장음표시 사용
41쪽
cum modestiae staenum iniecti set, tristibus euentibui baud succubuit, ut qui diuinis praesidiis septus erat Etenim Vtrumque statum philosorbia nouit moderari: ita nee magnitieentia abusus est ad iniuriam, Philosoplitae enim opes sibi
rabat in neque aerumnarii procella obrutus est. Nam virtutem mi ni, ae robur exercebat. ita malorum te illo, & sensus Via fuit illi ad salutem, latuitq. lioc aduersarium, eis non vidit, tune se Iobo viam minutile ad bonorum posse sessionem, eum eadem ipsa ei eripiebat.Quare & coniunx insidiosa obiursatur, ac liberum interitus pietatem minime labriactat, de ignis ruens e caelo de suo
statu mentem non deturbat: nam Dei beneficio seruabat ut incolumis Frequε- res item nunei nee interruptae malorum narrationes, &qui undique exaudiebantur, plan otes constantem animum non dimouebant. Nam qui Deo utitut niliariter, harum rerum mortalium Ora non angitur; tantoque propius ad
superna ac fixa bona accedit. quanto ab his caducis abest longius. Nequii ix enim spiritus de eo tali fiuctus iusti menti nocere non 'oisun i, praesertim eum eius custos sit Deus, qui modum statuites imitati: qui licet ea, quae menti ob sequuntur, diabolo dedat, ad modi, rationis,uirtutisque specimen, mentem ta
Ventus enim venit, in est, non ut solet, ab ortu, occasuve sed quattuor partes complexus in domum incubuit, ut non iam amyllus manus sit Eo hominum. velum i iuperis eontorta spicula. O i. v M P. Hic etiam diaboli atrocitatem eo-gnosce, quam ipsam ollidum narrationis artificium non obscurὸ declarat.G manae prolis praecipuE meminit, ut Iusti naturam exulceraret. Neque enim dixit, supra omnes, qui intus erant, cecidit, interfectorumque omnium s ul-ebrum unum domus esiecta est, atque ex eorum ruina solus ipse seritatus sum: sed nimis propria memoriam ei naturae adserens, at luculentas ei Haras insit gens dixit, c..iause 'Aio tuas. Conuiuium vero exornat, cum illius Rructorem stat rem natu maiorem suisse eonfirmat. Porro liberos hilares, ae ludibundos suisse. Ventum autem E deserta regione repent E commotum esse, caeteras
aedes non attigisset, solam eam, νbi mus antur filii, euersuri esse. C H κ ου s. Illius vero ruina se liberos obrutos fuisse, ut quod cuiusque corpus esset sepulturae mandandum, internos ei non posset. Addidit, o indolim O bibentavi, id est, in ipso laetitiae articulo. Di DYMi. Ad vim actioris doloris id molitur diabolus, ut rerum, quae consequutae sunt, atrox narratio dolorem Iulio afferat i credibilem. Nam aeeumbentibus iniis, ea res Meldit. Quod si Iobus ealam trouidere potuisset, minus anseretur. In eo vero adverbii ubito,vis quaedam inest, ita res contidit, ut nemini facultas dataste dedi Ox YM P. Rursus a Deo immissam ealamitatem comminiscitur. C sim enim aduersaristrum ineursionem
duplicem instruxisset, duplicem item Deo oppugnitionem a singit, ignis ae
venti. Necem autem filiorum postremam reseruauit, ac praeter opinionem nuncio salut dedit, ut ad desperationem, ad istuporem menti, dc ad obtrectadum Deo Iusti animum sellicitaret. CHRYsos τοMi. Omnia pertentarat diabolus, oc quem bonorum possessione spoliauerat, virtute spoliare nullomodo potuit: gradum nune facit ad naturam; palmites a radice avellit; vi fluctum decerpit, ut proeteatori ac parenti doleat. Ae vide quam sit ironia respersa nar-xino, atque o praestigijs,tallaciisque reserta; ut suae virtute ac nobilitate 'insignem etiam virum eonvellere Dint. D. --, inquit, meni ein quo etiam nune iudicem caussiatur. Ventus enim non hominibus sed Deo ob secundati neque dixit, Domus in eos, qui intus erant, cecidit; verum id, quoa
42쪽
delibetis,es animus miseratione permoveatur, communisque mali sentansi scipiat, ligubresque has xoees mittat; Heu me in sortire: E turba filiorum in orbitatem recidi: praestabat non sustepisse filios, quam hae eonditione susce- pin, ut amissae rei iacturam sensumque acciperem. ut superior pax, tranquillitas atque Glicitas atrociorem e liceret lamitatem. Illad enim,' tuis mi in aliis quidem quidpiam sortasse valeat ad obtundendam animi aegritudinem, hie autem augeat multo magis. Quandoquidem decedentibus hortis, solus, qui nuncium adferret, superauit. Quocirca diabolus videtur mihi harum rerum nuncius extitisse, idemque malorum auctor arehitectus sormas varias indutus adiisse, artificiosas ue narrationes pertexisse. ita ventitare non desinit, loquitur asperius, & pericula, quae maiorem habent asperitatem, reseruat ad extremum, ut vis mentis malis lenioribus prius debilitata, maiorum dei e simpetum sustinete non possit. seruorum autem fuisse neminem, qui illa nunciaret, vel hine intelligi potest. Nam 'ua tandem ratione domus quattvoteius latera vento eonquas ante, unum seruare potuerit 3 Qui tandem singulis calamitatibus unus duntaxat, quasi eodem easu opprimi nequiverit, semper superstes sui: sed nimirum idem eorum, quae nebant auctor fuit ac nuneius. comenim nemo reperiatur immanio eartim rerum negotium dare aliis vere' batur. Et eum nihil non immode te cogitatione machinaretur ut quiniosen E ad improbitatem dc scelus eruditus est varia vulnera meditatur, ut mentis propugnacula atque munitiones incursionibus paulatim labefaciet. Et quem admodum circumueniendum, repellendumque aduersarium, ad momia quis
