장음표시 사용
121쪽
iunctisque una ct simplex facta est velut in unimi corpus redacta. Sed vere ac propriὸ dicerentur episodia in fabula,si non apte coli aererent; Et hae sane ratione fibulae illae, quae huiusmodi habent epis odia non cohaerentia, dicunt i r fabulae epis odicae; nam aliae, quamuis excpisiodus compactae sitit,tamen, quia iam partes,&membra veluti quaedam sabulae effecta sunt,nomen non retinent auctum ab Episodiis. His ita expo- istis nunc consequitur,ut declaremus,unde praeposterus usius epi dicarum fabulariti. extiterit Episiodicς fabulae duplica de causa fiebant; Primum propter inscitiam, atque imperitiam poetarum.Deinde propter quandam consuetudinem, cui inseruire volebant poetae. Prioi error multo grauior est, minusque excusari potest; imo poetae illi vehementer reprchededi, qui poemata aggrediuntur coscriben)a,nec tamen ii rur, quo artificio scribi debeant. Episbdicarii in quoddam fabularum genus innuit Horatius in epistola ad Pisones, ubi loquitur de satyris,quos in mediam tragoediae recit rionem induci consileuisse scribit,ut ea ratione relaxarentur animi aiadientium; qui, alioqui defatigati suissent,tragicarum rerum,ciuae nimis seri seiteraeque sunt,recita tione. Altera causa,cur cotigerit fabulas episodicas seri; est ipsa cosuetudo, que ita tulit;Mos enim erat in sibularu recitationibus v t cocertatio seret tum inter 'octas, i sim inter histriones; oportebat is tur interponi erisodia quaeda;de hac certandi cosuetudi ne superius multa diximus; ted hic appono alium locum ex Nebulis Aristophanis ver
bus ut dum protrahere student Fabulam peruertant seriem rerum,& illud quod v eat Aristote es N i s.fοῦσ. in quo totum est artiscium fabulae constituendae; in qua in primis necesse est,ut omnia apte cohaereant; ae coniungantur; scuti paulδ ante deci ratum suit:. Ιας Θυί, ἱλ 'verba sunt Aristotelis. illud enim velim norma quaedam recta est, quam deprauare non licet, se Aristote. etiam libro primo Rhet. ad rheod. de norma Lesbia loquens aitio suo .κ. I l ω μέ -κ-nulam ποήσει sμλον. de
,, Quoniam autem imitatio non tantum perfectae actionis, verum se etiam miserabilium, terribilium ue est, haec autem maxime talia erun
,, poriis imumque pollebunt, quotiescunque per se ipsa inuicem admi- ,, randa illa accident: nimirum laoc pacto admirabile magis sese offert ,, quam si a casu, vel a Fortuna prolicisci appareat; siquidem in his etiais quae a Fortuna proueniunt, illa quidem maximam admirationem se prae se serunt, quae veluti suopte impulsu prouenire videantur, ut i i
is Argo Mityi statua, quae super inspectantem collapsa,authorem Mityi
i Ex quibusilam veri, s,quae in desnitione tragoediae apposita suerunt; nune Arist ιteles deducit aliam preceptio q), ea auta meli huiusmodi oporter I urea tragicat actionem
122쪽
actionem,esse commiserabilem,ae terribilem. Deducitur vero ex eo, quod est ante dictum ,recitatione tragoediarum, purgari duas maximas animi perturbationes; comi serationem,& metum. Duo igitur explicat in praesentia Aristoteles; Primum, praeceptionem quam exposuimus; Deinde quomodo singula fiant, ut apte cieatur comis ratio, R incutitur metus. Hic rursus monitos velim eos, qui praedicant ubique libruhuc Aristotelis esse mancum, ut animaduertant, quanto artificio, mnia iungat inter
se Aristoteles.& ex superioribus verbis,quae in definitione positae fuerunt, singillatim se item deducat totius suae disputationis; Hanc eso seriem, cum enterruptam esse animaduertam,tunc ipse quoque aperte satebor, librum esse mancum; quid vero hac serae pulchrius' quid aptius excogitari potest Si igitur illi, nulla allata ratione, pergent esse molesti , aut librii liunc non satis attente legisse, aut non intellexisse omnino videbuturi, Primum ita se habet tragoedia, requirit Actione commiserabilem, &terribilem. Duo h c sunt To λ ιον,το ciser, quae deducuntur ab iis duabus perturbationibus,quae recitatione tragoediarum piargantur; sunt autem hae, το λ ω, ἡ Ο cis Neque verb uti umque semper simul esse potest in una re; sed alterutrum aliouando separatum hoc per exempla tiagediarum patere poterat. In Iphigenia Euripidis,m etantur hospites, hoc est Gιον. In Aiace Sophoclis iniicitur a Diis amentia hominibus, quod prorsus terrorem incutit,& metum. In OEdipode utruque;nam quatenus sato inpiudens diictus, delat itur ad magnam calamitatem; hoc est Coc ιον nunquam enim cautum satis cuiquam est sua pruJentia, aduersus sati vim .Qiratenus vero oculis captus, miserrimus fit, cum antea selicissimus esset, summoque gradu locatus;hoc es λ,ων. In Electra est .