Aristotelis Stagiritae Organum, quod Logicam appellant

발행: 1560년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

lio Gilberti Porret ani

aute contraria in eode esse.sursum enim & deorsum esse,in eode sunt. idem enim sursum& deorsum est ad diuersa quide sumptum. nam turris altitudo sursum est ad nos, sphaerς aute extremitaticoparata inferior est. Amplius contrariti sibimet quidam idem fore contingit. si enim sursum esse& inferius este contraria simi cum id e sursum dc deorsum sit: colligitur ide sibimet couariu fieri. No ergo cotrarietas ulla in eo quod in loco est. De Ustione. Cap. U I.

Dositio est quaedam partium situs , & genera- 1 tionis ordinatio, secundum quam dicuntur stantia vel sedentia, vel aspera, vel lenia, Vel quolibet aliter disposita. scdere autem dc iacere positiones non sunt,sed denominative ab his dicta sunt.Solet autem quaestio induci de curuo Serceto,aspero & leni, quadrangulo dc triangulo, bicubito & uicubito, magno &paruo, breui de longo,& similibus: quandam enim positionem partium significare videntur. Asperum enim dicitur,cuius partium una alteri super*minet. Lene vero dicitur,cuius particular aequaliter porre chae sunt.similiter autem &de aliis. Non sunt autem

positiones ea quae dicta sunt omnia, sed qualia circa situm existentia,ex eo nanque quod partes si sunt dispositae, ex eo talia sensibus iudicantur: non autem ex eo quod talia, scilicet & aspera deIenia,vel bicubita,vel tricubita sunt. similiter autem de de aliis huiusmodi, quae partium habent positionem. Erit igitur unumquodque praedic horum non positio , sed quale,quod circa positi

nem nascitur. Suscipere autem videtur situs contrarictates. nana sedere ad id quod stare conuarium csse videtur. contraria enim sunt,quq in

eodem indiuiduo, eodemque tempore impositi

112쪽

Sex principiorum liber. III

bile est reperiri: vicissim tamen possibilia inesse. sedens auicin illico itare potest, ik stans sedero. quocunq; autem sedente, impossibile est eundem

stare. Ponentibus aute nobis haec contraria esse, inconuenientia recipere cogimur . hoc , quod

Vnum sit contrariti plurium.secundum enim dictorum consequentiam non magis sedere ad id quod est stare contrarium est, quam ad accumbere. Similiter autem & quemadmodum sedere& stare nunquam in eodem simul reperiuntur, Ra & accumbere & sedere & stare .secudum igitur huiusmodi dispositiones situi nulla contraiictas incrit. Fortassis autem nec insolitum quidem putabitur Vnum plurium esse contrarium. pallor etenim ad album & nigrum contrarium esse videbitur. nam sub eodem genere cum Wnt, nunquam simul inueniuntur, & vicissim transmutantur. relinquitur ergo unum pluribus esse aduersum. Non est autem pallidum ad nigruna vel album contrarium : etenim cum utroque in eodem est. pallidum enim dc colores reliqui ex albo & nigro conficiuntur: necessarium ergo in quocunq; pallidum est in omni eo esse album &nigrum. similiter aute &de caeteris quide coloribus. Amplius autem c Otrariorum quidem ratio est circa ide natura existere .sedere enim dc iacere,non circa idem natura sunt seiuncta.est enim sedere proprie circa rationalia r iacere vero &accumbere circa diuersa. huius autem signum

est equi Sc hominis similitudo, quibus sine dubio accubitus esse probatur.Proprium autem positionis, neque magis, neque minus dici. Sedure autem non magis positio est quam accumbere. neque minus, neque sedens alterum altero magis& minus dicitur, neque accumbens, neque Vniuersal

113쪽

n1 Gilberti Porretani

uersaliter secundum aliam positionem. Magis autem proprium videtur elle positionis, substantiae proxime assistere, omnibus quidem aliis se mis suppositis. Positio aute nihil aliud est quam naturalis ipsius substantiae ordinatio, qualis vel a principio quidem innata est, ut ea quae asperis& lenibus,aequalibus & inaequalibus inest: vel a naturali quidem motu consueto, ut sessio & accubitus & similia. auicquid igitur proxime substantiae est assistens id necessario positio est, &Omnis quidem positionis huius ratio suscipit

praedicationem. De Isabitis. Cap. VII.

