장음표시 사용
61쪽
ecclesia nu.r7s. I non aduertit, quod pro illa opinione text. in d .c. quanto, & idem est dicendum, si lex prohibeat ne
ciues vadant ad molendina clericorum, vel ecclesiarum,quia non valet talis lex, aut statutum, ut de communi resoluit C uarr. regula posses r 2.patas, nu. 8, & 9. facit citam text. in c. grauem de sent. excom ubi reprobantur statuta laicoruru
I 'Et quamuis sit Iucrum sussicit. quod proueniat ex dispositione legis, & contractus, ut docet Abb. s.c.ecclesia, nu. 3 . immo, ut ipse Decius dicit nu. 23 o. idem esse si ius esset qua situm ecclesiae ex statuto laicorum, quia non posset statu tum illud tollere, de quando lex ciuilis dii ponit in materia ad eo. I besesiam spectante, nulli ter disponit, ut per Abb.ci Fesyn. L : ecclesianu.6 i.& idem si disponat de rebus ecclesiae, ut co tra Bald. aduertit Alem de Neu O d.c. ccclesia nu, Caero
rum dispositio de rebus ecclesiae non pettinet ad principes Iaicos,sed ad ecclesiam, ut i o. dist. & 96, dist. per totam an eleticis etiam, & eorum bonis deficit ea tulit dictio, ut supra dictum est, di dicemus insta, quando agcndum est, de quo iure
sit inducta immunitas clericorum
I 6 Tc rtio probatur, quia lax secunda Veneta disponitde e Vesijs aedificandis,dc prohibet illas aedificari, quod est contra iurisdictionem mclisiae, & Praelatorum, ad quos spectat earuconstructio, ut supra dictum est in septima iniustitia dictarum legum, & habetur in Austem ut nullus fabricet oratori j d
mos praeter voluntatem Episcopi nouella 67. c. i. 37 Quarto, quia lex tertia Venetorum, quae prohibet alienationes in ecclesiam,& ecclesiasticas personas,procedit proh iubendo.vetando, et praecipiendo,et poenam nullitatis ςt amissionis, et confisi cationis rerum alienatarum imponendo ; quo casu non dubium est, quin v turpent iurisdictonem ecclest sicam, quae necessaria est ad inducendum dictam nullitatam
62쪽
card. rabar.ἰn reper. c. perpendimus de sint. excom quo casu
omnes D Dan socis superius allegatis in principio huius quaestionis agnostiret dictas seges esse nullas. as Sexto, quia si valerent dictae Ieges , Resp. haberet superio- ritatem in ecclesias, et personas ecclesiastieas, ut dictum'est, cum Abb. uod autem hoc si contra libertatem ecclesiasti eam sic probatur ex regulis superius adductis In et .praemisso. sto primo quia lex prima Veneta tollitius quaesitu ecclesijs, de persinis ecclesiasticis ex natura contra bis emphyleothich de ex pactis, & conuentionibus initis inter dominos, & emphyreothicos& si dicas bi non tollitur nisi ius quaeredum in casinuo de iure deberet seri coniunctio, dominii utilis, cum directo,non est contra libertatem ecclesiasticam , ut dictum est iri argumento pro c5traria opin Ione: Tunc sic urgeo.sit ita, quod tollatur ius qurrendum,prout etiam tollitur in a. & 3. lege,adat hoc dico, quod est contra liMrtatem ecclesiasticam tollere ficultatem acquirendi, contrahendi,quae ecclesijs competie de iure communi: Quod autem hoc sit contra libertatem e celen assicam, ea ossimum D D. cornu iunis opinio Bart. & shquentium moesinae 3 legatorum,ubi dicunt, quod ututa, quas bent ede is aqu/Monem bonorum subisitim V2nt eontra M
te seri Gutar ruti. is 88guhi posse libr 2. pari. g. o. n. 8.& lasons. dii. ni ε&Decius d. c.eccles n. r z.teneant, quod quando tolluntur ea quae competunt de iure communi, non fit contra libertat m eces δὴ , adducentes pro se Innocen r. in c.nouerie dessentem xcoiramin .s: Bari .in l. cunctos populos n.'28. de
Eqitarum rerum actio non dethir. Tamen eorum opinio est c muniter reprobata, ut paret ex magno DD. numero, qui sequuti sunt Bart. d. f. divi, de de communi docet MatienZus I.
