장음표시 사용
91쪽
m. Truciatas Ποῦ ον eo-Canoηutis eatentiam generalem esse latam e sed requiritur , ut contra eertam personam Ex .
communicatio sit lata specialiter expresse , uti dieitur in Decreto , id in , Noxa IN TIM , ut omnes exponunt , ait Suaresim dio. 9. se l. a. uum. I. Et Covarruvias ad p. ALMA MATER , parte I. q. 2. Num.8. notat, quod iuxta hoc Decretum requiratur, ut si notatus Censura expresso uomine proprio, aut aliquot πρωια flauis , quae rem ιο oe absque ullo dubio eum , qui eum municatur, significent oe demonstrent. Hae de eausa Catholiet in hisce partibus oti & in Gallia, Germania, aliisque orbis Catholiet Provinciis sine ullo scrupulo communicant eum notoriis Haereticis & Sehismaticis; eo quod tantum Renerali Censuralii tat notati, non autem specialiter & ex. pressa sive nominatim. Imo nee lassicit , quod in aliquem o clathre & expresse, id est , nominatim sententia Exeommunieationis lata sive promuleata sit; sed in seper requiritur, ut a Judice denuntiata seu publicata fuerit: uti o servat Suaresus die a sin. a. num. 8. dicitque, quod licet Decretum loquatur di insive, nis Sententia a Iudice scierit publieata
EL denuntiata I is nihilominus consuetudo,
is quae est optima Legum interpres, ita le- ,, gem illam acceptaverit ,& interpretata sit: is quia hoc elt maxime consentaneum finise illius legis is r scilicet ad evitanda standala, &c. Praeterea haee interpretatio non discordata rigore & proprietate littera: quia duo illa verba , pub irata isI dentini lata , non ponuntur dis iis tamquam diversa, sed eamquam aequipollentia r nisi quod participium publicara proprie reseratur ad Censuram, vel Sententiam; denuntiata vero, ad personam. Itaque ut Exeommunicatus debeat cui tari, non sufficit, quod Iudex sedens pro Tribunali publice Sententiam pronuntiaverit e sed requiritur, ut insuper haec Sententia stpublicata ; & Excommunicatuς publice ut talis si denuntiatus. Publieatio autem hare ita fieri debet, ut ι; similis promulgationis sive publicationis,
in communem omnium notitiam venire pos-st.
Formula denuntiandi Excommunicatos,& publieandi sententiam Excommunicationis, exstat apud Reginonem Abbatem Prumiensem , lib. 2. De EeAU. Disci l. cap. gio. ubi praescribitur, ut poli pronuntiatam Excommunicationis sententiam A Epitiolaeis Presbyteris per Parochiam mittantur , conis tinentes modum Excommunicationis ; in
is quibuς iubeatur, ut Dominicis diebus pollis lectionem Evangelii plebibus sM eon, is missis publice denuntient ipsam Exeom.
municationem , ut ne quis per ignoran is tiam communicet Excommunicatis se.
Consormis est haec formula illi, quae legirutur apud Gratianum Caus. I. quae . eam 2 . congruitque hodiemo Pontificali Romano , ubi mandatur, ut post pronuntiatam publiea & solemniter Anathematis sententiam, ,, Epistola Presbyteris per Parochias, &e is iam vicinis Episcopis mittatur, continensis nomen Excommunicati , & Exeommuni - eationis causamὲ ne quis per ignorantiam, , ulterius illi communicet , & ut Exconris municationis occaso omnibus tollatur is . Haee formula etiamnum hodie in promuDgatione Decretorum Ecesesasticorum passim observatur ibideoque in Excommunicationyspromulgatione servanda apparet quia prin-mulgatio hujus sententiae ita facienda est , ut actione aliqua publica, mmuni eo Dratidine usitata ad res iuridice promulga das , publicata si, uti citata feci. a. num. 9.loquitur Suaresius. is Eil autem adeo neceruis saria publieatio ait Suaresius citata feri
is a. num. 8. ut ipsemet Parochus, etiamsi is secum habeat Sententiamide claratoriam is factam contra talem personam , non te is neatur illam vitare , donec publice termis pore praescripto illam denuntiet is . Quin ulterim non sui scit, quod sententia Excommunicationis nominatim in certam
personam lata sit de suturo, sive sub eonditione ; puta , nisi intra tot dies Me illari
fecerit, D ipse facto ex uunc pro ex itine eo communitatus , o He modo etiam publicata sit: seu in per requiritur, ut post impletam conditionem feratur Sententia absoluta contra talem personam m p ARTICULAR i , o publicetur seu dentintietur ; uti recte ibidem
92쪽
AD evitanda standala, & multa anim
rum perieula. subveniendumque eonins lentiis virorum timoratorum , per Extra vagantem Martini V. seu Coneilii Conliantiensis, nullus dicitur evitandus pratexto n tractae Censurae, nisi sententia vel Centura contra aliquem a Iudice publicata Deι δε--ntista specialiter expreste fuerit, uti h. praecedenti latius expositum est. 'Addimr tamen uni ea exceptio seu limitatio : Salis si quem pro Derilega manuum iu-jectiona in Clericum sententiam latam a Ca- none adeo. notorie constiterit incidisse , quod factum non possit a seus tergiversatione cetari , neque alio iuris suffragia ex sarie nam a Communime illius, licet denuntiatus non fuerit , volumus abstineri iuxta Canonicas sanctionera Ut ergo notorius percussor Cleriei ob violentam & sacrilegam iniectionem manuum sit vitandu , non requiritur, inspecto ten re huius Deereti , ut sententia declaratoria Excommunieationis a Iudire pronuntiata fleClkata sit ; sed tantum requiritur, quod te saerilega manuum injectio adeo not ria sit, quod factum non possit aliqu1 temgiversatione telari , neque alio iuris fusagio excusari. Duo igitur requiruntur, ut sacrilegus Cle-xiei percussor ob ineuriam Exeommunieationem si evitandus iuxta tenorem huius
Primo, ut foetum ipsum, id est, manuum iniectio sit notoria notorietate facti ς si
vae ita publice innotescat , ut nulla tergiversatione eelari queat.