machinas commolitiu, ut multiplici insidiandi genere surripiat seeuritatem; seis, qui nostrae saluti inuidet, ordine quodam, cum tamen pihil apud eum non stinordinatum &impium,turri pietatis res euiorum maehinas admouet.Po Lucit. Quid fuit tandem, cur in liberum interitu non hostium manum commi niseere- tuli Nempe ut irruptione ciuitas uniuersa ne pertubaretur. Nam in Iobum tan-'t m, non item in exteros potesto illi erat. o a i o E N i s. Igitur eamelos in equitum potestatem redegit, asinos, ae iuga boum ijs, qui abduxerunt, addixit; oves inflammarus odio, incendio interemit, filijs quoque cum eompararet insidias, ficiendae necis opportunitatem obseruabat. Los si ossendisset legentes, de domiunnon attigisset, re ad interficiendum locus defuisset: si precantes,nihil eontra eos incere potuisse verum, cum ei fuit oblata oceas tune demum potuit, sed quale tempus fuit illi opportunum,qualisve opportunitas ρ Porus erat Eovo5 quod 'uattuor domus angulos ventus contingit, disce in an lis platearum hypocritas ad orandum eonsistere. sed & unus uisque, qui haud recta incedit via, angulis vestitio tua vero angulus est vehemens atque esius, improbitas. c.' . - f. mi οι p. s an P credibile est ob si periores narrationes eum in tacita cogitatione versantem, rerum euentus a Miratum satae. Vbi vero de tantae ac tam speciosae λ li, subito audiuit interitu, ne doloris, esimunisue sensus expers videretur,quod debetur, naturae largitur; vestemque distandit, ac comam o speciem luctus t5 det. Neque enim ictoria uis idcirco potitur, quia non patitur; sed ideo, quia cum patitur, animo perfert inuicto. C H R v s. God vestem disciderit, comamque totonderit, baud mireris. Pater enim erat, ac patet liberorum amans; n iurae condolescentis, sensus ostendendus erat, animi quoque philosophia miniamἡoceultanda. Nisi enim illud secisset, suspicatus forsitan quispiam esset, eius stillo phiam a communi sensu humanitatis abhorrere. Ita eodem tempore decuit, ad naturae viscera, e philosophiae praestantiam indieari, &eius animum ob vim doloris ad nullam peruersitatem, praestatemque deferri s A si Lit. Quae illum conflictarunt aerumnae, nequaquam hominem fingi in eiusmodi ratiocinationem, orationemque inducere tueror, i diceret, vide, ut nulla rebus nostris consulat prouidentia. summi imperatoris iudicium, ordinisque descriptiuam nullo pacto accusit: etem singulas pugnas stete E, Mittetque pM
43쪽
stinuit, mulsit 'ue a diabolo appetitus illis, nullam tamen luculentam plagam accepit. Nimirum eum domestieorum stat citate spoliauit, crebris malorum rumoribus, ac nunciis illum obruere per insidias conatus est. Nam priori nuncio calamitatem narranti posterior interueniebat, qui aeterbiorum rerum aegritudinem, maeroremque adferebat, calamitas E ealamitate erat apta at oue aerumnae undatum eon euisionem imitabantur; necdum prior lachryma d c d rat, eum recentis ea a adsere tur. Iustus autem quali scopulus consit: bat, e vim tempestatu excipiens,iluctuum violentam ineuisionem redigebat in spumam nihilq; eorum, quae eontigerunt,dignum laci, imis existimauit. Postquam vel , nuncius venit, qui diceret in eo nuiuantes ii uos di filias violento. situ eonuiuii domicilium nruisse, tune communi sensu natura rate facto, vellem consei ait, ut ea re propensae voluntatis suae ergx liberos si niseationε d ret. CHRus. Caue putes Iobum superatum fuisse, quia id fecisse dieitur. Immo vero hoc ipsum sactum illius comprobat victoriam. Nisi enim illud fecisset,aixisset quispiam malorum sensim omnem ei Deum plane fripuisse; nune autem dolens ac maerens pbilosophatur, verεque, suam ii se animam supra petram aedificarat. Descendit enim imberi ignis enim, inquit, cecidit e eo linac deuoram: omnes greges ovium: venerum quali erebri, assidui, nee ex interuallo nunc calamitarum, nasouium, alter eamelorum, alius filiorum amissionem exponens : flauerunt venti, dira coniugis vel ba, Dic, inquit, verbum contra dominum, d morere: nec tamen evidit domus, neque deiectus est animus, neq;