λ his tantdm,atque haec demonstrasse satis sit. ζ ρῖν vero,&ελ lim quomodo sese inter se trabeant,declarat Aristoteles libro primo Rhetoricola ubi ait; Amasn, cu vidisset stium sui im ad coedem trahi, no estudine lachrymas; evndem,cum vidisset emendicantem am cum propter egestatem fleuisse, quia hoc commiserabila illud terribile est terribile quotiescunque animum hominis invadit,occupat qie,co niserationem Omnem pellit, nam comiserabile afficit animum, ante quam M sese obticiat terribile. Verba Aristotelis sunt haec . δἰ itati huc sim lig. τυυμ μω, μυω Q rara, ἱκ . Lopis is, oris, Ri A si σιλω πωλο θ, TYN vG γὴ ελ ιιν,, ε,Pira , Tu δ. 3 ετ ρον Κελ bis , - Οἄρου-ον - λέ- . Lia Ira xκιτ τῆ οἰαύω χἄτμον. Paulo poli. O as σώζουν- , . αλλίη γιγνομtix ελ ουM. Atque haec quidem ita sese habent; oportet autem utrumque inesse in tragoedia. Nunc consequitur , quod secundo loco fuerat propos tum, ut declaremus ; haecta D, seri ea, quae nobis accidunt praeter opinionem.quicquid enim huiusimodi est; necessario est etiam admirabile, id est is, μαGLOmnia igitur comiserabilia, ct terribilia sunt et lain admirabilia, neque unquam commiseratio,aut terror caret admirati ne. Admirabilia autem huiusnodi .de quibus loquimur, tribus accidunt modis. Fortana,casu, vicissitudine quadam mutua causarum, alia in aliam tendete; quam causam
connexionem si liceret per Aristotelis sententiam nam is fatum nunquam in sua philo septita concessit appellatem prorsus ipsum fatum. Fortuna videclarat Arilloteles libro primo Rhetoricorum,& libro secundo Pityscorum est, quotiescunque aliqua
sunt,quorum causa proserri non potest, n c habent τὸ ο. -α. Vt Iaculator qui i eulum ut ceruum perimat contorquet sertuito latentem inter arbulla perimit hominem.Casiis diiseri a fortuna;quia in brutis,anima, sensuque carentibus, rebus est, ut cum aliquis ruina domus inter coenandum opprimitur. q6od de Theram ene, uno ex. xxx . Tyrannis,qui ex ruina domus,cum caeteri omnes conuiuae obruti fuissent, lus incolumis euasit,statimque dixisse sertur; Nimirum maiori exitio me reseruat sertuna. Ex connexione causarum, seu mutua quadam successione renun; ea sunt,quae longam habent euentuum seriem,& in quibus apparet τόου - κα. vi,si quis exempluquaerat,OEd podi Omnia quae acciderunt; haec vero ab Aristotele vocantur μι αυε .am vero cum tria haec ita distincta sint, quaerimus quae nam magis tragica ' Ea sane, quae plus admirationis afferunt; Illa autem magis admirabilia sunt, quae ex aliqua cau. inin spei ata tamen,ez Occulta proueniunt,ea enim postea cognita augetur admirata
123쪽
Quod autem Π μααΜελα sint magis admirabili quam ea, quae a foret una casuque proueniunt; probat Aristoteles hac ratione. Admirabile quidem est id,quod prouenit a casu, illuci quo l. quod a tartuna. Sed si arripias aliquid, in quo appareat casus,& Hii et xv. ψ,de quo locuti fuimus,animaduertes hoc elle multo admirabilius ; Hoc quale sit declaratur ab Aristotele huiusmodi exemplo. Argis Mityos praeclari viri erat statua,virtutis eminis peremptus postea in seditione curium ab improbo quodam homine; Contigit.labentibus annis,ut cum ad statuam ipsius intersiaior Mityos staret, cadens statua illiim peremerit; Hanc eandem rena paulo secius narrat Plutarcinis in ,, libro Mβραδε seriam κου quus . M. his verbis . Miam Γου - - - νG ςλ
Apud eudem Pilitarchum aliud simile lime recensetur de quodam Callippo, qui cu, amicitiae sub praetextu, Dionem amicum sium peremisset, eodem ense alaquot annis post a suis familiaribus peremptus fuit, Verba Plutarctii sunt haec . paulo ante. τα ia ναμ ιαι c ara, et Oeo si n mi TR qi P οπ οὐ laa est G ωχν, ' ἀαsim ia φαα i s φ --ς olatici rin ἀώ τὶ φυ AH τ ι λ; ἀ' --.Huiusnodi igitur euenta & si casu saeta sunt,videntur tamen habere τε in ιλλοα,& es 3 ελα,& deo ex talibus euentis pulcherrimae sunt sabulae, quia habent es
μαπόν, passer, o sor, quae tria habent simul maximam vim admouendos audito rum animos. Simile quiddam tis,quae superius recitauimus ex Plutarcho narrat Cic.