i.tir. .glos. I. sc a. lib. .RVc p.& idem Dec.incon . I lq.col. vlt. versi c. tertio pri ncipaliter teneti quod statutu disponem quoda a μυῖna, quae de iure babetur pro mortua non ad mittatur ad successonem,uon comprebcnaai personas ecclesiasticas quoas bareditauo
63쪽
qua illis est Norunt de iure communi, quia esset rentra meptatem est
elisiasticam, di statutum tollens Iucrum ecclesijs non valeo Abb.& Dec. ecclesia n. ii ς.3c quod quando tollunt ea, quae competunt ecclesijs de iure communi vi est ius contrahcnd, di acquirendi fiat contra libertatem ecclesiasticam ultra ditios DD. specifice tenent Butrius,& alij, quos resert Lapus. Alleg. 9r. Abb.c. nouerit de sentiexcom. & Dccius c.ecclesia
tera E.& littera F.Geminianus Notabili x & alij Doctores iu-l ris canonici c. fia. de immunitate eccles Card. Zabarella in cons. I 9 q. super themate, & in repetit. c. perpendimus n. 3 3. ad finem vers. venio ad tertium, cum adductis ab Illustristi Card. Tusch. 3. tom. Praeh.Cones. iuris liti L.verb. libertas e Clesiastica coci. 362.n. 8. facit etiam quod dicit Bal. in l. si quis Curialis n. q.C.de Episcopis,& cieticis,& in L cuctos populos
sed quaeritur C. sse sacrosanct.ecci cubi dicit, quod Met stat tum positi excis era Heriem a be sicio et saturi,ut per Decium d.c. ccclesia n. 22 6.famιn ius commune illis tuli non potes & Bal. sequitur in d.l. si quis Curiali Fulgos & Salyc. idem Fulgo. in M. Auth. cassa, ct in l.cunctos populos. Decius d.conci i q. ubi dicit n. I. id maximi procidere, quandostatutum imponerit poenam . prout fit in d. lege. 3 . Veneta. Eamdem sententiam reserendo Felyn. in e.ecclesia,& alios tenet D. Couarruvias ind. Regula possessor a. p. g. F. n. 8.&idem tenent Ioannes de Imola, & Alex. quos refert, di sequitur Crotus in repetit.*.diui,n. 8 ε& 83.Hieron.Albanus intractatu de immunitie csn. Ia .ri.& a z. Alex. ind.*. dies.ααψ ia. lianc opinionem tenet Barti si bene inspiciatur in l. r. S. sua onerandae n. 3. ri quarum reis actio non detur,ubi ponit quaestione ra de statuto disponente, ut qui ossvnderit non subieetum iurisdictioni communis ct populi PerUni, puniatur in δειε Iibris ad mus , An prout respicit clerico sit como libertatem ecessu Et arguit B iri. ro parte negatiua,quia non auscrt clericis aliquia uiasit eis conc sum in priuilegiumsed austri cis Hud, quod compositio. ςuili et u IVulo, stator,tuc Ocnvin puniatur: ergo non es
64쪽
rentra libertatem ecclesiae, iuxta iamrinam Innocenti, in c. nouerre,ia sentent. exeomm. Sed tamen escit Bart. lex haec dat meliον mdo strinam , quia hic dicitur esse contra Ibertatem alicuius propter quod quis efficitur timidior, ped lex dicit, quod clericι Vbciuntur timulures, ergo etc. Haec Bart. Ecce doctrinam Bart. dicentis,
quod quando tollitur clericis id, quod est illis concessum de
iure communi, quod ut cuilibet de populo competit, dicitur fieri contra libertatem ecclesiasticam,&idem Bart..ind. Authen. cassa, & itrita in quaestione de statuto imponente poena pro homicidio; immo, ut dic ut Butrius,Abb.& Imol. in c.quar 2 3 in ecclesiarum, & in c.cum terra de electione, magis dicituν
esse contra libertatem ecclesiasticam quando ecclesiis, in clericis tollitur, quoi illis competit dae iure communi,quam quando tollitur comis