eius in D um oratio fuit iniuriosa, sed multo maxim E cum gratiarum actione coniuncta. Licet oppugnationis dux facinorosus foret diabolus, qui de cum n stra natura in gratiam redire nunquam potuit, de implacabile itque inexpiabile contra nos bellum suscepit; qui non modo I boo sensus erate: iratus, velum etiam omnes machinas fallendique artes adhibebat : verum neque hac ratione Iusti virtutem refellit. Hic potius rir egregius illius iacula per irrisionem elusit,ae vim belli acerrimi mira virtute excepit, idque ante veteras testamenti 5 gratiae tempora. Id etiam planum feeit, prolapitonis caussam non in tentationum naturam, sed in desidio orum hominum torporem esse reserendanu quand quidem aerumna magnum ae maius robur solet adferre. Tribulatio enim, inquit, patientiam operatur. Aemadmodum enim firmiores arbores, 'uamuis in eas magno impetu venti ineurrant, dc postent eas undique; non possunt tamen euellere; quin etiam huiusmodi ineursionibus vehementius eorroboran- tur: ita animam sanctimonia 3c pietate inlanem immissae malorum tempestares non solum non euertunt, verum eclam n maiorem revellionem inei tanti eum nihil virtuti hominis possint obesse. sed quae tandem hominis est virtu13 Prosecto non pecuniae dc opes; ne sortἡ egestatem vereare: non corporis valetudo; ne morbum pertimes eas: non vulgi Ninio; ne infamia terrearemons tutio, Glutoque animo vivere; ne mora tibi horribilis videatur: non libertas; ne fugias seruitutem. Verum ea demum homi is virtus est,quae in verorum dogmatum incorrupta disciplina, atque in recta vivendi ratione consistit. Hane praeliti diabolus nunquam poterit, s possessor eam, qua debet diligentia eu- hodierit, neque eius praestantiae, dc euiusmodi sit, ignarus est immitiissimus αimprobi jinus daemon Ideo opum possessiones iobo eri iebat, non tam ut ad inopiam hominem redigeret, quam ut in Deum maledictum iacere cogeretur: δc corpus eoneidebat, non ut morbi calamitate vexaret; sed ut virtutem animi siuel aeret. Sed tamen, et in omnes machinas compararitat s quod nobis maxi- . me Lortificum iudicaturὶ E locuplete egentem fecerit, dea liberorum multiatudine ad orbitatem deduxerit; ac tortorum,qui Iudi eum tribunalia ei te stat, immanitate superata, erudeliter iusti eorpus omne dilani rit; Neque enim ii sui, illis Ungulis ita reorum latera perfodiunt,ut ille Iobi corrus, unde tanq uani ex ostiis vermes erumpebant, dilacerauit ad eium ei ius mio ae turpitadinis notam inuintit, praesertim coram dicentibus amicis, NM quam pares peceatis 'tenas luisti, atque alia in eundem accusatoria ν ba consereatibus. -
44쪽
iii, denique homini tua urbe d domo ei eao nullam aliam ei uitatem attribue rit, sea stercorum, sordiumque domicilium pro ei ditate di domo ei constituerit, nihilominus non modo homini seu i nullo damno malo ve suit, verum etiam ex ijs ipsis, quae in eum per insidias moueba nr, eum magnopere illustrauit. Et
cum tantorum bonorum possessione eum deturbarit, non solum bonis non liauit; vertam etiam milito uberiores virtutis opes illi conss:uit.Nam vehemen tintibus eontentionibus eruditus, atque exercitatus, audacior postes fuit, atque
paratior. Quod si is, qui est tam multa perpessus, nulla re tamen laesus est , qua uis ei non ho misibus, sed ab eo, qui eunctis hominibus improbior est, in lorum perpesso fabricaretur: eui in posterum defensionis locus possit esse relictus, cum nutu sim odi verba usurparit, Hie aut ibo me iniuria, detrimentoque affecit ' Si enim diabolus, qui scelere est eum utatus, omni comparato instrumento, cunctis emissis sagittis, atque univosis malis mortalium mirandum in modum in Iusti domo, corporeque expromptis, vi rum hunc nulla re tamen violauit, sed potius, ut iam dixi, adiuuit; quis aeceptam ossensionem non sibi magis, quam cuiuis alii adscribat' sed quispiam dixerit; qui seri possit , t ipse sibi
offensionis ac mali auctor sit, eum ab alio fastis caesus, aut bonis spoliatus, aut quapiam alia iniuria violatus Veibum aliquod contumeliosὸ dixerit3Milicet hie laesus est, vehementerque laesus, ne ine ab eo, qui fecit, iniuriam, sed a mentis suae tenuitate δ: deiectione laesus. uda enim ante dixi, nune iterabo, Nullus
. mortalium etiam nequissimus alteri graui ora atque acerbiora mala obieeerit,
quam sun estus ille& exitiosus daemon soleat,&qui sempiternas ὀobiscum g tu inimicitias, diabolus: sed ii ien hic ipse importunus. mon hominem qui
legis gratiaeque temporibus antecessit, licet in eum undique tela iaceret, euertere aut deiicere nequa tuam potuit. O LY M p. Qi od ii tunicam dilaceraui , caesariemque circuneidit, non propterea affectum sapientis virtute alienum ita
scepit. Nam eundem ipsum Paulus his verbis in Actis prae se tulit, uigid fietis, asiligentes eor me uini Eundem Dauid ostendit, cum non unum aliquem de ol temperantibus liberis, sed eum sui illi suit armis infestissimus eiularet, acerbisque luctibus atque suspitiis prosequere tui, di retque; fili mi Absalon, filii mi. Luget quoque ob communis doloris sensum saluator noster, siue caussa Laetari, siue, ut 'erius di eam, propter Iudaeo iam exitium. Ergo Iobus quoque ne eom-Wimem se sum exuisse videretur id quod est a natura atque virtute seiunctum naturae satisfacit, ac maerens eomam radit. Nam quibus eomam nutrire decorum erat, in sordibus ae luctibus iidem radebantur. Contra quibus tonderi honestum ducebatur, ii eum iniqualore, luatique iacerent, comam nutri urni, dccapilli pondus sustinebant. Itemque vestem concerpit, quae priscis illis hominibus luctus erat si hiscatio Di erit vero aliquis, qui concinnius haec ipsa volet interpretari, quali athletam quendam nudatum ad luctam, in diaboli conspectum vestem proiecisse. N ici. Neque enim amicti luctati homines sueuerunt verum illos nudos in stadium lex certaminis deduxit. Ac si uis nu-- dati iecusat, idem certamε recusat. Nam qui nudus est, aut vix,aut nullo etiam
