장음표시 사용
271쪽
PROMOVEATNE DE FACTO DEUS CAUSAS SE NDAs. 265
monstrum. Undo sicut in monstro duo sunt, entitas et deformitas, ita in peccato invenitur entitas actionis, et deformitas malitiae. Certum est Deum non causare malitiam pΡccati, quamvis oppositum docuerit Calvinus, propter quam doctri, nam pius libri etiam a Lutheranis fuerunt publich combusti; ut enim dicit Fulgentius, Deus non est auctor illius, cujus est ultor. Aliqui tantun ex Adversariis seruntur docere, malitiam peccati esse a Deo simultaneli, quamvis non crediderim homines Catholicos ita Sentiro posse : quippe intolerabilis
est haec sententia; Deus enim nec auctor, nec SociuS QSSe pintest peccati. Cauterum quantum ad entitatem, Seu actionem,
quae reperitur in ipso peccato, Dico : Deus causat actionem peccati, physico promovendo ad illam, non ut mala est, sed praecis. ut actio est. Ita D. Thomas I, 2, q. 79, 3. 2, et aliis in locis. D. Augustinus lib. do Gratia et et Libstro arbitrio, cap. 24, ubi loquendo de Semei, dicit, Deus voluntatem ejus malam in hoc peccatum inclinavit. Quod intelligendum est, non quantum ad malitiam, Sed quantum ad substantiam actus, Seu, ut dici Solet, non quantum ad formale, sed quantum ad materiale peccati; sicuti et alia ejusdem sancti Doctoris loca, in quibus dicit
Deum movere ad actiones malas.
Probatur primo Conclusio argumentis omnibus, quibus sinpra generaliter ostendimus Deum movere et applicare creaturas Bd omnes earum actiones : Sed in peccato reperitur actio; ergo Deus movet ad illam.
Secundo: Quod libet ens derivatur a primo ente, ut a prima causa : Sed actio peccati est aliquod ens; ergo derivatura primo ente, ut a prima cauM. Tertio : Omnis motus causatur a primo motoro : Sed Deus
est primus motor omnium spiritualium et corporalium creaturarum ; ergo cauSat omnes illarum motus, ac proindδ etiam actionem peccati. Hae duae rationes sunt D. Thomae 4, 2, quaeu.
Quaeres, cur Deus, qui nos ita in sua potestate habet, ut nihil agamus nisi moti ab ipso, nos moveat ad actiones malas, et non semper ad bonas; praecipuo cum ipse adeo bonus sit et bonorum amicus Respondeo, certissimum esse, quod Deus absoluth posset impedire Omnia mala, et lacere ut homines Semper bona agerent, neque id negari potest salva Dei omnipotentio. Undbista difficultas omnibus solvenda est, et non solum Thomistis. Porro commod6 solvitur dicendo, Sapientiam divinam non debero impedire omnia mala, sed plura permittere, Quia, ut discurrit D. Τhomas pari. 4, quaeSt. 22, art. 2, Bd 2. DeuSeSt provisor universalis omnium rerum; de ratione autem ProviS0ris universalis est, ut permittat quosdam desectus,
272쪽
no impediatur honum Unius i : sit enim omnia: mala impo direntur, multa bona deess0nt Universo; non enim osset vita leonis nisi esset occisio animalium , nec patientia Martyrum nisi esset persecutio tyrannorum. Pormittit ergo Duus t uin mundo propter Universi pulchritudinem, ut ordinationssSaeculorum tanquam pulcherrimum carmin quibusdam antithetis honestet, inquit D. Augustinus 4 , do Civit. Daticam 48. Nam Universi pulchritudo consurgib ex ordinata honorum et malorum commixtionoi, sicut silentii interpositio dulci rem officit cantilenam , ut ait D. Thomas δὲ contra Gem. cap. 3, et umbrae ipsae tabellas exornant, Sine quibus omnis pictura, quantumvis lucidissimiS color ius exproma, emet imperfecta : Undἡ praeclarsi Augustinus Se . do Machabaeis. eictor novit ubi ponat nigrum color9m, ut si dem tura, et Deus nescit ubi ponat peccatorem. ut sitformosiaereatum ' Deus tamen clim sit optimus, etiam rex istis malis quae permittit, majora bona semper elicit; juxta illud Augustini in Enchir. cap. 44. Deus non sine et motum ascriniae se in suis operibus, nisi usque adeo esset Omni tens et bonus, ut benefaceret etiam de malo. Addi praetorea potest, quod Divinae Sapientiae lex exigit, ut Deus unumquodque moveat juxta ipsius conditionem , Sicut perpetuo inculcaim. Thomas ex Dionysio. Cum igitur sint aliquae creaturae precabiles et dolactibiles , debet illas ita, movere, ut in. actions stiquam movet, Mem malitiam per uat, quamvis . eam nunquam attingat. Quomodo autem sat, ut motio divina ad istas malas actiones , non uti mulae sunt, sed ut laetiones sunt, sin extendat,
