장음표시 사용
41쪽
I CAP. II. DE PHILOSOPHIAriae apud Ebraeos philosophorum sectae quod labefactatae, aut amisIae verae sapientiae, certistiinum fuit signum. Prae ceteris Pon faei, Sadducaei & Elfari celebrantur. Hi si ex doctrina pariter ac moribus aestimentur, Pharisaei quidem cum Stoicis, Sadducaei Cuin Epicurastis, Essaei vero cum Pythagoraeis haud inepte comparari posse videntur. Pharisaei tamen animarum quo quutransmigrationem admittebant, quae recepta veterum philosephorum plerorumque fuit
Rehus omnibus Iudaeorum pessum euntibus, natus tandem est & felicitatis verae, S sapientiae restaurator, Christus. Huius qui sequebantur disciplinam verae diuinaeque participes facti suntlapientiae, seteris di tenebris oberrantibus. Et plerique sane Iudaeorum, Christi doctrinam aspernantium, ex eo tempore ieiunis de ritibus & ceremoniis disiputationibus, omnem philo Ephiae circumscribebant ambitum. Nonnulli tamen tandem mariorum placita de arcanioribus quibusdam sapientiae capitibus collegisse dicuntur: ex quibus Ahibba ille celebratur, quem auctorem libri Iezirab liue creationis serunt, quiue quinquaginta annis post desblationern urbis ac templi martyrio finiisse vitam dicitur. Huius distipulus R. Simeon filius Iochai suit, qui auctor dicitur libri celeberrimi Sohari
42쪽
s, XII. Et haec fuere Iudaeorum studia usque ad annum post Christum natum millessimum. Tunc enim expulsi Babylone magno numero in Europam, praesertim in Hispaniam, se receperunt, Graecanicamque, maxime Aristoteli cam philoisphiam, ad exemplum Christiano norum sectari instituerunt. Atque haec literarum, studiorumque apud Iudaeos ad hodiernum usque diem permansit ratio, ut nonnulli Aristotelico aut Scholastico more philoso- Pharentur, alii autem maiorum placitis secretiorique philosophiae,quam Κabbatam vocant,
. XIII. . Dogmata itaque praecipua philoλ-
phiae Ebraeorum ut intelligantur, a communi& exoterica, distingunda fuerit subtimior &acroamatica philosophandi ratio. Illa in libris Mosis continetur, in quibus & rerum omnium ortus, & humani generis natales, mali quoque prima origo. & quae ad veram felicitatem hominum, moresque rite componendos, rempublicam denique prudenter in siluendam & administrandam pertinent, tam persipicue, tamque plane eXponuntur, Ut neminem nisi omnium rerum ignarum, fugere queant. Qui autem ex recentioribus
philosophiae Mosaicae restauratorihus strictius verbis Mosis inhaerent, in doctrina naturali tria omnium rerum principia fla-
43쪽
AE CAP. II. DE PHILOSOPH. EBRAEOR.
statuere solent materiam, lucem, & spiri
Κabbalisticae autem, siue sublimioris philosophiae Ebraeorum capita praecipua huc redeunt: de decem Sephiroth siue nume rationibus, hoc est persionis & attributis diuinis, itemque quatuor mundis rabbalisticis, seu rerum omnium ordinibus, subtilissime dis putant: eiusdemque commatis sunt, quae detriginta duabus semitis sapientiae, quinquaginta portis prudentiae, Adam Κadmon &α multis verborum ambagibus docent. Rerum
porro omnium ortum per emanationem a
prima causa explicant, & de retractione rerum omnium ad primum Ens, verba faciunt. Diuinis nominibus magnam vim ac potentiam tribuunt, quam qui intelligat, eum mirabilia perpetrare polle. Solliciti quoque valde fiunt de angelorum uatura, i nomminibus, ossiciis, operationibus, idque ad excessum usque, ut nonnulli S magiae incuserant suspicionem. Spiritibus porro co pora tribuunt, animasque &Messitae & omni una hominum in primo omniuna rerum ortu productas contendunt, de quarum reuolutione etiam prolixe disserunt. Denique& spiritum naturae admittunt, quem Sandalphonem vocant, cui operationes mundi materialis sint tribuendae.
