장음표시 사용
511쪽
prium: ut quoniam ipsi homini non inest quis.scere qua homo est, sed qua idea,non erit horni 84. locus. nis proprium quiescere. Construenti autem, si declaratio. ideae inest, B: secundum hoc inest qua dicitur de illo ipso cuius positum est non esse proprium. Erit enim proprium quod positum est non inesse proprium : ut quoniam inest ipsi animali ex ani. ma & corpore compositum esse, & qua animal est. ipsi incst id , erit proprium animalis ex cor
8s. locvr. pore & anima compofitum esse. Deinde ex ma-
declarario. gis de minus.Primum quidem destruenti,si quod magis est , eius quod magis non est proprium. Neque enim quod minus est , eius quod minus erit proprium : ueque quod minime eius. quoamini me : neque quod maxime eius quod maxime : neque quod simpliciter eius quod simpliciter: ut quia non est magis colorari magis corporis proprium: neque minus colorari minus corporis proprium erit, neque colorari corpolissς. Ioc t. omnino. Construenti autem, si quod magis est, Gciaratio. eius quod magis est est proprium. Nam quod minus est,eius quod minus est erit proprium : &quod minime eius quod minime,& quod maxime,eius quod maxime: & quod simpliciter, eius quod simpliciter: ut quia magis viventis magissentire est proprium : dc minus viventis minus sentire, erit proprium: de eius quod maxime id
quod maxime,& eius quod minime, id quod minime, & eius quod simpliciter , id quoque quod1 7. tor i. simpliciter. F t ex eo aurem quod simpliciter, ad declaratio. eadem considerandum 1 deliruenti quidem, si εἰρςμει quod simpliciter non est proprium.Neque enim riclarolim quod magis est,eius quod magis, neque quod minus, eius quod mi ous neque quod maxime , eius
quod maxime, neque quod minime eius quod
512쪽
minime erit proprium : ut quia non est homini proprium studiosum,neque magis hominis, magis studiosum erit proprium. Construenti autem in si quod simpliciter est, eius quod simpliciter est:
: gi , quod minus eius quod minus, & quod deriaratis' minime eius quod minime , & quod maxime leius quod maxime erit propriti: ut quia est ignis proprium sursum ferri secundu naturam,& magis ignis erit magis proprium sursum ferri secundum naturam:eodem modo considerandum est & ex atris huiusnodi. Secundum autem, de- 9o. ticus
qqod magis est proprium.Neque enim quod minus est eius quod minus erit proprium et Ut quoniam magis est proprium animalis sentire quam Dominis scire,non est autem animalis proprium Lentire , quare non erit hominis proprium scire. Construenti autem, si quod minus eius quod minus est proprium.Nam & quod magis,eius quod magis erit proprium: Vt qua minus est proprium nominIς mansuetum natura quam animalis vivere: est autem hominis proprium mansuetum natura, erri proprium animalis vivere. Tertium si incuti, si cuius magis est, pro- μω rin. pr tum non est. Neque enim cuius est minus proin prium, erat eius proprium : si autem illius est proprium, non erit huius proprium : Vt quia colorari magis superficiei quam corporis est proprium. non est autem superficiei proprium, non erit corporis proprium colorari: si vero est superficiet proprium,non erit corporis proprium. Comstne i Le hic locus non est utilis: nam im- i . possibile est idem plurium proprium esse. Quar--ticu tum destruenti quidem, si quod maius est eius d laratio.
