Aristotelis Stagiritae Organum, quod Logicam appellant

발행: 1560년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

18o Arist.prior. resolutor.

Hic igitur syllogismus non est contingentis

secundum determinationem , sed eius quod est, nulli ex necessitate. haec enim cst contradictio factae suppositionis: suppositum enim est, A alicui C inesse.syllogismus vero ad impossibile oppositae est dictionis. Amplius & ex terminis manifestum , quod non erit conclusio contingens. Sit enim in quo A coruus: in quo B discurrens: in quo C homo. nulli itaque ΒΑ inest: nullum

enim discurrens coruus: B vero omni contingit C, omni enim homini discurrere: sed Α ex

necessitate nulli C. non igitur conclusio conti gens. Sed neque necessaria semper. Sit enim Amotum.B scientia, in quo autem C homo. A igitur nnili inerit B : B vero omni C contingit: re non est conclusio necessaria. non enim necesse nullum moueri hominem , sed non necesse aliquem. planum itaque quod conclusio est eius. quod est nulli ex necessitate inesse. Accipiendi Vero melius sunt termini. Sed si priuatiuum

ad minorem ponatur extremitatem contingere

significans, ex ipsis quidem acceptis propositionibus nullus erit syllogismus: conuersa autem secundum contingere propositione , erit quemadmodum in prioribus. Insit enim A omni B: B vero contingat nulli: sic igitur se habentibus terminis, nihil erit necessarium. si autem conuertatur B C, & accipiatur B omni Ccontingere, fit syllogismus,quemadmodu prius. nam consimiliter termini positione se habebunt. .. Sed eodem modo & cum priuatiua extiterint utraque interualla, si A B quidem non insit: B vero contingere C nulli accidit:per ipsa ridem accepta fit non necessarium,sed propotione conuersa, quae est secundum contingere, erit

182쪽

Liber Primus. 18 r

etit syllogismus. Accipiatur enim A quidem nulli eorum quae sunt B inesse: B vero contingat nulli C: per haec igitur nihil necessarium. quod si accipiatur B contingere omni C, quod est verum t A B autem propositio similiter se habeati

rursus idem erit syllogismus. Si vero non in-esIe ponatur B ipsi C, dc non contingere non ineste, non erit syllogismus nullo modo:'neque cum priuatiua, neq; cum affirmativa fuerit A Bpropositio. Termini communes,quod ex necessitate insit,album,animal, nix: quod non contingat, album, animal, pix. Planum itaque, quod si termini uniuersales extiterint,& hqc in existes, illa propositionum contingens accipiatur:quando propositio quae ad minorem extremitatem, contingere accipiatur, semper fit syllogismus:

praeterquam quod aliquando quidem ex ipsis

nonnunquam Vero ex conuersa propositione',

quando autem horu Vterque,& ob caesam, dixitimus. Quod si hoc uniuersaliter illud vero interia uallorum accipiatur in parte, quando quod ad maius est extremum, uniuersali ter ponatur &contingens, seu negativum siue affirmativum, quod vero in parte, affirmativum & inexistens, erit syllogismus persectus, quemadmodum &uniuersaliter terminis existentibus. demonstratio autem eadem, quae & prius. Caeterum , quando uniuersale quidem sit ad maius extremum, sed inexistens non cotingens, alterum vero in parte & contingens, seu negati--,siue affirmativae ponantur utraeque , siue haec negativa, illa affirmativa, omnino erit syllo

gismus imperfectus, praeterquam quod hi quidem per impossibile monstrabuntur , illi vero Ier conuersionem eius quod est contingere, . m s

183쪽

181 Arist.prior. resolui.

- quemadmodum in pi recedentibus. Erit ' autenti' ηtς ρ ρ syllogiutius per conuellionem ,& quando Vni pq u et salis ad maius posita extremum significet it Th -p' inesse, aut non quae vero in parte F tua

tiua existens, contingere accipiat. Quemadmodum si A omni quidem inest. t B autem alIcui C contingit non inc1Ie. conuersa enim BC secundum contingere , fit syllogismus. Sed quando quae secundum partem ponitur non inesse accipiat, non erit syllogismus.Termini quod insito album, animal, nix: quod non insit, album , animal, pix . per indusini. tum nanque sumenda est demonstratio. Si autem uniuersale ad minus ponatur eXtrc-mum , quod vero in parte ad maius , siue priuatiuum seu assirmativum,vel contingens aut inexistens, quomodocunque, nullo pacto erit syllogismus eque quando in parte, aut inde ianitae ponantur propositiones, seu contingere accipientes, siue inesse, aut vicissim, neque sic erit syllogismus. demonstratio vero eadem , quae 5 - in prioribus. Termini communes , quod insit ex necessitate , animal, album , homo : quod non contingat,animal, album , indumentum. Planum itaque, quod si uniuersale ad maius ponatur extremum, semper fit syllogismus : si vero ad minus, nullius unquam.

