장음표시 사용
181쪽
ipsamet autem speeIes intelligibilis est spiritualis qualitas; & forma- lis imago repraesentati obiecti diabolico intellectui impressa, tanquam partialis causa intellectionis obiecti. Nam nulla emcax ratio hanc nocessitatem sundat; quandoquidem virtus haec cacodaemonis in Illecti is va, utpote spiritualis,sola sui applicatione ad objectum intelligendum immediate ferri potest i quare praelata intelligibilis species uti superlua reicienda est . Quinimo si huiusmodi specie egeret, adhuc Illam
ad cognoscendum seipsona expostularet, quaeque a nemine sanae menistis admittitur , Ω ceu frustranea rellitur : atqui eum nulla major inistio sit de czeteris intelligendis , quam de seipso , tanquam uae cognt-tionis objecto: itaque veritati magis consona doctrina haec asserta viis
IV. Substantiae huic diabolIcae intellectus, seu virtus ista ad intelli
gendum ad luculenter seipsum, atque quaecunque chjecta a suo esse semota intuendum deseruit: etenim objetium sot male intellectus est verum uti verum, sive verum apparens 3 quodque autem dupliciter intelligi debet, universale nempe, 2 particulare . Verum namque univeris sale iotelleictum uti sapientem specificat; Verum tamen peculiare illum uti scientificum dumtaxat determinat idcirco callens nominatur daemon , quia verum in genere intellectu suo intelligentia pleno percipit, ideoque maxime scientificus est nominandus. V. Est io itur summa animadversione notandum , daemonem per suum peccatum minime amisisse illa, quae sunt ei naturalia, tisistimum ex parte intellectus: nam, ut supra dicebam , in eadem virtute intelligendi, cacodaemonis natura potissimum constituta videtur 3 qua. de re ii per peccatum esus intentia destrui debet,at, ipsamet essent Iadaemonis,imbidem daemon erat destruendustac proinde etiam post letha . te eius mendum , totam scientiam naturaliter ei debitam squidem retinet. Etenim peccatum nullius naturae est destruisti uuin , sed divinae gratiae solummodo expulsivum , tanquam ei essentialiter oppositum , seu prorsus cum ea i ncompatibile. Neque deinde ulla ratio apia parere potest, quare daemon Per suam culpam a se patratam , suam amiserit scientiam,aliaque ei naturaliter debita. I. Modum , quo daemonis intelligentia circa obiecta notatur , EX dictis utique in sero, illam secundum intrinsecam sui exigentiam haud esse aenigmaticam , abstracti 'am , seu ohscuram , sed prorsus claram s.3t intuitivam decla I arx tenemur: etenim nullum est excogitabile im
182쪽
pedimentum exterius , interiusve, quo Vare,& intulit ve cuncta creaiata obiecta percipere nequeat . Tantomagis quia huic naturae spirituali daemonis utpote undequaque persectae in genere naturae creatae modus integer , & clarus intelligendi spectare debet. Unum dumtaxata daemone intuitive obffectum minime agnoscitur , nempe summa, &inis creata majestas Dominus Deus , quoniam intuitiva Dei cognitio aliud non importat , quam ipsa Dei visio beatifica , quae naturaliter nulli purae crεaturae debita esse constat , praecipue cacodaemoni ob suum parit ratum scelus , cum quo quaevis supernaturalis beatitudo incompatrubilis prorsus est.
VII. Licia substantia haec spiritualis daemoniaca de Deo agnitI
mem confusam atque abstractiva in habere non sinat: quandoquidem si a posteriori, seu ex creaturis procul dubio homo est valde cacodaem nis natura inferior Deum existere tanquam ens omnibus possibilibus persectionibus praedium , omniumque excogitabilium ire persecti num omnind expertem suo ratiocinio recte agnoseere valeat , sortius est haec vis , seu facultas daemoni tribuenda , uti a materia haud imp dito imb penitus alieno, Deum percipiendi atque agnoscendi , atque de eo maximam crenitionem licet abstractivam tibi concedendam unusquisque sane ita indicat ε cum longior sit haec cognitio etsi abstractiva de Dis ita daemone', quam in homine . Et sane omnimoda , δe invi cibilix de Deo ignorantia tanquam possibilis non sit admittenda , uti
unanimiter fatentur Theologi , cum Dei existentia,elusque attributa, atque persectione& non aded probentur se quam evidenti ratione ostenia dantur Iigitur Cacodaemonibus attenta eorum natura abstractiva de Deo huiusmodi cognitio profectb tribuenda videtur.
