장음표시 사용
71쪽
comunem terminu copulantur: similiter aurem ν e . & in corpore habeas ' sumere comune terminia,
' 'ut': 1ineam Vel superficiem, ad quam corporis par rq σ id, eopulantur. Est autem talium & rempui Ni' i
g eu, praesens enim tempus copulatur vid prGrer tum & ad futurum.rursus locus cotinuorum eli: Iocum enim quendam partes corporis obtinent, Quae ad communem terminum copulantur: ergo& loci partes ς quae obtinent singulas corporis varies, ad eundem communem terminum copulantur , ad quem & corporis partes. quapropter continuus erit &locul: ad unum enim communem terminum eius partes copulantur. Amplius autem, alia quidem constant ex partibus quae meis sunt, positionem habentibus ad se inuicem, alia autem ex non habentibus positionem. Vt Iii neae quidem partes positionem habent ad D 1nu 1 cem .lsingulae nanque earum sitae sunt alicubi: &habeas unde distincte sumas & assignes ubi singulae sitae sint in plano , & ad quam partem reli- uuarum copulatur. similiter autem & partes plani positionem habent aliquam .similiter nanque assignaretur unaquaeq; ubi iacet:&quae copulan- tur ad se inuicem .sed & solidi partes similiter,&Ioci.In numero autem no poterit quisqua Olteri-- dere quemadmodum partes eius positionem aliouam habent ad se inuicem , aut ubi iacent, aut Quae partes ad se inuicem connectuntur.Nel ex oue temporis sunt. nihil enim permanent partes temporis, quod autem non est permanens, quomodo positionem aliquam habebit 3 Sed magis ordinem quendam dices habere:eo P aliud quidem prius fit temporis, aliud vero posterius. Sed& in numero simili et eo quod prius numeratur
Vnus quam duo,&duo qua alia. &-habebunt
72쪽
aliquem ordinem: positionem vero non omnino accipies.Sed &oratio similiter.nulla enim remanet' partium.sed dictum est simul,& non est hoc amplius assumere. quapropter no erit nulla positio partium eius: siquidem permanet. Igitur alia ex habentibus positionem partibus constat: alia ex non habentibus positionem. Proprie au- te quanta haec dicuntur sola quae dicta sunt:alia vero omnia secundum accidens. ad haec enim aspicientes & alia dicimus quanta ut multum dicitur album , eoi superficies multa sit: &actio longa,eo quod tempus multum sit,&motus multus. Neq; enim horum singulum per se quantum dicitur.ut si quis assignet quanta actio est,tepore definiet annuam, vel sic aliquo modo assignans.& album quantum quid sit assignans , superficie
definiet: quanta enim fuerit superficies, tantu aubum esse diceret.quare sola propriae secundu seipsa dicuntur quanta,quae dicta lanualiorum vero nihil per se, sed si forte per accides. Amplius, quanto nihil est contrarium. In definitis enim manifestum est quod nihil est contrarium:ut bi- cubito vel tricubito vel superficiei, vel alicui talium. nihil enim illis est contrarium. Nisi quis forte dicat multum pauco esse contrariu ,vel magnum paruo.Horum autem nihil est quatum,sed magis eorum quae sunt ad aliquid. nihil enim ipsum per seipsum magnum vel paruum dicitur: sed eo quod ad alterum refertur.Vt mons quidem partius dicitur, milium vero magnum: l noc iis quae sunt sui generis maius sit, illud vero iis quae sui sunt generis minus:ergo ad alteru est eorum relatio.nam si per seipsum magnum vel paruum diceretur, nunqua mons quide aliquado paruus, milium vero magnum diceretur. rursus in vico
a.l. pos-tionem adsiet nocens partibus.