uictio Neeessarii ct contingentis

in Trima figura. Cap. x ULCVm vero haec quidem propositionum ex ne .cessitate inesse aut non inesse, haec autem contingere significet, syllogismus quidem erit, eodem modo se habentibus terminis, & perfectus, quando ad minorem extremitatem ponatur

184쪽

Liber Primus. I

necessarium. Conclusio vero, si term Ini fuerint praedicatiui, erit eius quod est contingere , Scnon eius quod est inesse, & uniuersaliter & non uniuersaliter positis. Sed cum hoc quidem amrmativum sit,i llud vero priuatiuum,quando assi r-matiuum quidem necesserium sit, eius quod est contingere,& non eius quod est non inesse: cum vero priuatiuum Aceius quod est contingere non

inesse.& non inesse, dc uniuersalibus & non uni-υ ei salibus terminis existentibus. Contingere autem in conclusione eodem pacto accipiendum, ouo & in prioribus. Eius vero quod est ex nece Rritate non ineste, non erit syllogismus. alterum

enim est, non ex necessitate inesse,& ex necessitate non ineste. Qubd itaque, si termini affirmativi

extiterint, non fit conclusio necessaria, planum

Insit nanque Aomni B ex necessitate:'B autem contingat omni C: erit utique syllogismus imperfectus,quod A contingit omni C inesse.Quhd autem imperfectus ex demonstratione mani se- summam eodem monstrabitur pacto , quo dc in prioribus. Rursus A contingat omni B inesse': B vero omni C insit ex necessitate:erit utique syllogismus quod A omni contingit C inesse: sed non quod inest. & perfectus, non autem imperfectus- statim nanque perficitur per propositiones, quae a principio. si aute non consimilis figurae propositiones extiterint, sit primu priuatiua necessaria.& A nulli contingat eoru quae B ex necessita te: B vero omni C cotingatmecesse itaq; est A nulli C ineste.Ponatur enim inexistens,aut omni,aut alicui: B vero supponebatur nulli cotingere:quonia itaq; couertitur priuatiuu,& B nulli cocinete Α: A vero omni C,aut alicui ponitur inesse:quare

nulli aut nu omni C cotingeret B inesse. suppone

m ue

185쪽

i 84 Arist prior. resolutor.

batur autem a principio omni contingere. Sed manifestum & quoniam eius quod est cotingere non inesIe,essicitur syllogismus:siouidem & eius quod est non inesse. Rursum sit assirmat tu propositio necessaria, & A contingat nulli B inesse: B vero omni C insit ex necessitate : fyllogismus itaque erit perfectus: sed non eius, quod est non inesse, sed eius quod est contingere non inesse . nanque propositio sic accepta fuit, quae est a maiori extremo. Et ad impossibile non est ducere.si enim supponatur A nulli C inesse,poestum est autem & B nulli contingere inese,

nihil accidit propter haec impossibile. Si vexo ad minus extremum ponatur priuatiuum,

quando contingere quidem significet, syllogismus erit per conuersionem, quemadmodum in ptioribus. Sed quando non contingere, non erit: neque quando ambo ponantur priuatiua, non sit autem contingens , quod ad minus. Termini vero iidem , eius quod est inesse, album, animal, nix:non inexiliendi,album, animal,pin Caeterum eodem pacto se habebit & in syl. logismis in parte . Nam cum priuatiuum sit nece latium ,& conclusio erit eius quod est non inesse. Veluti si A nulli eorum quae sunt B con- qua tingit inesse, necesse est A alicui eorum quae sunt se C non inesse. Si enim omni ineli: nulli vero Bni C inest: contingit,& B nulli A contingit inesse. quare B nulli eο- si Α quidem omni C inest: B vero nulli Arru qua C ipsum B nulli eorum quae C contingit. Sed coringit, De cum particulare assumatiuum , quod est in syI-rum suppo logismo privativo. necessarium sit, Vt BC: aut si usserat, uniuersale in praedicativo, ut A B, non erit alicui eon eius quod est inesse syllogismus. demonstratio ringere. Vero eadem, quae & in prioribus. Si autem uniues