H Abitus eli corporum & eorum quae circa

corpus sunt, adiacentia: secundum quam hoc quidem habere, illa vero dicuntur haberi. Haec autem non secundum totum dicuntur , sed secundum particularem diuisionem:vi armatum esse , calceatum esse. his autem neque simplicia nomina imposita sunt, quibus ea appellantur, sed sunt eis posita, armatio,calceatio: norum autem secudum proportione & reliquis. Suscipit autem habitus magis &minus.armatior enim est eques pedite.dicitur 6c calceatior,qui calceamentis &caligis utitur, quam qui solis calceamentis vel caligis utitur. In quibusdam autem non videtur quod cum magis & minus praedicentur: t Vestiatum este,& similia.Habitui quoque nihil est coiitrarium. etenim armatio calceationi no est contraria. idem etenim armatus & calceatus. quod autem aliis contrarium non est, palam est. limiliter autem his & reliqua. Proprium quidem habitus est in pluribus existere, ut in corpore, M in his quae circa corpus sunt existeti a. adiacet enim corpori,& his quae circa corpus sunt .hoc autem,

114쪽

Sex principiorum liber. Is 3

ut dictum est,fit secundum eam quae est in partibus diuisionem. In paucis autem aliis principiis huiusmodi inuenies. in quantitate enim solum,& in his quae ad aliquid sunt si milia reperies .ad , aliquid autem ut figuraliter dicatur,& similitudo & dissimilitudo, quae insunt pluribus similibus & disiimilibus: quantitas autem Vt numerus qui in numerabilibus inest , utique semper cre-1cens secundum unitatum multifariam ascensionem. simpliciter autem nihil inuenies tot distri-hui partibus,ut numeru .non autem Omnis quan-ritas,aut relatio talium est.Habitus autem omnis

in pluribus necessario existit,ut in corpore,& in his quae circa corpus sunt. Omne igitur quod in corpore & circa corpus est existens,liabitus nomen sorti tur. rare magis proprium quidem habitus erit in corpore, & circa corpus existenti- Bias, secundum eam quae partium est diuisionem, ut in pluribus existere. Dicitur autem habere Vi et Tramultis modis. habere enim dicitur alteratione, dua mentis vi albedinem, & nigredinem : quantitatem , ut tu sine. longitudinem . nihil enim aliud est dicere albedinem aut longitudinem habere , quam album aut longum esse.Dicitur etiam vas aliquid haberct , Ut modius triticum : quod nihil aliud est habere, quam continere. Habere quoq; in membro dicimur,ut in digito annullina:quod tantundem est dicere, quantum est digitum in annulo esse .Dicitur vir uxorem habere,& recipere uxor virum . hic autem insolitus est habendi modus, quo vir habetur vel haberi dicatur. hoc autem

habere nihil aliud quam cohabitare. Quare modi habendi qui dici consueuerunt, quinario

numero terminantur.Fortassis quidem e flent alii

modi habendi praeter hos qui dicti sunt: sed si Log. Arist. h

115쪽

D Gilberti Porretani

qui sunt, diligens inquisitor inueniat.Et quidem cie principiis hςc dicta sufficiat. reliqua vero in

eo quod de Analyticis est quaerantur volumine. De eo,quod est plus,minusuessipere. Cap. VIII. DIcitur autem magis & minus suscipere tripliciter. Aiunt enim quidam secundum crementum vel diminutionein eor', quae suscipiunt

subiectorum. Aliter autem & alij ipsa quidem quae suscipiuntur, in suscipiete diminui & crescere annunciant. Alij autem secundum utrunque, amborum diminutionem &augmentationem.Aprimis itaque inchoantes, quae eorum rata sit ac firma sententia manifestabo. Si quis vero prima Sc secundam destruxerit, utique & tertiam destruit, quae ex utraque conficitur, coniunctione. Non ergo secundum suscipientium ipsorum crementum vel decrementum, cum magis vel minus aliqua dicuntur. Nulla enim ratio obviaret

dicenti hominem & animal substantiam, Acaetera consimilia cum magis dia minus dici, Concedentibus nobis secundu subiecti intensionem& remissionem qu libet cum magis & minus dici. Amplius autem equus quidem&augmenti, &diminutionis motum frequenter sustinet. dicitur enim equus minor vel maior lapide quod a , qui nunquam intensionem & remissionem passiis est.

