obstupescit, at que extra se rapitur. Nam teipsa stuporem atque horrorem affert tantus ido, quem an imalia rationis expertia tuentur. Vt intelligas, haud tua te ratione, sed ab eo, qui tibi rationem concessit, gubernari. Fecit enim n gna, qua non nouim- idest, admirabilia sunt opera Dei, nequc eorum rationem ipsi consequi possumus.ctui constituit uiui, Sis in terra strem sto pluui/ potentia Hin. cinstituit, pro, P

eipit, dictum est. Dicet enim nivi, Descende in terram,& descendet. Tempestas κλήα- Iudae piari

autem , at ue imbrium effusio potestatis eius est opus, non secus , quam niuis ci . Me in immissio. Planius est haee Symmachus interpretatus, cum dixit, Et procella plu- - DI dum uiis fluctuabit, imber sortitudinis eius. sit, κλωτ : Homa omni hominuo Tempestas, inquit, obsignat atque hominum L, alia

manus paene vinclis astringit, atque a o opere avocat. tam eis mouea

Vt . . Ut ut omni, homo im ectilitatem suam. Ob id ipsum, inquit, sunt D ei opera bitas i iis rei itabilia; ideo flisus existi id aestus; ideo minime aequa iles caeli tem e. 'pretatio, Nectiones. Nee enim dignitatis pleno licuit uti voeabulo verum,ut mentis Elatio .-im o no anem, ec e tum ac iam usquequaque Deus coerceret; ut cuilibet homini sua pet- a cuti Gre ie- specti socer jubecillitas, secus est omnia molitus, tum creationem, tum corpo porum inclitas apparatum, que iuueturam, tum vivendi rationem, i nostraei afirmitio is nationem.

SEARCH

MENU NAVIGATION