장음표시 사용
101쪽
1 2 crobio cogi quemquam sacramenta Suhit e, genPrallinees r s mPl htijusmodi sacrGmsnto Piohibito. Quibus ex vor his colligi videtur posse, u Iustini uno fuisse sublatum speciate calumniae iuramentum ; idque etiam videtur grandere Aiath. mo sacriamentum L. ds Jux itιr. Prrae. Calamn , ubi item generatim statuitur ;Hoc sagi amentum hodies remittitiar , ctim in tio iures. tiar, nihil sct calumnioSct in toto nQOtto exigare. Inis de tamen ortum est dubitam, quod Justinianus loqui videatur de iii ramentis, quae oli in ab iis emitistebantiar, qui probationes subire volebant y quod in Novel. 73 crap. 7 adhuc speciale iuramentum calumniae desideretur ab eo , qui literarum compa is Tationem Postulavit. Quamvis autem a pluribus anim udversu ni sit, in hac Met olla contineri exceptionem , cuius ratio specialis in Guμllas prias fione data est, ut eo magis coerceatur malitia, qua tutio frequens erat, eorum, qui documenta vitia re solebant, nihilo tamen minus res nondum sutis Comperta , atque Oxplorata fieri potuit. Sed omnem sustulit diabitationem Bonifacius VIII. in C. 2 cis Jtιram. calumn. in 6, ubi Statuit, quod in omni bias causis rict liam antU, Sed etiam postquam lis fuser e
sa in L. I. ias duram. Garumn.
g. II. Datur hoc jusjurandiam in omnibus causis I), etiam spiritualibus . tum in prima , quam in secunda in glautia a ' Si non petatur impune omittitur, neque Propterea judicium irritnm est 3); verum pacto convento remitti non potest 4 si illud litigantes subire recusent, aCtor
uuidem causa cadet, reus vero pro consesso ha
1 In omnibus quidem causis iusiurandum Pr
102쪽
pter calumniam dari voluit Instinianus in L R. i. Cou. clo Jurejur. prope. calumn. sed farnen multi sunt interpretos iuris civilis qui in oriminalibus causis illud locum habere negant. Consule Colacium fra L. 1. ds Iuram. calumn rip. eom. 6. Col. 794. edit. cit. Verum Honoritas II. in L. 1. ds Juram, saliam. etiam ad causas criminales hoc iusiurandum vide tur Pertraxisse. IJ Cap. 1. et 2.d Juram .ealtim nin 6. De causisFPiritualibus non eadem est sententia Honorii II. in L. 2. Uc Imam. calumn. , et Bonis acii VII, in L. i. g. tale. eod. in 6., nam illo in causis spiritualibus tu Tamentum calumniae emittendum negat, hio uu tem at firmat. Ut haec dissidia componerent, mulati Juris interpretes otio; et tempore Bh usi SNnt. Nihi certum , exploratumque est, Bonifacium VIII ius anton constitutum abrogare voluisse. Inquit
enim in causis spiritualibus ... canones non inciδCE-
γε alicui calumniast ju1ameneum, ge tamen, quia frequentsr calumniari viderat in ipsis, iurament necessitatem in his quoque causis Imponere .
δ) Juro civili in Let. 1. g. 4. Cod., de Iurejur.
Prme. GaIMmn. hoc juramentiam per iudicem exig1 necessitistis est, eoqDe omisso irritiam esse iudi cium plerique interpretes docent . Sed itire canonico , quo ubique utimur, in L. I. g. de Iuram. calumn. in 6. tacito omitti posse, eoque omisso us loro iudicium, statuit Bonifacius VIII., quae Baldi, et aliorum contra Agonem , Martinum, ullo sque nonnula os sententia fuit. 49 Conser Glossam in L. I. v. Tacita da Im
g. III. Clerici olim Iaicorum more in iudicium jurare non poterant ), sed nuno et ipsi juranu de calumnia, modo cum Venia Sumis mi Pontificis, si sepiscopi sint, cum Venire Butem proprii Antitistis, si sint clerici inseriores, jusjurandum emittant ca) . Hoc inter lateos, et
103쪽
elμricos digerimen est; quod illi tactis , vero
Propositis Evangeliis jurant 3).