in libro de fato. Icadio latroni saxum ingens ex spelunca in crura incidisse, ait enim Puto enim,etiam si Icadius tum in spelunca non suisset, saxum tamen illud calui turi suisse. No diuersum ab his resert Theocritus in Idytho. viii.quod inscribitur ψαυ
,, Eiusmodi enim liae sunt, ut no temere sim esse opinemur. ideoqueri pulcherrimas tales fabulas euadere necesse est.
Hinc colligimus breuem epilogum eorum omnium, quae hactenus dicta suerunt. Ait enim. pulcherrimas, maxumeque artisciosas fabulas eas esse iudicandas, quae habent tria lia c. λά- ν, ut ita io, is nam quamuis haec sertuito, casuque siant; videntur tamen fato quodam,& certa ratione seri, sed tota haec res aliquanto copi sus declaranda videtur. Stoici olim enixe opera dederunt,ut ostenderent in rebus humanis omnia necessitate quadam seri, suo l. veluti quadam immutabili lege naturae,
regi; Ac sane Chrysippum scimus librii de fato scripsisse quem in primis exasitat Eusebius in lib. vi. ex λ tot πινε α Arist. vero peripatetici q. omnes longe aliter sei tientes,necessitatem hanc tollere ex actionibus humanis conati int, quibus aute rationibus effecerint hoc utrique,non est opinor, necesse, ut hoc loco explicem; legati situr,qui volet, Alexandri Aphrodis. Libelli im,de hac re uberrime scriptum in hane sententiam. eteres autem poetae tragici aut Stoicorum opinionem secuti, aut videntes una hac ratione posse audientium animos cieri ad commiserationem; & obstringi
religione,& metu deorum; eiusmodi arripuerunt actiones,in quibus fatum illud, ac necessitas inesse videreturneiusmodi OLdipodis illa est. Alexander in suo libello ostendit, pbilolsephos assertores fati,vel ob hoc ipsum uehementer reprehendendos, quod Deos praedicere res suturas simul dicant hominibus;simulque illarum rerum agenda
Tum imponere necessitatem; rem vero totam ita narrata et s. Eu ἄτ M-
124쪽
sunt Eosdem reprehendit philosophos, quod lectui sabulas tragicas poetarum, s
di, sνο- ουου . Prorsus enim credendum est ipsos poetas accommodate voluisse loqui ad opinionem vulgi; Existimant enim homines, cum occultas non perspiciant causas rerum, atq. actionum; sato illa seri; cu praesertim habent mμτα λιε illud ,de quo superius locuti sibimus. nam seriem causarum ex sese mutuo pedentium aflerebant esse
fatu. Eusebius quoq. in Chrysippu invehitur & Democritu hac de causa in lib. 4nta
, , κοὐ aio in is oram λά M , ob τί Ουταρ si ει τά- , κά . Aristoteles igitur, qui sentiebat, haec quidem I Mara non seri fato, aut necessitate ulla, cupiebat ta- .menicum loqueretur de tragoedia, in se mare, salua dignitate, ac sententia sita, po Et rum, vulgariumque opinioni,no quidem sato ea seri dixit, nam hoc ipsus sententiae si illet repugnans, sed non temere videri haec seri; videntur enim fato seri . atque hinc omnis error hominum, ac philosophorum quoque extitit, quὀdea, quae adiparent , approbantes , occultiores, verioresque causas non indagarunt. Evitauit tamen nomen sati semper; atque ideo hoc loco dixit πιέα. . id est non temere,
