장음표시 사용
31쪽
via plaga hia voces misit Dominus dedit, dominus abstulit; sicut domino pla-euit , ita iactum est , si nomen domini benedictum. Quae quidem voees cum mortiferum vulnux diabolo inflixissent, vehementerque Iusti laudibus illi adeo aetatit exuleelaretur, is tamen nihil reueritus est; si uidem bellua impudens est' contra iusti eorpus e tamen instituit, regatque Deum Vt tibi in lobi corpus potestatem faciat: sed Deus, quae eius est beHionitas, eum suos familiares non magis in hominum, quam in angelorum conoeium palam dare velit, iursus id quod Diabolus contendit et arsitur. Postquam vero insanabilem pla-sam Iustus ace it, nec ideo animo deiectus aut immutariis est, ad veterato-rrum suum artificium refert se draco, perfugiumque nactus Uxoris iustum bis verbis hortatur, Dic verbum eontra deum , α morere. Verum in facie iterum vulnus accepit, eum audivit. si bona suscepimus de manu doni ini mala non siistineamus Hae ratione eum ab athleta diabolus saepius variisque oppugnati nibus in sugam coniectus ac prostigatus esset, tres quidem iobi amici Perilis. snes, loca omnia ealamitatis fama peragrante, cum quae illi aceiderant, auditione accepissent, ad eum visendi caussa accedunt. Verum propter malorum vimincteribilem nullo ad consolandum iii ven to remedio, prope ei in taciti assidebant, ipsa eonfessione communem sensum doloris significantes. Atque lixe est secundi capitis sententia. Deinceps verba ponenda sunt, subtiliterque capo -
A v c τ- trilia in mi in eis. Deus tui nulli creatae naturae est ampectabilis, qui quantitatis ae molis expers, qui ubique praesens, ut rerum uniuei stati praeest, cuncta complectitur, ne e locus est ullus extra illius ditionem atque impelium. Hic, inquam, Deus rebus singulis, qua decet ratione praesens adest, angelis quidcinxi pote sinciis, areanis vocibus praecipiendo, diabolo vero, ut qui improbus est, hominis tomandi saeuitatem tribuendo. Nec enim quicquam sine Dei rei mill a atque eo cessu mollii potest diabolus, neque e xleues illas regiones, unde est detoib us. subit. Abiit. Quomodo enim, inquit, cecidit de coelo lucifer, quimat Euriebaturὶ Cum optas assa stete tamen cicitur, quoniam is quoque in diuinae ditionis atque impetis locis consilit expectatque dum sibi mortalibus inserendarum tentationum potestas detur, non ut obsequium ullum praestet Deo; sed ideo quod ob inserte improbitatem atque peruersitatem ad tantam insaniam.& aduersus nos iurendi libidinem deductus cst. Deus autem. qui rationibus nostris sapienter moderatur, illa tantum ei permittit ut nobis inteolet, qui bii
serendis pares esse possumus; atque haec ipsa ut sicilius ipsi perciperemus i typo
nodam &quasi si in pretiit. Illud vero, iac,pro illo ei , dies aduentauit, quo theatrum patefactum est, atque in arenam athleta descet dit, α quoniam nos angeli tuentur & curant, contra saluti nostrae diabolus adversatur, atque u a unique re, id est, de holmine inter se pugnant atque dece: iani. Hae de catina simul assistere dicuntur, Deo interim cuncta uae geruntur, contuente. Nos porro vincimus aut vincimur, non proi ter vel aduersariorum vires,rct angelorum sui petias nobis se otium infirmitate, sed propter nostram electionem voluntatisque libertatem. Cum enim utrique ad se nos allicant, sanctis angelis bona, execrandis ver5 daemonibus mala suadentibus, in pote state est nostiae voluntatis, quae libero arbitrio ornat est,in utram maluerit
pariem se dare. Nam ne a b eo qui nos liberi arbitris honore allecit, eo imur, neque diabolus o bi, ipsis vim xllam afferendi adeptus est potestatem. veru
nostra electione ab angelis &daemonibus inelinati,tum recte agimus, tum ma- le. Dior Vsii S BAs icit. In iis vero angelis qui suum ae domesticuin, seminique mobilem ordinem aeriter, constanterque implexi sunt, ignorantea quae suam aliqua ex parte imminuere possunt Zignitatem. Verum naturalis ac dei formis proprietatis firmitudinem malim E synceram&lapsu mutationEque earentem seruant atque in bono maneotes tuentur dignitatem, in electi
ne quidem liberum arbittium habentes, reti autem boni assiduitate nunquam
32쪽
creedente , res fortas te quod eodem spectat, a veritate pronueratum est, quia horum paruulorum angeli, quantum ad nequitiam pertinet, in vitae ratione insantes pueros imitantium, semper in diuinam pulchritudinem actius intuentur. Quod si semper, nunquam videlicet eadunt. Verum qui scelere irretiti sunt, iam uinarum menti uin sarmoniaeeeiderunt, in eorum qui defecerunt coetuum ol curam minam coniecti, seu potius ad desectionis principem a qg ti. Qui princeps non statim est procreatu, diabolus, sed, cum angeli poseo temaeeeriiset, in ἡaemonis migrauit naturam, effectusque est improbus,eaque improbitate ut charactere ae nota insignitus, atque a Dei familiatitate, amicitia vctus & ad desectionem eonversu , bi hominem paruum animal vidit Um-ri esse eondita natura praestantiorem, inuidit, cini mirum,quandiri homo solus suit, oblatam sibi occasionem non vidit. Posset verbquam mulier molle animal atque huminum ut ab eo quod homin0m amans est, facile aleientur infantei satiricata est, eiq; quod tenerum est, libenter ire cedit, ulum adiicient, diabo - ius quet fati: tra erat at virtutem,inxitii saei litatem eonuertit,& qui antea eum Deo bellum rebat, cum hominibus inimicitiat postea exercuit, sed vel ipsum bellum quod nobis in tot, certo argumento est, eleiatum hunc Deo prius inimicum t ire, atque cum eo confiixisse, sed cum inuadere Deum non posset, virus in nos suae improbit: tis euoinuit, neque a Deo sed a sua electione nequitia habet diabolus, qui tu sua potestate vitam haberet, essetque illi integrum tum Deo haerere,ium a bono discedere. Gabriel angelus Deo semper assistit, satanas vero appetus e suae lasse prorsus excivit : α illum is sit peris legionibus electio retinuit: liune autem tententiae liberae potestas p teipitem egit. Poterat illet quo ue deficere, atque hie poterat non cadere seo tamen illum Dei amor insui iusseruauit, hunc vero adiectum & inuisum a Deo diste isto declarauit.sa. tanas autem vocatur, quod aduersarium significat. Diabolus veto prop: rea quod is nostri peccati administerest, idemque aceu tor, & nostro quidem in- tetit altatatur, ae de nobis ob nostra nemora triumphum agit. vel .tiam diabolus nominatur, quia apud hominem, Deum,quas nolito bono inuideat, eatumniaturi pud Deum vero hominem tanquam virtutis mercenariun eriminat it.