petens ex priuilegio , & Alex.d.f.diui, nu. a. & ibi Fianciscus de Ripa,nu. 8 r. & Ambros de Opizon.in repet.nu. 9s ct ratio est, quia dissicilius tollitur ius commune, quam priuilegium l.eius militis.g. militiae missis. Ede testam. militis. Et secundo probatur,quia quando agitur de perdendo priuilegio,agiritur de ammittendo lucro, quando vero agitur de perdendo iure communi, agitur de damno, glo. in l. a.9. l .sside iudicijs, ubi notat Lanceloti. Dec. Tertio probatur, nam prohibitio de non alienando posita in contractu impedit acquisitionem,
quae fit de iure speciali, non vero illam , quae fit de iure communi, Bart. & Salyceti in I. ea lege C. de condition. ob
2 6 Nec obstat authoritas Innocen.d. c.nouerit, nam si bene aduertitur eius dictum,non contradicit nostrae sententiat; nam
Innoc. & qui illum sequuntur loquuti sunt diminute, dum in
quaesione, quando dicatur fieri contra. libertatem ecclesiae, posuit exemplum, quando fit contra priuilegia ecclesiae, &idem Bart. l. cunctos populos nu. 2 8. tamen non dixit aliquid quando tollitur ius competens de iure communi,in quo Batad .f. quae Onerandae,nu. 3. posuit meliorem docti inam,& vberiorem, & dici potest quod Innocent. posuit cassum , quando tollitur priuilegium, quia tunc crat maior dubitatio, quam cum tollitur ius commune , cum facilius reuocetur
65쪽
priuilegium, quam ius commune, ut cum ingenio obseruauit Ambros. de Opi Zonibu in repet.d.f.diui.n. 93.id multis alijsa 7 exemplis comprobans. et facit authoritas Diui Ambrosi, epistola 3 r. ad Valentinianum ibi soli ex omnibus clero ius commune elauditur . Verba huius epistolae reseruntur infra
28 Sed miror, quare maiores nostri non intenderunt animviri ad elagantissima iura Canonica prae manibus habita quae probant nostram sententiam contra Signorol.Bald. & sequaces, videlicet, quod quando tollitur ecclesijs, & clericis ius competens de iure communi, dicitur fieri contra libertatem ecclesiasticam.Et primo sese nobis offert Innocentii tertii de cisio satis nota non tamen bene a Doctoribus excussa inc quae in ecclesiarum. 7. de coastitutionibus, ubi improbatur statutum Teruisinum, disponens, quod seu datarius ecclesiae, si ad inopiam vergere probauerit, possit libere hoc est sine domini licentia, ut ibi obseruant Bald .lmol. & alij rem laudatem vendere, & alienare: ex eo quod ibi tollitur id, quod domino competebat de iure communi, scilicet, r sine eius
licentia non post sudum alienari, alias alienatio elit nulla, ah
nans priuatur Duri, ut in c. Imperialem de prohibita studialienatione per Federicum . Clarus S. seudum q. 3 r.& ibi dicitur , quod non Palet, ratis δέ , quia etiam tollit domino di recto facultatem acquirendi proprietatem seudi, si assulus sine eius ti centia ahenat, & sic loquitur decisio Innocentis quando tollu- tur bona quaerenda, per quam decisionem improbatur illa distinctio Signoroli, & Bald. quae potius videtur esse commen titia, ditis gratia, ct imaginaria, quam realis,&vera; unde recte Bar. int .cunctos populos nu. 29. di 3 o. C. de sum.Trin.& Abb.c.ecclesia I. lect.u. 2 . dicunt, quos quando lex secularis tollit dominium Ptile ecclesia squod non potest relli nisi a si a superiore) dicitur esse contra libertatem ecclesia ticam; immo addimus, quod neque spem, aut lacultatem acquirendi utile dominium, ut in d.c. quae in ecclesiarum.