quatenus enim ita ait,& illis induit, quas si non temere sant, ergo fato, prouidemtiaque Deorum,duo enim haec consequantur sinul necesse est, quod perspexit Alexander in suo libello,cum aitψδα μύθίη - εἰρα bνοιαν να sis Lalalam & tamen per illa verba Σκciis, etiam fgniscauit Aristoteles nonnulla ex iis , quae ips scito fieri dicebant,fortuito seri,non nulla vero natura. Haec enim est ipsus sententia, scuti declarat idem Alexande exempla autem haec assert.In continens aliquis est,ac voluptatibus deditus;ad hasque suapte natura propensus sertur huic accidant necesse est ea incommoda, quae huiusmodi solent accidere. Avarus aliquis est rapax,crudelis, mniaque haee itisita habet a natura; in ea igitur incidat necesse est,quae consequi tales solent. Hoc fatum veteres vocabat stoici. Peripatetici naturam appellant. Verba Al
125쪽
existimasse olim Stoici videntur, Tragicique poetae omnes,secuti vulga=u sententia hominum;necesse est omnino omnium laudatisi. pulcherrimasq.fabulas in tragoediis eas esse,quae huiusnodi fuerint;ratio aute liuius conclusionis est, quae clicitur ex verbis Arist.quia has res homines opinantur,no fieri temere, sed fato, ac voluntate Deorum regi homines igitur audientes talia invadit,occupatq. seperstitio,ac religio vehemens,quae timorem,metumque iniicit ipsis,quδd exilii mat ea quoque sibi posse accidere; metuuntque, ne eadem sibi aliquando accidant. Libet vero mihi breuitee ostendere in iis, quae Oedipodi acciderunt,omnia polle ad naturam redigi, sicuti doleuit Alexander. Laius Rex prouidus, seaeque timens saluti;seruus a quo exponitur iussi Regis, cludelis; pastor, a quo suscipitur aliturque infans expositus, humanus usque Oedipus iam granais natu iracundus,iniuriarumque acerrimus vltor perspicax, prudens & callidus:ideo exponi iubetur a Laio infans. Seruus ob crudelitatem nouo genere sit spedii perimere vult infantem. pastor humanitate impulsus infantemtauit, liberat alitque. Occurrens Laio in via Oedipus pi ae nimia iracundi cum iniuriam illatam sibi ferre non posset,perimit Regem,& comites.Haec igitur ita a natura prouenerunt; praeterquam quod multi eventus sertuiti interea milii Qnt; nam cum Laius alio tederet O comitibus,mcidit in Oedipodem. Oedipus in Laium.illud quoque sertuitum ut alia de causa per sylva errans pastor incideret in suspensim infantem,seruaretque.Aristotelis igitur tententia.dicantur illa tum ex natura, tum ex sor
,, Fabularum aliae simplices,aliae implexae: quemadmodum & actio- ,, nes, quarum imitationes sunt ipsae fabulae, talem illico speciem prae seis ferunt. Simplicem actionem voco, in qua quidem ut dictum est) cois tinua una, absque peripetia,agnitioneue agendo fit mutatio: implexa, is quae vel agnitione, vel peripetia,vel cliam utraque.