Primae mulieri dixit, Quia deus Vobis inuidit, ideo cibo interdixit: Deo autem quod non a lobo grati, sed ob accepta beneficia coleretur. G R E G. N A-.
et i A N a. O impudentiam eius qui talia audeat: tam inde a principio in paradisum ille contia figmentum irrepserat, nuneque inter angelos medius consistit, ut Iobum ad sup eium deposeat. P ot . se,urit, inquit, v s. res a mim era vraiit -- eis. ii sum adii ere di eo ram Deo istarc angelos,ia in meZium prodire diabolum, noli ad eorporum eonsuetudinem transfrrre: . sed quoniam illi iti tuendis, curandisque hominibus id sitimis muneribus pet- sunguntur, quae in Iobi quoque ratione, ae prouidentia explebanti Diabolus vel angelis aduersu, homines laedere, atque in fraudes inducere nititur. ideo olhaec diuina e et ponit ieriptura, quarum rerum notitiam apici Zachariam quisii uene iit illi. strio rei Ostendi: mibi, inquit, tesoni sacerdcitim magnum stantem ante Leitin angeli d 'mini, m mile munere ab eo sbi ii tui cto, num ensectum: di diabolus stabat a dextris eius. Caussam deinde assert,curei obsiste. ret: qua quidem plar. ἡ oncndunt, augelorum id proprium es levi eam opem Minosonem optent hominibu 1, quam illi ipsi Glentasserte: Diaboli vero, ut contra pii et i liter Veio angeli, atque diabolus sese ad Deum recipiunt. A mate- ita e i in i lx s. cretae alui xitiique isnarae proptet dignitatem familiarimque iam, D o sunt propinquiores. id quod Elias testatur. Vivit dominus, cui adsiti in conjectu eii: . ata nas vexo, qui Deum maledictis atque odio insectatur. ii iere Deo dicitur, quia Deus locis omni s adest, vitium coarguens, virtute praemio siciens Qv circa arge: i ii in eoo spectum Dei veniunt, ut ad eius obsequia ero ero semper sat animo,alacrique studio silesii oecasione ex admiratione arrepta.& purgatos quidem oeulos non audent nisi stantes in diuina illa pulchrituditae defstere. Velum diabolus furit audacia,& contumelia tumidost o .. 3 i uiam,
33쪽
uiam Matque coram Deo non 'tangelicae sortione dianus, sed adiligiti Z tantum contradicendum paratus, deoque dicitur se dare in eon pectuin, oon idcirco quod vitae propinquitatem aequo animo serat, scd quoniam eum, tui loco
circumscribi nequit, ia ere non potest. Omnia enim sunt nuda oculis eius, nec vita est creatura occulta eoram illo. Spirituales etiam eorum qui nullum eum corpore eommeretum habent, nouit cogitationes. Vettim scriptor ad dies Crum consuetudinem orationem traducit, ae sensibus obsequens ii otitias es: git,ut ex iis quae familiati a nobis sunt atque cognata, praehantiorem rerumicientiam aucupemur. Atque ea ratione intelligentiae vi quas dentibus qitibusdam .i. l quod in verbis eramus est,esuidam , dc rationalem panem quo uno alitur animus, palam sumamus.
