장음표시 사용
351쪽
co NKORMI Λ, dici vitia necessitate trahimur ; ali quin ubi necessitas , nec corona
est i Quis non toto corde suscipiat' &e. Libi nati σ Patav. Q.
Veruntamen in eo dissimilis est, qubd in potestate non habet lapis cohibere motum , quo ser
tur inferius : animus verb, dum non vult, non ita movetur, ut
superioribus desertia inseriora eligat r Et ideo lapidi naturalis est ille motus , animo verb iste Voluntarius. Hinc est , qubdlapidem si quis dicat peccare , qudd pondere suo tendit in infima ; non dicam ipse lapide stolidior , sed prosectb demens
judicabitur. Animum verb peccati arguimus , cum eum con-Vincimus , superioribus desertis ad fruendum inferiora praeponere. Lib. de lib. arbiti cap. I.
Si necessitate id fecisset, nutilo peccati crimine teneretur. de νιπὰ Riis cap. 24.
EONTRARIA, M. rebit arbitrio r multb enim Iiberius erit arbitrium , quod omninb non poterit servire Peccato. dicturi cap. II
quid ille contexat: a voluntatis enim arbitrio , inquit , ac deliberatione privatur , quidquid naturali necessitate constringitur. Et hinc nonnulla quaestio est , perquam enim absurdum est, ut ideb dicamus , non perti nere ad voluntatem nostram , quod beati esse volumus, quod omninb nolle non possumus , nescio , qua & bona constrictione naturae .... Nec dicere audemus , ideb Deum non voluntatem , sed necessitatem habere justitiae, quia non potest velle peccare. Lib. δε nati O Pati
IlIud nos habere in potestate dicimus , quod, cum volumus , facimus. Lib. a. de ub. arbit. 3.
352쪽
voluntas libera , ut naturalem habeat istum motum nempe a bono immutabili ad commut bilia jam necessitate ad haec Convertitur 3 neque ulla culpa deprehendi potest , ubi natura , necessitasque dominatur. Nul- Io modo autem dubitare p tuisti , non esse ita datam ,quando istud malum culpabile esse non dubitas. DU. 3. δε lib. ιεν-
mamobrem , si ilIae animae, quidquid faciunt , si natura , non voluntate faciunt , id est , si libero ad faciendum , M ad non faciendum motu animi carent; si denique his abstinendi ab
opere lao potestas nulla conceditur , peccato earum teneri non possumus. Lib. ιι ι b. anim. cap. II.
dum volumus , non velimus , eadest utique voluntas volentiis bus 3 nee aliud quidquam est in potestate , nisi quod volentibus adest. Voluntas igisur nostra nec VoIuntas esset , nisi essiet in nostra potestate. Poreb quia est in potestate, libera nobis est , nec enim est nobis liberum, quod in potestate non habemus . aut potest non esse, quod habemus. lib. 3. ιι M. arbis. P
Quomodb autem dicis eum , cujus voluntatem nos dicimus Domino praeparari, ita fieri bonae voIuntatis , ut bonum velle eogatur φ Quod absit , ut dica..tur a nobis. Viderit praeclara intelligentia tua ; si enim cogitur, non vult. ω. r. vor. ρε f. cap. I. I.
353쪽
Voluntas , id in eo fieri , qudd si
nollet, non fieret ; & ideo non necessarios , sed voluntarios defectus justa paena consequitur. Db. II. de cirit. Dei cap. 8.