Vil L Jam verb ab instanti creationis suae cacodaemonem secundhm sui vites is urium semper tenuisse, atque tenere scientiam, totius uel
pae naturae creatae , & praecipue inferioris , corporum cunt,orum coelestium, elementorum, mixtorum'. vivontium, non vivendium , singuis
Iarum rerum specierum i itidemque pol lare notitia scientiarum mmnium, artiumque illarum adhuc,quas homines eorum industria adiapisci solent. Haec namque universalis exigentia ad integritatem inia lin ectivae naturae per illa et, quae ad eadem intella stione in actu secundo Perfici tyr, cui esset gratis circa eius naturam totam intellectivam, pecnitusque a materia semotam desectus tribuendus. Tanto magis si h hinmam,s intellectu adcb illo inissis , de tamen cuncta praefata perpen-
183쪽
dere valeat, sertius itaque daemon summopore latelligens haec . nni
capere potest . Et sane posita in cacodaemone omnium relatorum rumstitia , quaero, unde haec esset insurgenda P non ex ipsa daemonis intel lectiva substantia, quae tanquam integra in ratione naturae, & minime per peccatum est imminuta, uti iam supra constati non ex ipsis obiectis intelligibilibus , cum nulla sit maior ratio de uno, qu m de alio intelligibili obiecto, idcirco vel omnia, vel nullum cognoscere Deberet: non demum ex Dei voluntate, cum nullum sit in Sacro eloquio vestignim, ex quo id erui valeat; imo uti naturae totius Authoe illam secundare tenetur: itaque si cacodaemon haec omnia noscit. non est quare ea ab instanti creationis non noverit, cum sit ipsa mei su natura intellectiva, quae semper ab eodem creationis instanti eadem fuit.
IX. Verlim singulorum individuorum cuiuslibet speciei numerum , paritatem , atque disparitatem, eorumque modum creandi , κquid simile, cacoda monem semper Ignorasse, M ignorare, quisque ea tholicus sanae mentis fateri tenetur , puta quot nempe culices, quot simices, quot cinises, quot maris arenarum exigua, quot esse caelo. xum sidera , quot demum siugulas res numericas creatas penitus scira
non posse r etenim hic distinctivus intuitus solius infinitae divi nae mentis character est nominandus, iuxta Sacrum textum sa , Qui numerat mulaitudinemfeliarum, , omnibus eis nomisa υοeat. 2 ia quinto eiusdem Psalmi versiculo, Maguus Dominus uiner , in magna virtus eius, O sapientiae ποn numerus: ὀc per hoc haud laeditur daem nis scientia, quae tanquam creaturae suis limitibus necessarib assecta esse
debet: notio autem disparitatis , atque Paritatis unitatum rerum ex cognitione numeri ipsarum utique oritur: quemadmodum creare s lius divinae omnipotentiae est attribuendum . 2 cacodaemon id, quod est ei incompetens, sine temeritatis nota appetere nequit; quare ca-
codaemonis intelligentia erga praedicta obiecta pariter ab illa Dei palam discriminatur, nempe ex parte modi concipiendi obiecta tum intensive, tum extensive ex obiectoru multiplicitate,ut iam exposuimus. X. De praeterito tempore dumtaxat 2 de praesenti cuncta prae sata gabre intuetur daemon quid autem sit de suturo, recta methodo discutiendum erit λ Nomine igitur futurae rei non actu existentis, M
184쪽