186쪽

Liber Primus.

uniuersale ponatur ad minus extremum, aut aia firmativum , aut priuatiuum contingens : quod autem in parte necessaririm ad maius extremum: no erit syllogismus.Termini eius quod est esse ex necessitate, amimal, album , homo: non inexistendi autem, animat', album, indumentum. Cum vero uniuersale necessarium sit,quod autem in parte contingens, uniuersali existente privativo. termini eius quod est inesse, animal, album, coruus: non inexistendi,animal, album, pix. Si vero athrmativum fuerit, animai,album, cygnus: eius vero quod est non conting re, animai,album, nix . Neque quando indefinitae acceptae fuerint propositiones , aut utraeque secundum partem, neque sic erit syllogismus. Termini communes inexistendi, animal , album, homo : non inexistendi, animal, album, inanimatum . nanque animal alicui albo : & album inanimato alicui, & necessarium inesse & non contingit inesse. Erin eo quod est

contingere consimiliter. quare ad omnia termini sunt utiles. Planum itaque ex dictis,quod terminis consimiliter se habentibus, & in eo quod est inesse, & in necessariis, fit & , nonni syllogismus. praeterquam quod si secundum inesse ponebatur priuatiua propositio, eius quod

est contingere erat syllogismus: verum si secundum necessarium privativa, dc eius quod est contingere , & eius quod est non inesse. Manifestum autem , & quod omnes syllogismi imperfecti, di quod perficiuntur per praedictas figuras.

Secunda figura ex am babus Contingentibus. Cap. xTI I.

SEd in secunda figura, quando contingentes utraeque accipiuntur Fropositiones nullus

187쪽

1ῖς Arist prior. resolui.

et it syllogismus, seu praedicatiuae, siue priuatiuae

Ponantur, vel uniuersaliter, aut secundum partem. Cum vero haec inexistere, illa autem significet contingete , si assarmativa quidem significatinExistere, nunquam erit: sin autem uniuersaliter priuatiua, semper eodem pacto &ctim haec pro positionum ex necessitate, illa cotingere accipiatur. Oportet autem & in his accipere in conclusionibus contingens, quemadmodu in prioribus. Primum itaq; monstandum, quod non conuertitur contingens priuatiuum:quemadmodum si Α contingit nulli eorti quae B,non necesse & B contingere nulli eorum quae A.Ponatur pnim hoc Mcontingat B nulli A inesse . quoniam itaq; conuertuntur contingentes assarmationes cum negationibus,& contrariae & oppositae:B vero contingit nulli A inesse:plahum,quod & omni A cotingere posset B inesse. sed hoc falsum. non enim si

hoc huic omni contingit, & hoc huic necessarium: quare non Couertitur priuatiuum. Amplius nihil prohibet A contingere nulli B: B vero alicui corum quae sunt A ex necessitate non inesse. quemadmodum album omni homini contingit non inesse,& inesse: hominem autem non verum dicere,quod contingit nulli albo.multis enim ex necessitate no inest. caeterum necesIarium no erit contingens. Verum neq; ex impossibili monstrabitur couerti.veluti si quis existimaret. quoniam salsum est B cotingere nulli A inesIe, verum non Cotingere dictio nanq;, &negatio.Si autem hoc

verum,& B ex necessitate inesse alicui eorum quς Α : quare & A alicui eorum quae Bis sed hoc imis possibile. non entin si B non contingit nulli eorum quae sunt Α ,' necesse inesse alicui solum, sed ex necessitate non omni.nanque non contingere

nulli

188쪽

Liber Primus. ISI

nulli bifariam dicitur: viiunx. si eoiecessitate aucui inest: alterum, si ex necessitate alicui no inest. Quod enim ex necessiitate alicui eorum quae A. non inest,non est verum dicere, quod omni contingit non inesse: quemadmodum neq; quod alicui inest α neccsi tale, quod omni cotingit inesse. Si itaq; quispiam censeret,propterea quod non contingit C omni D inelle, ex necessitate alicui apstina non ineste, salso accipe cet: omni eniim inest. ' sed quoniani quibus iam ex necessitate vis e ad auest ob hoc dicimus non omni contingere.qua- si eis ruere huic quUd est, contingere omni ineste, opponi in .