Illa duo ergb genera hominum bonorum & malorum sunt, quae & distinguere debetis, &eorum alterum eligere. Quid enim tibi prodest posse , si eligere piger es t Equidem nunc eligendi potestas adjacet, veniet tempus , quando deerit potestas eligendi , cum jam Deus non differt sententiam judicandi. Iunal. 63. Alio loco dixi , nisi quisque
voluntatem mutaverit , bonum operari non potest , quod in nostra potestate esse positum Dominus in alio loco docet et aut facite arborem bonam aut facite arborem malam rinod non est contra gratiam , quam praedicamus. Lib. I. rein
quae necesse est fieri ' Respondet Augustinus : Quia Deus praescientia sua non cogit facienda, quae futura sunt. Lib. 3. de lib. arbiti cap. 4-
Si enim necessitas nostra illa dicenda est , quae non est in nostra potestate ; sed etiamsi no- ilumus , efficit , quod potest , sicut est necessitas mortis, mania festum est voluntates nostras , quibus recte , dc perperam vi vitur , sub tali necessitate non esse Si autem illa definitur esse necessitas , secundum quam dicimus necesse esse , ut ita sit aliquid, vel ita fiat 3 nescio euream timeamus , ne nobis libera' talem aufferat voluntatis. Neiaque enim & Vitam Dei, dc praescientiam sub necessitate ponimus ; si dicamus necesse esse , Deum semper vivere, & cuncta praescire. Lib. de cisit. Dei
354쪽
OBserves primo: Theologos cum divo Bernardo libertatem diastinguere in tres species libertatis. ,, Triplex est nobis pro-M posita libertas , iussis S. Bernatam, necessitate , a peccato , seria. Primam nobis contulit in conditione, seu creatione naturae: ,, in secundam restauramur a gratia : tertia nobis reservatur in pa- ,, tria. Dicatur ergo prima libertas naturae, secunda gratiae , te 1, tia vitae , de gloriae.
observes secundo: quM libertas 1 necessitate sive libertas naturae dividatur in duas alias : una appellatur libertas spontaneia talis , seu complacentiar ; altera libertas indifferentiae , vel conti gentiae: per primam sumus liberi ab omni violentia dc necessitate , quae veniat ab extrinseco r hoc modo Beati in Caelo sunt liberrimi ad amandum Deum , cum non sint violenter coacti id facere r persecundam sumus liberi non tantum ab omni violentia & coactione , sed & ab omni necessitate non solam quae posset immitti ab extri seco , sed etiam quae oriri posset ab intrinseca propria voluntate rhoe modo homo est liber ad peccandum Vel non peccandum , ipse
Deus est liber ad conservandum mundum Vel non conservandum.
Observes tertio: duas dari species libertatis indifferentiae: una dicitur libertas contrarietatis , altera contradictionis : prima est nisgultas ponendi actus contrarios ; taliter homo est Iiber ad am rem vel odium , ad fugam Vel prosecutionem alicujus objecti di s eunda est facultas simpliciter aliquid agendi , vel id omittendi rhoe modo Deus est Iiber ad creaturam producendam vel non pr dueendam ; licet non sit liber libertate contrarietatis ad virtutem vel ad ejus oppositum , quod est peccatum. Observes quarto r libertatem indifferentiae adhue subdividi in duas alias r una vocatur physio , altera moralis et Physica est facultas , prout praecise in se ipsa sumitur , quar nobis praebet posse Disitirco by GOrale
355쪽
ABIurem in omnea nostros actus , & per quam possumus eliger hoe vel illud vel ejus contrarium : indifferentia moralis est eadem ipsa facultas , quae in se ipsa non siliun est liberrinis , sed etiam
in sua operatione , nec impeditur nee retardatur , aut ulla dimincestate absterrente implicatur r prima illa indifferentia opponitur actioni , aut necessitati physicae ; seeunda opponitur coactioni Mnecessitati morali. Priura non est idonea recipiendi magis & minus. secunda capax est recipere magis fle minus. omnibus his suppositis. Resp. Ad primum , & seeundum S. Augustini locum , ubi dicit , nos perdidisse Iiberum arbitrium in praevaricatione primi parentis et is Liberum arbitrium primi peccati granditate perdidiis mus. Libero arbitrio math utens homo , & se perdidit dc ipsum. ,,