egregii explicat D. Τhomas quaesti. 3, stra Malo, R. 3, eb 1, 2, q. 29 mpe quia motus primi mot0ris non rscipitur unilaris ter in omnibus mobilibus , sed in unoquoque juxta illius conditi omi Cum ergo Bliquid est in dispositione .debita, ad recipiendam motionem primi motoris, sequitur actio persecta juxta intentionem primi moventis. Sed si non sit in dispositione debita ad recipiendam talem motionem, Soquitur actio imperfecta : Et tunc id quod est do, desectu, non reducitur in
primum movens, quia talis. dinotus non est in actione, nisi inqu3ntum agens secundum deficit a primo movento : Sient quidquid est do motu in tibia claudicantΘ, procedit. anima movente tibiam ; quidquid vero est de delactu, ost a tibia curva, Secundum quod delicit ab opportunitate mobilitatis. Sic ergo dicendum, quod cum Deus sit primum principium omnium motionum, si voluntas fuerit in dispositionc debita
Bd recipiendam illotiolioni Dei, Somper sequetur Bctio bona,
ut patet in Beatis : Si voro voluntas fuerit in prava dispoei, tione , sequetur actio mala, ut patet in damnatiS, qui Semper Peccant: Si demum voluntas fuerit in dispositione variabili
273쪽
ει Mechibili, sequuntur modo bonae. , modo malae aeriones; ita tamen ut semper quidquid est de bono reducatur in um, quidquid vero admiscetur de malo , reducatur in voluntatam creatam. Haee ex D. Thoma collegimus locis supra citatis, quae vidori possunt in. sonte. Objectiones, quae militare possunt contra hunc articulum, solventur simul cum aliis articulo Sequeati.
Ex quadruplici capito arguunt Adversarii. Primo, ex au toritate. Secundo, ex causalitato peccati. Tertio, ex inu-ulitata praemotionis. Ouarto., ex laesiono libertatis. Caeterum argumenta a priori, veluti sunt quae desumuntur ex conditionis causae secundae , ex dominio Dei, etc., nulla prorastrue, stant apud illos. Objicies ergo ex primo capite. Aristoteles dicit, quod agens agendo non mutatur : Semri praemoveretur physicli, mutar uar; ergo physicli non praemovetur. Burimum Aristololum soIum vello quo gens non mutaturmae suam actionem : quod inmani mutatur per impulsum primi agentis, expresso dicit, cum ait, moventia aecunda non minurere nisi . mota in primo. Undo in sorma, distinguo: Agens
non mutatur. Mendo, concedo: ad agendum,. nego.
Quantum' ad auctoritates D. Thomae, quas partim truncatas, partim nihil ad propositum facientes , partim sinistro
Sonsu explieatas accumulant Adversaris, cunctas reserro prinlixius esset. Unesi prosolutione omnium assignabimus qitatuor nerales r las, in ipso D. Thoma deprompt- quis enim melius explicet D. Thomam, quam ipso D. Τ mas Τὶ quibus inpediri lacti si possint omnes hae auctoritates. PrimR est , Quoties D. Thomas, aut alii Patres, dicunt, mum non priastor nBro actiones nostras, id intelligitur de praedetorminatione, quae eia per modum naturae , Seu perim Silionom necessitatis, qualis est determinatio ignis ad comburendum, et avis ad tali modo nidificandum ; non vero de praedeterminati0ne, quae est per modum liberi, id est, per modum applicationis ad exercitium actus liberi. Hac Regula Oxpresse traditur a D. Thoma 1 pari. , quaeSt 23, art. 8, Bd i, et 3, coni. Gent. cap. 90, ubi explicans illud Damasceni, Deus n0n praedeterminat ea, quae sunt in nobis; dicit D. DamaScenum Sumere praedeterminationem pro imp0sitions necesSitatis; ex quo inseri, per illa verba non excludi praede tinationem, nec proinde praemotionem, quae est Divinae Providentide ac praedestinati0nis executrix.