Unde non sufficit , quod coram pluribus testibus, etiam omni exeeptione maioribus,& qui in iudicio plenam fidem sacerent, iniectio manuum in Clericum contigerit : eo quod eontingere possit . quod hi testes farium non publieabunt, sed silentio prement; de consequenter ex ipsorum visu&stim non sit orta requisita notorietas facti. Imo nee suffieit publica fama de ipsa percussione . Publiea enim fama non facit rei Hentiam: quae tamen requiritur, ut pos-- - Gu-E pen Tom. IX. st diei nator aras factἰ, quae nulla tergivem tione celari possit. Secundo, praeter notorietatem facti , quae nulla tergiversatione celari possit , requiritu , ut constet hane percussionem fuisse fa-eribeam o violentam adeo notorie, ut nul Io iώris fusseasio excusari queat. Suffragium Nesaeeipitur pro sundamento, quo haec pe eumo posset a eulpa vel in totum vel pro parte excusari, eatenus saltem, quod de iure i non esset dicenda violenta Se sacrilega manuum iniectio in Cleri rem ad mentem Canonis, 1 is fundenu diabolor ae eonsequenter adeo notorium non esset , quod ob hane pereussionem ipse in Excommuniis eationem incidisset, ut nullo iuris fustruio, sive iuris probabili ratione excusari posset. Uti enim advertit Maresius citat 1 feci. 2.uum. II. D intentio illius Constitutionis fuit A tollere dubia , & ideo noluit hane exeeri Hionem sacere, nisi pro easu certo & is dubitato e ergo quacumque ratione rac se satio probabilis sit , aut probabile ing is rat dubium, lassiciens erit, ut rasus nono sit ex iis, in quibus delinquens vitari praeis cipitur is . Cum eruo ex multis lactis & eireumstantiis dependeat , utrum ipsa mannum inimctio, sue factum ipsum si adeo notorium , ut utilia tergiversatione retari queat ἰ velut m adeo notorium sit , quod manuum iniectio si itae saerilega ad mentem dicti Caninis , ut nee ullo iuris fusiragio excusari queat: etiam apparet, quod de hac notorietata vix terio constare possit, nisi omni bus circumstanti ix examinatis , Iudex deel raverit , eam intestionem reUera adeo notoriam , ut nulla tergiis aliene eelari possit ac insuper adeo certo lacrilegam &violentam ad mentem Canonis , ut nullo iuris sufυιο valeat excusari, quin percus sor ob eam ineurrerit Excommunicationem dicto Canone latam. Unde ad amplius evitanda scandala , &quietandas eonfici otio timciratas, derogatum
est praedictae Consti tutioni quoad hanc ecceptionem in Regno Gallia uti observat D. Du-Casse Arehidiaconus 5c Osticialis Dic eesis Condomensis in Tracta:u De Iurisdias oue Eccles Tom. I. cap. I a. urem. I. in ubi nee notorius Clerici pereusis hodie evitan
93쪽
-ω Tresatus ullsoris Cano eos publice denuntiatus, ipsam in Exeommunicationem incidisse. Similiter Zν us in Iure novo fit. De
Seutererra Excommunicat. -m. I. cum eiu
ris Auctoribus observat , quod ad vitandi
obligationem , non tantum esse debeat u
mria ex facto νexcussis, Ied iAsa eriam ἐέου- Ha ἰ quodque varia icicidere queant, . percussionem ab iniuria vindicent, quodque uarient Doctores , quae pertinio Clariei sit Dinaria; addens, quod opinia optima au IMdiris rebitrium remitrat. Igitur apparer, quod Clerici 'ercussio vix notoria, ad senti dictae Constituti uiuia beri queat, nisi Iudex omnibus circumitantiis examinatis , eam iniuriosam 3e sacrile-sam & notoriam ad sensum Canonis d
curaverit : quandoquidem ante hane deelarationem vix eonitare queat, percussorem ad notorie in Excommunieatmnem ob illam manuum iniectionem inciditis, ut nulla te
Si versatione celari , vel nulla buris fusa- αν exeusari possit , quamdiu Judex id nauialerit.
Casus. ibus hodie ob G tinisationem eum
communicato incurritur Exommunicatio maior.
Dostquam Exeommuniearici consermiter ad Extravagantem Martini U. Ad evita vi, fuerit Cadionice pronutietata Sc publicata, tune Exeommunieatm iuxta sacros Canones est evitandus, non tantum ire Divinis, sed editam in humanis de eivilibus , salvis exemptionibus 8c restrictionibus , sive peri posse. TMra iura, sive per consuetudines, moresque inducllis. Et quidem olim , qui Excommunicato Tum communionem & Heietatem publice amplectebantur, atque ad eorum con Uentu accedebant, quasi seipses emisiantur execim munieare , sive ab Ecclesia rescinderer atque ita ipso lacto excommunicati censetantur, sive ah Ecclesia reputabantur Qieni: nota eo si hae eommunione iungerentur his, qui tamquam Haeteriei aut Schismati ei vi et vium erant ab Ecelesia exelusi om his precipue intelligendi sunt Canones, qui declaraat , Communicantes cam immunitatis e dem Exeommunieatione ligari.