pacto per insidias comprehendi potest. Ideoque Iosephus ille pudicitiae athleta,
oluptati illum tenere conanti, res quae habent commercium cum corpore tanta
suam indumenta relinquens, foras egressus profugit: in quo principem hominem imitatus est, qui nudus cum virtute in paradito versabatur, qui nuditatem a Deo tanquam eximium decus acceptum tantisper eustodiuit, dum violati poena praecepti vestimentorum illi necessitarem imposuit. Nam, uandiu cum adversariis ad diuinam testem perfringendam illum adhortantinus conflixit, nu- dus quasi athleta in Iutarum eauea consa at; bi autem victus est, atque a certamine repulsus, merito indutus est, cum certandi virtute nuditate quoque te ecta. Ita Prouersiorum auctor, ludi certantinisque magistro praecipit, detrahe Vestimenta eius, prodi j tenim .Nam quandiu extra stadium erat, recte Vectibus usus est, certandique virtutem sensuum vestibus texit. Postquam vero in
ream descendit, detrahe i quit, vestimenti m eius. Nudum ecum vel potius
45쪽
unctum Ortamen inire oportet. Nam nudatum esse, hoe eertanti praestat, ut ab aduersario eomprehendi non possit; oleum vero, ut, si sorte comprehelisus fuerit aliquando, E manibus facile elabatur. Quamobrem, qui luctantur, luctan-.tes aduersarios puluere persper re nituntur, ut, olei laeuitate a pulueris asi eritate superata, eosdem eompinendere facilius possint. Quod igitur illitie ea puluis, hoe item in nostro certamine res sunt terrenae; de quod i ille est oleum,liocesi in nostra lucta anxiarum eurarum vacuita ἰ& se ut illi e quieti delibutus, vincla,&qui ab iis vocantur, nexus, per iacile dissoluit; quod si pulverem admiserit, aduersari j manus nis aegrὸ euadere non polliri sic in nostra contentione, qui est animo aeutis vaeuo, is haud sacile a diabolo eaptatur. Qui vero curis, &sollicitudinibus angitur, mentis suauitate de tranquillitate, quasi olei laeuitate ob pulueris asperitatem amissa,aesia diaboli xitat manus. Iobus autem, qui humanis rebus nuneium remiserat, ipsam etiam vestem conscindit. Atque haec evin venustate quadam de eoncinnitate dicta sunt. P o L v c M κ. Id Iobi constantiam graui testimonio eonfirmat, quod nuncio duntaxat de obitu fili
rum accepto,commotus sit, caeterarum rerum nuncijs nihil eum terrentibus.
Sed neque nune quidquam praeter decorum eloquitur. solum ad lugubrem habitum tormamque conuertitur. Isitur vestibus conscissis, doloris maguitudinem declarat. tonso ver5 eapillo maerorem de liberorum interitu sui Optum ostendit. Nam ijs temporibus lugubris erat huiusmodi habitus. CH R Y s o s. Nostra hac aetate letique eorum, ut in squalore dc luctu sunt, comam alunt ille vero amputauit. idita' quoniam squalenti ae maerenti haec cura erat,ad contrariam conditionem migrare. Quare ubi ornamento & honori ducebatur coma, tonsus capillus doloris significationem eonficiebat. Vestes autem lace: uit : si res e forma ipsa, habituque externo spectetur, ad maeroris acerbitatem; sin autem ad veritatis perpendiculum exigatur, ideo ut ad luctationem nudus accedat, quo tanquam nudus athleta aduersari j eire plicati non possit amplexu. Et eritius in t -- adorauit Aminum, IM e m de meret' -- tr. m , - etiam re-rtar i c. B A s i L. Animi est esse nati, nec quidquam
firmitudinis e spe diuina habentis, diserueiati vehementius, ae rebus succum te aduersis. Vt enim vermes intra teneriora ligna procreantur, ita aegritudines atque molestiae mollio ibus hominibus innascuntur. An ver4 corde ad mantino Iobus erat 3 nunquid ei viseera lapide 3 Decem ei filii leui temporii momento, uno percussi vulnere, in aedibus laetitiae ac voluptatis, quo tempore exhilarabantur, domicilium eone utiente diabolo, oceubuere. Mensam vidit singuine respersam, vidit liberos non uno quidem tempore in lueem editos, sed tamen uno tempore lucis usara eunctos earuisse. Nullus tamen illius exauditus est eiulatus, non vocem ullam edidit generosa animi virtute indignam. illam viaque adeo praeelaram atque sermone omnium pereelebratam, & grati animi indicem vocem emisit. Nunquid Eomo fuit aeommuni sensu doloris alienus3 qui tandem 3 cum de se ipse testetur, Ego planxi supra omnem, qui tribulatur. Anxero, eum haec diceret, mentiebatur 3 Atqui ipsa veritas de eo testatur, pix aliis virtutibus eundem verum suisse C H R v s. ad Obm ad ' Hic ipse Iobus plagam acet iens, non infligens, oculos diaboli confixit, eunctas ab eo emisias sogittas exeipiens, tharetram exinanivit uniuersam. Nullum denique genus tentationis est, quod non fit sngulari quadam ratione perpessus. In iis, quae in vita molesta sunt Echabentur,Iunt ei stas, ac morbus. ω orbitas liber an, impetus inimi eorum & amicorum ingrata volutas, te fames & co ris cruciatus assidui, de conuitiar ealumniae di improbae existimationis posse illo. Atque haec omnia in unum corpus, unamque animam coierunt, de quod grauius est, necopinantem inuaserunt. Quod autem loquor, id est eiusnodi. Qisi ab egen- tibiis patentibus visereatus est, dc in paupere domo educatus,is quasi exercitatione eo lationeque munitus vim epestatis Ieuius tuleris: qui vero tam mul-