Connectuntur haec eum superioribus, atque ex iis deducuntur , in hunc modum. Postquam declarauit Arist. in tragoediis tria inesse. λ iiον. vi castor. ta μαγ.colligit ex his,duo esse sabularum tragicarum genera. na al iae sunt simplices; aliae si int implexae. aut enim tria illa simul omnia insent in sabula, aut aliqua separatim. si sieparatatim ut M. MN,.s simul aut duo,ut vi MMν ' φή, Laut tria, ut C λ r, g σά ρῖν,το ει ματο Neq. pliares his qiratuor modis reperiri possunt. quorum duo sunt simplices, alii duo sunt implexi .nam η σά ρω no ponitur Vnquina separatim per se;neque s 8 in tisicuti ex iis,quq dicta sunt ante ficile perspici potest,et paulo post apertius patebit per
ροε pla ex veteribus allata.Probatur aute superior diuisio Aristo.hae ratione,Quot merint actionia genera,totidem etia sint oportet genera fabularum.na fabulae sunt actiomam imitationes aut verarum, aut verismilium. Vt igitur apte intelligamus, qualis si simplex,aut implexa sabula; prius est declarandum, lue nam dicatur actio simplex.&quae implexa. Actio simplex his verbis describitur ab Aristotele γ-μ ν,-zumrci . αra νωιπεμ ε , Igua zm . Vertit Paccius
126쪽
IV D. mutationem. quod alienum est a sententia Aristotelis, nam non de mutati ne, sed de exitu actionis, & fabulae loquitur,mutatio autem in fabula non potest sephe. hoc est exitus iei,ea itaque fabula, in qua sit actiois declinatio sine ulla peripetia, ct agnitione, dicitur simplex; quid autem sit peripetia, ct agnitio declarabitur postea. possit ambigere aliquis in illis verbis Y suis, s/πισατε ina serrata μῆ; an fibula dicatur una,quotiescunq. peripetia, agnitionem ue non habeat, alioqui no dicatur una, si suerit in ipsa peripetia,& agnitio. si 'd sciendum non hoc voluisse signis care Aristotelem, nihild enim minus una fabula dicitur, quae peripetiam, & agnitione habet quam quae non habet.Verum quoniam fabula citius ad exitum deducitur,s no interseratur vlla agnitio, aut peripetia magisque recti contendat ad Catastrophen, quam si se per illas partes insinuet. iueo dictum est unam esse, cotinuamque fabulam, quia minus multis interrupta est Epis iis; nam peripetia, & ea praesertiin quae per agnitionem st,episodium vnsi occupent necesse est, ce quamuis episodia cum re ipsa coniuncta sunt, tamen quia fabulam protrahunt, prolixioremque faciunt;obliquiore via tendere ad exitum,cum talia epis odia habuerit, videtur fabula. Exemplum peti poteli ex tragoedia Sophoclis,quae Aiax μπιο uρω inscribitur. ea enim neque pertia petiam,neque agnitionem ullam liabet; et celerrime ded insta suisset ad exitum,nili ingeniose poeta captasset episodia,tum a personaTecmest e, tum a cotentione Menelai, ct Teucri ; Nunc redeo ad quatuor illos modos declarandos, quorum duo smplices sunt duo implexi . Prior modus simplex est, qui habet siri Artatium. qualis est in Philoctete, in Trachiniis, in Medea, in Hecuba. Alter modus simplex, est, qui habet ε λ ιναν, καὶ si μν,qualis est in Aiace, nam homine quilibet comiseratur; & sibi timet, ne, Deorum ira,aliquid simile accidat. Prior autem modus, qui impi exus est, habet mouMν,-ευ sinori, qualis in Iphigenia in Tauris; nam & comisera tione dipni sunt mactandi Hospites;& agnitio illa fortuita, ac peripetia, admirabilis esse vicieturiqualis in Electra Sophoclis . nam & ipsa luges comiserationem ciet;& agnitio illa admirationem habet;quia praeter spem fit;et insperatum afleri comodum. Alter modus imple
miseratione dignus est;& ira Deoru immissa pel his; oraculo Apollinis, vaticinioque Tiresiae detectum scelus,quod ab inscio fuerat patratum metum, iniicit, ac religione; praeterea euentus illi rerum, qui e fato pendere viden inr, longa quadam serie ducti, multum afferunt admirationis. Perplexam fabulam describit his verbis Aristoteles.
vel peripetiam,vel utranque exitus,catastropheque fibulae sit; γam aliae sunt fabulae, in quibus agnitio tantum inest; qualis est Iphigenia Euripidis in Tauris. Ali in quiabus peripetia tantsim, qualis Antigone Sophociis: nam Creon post peremptam Anti- sonen, ta siperaret se laetum fore; magnaque cariturum molestia, luget Eu tydices c
iugis interitum,Pae impatiens doloris,quem conceperat ex Haemonis si ii morte. suspendio finierat vitam;nam Haemon,qui deperibat Antigonen,eius morte audita, ta
Haec ver b in ipso rerum contextu ita astruenda sunt, ut ex his, quae prius acta suerint, necessario sequi, aut certh veris militer agi videantur. Multum enim dissert, fiant haec per haec, an ex his.