22 quas ςt. 5 ea, qtio laudat Honorius II in cran. 1cte Jtiram. catum n , qnci loseo Marcianus mendoso Narcus dicitur. Tum ipso Honorius describit consti tritionem Henriei sI. imperatoris I b. 2 Leg. Loingoba d. e t. 47 qua Maroiani constitutio, quae sin los Oomprehendo bat oloridos Ecolesiae Constanti-n Politanue, ad omnes universe clericos , utque etium monachos radnota est. At enim clerici iurant
in L. 6 6 7 des Iuram- n. calumn. Cuia ius in L. . 1 us Iuram. Galum n. opp. tom. 6 col. 794 roserendum id Putar red procuratorem, adeo ut olerici, Bi Epis. o Pi Per procuratorem iurare possint, per Semeli in I 08 Vero non possint, nisi Episcopus cum uoniau in mi Pontificis, olorious cuin venia pro Prii ariti titis iusiurandum emittat. Ita, si licet gentium leges oum Εeolosiastico iuro componere, Roma solim Flamini Diali, et Saoerdoti Vestali iurarens D in erat, quod of A. Gellius Noce. Attic. lib. 3O G P. 15 pG 55ι odis. Lugd. Batav. 1666 in edi
quod idem eonfirmasse Ca i gulam , i radit Dio lib. 59 Num. id pag. 9 i5 eom. 2 sdie. Hamburgi 1752. ded tamen ro te per alium iurabant; quod Ple Bisotro comprobatum est apud Livium lib. Ii cap.
so eom. . pag. 5c 5 edte. Drah nbOrch. Am Aeel. 17. Nihi ha oo Deo rotali uin interpretatio minus Plucet. Nam in scap. 7 olerinus tum per Procuratorem, tum Per Sumetipsum iuraro cogitur; et in cap. 5 cle T ct iuramentiam calumniae praestare jubentur ,
Quud ua clericos por se in et ipsos jurantes arbitror
104쪽
pertinere. Εqnidem claram , et perspicuam puto est usam, Propter quam olerici, qui antea iuramen tum calumniae non praestabant, in L , 5 μe 7 iu rare cogantur. Utraque haec decretalis recentior est decretali Honorii II. in L. I., per quam ole rici iurant cum venia Summi Pontificis. Ita quo Lucius III, et Gregorius ΙX harum Docre fallii mauctores sese reserunt ad ius novum ah Honoriol I constitutiam; et licet neque Summi Pontificis,
seque Praelati veniam exprimam i, quam nomina. lim postia lat Honorius II., tamen huius veniae ne
erasitas in Eorum quoquo decretalibus tacito intelligenda est. Atque haec quidem pertinent, ad jus jurandum , quod in iudicio emittitur, et quod calumniao dicitur. Nam extra iudicium et clerici ob
gravem causam iuvare solebant. Ita Episcopos, et clerieos, ut se purgarent, iurasso constat ex Anartagio Bibliothecario in Pelag. eom. 5 Fag. 292 edit. Romae 1728 et ex can. 1Ο 18 19 cap. 2 quasse. 5, similiter eos interdum iurasso, cuni iusta urgeret effusa, Osteridiant Sogomenus Hist. lib. 6 cap. 3o Iug. 265 est it Valesii Cantabig. 172o , ot Iustinianus Novel. 25 cap. 1, et Nov I. 187 cap. 2 ; no Pa tres Concilii Constantinopolitani Oecumenici VIGrego elum Diaconum in singulis propositis quaestioni hus iurare coegerunt. 23 Cop. 1 de Juram. Calamn. 9 Cap. tile. de iuram. calumn. Clericos , ad instar laicorum , Evangelia , aut martyrum reliquias manu tangere canones vetuerunt. Presbyteri, et Episcopi vices iuramesnti Psr sanctam Conse rationem interrogabantur can. 4 cap. 2 quaes.. 5. Interdum etiam ante corpus alicuius Sancti tantummodo quaesiti respondebant can. 8 se 9 ead. caias. et qMG Se. Verii in cum gravior aliqua urgere videretur CaN-sa, non solum Diaconos, quoci de Evagrio Constantinopolitano tradit Sogomenus Iog. cit. , sed ip-s0s etiam Episcopos tactis Evangeliis iurasse constat en L. 4 I. tiIt. ds Jurejur. et L. 5 de Pri g. canon. Ad hunc su ne modum Severum Episcopum iusiurandum dare, ac deferre debuisse, non ObSCure tradit S. Basilius Epise. 188 Can. I ad Amphi-
105쪽
g. IV. Differt a juramento calumniae , quod generale ebi, et omnia complectatur, quae in judicio aguntur, juramentum speciale, quUddatur quoties opus est, in singulis actibus iudiciariis, etiamsI generale sacram Entum Calum Niae emissum sui rit, se aquΘ jurans assirmat, sonon ev dolo, aut calumnia certum illum actum e pedire. In ramentum hoc a Bonifacio Vl H I) malitiae juramentum dicitur, ut re generali juramento calumniae distinguatur. λ) Cap. 2 g. 2 de Iuram. calumn. in 6
106쪽
quem prohandi onus pertineat i IIl. Probatio plenus et semiplena. IV. Confessio. I. Position Es. VI. Positionum effectus. VII. Test Ps. li I. Unius testimonium. IX. Qualis testium nume rus requiratur ZX. ad XII. Testium qua litates .