mons etiam alio monte maior dicitur,cu neuter crescat vel decrescat. Amplius autem mar rita,

albior quidem equo dicitur, cui pedem album

contingit habere. hoc autem non est, quia equus quidem inessentia a margarita superatur . Colligere igitur oportet vel margaritam quidem al-biorem equo pronunciari, secundum magnitudinem subiecti vel paruitatem: vel non verum al-biore

116쪽

Sex principiorum liber. II s

orem equo margaritam esse: vel nihil omni .no magis et minus dici secundu subiectorum magnitudine vel paruitatem, neq; secundum crementum vel diminutionem. Hoc autem palam cst quod secundum magnitudinem subiecti macgarita albior equo non dicitur , tamen margari-ram albiorem equo est e non falsum est.Relinquitur ergo nihil secundum magnitudine subiecti amplius vel minus dici:similiter autem neque secundum paruitatem. Amplius autem neque secundum ea quae inficiunt. Si enim secundum magnitudinem albedinis vel alicuius cetierorum dicitur aliquid albius aliquo, vel secundum parui tale minus album, vel quomodolibet aliter : vitique & maius albus equus, vel homo, vel quodlibet aliud albius margarita dicetur. etenim maior albedinis qualitas equo accidit quam margaritς. Amplius autem magis & minus alterum altero dicitur, non secundum subiecti; neque accidentis crementum. Quoniam autem non secundum subiecti crementum vel magnitudinem aliud paruius alio dicatur, manifestum est: neque ergo secundum ipsius accidentis amplio

rem quantitatem . etenim quantitas ultra subi ctum protendi non potest, quoniam terminus quantitatis est corpus. paruitas autem quantit

ti supponitur: quare VIrra paruum quidem subiectum paruitas ipsa non porrigitur. quanto igitur subicctu paruius emcitur,tanto paruius quantitas minoratur . Patet itaque nihil secundum magis & minus praedicari , neque secundum subiectum solum augmentum vel diminutionem , neque secundum accidentis : quare neque secundum Vtrunque. Oportet igitur ab alia eam inuenire, quae cum magis & minus dicant

117쪽

iic Gilberti Porretani . .

tur. Hususmodi vero sunt ea , quae sunt in voce eorum quae adueniunt , & non secundum subiecti vel mobilis crementum vel diminutionem, sed quoniam eorum quae sunt in Voce, impositioni propinquiora sunt, siue ab eadem remotiora sunt. de his etenim cum magis dicuntur quae proximiora sunt ei quae in ipsa voce est impositioni,cum minus autem de his quae remotiora consistunt. Vt album dicitur illua, in quo pura albedo est. quanto igitur aiu vocis impositionem accedens puriori inficitur albedine , tanto& candidior assignabitur.&paruum cauidem dicitur, quod aliis comparatum staturet diminutione dc qualitate vincitur.quicquid igitur est quod

in quantitatis mensura superatur, id continuo paruius pronuntiatur. similiter autem de aliis. Dubitabit autem aliquis,quare iacc quidem cum magis & minus dicantur, substantiis vero minime. hoc autem contingit, quoniam substantiarum impositio quide in termino est, ultra quem transgredi impossibile est. Additur autem & de accidentibus quibusdam . quae sine magis & minus dicuntur : ut quadrangulus,& triangulus, scsimilia. non enim triangulus magis Vnus altero dicitur.Contingit autem, quoniam in substantiarum quidem designatione accipitur. etenim quadrangulus quantitas nuncupatur, & corpus quadrangulatum vel eadem,quae in superioribus cst ratio hic vetat, quoniam huiusmodi impositio in termino facta est, ultra quem transgredi non ljcet.quemadmodum in superlativis. ctenim at

bissimus vel nigerrimus & huiusmodi sine amplius sunt,& minus, eo quod huiusmodi impositio in termino est,ultra quem porrigi impos sibiale est,& citra permanere. possibile enim si conting