diuitiis abundet risi repentino adstat contrarium detrudarati , subitam
46쪽
mutationem haud satile sustinuerit. Namque homini non expetientia erudito laesi artiones huiusmodi asperiores solent accidere. Adho homo obscurus, ac obseuro loco natus, ac cuius fuit vita usque despecta , si es eo itium, iniuriaue fiat , non magnopere commouetur: qui vero in tam ampla gloria fuerit , at ueoinnibus quam satellitibus, x stipatorious usus sit, cunctas ue regiones nominis eius claritas peruaserit is si ad ignobilitatem ae dedeos delaps sit, idem patiatur omnino, quod is serre eo tur, ut i diuitiarum amplitudine ad inopiam statim deseenditiraeterea qui ordatur liberis, quamuis orbetur omnibus,modo non cunctos unum, idemque tempus extinguat, eci, qui reliqui seni,habet ad animi aegritudinem leniendam ; ae si restincto dolore,sui S primi interitu susceptus erat, secundi filii calamitas accesserit, nihilominus tolerabilis sit. Neque enim ea recens vulnus ossendit, sed plane iam obductum & eonsopitum: id quod ad dolorem extenuandum magnam partem obtinet. Hie autem suum illum eliorum omnem, uno temporis momento, genere mortis acerbii limo,vio lento, immaturoque interitu radit abreptum. Temporis vero locique ratio a eriores etiam morius euiciebat doloris. Tempus enim conuiui3, a que ea quaevo itibus patebat domus, illam attulit calamitatem, atque illis ipsis pro domoti sepultura fuit. Iam vero quod maiorem habet admirationem, cuncta simul
perpessus est, ut iam, quae eiulata sunt irrula ad id ipsum altero tanto vel etiam' sesqui aeerbiora fuisse videantur. Quod enim in certamine versanti usu venit, ut nihil induciarum, nullum ei respirandi spatium eoncedatur; verum ob assiduos inaretus, maiores tumultus, turbaeque concitentur : hoe ipsum huic nostro accivit. Nam ovium exitium atque incendium, boum abstractio excepit hanc vero, asinarum ablatio; hane item camelorum abductio, atque hanc se uotum iugulatio, hane demum liberorum amissio eum horribili nouoque interitus genere, Ec maxime horrifieo sepulchro e iuncta, quandoquidem eadem
mors εc sepultura extitit. Mensa, quae paulo ante estulenta ae poeulenta sustinebat, nune concisa complectitur eadauera: phialae ac pocula cum vino erumum, obtritosque artus exespiunt. Illius ealamitatis atque naufragii vim e bissimam, nouamque illam, nee antea auditam tragoediam animo, quaeso, complectere. fuerit fortasse aliquando, qui natum unum aut alterum, aut vero tertium amiserit: huic autem quam multi filii ae filiae sunt ereptae 3 Quam subito antem is, qui multos susceperat habebatque liberos, est eunctis spoliatus 3 Neque vero paulatim illius vis era absumebantur, sed repentὰ fructus omnis est
ademptus, nMue id lege eerta naturae,cum senilem aetatem minimε attigillent, sed tantum violento atque immaturo interitu. Cum una essent omnes, cum ille nee adet set, nee assidere ut saltem extrema verba ad tam acerbi luctus solatium acciperet. Imo vero praeter omnem expectationem, eum quid ageretur, ille nes iret, subita ruina oviuti sunt uniuersi, eademque iis domus laqueus ac sepulta- ra fuit. Atque bane unam ruinam multae aliae comitatae sunt acerbitates. Nam di florente erant omnes aetate, dc virtutis laude praecipui,&inter se amantes, dc omnes una, ὀc petiade mares ac sceminae eodem casu conciderunt,nec ex omnibus relictus est unus, neque communi lege Exi uis excesserunt, nee post tantam .
iacturam rei euiusquam ni ita sibi conscius fuit, nee filiorii exitiu prospiciendidata eii ei potetias: siosula enim hic ad perturbationem animi haud parum per
se valent: ubi vero omnia congressia sunt, tute laboris asium cogita, vim'; tempestati sineredibilem. Sed tamen nullum ei verbum excidit eius modi, cuiusmodi nonnulli, qui mente sunt imbecilla, solent usurpare. Eigo ad hoc ipse educa- in liberos. praeclarEque disciplina eorroboraui Ad hoe domum iter facientibus. patefeci ὶ scilicet, ut potu tam multas excursiones egentium, nudorum pupillorumque cauila susceptas, id mihi reponeremti Nihil quidem certe horum in eius sermone fuit. verum in tam acerbo filiorum casu quaedam enunciauit, quae qua bet victima essent digniora , illud ue caput augustum magnificentius quam sexcentae coronae exornarent, clarioreque sono quam multarum tu
47쪽
etiam, quias si a io matris utero si
yteri ιπι eis increpres in eo notat.