lanter perpendatur , plura sutura notanda sunt', quintam simplicite ' contingentia appellantur, k merὲ naturalia; & illa esse assero, quae indifferentia ad esse, & non esse omnino sunt nominanda 3 itaut eorum effectuum exitus cuicunque intelligentiae creatae sit incertus,tanquam' utique illi penitus ignotus: sc sutura belli victoria, futura pecuniae Inludo amissio sive adeptio, sutura dignitas, sive futurum dedecus alicuius infantis , & smilia, quae omnia incerta χ omnino indifferentia ad est e,& non esse , scilicet ad utramque contrarietatis partem quipphlabefiunt. Dixi anerὸ naturalia I etenim alia quoque futura contingentia simpliciter talia , attamen non naturalia, sed mere libera nuncupantur , quae adhuc eadem incertitudinis labe Iaborant, cum sine simpliciter ad eorum effectuum producendorum voluntaria , quatenus a creata voluntate dependentia esse videntur e sic peccatum crastinum Francisci actio Sacerdotis , ductio uxoris , 2 similia contingentia omni illi dicuntur , 2 libera simul. uti a voluntate creata productio. nem habentia, nominantur . r, Aliud assignatur futurum , quodque viterum necessarium nat tale , alterum necessarium quia revelatum dicitur prius cum omni contingentia privetur secundum legem aeternam ab Authore natur, conditam non potest non esse et sic crastinus solis ortus , seu motus sirieerum suturus in huius 'animi fine, Se similia, quae non esse nequeunt, utura naturalia necessaria communiter vocantur . Posterius verti adishuc non esse non valet, I uti tale fatemur; quia nobis ita a sacro eloquio revelatum tribuitur: sic sub futuro Antichristo , totius orbis sarienda consumptio, mortuorum ventura resurrectio,iudicium univeia sale tremendum, & caetera , qute cuncta uti dogmata vera de fide ca- tholica firmo animo profiteri tenemur : etenim necessarid eorunt, m 'nimeque esse nequeunt 3 quoniam Christus Dominus,qui nobis dignatus est hanc tradere doctrinam , cum si infinite sapiens, nequit falli ,δe eum sit infinite verax, fallere nos necessario nequit: ipsemet de s ipso penes Ioannem testatur,ilao Iiam ura, verrtaI. His porrectis. X l. Λssero igitur primo suturorum,quae in determinatam, & falli hllem causam habent , seu contingentium , aeque at esse, & non esse indifferentium meth naturalium liberorumque . explosa quavis haemtatione,omnive procul timore cacodaemonern penitus esse expertem,ea
celebre catholicum dogma , eui viri versalis sanctorum Patram asse
185쪽
verbis: Annuntiate qua ventura sunt in futurum , scremas , quia Dii esis vor . Intuere igitur mecum , lector, dictiones illas , & Du- enus, quia Dii estis vos , indicantes non ali ad , nisi horum futurorum intelligentiam solummodo esse Dei increati χ per essentiam immorta- lis, non igitur creaturarum quamvis excellentium , & ipsius met Pro-
quoniam ego sum Deus , O Mn est ultra. Daur , nee s similis ymi , annuutians ab exordio novisymum , O ab initio , qua nec dum facta sunt 3 necnon Danielis υ Et respondens Danie I coram Rege,ait: M erium, quod Rex interrogat, Sapientes, Magi , Arioli O Aruspiaces Maueunt iudieare Reai , sed es Deus is coeIο revelans mysteria,qua indiexis sibi Rex Mabusodoubor , quas ventura funt in novissmis,stmporibus di signum ergore argumentum certissimum est ex hilco scripturis erutum , praescientiam futurorum horum cacodaemonis inis, telligentiae omnino absonam , 2 indebitam , sed tantum divinae meneis attributum esse decernitur . Qui nimb sensus sacri textus literatis semper est attendendus, uti verum fidei dogma , tanquam immedia- th de ore Dei procedens , dum nullum absurdum , inconveniens , aut xidiculum sequatur , ut hic cum omnibus sacrae paginae interpretibus' suppono , praecipue penes Patrum priocipem Aurelium Λugustiuumcd de Doctrina Christiana HIdem docent adhuc , nemine discrepante , Ecclesiae Patres. Sic Chrysostomus in Ioannem , certa pradictio futurorum iminoristiis Dei dumtaxat opus est . Origenes ce) contra Celsum , praedictorum futurorum divini es sermonis ebaracter. Tertullianus in Apologia H idoueum, vinor, testimavium divinitatis est veritas divinationis. Iustinus In lib.quaestionum a Gentibus propositarum ι). Eusebius sυdo praeparatione evangelica so . Damascaenus sm) . ΛnisImus lib. de casu Diaboli M. Hieronymus in illud Isaiae sc supracit. sic explicans