tur & ex uecessitatς alicui inesse,& eae nccellitate alicui non inesse : consimiliter autem & ei quod est, nulli contingero. Manifestum igitur,quod ad 1ic contingens ta non contingens, quemadmo-cium in principio determinavimus , non solum ex necessitate alicui inesIc , sed ex necestitate alicui non inc se accipiendum .hoc aute accepto,nihil accidit impossibile:qua temo sit syllogismus. Manlieliu itaq; ex dictis,q, non conuertitur privativum. Hoc autem monstrato,ponatur A nulli quidem B contingere: C vero omni . Per conuersionem igitur non sit syllogismus: dictum est enim,quod non conuertitur talis propositio. Sed neque per impossibile. si nanque ponatur B omni C contingere inesse , nihil accidit falsi.con- . tingere enim possct A ipsi C, & omni, & nulli inesse. Sed si omnino est syllogismus, planum. quod eius quod est cotingere utiq; csIet:propterea quod neutra propositionum accepta fuit in eo quod est inesse.& iste aut a Trinatiuus,aut priuatiuus. Neutro autem modo accidit. si affirmativus quidem ponatur , monstrabitur per terminos , in non contingit inesse : si vero, priuatiuusi, quod

189쪽

188 Arist.prior. reso lutor.

conclusio non contingens est, sed necessaria. Sit enim A album, B homo, in quo C equus. Α itaque album contingit huic quidem omni, illi vero nulli: sed Bi ipsi C neque inesse contingit , neque non inesse . quod igitur inesse non

accidit, manifestum: nullus enim equus h mo ..caeterum neque contingere non inesse : necesse nanque est nullum equum hominem esse. , sed necessarium non erat contingens. non ita que fit syllogismus. Itidem autem monstrabitur & si econuerso positum suerit privativum. Et si utraeque assirmativae acceptae fuerint, aut priuatiuae . per eosdem nanque terminos erit demonstratio. Et quando haec uniuersaliter, illa in parte, aut Vr quae secundum partem, aut indetinitae, aut quotcunque modis aliter contingit transumere propositiones. semper enim erit demon. stratio per eosdem terminos.

Planum itaque, quod si utraeque propositio. nes secundum contingens ponuntur , nullus fit syllogismus. uinio Deaei Tentis θ Contingeniis in Sedunda figura. Cap. XVIII. S Pautem haec inexistere , illa vero contingere significet, si praedicativa ponatur inexistere,

priuatiua autem contingere, nullus erit syllogismus: neque dum uniuersaliter, neque dum in parte termini accipiuntur. demonstratio vero eadem, & per eosdem terminos. Sed quando assirmativa contingere , priuatiua autem in existere, erit syllogismus. Suma-int enim A B nulli inesse: c vero omni Contingere

190쪽

Liber Primus.

tIngere : conuerso itaque priuatiuo, B A nulli Inerit : sed A omni C contingit: fit igitur Ollogismus, quod contingit B nulli C per primam figuram. Consimiliter autem & si ad CPonatur priuatiuum . Cum vero utraeque fiunt priuatiuae, significet autem haec non inessse, Illa contingere non inesse , per ipsa quidem a DLumpra nihil accidit necessarium : sed conuersa propositione,quae est secundum contingere, syllogismis efficitur, qudd nulli C contingit ines.

1e,quemadmodum in prioribus. erit enim rursus prima figura. Si vero utraeque ponantur prae-

in synogismis in parte. Cum enim affirmativum sit inexistens aut uniuersaliter,aut in parte acceptum . nullus erit syllogismus. hoc autem consimiliter & per eosdem monstratur terminos, quibus priora . Cum Vero priuatiuum , erit per conuersionem quemadmodum in prioribus.

Rursus si ambo quidem interualla priuatiua fuerint accepta , uniuersaliter autem , qud dnon inexistere , ex ipsis quidem propositionibus non erit necessarium: sed conuerso eo, quod est Contingere, quemadmodum in prioribus, erit sylIogismus. Si vero priuatiuum quidem inexi-ltens sit, sed in parte acceptum, non erit syllosti. Imus: siue assirmativa siue priuatiua altera fuerit propositio. Neque quando vimque indefiniatae sint acceptae aut negativae, aut amrmativae,vel 1ecundum partem.demonii ratio vero eadem &Per eosdem terminoso l

SEARCH

MENU NAVIGATION