Si autem ex tircumstantiis aut aliun se pateret, quod ad illorum conventus aecede rent , non ut se illis in haerest aut scelere iungerent, sed eruio fitatis, aliave de tacta: similiter &qui eum privatis Excommunicatis communicabant extra trimen , hi puniendi quidem oensebantur, imo de subinde ex- comminicandi , si me moniti a vetita communicatione desiliebaat . sed non ipsi jura
Exeommunicati habebantur. At semio nono de decimo coeperant omnes inriserenter Communicantes eum Execim municatis , etiam in eiυilibus , haberi pro Excommunicatis eadem Geommunicatione; ita quidem ut contagium Excommunieationis ulterius 8c quas in infinitum alios cum his Communicantes assiceret. Cum vero ex hae Canonum rigidiore in terpretatione , praesertim aecedente frequentiore Excommunicationum usu ,. plurim scandala Sc consesentiarum inquietudines o mrentur, tandem limitationes Se benigniores interpretationes adhibere oportuit, uti supra notatum est. Et quidem heste ob eommunicationem eum Exeommunieato etiam iuridice ac p bliis denuntiato, vix alia Excommunicatio incurrit , quam minor quae sola Sacramen torum passisa perceptione privat. Pavet enim hodie rasus sunt , quibus ob communicationem cum Excommunicato vitando incurritur Excommunicatio maior. Cata pene unicus est de Communieante in erimine , euius fit mentio in Cap. N
PER 29. H De sentent. Excommunicata His interrogatus Innocentiuς III. utrum qui nominatim FHom uicatis SCIENTER communicant, abfofii H Excommunieat σασ
solutio expetenda R Respondet dist uendo tis An is, qui nominatim Excommunicato is communieat, ferenter in CR MINE comisis municet criminino , ei consilium impen- dendo , auxilium vel favorem; aut aliis is in oratione vel osculo, aut orando, laeum se vel etiam comedendo,,
H e distinctione praemissa resolvit, quod
primo modo Excommunicato communicans,
debeat absolvi ob illo, qui excommunicavit,
94쪽
aut ab eius Superim . In seeundo autem, possit absolvi a proprio Epiumpo, vel a proprio Sacerdote . Ex hae Pontificis resolutione e elusere Canon istae & Theologi, quod communicam nominatim Excommunicato in erimine, adsensum huius Deeretalis , incurrat eamdem Excommunicationem , quae ipse Excomm nicatus erat ligatus e ne propterea ab eo dem illo excommunicaute, aut hujus Superiore, debeat ablolvI. In seeunda autem specie communicari innis , i istam Excommunieationem minorem contrahet , a qua per pmprium suum Epi. scopum , aut etiam proprium sacE DOTEM in coas Hicine abisivi queat. Ut autem ob hanc communicationem iocrimine contrahatur dicta Exeommunieatio, in primis requiritur, ut communica rit mcrimina pose latam & publieatam Exeommunicationem ἰ sive poliquam eriminosus ob inflictam Excommunicaticinem erat Uitandus . Si enim ante publieatam Excommunicationem corrum nicasset in eodem erimine, nullam incurritat Excommunacationem , eo quod non communicasset cum Excomman eata vitando: quod omnino necessariam est, ad incurrendam Excommuni tranem ex qu ciamque communicatione , uti notant D E ore ad eam 33. De sentent. Exco uisnλat. ubi dicuntur sententia Excommunic t eis malaris involvi concubinarii concubiis aerum excommunicatarum , addita expressa
hac mutione : Qui post latam sextentiam
eo anteant in eadem re mina eviminuis. Rationem , ob quam sie communieans cum excommunicato ineurrat limitem Ex- commanicationem, reddit Pontifex in citato cap. 29. quia per illam communionem Aerrimine videatiar in eum desin ere, ρtii damnavit ἰ nimirum Excommunieato in ipso crimine , ob quod cxcommunicatus eth, ita communicando, puta consilio aut favore, ut illum moraliter loquendo, censeatur in suo erimine δ: contumacia lauaee 5c obfirmare; adeoque se agendo videami se opponere illi , qui per Excommunicationem vult e
communicatum retrahere a crimine.
Neque enim ad incarrendam hane Excommunicationem suffieit, favere ipsi periscae , vel secundum se , vel in alio opere, licet inde ex aeeidenti seu indirecte resestet , Exeom municatum fieri potentiorem . aut animosiorem ad suum crimen continuandam , uti post Richardum notat Suaresus d p. 37. ses. 2. num. 6. led neces Iram et ut aliquis per se moraliter influat seu eo peretur ad erimen alterius , quatenus tales, & iub tali Centura prohibetur. Cum autem quidam Iudices Eeclesiastici,
ut suas Censuras & Decreta magis timere sacerent, in Communicantes cum excomm nicatis maj-- Excommunicationem istys facto ineurrendam misian decernerent; Co
ei lium Lugdunense sub Innocentio I v. in Cap. STATUivus 3. De sentent. Excommunicat. in VI. prohibuit , ne qui praesumat
Excommunicatione maiore communicantes ante praeviam monitionem Canonicam exincommunieare e Salvis ait Constitutionibus contra illos legitime promulgatis, γὲ in crimine praesumunt eommunicare damnaro .