Niserio Mei ne isthaec eranti Paulo postea a me deseri oporteba: nihil enim in . . tulimus in hune mundum, nihil profecto ei tre possumus. sed antequam verba illa pronunciat, humi stratus Deum veneratur, tantaque clade allectus, de pietate erga Deum ac religione minime teeessit, sed humi abiectus, diabolo compedes iniecit, qui dixerat: Nisi in iaciem beneaixerit tibi. Testatus est naturim, testatus item est pietatem. Nam & in filiorum interitu dolori moderatus est, atque aegritudinem animi rirtute praeuertit, neque amplius ingenii seir; sed
oees illas edit, era su se m dextero matrume , uis etiam reuertari c. sed cuius tandem uteri meminit inempe ptimi illius opificis, suaeque E terra coagmentationis, primi patentis opificium imitantis. Nudus e terra diuinomunere conformatus sum, minimEsucatus, nulla re superuacanea oneratus, ac prope dixerim, a materiae concretione secretus. Ergo nudus quoq; reuertar illuc, quo nempe ad locum plangore liberum . si enim ad eum utetulia, qui in promptu est, cogitationem traduxeris, crediderisque maternam aluum, unde extitisti, tibi iurius subeundam esse, rationis decorum, atque verborum apta consequutio petierit. Quis enim mente praeditus tantam iniuriam naturae adserat, 't matris ieris, quod inde accepit, reddens, duabus rebus ad suum ipsarum interitum eo- dem tempore abutatur, atque uno commento duplicem necem faciat 3 esset v .ia ita vanitatem Nicodemi incidere, qui, eum de regenerationis lauaero audiret, Nisi quis renatus fuerit desuper, indociἡ, ieiuneque respondit: Cum det carnis . oatiuitate audisse se arbitraretur, humilibusque ratiocinationibus traheretur
ad terram, nec quidquam excelsum animo pertractaret. CLE MEN Tis. Quam
tuam quae a iobo dicuntur, sublinuus cogitari debent, at hunc moda 8 vi macelere & peccato, E terra quasi in matris utero satus sum, nudus etiam reuertaxilluc. Nudus non a bonorum possessione; minutum enim id est Ec vulgate venim ab improbitate ae vitio atque ab eo, quod vitae hominum comes est, tenebricosi, idolo. Nam si id, quod manibus tenemus, spectare voluerimus, cuncti nascimur nudi, itemque nudi efferimur, fasciis, quae ad humanda mortuorum corpora adhibentur, deuincti Etenim xltam Deus nobis aliam praeparauit, at ad illius cursum hane susicem quasi viam muniuit Q vero nobis adflersus ' dissiςultates vitae Varias ab oribus suppeditantur subsidia, quasi viaticum illa ipsa Deus nobis constituit inobisque ex hae vita dieressis, diuitiae minime comi-
tantur. Eorum enim, quae in vita habuimus, nihil nostrum diei potest, una ex- cepta pietate, cuius est nostra certa possessio. Hanc decedentibus nobis, mors nunquam eripiet: quamuis reliqua omnia vel ab inui: is auferantur: opes quidem ad vitam hanc sustinendam accepimus, atque hoc uno fructu decerpt', demi rat unusquisque breui quadam sui relicta memoria. Hoe demum en huius ornitis scelicitatis extremum; hie eumstorum bonorum quae sunt in vita exitus. Merito igitur infans, ut matris utero caput extulit, stat: in lamenta, non risiis exorditur. Nam flebili voce itae propemodum indignatur, cuius quae prima muἡera ad degustandum praebentur, exitiosa ac mortitera sibi esse animadue . tit. simul atque enim editus in lucem a susceptus est, manus, hedesque ius fasciis constringuntur, atque iis vinclis impeditus, potitur uberibus. O vitae primordiu. ii, mortis prodromum; nuper est insans ad vitam ingressus, nee interposita mora, mortuorum pannis amicitur : Natura enim finis memoriam reii eat ijs, qui nascuntur. Hue ille pertinet editi infantis eiulatus, luctuosis magnisnque vocibus apud matrem lamentantis, Cur mihi vitam, malo, tradidisti, cuius additamentum futurum erat ad interitum progressioὶ Cut me in tantarum turbarum aeuum coniecisti, in quo niuibi nato fasciae sunt exordia 3 Cur huiui odime vitae addixisti, in qua Ediuuentus miseranda ante senium miser ἡ vexataatq; consecta, & senectus ut exitiosa fugienda Nimirum asperum, o mater, est huiusxitae stadium, cuius meta est currentium occasus. Calamitosam vitae viam ambulamus, quae sepulturam habet pio diuersorio. Difficile atque infestum vi tae pelagus nauigam is, cui infernus tanquam pirat imminet. sylus ex omnibus homo nudus gignitur nullo ver armorum vel indumentorum cognato ge re
48쪽
protectus: nec ideo , quod sit . ditetis animantibus inserIor, sed ea re maxime, x: nudus ille, ae nulla re instructus ortus, tuum animum ad oram, studiumque impellat; istudium vero di solicitudo sapietiam gloriose exornet, socordiam ve- ro a natura depellat; artificia quoque propter egestatem gignat varia. Industriuenim te peracutum eum, qui nudus est, esse oportet,ut qui paupertatis stimulis concitetur. Nudus procreatus est homo, ut, eodem studio a ibito, videret, quemadmodum imbres declinaret; quemadmodum sapienter nisus arceret; quemadmodum ad repellendos ictus muniretur; quemadmodum terram coleret; quemadmodum feris ac belluis metum incuteret; quemadmodum robustiora ac valentiora se animalia domaret. Quamobrem aqua madidus, pluviaque perfusus tecta fabricauit; refrigeratus vehementius indumenta excogitauit
ictus ac vulneratus thoracem inuenit; cum manus in agricolatione occupatae spinis cruentarentur, rustiea instrumenta quaesiuit. Quia nudus erat esea bellu- is, artificiosam rationem ad eas, quae terribiles stant, exterrendas, comparauit.
Nempe igitur aliam ex alia solertiam nuditas genuit. Vt iam nuditas donum sit, munusque iniretatorium. Nudatus igitur Iobus opibus suis, possessionibus, gloriosa, murtiplicique sobole, & breuit patio his omnibus spoliatus, hae plena Mati animi voce exclamauit; δε-- sum ex Hera; nudus ιtiam rei errar u-ἰue. Nimirum ad Deum, ad illum, inquam, oeatum finem &re uietem. OLYMr.