inquam , ferme eodem modo , quo articulo primo ad loca ii Iansenistis allata contra possibilitatem mandatorum Dei fuit respon sum : nimirum , qudd S. Doctor nunquam praetenderit docere , h minem peccatorem totaliter amisisse libertatem indifferentiae , sed
quhd ejus jacturam incurrerit certo suo modo de sensu , & qubdnon amplius sit tam persecth liber , sicut fuerat primus homo anto Iapsum. Ultr, enim , qubd Adam fuerit Itbenimus ab omni neces state , indubitatum est , eum insaper fuisse liberum primo ab onmi, miseria , cum frueretur beatitudine naturali. Secundo ab omni peccato sive materiali, sive formali, tam in actionibus suis singulatim , distributiv. & successivὲ sumptis , quam simultaneὲ de in longo temporis tractu consideratis , eo quhd ex adjutorio gratiae ipsi quasi
tonnaturali absque renitentia gravi potuerit esse exemptus ab omni peccato. Tertio erat quoque liber a tenebris ignorantiae, ae M. mulis concupiscentiae , quae bonum , quod homo Voluit , neutia quam Infestabant. Econtra homo Meeator serὲ cunctis hisce opportunitatibus Privatur et licet enim peccatum in ipso minimὲ destruxerit libere tem naturae seu libertatem a necessitate , hoc est facultatem natu
356쪽
agendi qisod neque S. Augustinus usibi doeuit) nihilominus
cum homo ex praevaricatione primi parentis perdiderit jus prius concessum ad divinas gratias , vel poti iis , clim amrserit ipsam gratiam necessariam ad faciendum bonum , & evitandum malum, hinc non est liber moraliter a peccato nisi per gratiam gratuitbdonatam 3 & quidem etiam praestita , 5c actualiter praesente hac. gratia non tamen desistit sentire continuam repugnantiam & in gentem dissicultatem in bono , ac ferme immortale incitamentum ad committenda subinde peccata , sue materialia , sive sorinalia propter tenebras ignorantiae , veI stimulos urgentes concupiscentiae , quibus subjacet, dc qui incessanter obmurmurant virtuti ac bono exercendo , hominemque reddunt minus liberum & expeditum ad praxes Iaudabiles.
Ita noster s. Doctor se ipsum explicat. a ) ,, Quis nostrum
,, dicat , qubd primi hominis peccato perierit liberum arbitrium de ,, genere humano i libertas quidem periit per peccatum ; sed illa , ,, quae in paradiis fuit habendi plenam cum immortalitate justitiam; ,, propter quod natura humana indiget gratia. Peccato Adae, ait Ibia ,,dem; bb liberum arbitrium de natura hominum periisse non dia ,, cimus , sed ad peccandum valere in homine subdito diabolor ,, ad bene autem , pieque Vivendum non Valere , nisi ipsa voluntas ,, hominis Dei grati1 fuerit liberata , & ad omne bonum actionis, , , cognitionis , sermonis adjuta. is Consultes desuper ea , quae dicta sunt articulo primo. N. Ad Tertium Ioeum , ubi dicit S. Augustinus is qubd,, definitio , quam do peccato dederat , nimirum peccatum esse V , , luntatem retinendi vel consequendi aliquid a lege vel justitia pro- . ,, hibitum , a quo se abstinere liber est, non conveniat nisi homini ,, in statu naturae integrae ipse est Adam , quem nostra illa definiistio intuebatur , clim dicerem , peccatum est voluntas retinendi ,
,, vel consequendi, is &c. Ad hoc Resp. S. Doctorem noluisse der
357쪽
fendere, quasi haee definitio nobis in statu praesenti nullatenus eonveniat ; eum duntaxat insinuare voluisse illam definitionem in omni sita extensione soli Adamo adhuc incorrupto posse adaptari: ratio est, quia Adam erat in possessione non selum libertatis physicae, versim etiam moralis r quippe cujus intellectus tenebris fuerat e purgatus, ac voluntas omni irregulari motione concupiscentiae im- munis , ita ut nihil bonitati cognoscendae Se amplectendae sese odi poneta Quod sanὲ post Iapsum jam non reperitur in homine , &' quidem, ut testatur Augustinus , duo panalia mig=urantiam θιi cultatem : ex quo deducitur , nos post lapsum cum Adamo' in ratione libertatis nequaquam comparandos, ae datam definitionem