Et revera huiusmodi communieans in crimine damnato cum Excommunicato, eum in crimine & contumacia fovendo 3e obdurando, dicendus, fetuum quodammodo excommunicare, & a communione Ecclesiae separare , quemadmodum de frequentantibus
conventum Haereticorum , eorumque L
genti bas supra notavimus. Casuς alter , quo communicans eum e eommunicato incurrit Excommunitationem maiorem etiam Pontifici relervatam, occurrit in Cam Sio Nip cavlT I 8. M De semen
Excommunicati ubi respondet Clemens II Lis Clericos , qui seienter & sponte partiet is PaUerint Exeommu calix ab ipso Cl se mente III. dc ipsos in officiis recepe- se rint, eaedem lententia involvi: quos etiam is sale pro beneficio suae abistutionis h se bendo, ad Nou volumus eum in simiatio.
- ne Litterarum tuarum lianimitti ri. Ex his concludant Interpretes in cassi pro postla, non tantum Excommunicationem - rem aequa etiaria proprius Sacerdos a solvere potet . sed majorem in eutri, dc qua dem Pontifici reseruatam. Ae una annotant , ut haec Excommuniacatio ob communicationem cum Excomm ni eato incurratur, debere haec quinque con
Primo, quod sit ex communicatas a Rcia I a ma
95쪽
og Tractatus usorieo-Canonicus mano Ponti fiee . Meundo , quod eum tali Excommunicato communicans sit Clericus. Tertio , quod communieet in ossietis disinis . Quarto , quod communicet sciens essem minatim excommunicatum a Romano Pon
ri e . Quinto , quod communicet sponte . Si unum horum deficiat, non incurret hane Excommunicationem . Ita Covarruvias ad Cap. ALMA MATER pari. I. S. 3. -m. 6.mit ibidem eitatos. Hine ulterius coneludit: is Falsum esse , is quod Glolla seripsit in eo. E. I. De Emti cepi. existimans communicantem cum exism communicato a Papa incidere in Exeom. M municationem majorem, & hoe ipsum esse se speetale propter ausuritatem Romaniis Pontificis D.
CAPUT VIII. . De Censuris injustis & invalidis .f. I. Utrum Censura iniusta sit tim ηδε ρCEusua A proprie dieitur iniusta, quandosne iusta causa alicui infligitur, lieet In ipsa sorma seu modo infligendi nihil sit
De hae igitur iniusta Censura, etiam Excommunicationis , quaeritur utrum homini
Pro hujus quaestionis elucidatione poen tandum in primis, plurimum differre, utrum Censura talis sit timenda , an autem si in foro externo tenenda ἔ sive, utrum tali Ceu-lura notatus , teneatur se hule infliste sibi Consurie exterius conformare Praenotandum secundo , quod ille istum quaeratur , utrum homo Chriilianus ex fide vivens , qui praeter petratum nihil in hoc mundo pro vero & reali malo reputat, de-heat similem Censuram iniustam timere ,
quasi per illam Deo fieret ingratior ; vel quod similis Censura possit ex se saluti ejus
obesse. His praenotatis, quaestio hare exiguam, aut potius nullam dissicultatem patitur.
certam eaim est , Censuram ini assam
etiam Exeommunieationis , aut Anathem tis in sensu iam exposto, nullatenus esse ib
Neque possunt Episcopi , nee ipse Summus Ρontifex, imo nec Ecclesia ipsa quempiam coram Deo ligare , aut reum const tuere, vel poenae aeternae obnoxium reddere,
qui propria voluntate & iniquitate seipsam non maculavit , & reum coram Deo constituit . Imo sacrileuuin & horrendum esset vel cogitare, quod Ecclesia vellet, auctoritate elavium sibi a Christo concessa , homines iustos reddere injustos; aut ivilitiam vel charitatem in iis extinguere: utpote quae unice intendit, per auctoritatem ligandi re solvendi sibi a Christo datam, peccatores obstinatos & rebelles ligare temporaliter, & a communione extema rescindere , ut a . vinculis peccatorum tandem soluti , per charitatem
uniantur Christo, sive ut ait Apostolus, oi-Hiai famus sit in die Domini. I. Cor. cap.
Hi ne ad populum Hipponensem seribit Augustinus apud Gratianum Cain. I r. quaest. 3. U . Io. ,, Quid obeli homini Christia- is no , quod in illa tabula non velit eum is recitare humana ignorantia , si eum deis libro viventium non delet iniqua conis scientia rit Et ibidem Gn. 8 . sub nomine eiusdem S. Patris: is illud plane non temere diu se rim, quod si quispiam fidelium fueritanais thematiEatus injuse, potius ei oberit, quiti facit, quam qui hane patitur iniuriam .is Spiritus enim sanctus habitans in Sanctis, is per quem quisque ligatur aut solvitur, imis meritam nulli ingerit poenam Uereque notavit Origenes apud Gratianummus 2 quaest. I. can. 7. is Cum aliquisis exit a veritate, a timore, a fide, a ch
is ritate, exit de eastris Ecclesiae , etiamsi is per Episcopi vovem minime abjiciatur ris sicut e eontrario , dum aliquis non rectori iudicio soras mittitur, sciliem si non a se te exierit, id est, nihil egerit, ut mer is retur exire, nihil laeditur Eadem sententia ibidem Gn. 4. refertur a Gratiano sub nomine Hieronymi. Verbo, aterni Tribunal Iudicis illum ν iam non habet , quem inline Judex tando.
mat, ut ait Coacilium Lugdmense sub Ia-
96쪽
D. Censuris Getisasticis. CAp. VIII. 69 noeentio IV. in Cap. I. De Sentem. ο νε indieara in ULImo tantum abest, ut Censura injusta hominem eorum Deo nocenti em reddat, ut e contrario dicere non vereatur S. Augustinus , quod illum , Pi hane contumeliam re injuriam suam patientissime pro pace Erile-sa tuterit, coronet in occulto Pater in occulisto υ dens. Lib. De vera Religione e . 6.Μerito proinde jam pridem Ioannes Gersonius Caneellarim Universitatis Parisiensi judicavit, erroneam, scandalosam, & de hae. res suspectam ectis reputandam hanc. OP sitionem e Sententia Pastoris etiam irejus
tenenda est oe timenda . Quam quidam se gerens pro Commisi io Papae posuit in suo processu publico, ait Gersonim in Tram tu, mi tituluς i DiseusO ilitas Assertionis: Sententia risoris, e . Dieitur quidem apud Gratianum Catis.