274쪽
Secunda Regula est, Quando Τ. Thomas aut alius auctoralicitius auctoritatis in his materiis dicit, voluntatem movere seipsam, se determinare, esse dominam sui actses, eligere hoc potius quam illud, esse positam in manu consilii sui, ptc., hoc intelligendum est in proprio ordine, seu per modum agentis proximi: quod tamen non excludit, sed supinponit motionem et applicationem primi agentis : Non enim est de necessitato libertatis, quod voluntas Sit prima causa Sui, sicut nec ad hoc quod aliquid Sit causa alterius, requiritur
quod sit prima causa. Deus igitur est prima ectum movens cRu- Sas naturales et voluntarias: et sicut naturalibus causis eas movendo non aufert quin actus earum Sint naturales: ita movendo pausas voluntarias, n0n aufert quin actiones earum
sint voluntariae, sed potius hoc in eis facit: operatur enim in unoquoque secundum ejus proprietatem. Haec regula est D. Thomae etiam quantum ad ipSa verba I, p. 3, quaeSt. 8, 3rt. Φ,
ad 3, et aliis in locis. Tertia rogula est, Quando D. Thomas dicit, Deum movere voluntatem nihil imprimendo in illa, non excluditur ipsa motio implicat enim aliquid movere aliud non imprimendo ipsi motionem) sed solum excluditur infusio novi habitus. Id enim, per quod Deus lacit ut creatura actu agat, est solum in illa per modum motionis transeuntis, non vero per modum qualitatis permanentis. Ita D. Τhomas 3, de Potentia, art. 7, et quaeSt. 22,
do Veritato, art. 8.Quarta demum regula est, Quando: D. Τhomas, dicit, Deum movere voluntatem ad bonum in communi, aut ad bonum Supern3turale; voluntatem vero movero so lysm ab bona particularia naturalia, sive vera, sivo apparontia, hoc intelligendum est do motione speciali. Νam Deus speciali quodammodo movet voluntatem ad primam volitionem boni in communi, et ad bona supernaturalia. Caeterum voluntas p0r generalem motionem, quae ipsi datur juxta consuetum providentiae curSum, quam exprimimus nomine praemotiontis, quaeque est ut ultimus vigor agendi a primo actionum sonis derivatus seipsam movet et determinat ad alias actiones. Nam ex D. Tlioma nulla natura quantumvis persecta procedit in suum actum nisi moveatur a Deo. Haec regula sumitur ex D. Thoma
, 2, quaest. 409, art. 4, ubi distinguit duplicem motionem, unam generalem sine qua creatura nihil agit, et aliam specialem, qua indiget ad quosdam actus, ut peccator ad contribtionem et paenitentiam agendam indiget speciali motione divinae grBtiae.