127쪽
D & alterum ex altero conse quatur aut necessario, aut secundum verit mile, multum enim dii fert, inquit Aristoteles, an haec per haec fiant, aut post haec; ita verba sit ni ve tenda quae non apte vertit Paccius;verum locus hic, quoniam adhuc obscurus est;copio litis videtur esse declarandus; magnam ubique nationem esse habendam praecipit Aristoteles in scribenda tragoedia,Ordinis ac colunditionis rerum; Cum igitur in te serenda suerit aut agnitio,aut peripetia;videndum est, ut non extrinsecus, sed ab ipsi fabulae constitutione ducaturi, atque ex ipsa prorsus actione enasci videatur. scuti cosequentia ex praecedentibus solent, aut effecta a sitis propriis, verisque causis .ind
est quippe poetae, ac parum periri artificii scribendarum tragoediarum saepe liaec e triniectis a rebus longinquis petunt. quod valde est reprebendendum. Fuit sane etiaolim scuti nunc in scribendis comoediis videmus genus quoddam indoctorum poetariinx,qui seriem hanc, ac connexionem rerum non seruantes, constitutionem fabulat disiunctam ac disgregatam faciebant. atque si quando agnitionem,aut pcripetiam inducere voluist ent,id minus apte faciebat, interrumpentes seriem sabulae . quo enim spectat dicam enim quale sit vitium nostratium hominum,qui multum silai placent in scribendis comoedus manus illa armatorum satellitum .seii lictorum, qui personas an scena in carcerem rapit magnasque ciet turbas' quas vero periretia,aut solutio fabulae non ex is sis rebus ab ingenioso poeta deduci possit, ita ut sit cum tota constitutione coniuncta. legant velim hi, poetas Graecos, obseritentque,quali ratione ab ipssct peripetiae, et agnitiones inducantur in fabulas, interseranturque. exempla hoc loco afferre.sed quia de agnitione paulopoli copiosius agemus, tunc exemplis rem totam declarabimus; & quoniam peri petiae ipsemet Aristoteles aiseri exempla, in consequθti contextu, ibi copiosus allatis exemplis hoc patefaciemus. Nunc declaro vel ba illa; ,, ο δε ἰκ raciora Gucri n. vocat Aristoteles, nγωμί α ea,quae ante facta suerunt,& praecedentia ex p cedentibus pendent consequentia; Conjequentia sunt illa in quibus est aliquid prius, aliquid posterius; atque naec sane huiusmodi sunt , aut
quod ita inter se sent collocata;& polita; aut quod eiusdem sunt generis;haec smilia inter se sunt & alteru ex altero gignitur; ut avus, pater,silius, semen, frutex, fructus, sella. illa verbdissimilia, diuersis rumque generum esse possunt, & tamen situm eius modi sortiri, ut hoc prius, illud posterius sit. Sicuti in Panathenaeis pompa. certamen tragicorum, certamen comicorum, saltatio chori. Requirit igitur Aristoteles in fabula praecedentia, ct consequentia eius lem generis; atque peripetiam, & agnitione ait ita debere collocari inter se;& coniungi cum caeteris partibus fabulae, ut ex ipsis en sci videant tir. Et quoniam agnitio,ac peripetia primum lacum non obtinent in fabula, sed caetera consequuntur. ideo ait ipsas ae luci di γγ γ ae,quasi innuat Aristoteles has esse posteriores,&consequi priores partes fabulae; sicuti dicimus duo c sequi unum; non autem unum, duo; nam illud semper consequitur hoc. hoc semper praecedit illud. talem ordinem significauit multo magis Aristoteles, cum ait . η ανο - ν,ἔ Orarer qllae verba sunt a me alio loco saepe declarata,cum de serie,ac coiunctione fabulae partium, actionumque loquerer ex Aristotelis praescripto. Consequunturalia verba in contextu Aristotelis, quae consderanda sunt, & explicanda diligentius. Haemii netro γαίαι UA,ςHU UA. Ea quae dictitur. H AEC PER H AB C. sunt '' effecta,quae ex suis causis prouennat. ea vero quae dictitur; HAEC POST HAEC,sunt res quae diuerso fiunt tempore,altera post altera. Aristoteles in libro Q l x-γο a ait, alterum altero dici prius,aut posterius quatuor, seu quinque modis. Primus modus se continet ea,qus distinguntur tempore. verba illius sunt haec. cyrci fici τὸ rati H1 GIGM κα Ia τυ υρον κἡο ν' ω μωροι ἰm,i πιπα Ῥον λ , . τυ σν χρειον πλείω π H Irom ρον, κω se et oua λi ii u . Cum igitur in libello hoc Poetices ait Γ δεμιτ . A. idest haec post haec,ea significavit,quae priora sunt, seu posteriora tempore. Id diuersa tamen inter si: Non hoc modo peripetiam, & agnitionem consequi caeteras partes,iisque esse posteriores oportet; nam essent disiunctae ab illis, quamuis ordine eo collocaretur , Requiritur autem in primis in sebula ut omnia coli aereant; atque