I. quaest. R. eam. I. sub nomine S. Gregorii:
fuerit, timenda est. Verum notandum, hane sententiam, prout a Gratiano referture non haberi apud S. Gregorium in Homit. 26. in angelia eitata a Gratiano, sed verba Gregorii ex citata Homilia reseruntur a Gratiano ad eaLeem Canon;s 77. e dem causa , uti etiam annotarunt Correctorex Romani, & ita lonant: se Sed utrum iuste, an iniuste obligetis Pastor, Palloris tamen sententia gregi ii
is menda est; ne is, qui sebest, & eum imis iuste forsitan ligatur, ipsam suae obligati
se nis sententiam ex alia culpa mereatur :
Pastor ergo vel abisivere indiserete timeat, o vel ligare. Is autem, qui sub manu Pa-- storis est, lisari rimeat, vel iniuste, necis Pastoris sui iudieium temerarie reprehenis dat: ne etsi iniuile ligatus , ex ipsa tuis mide reprehensionis superbia, eulpa, quaeri non erat, fiat Hinc manifestum est, s. Gregorium unice velle, ut subditi non temerarie, ac tum in
vi reprehensionis superbis Pastoris sui iudicium reprehendant sive contemnant e sed potius timeant & vereantur , ne sorsan ex sita culpa iudicium hoc meruerint. Non doeuit ergo Gregorius, Sententiam Pastoris iniustam aliquem coram Deo ligare aut reum eonstituere, qui sua culpa non m
rat ligatus ἱ sed duntaxat, quod subditi Sem
tentiam Palloris in ipsos Ialam temeraris ,& tumida superbid reprehendere , vel contemnere ut iniustam non debeant. Recte itaque notavit S. Hieronymus iaωρ. t 6. Matthaei ad illa verba: Tibi dabo claves , m. quod is hune locum Episcopi ,, & Presbyteri non intelligentes , aliquidis sibi de Pharisaeorum assumant supercilio , is ut vel damnent innocentes , vel noxiosis solvere se arbitrentur , eum apud Deum, , ait non sementia Sacerdotum, sed rectinis rum vita quaratur is .
q. II. Utrum Censura iniussa fit tenenda seu
ob manda ρPRaecedenti Paragrapho monuimus, quod quaestio , utrum Censura iniusta sit timenda , vel tenenda sive observanda , intelis ligi soleat de Censura unice injusta ex parto causa sive materiae , licet de reliquo Judex in prolatione huius Censurae servaverit per
omnia Iuris ordinem . Hanc Censuram eatenus non esse homini Christiano ex fide vivendi timendam, quasi
per eam coram Deo magis reus aut nocen
tior constitueretur, ibidem probatum est. At hie quaeritur, num similis iniusta Censura ex parte solius eause, a Iudice autem servato Iuris ordine prolata, sit timenua seu servandar id est, utrum smili Censura innodatus teneatur ita se gerere exterius ae si revera esset hae Censura ligatus , tametsi etiam certo sciret, causam , licet forsan &Judiei iuridiee probatam, non lubesse , atque ita certo noverit eo ex capite Censuram esse injustam . Sicuti Ecelesia non vult, ut quis innooeens per Censuram ligetur ; ita quoque nora vult, ut auctoritas Iudicis uilistendatur; veIClavium potestiis , Eeclesiae eiusque Mini. stris concredita, in contemptum veniat. Tametsi ergo Sententia se injusta, ndilla sit & invalida in eonscientia seu soro interiori , It Deus nulli ius efficaciae eam reputet tamen Ecelesia iuste praecipit, ut huic Sententiae in foro exteriori validae , etiam in eodem foro eidem obediatur.
Ratio ell, quia si in foro exteriori & publicae huic Maleatiae non obediatur , haec
97쪽
non obedientia manifeste cederet tu e temptum Clavium, de vilipendium Iudi eis. Cum enim supponatur, quod censura ordine Iuris servato sit lata, neque eius iniustitia ex parte eauis hactenu3 si plane n torta ; evidens est, similem Centuram, quae publice habetur ut legitime & iuste inflicta, non posse pnblice contemni sine vilipendio Iudicis & Censurarum ob solam occultam di trivatam iniustitiae notitiam. Hine communiter docent Doctores, quod innodatus simili Censura iniusta , non tene tur quidem abstinere a perceptione Euchari.