Ex his facilis explicantur auctoritates D. Thomae, et aliorum Patrum. Quando enim D. Thomas in 2, dist. 39, quaest. 4, uri. 3, dicit, actum voluntatis non esse ab alio exteriori principio determinate, vel ut alii legunt, determinante, et deter-
275쪽
minationem alienam esse inimicam libertatis, loquitur de determinatione per modum naturae, quae non relinquit volum
tali locum eligendi, et se ipsam proximd determinandi, non vero do illa determinatione, quae fit per modum liberi, id est,
quae e t applicatio descendens a primo libero movens et complens voluntatem ad eligendum et so determinandum. Quando vero D. Thomas dicit, voluntatem se ipSam movere, determinare, applicare, et esse dominam sui actus; hoc intelligendum est per modum causae proximae, quae non excludit dominium, motionom, et applicationem primi moventis, ut patet ex secunda regula. Et nae duae regulae Sunt principaliores. Quando Vero 3, 2, quaest. 9, art. 6, Bd. 3, dicit, Deum mω vere voluntatem ad volitionem boni universalis, voluntatem vero sub hac motione se determinBre ad hoc bonum verum, vel apparens; hoc intelligendum est de motione speciali, quae locum habet tantum in prima volitione, et actibus Supern3turalibus. Caetorum voluntas in aliis volitionibus se determinat ut completa illa gonerali Dei motione, qua creaturae applicBntur ad omnes et singulas actiones, ut dictum est in quarta regula. Eiusmodi explicationes adeo clarae sunt versatis indoctrina D. Τhomost, ut nullus de his ambigere possit, nisi qui D. Τhomam vel non legit, vel sinistris oculis percurrit, non ut ejus mentem exploret, sed ut illum ad suas opiniones pertrah3t. Dices: Nunquam D. Τhomas usus est nomine Praemotionis, et Praedeterminationis; ergo eam n0n agnovit. Resp0ndeo primo negando consequentiam; sufficit enim quod docuerit rem ipsam, quam intelligimus nomine Praemotionis, et Praedetermin ionis. Sicut enim Scriptura, lichi nominB Incarnationis, Trinitatis, Purgatorii, Transsubstantiationis non usurpaverit, nihilominus docuit talia mysteria, quia res, quae his vocabulis intelliguntur, sub aliis terminis expressit: Ita D. Thomas, etsi nusquam nomen Praemotionis
usurpasSet, nihilominus rem ipsam docuit, quia illam aliis terminis explicavit. Respondeo secundo, quod movere ad agendum idem est ac praemovere, juxta illud principium D. Thomae et Aristotelis de his quae movent mota, Motio moventis est prior motione mobilis. Undd sufficit D. Τhomam dixisse, Deum movere creaturas ad agendum, ut praemotionem doceat; sicut et nos dicimus artificem movere malleum, non Vero praemovere, quamvis ista motio sit praevia motio; et ipsi Adversarii ea quibus Deus moraliter nos excitat, Vocant motiones moratra, cum tamen constet ejusmodi motiones esse praevias. Cur ergoa pari D. Thomas praeviam motionem non vocaverit simpliciter m0tionem 3 Praecipue cum ipse pro certo haberet motionem moventis esse priorem motione mobilis Τ
276쪽
Bospondeo tertio D. Thomam etiam usurpame nomen y motionis et praedeterminationis : Nam Quod-libeto 2s dicit, omnia erae seminari is divina providentia r Et locis supra relatis tradit, motionem Dei movetitis esse prae imis
Objicips ox secundo capite : Si Deus MeemoVeret nos, esset 'auctor peccati; ergo n0n praemovet. Probatur antecedens: Ille est auctor peccati, qui praemovet ad actionem malam :Sed Deus praemoveret ad actionem malam; ergo esset auctor peccati. Respondeo primo, Adversarios 1eneri ad solvendum hoc a gumentum, et alia Similia. Nam sicut Deus secundum Thomistas applicat ad omnes action0s, ita quoque latentibus Adversariis concurrit simultaneo ad omnes actiones; ergo si haec argumenta probent in via Τhemistarum Deum esse auctorem peccati, probabunt in via Adversariorum esse miseratorem