et rixit a. -- 'o t et M p. Angeloteum diabolo disceptaudo sermocinari, tum ex iis quae apud Zachariam leguntur, perspicuum fieri potest: Sic enim angelus diabolo, imperet tibi qui elegit Hieruialem: tutia ex e-pitiolis cathol eis, ubi ei h his vel bis, Cum Michael contenderet de Moysis eor- poete eum diabolo, non es ausus iudicium inferre blaspheiniae: sed dixit,impei et tibi dominus. Itaque existimare Oi sumus angelum quempiam diuina mandatae x urien tem eum diabolo eolloquutum ei se. Et quemadmodum Priticipis cui Moiam satelles, eum responsa deiert a aliquem, principis illa responsae se non dubitamus, ita a gelorum voces, quae Dei voluntate expromuntur, nimirum eiusdem ei se creduntur. Ergo per sanctos angelos deus loquitur diabolo: neque enim silio seimone di natui Deus diabolum, ita vel riopter eum qui tentatur, ea colloquutio contingit, vel etiam quia Deus eum iuiti hominis iti, fac :s,oniciisque delectetur, contra Veio diabolus eontabescens inuidia hominia fiugi tentandi porcitatem nititur extorquere, idcirco scriptura figurata utitur dictione. Inuia autem via. , re, Z exprobrandi causia dicitur di olo: propterea quod ordinem miniit cantium spirituum deseruit, sicut Adam, eum dictum ei ubi es pro illo es , E quibus in quas res decidi iii 3 sortasse etiam ea, iein vel ba alent ad stultam ae temerariam agitationem diaboli eoarguendam, ac si diceret; Angeli,qui mihi obsequuntur, qui diuina mea iussaeapessunt, eadem esim perficiunt, vere mihi assi: iunt hoc tuis est assi utere, voluntati meae satisfacereoninino. Neque enim eorum assiliendi ratio na:ura aliqua loci desinitur.Tu ve- rounder Neque enim meus es administer. ATHAN A. Hi ne planum fit, e diis rebus, quae effectae sunt, sua este certa lota distributa. Nam leminaria domicilium habent in firmamento, nubes in aere, hominibus constituit terminos populorum, a geli ad muneris functione si ittuntur, ac per scalam ascendunt, atque descendunt. Hoc item loco dicitur. Et venerunt, ut starent coram domi
no, & rogatur diabolus, unde venisὶ ei loco sunt S liue mittuntur,illhie adsunt. Solus Deus nequit circumscribi: i ta non uasi in loco eum, qui sua riκ-
sentia complet omnia, quaerunt; ut tanquam resione quapiam eonclusum inueniant eum, ut definiri non potest. Verum aistitere, nihil aliud est, nisi diuuit voluntati typia informari, omnique eonatu ad eum contendere: in Dei enim coni pectu omni sester iura, ipsa etiam suae defecit, estque impiobrissima. Id enim ei natura conuenit, quae ciueunscriptionem prorsus respuit; nihilominus anteli ob insatiabilem diuinae caritatis amorem Deo coram adsunt. CHRY s. Cur tandem in angelico cultu atque obsequio Vna adest diaboluox in medio sanctorum choro spirituum impurus licenter versatui Nempe isitur, neq; anteli ncque Satanas rario ne corporea Deo assistunt, vetum quaevi. muneiis functio, si istendi ratio nuncupatur. Di bolus etiam euin Dei creatura sit, quae pus sunt. facere iubetur. Ae lieet voluntate, diuini imperii fraenos mordeat, tu sum ni bile minus sustinet seruitutis, & tanquam tortor Et carnifex imperata facere iubetur. Et quem modo apud nos, primet pes quando eum bonore quempiam accersunt.bonestos homines mittere coniueuerunt; quido vero enm ignominia abstrahunt, crudeles quosda satellites immittunt: ua Deus ad sanctos quidem, angelo, mi sit, misistetos ad salinem; qu eo Hro Psua coercete vult, ne,
34쪽
norosis praeripit potestitibias. Ita Paulus eum, qui corinthi steterate egerat,s
surpatis, illui sus vera i int, scriptura descripsit, omnemque purgandi saeuitatem impuaentibus piae eidit. Porio quae narrat diabolum Deo dixisse, non ea quidem dixit, sed tamen cogitauit, nec enim tantum in eo audaciae est aliaue licentiae. in eo vero quod ait,omnia se ioca peragrasse, primium seipsum accurat, quod nullum filum habeat domicilium nec ν squam eonii stat, i ed cunctas regiones perlustret, aductilis cunctos mortales pusna suscepta. Deinde illud dii e
mus, orbem terrarum iam angelis, tum daemonibus rescriu esse, ed angelos quidem venire ad Deum ut ab eo mandata aceipiant, diabolum vero non rein ittente M eoacedente Deo, nihil pro sua libidine eeicere posse. Q iam uis enim delaceiit, atq; extra Dei sit obsequium, est ei nihilominus metus, tanquam :x- num iniectus, neque eom sinit Deus sua abuti potestate, sed neque uno eodemque tempore, sed coniiciens peliodum, locis omnibus adcst. Eani, veto, qua sacro est, dixit ut solitudinem in dicaret, ae quicquid dcinum, uod est coelo iubiectum, ait: lanaque regionem. Lustrat autem regiones item inhabitabiles diuino quodam sociasse consito, ut ne sit nostro generi semper infestuv. Di DV Mi. Ani in aduertendum est, non eadem loca eise, terram & eam, quae sub coelo, eum
tecta sub coelo sit, luet vero quae sub caelo sitiit, non continuo terta sint. Igituro in pereurrit, ut intelligas de quonam homine petiturus sit. Eam ero, quae sub caelo est, ambulat,neqvitiae spiritibus ,qui sibi ad res tu ictimas praesto iunt,
gratulans: neq; vero mirandum est, eum sit tenuis spiritus, lora, quae commemora sunt, per uasisse, quandoquidem nec mendacii eum Deus in imulauit Tanto vero tetrarum anfracta ac ei reuitione scritatem, immani atemque suam sceleratus testatur: si uidem insani, α piae sui ore eircumcursantis stant illa eius verba. Alibi quoque dictum est, quia aduersarius vester diabolus, tanquam Leo rugiens circuit, quaerens quem deuoret. Nullam enim partem eapiens quietis,l raeliatur & cueumit, amicis qui di in sabducendis, inimi eis vero ad exitium ρ cendis; ne ue enim nobis dominatur. Ae verba eius talem hoe loco sententiam habent; Cum terrena Staist a subegerim, solus mihi Iobus aduersatur. Ergo illius deposcendi caussa venio.