73쪽
quide plures homines esse dicemus,Athenis Vero paucos, cum sint illis multo plures . & in do. Ino quidem multos, in theatro vero paucos,cum
sint plures. Amplius bicubitum quidem,& tricubitum,& unumquodque talium quantum significat: magnum vero vel paruum non significat quantum,sed magis ad aliquid: quoniam ad aI rerum conssideratur & magnum & paruum. quare manifestum est, quod ipsa sunt eorum quae ad aliquid. Amplius, liue aliquis ponat quanta esse haec sive no ponat, nihil est in illis contrarium, quod enim non potest sumi per seipsum , sed ad alterii refertur, quomodo huic aliquid erit cotrarium Z Amplius autem, si sunt magnu & paruum contraria, continget idem simul contraria susci pere, & ea ipsa sibimet esse contraria. contingit,' ς': μ enim ' simul idem paruum esse & magnum. est dilouq μά enim ad hoc quidem paruum, ad aliud vero id ipsum magnum. quare idem & paruum dc magnum eodem tepore esse contingit : quare simul contraria suscipere. Sed nihil est, quod videatur simul contraria suscipere posse . ut in substantia quidem: susceptibilis enim contrariorum esse videtur: sed nullus simul sanus est & ςger,neque album & nigrum est simul nihilque aliud si mulcontraria suscipiet. Et eadem sibi ipsis contingit esse contrariamam si est magnum paruo Contra-VHebp hoe rium: ipsum autem idem simul est magnum &Gilbenum paruum:ipsum sibi erit contrarium. sed impossi- Porretanu Oile est aliquid sibi ipsi esse contrarium: non est in libro sex igitur magnum paruo contrarium, neque mul- principiο- tum pauco . Quare nisi & eorum quae aci aliquid ea. haec quid dicat, sed quanti, nihil contrarium de Vbi ei habebunt. Maxime autem circa locum esse viso m. detur contrarietas quanti . sursum enim ei quod est
74쪽
est deorsum contrarium ponunt : locum qui in medio est deorsum dicentes, eo ς, plurima distantia est medij ad mundi terminos. Videntur
autem & aliorum contrariorum ab his asserre definitionem . quae enim plurimum a seinuicem distant eorum quae sunt sub eodem genere, contraria esse definiunt. Non videtur aute quantum suscipere magis & minus : vibicubitum . neque Fatmaris enim alterum altero ' magis bicubitu. neque in minis bieis numero:vt tria quam quinque nihil magis quin- bitum. que aut tria dicuntur, neque quinque quam tria. nec tempus alterum altero magis tempus dicitur nec in nullo eorum quae dicta sunt omnino,magis & minus dicitur . Quare quantum non susciapit magis &minus.Proprium aute maxime quanti est, g, aequale inaequale dicitur. Vnumquodque enim eorum quae dicta sunt quantoru, aequale & inaequale dicitur.ut corpus, aequaIe & inae quale dicitur.& numerus & tempus, quale &in. aequale dicitur . similiter autem & in aliis , quae dicta sunt, unumquodque aequale &ingouale dicitur. In caeteris Vero quicunq; quanta non sun
non prorsus videbitur aequale & inaequale dici. ut dispositio aequalis & inaequalis non omnino dicitur, sed magis similis & dissimilis. &album aequale & inaequale non omnino dicitur, sed si mile vel dissimile. Quare quanti maxime.sitiptoprium, aequale & inaequale dici. De his quae ad aliquid. Cap. III. D aliquid vero talia dicuntur, quaecunq; haeca, ipsa quae sunt, alioru esse dicuntur, Vel quomodolibet aliter ad alteru . ut maius hoc ipsiim quod est alterius dicitum aliquo enim maius dicitur , & duplum alterius dicitur hoc ipsum quod
est : alicuius enim duplum dicitur . similiter au- a. I. sidmagissimis
75쪽
tem & alia, quaecunque huiusmodi sunt. At vcro sunt etiam & haec ad aliquid:vt habitus,dispositio,sensus, scientia,positio . haec enim omnia,quae
dicta sunt, hoc ipsum quod sunt,aliorum elle dicuntur, vel quomodolibet aliter ad alterum , Mnon aliud quiddam habitus enim alicuius habitus esse dicitur, & scientia alicuius scientia , Myositio alicuius positio: & alia quoque similiter. ' Ad aliquid igitur sunt,quaecunque narc ipsa quae' sunt , aliorum esse dicuntur, vel quomodolibet' aliter ad alterum. ut mons magnus dicitur ad alterum s magnus enim mons dicitur ad aliquid & simile alicui simile, & caetera talia similiter ad aliquid dicuntur. Sunt autem & accubitus,& statio sessio positiones quaedam. positiones vero ad aliquid sunt . iacere autem & stare Vol sedere, ipsa quidem non sunt positiones .denominative vero dicuntur ab iis,quq dictae sunt, positionibus . Inelt autem dc contrarietas in iis quae sunt ad aliquid. vi virtus vitio contrarium, cum sit utrumque eorum ut aliquid: & scientia' a. t. inest ignorantiae . Non autem omnibus iis, quae sunt contrario- ad aliquid ' insunt contraria. duplici enim ni--δε hil est contrarium, neque triplici, neque ulli talium..Videntur aulcm & magis dia minus ca quq ad aliquid sunt, suscipere.simile enim & din simile magis 5c minus dicitur :& aequale & inaequale magis & minus dicitur, cum utrunque sit ad aliquid. simile enim alicui simile dicitur,& inaequale alicui inaequale. Non autem omnia quae sunt ad aliquid suscipiunt magis & minus. duplum enim non dicitur magis & minus d plum, nec aliquid tali u. Omnia autem quae sunt ad aliquid, a a conuertentia dicuntur. ut seruus; domini seruus: dc dominus serui dominus esse dicitur
76쪽
dicitur.& duplum dimidij duplum: S dimid tum
dupli dimidiu. & maius minore maius: S minus maiore minus. similiter autem & in aliis.Sed casu aliquotiens different secundum locutionem.