stiae, aliisque actibus ex vi ipsus Censurae in se revera iniustae, sed vi praecepti Ecclesiae,
quo harum spiritualium rerum usus prohibetur: idque solum quantum necesse suerit ad obedieniam Ecclesiae praecepto , seu Decreto Iuditas in PUBLlco , uti loquitur Suareet disp. 4. fect. 7. Num. Iq. Licet ergo stiatur privatim, quod ipsa Se
tentia si injusta , utpote prolata ex fallaeavia , tametsi etiam sorsan in iudicio per falsa & se mata acta Iudici suerit probata,
revera coram Deo & in conscientia nullum adserat detrimentum , dc apud Deum pro nulla reputetur; tamen ob ainoritatem Judicis, Sc ad vitandra in Eeclesia & Republiea turbationes, Ac praecavenda laandala ;1imili Sententiae in publieo erit obediendum,& se Exeommunieatus tenetur se in publieo 8e foro exteriori tamquam Exeommuni ratum habere , atque ab exercitiiς Excommunicato interdictis in publico abstinere. Fime de concludunt communiter Doctores, qvod haee Sententia servato Iuris ordine Drois lata , obliget ratione mirandi standali de eontemptus Iudicis , uti loeo citato multis ostendit Suaresus; eitatque Nauarrum scribentem, smilem Sententiam valere partim
pias nihilo, nisi in foro exteriori propto scam
datum post declararaonem. is Et ratione probarur ait Suarri num. - 1ο. quia si scandalum quicumque ratiori ne cesset, δc innotescat aliis qualitas sen- ,, tentiae , dc hominis innocentia , cessabitis obligatior ergo signum est , totam haneis obligationem esse ratione scanὸalie Uitandi. . Monet autem -m. II. nomen sicari tali hie accipi, non tantum ut est contra chariis
ratem, sed etiam contra obrii eutiam Eceleiasiae , cui multum derogaretur, fi talis ceu lura publice contemneretur. Et ideo iam
Censura se a legitimo Iudice, de in forma
Iuris, licet ex sali, causa prolata, exterius est valida, ut ob vitandiam illud Randalum in soro exteriori revera si servanda. Si ergo contra aliquem suerit per Iudicem eompetentem, servato in omnibus Iuris ordine, prolata & debite promulgata sententia Excommunicationis, in dubie huic sententia
publiee de in foro exteriori erit standum Icobediendum , donec notoria fuerit ejusdem iniustitia . Et quidem eum iniustitia , & notorietas huius iniustitiae consistant in facto, saepiusque tontingat, quod Sententiam passi sibi persu
deant , Sententiam etiam sustissimam esse iniustam, de notorium esse , quod notorium
non est; hinc non facile, sub praetextu h iusmodi injustitiae δι notorietatis licitum fiet, Sententiae Iudicis se in forma Iuris pronuntiatae 3c promulgatae, propria auctoritate impublico se opponere , sive Sententiae ac obedire. Sententia quippe publica auctoritate rar dice prolata vim suam in foro externo iacontentioso obtinet, quoadusque legitime de simili Iuris ordine servato retractetur, seu iniusta pronuntietur. Neque publica tranquillitas rectusque ordo permittunt, ut privatis passim liceat praetextu iniustitiae vel notorietatis, publicorum iudiciorum auctoritatem dc firmitatem invertere. Atque hoe est, quod passim tradunt Pragmatici, hodie non admitti notaristatem facit, praesertim contra Sententias, Iuris ordiue ser--ro , per legitimos judices prolatas; dc neminem praetextu similis notorietati; posse
Sententiam contemnere: sed requiri notorietatem Itiris, id est , ut iniustitia Sententiae per Iudicem publica auctoritate declarata
De remexi s ordinaria a resia Ce aras iniussas .
Novit Ecclesia , quod omnis Pont μηes hominibur assumptus circumdatus sit infirmitare; neque Sacerdotium , tametsi
in se sanctiisunum , omnes ad illud assun nos reddat sanctos, aut ex humanis passi
98쪽
D. Censuris Messas eis. Cap. VIII.
hibus 8t Ignorantiis eximat. Quapropter & novit, etiam in summo Reerdotio eonstitutis posse obrepi, & falsa pro veris imponi, aut etiam ista posse humana passione aut cupiditate praeveniri &exeseeari, ut ita innocentes ut noeentes damnent & persequantur: & e tontrario, noxios tamquam innocentes klvant, aut etiam tueantur, & favoribus prosequantur, atque extollant.
Quod attendens Augustinus seribit ad A xilium Episcopum Dist. 2IO. num. 3. NOUae Edit. ali 73. M Nee arbitreris, ideo nobisse non posse subrepere injustam commoti is nem, quia Disopi lumus sed potius is emitemus , inter laqueos tentationum nosti perieulosissime vivere , quia homines it
Et hare quidem seribit Augustinus oecasione Anathematis, quod iniuste & temere ab hoe Episcopo iudicabat inflictum. Quin dicere non dubitavit S. Gregorius Homitis 26. in Evangelia a d Gratianum
Cares. II. quaest. I. eo. 88. is Plerumque is contingit , ut hie Iudicis locum teneat , is cujus ad loco m vita minime eoncordat ,
is ac proinde ispe agitor , ut veI damnetis immeritos, veI alios ipse ligatus Ivat ris saepe m solvendis ae ligantis subditis fineis voluntatis motus , non causarum meritari sequitur Deploratque suo tempore S. Augustinus Lib. De vera Rensione eap. 6. Divina Providentia permittente , bonos visor per no uullas nimium turbulentas hominam camaolium seditiones expelli de Congregatisne ει etesie: additque, horam plura este exemple, quam eredi potest. Et ipsa Synodas Nieaena Canoue l. aperte lapponit, posse contingere , ut inordinat 1 tapiscopi missione de Eeelesia aliqui immerito& irinis eiiciantur sive excommunicentu . Mandat enim, ut examinetrer, vel re ἐ--Iur, numquid vel pusillanimitate HI atriit Isidorus, aliqud AI enatione γ vet rem tentisne, Φι aliqud em M. Erisori acem, tale ant iuxta Ieritonem Dionysii, alio quolibet Eri opi vitio γ congregatione pus sint seu iuxta Isidorum, excommun I. . in He ergσ ait Camu eonvenient usexaminationem accipiat sive ut Iesit Isidorus ut disia haec possim examinatione perquisi recte habere es In est, at svulis annis ἰn unaquaque Protincta bis Sinnodi fiant sive ut Iegit Isidorm d Episcoporum Concilium fieri ut eum omnes provincia
Episcopi in eumdem locum communiter comveniant: sve ut legit Dionysius Exiguus rut communiter omnibus simat Epistopis Pr tantiae conregatis eiu Mi quaestioues ex