186쪽
praefata verba , ab iuiti, considerate , prinὸr me uultur sit Detur xec alius potuerit scire ventura , nisi Vo , qui per propbetas nuncia quae facturus fum , ut dum praedicta complevero , divinatione probe divinitatem. Et post pauca concludit, nullumsciatis Deum, nisi eu , Mi .ae futura cognovit. Idemque Sanctus Pater in illud citatum D nielis saὶ ait, Frustra igitur ab hominibus quaeris in terra, quod Deusta solus novit in caelo . Λliique communiter Patres idem docentes omitistuntur, ne lectores molestia afficiantur . XII. Huiusmodi tutam doctrinam ex evidenti ratione suasam in- tueor , eo quia nullus apparet modus, quo cacodaemon iuxta intrinsecam vim intellectionis suae horum suturorum scientiam habere possit ἔ. etenim sutura vel in se ipsis, vul in eorum causis agnosci valere utrnon in se ipsis , cum haec sutura nihil sint , aliter fututa non essent , 'sed tanquam quid actu extans , esset praesensi neque in eorum cati sis, nam adhuc istis suppositis uti naturaliter agnitis , semper tamen eas- - dem uti contingentes, atque atque indi fierentes ad esse, & non esse aris 'bitramur , aliter futurum ipsum non esset contingens, sed necessa rium, quod est contra suppositum. Et quamvis debite applicata causa naturali, necessarib ejus effectus sequatur iuxta naturae cursum , tamen haec ipsa debita naturalis causae applicatio cum omnibus circumstantiis necessario est contingens , Se aeque indifferens ad esse , 2 non esse, cum de hoc futuro contingente sermo formetur. Quare argu mentum Vasquea ib), Divi Thomae e), Bona venturae id , aliorumque,' tantum de caulis naturaliter necessariis, non vero de contingentibus
atque mere indifferentibus profecto intelligi debet ε uti sane caeteri communiter Theologῆ quoque latentur. Λ sortiori Idem asserendum videtur de suturis liberis, quae nullam connexionem certam cum arbitrio continent, quod sui natura
semper , quavis posita libera determinatione, mutabile atque variabiis te est velle quae noluit, 2 nolle quae voluit potestatem habet . Uerum tamen est , cacodaemones sutura contingentia libera posse aliquando scientia aliqua conjecturali divinare ex aliquibus probabilibus indiciis, sicuti praecognoscunt saepe medici ex tactu pulsus, R urinae la- spectione, sani late vel morte Infirmi, ita caco daemones, qui experien . tia quinque millium 2 pluriu amorum pollen cum sciant e ad quπT homi
187쪽
hominum voluntate, Inclinara soleant, libera sutura saepe coniectantur; non verb haec certitudine aliqua divinare possuntdinam si hoc esset, ea coda mon Job non tentasset, utpote qui eius suggestioni non erat assensurus , idcircd suturorum liberorum contingentium cognitio soli Deo competit, ut habetur ex scriptura Isai. 46. Ego sum Deus , ω non es ultra, non es similis mer annuntians ab exordio novissima, ab initio qua nondum acta Innt. Tanto magis quia determinatio ad huiusmodi futura saepe est cordis secretum , quod cacodaemoni est
prorsus ignotum . Nomine secretorum cordis intelligimus in praesenti internam mentis cogitationem , seu affectum voluntatis nullo modo manifessatum quare hujusmodi actus mere interni spirituales Coistitationis, x volitionis,cordis secreta appellantur, quia in secreto coris dis nostri sunt reposita . Et haec cacodaemoni esse penitus ignita nemo