peccati. quam ergo Sullationem dabunt huic argumento, baceadem uti poterunt Thomistae Respondeo Secundo negando Sequelam. Ad probationem distinguo majorem: Ille est auctor peccati qui praemovet ad actionem malam : praecish ut actio est, nego; ut mala mi, concedo :Et .ad minorem: Deus praemovet ad actionem malam, ut actio mi, concedo; ut mala est, nego: seu, qu0d in idem redit, prae- movet ad actionem, ut fiat, concedo, ut male sat, nego. Deus enim, licet sit causa ut actio fiat, non eSt tamen cBUS3, ut matb fiat, et ut mala sit. Sicut anima, lichi sit causa cur tibia moveatur, non eSt tamen causa cur tibia math moveatur et claudicet; undsi desectus qui est in claudicatione. non res-ditur tu animam, sud in tibiam. Solutio et objectio habentur tu D. raoma 4, 2, quaest. 79, art. I.Videtis. Instabis : Homo est cauSa peccati, .inquantum est causa JUSius actionis, quae est peccatum; ergό Si Deus sit causa actionis Fecati, erit etiam causa peccati. Probatur antecedens : Namnum non intendit malitiam, Sed solum imam actionem; ergo praecissi est auctor peccati, quia eSt causa actionis. Respondeo eum D. Thoma, qui sibi hoc Adversariorum argumentum objicit ibidem ad 2, distinguendo antecedens :Ηmo est causa peccati, inquantum eSt cauM aetionis peccati, praecish ut actio est, nego ; ui habet adjunctum desecitam, concedo .: Homo enim quantumvis non intendat malitiam, est causa non sesum actionis , sed etiam quod illa actio sit cum desectu: sicut.calamus malo aptatus non solum est caum Scriptionis, sed etiam desecisis, .qui ρα in Scriptione. Deus autem, lices sit causa actionis. attamen non est causa, quod actio sit cum desectv ; sicut poritus artifex est quidem edum Rur calamuS Nugat, non est tames causa cur main pingat; et anima eSt causa motus tibiae turivi, non inumn eauin cur d
277쪽
laetus claudicationis reperiatur in tali motu . Unilo sicut isti desectus scriptionis et claudicationis n0n attribuuntur scriptori et animae, sed calamo et tibiae, ita nec defeetus actionum tel-buuntur Deo, sed creaturis, quamvis ipso moussat creaturas ad agendum, Solutio et exemplum posterius habentur in D. Thma
Urgebis: Desectus est inseparabssis ab actione peccati, V. g. ab odio Dei; ergo si Deus praemoveat ad actionem, p movet
etiam ad desectum. Respondeo primo nNando consequentlam : Lictit enim illesse tu inseparabiliter reperiatur defectus, non tamen propterea quod est cauSa unius, egi causa alterius, ut videro ost in tibia claudicante, quoties movetur ab anima. Respondeo secundo distinguendo antecedens : ddfectus est inseparabilis ab actione peccati, ut illa actio est a causa prima essiciente, neg0; ut est a causa secunda deficiente, concedo. Utraque solutio insinuatur a D. Thoma loco supra
Dices : Cur me potius movet Deus ad actionem coniunctam cum malitia, qutim ad actionem coniunctam cum bonitas Bespondeo primo id eSSe , quia Deus movist unumquodquo juxta propriam conditionem. Cum igitur libernm a trium sit versatile inter bonum et malum, ordo providentiae communis exigit, ut aliquando determinetur ad actionem conjunctam cum desectu, praecipvsi P0n peccatum orginalla, em quo contracta est tanta pronitas au malum. Deus tamen potest co
rigere hanσdesectibilitatem per spectavim gratiam, quae pancis datur, quia privi logia non debent rem communia. Et me ratio desectiussitatis liberi arbitrii est maga rarualis ovinium
Bospondeo secundd , id esse , quia Hyinitas numhri ctbht juxta dictamen intellectus. Cum ergo intolloetus saeph juduoet bonum, hi quod est malum, ut iurari, inebriari ., Bid. , voluntas debet moveri ad illud malum, quod judicatur pD-renter bonum. Et haec αι causa proxima cur voluntas tur ad malum
intestesitum capacem erroris I ergo radiltpeccati vIdetur re tundi in Deum. BeSpon o negando antecedens : sicut enim attrix ptando calamum, est quidem causa bonae dispugitionis calami, non tamen desectuum, quibus subjicitur calamus. Ita Deus est quidem auctor voluntatis, et omnium bonarum ejus inclina. tionum, non tamen desectibilitatis ipsius. Et ratio est, quia Voluntas-.Sicut et tutellectus. , est dela tibilis ex oo quod silex nihilo ; Duus autem non est causa cur vesanam δι oxia,
licto, sed hoc habet a in ipsa, et ideo delactibilitas et mm-
278쪽
petit ex se ipsa. Undh radix peccati est ipsum nihilum, quod est veluti creaturae peculium. Ex quo detegitur profunda simul et solida humilitatis radix. Cum enim nihil habeamus ex nobis praeter nihilum originale, et peccata, quae ex nihilo ut
ex primo sonte oriuntur, caetera vero acceperimus a Deo,
in nullo gloriari possumus, sed in omnibus Deum laudare. Haec solutio desumpta est ex D. Thoma in 2, dist. 3T, quaest.