minentur. Et sc quos Discopum inendisi. constiterit aut iuxta Dionysium: in se,
qui sio peremerint evidenter Episcopo . vel eundum Isidori lectionem : ut ita demum
hi, qui ob culpas suas Episcoporum summo rusas merito contraxerant ) iuste esse aron negatione separati apud omnes videantuν sive iuxta testionem Dionysi : excommunicati rationabiliter ah omnibus aestimentur . Itaque ex Decreto Synodi Nieaenae liberam erat, tam Clericis, quam laicis querelas suas adversus Sententias Episcoporum ad Synodum Provincialem bis in anno ce
lebrandam, deferre & eoram Epistoris
ibidem congregatis injustitiam Sententiae exponere & probare. Haee diiuiplina in multis posterioribus Conciliis, ae notanto Africanis renovata suit: atque lare inconcussa perseverarit, qu sique stylus forensis in Trihunalia Ecclesiastiea intravit, nodi Episcoporum cel brari desierunt. Sicuti enim eo tempore in ferendis se tentias Excommunicationis, aliisquα Censuis ris, non secus ae in taeteris Causs Eeel fiastieis styluet Forenss & Civilis eum Omnubus suis formalitatibus sexvari coepit; se una quoque invasuir, ur eodem tandem reis medio, scilicet appellationis, adversus in iustas Censurarum sententias, sibi quisque providere, & remedium quaerere debuerit. ordinarium itaque adversus Censuras inis iustas hodiemum remediam est appellatici ad Superiorem Si formam interponendae, introducenda , aut pmsequendae appellationis, aut Iudieem, ad quem appellandum est, spectemus, nihil speciale in hae a Cen libris inflictis, aut comis minatis appellatione occurrit. Veram quoad effectum, non param disseri hare a Censura inflicta appellatio, ab appellationibus a Sententiis definitivis in m teria alia . Pro quo notandum, quod appellario a
99쪽
sΣ Tractatur m orie Cammeus sententia definitiva de Iure Canon leo s leat habere duplicem effectum. Per appellationem enim a definitiva ausa principalis a Iudice a quo devolvitur &transfertur ad Iudicem ad quem est appellatum, ut hie mussam de novo examinet, iudicetoue, num Judex a quo recto iudicaverit: nicque effectus dicitur devolutivus, Mimirum a devolutione eaussae ad Iudicem ad quem. Ulterius, per appellationem a definitiva solet effemis sive executio Sententiae per Iudicem a quo pronuntiatae suspendi; ita ut ipsa Sententia maneat in f penso, nullam que secum trahat executionem , quamdiu appellatio Iegitime interposita de introducta manet in suo vigore: voraturque effectus suspensos, propter suspensonem Sententiae Iudicis a quo, quam appellario interposita operatur
Porro illud speciale est in sententia Exeommunieationis , & cuiusvis Censurae, quod, si hare absolute & simpliciter fuerit lata. appeIlatio ab ea interposita habeat quidem effectum de latiυum, quo eausa ipsa devolvitur ad Iudicem ad quem di, sed non habeat eflectum suspen um, sive appellatio a simili Sententia non suspendat eius essectum : sve per simi Iem Sententiam excommunicatus maneat excomm iratus. & debeat se gerere ut talem , non obstante a
pellatione interposita, donee per Iudicem ad quem ipsa Sententia Iudicis a quo fuerit retractata.
Scribit enim Innocentius III. in cap. 8. x ia Oscis Oedinarii, si excommunieatus ab Episcopo recurrat ad Archiepiscopum, hie non potest eum absolvere, nisi priuς eonstiterit, iniuste suisse excommunicatum, addita hae ratione : Cum Geommunicati vis sententia per appellationis nou suspendatur objectum. Quin & in eap. 2o. De sentent. Excomm. n VI. scribit de Censuris in generali Bo. nifacius VIII. se scut Excommunicatio , se se ab officio, vel ingressu Ecclesiae lata se suspenso, aut ipsus effectus per appella- tionem sequentem minime o Denduntur, , . Rationem huius specialis iuris expressit Innocentius III. in cap. 3ῖ. g. I. ia De pellat. quod sententia Excommunicationis
Effectus quippe Exeommunieationis est
restissio Exeommunicati a communione E elesiae. Hune autem ei sectum, sive exec tionem secum trahit Excommunicationis sententia. Per ipsam enim sententiam Excommuni eationis statim , & in ipso momento, quo lata est, Excommunicatus censetur a eommunione Ecelesae segregatus seu rescissus; huncque eis f tam ipsa Sententia per se absque ulterioris Iudicis ministerio operatur: adeo ut pro Sententiae executione non requiratur post latam Excommunicationem ullum Iudicis ministerium, seu famina vel Decrerum. In aliis vero Sententiis, quae executionem secum non trahunt, pro earum habenda executione requiritur novum Iudicis Decre
Cum ergo per interpositam appellationem causa ad Superiorem si devoluta, &omnis iurisdictio & auctoritas Judicis a quost suspensa, non potest hie ulterius huic cauta eiusve executioni se immiscere pendente appellatione : ae proinde senti Iudicisa quo iurisdictio suspenditur, ita & executio a iurisdictione hae dependens . Quampter si sententia Excommunieationis nondum sit absolute Iata , seu inflicta Exeommunicatio, appellatio interposta utrumque effectum devoluti m & suspensivum habebit, uti notant Doctores in eap. io. M De Appellat. Hic enim interrogatus Caelestinus III. A si quis Judex sie protulerit Sententiam: is Nisi Sempronio intra ao. dies fatisfeceris,
is te excommunicatum, vel f pensum, aut
is interditium esse coenosias e dc ille, in is quem sertur Sententia, medio temporeis appellaus, ad diem staretum minime sa-M tisfecerit, utrum ille tali Sententia ligeis tur; aut interpositione appellationis intus is existatὶ Respondit Pontifex, videtur is rem nobir, quod hujusmodi Senteistiam is appellationis obseaculum debeat impedire in Hine concludunt Canoni, post Glossam, quod appellatio habeat effectum suspensi. Vum, quandocumque fertur sub conditione. ,, Conditio enim ait Uamesius in Comis mentario ad hoe caput cum rem suspen- is dat, imo faciat ut res pro eo sit, quasi ,, non si, non potest dici ipsa Sententia is ex ipsa recitatione secum trahere execu- is ti
100쪽
- tionem; & minde appellat lonis usas pediis mittatur ad utrumque effectum , dc ut ad is Superiorem deferatur Musa, & esses iusis Sententiae s nudatur is .