513쪽
proprium,non est propriu, neque profecto quod minus est eius proprium, erit proprium. Vt quia magis est proprium animalis sensibile quam partibile, non est autem animalis sensibile proprium : quare non erit animalis partibile prolicus. prium. Construenti autem, si quod minii; est declaratio. eius proprium, est proprium. Nam & quod magis est eius propriuim,erit proprium: Vt quoniam minus est proprium animalis sentire quam vivere:est aute animalis proprium sentire, erit anis . Iocus. malis proprium vivere. Deinde ex his , quae siriciaratio. militer insunt, primum quidem destruenti , si quod similiter est proprium, non est proprium eius,cui similiter est propriu. Neque enim quod similiter est proprium , erit proprium cius cuius similiter est proprium : ut quia similiter est proprium concupiscibilis concupiscere, & rationalis ratiocinari: non est autem proprium concupiscibilis concupiscere, non erit rationalis pro- . lacus. prium ratiocinari. Construenti vero,si quod si- declaratio. militer est proprium,eius est proprium, cuius est similiter proprium. Nam & quod similiter est proprium, erit eius proprium cuius simibiter est Proprium : Vt quia similiter est rationalis pro- prium primum prudens, & concupiscibilis proprium primum temperans: est autem rationalis primum prudens: erit igitur concupiscibilisss. locus. proprium primum temperans. Secundum au-Melaratio. tem,destruenti quidem, si quod simili et est proprium non est proprium eius. Nam neque quod similiter est proprium,erit proprium eius:ut quia similiter est proprium hominis videre, & audire, non est hominis proprium videre , non via . que hominis proprium audire. Construenti vero ,s quod similiter est eius proprium, est pro- prium,
514쪽
prium. Nam quod similiter est eius proprium, . proprium erit: ut quia similiter est proprium 'animae, aliquid partium eius primo esse concupiscibile, & rationale primo: est aute proprium animae, quid partium eius esse concupiscibile primo , erit utique proprium animae, quidpiam
partium eius esse rationale primo. Tertium ve- 98. locutiro, destruenti quidem, si cuius similiter est pro- declarario.
prium, non est proprium. Neque enim cuius similiter proprium erit proprium: si autem illius est proprium, non erit alterius proprium*Vt quia . , urere similiter est proprium flammae, & carbonis, non est autem flammae proprium Urere, non crit carbonis proprium urere : si autem est flammae proprium , non erit carbonis proprium Vre-xe. Construenti autem hic locus non est utilis: 'disteri autem quod est ex similiter se habentibus, ab eo quod ex iis est, quae similiter insunt: quoniam illud quidem secundum proportionem sumitur, non in eo quod inest aliquid comparatum hoc autem ex eo quod inest, alicui compa tatur. Deinde destruenti quidem si potentia pro- 99.Locur. prium assignans, & non ad ens assignauit pro- declarario. . prium potentia, cum non contingat ei potentia inesse cum ens non est. Non enim erit proprium
quod positum est esse proprium: Vt quia qui di- xit aeris proprium respirabile , potentia quidem assignauit proprium s nam tale proprium ut respirari possit, respirabile est: in assignauit autem & ad non esse proprium : nam & cum
non est animal quod spirare natum ex aere, contingit aerem esse, non tamen cum non est
animal, possibile est spirare : quare neque aeris
erit proprium huiusmodi possibile respirari runc, quia animal non erit quod tale est ut respi- ει ι
515쪽
rare possit:non ergo erit aeris proprium respirabile. Construenti autem, si potentia assignans - ' proprium, tam ad ens assignauit proprium, quam, ad noti ensicum contingat potentia no enti ines-α se. Erit enim proprium quod positum est non esse propriuivivi quia qui assignauit proprium, entis possibile pati, aut tacere potentia assignans pro : prium,ad ens assignauit proprium inam cum ens est, & possibile pati quid, aut facere erit in quare proprium erit entis possibile pati quid, aut face- re. Deinde destruenti quidem, si per superabun dantiam posuit proprium . Non erit enim pro- - - prium quod politum est esse proprium'. accidit enim sic assignantibus proprium, non de quo
orationem, & nomen Verificari: nam corrupta xe, nihil minus erit oratio . nam eorum, quae sunt,
alicui maxime inest:ut si quis assignet ignis proprium, corpus leuissimum: corrupto enim igne. erit aliquod corporum quod leuissimum erit: quare non erit ignis proprium, corpus leuissimum. Construenti autem, si non per superabundantiam posuit proprium . Erit enim secundum hoc bene positum proprium: ut quia qui posuit hominis proprium animal mansuetum natura, non superabundantia assignauit proprium: erit Utique se- . . icundum hoc bene positum promprium.