zy Nec dicatur, prout dicebat Signorolus de Homodeis iaprae allegato consa I. quod in d. c. quae in ecclesiarum, stat i
66쪽
tum laicorum prohibebat alienationem reiecclesiasticae; nam potius ibi permittebat alienationem utilis dominia , sed quia hoc erat in praeiudicium ecclesiae dominae directae, non valet dictum statutum, & quia disponebax contra ea, quae competebant domino iure communi. i i Nec dicatur, quod ibi statutum disponebat de rebus ad e
clesiam pertinentibus, ut dicebat Card. in repet. c. perpendia, mus nu. I 3. de sent. excomm . & alii, qui Bil sequuntur; nam
respondetur,quod ibi dominium utile,de quo statutum disponebat , non pertinebat ad ecclesiam, sed ad laicos pauperes, qui cum suis rebus pertinent ad iurisdictionem statuentis, &hoc respectu, ne valeret statutuna, tamen quia tollebat ecclesiae ius commune, videlicet,ut cum eius licentia fieret alienatio, & quia etiam tollebat facultatem acquirendi dominiuutile,si alienaretur sine eius dicenti improbatur statutum. 3 o Secundo pro hac opinione communi contra Bal in Signori adest alia eiusdem Innoc .decisio. in c.ecclesia S. Mariae I o. de Constit. cuius pars habetur in c.eces. S. Mariae 3. & c. eccl.S. Mariae q. Vt lite pendente nihil in nouetur nam ind.c. ecclesia S. Mariae Io. Ioannes de Archeia reus conuentus ab ecclesia S. Mariae in via lata, super certis possessionibus, ille Ioannes lite pendente illas transtulit in Monasterium S.Silue stri,& occasione cuiusdam statuti in quo continebatur,quod
si quis rem litigiosam lite pendente transferret in alium, illa postessio deberet auferri possessori, & petitori dari spoliauit Monasterium possessionibus, & dedit illas ecclesiae S. Mariae,
Monasterio non citato, nec conuicto.
In hac facti specie dicit Innocentius 3. quod dictum stat tum nullius firmitatis existit, quia laici non habent potestatem aliquam super ecclesijs,& personis ecclesiasticis: circa quam decisionem dubitari poterat,in quo illud statutum erat contra ecclesiam aut persenas ecclesiasticas, cum de illis non
Dicimus primo, quod si illud statutum teneret contra cc cIesias, noceret illis in quaerendis, prout iudex illius causae
putabat, si quidem vigore dicti statuti Monasterium emptorsi
67쪽
tatem acquirendi de iure communi permissam. Secundo, quia inducit poenam in alienatione rei litigiosae contra emptorem, eum priuando possessionibus emptis, se illas adiudicando alteri litiganti,quae quidem poena non est in ducta de iure ciuili,nec canonico in titulis, da alienatione iudicii mutuandi causa facta C. & E. & in Decretalibus, nec intit. ut lite pendente, & sic habemus ibi text. pro nostra lent tia, quod dicitur fieri in praeiudicium ecclesiae, quando tollunturea, quae illi competunt de iure communi, & prohibetur ccci cita ne acquirat, & priuatur re acquisita; nam laeditur in iure communi sibi competenti, quod non inducebat nullitate actus, ncque priuationem rei alienatae, maxime cum deuieta iure Canonico illud statutum, ut per Abb. in d.c.ecclesia in repeta in q. casu. Dec. ibi in nu. II o. & I 2 3. 3I Vnde insertur ad statutum Perusiae, quod cessio actionis contra plebeum, non possit fieri in nobilem, an hoc statutum locum habear, etiam si ab ecclesiacessio fiat: de partem affirmativam tenet Federicus de Senis cons. 83. Statuto Ciuitatis Perusini,& alij relati, & sequuti a Decio d.c.ecclesia nu. 2 6 ricum duobus sequentibus, de Card. in c. perpendimus nu. I 3. vers. quaero de quaestione. Tamen ex supradictis redditur haec opinio dubitabilis, nam tale statutum si intclligeretur de ecclesia active, redderet illam inhabilem, quod non potest focere ex defectu iurisdictionis, ut in exemplis. Bal. in I.cunctos populos nu. 2 q. 26.3I. & qa .lum etiam si passue intelligatur, ita quod laicus non possit cedere in fauorem ecclesiae, urget text. in c. ccclesia a nobis expensus,& urget etiam quod ecclesia priuatur iure communi, & iure acquirendi.