128쪽
ita sint simul connexa ut alterum ex altero quodamodo enascatur, ac deducatur. sed
huiusnodi no fuerint,si sint Nδεμ. I ταδε hoc est G χ KSecundus modus qui explicatur ab Arist. e. κ γορ- r.et dicitur , -ἀῖα, ο Λ-r ων, milii consert ad rem noliram hanc,de qua loquimur,explicandam. nam ea sunt ut inquit Hammonius priora vel posteriora τῆ φ ο ,hoc est simpliciora,seu magis composita. Tertius modus
continet ea quae sunt priora,& posteriora Mi 'bis Ita , ideli ordine. Ordo autem aliquando semper idem est; ut que priora sint, semper sint priora,et posteriora simpcrposteriora,aliquando eiusmodi, ut non semper eassem priora Sc pol teriora, ut elementa in dictionibus consciendis; aliquando enim hoc prius, aliquando idem in alia dictione posterius est. Sed omnino elementum semper Prius est bllaba.& syllaba prior dictione.atque hic ordo semper idem est ,& eadem semper priora continet.abaque semper posteriora; scuti etiam in scientias demonii ratoriis . nam propositiones duae apta serie inter se collocatae altera post alter praecedunt conclusionem;atque ipsa cocluso ex illis deducitur, tanquam ei sectum a Lua causa. Eodem modo, in fabula tragica agnitionem c peripetiam ex prioribus deduci oportet. atque sic erunt G ΓΔ non secus ae ab igni existit fumus necellario, tanquam τοδε η, τοA. Patet igitur per
haec verba voluisse significare Aristotelem; oportere agnitionem, ac peripetiam, non serruito inseri in fabula tragica,vidistinctae videatur, aut alienaea resiquis partibus, temeri que interpositae sed connexas esse cum tota aditione, ita ut ab ipsa enascantur;
Quid multis agnitionem, ac peripetiam huiusmodi tragicarum fabularum loquor de iis in quibus insunt) esse partes rationis sic enim omnes loquutur ex prin etxs verbum Aristotelis λυγο dicendum est,idest,ex quibus stimatur ipsὸrum delinitio; nasculi, bipes,ratione praeditum,aptum ad ridendum, terrestre,animal, hec omnia dicimus esse quasdam partes rationis, ex quibus scilicet tota ratio, seu des nitio hominis costat,dicimus enim hominem esse animal, terresti bipes, ratione praeditum,& apiunatum adridendum;sc;aliae partes,quotcunque sunt,atque hae simul, agnitio, inqua, . & peripetia,cohsciunt rationem eii definitionem fabulae tragicae; dicimus enim G-bulam este,quae constat ex aliis,& altis partib. nam nunc non est necesse eas enuinerare & demum etiam ex agnitione,&peripetia. patet igitur has partes esse ut uous Ii,valde instas,atque annexas ipsi fabulae. Nos ultimam hac probationem stim-psimus ex Aristo.lib.v II. με I pulvit: ubi disputat,an partes lint priores toto.M Em Ic res cicis es, i ως γ γα-ρν τ nreαῶομ- μεταζου, καὶ ὀά apst, si Vme . ,, τουτο A, mro M in εὐρς η α αγκίον, ω τῶ οί δε, ἰλθων Odi, GR νωι Ou imaeo,u αταΜαμν ἀ wρος Hus 1 έρα φόβου, sim ας ο α, ναοhv ε an.HE. Η γ τῶ λυmta uia. α μῖν ρ ί: Q πιωμῖν ρ,ο A tarac oc MALL,, de ρ ρκψων,- μῶ ααάει M. τ metae sucίων α πιῶν, ψ It c βῆναι.
se Peripetia est eorum,quae aguntur qu madmodum dictum est)in
se contrarium mutatio. id autem sicuti docuimus 3 aut verisimiliter ,
M aut necessario sit: ut in Oedipode accessit enim ille delectaturus Oedi se podem eundemque parentis incestand r timore liberaturus: quis au- ,, tem ei set, ubi ostendit contrarium effecit. In Lynceo quoque ductus se ille quidem est, veluti mox immolandus. Danaus contrὰ subsecutus, ,, ut immolaret: sed accidit ex his quae patrata sunt, ut hic necem, ille sa- ,, lutem sit assecutus.