516쪽
De Leis te sinitionis:de locis ex disserentiis desumptic de locis definitionum rerum, qwa composita sunt: ποLFremo de locis definitionum, qua omnibus pradica
De locis Definitionis,ct primum Generis. Caput Trimum. I I s autem,quod est circa ter- I. Deus. minos negotij, partes sunt qui n. declarat irique. Nam, aut quod omnino non verum est dicere, de quo nomen& orationem soportet enim ho- . - . minis definitionem de omni ho mine verificari: aut quod,cum sit genus, non posuit in genere , vel non in accommodato genere posuit oportet enim eum qui definit in genere ponentem differentias adiungere:nam maXime corii, quae sunt in definitione,genus videtur definiti
substantiam significare: in aut quod non propria si definitio soportet enim definitione propriam esse,quemadmodum prius dictum est: in aut si omnia quae dicta sunt is qui fecit non definiuit, neqι
517쪽
, dixit quid est esse rei definitae. Reliquum autem
praeter ea quae dicta sunt, si definiuit quidem, at, non bene definiuit. Si igitur non verilicatur , de u tu quo nomen & oratio,ex iis quae dicta sunt in ac- σεριμ si φρ' ei dente locis considerandu.Nam, & illic Vtrum
Verum, Vel non verum, omnis consideratio fit:
quando enim quod inest accidens disputamus, quod verum est dicimus : quando autem quod
non est, quod non verum . si vero non in ae-
commodato genere posui , aut si non propria est assignata oratio, ex iis qui sunt ad genus, de proprium dictis locis,prospiciendum Reliquum vero si non definiuit, aut si non bene definiuit. - ἰρ μ)' aliquo modo aggrediendum dicere .Primum igi- ις serotiq--in spieiendum si non bene definiuit. Nam facilius est quodlibet iecisse , quam bene fecisset
manifestum igitur , quoniam peccatum circa hoc plusculum, eo quod laboriosius : quare are. Iocus. gumentatio facilior quae circa hoc, quam quae declaratio. circa illud fit. Sunt autem eius quod non est
bene, partes duae. Vna quidem , obscura inter- pretatione uti. Oportet enim definientem, ut contingit, quam clarissima interpretatione uticeo quod cognoscendi gratia assignatur definitio . secunda autem, si amplius dixit in defini-ε- μς Φ- tione, quam par sit: nani omne quod superad-4 clarotiq. tectum est in definitione , superfluum est. Rursum autem utrunque quod dictum est, in plures partes diuiditur : unus autem locus eius,quod obscure est, si sit aequivocum alicui, quod dictum est. Vt quod generatio est ductio ad subastantiam, & quod sanitas commensuratio calidorum de frigidorum : nam aequivoca est ductio, dc commensuratio: immanifestum igitur,
utrum vult dicere eorum, quae significamur ab
518쪽
eo, quod multipliciter dicitur. Similiter autem,& si cum definitum multipliciter dicitur, diuidens non dixit: nam immanifestum utrius desinitionem assignauit, contingitque calumniari, velut non conueniente oratione ad omnia, quorum desinitionem assignauit : maxime autem
contingit tale quippiam facere, cum latet aequi- uocatio . Contingit etiam, &eum, qui diuidit, quoties dicitur id , quod in definitione assigna- 'tum est,syllogismum facere: nam , si secundum nullum modorum sum cienter dictum est, manifestum quod non definierit illo modo . Alius si 7. Deus. secundum metaphoram dixit.Vt scientiam inde- declarati
ciduam , terram autem nutricem, aut tempera notiam consonantia nam omne obscurum, quod
secundum metaphoram dicitur, contingit, &etiam metaphora loquentem calumniari, tan- qua in non proprie dicentem : non enim congruet dicta definitio,vt in temperantia, nam omnis consonantia insonis . Amplius, si est genus