is Unda fit ait ibidem ut quae post
is interpositam appellationem fiunt, integro
si statu fieri diei debeant; id eis, agereis potet , ae sit Excommunicati a lata nonis esset ,, . Recteque ulterius num. 7. monet, quod usque adeo hie effectus appellationis duret, ut non tollatur, etiamsi mentus apstellati nis injuste appellatum demonseret: quod tamquam lmeialiter in materia Censia rarum merito receptum esse ostendit.
Nee tantum in simili eatu sola suspenditur Centura, sed Ze praeeeptum & obligatitio satis aetendi liab poena Exeommunicationis iniuncta r ita ut termino expleto, in tali Sententia praescripto, non solum non incurratur Censura, sed etiam non sit obligatio exequendi mandatum; quia appellatio Erigitur in totam Sententiam.& consequenter integram Sententiam, omnemque eius effectum suspendit. Cum ergo appellatio a sententia Exeo municationis habeat effectum etiam fuise silvum , quandocumque ipsa Excommunicatio
secum non trahit suam promptam executi nemὲ ratio per se patet, eur appellatio a Censura duntaxat commixisti operetur quoque effectum fuspensi mr eum evidens si, quod Censura nondum lata, seu inflicta, sed tantum comminata, secum trahere neis queat ipso facto executionem. Imo si poli interpositam appellationem aramminatione Censurae, Judex a quo pendente appellatione procedat ad Nnuntiationem Censurae, Censura erit ipso iure nul-Ia, uti notat, aliis ei tatis, Famanus ad p. SUPER EO De Appellat. num. s. Id ipsum tamquam speciale in hae specie appellationis observat Wamesius ad Cap. 3. f. r. De Appellat. quod nimirum Censura post hane appellationem inflicta , in tantum sit nulla. ut nee remedio appellavitionis indigeat: nuo remedio revocanda sunt, quae post interpostas alias appellationes alis
Quod si interponatur aPPellatio ab actionibus inuis a moti tionibu , ti ab iis omnibus .Hee sequeater fieri possent, antequam sententia Exccmmia.
Haee autem nullita Censurae praeeἰpue
provenit ex defectu Iurisdictionis in Iuliis
eam proferente, utpote per interpositam apis
pellationem totaliter suspensae a). Cum autem non minus recusatio Iudicia legitime interposita sulpendat iurisdictionem Iudicis raeuiati, quam interposita appellatio ; etiam Censura lata, pendente recusa tione, aeque invalida & nulla ell, ae lata post intersectam appellationem, eaque Penis
De remedis extraordinaris rentra Aiustas Censuras per Rectimum ad Tribanalia Retia o
SI Iudex Eeclesiasticus iuxta Regulas ab
Eeclesia praeseriptas, sive ordine Iuris in omnibus servato, Censuram infligat, quam intullam tamen ex parie eausa prae tendit Sententiam passus ἔ remedio ordin
fio. id est, Appellationis sive recursus ad Iudirem Eeelesiali leum superiorem sibi mouidere debere praecedenti ε. dictum est. At si I ex Eeclesiasticiis, neglectis vi ordinari . & ordiae a Iure praescripto, ad inflictionem Censurae prosiliat via facti,
ea in oppressionem subditorum abutendo. etiam poterit adversus hunc extraordinarium, Se irregularem modum procedendi , rem dium extraordinarium impendi, & eontra hane violentiam protectio Regia implorari. Nihil enim adeo proprium est Regis ossicio, quam a potentiorum oppressione &violentia imbecilliores liberare, eisque m tectionem suam impartiri. Unde ad Reges& Principes proprie relpieit monitum illud Ieremiae cap. 22. vers. I. Fac re judicIum σ1Uitiam, liberate υi oppressum de ma
Ad quae verba reflectens S. Hieronymus ait: Regum o L ium est propritim, I aeere iudicium, ustitiam, re liberare de m nu ealumniatoris vi oppressum. Apud Gratianum Causa . quaest. 3. can. I. in
nyeatienis prcseratur ἰ tune appellatio effectum iudi eii , quod ipsam sithsequitur , suspendi .