Hi ne perspicimus voluisse Deum ut Iobus tent e tur, ut is etiam qui egredum habet athletarii, de eius irint periculum fieri eupit, eaque re percuntatur diabolum, Ut luctat, si eauilam inerat.Occasionem enim Iobus ei praebere ne tu suam vol bat, ne a libitiosus videretur. Ae vide quemadmodum inoa paulatim sese disputationis ostendit. Verborum enim tenui ei tione intermisi a. in illo flendisti to,tanquam vocem quadam proponit Listoriae eo lationem, Deus istiur id largit it diabolo, ut absque v.ce etiam cognoscat, quado impi . bi hostis secteratum consilium de actionem non ignorari, neque eum eidem loqueretur ac diceret, Unde venis' ad improbi explorandum studium id dixtis credendum est. Qui enim 3 eum praesens eius notitia cuncta complectatur. --rum interrogandi ci oro, mores iis quae dicuntur, attingere seleta ita in euangeliis, bi de Cleopha men tio fit,interrogationes adhibet dominus. Qui tam iutithi sermones, quos consertis ad iis uicem 3 Quis autem dicere ausit eum, qui fin- iit sigillatim corda nostra, interio atione egeres Eodem pertinet illud alterum, ot panes habetis r atque alibi eum sitam resarrectioncm comprobare velle
dixit, Habetis hie aliquid, quod madueari possit Ae de Lazaro sciscitabatur, Vbitosuistis eam 3 eum α auditum prae currisset, i liusiue obitoni praedixisset.
Hane eand c in retinens eonsuetudinem hoc loco eum dicit diabolo, sed. ec, misi rasi fruum meum 3 non inicitiae verba praetexit, neque mens efferati aduersari; .euiusimodi sit, doceri optat. Vet Em illum ipsum sitae crudelitati saecusetur palamς stituit. sic enim a tura comparatum est,ut a seipsa improbi -
35쪽
taxolueretur. Vtasm autem habet illud, Coati. t .. o L Y M p. Nimi-riun semina prauisque artibus imbut qua ad rectita hominum mentes peluet-tenaas semper abutetis. Illud vero, totos sti, non magis eum interrogatione uam eum affirmatione intelligi potest, ac si diceret, Seio videlicet, te an imum uertit se. Nam ob virtutes quae ei insunt, ei iuuides.Crebris veto laudibux Iustum esseri, iactatque Deus, ut ad tueandum cum athleta certamen laees at ad-uetiarium.
- ' inum quis it f. per tremam. id est,nemo eademae:are,iisdem temporibus. Quemadmodum in Genesi de Noe dictum est, quia
Ae unctis hominibus, omnique terraru orbe contemni ae despiei, quid tandem obsuerit, si is qui ans lorum dominus est, nostrarum rerum laudator ac pro fueris Contra quid iuuetita terraium & marii eunctis incolis praedicari , de nostris laudibus Deo silenter Id igitur ipsi semper spectemus, ut de nobis praediscet Deus, id quod ii nacti erimus, quamuis in nos uniueis , quae sensi hauriutur, mala sese c it undant, cunctis tame erimus siperiores. unandoquidem Iobu qui residebat in stereorum domicilio, qui Vicetum sanie circumsertus erat, e caius eo ore sexeenti xermium sontes erumpebant, qui intolerabilia peiserebat, quii puto a ternis foedabatur. iii ab amicis, ab Hore insidiis petebatur, qui emta re, same motb d, insanabili conflictabatur, scelicitate eunctos superabat. in
ni Deo illum ecterente, vocesque illas usurpanter A IAM toeyrrhen , , --rio, in. Qui tandem non fuerit cunctorum mortalium exeellentissimus, Deo ipsi testimonium dante' Quod enim irreprehensibilis, verus ue homo erat, ni miram haua vulgarem virtutem praeierebat. Hue accedit, quod ea, quae cum hominibus transiguntur, iust Et, quae vero ad pietatem erga Deum res eiu tur, studiosἡ ρci seque uitiir. Quae quidem diabolus conspicatus,non mediocriter admiratus est. verum eur laudationis est hoc loco ordo commutatus quia etam primam talia laus institueretur, pro rerum ipsarum natura atque La monia instituta est. Primum enim , omnis homo verita est, idque ex oρitati r tione; deinde siue reprehensione est de sine querela vitae consaetudine, atque instituto. Sed hoe loeo propter eonfictum eum diabolo, irreprehesibilem rem p xponit. virius enim cum vitio pugnare solita est torumque aequilas aeuiis inum est aduersus inuidum iaculum. Ad irreprehensibilem autem attexit ve- tum, vi naturae ac moris conspirationem ostendat, atque electione nati κ-- honestet nobilitatem. Pondito emni Oilis c. ram Amin. OLYMν. Haec diaboli impudentiam pervellunt. Illud enim, oram Dr. t, mentis illius ini dentiam, iis quae probantur Deo, ν'ue aduersantis trorsus ostendit. Deus enim iusto virtuus testimonium dabat: hie contra eriminat , quod non ob virtutesa sed Na- leutiam pietatis teligione defungeretur. atis inquit, a minis es' verba profecto diaboli, non virtutem, innuit, tibi reddit, eum te pietate colit, erum acceptorum beneficiorum mercede in persoluit. Mercenari us est non vetus: siquidem is statuito erga Deum pius eu qui nee Hbsupplicia, nee ob promisia illi seruit. Animaduerte etiam impio bitatem: cum ea quae dicta erant,incessere non posset, animi sententiam insectatur,tc a ea quae latent, se idcirco refert, quia, 'uae aperta di explorata sunt, illi et abutitur. D i o v M i. prurium eorum est qui virtuti sunt inimiciores,exterorum bona minimς vera eae existimare,sed potius per ealumniam dicere, hie quidem ob ereptam tibi nocendi poterialem,iustus est ille vero frugi ac teinpexanss: optet an iditatem; ille alter pecuniis, opibusque calet, quia i ς parandis