XIV. Qui in certis causis. XV. Qui pro certis per
XVI. Qui contra oortus personas pyx Il. et XVIII. Examen
XXI. Fidos publici instrum menti . XXI I. Fidos privatae scri
XXIII. Iuramentum,eiu sqtio divisio. XXIV. Iuramentum UO luntarium , et iudiciato XXV. Iura utentum ne
quando ei locus sit. XX VII. Inspectio rei com
XX V III. Praesumptio iuris , et de iuro. XXIX. Praesumptio iuris
XXX. et XXXI. Praesum ptio hominis, eiusquis species.
sae disceptationem. Si reus in judicium veniens satius ducat adversario cederi', quam Ohsi Stero, et liberaliter coram judice fateretur, vera in , n Cjustam es,o rectoris petitionem, diutiu. judicio non contenditur', cum reus ipse suo testimonio , ac sententia In se coninem nationem protulisso v
107쪽
3o8 , eoatur. Nullum tamen inde oritur impedimentum, quominus judex, audita rei consessione, gentμntiam Proserat. Nam scitum est, judicium
se in i coeptum gententia egae aruolvendum, nisi litigantes ultro: et mutuo consensu liti valedicant . g. II. At si rons certamen nou resormidet, judicium quo suscipiat, adhibendae sunt probation με, per quas judici rei veritas innotescat . Neqne Onim ipsi non cognita rei veritato, sententiam ferre licet si . Probatio est illius rei, quae in controversiam venit; legitime judici facta demonstratio. Generatim Onus Pro handi ad actorem pertinet, eoque Non Probante rρus absolvitur, quamquam nihil ipse praestiterit et . Sed interdum probandi onero tenetur reus, cum nimirum praesto est actori
juris Praesumptio 3); aut cum reus Excipiendo aliquid amemat quo contraria actio perimi, ac repelli possit, qnia tunc ipse in exceptio-uo sua notor essicitur 4 . Interdum etiam tam actor, quam reus probare debet, quod pro soquisque asεerverat, uti fit in judiciis duplicibus familiae erciscundae, communi dividundo, finium regundorum , in quihug uterque litigantium partes actoris sustinet b).
4ὶ L. 9. se 19. '. da Piobat. 5) Cap. b. et 9. da Probat. g. III. Probatio alia plena sive per Cta, alia semiplena, sive imperfecta est I). Plena est quae Plane, atque evidenter ostendit id quod Proponitur , quaequo apta est ad finiendam con
108쪽
froversiam: semiplena, quae fidem ntiquηm facie , sed non plenam, ac potius injicit opinion-m , ut
dictum unius testis, Comparatio Scripturarum, cetera similia.
19 Plerique inferpretes hanc fradunt probationum divisionem, quae in foro recentissima est. Quanquam enim actor contra reum Pleiae probaro debeat id , quod proponit, tamen despicionda non restea probatio , quae coniecturam probabilem affort. Ea quidem satis non est ad condemnandum reum,
sed tamen indicis diligentiam exottat ad alias coninquirendas Probationes, quibus suppleatur id , quod in gemiplena probatione deesse videtur. Ita haec semiplena probatio necessitatem imponit inrisiurandi , per quod aut reus se Plano Purgat, aut actor
probationum inopiam supplet . Sane in Leg 5 i. f.