unquam haesitavit etenim solius divinitatis propriam scientiam esse, sacra eloquia comprobant,delemiae sa , Probηns renes, O corda.Et b, pravum es cor homiηis , inscrutabile , quis cuπουis illa d λ Ego Deus scrutavs cor. Sapientiae c , stela renum illius tests es Dominus, ct cordis illius scrutator. Q , Redde Anicuique secundum vias suas , quas nosi eum habere iv corde suo : Tu enim fotas nisi corda filiorum hominum. sn , Scrutans corda , O renes Deus . Quare Apostolus ad
Corinth. t j ait , quae sunt Domini , vema novit nisi spiritus Domitni , qui in ipso s
. 'Xm. Ex nonnullis hN obiectiones oriri possunt, quae cacodaemones praefatorum futurorum conscios esse,ostendunt: & primo in ethnicorum idolis loquentes cum iisdem . a quibus. futurorum eventum petebant ,
R de facto responsum cum praesagio obtinebant , & poti 1simum id ,
quod ab eis praelibebatur ε ethnici sortiebantur , iuxta eorum responissa sive bonum, sive malum consequebantur .. Secundd cacodaemoniuniversalis scientia est debita , praecipue Astronomiae, & Λstrologiae ; ex quo si h Liusmodi scientiis praeditus homo esse potuit, quibus futuis ra praevisa , eorumque tempore pervento iam consequutus est ue sortius 'tacodaemon in intelligentia homine sublimior , praestantissimus Λ-stroloeus est iu licandus , id ed quaecunque futura praesagire valet. Nihilominus quantum ad primum , quas unquam adversarium l d a. P ralipomenon ev.f. e) Ffumorum P,
188쪽
certiorem seserit, idola Ethnicorum suturaeis praesagisse, , di ea sem per accidisseλ iam te, Adversari mi,inscium intueor in oris cacod em n s loquendi, qui semper Gentes ipsas decipere intendebati . etenim cacodaemon in sua locutione haudquaquam uni vocis terminis, set vocibus utebatur R. illos in suis responsis terminos, illasque vocex
multiplex significatum serentes adhibebat qui vulgo aequi voci termini appellantur in , seu integrum aequivocum periodum proferebat. quo, quomodolibet res praevisa accidebat , semper luxta datum responsum velificari conspiciebatur , ut bene docuit Divus Augustinus svi hiaverbis , daemones folitos ea arte sua oracula contexere , quomodo cumque res caderee , verum dixisse viderentur .
Eadem locutione Lactantius asserit ib) Eos s senicet demones ut eoufiliorum Dei penitus ignaros solere , refoοca in ambiguor exitur temperare ἔ uti competit illud idoli dicium ali- eui postulanti , an esset in bella moriturus , idolum sic reis spondit, Ibίs , redibis, non morieris in bello ; qui autem loquendi modus duplaei sensu scatet, ob diversum illius particulae non casum snam si caderet supra redibis, hoc sensu polleret, flagitantem illum
In bello fore moriturum in domum suam minime reversurum , se eus vero si supra morieris ly non caderet, utique oppositum indicatum haberetur. Aliud oraculum Delphicum praedicto in ariu i vocatione assimilatur . scilicet Go re , AEacida, mansts vincera posse di adeo ut, vel AEacida victor, vel victus fuerit , dum praelium cum Romanis indicebat , semper huiusmodi idoli responsum verificabatur: etenim pratis. tus loquendi modus multiplex significatum , aequivocumque congenitum praestare sensum Videtur; proindeque quovis placito suturum hoc. suum eventum protrahebatur.& haudquaquam versuta oracula salii, socordes Ethnici intuebantur 3 a debui Deorum verum cultum , mationemque ab iis consequendo, divinitatem aemulati fuerint, ut bene Tertullianus in Apologetico sc , Damoneruinquit, sumense; quas dam semperum sortes , amulantur divinitatem , dum furantur divinationem. Qua de re etsi aemulatores divinitatis appellantur , non quia
vere sutura praedicta praesagiunt, sed ad solam duntaxat ostendendam
invidorum ea daemonum versutiam , divinitatem aemulari dicuntur:
etenim instar nostrum , illorum ignavia circa Farsata sutura prosiliat.