haud est idoneus. Denique nemo improbus cuiusquam virtutem, ut legitimam solidamque adn. ittit. 3 Ari x L ii. Magna vis est horum hominum peruersaxo-eabuloriam commutatione ad contemnendam xirtutem abutentium; dc quia H-tium ea viantisti ubium, ad virtutem ipsa iniusta accus itione vexanu .lia audaci,
36쪽
audaei, nomen sortis imponunt, ei qui stupore quoam sensus oppressio est,
temperantis iusto et italis, astuto prudentiti, magnificum etiam quasi sordidis xilibusque operibus Oeeupatum insectantur; atque eum qui liberalis est, ut prodigum;& qui rem eurat familiarem, o pareum exam tant. Formas denique virtutis omnes ἡ-nuario vitio Abricato nomine appetitare solent. Huius -- Ave probitatis architectas diabolus, talia quaedam de Io o commentatur, eis addidit sis timi, eis huὶ a occasione dc hypotnesi diabolus usus sit ad iobo insidiandum exponit, aienat enim; si qua septus est, ope spoliatus fuerit,iacile deiectum iri. Deus autem ad hominis gloriam illustrandam, atque ad diaboli im miniam ortamen concissit Seopum hune historiae scriptor eollineas persoli rum inductione totius rei argumentum sertractat: nec enim ad persuasione mpar momentum habet, si uid simplicius enuncietur, & ad illud ipsum formata
& stapta diligentius adhibeatur oratio. are senus dicendi simplex ad historiam accommodandum est. P o L v c H R. Admiratus scelestus diabolus Iusti ad summum perductam virtutem, segetem autem tanta: aduersus Deum pietatin bonorum asiluentiam esse suspicabatur, atque eius copiae Deum esse auctorem probe nouerat; eaq; re Iobum erga Deum Matum esse arbitrabatur, ei pro mercede reddita pietare; Etiam mine,inquit, mutuorum ossiciorum Aratiam e Gritur. OLY M p. Quaeeunque ille habet, omnia ab iniuria defendis; pare siuitur infinita; bella nee domestica nec externa sun t illi infesta mercedem ae primi uintulit praesentem fortunarum Delicitatem; cultus ei nequaquam deest a uitiarum. Hi ne demum suam simulatam ostentat religionem; omnem aeerbi sensus caussam ab eo Deus semouit eum quasi quodam vallo ae muro firmissimo eommuniuit periculisque liberauit. vide, quemadmodum diabolus ad iobum dendum adortus sit. Nonis iis, inquit, sis sim qua exterea tu te, in 'quibus o bis, agrorum 8c armeniorum diuitias signifieate volebat. Sed tamen o Aeleste
vi de nosti Iobum septum esse atque munitum ' nisi quia sepius te id satiendi libido incessit 3 quod postea potestatem nactus facere non dubitasti inimirum
tunc res illius omnes vallatas esse intelligebas, in prohibebaris,ideoque dicit: ε temula, qua Iunt icti in ιircuitis fom. Hactenus enim Deus nostia obvallat, ac diabolo haudquaquam potestatem facit. Opera riuum eis ἔμε ' . Pot Y c H. Quae inq; ad agri eolationem re tinent, magn' te suppeditant ei: copiosos nucius terra progignente, innumeras fruges praesignificante, taeemos uberes in palmitibus ostendente, exu rantis o eae silicium praebente, atque omnem quae ex omni fructuum, pom rumque enerere reipitur, voluptatem pollicente. Nempe a te isthaee domine proficis euntur, loli sertilitas 3c commoditas, coeli temperatio, sementis exaggerata copia, boum opera, ea teraque onmia, quibus agricultura reciἡ guber
multus cim verte m. CH Rusos To M t. Viden Iobo diui itas Deum elargitum esse Viden non eontra ius illas sui illi adeptun Tu,inquit, conuallasti, tu benedixisti, tu bona eius amplificasti. Aantopere iobo laborandum erat, non malis artibus partas sibi esse diuitias, si quidem id, ominibus Voluisset persuaderer radiabolus, quamuisnqn nosset,ia illi testis odo voluit
Di o v M i. sciendum est, manum Dei esse multiplicem. Gaedam enim est viii dex. x vltionis administra potestas, quae vasa irae dicitur, de qua seriptum est. Manu: tua gentes disperdidit. Alia vero potestas eius est quae municat protegit, ad quain illud pertinet, Protexist me M posuisti super me manum tuam.l turboctaeo, Artite manunit in pro illo est, Mal E illum accipe ac asaige. τ et amem pro manus iniice, positum est, illum, inquam, attere. Huic simile illudin, Nuditetangere Clitisios meos. Neque enim utcumque eos 'erat attini , sed
37쪽
latantum prolubet, ne quis mala inserte hominibus sanctis audeat. Ae viae. 7uam veteratorie quamque simulatὶ non dicit, Mihi permitte, ted tu facito
inbeeillitatis enim suae probE sibi eons eius est, sed tamen insanit, estque in gans de contumax quod ipsum extremae est dementiae. Tu veto mihi Aiam attende improbitatem ae glabolo dignam excitatem. Nam eum, qui solus bonus est ad malὸ agendam prouocate eonatur. CARYsos T. facit nimia eius erudelitas ut cuiusdam partis fortunarum amissione minime contentus sit, neq; quorundam liberorum orbitate eius odium salutetur: immo veto eum subito bonis omnibus penitus euertere cupit. Quare non ex parte sea omnino virum iusium postulat ad ruinam, eum ait, Tai .nimae habet. Faevi illi spes omnis erepta sit, acerbitatum di dolorum sit simulachrum sngulare, nam que tune illius stati animi seni statio fuerit a litationi , eum temporum rerumque inclinationibus haudquaquam eoargui potuerit. si non in aciem tibi Mnemon. Iaestui non te maledictis incesserit,& incitatus aduersus te lingua mueronem ingentis calamitatis impatiens exacuerit. CHRYsos To Mi. Hoe enim es , inruciem tuam palam, impudenter, nihil reuerens. O L Y M r. Ae ne seriptura di-eeret, Blasphemabit, honesto usa voeabulo dixit, Benedicet. sie in regnorum lis bris de Nauutho scriptum est, Penedixit Deum ac regem. D i D YMi. Hoc item