118쪽

Sex principiorum liber. Ii 7

tingit, nullum sequitur impossibile .quapropter si

omnes puncti componantur,nullam faciunt magnitudinem : qu pniam punctus puricto additus nihil auget. Est autem generatio simplex,& corruptio non congregatione nec segregatione ato. morum, sed quando transmutatur ex aere specificato in hoe totum. In subiecto enim duo sunt. quorum haec quidem est forma secundum rationem: haec autem secundu materiam.quando igitur in his duobus est transmutatio, generatio &corruptio erit simpliciter secundum veritatem. Dicitur autem simpliciter generari. iii'his magis hoc aliquid de sorma quam terra.musicus homo corruptus est, homo immusicus generatus est,homo manet idem: siquidem in his passio no esset secundum se musica & immusica, his quidem generatio esset, his autem corruptio. Ideo hominis quidem hae passiones, hominis autem musici& immusici generatio suaeda & corruptio. nunc autem est hominis haec passio manentis musica de immusica: ideoq; alteratio talis est. Est autemnet ateria maxime quidem subiectum generationis δί corruptionis proprie susceptibile.Sed quare discens non dicitur generari simpliciter, sed quod generari disciplinatum, haec determinata sunt in Praedicamentis.haec autem hoc aliquit significant & substantiam, haec autem quale, b c autem quantum. Quaecunque igitur non sub stantiam significant, non dicuntur simpliciter. , scd secundum aliquid senerari. Est autem cui inest secundum naturam moueri, Ut ignis.

119쪽

ARISTOTELIS

STAGIRITAE

PERIPA TETICO-

rum principis de interpretatisne liter primM, SEVERI NO BOETHo

r NTERPRETE.

De Notis. De Orationis principiis.Pe ipsa oratione. Enunciatione,ac ipsius speciebiu. Decnun-riationum oppositionibus, ac circa ipsarum υeritatem o falsatatem regula, in quocunque tempore. De Notis: Et ut in intellectu,sta etiam invoceverum &falsum reperiri.

enunciatio. S ora tio. Sunt ergo ea

quae sunt in voce,earum quae sunt in anima passionum noue: & ea quae scributur,eorum quae sunt in Voce.Et quem- admo

PRIMA secundum

Graecos

120쪽

Liber primus. 1idi

admodu nec literae omnibus eaede, sic nec eaede Voces .Quarum tamen hῆc primum notς sunt, eaedem omnibus passiones animae sunt: & quarum hae similitudines, res etiam eaedem. De his vero dictum est in iis qui sunt de Anima:alterius enim haec sunt negotij. Est autem quemadmodum in iis ianima, aliquando quidem intellectus sine vero vel falso , aliquando autem cui iam necesse est horum alterum inesse: sic etiam in voce . circa ' 'compositionem enim & diuisionem est verum

S falsum. Nomina igitur ipsa & verba consi UR milia sunt ei, qui sine compositione & diuisiotie I est, intellectui: ut homo vel album,quando non ' sq' aliquid adiitur.neq; enim falsum ne ii veru ad Vς 'm'

huc est. Signu autem huius est. hircoceruus enim

aliquid significat: sed nondum verum aliquid, vel falsum, nisi esse vel non esse addatur, vel simpliciter, vel secundum tempus. De Nomine. Cap. II. Nome igitur est vox significati ua, secundum placitu, sine tepore, cuius nulla pars signita cativa est separata. in nomine enim quod est equisexus ferus nihil per se significat, queadmo dii in oratione, quae est equus ferus. At vero non que admodu in simplicibus nominibus, sic se habet in compositis. In illis enim nullo modo pars significativa est: in his aute vult quide, sed nullius est, deparata. ut in eo quod est equis crus hoc quod est ferus, nihil significat per se.Secundu placitum vero quonia natura, nominu nullum est,

sed quado fit nota. quonia designant & illiteratisoni, ut feraru :quoru nussu nome est. No homo vero no est nome. at Vero nec positu nomen est,

quo illud oporter apyeli re . neq; enim oratio,

SEARCH

MENU NAVIGATION