44쪽
CAP. I i. pHILOSOPHIA GENTILIUM, SPECIATIM BARBARICA.
na, l. L. Sabaei quinam g. XVI A latica est HI Guldaeo Ilim Nil ophia incerinrum, tui Persarum, vel iis ritibus consessis. S. Moenicum, I Sabaeo- XVII. rum,uel Indorum. I. II. Arabνm p/ilosophia post chaldaicae Psu ophiae Ma/omnis orsum, qua- auctor Zoroastres irem lis Τ g. XyIIa . Lquas partes excoluerint Indorum PhilVophi CF. g. III. mnosi istae dicti, quo-Η abeses illorum H I. rum verum diuersaesunt cae, IV IMI I. XIX. . iRerum omnium in certas Iliorum philosophia mora classes distributio.g. V. Iis β. XX.
Laudantur ob morum pro- - ctor g. XXIII. hitatem. g. X. propagatia per Sararῶ-Phil opsiae Per caesium, . tum collegia, g. XXIV. ma,*. XI. Doctrinaesublimioris os. Ffoenices quae sudia co- cultatio, S. XXV :luerint, g. XII. quid in geometria, ast γPhilosiophiae moeniciae nomia, ni camericima
summa, S. IIII pradstiterins N. XXVI. B Quid,
45쪽
svidin eoemia λ S. XXVI. Barbaricae psilosop/iactulorum theologia fi πιν flumma g.XXXV.ssologia, I. XXviII. 'Magoras quis f.XXXVI. Thracicaae philosephiae Italicam phil ophiama in Oroeus I, IX. condit: di cipuli eius reti Thraces ad honestatem successores. 6. XXXVII. B virtuum eruditiis, S. Disii inae Magoricae XXX. rario. s. XXX UlII. Duplex docendi ratio: δε- Duplex docendi me MorinaeOrphicae Amma dus : dedi bolis f mι- S. XXXI. meris 'thagoricis. F. De Zamrixe alis Tgra- XXXIX. cum Nilo M SINXII. De Hrmonia mundi PF. Druides Bardique GaID- . tha rica g. XL. rum fi Ceuarum philo P0μIogiae mi/agori- sophi, forumque offici- eae summa g. XLI, ωνι. R XXXIII. Psilosephiae moralis P Praecipua Druidum dog. thagoricae summa Lmata, g. XXXIV. XLII. g. l.
GEntilium philosophia, ut nunc ad reliqua
progrediamur, in Barbaricam S Graecanicam dispesci potest. Barbarica vel orientalis est, siue Asiatica, vel occidentalis, siue Europaea, quibus nonnulli Africanam addunt. g. ll. Orientalis flue Asiatica fuit vel chaldaeorum, vel Persarum, vel Phoenicum, vel Sabaeo rum, vel denique Indorum. ι,.lli.
Et ad Chaldaeos quidem quod attinet, philosophiae antis uissimis temporibus apud eos floruisse studium, magna consensione
46쪽
sone omnes tradunt. Auctor conditorque philosophiae apud eos Zoroaster fuisse dicitur, qui tamen cum aliis eiusdem nominis non est confundendus. Id ethm ex argumentis haud duhiis colligi potest, praeter theologiam & physicam , diuinatrices artes& astronomiam cum astrologia diligenter eos coluisse. Certe quicquid ceterarum gentium philosophi de siderum motu & operationibus tradiderunt, id omne ex Chaldaeorum fluxisse disiciplina, haud immerito cense- tue. f. lT Quae in philosophia illorum principia atque hypotheses fuerint, vix certo definiri potest. Si Graecis quibusdam scriptoribus credimus,
mundi materiam semper extitisse voluerunt. ipsis autem formam , ordinem & Ornaintum a diuina prouidentia constitui e mere .rorum causas in astris & eorum influxu quaerebant e terramque scaphisormem essest& cauam siue oblungam & excavatam sibi persuadebant,& quae alia erant eiusdem com
His plura praesertim de rebus diuinis adis di possent, s oracesia Zoroastris a Michaele
Psello collecta, genuinam veterum Chaldaeorum mentem exprimerent: iuxta haec enim Zoroastres Omnes naturas diuisit in tres claς ses, aeternas; alteras quae initium habuerunt. fine cariturae; tertias, peritura
47쪽
f. VI. Prima itaque classis Naturarum est aeterna,& supremum continet Numen. quod Patris nomine insigntulit, a quo duo, mentem ac animam generata perhibent, Triada adeo in diuinitate statuentes. Luculentum enim est illud Zoroastris effatum t Ioto enim mundo tacet Irinitas, tuis unitaδ initium est.