Deo pro diris, precationibus & maledictis prosequetum, benedicet a diabolo positum est, in quo merbum adhibuit speeiolius,ne Deum verbo asperiore figere
ideretur, nεue diceret quod ex aduerso steterit eoiam Deo. τ edixit Ecce .mnia et muri t Diuma u tua, sed omnetoia m. O L Y M p. ac P Οι YcH. Cum suturi ignarus sit diabolus, neque in hominum corda insinuate sese penitus possit, fruitra sibi iusti eladem pollicetur: eiusmodi enim ipsius erat oratio, si mihi res illius attingendi, ac hae, qua iacitur abundantia, di gloria, s liandi erit facta potestas; nempe ego verborum maledictis hominem aduerius Deum eonestato. Verum Deus, qui multo ante oro test, coinde iusti Victoria minimὸ dubitaret, ut prosia libidine in Virum Dura impetum faciat, diabolo permittit, illud unum excipit, ne malo eo usafficiat. CHRYi. Ita mei, inquit, athletae virtuti eonfide,ut, quamuis ipse dixeris; Mitte manum tuam; eontra ego dicam manu tua ao omnia,
Distici. In manu, inquit, tua pusilla, insatiabili. Quid ais r quid post testimo nium a te dictum noua opus est probationet Verum o diaboli os, inquit, ob struatur, ut Iustus sat inlignior, ut posteris patientiae& aerumnae medieamenta relinquamus. O i v M P. Ae vide. Nec dicente scelesto, hominem mihi eonee- , Magnus agnotheta, eui sui erat virtus athletae perspecta, eidem aduersario eum condonat: ut illo ipso, utcumque collibitum tuerit, utatur. sed quoniam niueis nostri senetis notus surorem nunquam expleri posse intelligebat, eius libidinem infinitam certis finibus circumscribit.Reuus, inquit, illius tua voluntate ιζ arbitratu uter ipsum verone attiferis, , potivi NAR. Hie quas nutu fgnificatur noluisse diabolum, ut in Iobi tantum filiis vulneris acerbitas haereret. sed etiam ut ad ipsum iustum permanaret: sed quod cupiebat, non est at sus nisi permittente Deo. Ex quo intelligimus nullam esse diabolo aduersus nos testatem, nisi ea ex occultis quibusdam prouidentiae rationibus, quibus nostra gubernat Deus, permittatur. Diri v. illud enim. I. - tua L ia, porsu, persuadet fine Dei permissu a diabolo tentari neminem. Vt autem sciamus, ψsi etiam permissioni statui modum addit, Sta leti m. Vnde planum est, non salo vel casu, sed Dei nutu accidere calamitates. O L v M p. Attendei eorpus ortamen proponit, eumque
nimo esse iubet, quae autem illius sunt, aduersario tradit. Quid enim mali hine capiat vir ad oram philosophiam institutus, qui nullum ilia ne solet honorem, quae interitu aerisu exeipiuntur
38쪽
ditione seclusus. Hae nihilominus ratione scriptota loquitur, quia a Deo impetraris postulari, Diabolus nihil in agendo eunctatur. Quia etiam intra eum, qui bonus est, nihil mali aut inesse, aut admitti potest, quae enim mala sunt, extra bonum sunt. Ergo meo quidem animo illud, se a omise, pro eo est, arrepta occasione, impetrata ue venia, ad illa quae tibi permissa sunt, agenda gressus est. D i DYM i. Quibusdam est opinio, nisi extra Deum fuisset diabolus, eontra lobum eum nihil moliturum sutile. Ae de diabolo magis yroprie quam de Caino dieituri Exivit a facie domini: cui par est, in Dei cositatione ac mente nequaquam versari. Diabolus autem in iis est, a quibus diuina minis per eis alienatat ac si una eum iis qui Deo assistunt, simulate insolenterque venire dieitur. Cum ergo dicit, quod venit diabolus, nepotii oecasionem, aggressionemque sisnificat. Q gando autem egressus est a facie domini, diuinunx permisitam exponit, & quam a Deo contra Iustum ae petit potestatem. Hi tiam illud, Esteisus est autem Cain a saeie Dei, id est a mandati diuini sa ctione, quc ae Caino erat accepta Hinc doeemur diabolum ad hostiles insidiati quas homini struit, conuersum egredi a domino: Quod item ipsum de Isorio
is scriptum est, eum proditionem meditaretum, Egrinus est Iudas ι Erat autem nox: nee ea nox tantum, quae in sensis incurrit , sed etiam illa, quae menti te nebras obdueit, videlicet tum nocte is malorum circumfusus erat, tam sese luee auertit. Et irat i dio har. o L YM p. Vt si dixisset, di aduenit, qua theatrum apertum est, ae e tamen initum, atque ad luctationem albi eo deseendit. Illud quoque considera, uemadmodum uno die in unum maloia, a ibitatumq; omnia aceruum dii γius Iobum eoniecerit, ut eum ad amentiam, ad indignationem. α ad eonserenda in Deum maledicta in gaminaret. Id enim sibi pollicebatur, cum die et, si non in siniem te benedixerit. C HRY s o sτ. Vt igitur setiptor doceret, quantas mel initus sit insidias, eo verborum genere tempus expotuit. Nondum enim meridies erat, eum praeliandi factum est initium. Di ovili. Consequutionis ratio petebat, ut diei, ut filiorum consessus meminisset, ut illorum interitui fides non deesset: siquidem una die, Wia aedium ruina deterente extincti sunt. POLY eis. Quamobrem in mentionem filiorum eonuiuii incidit, eum mox de bobus assis discere par et An ut subitam rerum omnium iacturam de insperatum atque i prouisum malum, unoque die eunctarum aerumnarum tragoediam excit tam esse indiearet 3 rationem item exponeret, quemadmodum potestate accepta, rem ipsam transegerit diabolus 3 itaque eum dies pusnae & congressus instaret, fili, quidem una epulabantur, nullius frauioris mali territi expectatione: quod sane eertὰ ad repentinam illorum extinctionem diabolo, qui eos omnes iciatos inuenit, euidit perquam commodo quandoquidem militari astu ce tam euentus iis scientiam ademit.