consonantia temperantiae, in duobus generibus erit idem , non continentibus se inuicem : nam neque consonantia virtutem , neque Virtus continet consonantiam. Amplius, si non positis nominibus utitur. Vt Plato citiumbrae oculum, aut tρς μιaraneum putri mordax , aut medullam ossi ge σςς rati nium dixit: nam omne obscurum, quod insuetum est. Quaedam autem neque secundum aequi- locus. uocationem, neque secundum metaphoram,ne- declaratio. que proprie dicuntur. Vt lex, mensura, Vel imago eorum, quae natura iusta sunt: sunt autem huiusmodi deteriora metaphora : nam metaphora
facit quodammodo notum quod designatum est Per. umilitudinem i omnes enim-metaphorae M s
519쪽
utentes , secundum aliquam similitudinem ea utuntur :) at quod tale est non facit notum: nam neque similitudo est secundum quam mensura, vel imago lcx est, neque dici solet proprie : quapropter, si proprie mensuram, vel imaginem legem dicit esse , veritatis est expers: nam imago id est,cuius generatio per imitationem est : hoc autem non inest legi si autem non proprie, manifestum quod obscure dixit , atque deterius quolibet eorum . quae secundum metaphoram dillo .locu . cuntur. Amplius, si non manifesta est contra- declarotist, rij oratio ex hoc quod dicitur.Nam quae bene an 11. ιος signantur,contrarias commanifestant.Aut si per
deelararist. se dicta non sit manifestum cuius est definitio: sed quemadmodum ea, quae sunt antiquorum scriptorum nisi quis superscripsisset, non cognoscebatur quid unumquodque: si igitur non clari. Ioeus. re,ex huiusmodi est inspiciendum. Si igitur sua Gularatio. perfluum in termino dixit, primum quidem considerandum, si aliquo usus est, quod omnibus insit, vel simpliciter dis quae sunt, vel iis quae
sub eodem genere sunt ge finitorum . Nam superfluum dici necessarium id est: oportet enim genus ab aliis separare , di Terentiam autem ab aliquo eorum, quae sunt in eodem genere: atqui quod omnibus quidem inest simpliciter, a nullo separat, quod autem omnibus, quae sub eodem sunt genere inest, non separat ab iis quae sunt in eodem genere: quare superuacaneum nutu odiri. locus, appositum. Aut si est quidem proprium quod apriclarario. positum est, ablato autem illo,&reliqua definitio propria est,& indicat substantiam. Vt in ii minis oratione scientiae susceptiuum appositum, superfluum : nam dc eo ablato . reliqua oratio
520쪽
propria est, & indicat substantiam: simplicitet
autem dicendo , omne superfluum, quo ablato, reliquum manifestum facit id quod desinitur. Talis autem est & animae terminus , si est numerus ipse seipsum mouens: nam quod seipsum mouet est anima, ceu Plato definiuit, an , proprium quidem quod dicitur,non indicat auiatem substantiam interempto numero. Vtrouis
igitur modo se habeat, dissicile est ut explicet. Vtendum ergo in omnibus talibus ad id quod expedit : ut est phlegmatis terminus, humidum
primum a cibo indigestum et Unum enim primum non multa: quare superfluum , indigestum appositum: nam hoc ablato , reliqua erit propria definitio: non enim contingit a cibo &aliud quiddam primum esse. An non simplicitera cibo phlegma , sed indigestorum primum quare addendum est indigelium : nam illo qui clem modo dicta non vera erit definitio , siqui dem non omnium primum est. Amplius, si quippiam eorum , quae sunt in Oratione, non omni- I leeus.
bus inest, quae sunt sub eadem specie . Nam talis declaratio. peius definiuit, quam qui usi sunt eo quod inest Omnibus quae sunt: nam illic, si reliqua propria
definitio , & tota propria erit: simpliciter enim ad proprium quolibet addito vero , tota oratio propria fit: at vero ii aliquid eorum quae sunt in Oratione, non omnibus insit, quae sunt sub eadem specie , impossibile est totam orationem propriam esse : non enim conuersim praedicabitur de re, ut animal gressibile bipes quadricubitate : nam huiusmodi oratio non conuersim praedicabitur de re, eo quod non omnibus inest