Replicabis : Deus est causa creaturae ut creata est: Sed creatura est ex nihilo; ergo Deus eSt causa cur sit ex nihilo. Respondeo distinguendo majorem : Deus est causa creaturae ut creata est, quantum ad ea quae accipit per creationem , concedo; quantum ad ea quae non accipit per creationem , nego. Patet autem quod per creationem creatura non recipit nihilum: Et ideo Deus non est causa cur creatura Sit ex nihilo, sed solum ut quae de se nihil est, sit quidquid est. Objicies ex tertio capite : Per concursum simultaneum creatura fit dependens a Deo ; ergo non est neceSSBria praemotio.
Bespondeo primb distinguendo anteeedens : Fit dependens a Deo, ut a cooperatore concedo ; ut a primo motore applicante, nego. Solutio patet ex ipsis terminis, quia per concurSum Simultaneum intelligitur instuxus cooperans causae Secundae,
non tamen applicans caus3m Secund3m.
Respondeo secundo distinguendo idem antecedens : Per concurSum simultaneum causa secunda est dependens a prima , ex parte ipsius effectus. concedo; ex parte cooperationiS, qua simul cum Deo producit esse tum , nego. Cum enim concursus simultaneus nihil ponat in causa Secunda, Sed totus recipiatur in effectu, producit quidem ipSum effectum, illum- quo a se reddit dopendentem, sed non producit ipsam actualem c00perationem causae Secundae. Undo praeter concursum Simultaneum, qui recipitur in edictu, admittendus est alius receptus in causa Secunda, qui eam intrinseco applicet ad operandum Deo.
Objicies ex quarto capite: Praemotio tollit libertatem : ergo non datur. Probatur antecedens : Liber est, qui agit ex seipso, et se ipsum determinat: Sed praemotus non agit ox seipso , agitur enim et determinatur a Deo; erg6 non est liber. Respondeo negando antecedens. Ad probationem distinguo majorem ; Liber est, qui agit ex se ipso, et Se determinat,
tanquam proximum Bgens, concedo; tanquBm primum fgenS,neso id esse necessarium : Et ad minorem; praemotus non agit ex so ipso, nec Se determinat, ut proximum agenS, neg0; ut Primum agens, concedo. Ut enim dicit Augustinus loquendo de his, quos Deus movet, aguntur ut ossant, non
ut ipsi nihil agant. Undo praemotus agit et determinat Se
279쪽
ipsum tanquam proximum determinans : Deus vero tanquam Primum agens et primum determinans : non est autem de ratione libertatis, ut voluntas agat ex Se ipSa, seque determinet, tanquam prima cauSa a Superiori n0n dependens, Sed tanquam cau3a proxima a primo motore applicata. Solutio est ex
D. Thoma i p., q. 83, 1, 3d 3. Instabis : Causa libera debet esse indifferens : Sed praemotus non est indisserens; ergo nec liber. Respondeo distinguendo minorem ; Praemotus n0n est indisserens, indisserentia potentiali et suspensiva, concedo ; indifferentia actuali, nego. Indisserentia potontialis eSt privatio OmniS acilis, cum capacitate ad illum; sic homo otiosus dicitur indisserens. Indisserentia vero actualis est positio unius Betus cum potentia ad oppositum, ut ille qui actu diligit Deum, dicitur adhuc indifferens ad non diligendum, quia Sicvmat, ut semper retineat potentiam ad non amandum. DicimuS erg0 praemotum esse sub ipsa praemotione indifferentem indisserentia illa actuali,. quia sic ponit unum actum ut Semper retineat potentiam ad non ponendum. UrgebiS : Praemotus ad am0rem non poteSi non Bmare ergo nullo modo est liber. Probatur antecedens : Nemo P0-test id quod implicat : Sed implicat, quod praemotus ad amorem non amet; ergo n0n habet potentiam ad non amandum.