peccati nobis non convenire univoce & adaequate. Nullus dubitaverit hanc esse genuinam mentem S. Doctoris,' si totum contextum citati Ioci examinet e mox enim stibjungit ;,, multa quippe sunt, quae agunt homines , mala , a quibus est li- ,, berum abstinere , sed nulli tam liberu n est , quam illi fuit, qui , , Deo suo , a quo erat conditus rectus , nullo prorsus vitio de- ,, pravarias , adstabat. ,, Hiric patet plus quam evidenter, S. Au- gustinum eodem ipso loco, quem Novatores certatim pro se citant tanquam summὲ sibi favorabilem , in homine depravato deis prehendere libertatem indifferentiae , quamvis non talem , qualis in Adamo viguerat. Haee explicatio potest confirmari alio prolixo textu hujus S. Patris , ubi propemodum iisdem terminis idem reiterat, clarius
tamen & fus is se explicando e ,, liberum arbitrium , inquit a in illo homine fuisse dico , qui primus formatus est r ille fie
,, factus est , ut nihil omninb voluntati ejus resisteret , si vellet ,, praecepta Dei servare r postquam autem libera ipse voluntate pe ,, cavit, nos in necessitatem peccati praecipitati sumus. Unusquis- ,, que nostr lim mediocri consideratione potest invenire , verum esse, , quod dico. Hodie namque in nostris actionibus , antequam con- ,, suetudine aliqua implicemur , liberum habemus arbitrium facien la) Lib. conti iis rati disp. 2.3Disitirco by Coos le
358쪽
di aliquid , vel non faciendi; esun autem ista libertate seeeriuinari aliquid , & facti ipsius tenuerit animam perniciosa dulcedo de ,, voluptas , eadem ipsa consiletudine se fit , ut postea vincere non ,, possit , quod sibi ipsa peccando fabricata est e ,, chea hane sententiam duo sunt observanda et primb qudd sola ratio , propter quam
S. Augustinus docet , Adamum adhuc innocentem fuisse Iiberum, sit ista , quia taliter erat creatus , ut nihil repugnaverit ejus volu tati. Ergo juxta S. Doctorem , tota ratio , quod nos non simus nisberi , haec est , quia ignorantia & difficultas haereditaria ex peccato originali eontractae repugnant bonis desideriis & conatibus nostrae Voluntatis, quae tamen repugnantia dc oppositio teste S. Augustino a cum nobis non imponat necessitatem physicam , sed duntaxat moralem , id est , gravem difficultatem , non tollit libertatem phy- scam , de qua sola est quaestio. is Quanquam enim , ait S. Doctor, ,, in ignorantia & difficultate nata sit. Intellige humanam naturam post lapsum Adami non tamen ad permanendum , quod
,, nata est , aliqua necessitate comprimitur. Secundb oportet attendere , quod S. Augustinus , ut monstret necessiitatem peccandi , in qua versimur , utatur exemplo ne cessitatis , quam contrahimus per malam consuetudinem: jam cum mala consuetudo secundiim omnes Theologos nemini imponat nocessitatem physicam & absolutam , sed tantum moralem , hine patet S. Augustinum hoc loco non versari circa necessitatem physicam & absolutam , sed moralem. Hie forsitan non nemo dixerit objiciendo , S. Augustinum non affirmare, omnes homines esse liberos, ut a peccatis abstineant, sed sellim quosdam , seu plures : mina quippe sunt, 'ce. Resp. dari juxta doctrinam S. Augustini peccata , quae committuntur ne cessarib , & alia , quae libelrimh r priora sunt tanthm peccata materialia , impropria , quae Iieὲt in se sint vituperabilia , non tamen nos reddunt formaliter reos & culpabiIes. Quae vero nos essiciunt Deo exoses & sormaliter eriminoses , non sint nocessaria , nullum
c a Lib. x de liberi arbit. e. llo.