3 et Nec dicatur, quod dicta Decretalis, ecciesia S. Mariae loquitur quando dispositio laicorum disponit super rebus ecclesiasticis expresse, & sic super non suppositis iuriidictioni
statuentis, ut intelligebat Card. in c. perpendimus n. I 3.vers.
ex his haec quaestio, in fine.
Nec prout dicit Dec. in d .c. ecclesia nu. 2q9. vers. nec obstat tex. hic, primo quod specialiter de clericis loquatur, se-e l cundo
68쪽
cundo & melius dicit Decius, quod loquitur de bonis quaesitis ecclesiae, sed in quaestione nostra de bonis quaerendis e clesiae, in quibus facilius potest praeiudicari l. quod autem,in principio L quae in fraudem creditorum, et patet in Praelato qui in quaerendis ccclesiae potest praeiudicare. haec Decius. Bone Deus, quid est quod doctissimorum virorum oculos
obcaecauerit in media luce non videntes, quod in d. c. ecclesia, in statuto de quo, ibi,non disponebat aliquid de rebus ec-Hesiasticis expresse, sed generaliter statuerat , quod lite pendente non fieret alienatio sub poena amissionis rei alienatae r nec loquebatur illud statutum specialiter de clericis, nec de . bonis iam quaesitis ecclesiae ; nam statutum crat factum antequam monasterium illa bona acquireret,& ita tempore quo statutum prohibuit alienationem,nec erant bona quaesita monasterio,sed ex post facto,non tamen statutu potuit auferrς ecclesiae facultatem acquirendi,quae de iure communi illi com-
terebat,& sic loquitur illa decisio de rebus Rcquirendis; immo fortius astringit ille text. cum nec specialiter prohibeat alienationem fieri in ecclesiam, sed generaliter; ct tamςn ibi
siim, & ita habemus illum text. sortiissimum pro nostra opi
a a Nec obstat lex, quod autem 6. quae in fraudem creditorum ; nam cum ille titulus loquatur de alienatione rerum debitoris, ad diminuentes patrimonium suum,tantum pertinet: non ad eos, qui id agunt ne lucrentur, ut ibi dicitur; &di uersa ratio est in statuto prohibente ne ecclesia acquirat lucrum , nam inuita ecclesia non potest ei per statutum coar- .ctari facultas acquirendi, quae illi competit de iure communi, quod in detrimentum ecclesiasticae libertatis cedere licui nec directe potest per statutum laicorum praeiudicium in se ri; at debitor indirecte potest in quaerendis creditoribus nocere, cum prohibitio edicti Praetoris, de quaesitis non alienai dis tantummodo loquatur: tum etiam quia deficit iurisdictio ad inhabilitandum ccesesiam , facultate acquirense di: etenim diuersa causa est , non pulle acquirere ,
69쪽
aut nolle acquirere; nam non posse poena est, nolle autem voluntas, & a diuersis non fit bon a illatio. L Papinianus ex Iiff. de minoribus. 3 Similiter diluitur altera ratio de Praelato nolente acquirere ; nam cum Praelati persona necessaria sit ad acquisitionem eius actio in secto consistit, et eo nolente acquirere cessat acquisitio, ut etiam in seruo nolente domino acquirere: haec enim In voluntate Praelati, et serui consistunt, ideOq. ecclesiae, et domino nocent. I. per seruum 3 7. S. sicut seruus is de
acquirendo rerum dominio, ibi seruus communis plurium δε- minorum, pote non omnibus acquirere ,sed nih5 domino. l. si seruus communis 4.E de stipulatione ieritorum I. seruus 3 o. eod.tit. ibi, seruus alienus,alij nominatim sipulando,non acquirit domino, et tamen si Praelatus omittat lucrum ecclesiae quaerere, ut si legatum sectum ecclesiae non agnoscat, eo casu e clesia potest agere contra Praelatum, et eius haeredes ratione