Postquam Aristoteles Peripetiam, atque agnitionem in sabula ita inseri debere do-
cuit,ut cohaereant,& coniunctae sint cum aliis partibus eo, quo diximus, modomunc declarat quid sit π mτcix. Ea autem nihil aliud est, ii iam mutatio sertuns in contrarium.hanc Vero mutationem non repente, sed paulatim fieri oportet, ex necessario. ductam,aut verisimh.Saepe inculcat haec verba Aristoteles,ut cognoscas quanti m
129쪽
menti s apte paries sabulae inter se coniungere,ita ut altera ex altera pendeat. Quods quis repente factam mutationem inducat & peripetiam; necesse si erit, vi causam eius mutationis, nulla agnoscant auditores, totaque narratio ac peripetia si ridicula,& parum vehemens non alia igitur de causa interpositit illa verba Aristoteles ruosus hoc loco X c Mora; aremti , quam ut ostenderet paulatim ex probabili causa, quae cum saperioribus si coniuncta, deduci. Rem totam perspiciemus paulo post in exemplo ex Sophoclis Osdipode allato. Athenaeus lib.x iii. lis rum Nicandri, citat, qui ins ribebatur etri oriri. his verbis auri semet A lsa πιθμου et νιλ ι μοῦ. ltar
es eiusnodi , qtiae saepe caderent in contraria; atque ideo tale praesetulisse inscriptione. M Interpres quoque Niciari poetae, que habemus, in Alexi pharmacis declarat quid senti τυ,his verbi sim Anis Nev Mώταν Οἴr retraver misci ta καλ/υ, . Peripetia in Ordipode Sophocleo,qui Tyranus inscribitur, est, ubi occedens ad Oedipode Nuncius Corintho missius,ut nuciaret Regem pronunciatu illii esse a Corinthiis sicque illii oblectiret mox cu Oidipus diceret se an magno metu esse incestadae matris, qua Meropen Polybi Corinthiorum Regis uxore putabat,iiunciuidue illu hac suspicione, metuque liberare vellet contrariu efficit,na metit auxit, et suspicione no modo sustulit, sed etiam ia illum cu Iocaste matre,qua nesciebat esse matrem,concubuisse, Laiumque patrem peremisse. Versus Sophoclis hi sunt.
s,--ἰ- a Paulo post Paulo post paulo post
130쪽
D Av qaωγ s Ac Κτανουπιχ aei. &quae sequuntur Nam paulatim agnoscit ex eius Nuncii sermone, qui illum suspicione tali liberare studebat,se cum matre Iocalle iam concubuisse, & l aium peremisse. Aliud exempluapponit Aristoteles, ex quo cognoscamus quid sit mi ex rix. quomodoque se habeat: est aut e sumptum a Lynceo.tadem inscriptionem tragoediae nus iam adhuc legi.Sed argumentum huiusnodi fuit. Danaus Rex Argivoru quinquaginta filias suas Aegisti Regi, fratris filiis totidem despondit, quae iussu patris Danai maritos dormientes serro agressae peremerunt. Hypermnestra e multis Una insigni pietate in maritu I ynoeum fuit; nam illum clam incolumnen dimisit; Danaus id audiens insectatus est Lyncesi,ut perimeret,seda Lynceo Danaus peremptus suit. De Hypermnestra Horatius libro tertio Od. ita ait.& aliis sororibus. x, Stetit urna paulum D Sicca,dum grato Danai puellas di, Carmine mulces. D Audiat Lyde scelus, atque notas di, Virginum rimas,& inane lymphae M Dolium stando pereuntis imo. ,, Seraque fata. ,, Quae manent culpas etiam sub Orco b, Impiae,nam quid potuere maius,, Impiae sponsiis potuere durori . Perdere serro. ,, Una de multis sace nurtialiri Digna, perluium fuit in parentem ,, Splendide mendax,& in omne virgo M Nobilis aeuum. ,, Surge quae dixit iuueni marito, Surge,ne longus tibi somnus unde M Non times,detur,socerum,& scelestasM RFalle siorores. & quae sequuntur.