359쪽
orum est , , quo nequeas abstinere , quia peccatum originale semia per sibi simile , de quo volunt Jansenistae , quod necessitet ad foris
male peccatum , nos permittit in plena libertate physica tam respectu peccatorum formalium , quim materialium. Resp. Ad quartum , & quintum e ubi S. Augustinus dieit , Deum , & sanctos non cessare esse liberrimos , licet peccare non v
Ieant , & qubd eb magis simus liberi , quo miniis serviamus pescato r ,, nee idab liberum arbitrium non habebunt , quia peccareis non poterunt e Irm. multb liberius erit arbitrium , quod omin, , ninb non poterit servire peccatis. is N. Inquam , S. Doctorem per hoc non dicere , voluntatem posse conservare suam libertatem , quando est necessarib determinata ad objectum , sed tunc , quando est liberata ii peccato, & inclinatione ad peccatum quae maximum ponit obstaculum faciendae electioni) quod tune multb tib rius & expeditius feratur ad quodcunque bonum , ferme eodem
modo, quo homo prudens & moderatus magis & mestiis est dispositus ad providendum suo utili in negotio majoris momenti, quimille , qui passione caecus jam non tranquilla indifferentia fertur , in
Observes velim, Pelagianos , contra quos S. Augustinua scripserat , duobus notabilibus erroribus eirea libertatem dementatos esse. Primus error in hoc consistebat , qubd tenuerint , volunta tem hominis depravati stare in aequilibrio tam persecto, ac voluniatas hominis in statu integro. Nos non magis ferri ad bonum dein Iectabile , quὲm ad bonum honestum e potentiam nostram eXerxen di bonum pro placito tam completam esse ,: ut non indigeamus in teriore gratia Iesu Christi. Secundus error : qubd gratia interior αPraeveniens , pro qua decertabat S, Augustinus tanquam necessaria ad operandum bonum , tollat libertatem , utpote non relinquens
hominem in justo sequi librio respectu boni & mali r hine etiam affirmabant potentiam operandi bonum Ac malum esse adeb necesi sariam libertati , ut ille , qui non possit peccare , non sit liber.
Ad oppugnandum duplicem hunc errorem S. Augustinus Disitigod by Corale
360쪽
in suis operibus passim , & plurimum praeValet hoe textu magnuseo Evangelii : fi filius vos liberaνerit, ναὶ si ini eritis; quo probat invincibiliter , non nisi ex gratia Iesu Christi , qui nos ii tat , peccatis , nos posse gaudere libertate , & esse liberos ; non quod per hoc dicere velit , libertatem formaliter in hoc consistere , ut simus a peccato liberi ; quis enim adeb hebes sit , ut sbi persu
deat , libertatem consistere in pura negatione extrinseca φ vult ergo nos instituere , qudd gratia nobis reddat libertatem per peccatum primi parentis deperditam , aded ut haec gratia per suam unctionem quasi in bilance seu statera ponderando praeponderantem nostram inclinationem ad malum , iterum nos restituat in aequilibrium n cessarium ad electionem boni se praesentantis ad praxin. Nemo igitur miretur , si S. Augustinus quandbque citatis I eis asserat, Deum non cessare esse liberum , quamvis velle malum nequeat. Sanctos tantb magis esse liberos , qu6 minus servire valeant peccatis r nihil hac veritate verius in sensit, quem intendit S. Doctor ; hoe enim dicendo non Vult Deum & beatos esse liberos respectu stabilis , perpetuae & immobilis voluntatis non peerandi , sed propter obfuscationes & ignorantias intellectus, aut perversas impressiones dc concupiscentias Voluntatis , quibus nutilatenus interturbari valeant. Et revera nec in citatis textibus , nec alibi uspiam deteraminat Augustinus bonum aliquod individuum vel specificum pro objecto praegrandis hujus libertatis in Deo & beatis , ad quod eorum voluntas libere dc necessarib simul & semel feratur , prout gratis volunt Iansentani ; sed ex adverse deprehenditur , qubdhuic memoratae insigni libertati non aliud objectum praefigat , nisi bonum quoddam in genere.
Quam obrem loquens de libertate Angelorum in caelis , citato loco eam appellat i mise lem volantMem pinviis O -tatis. Ex quo clare videtur , objectum libertatis Beatorum non esse actionem quandam particularem vel determinatam justitiae & pietatis , sed omnia bona pietatis & aequitatis generaliter sumpta , ex quia