189쪽
Quapropter si praeiacta locutio sit praesagitio, quisque nostrum versuis
tus sic loquendo , optimus ominator cognominari potest.. XIV. Λd declinandam secundam positae obiectionis partem , cum saniori Doctorum mente assero , quum quam cacodaemonum esse persectissimum Astronomum , quatenus situm, aspectum , motione que planetarum, aliorumque Siderum errantium , nempe Juppiter, Satellites , seu Stellat mediceat, sic appellatae ab atmo Philosopho initii praeteriti seculi Galilaeo l qui quia primus suit in detegendis illis tu hi optici beneficio , utpote valde familiae mediceat devotus, in eius h norem mediceas nominavit ), insuper quatuor anni tempestates , quae a Sole pet suos successivos in Zodiaci Signa gressus parturiuntur, scilicet ex tropicis suo accessu , & recessu , ingrediendo arietem initium Veiis, signum Cancri initium di statis , signum Librae initium Auia tumni, signum Capricorni initium Hiemis, caeteraque Lodiaci signa distantia inter se triginta gradibus h insuper Eclipticam Sol tantum gradiens in medio ejusdem Circuli Zodiaci existentem , ecclipses
eum Lunar,tum ejusdem Solis, aliorumque planetarum sortiri causat, quemadmodum Sole his in anno Arielena , & Libram ingrediente, aquinoctia pioducuntur , aliaque pertinentia ad Sidera cuncta cacodarumonem perfecte noscere , utpote scientia ad sui naturae integritatemsps stans ) remo renuit. Tamen ex hoc sequi nequit, illum indifferentium suturorum esse praesagum: etenim Astronomiam , uti unaniis miter instruunt , eorundem notionem minime promere . Et non n. cacodaemon sit maximus Λstrologus Λttende. Astrologiam siquidem inventum dolosum nugacium mendosorumque hominum appellatam reperio, qua eiusdem profesbres, incautos, atque socordes homines in eorum aestimationem mancipare tantum valeant, δe dum loquuntur , mendacia proferunt, uti hen. Pha.orinus apud Λulum Gellium sa) aut e -rὸ, aut ovit. vera dicunι, pro careris, quae trientiuutur , non sunt pars initIesma. a d η re si vera sunt, quae praesagita videntur , non arti , seu scientiae s quae minime datur j sed casualitati sunt tribuen dat meritb Tullius tantam eos fidem praefatis nugis praestante maxime admiratus 'ν ut mihi recte , inquit, permirum videatur . quemquam extare a qQ erium nunc credas iis , gnorum praedicta quo tiAia viaeas, eventis refelli. Et licet motus,atque influxus inane
190쪽
tarum ab omnibus sit admittendum hic tamen in fovenda generati ne , vegetatione , nutritione , auctione, perfectione , Ω corruptio rerum sublunarium necessarius esse videtur , uti docet Divus Dionysius sa): Rc de sole , Lux Diis , ait , ad generatisvem sex itium Gra. brum confert ad vitam movet , ω nutrit , O arist, θ' perseis omodo haeemnia in praesagiendis suturis prosint Λstrologis, qui perperam in praenuncianda adhuc hominum sono ausi sunt , do ideo iad istorum coercendam temeritatem Sixtus V. in sua constitutionΘiniscipiente caeli , Terrae Deus, lamnavis Astrologiam iudiciariam , ut temerariam , idest , sine fundamento assertam , tanquam in maximam. animarum perniciem . At ut magis hu iusmodi Λstrologiae vanitas luis culenter perpendatur a Lectore , inter caeteros quatuor hic praestantiores , 2 primi subsellii Doctores refero Divum Λugustinum sue , Pliacum Mirandulanum in uberiore suo tract. de vana Astrologia , ΛΙ- , mum Philosophum Petrum Gadendum, o, δε Principem Theologorum Divum Thomam , unanimiter existimantes huius scientiar salsitatem , uti verum nugacium hominum somnium. Hoc posito Itaque socors quivis existimatur, dum cacodaemonem, Astrologum esse censet , ac proinde futurorum contingentium . Ominatorem, .asset it cum Astrologiae existentiani prorsus spernendam , quoad praesagitionem praefatorum futurorum, nemo, votum suum retia i
XV. Ex quo insertum, meoi monem attenta natura sua nullatenuτ . vera scientia futurornm contingentium ex meris. naturalibus causis , pendentium praeditum esse, scilicet futurii cometat, futuri terraem tus , suturae pluviae, χ similium , nec non penitus ignorate futuros. casias , Rrtuna sve omnes ex cau Ity per accidens.concurrentibus praeter vel contra intentionem operantis emanantes 3 puta Futurum cuius
dam navis naufragium , futura victoria , futura domus altilio , mors. c talis hominis, sive violentst,' sive repentina . Quandoquidem praefati sacrae paginae textu, de quolibet suturo contingente, atque indisserenis te a quavis causa sive libera, sive naturali emanante locuti. esse viis dentur: neque maior ratio est de uno futuro meret contingente, quam de altero , etenim cacodaemon horum futurorum naturalium ver i