do Iurejuran. scriptum est: sol ni sa pejudic in dubiis causis exacto jui furando judicars . Et in L g I. Cod. des Reh. crodie hahentur haec : Inopia p Obati num per judicesm jurejurando ress decid3 oportest. Iam vero το dubiis causis, et M inopia Psobam Oniam; cuius gratia ress iureiuraudo desciditur , nonnisi ad semiplonas Probationes roiae ei potest. Accedit auctoritas Juris Curionici in C. 4 des integr. rsv f., u hi haec scripta sunt: licet non consecti ad plenum ; et G. 6 dsFrig. et malsis, ubi haec occurrunt et quamvis semi-Plesne nobis evres sesiis. Quo utroque loco sine duinhio semiplena probatio designatur. Sed receptam hanc divisionem probationum in plenas, et semi-
Plenas vehementer improbant Duarontis lib. 2 disp. 55, Donollus od eie. Pandrecta l. ds Ju ejur. Cap. 1 num. 5 et seq. Opp. tom. O col. 747 et esuit. Lucas cit., Faber cis Error. pragmatic. des. 19 Er. 1. Inquiunt enim, semiplenam probationem nullam
esse, neque probatum habori posse, quod persecto
probatum non est, quemadmodum vitioso cautum non vid tur cautum L R. 6 F. Qui satisd. cogara. neqno stipulatio, emptio, testamentum valoni, ut
si perfecta sint omnia Let. II 5 ff. ds Vsio. oblig., Leg. 19 θ. de Conti ali. e t. Verum hi actus indi-
109쪽
IIo vidui sunt, propterea mirum non B se, e 1 non vaωIero, nisi per oti sint. Sed probatio dividua est. ideoque eam plus, minus v B evidontem sa ope dictismus, et interdum etiam Iuss clariorem, qualem causae oriminales Postulant LG. uti. Cod. ias Pro
f. IV. Inter plenas probationes principem
sibi locum vindicat consessio , eum nulla sit prohatio maior en , quae re proprii oris confessio no
peoeodit i) . Fit autem consessio vel in judicio, uel extra judicium; idcirco dividitur in judieta
lem , ot extrajudicialem. Judicialis confessio summam vim habet, ita ut qui eam emisit sua sossententia quodammodo damnasso videatur sa).S-d ut ea vires habeat, fieri debet a majore 25 annis coram competente judice 3), ex certa sciΘntia, sponte, retquo libere, procul ab erroros oti, quo probato nulla consu.sio est 4); doni-qu' non vaga, et incerta esse debet 5). Extra-judicialis consessionis non tanta Vis est, neque ex ea consessus tamquam judicatus habetur; verum et ea plenam Probationem constituit, si coram advΡrsario, et idoneis, rogatisque testibus
judicio non tantum sua voce , sod et literi W, si quo
cumqus modo Potest. L cum huno Pauli diligenter explieont Cuiuuius, et Schultingitis ibid.' 59 Conso e Glossani in c. tile. cis Consessis. Confossio coram incompetente iudice emissa extra- iudicialis confesssioni A vim hahet. Cup. 3 ds Confassis, L. 2 ff. eod. Verum de errore juris aliud est a legibus constitutum. Retur
110쪽
, V. Ad eliciendam hanc conmssionem
jamdiu receptum est, ut litiganti iam nil Pr alleri propontat positiones, Sive nrtii ulos respiciontes non causnm vn I versam , Ased sarta qua curim quae ad Causnm perlin ρnt, ut iis ab udversario constitutis, altori sit exploratum , quid pro
bare ipse debeat, quid in probatis h bero si .
Suffectito sunt prisitiones interrogationibus, qua olim anto contostatam litem si labant iii jure, si-Ve apud Prstet rem, cum quis, experiri vellet Plione renti, puta hae roditatis Petitionc , nc rei vindicati cicie, et nescius, possiduret ne, ut quo jore possideret rous, ex rius rare rector exprimebat genus notionis, quia ipsum uti oportebat. Aptio descendens ex his interrogationibus actio interrogatoria dicebatur unde Pandecturum tituli do interrogationibus in jure factis , et interrogatoriis accionibus. i) Cap. 1 ds Conses s. in 6 Positiones, quales
hodie adhibentur, jus civile ignoravit, ut quo ea rum primam me minorunt Deo retulos C. 5ι dsEto- cf., et C. un. de Cit. con esse. QOod vero loquit Cle in eos V. Clem. Sactys cis Verb. signisc., eus lora gaevo usu in causis admissas, ad usiam fori ecclogiastici referendum est.