Papae: quae isthaec est philosophiae excellentia: Nam externa quidem specie, quoadebet, naturae persoluit, disci in tuniea, vulsa eoma; sed ob virtutem ad Deum confugit,inilexis me u eum adorat legitime, atque in media aerumnarum turba conueni enter nati ae pkilosophatur, ac tum sibi, tum nobis ad aegritudinem solandam parat medicamento m. Ea est, inquit, Eoi i sancita lex, ut ab iis, quae rioa sunt, ad id, quod existit, nudus jeducatur, eademque forma in ii . tus cedat e vita. id igitur mali, inquit, passi sumus, cum a natura quidem nihil habeamus, si rebus nobis a Deo datis rursus spoliemur, quarum non multo post nobis erat amisti Q neeei satio sustinendaὶ Et quamuis acerbitatum illarum auctorem Deum esse cognoscat, nihilominus veneratur, grataque ei voluntate depositum reddit, suis ue improbum diabolum iaculis confisit. Is enim xsistronia dixerat; Si non in faciem tibi benedixerit, id est, si non improbas in te voces iactarit. Hic autem in illis, quae acciderunt, calamitatibus ad gratias agendas eomparato hymno,vocem cum diuina laude coniunctam mittit nutus
modi; Dominin D tim tum D . Facitum es, ita, tum n o famini uesia m.s As ici i. Tamdiu pater sum a pellatus, uamdiu visum est ei, qui me patrem e nstituit. sobolis coronam mihi rursus amere cogitauit. De re
bus, quae illius uni nihil pugno : illius vincat decretu:ille sator est senetis,ego instrumentum quid neeesse est, me, qui seruus sum, inani cura angi 3 dε ue eo decreto expostulare quod rescindere non positim p oz Y c H R. Quae diu in ius contingunt, libeter amplector,tc asiluere vivitiis, cum is dederit, io & in egestate vitam degere ex eiusdem consilio opto.CH Rus. Hactenus Iob doluit, Vt patrem liberorum amantem, mortuosque sedulo curantem decebat. Non dixit, ut plerique solent, prae stabat,nec experientia percepisse, nec patrem vocatam esse, quam gustata voluptate,deiectum esse Verum is x ae iis, quae acceperat gratias egit, sc ob ea, quae ante vitae exitum eum deseruerunt, Deum commendauit,
haud his verbis loquutus est, satius erat id non fuisse consequutum: ut ingratorum hominum est sermo, sed potius pro rebus adeptis gratias agedat , cunidicerei; Dominus diam ac de amissis Deum his verbis ei ferebat, Dominus asstatu, si uom n Lini, Duia ectum. Ita mirifiea illa verba usurpans, rationibus eum uxore eontendens , loquentis audaciam compressit, cum ciceret, si bona suscepimus de manu domini, mala non sustinebimus: Adde, quod c teros Eomines illud non mediocriter solatur, cum suarum cauilam aerumnarueas culpas esse intelligunt, quarum conscientia stimulatur.At ille hoc ipsum ratiocinatione consequi nulla
p.rerat id quod eius animum grauiter commouebat in quod poenas lueret pec-
49쪽
eatorum. Nam si uando in suam ille visam intuebatur,eonseientiamque sole vitiorem, de recte racia tam plurima inspiciebat, nimirum eoronis, braviis, sex-eentisque praemijsse dignum videbat. Ceni autem ad eorum mala referret oe los, qui turpissima sicinora admiserant, videretque multo se, quam illos grauiora perferte; nee eius rei caussam posset ullam exponere, ad unum Deum persu-gium est illi reliquum, atque ad Dei consilium ae decretum omnium calamita
tum caussam reuocat, ac cicit; Sictu domitis placuit, Da fi iam ε'. Neque enim sententiam domini expendendam puo. su nomen an Aedilium. Nee enim quid.
quam absonum loquar de Deo: quin eum tum ob ea, quae mihi principio est im artitus, ium ob ea, quae nune ademit, dignum laude duco. His verbis Iustu, tabolum quas telis persedit. Estque illusa iratione perquam dignum, quod tum Deo gratias Vat, nec quidquam dementis constantia remittat, eum se a Deo spoliati animaduertit. id iptum tibi faciendum & cogitandum est, non ab homine quopiam, sed a Deo tibi tua auferri; a Deo inquam, qui te tuetur aesuscipit; qui tibi haud ei inimicus; qui tibi nullas struit insidias; qui denique
quod re tua st, non ignorat.' rer item opem ij , qui migrant e vita, neque -- memoria intermittas. Nam si Iobi li ros ' spiritus hostia expiabat, dubi-- tar ne ipsetyotexis, nobis pro iis, qui deces erunt, offerentibus, solatii nihil illista, . , iri, i pD adserrii siquidem solet Deus alteri alterius caussa gratificari. Fructu etiam histri e terum nax ra capiamu : opificem enim illae assectantur suum, qui singulorum
. . , spectata utilitate, eas 'nicuique impartitur, ac tollit, atque eodem nos tempo-ρ .rta, . animi virtute & robore exercet. Nam grati animi testificatio inredui Urita acceptis secundae beneficentiae caussa est, ac materies. ita fit hi tu hi em LM, AE i5 -- Mimiai itti, vii 'in omino: senattri- Hii itan is, is, ien iam D . CHRV o TDMi. Quemadmodum in simul totura
, bis tr s. crepidine, statuarum lueb si solet inscribi, Hic, ill Eue posuit: Iia sne loco li-