lucri cessantis, ut docet Abb. c. requisiuit de in integrum rostitutione, et idem in tutore qui tenetur pupillo lucrum quaerere. Bart. in l. tutor qui repertorium S. si post depositionem, is de administratione tutor. cum adductis a Paulo Montano
in tract. de rure tutelae c. 3 a. reg. 9. a nu. I93. et sic vides esse
habendam rationem lucri omitti a Praelato, ct tutore; ut per Abb. ct Canon istas in c. adhaec de dolo, et contum. et cis de terra. de priuilegijs, et in c. ius nuper, de his quae fiunt a Praelato. denique illa opinio, quod Praelatus potest praeiudicare in quaerendis,non est sine contradictione, ut per Alex.in L l
33 Et est etiam aduertendum quod in legibus Venetis directo
ecclesiae, & personae ecclesiallicae damnum patiuntur: illis enim legibus interdictum est, ne dominium vide rerum Cmphyleothicarii, ullo modo .redeat ad directum, &ne ecclesiae fiant de novo, & ne possint acquirere bona stabilia, quod reprobant dictae decretales, quae in ecclesiarum, & ecclesia S. Mariae, & c.fin.de immunitar.ecclesiarum lib.6. de quo textustatim est agendum) sicut dicimus, quod debitor aere alieno praessus,omittens bona aliqua de nouo acquirere licitur dire-
70쪽
cto damnum pati. At creditores, quibus ex acquisitione suisset prospectum dicuntur indirecto laedi, ut obseruat Dionysius Gothostedus in I.quod autem 6.verbo ad diminucntes.F. quae in fraudem creditorum, ibi, diminuendo fraudatur creditor
dire fcto, non acquirendo per indirectum.
3 6 Quinimo sat est ut quocunque modo laesio penes ecclesias& clericos contingat directo,aut indirecto,& in consequentia, utroque enim casu damnum patiuntur,ut habetur in c. luanto a 6.de priuileg ijs, ubi ex prohibitione facta aduersus eos, qui molunt in molendinis, vel coquunt in furnis eccIesiae violantur priuilegia ecclesia indirecta,ubi notant Canon istae omnes, quod priuilegia ecclesiae non sunt violanda etiam indirecto,& tradit Decius in c.ecclesia n. I79. unde infertur, quod non bene dicunt aduersari j,dum putant,quod ex statuto prohibente ne subditi alienent in ecclesias, vel clericos,laesio ecclesiarum incidenter contingit, & in consequentiam: eo quod principaliter lex praecipiat iubditis ne alienent stabilia; nam respo- detur, quod immo non in consequentiam fit damnum ec le-sijs,sed principaliter cum expresse prohibeantur acquirere. Secundo,quod etiam si ea laesio fuissent in consequentiam, id sat erat,vi dicatur laedi ecclesiastica libertas.s 7 Tertio pro nostra sententia, quod non fiat distinctio inter bona quaesita, & acquirenda, & an dispositio tollat concessa per priuilegium, vel concessa ex iure canonico facit tex. in d. e quanto a 6. de priuileg ijs, ubi statuta contra eos qui motu ne in molendinis, vel in sumis ecclesis coquunt,dicuntur esse co-tra ecclesiam, & tamen illa prohibitio tollebat lucrum, di facultatem illud acquirendi, quod de iure communi compei
3 8 Quarto pro hac opinione fuit decisio Alexandri' quarti in
c. I .ue i inmunit. ecoles lib. 6. ad finem, ibi ha tenus acquisitis, lin posterum acquirendis, et ibi acquisita iam, dei quae deinceps acquirent aliquatenus coarctare, et in c. ea enim et a. q. 2.ibi ea enim quae ad beati mae ecclesiae iura portinent, post haec for- re peruenerint, tamquam ipsam sacro auctam oe relaisamecclesiam, intacta conu:nu deae Aliter cuntodiri. Vides immunitate eccle-