Secunda classis rerum est, quae initium ha-huit & Carebit fine, quaeue aeuiternae a quibusdaπ'dici solent. Naturas huc spectantes nonnulli hoc ordine collocant; Intelligibius sintellectuales : Intem ales fontes; inperarchii veI Principiat, Agonii Dii; Zonaei Dii; An-.-Dsemones; Animi. Quibus nominibus partim diuinas proprietates, & ideas rerum omnium in Deo, partim diuerses spirituum odidines Indicasse videntur. Fontium seu Patrum
Fontanorum atque Principiorum crebra Ceteroquin mentio apudDionysium Areopagitam. Sedem autem aeuiternis his & incorporeis naturis in supramundano lumine tribuebant, quo nomine proximum a Deo ςifluuium, infinitum, itemque corporeum ac lucidum batium, ldesignabant.
Τertia denique elassis res corporeas &corruptioni obnoxias complectebatur, quas iterum septem ordinibus seu mundis circumscribebam, quorum unus e Frein erata
48쪽
rres aetherei, & tres corporei. Daemonum po ro statuebant duo genera, honos & malos: b nos lucem, malos tenebras vocabant: & horum iterum pro materiae & corporum, quibus gaudere eos putabant, diuersitate, varia statuebant genera.
Persae philosophiae suae auctorem itidem Zoroastrem quendam laudabant, quem diuersium esse a Chaldaeo isto, viri docti probant. Veniebant autem apud illos Μον-rum nomine, qui sapientiae studiis literis que vacabant. Vos inter duo cum primi celebrantur, a quibus philosophia Persarum insigniter aucta dicitur, in sipes & Ophanes, quorum ille tempore Cyri vixit, hic Xerxem bellum Graecis inserentem comitatus
S. Laudantur cumprimis Persiarum Magi obesi sciplinam seueriorem, temperantiamque& castitatem, ut iustitiae & roliquarum virtutum studium. Exteriori eultu & auri usu sibi interdixerunt. Ciuilium quoque rerum admodum erant periti , nec ad rempublicam administrandam quisquam
Doctrinae illorum pauca ad nos perum nerunt Vestigia, Sunt qui dicunt, Zoroastrem res omnes in tria genera distribui
49쪽
se, & primae quidem illarum parti ab eo Horon Ozen praefectum esse, quem oracula Patrem vocant: ultimae Arimanem, & mediae -- thram, huncque ab oraculis alteram mentCm vocari. Prima autem pars res aeternaS, altera initium habentes sed expertes interitus, tertia obnoxias corruptioni, complecte-hatur. Alii contra Zoroastris ita reserunt mentem, quod duos vel ut Deos, unum boni, alterum mali auctorem statuerit, sibi inuicem aduersantes, alterum vocatum Horomazen, alterum Arimantis: Rediatorisque velut partibus inter hosce funditam Mithram. Elementa quoque, sidera, coelum, pro Diis habuerunt Persiae r & e sideribus solem. eX elementis ignem maxime venerati lunt: id quod cum Chaldaeis itidem illis commune fuit :a superstitione autem reliquarum gentium alieni fuerunt , quandoquidem neque templa, neque statuas. neque aras eXtruCrelolebant. De divinandi artibus, magicisque ritibus, non necesse est hic quicquam di
Succedunt Phoenices, quorum longe maxima apud veteres erat celebritas. Hanc& commercia maritima, & literarum studia,&inuentae artes praeclarae, illis conciliarunt. Graeci omnia sere, ipsasque literas,a Phoenicibus acceperunt. Nec tamen dixerim, eos
literas inuenisse, quod sorte de numeris &
50쪽
23 arithmetica concedi potest. Astronomiam eos diligenter coluisse constat. Imo nullami hilosophiae partem intactam reliquerunt, si Graecis quibusdam scriptoribus credimus.
Pythagoras it que aliique philo Ephi Phoenices quoque philosophiae causa adierunt: uti Thales, atque Zeno Cittiaeus, uterque celeberrimus inter sapientiae doctores, ex Phoenicia fuere oriundi.
Ast de doctrina Phoenicia nihil certi asseri potest. NeC enim de ea aliud quid nobis
Fonstat, quam quod ex fragmento Sanchu-niationis ab Eusebio conseruato, nobis innotuit. Geogonia orbisque ortus in eo traditur hunc in modum : principium omnium esse aerem caliginosium, ac spiritalem, ac chaos turbidum tartareum. Haec autem infinita fuisse, multoque tempore sine termino. Cum vero Spiritus amore principiorum suorum tangeretur , faciam esse commixtionem, eique complexui nomen cupidinis inditum. Atque hoc fuisse principium procreationis omnium. Ex complexione huius spiritus factum este me, quod nonnulli limum . alii aquosiae mixtionis putredinem esse velint, ex quo omnium creaturarum generatio prodierit.