P bri auctor, postquam Iusti simulachrum verbis absoluit, in erepidine hane vel .s -- ,, ti inscriptionem reliquit, In omni uiret Iob coram Deo. Nee vero pi riseria his. tes, quia de Deo non tacuit,de hominibus siluisse. sed neque peccatum eogitai in eo. ω tione admisit. Quid autem est, lab d Nos is numero aestu perturbationii ab His, . repti, verbum cicimus animi intelligentia minimὸ approbante, lingua duntaxat, impetu doloris absorpta. Hoc ille malum Vitauit, cuius de lingua fuit a verbi, improbis integra, & mens ablasphemia aliena. Et o Ddit De id est, nequaquam ob ea, quae acciderunt, iniustitia Deum aliqua condemnauit: non dixit ut plerique, Temerarius ac fortuitus est rerum humanarum eursus: erum, sicut domino placuit, ita factum est. O L v M p. In his omnibus ealamitatum fluctibus, nunquam Iobus, cum secum solus ageret, Deo indignam. vllam cogitationem suscepit. Haec enim sententia ijs verbis, coram Deo, subiecta est. Homo enim faciem, Deus cor intuetur. Iobus autem, qui praeclare erat animo eonstitutus otiosam Deo laudem detulit, improbis, insanisque cogit tionibus repudiatis, neque solum reliquarum rerum amissio,sed ne orbitas quidem liberorum eum ad contumelio ἡ maledicendum Deo cogere potuit. Ae liscet eum grauiter ferre suspicaretur exteri nihil apud Deum tamen ossendebat. neque cogitationem Dei praestantia alienam, animo e st unquam complexus sed Heo: aeus apertius, Non en, inquit, conquestus de Deo. in item duplex testimonium admiratione dignum consequutus, Nec vocem, inquit, ingrati animilestem, edidit, neque int iligentiam atque ra: iocinationem ad indignam philo-serbiam demisit. Etenim in i pientia non in verbis sed in mentis inductione quadam consistit. Pruden tia enim ac sapientia sun cito quaedam animi est, oculorum sustens oblatum, religiosorum verborum parens. Aliam quoque iobi laudem discimus non exiguam, quod neque apud Deum eius vita fuerit accusata. t ν M κ λε M. Hinc intelligimus seri non posse, ut, qui ver Deum verentur, in diaboli potestatem redigantur. Adoritur ille quidem animi virtutem conuellere; sed euellere tamen non potest: quod ipsum facto minimὸ obscuro in Iobo declaratur. Tentationum enim architecto traditus est,nec eum tamen sine Dei
50쪽
rermissa ausus es attingere; quamuis esset illi a Deo facta potestas, eod eolli-
buisset, Iobo sariendi, natisius anima excepta quod indem nec in poleos. nisi largiatur Deus,vllam aduersarius obtinet pote statem. Vicit tandem Iustux aduertarium, perinde ut Paulus stimulum illum suum angelum satanae voluntatis studio, quo Deum vere atque ex animo amplectebatur. Neque enim e me infirma esse, si imbecilla, hoe est vinei: neque in damna, calamitatesque incidere, est cadere. Verum tune demum quis cadit ac vincitur, elim intentationibus non est eius spectata virtus. C H R Ys. Dum igitur in terris degimus, nunquam respiremus, ted semper in pugilatione versemur; maxime vero com morbi calamitate tentamur; quando dolores animum pervellunt undique; quando cruciatus obsident; uando diabolus imminet ad aliquid de Deo loquendum asperiucnos incitans vehementius. Nimirum tune maximἡddecet a nobis propuli A aduersarium, nosque ipsos thorace patientiae & gratae mentis armis protegi. Haec enim tela si int diabolo acerba, haec luculenta plaga, hoc tempus elatissimae laureae. si quidem boe beatum Iobum maximE illusu est, hoc celebrauit, quod,
comtentatione, egestate, morbo quateretur, eonstantiam retinens, necuid uam est tamen animo immutatus. Verba illa ad agendas gratias compolitas.
illamque spiritalem hostiam Deo obtulit. Victima enimve Aa illa erant, DonM-nus dedit, dominus abstulit, ae reliqua. Ergo nobis quoque illud semper D Gundum est, ut ita tentationibus, aerumvis atque insidijs ireciosam Deo laudem
U M.t m p si AH ha nou,r Dei astinera oram gemina, OC Hκ v x. d tandem est, cur angeli Deo quotidie assistentes indueantur Vt intelligamus rebus no stratibus eonsili; atque ab ijs rerum, quae agutitur, diebus singulis rationes re- ' ferri. Mittunturque sinsulis diebus angeli ad rem quampiam administrandam, barere in m quanquam est id nobis ignoratum. Ανοι vi NARi i Narrant illi quidem hoe tectiona item loeo iusti inuictum robur. Diabolus vero hominis constantia exulceratus, b i- catena nouas fabricat machinas, senusque tentationis nouum conatur illi admouere. της , Otis iv Li AN r. Venit in megium angelorum quasi captus e nam illum rudebat,su- ας, ἰά,-- eamque meditabit r. Dieitur autem in mediis an locum emtibus versari, ut obum eum Aeposcit, ab eius procurandis rationi ous angelos alienet. sed qua tam se mdemum ratione assistunt angeli Deo An vero administri spiritus a diuino obie- rei iis squio discedunt aliquando Verum quid tandem suetit, quod a sua creatura opi- se pote Mescem secernere queat λ Cui, propheta teste, eunctae nationes ut cadi gutta, ac ra a Mose momentum staterae reputat x sunt. Qua item ratione diabolus angelico digna- Oex . litetur eonventu 3 3c verba usurpat pernicies ε& orationem a vera haurit vita3 ae eam , c; communio luet ad tenebras 'quae conuentio Christo ad Belial ὶ Praesentiam lu- mala up : ea ei ς tenebrae serre non si int, neque probitatis hostis vitae propinquitatem. Er- plane constetio religiosa est huius loci quaerenda cognitio. Duplex igitur hie nobis suppe- titeram , ioitat theoria. Etenim, clim D i natura nequeat circumscribi, in eius consse ii merbo rerum uniuersitas posita est; atque is etiam qui defecit Diabolus. Verum non νία, recent in perinde satanas, qui maledictis atque odio prosequitur Deum, in eius conspe- esse , vel ctum venit, ut naturae illae, quae, quod Deo propinquae sunt, vitium ignoranti cuer a. '- tNam quod Deus eunctis adest locis, ad eundem diabolus dicitur accenre Neexero ad eum adire dieitur, quasi vitae ipsius sustineat propinquitatem; sed ideo, tine tur, Oe quia eius, qui nequit definiri loco, non potest sugere obtutum. Ita diaboli in interpretiuior nium inuidum, dum prophetae virtutem sui tesse vulnus suspicaxur, quem- met retur admodum multos in eandem impellat calamitatem, crudelem init rationem. Nam ex peccandi societate scelerum poenam vitare se posse arbitratur. Ita infe- dis malis pietatis tulti abefactare eonatur. In rerum, inquit, ' abundan-- ut
tu eum, cui victum subministrat, agnoscere vestro muris tributum est. Restati turi