visi nMncisor . O LYMP. Potuit diabolus a Deos testate data & inimicorum animositatare,& isnem E coelo deducere,ae eat amitat 3m solos nuncios seruare, Sc ventum angelieis viribus, vias a primo ortu a Deo ac perat, utens ad disturbandas aedes impellere. Poterat etiam omnia lite ementiri, desalsa quadam estigie conformare, e dc sui satellites praedantium inimicorum adspectum opinionemque praeberent,d quasi homines ealamitatuni nuncios adferrent,&tanquam eri ignis E eoelo ruentis formae neretur, venti domum euertentis quasi vera species videretur: etenim in angelum luci, transfiguratur, atque ad eam rem ab opisce nactus est potestatem. siue iriturhae, sue illa ratione pugaauerit, prosecto acet , astiuὰ,ae flagiti ἡ eonfiixit. par xutem est eognoscere, quos nuncios dignos diabolus, ac quam improbo a tificio, t grauiora sempit nunci uent, lauru rix. It enim iobi animus pe G moueret
39쪽
mouereturinon simpliciter diei t, Iuga boum, sed addunt, abui, id est, ouaestum ex iis quae terra reddit, faciebant, neque dixit, asini sed, e quibus scelus & propagatio. Ad haec muloruni amulione exposita, seruorum, qui armentis praepositi erant, eaedem addunt, ad vulneiis acerbitatem. C H R Y s. Cuin rerum amissone caedes miseetur, ut maior hostium iii inanitas viae Iuti mira enim erit delitas atque inhumanitas est, duplex haee calamitas abductionis& caedis. Nam eius, euius vitae pepercerunt, seruata salus malorum extitit additamentum. Idcirco enim seruatus est, ne malorum tempestatem Iobus ignoraret. Ox v M P. Non humanitate aduersarii seruatus estis, ut haec nunei et, sed eo ut tristium rerum duntaxat,nuneius existeret: sottasse etiam agrestis M. fetus aliqui, homo erat, qui nuncios huiusmodi perferebat; aut etiam ipse dae- mon nunciorum personam ac formam potui prae se serie. CHA vs. Vidisti, quam celere di improuisum vulnus, quam novom, quam inusitatumr is qui rebus omnibus ei reum quebat, qui nihil mali siderat antea expertus, eontinu4 re- rtim omnium pollinione priuatur, neque ei quidquam ad aegritudinem leniendam reliquum est. Nam qui relinquitur nuncius, ad tragoediae solum narratio nem relinquitur. Di DYMi. prorsus animaduertendum est, quemadmodum quae repentE contigerunt, vel ex ipsa renunciatione pondus atqueat summam animi molestiam vim habeant. Verum, etsi propter subitum casum perturbaret Iobi mentem lixe ipsa poterant, nequaquam tamen iustum permoverunt. Na-que psalmus quidam de homine iusto his verbis loquitur, Ab auditione mala
non timebiti P o L Y c M R. Pro eo, Optimantes captiua erent, Inciderunt sabaitae, e ex habet hebrateus; sarraceni videlieet. illud velo alterum, Sematiis ευμ πι πιηι nuntiare titi, in hebraeo est, xt nunciatem tibi. tantum. Mens autem
diaboli ex iis, quae dicta sunt, illustrior apparet. siue enim ille ipse, qui aderat, nuncii habitem ementitus scirit, siue de seruis quempiam seruauerit, certum est, ad augendum dolorem, rei eventum ab illo erudeliter fabri earum fuisse.