Hoc argumentum est Achilles Advergariorum, quamvis Sit Thersitu debilius. UndhRespondeo primo, Adversarios teneri solvere hoc argumentum : Nam etiam implicat ea quae sunt ordinata a divina providentia, non evenire; ea quae sunt praescita a Deo et praedicta a Prophetis, non seri; Christum praecepta Patris non implere; imo hominem habentem gratiam congruam Adver- Sariorum non Bgere. Et tamen nec Dei providentia, nee prae- Scientia , nec prophetiae, nec praecepta Patris, nec gratia congrua tollunt libertatem : Ergb Adversarii tenentur solvere h0c argumentum. Sed quia Seio eos in miras ambages sese conjicere in iis explicandis , eo quod uti n0lint expeditissima Τhomistarum s0luti0ne, imo qu0Silam eorum hoc argumento convictos dicere Christum Dominum non esse libero mo tuum , nec proinde merui SSe eo quod elegerit m0rtem juxta praeceptum Patris, sed eo quod elegerit quasdam circumstantiaS , quas non praecoperat Patur, Sed ejuS Voluntati pure permiserat , qu0d sino dubio intolerabile videtur et sacrae Scripturae testimoniis adversum, ideo Respondeo secundo distinguendo antecedens : Praemotus ad amandum non poteSi non amare, p0tentia possibilitatis, nego; p0lentia laturitionis, concedo. Explicatur; Potentia futuritionis est, quae pro aliquo signo est exercenda ; poten ita vero possibilitatis est, quae non est exercenda, Saltem
280쪽
pro aliquo ε' aeo , et Sub aliqua suppotitione; sed roman0t in
nudo possibilitatis statu. Dicimus ergo, quod praemotus ad amorem habet potenuam, non quidem latuiritionis, sed po sibilitatis ad non amandum, quia, potentia non amandi Suinposita praemotione ad aman m non exercolatur. Sed rem nobit pro illo signo in sua possibili latis. Advorsarii obsto. pescunt ad illam distinetionem : Sed advertero de bant plerumque causas etiam liberrimas habere solum potentium possibilitabis ad taures actus : Sic Deus potest creare varios mundos potentia po ibi italis, quae nunquam vixercebitur :Sic Christus, supposito pimcem miris praecipientis mortem, poterat non mori potentia se sibilitatis tantum, quae scit et nunquam erat exercenda : Sic demum dum unum agimus, V. g. dum Scribim , p Sumus oppositum potentia possibiminiis tantum quae pro illo Signo non exercebitur : Ergo pote
tia possibilitatis sufficit ad libertatem. H si dicas; Non datur potentia etiam possibilitatis ad id quod implicat : Sed implicat praemotum ad amorem, non amare; orgo ne quidem rotinoi potentiam possibilitabis. ' Bosponita non dari potentiam possibilitatis ad id, quod mplicat simpliciter et absoluis, ben6 tamen ad id quod se. cundum se est possibile, et riaditur solium impossibilo oxaIiqua suppositione : Sic enim Deus habit potentiam possibilitatis ad creandum alium mundum, etiam postquam decre- Verit Se creaturum unicum; et tamen ex Suppositione quod Deus decreverit creare unicum mundum, implicat quod creemtur de facis seu S. Respondeo tertio solutiona eommuni, quae in idem redit cum praecedenti : Praemotus ad amandum non pol t nonamure, in sensu compos , concedo; in SenSu diviso , nego. Haec distinctio est D. Τhqmae quaeSt. 6, do Verit. art. 4, ad 8, quam tamen Advsmarii maligna intorpretatione conantur odiosam reddere , direntes, nomistas eam ita intelligere , ut praemotus possit oppositum, si tollatur praemotio, non p0 Sit Vero, si ponatur praemotio, oo quod Serreis vinculis istius praemotionis sibi praeripiatur omnis facultas faciendi oppos, tum : sicut homo ligatus ad columnam potest ambularo, si tollantur vincula; non potest vero cum iptis vinculis. Haec explicatio salsa est, et calvinistica, quam nunquam intenderunt Τhom istae : Dieimus enim, etiam sub ipsa praem0tione ad amandum , remanem potentiam non amandi, et quicumque hoc negat, pro haeretico habemus, eo quod contradicat definitioni Concilii Tridentini. Sed dicimus illam potentiam non Bmandi non respicere negationem amoris ut ponendam simul cum Praemotione ad amandum; ita ut aliquis in eodem instanti sit p motua ad amandum, es tamen non amet : Sed Solum re-iciι non.amorem uι ponendum divisim a praemin