- . O, A Must smili ','fer itu. V. se meri tibi. o-x V, p. Vbi primo audito nuneio, non solum Iusti animus consternatus non est, verum etiam tulit aequissimἡ. atque imminentis aduersiaiij impetum priri auit, eosestim alius quidam diaboli satelles sese proripit, dieitque non amplius tibi ab hominibus bellum inserit, verum oues ac pastores de ecolo tactos esse, ut minimὰ dubitari possit, vel Deum ipsum, quem veneratur, ei esse insensum. P o L Y c H R. Ignem de ex lo delapsum esse commentus est diabolus, ut non eum hominibus solum, verum etiam eum Deo, quem eoiebat, bellum sibi esse arbitraretur, eaque ratione iusto spem omnem praesidi j eii petet, atque iis laqueos eundem desperationis induceret. CHA vs. Poenituit diabolum primi nuncij, quod minus reciὰ res festas exposuerit. Mal ἡ, inquit, iaculatus sum haudquaquam eollineaui; sigitta prorius aberravit. Ab hominibus asino Ecboues abactos esse dixi. Potest ita se in ipse iobus ratiocinati, Homines iniuria me assecerunt, deone possim isthaec ascribere 3 Ergo ut eius eo latio ab hqminibus ad Deum tralueatur, ait, uouil vidis, Aquila autem & Theodotio, Ignis Dei dixerunt: hostes iam ea ari non potes, quali ii 'te superuisloeis ignem proiecerint inflige eontumeliam ei, qui tibi iniuriam intulit eum qui te orpuisauit, maledicti sinet sie: eut illi seruis 3 cur eum adoras, qui auas opes eueniri noli putare ab hominibus tibi infigi vulnera, eum audisio E supernis legionibus at ; adeo e coelo Deit tibi sellum Deu . Id vero certo est argumento, quod ignis e caelo demissus oves consumpsit. Vide.quanta diaboli sit potentia, quanta ueris. Quemadmodum tot nationes concitarit, seu etiam in daemones ' stium sormam habitumque contulerit, quantaliaee omnia fatalitate ministrarit,eonsidera ignem vero .illum, suo com sumptae sunt oues, ite eredas verum esse ignem illius enim fabri eandi e et potestate. sed ni mirum qui equid illud scit, quo deflagrarunt niueis ignis speciem ostent hae. Quod si retus extitit ignis, ex eo, qui in rerum natura teperitur,
40쪽
tur, sumptum eommouit, idque Deo minini E repugnan D i D Y M i. Nee enim poterat diabolus ignee eoelo deducere annuis erum sanctus dogma ta veritatis pernosset, nee de tentationibus, quin Dei permissu inciderent, quie uam dubitaret; tamen ob eam rem vehementissimE angebatur, quddin eo ip-b, quod sibi accidisset offenderentur, ideo quod Delum in ipsum irruisse arbitrarentur. Etenim quod praedantes aduersarii pecus egissent, qeod pueros interseeissent, id non a Deo, sed ab hostibus hostilitet inuadentibus,& per odium illa perturbare molientibus factum esse, ii, qui minus intelligerent, eredere poteram. At ubi ignem nunciatii inest a Deo det si messe, siseretici inmimbecillis mentibus creabatur, ne sci tἡ erederent nihil esse in ip virtute admirabile i ando is, qui virtutem erat adeptus, usque eo i rineo eruciabatur. sed tamen ii eque hoe euentum sancti animum, qui in Dei contemplatione totus haereret, potuit per mouere. Neque enim ea est potestas permissa diabolo,uti- pnem deducatcemlo. Velum iudicio id diuino persectum est, ut is, qui aduer ius iobum potestatem diabolo fecerat, ipsi illi ὀiabolo persuaderet, .licet is multas machinas adhiberet, nihil tamen in rebus humanis reperiri, de quo Pesatus nimio opere laboraret. b, Equiras ferre uim loria
ctatori daret respirandi spatium, summa eludelitate ignem finxit e coelo deserri, ut non ab hominibus, sed a Deo putaret se oppugnari, quem Iobus studiosε vener batur. Ex hoc item loco, eum dicitur, hoe intelligimus, quiddiabolo egerit, ut Iobum assiauis nunc ijs perturbaret, & molestiis, atque aegritudinibusta uam nunquam intermittetibus fluctibus obrueret. OLYMν. Belli narratio erat huiusmodi, tam Deo quam hominibus eontra illum bellum esse susceptum. Illud autem Mi λαι nute par est, Triplici aduersari j instrii-cta acie, tribus ue dueibus creatis, irruptionem secerunt. sic enim Aquila exposait, Chaldaei disposuerunt contra nos tres praefecturas, additque narrationi solum calamitatis nuncium fuisse seruatum: nee vero de intersectis silet hominibus, quorum nece viri probi magnopere maerenti D i v v M i. De puerorum nece audire, idque constanti animo ferre, scilicet ea res animi virtutem, inuictumque robur testatur. Atque isti, xe omnia Iobi filiis imprudentibus, nihilque scientibus simul gesta esse, illud planἡ persuadet,qu43 imotura confirmat, apud fratrem natu maiorem illos prandisse. Magnam vim haec habent ad eorum
mentes conturbandas, de stupore eonsternandas, qui perpetuas rerum humanarum eonversiones minime meditantur; qui bona adnituntur tueri fiat quorum molestior solet elle possessio, quam iis antea earuisse. Iam enim nonnulli, in quos subitus easus incurrit, lanae mentis periculum adierunt, atque eos ita fregit aerumna, ut quae odio atque exilio digna sunt adamarint: status enim nunquam tentata tranquillitas eorum meritur infortunium. Etenim qui r ullo, bonorumque possessione caruit, tristitiam experiri non potest. Verum is petientia doctus est, qui ante amissionem bonomun, euentus aeerbitatem pertimuit post amissionem vero aeutis doloribus vulneraturi siquidem pacatus re rum status sexuis cohiberi nequit,& men quae doctore &paedagoso ret, miserrimis lamentis contabescit. Talis nequaquam fuit insignis Io ,illud inquam eximium tolerantiae constantiaeque deculium, summa illa sortitudini,
absolutio, ille pietatis dux, illud sit lare seci meis philosophiae, ui& in se-
eundis rebus modestus,&in aduersis ivit inuictus. Namphilo phiam, quam prius rei didi erat, quae deinde consequuta sunt vulnera, minime refutarunt. Qui enim homini diuinarum rerum disciplina exculto, atque ad pietatem --tea instituto intolerabilis aerumna illa videri potuerit 3 Cum enim didicisset diuitias habendas esse communes, in egentium sumptus illas conferebat, neque earunde ii iacturam reformidabat. Vgare nee seoliatus discrueiatur. n etiam mali is, noua seges ac materies est Philolbphiae. vitae aurem splendidi .