ut scientia scibilis scientia dicitur : & scibile scientia scibile.& sensus sensibilis sensus:& sensibile sensu sensibile. A t vero aliquotiens non videbitur conuerti: nisi ccuenienter ad quod dicitur assignetur, sed peccet is qui assignat.vt ala si
assignetur auis , non conueisitur ut sit auis alae. Non enim prius conuenienter assignatum cst ala auis. neque enim quatenus auis est, eatenus ala
ipsius dicitur: sed eo quod alata est. multorum enim dc aliorum alae sunt, quae non sunt aves. Quare si assignetur conuenienter , & conuertitur: ut ala alati ala est : di alatum ala alatum. Aliquotiens autem sorte & nomen fingere necessis erit: si non fuerit nomen impositum ad quod conuenienter assignetur: ut temo si assignetur nauigij, non est assignatio conueniens. neque enim eo quod nauigium est: eo ipsius tetrao dicitur. sunt enim nauigia, quorum temones non sunt: quare non conuertitur . nauigium
enim non dicitur temonis nauigium. Sed forte conuenientior assignatio erit, si sic quodammodo assignetur: temo temonatet rei itemo est, aut quomodocunq; aliter . nomen enim non est positum. & conuertitur si conuenienter assignetur e remonatum enim remone temonatum est.
similiter autem & in aliis . vi caput conuenientius assignabitur capitati caput, quam si animais lis assignetur.neque enim eo quod est animalia put habet.multa enim animalia sunt capita non
habentia . Sic autem forta sse facillime quis sumet , quibus PQsita nun sunt nomina, ii ab iis
77쪽
quet prima sunt,& iis ad quς conuertuntur, nomina ponantur: Vt in iis quae prindicta sunt, ab ala alatum,a temone temonatum.Omnia igitur quet ad aliquid dicuntur, si conuenienter assignentur,ad conuertentia diculur. quonia si ad quodlibet aliud assignantur,& non ad id ad quod di
cuntur, non conuertuntur. dico autem, quoniam
neque corti quae in consesso ad conuertentia dicuntur nomina eis posita sunt, nihil conuertitur,si ad aliquid eorum quae sunt accidentia assignentur, oc non ad id ad quod dicuntur'. ut seruus,si non domini assignetur,sed hominis vel bipedis,vel cuiuscunq; talium, non conuertitur. neq; enim dici potest, homo est serui homo:non enim conueniens est assignatio. Amplius si quidem conuenienter assignetur ad quod dicitur, omnibus aliis sublatis, quecunq; accidentia sunt relicto aute solo illo ad quod assignatu est couenieter, semper ad ipsum dicetur . ut si seruus ad dominii dicitiiraeircu scriptis omnibus, quq accidentia sunt domino,Vtene bipedem,vel scientis susceptibile, vel homine, relicto Vero solo quod dominus est, semper seruus ad ipsum dicetur: seruus enim domini seruus dicitur.Si autem non conuenienter ad id,ad quod dicitur assignetur: circunscriptis omnibus aliis,relicto autem eo solo, ad quod assignatu est:non dicetur ad ipsum assignetur enim seruus hominis, & ala auis, &circunscribatur ab homine esse dominum, non sane amplius seruus ad hominem dicetur cum enim dominus non sit, neque seruus est,similiter& de aue, si adimitur eam a latam essemon enim amplius erit ala ad aliquid. cu enim non sit alatu,nec ala erit alicuius. Quare oportet assigna-xe ad id, ad quod conuenienter dicitur . Et si sit
78쪽
nomen positum, facilis erit assignatio : si autem non sit,tortasse necessarium erit nomen fingere: si autem sic assignentur,manifestu est: quoniam omnia quae ad aliquid sunt,ad conuert,ntia dicuntur. Videntur aute ipsa ad aliquid simul esse natura:& in plurimis quidem veru est:in aliquibus Vero non verum : timui enim duplum & dimidium sunt :&cum sit dimidium,duplum est:& cum sit dominus,seruus est: & cum sit seruus, dominus est: similiter aute his &alia.Simul autem haec auferunt sese inuicem:si enim no sit duplum, no erit dimidiu:&si non sit dimidiu, non erit duplum similiter autem & in aliis,qu cunq; talia sunt.N ori autem in omnibus his que ad aliquid, veru videtur esse simul natura scibile enim scientia prius videbitur esse : nanque in pluribus praeexistentibus rebus scietias accipimus: in paucis enim vel nullo quisqua hoc perspiciet simul cum scibili scietiam esse factam. Amplius,scibi-'Ie sublatum simul aufert scientiam: scientiaverbsimul no aufert scibile.nam si scibile no sit, non erit scietiamullius enim ' erit scietia . scientia vero si non sit.nihil prohibet esse scibile.vica culi quadratura si est scibilis, scientia quidem eius
nondum est: ipsa vero scibilis est. Amplius, animali quidem sublato no erit scientia: scibilium Vero plurima esse contingit.Similiter autem his sese habent ea quae de sensu sunt. sensibile enim prius quam sensus esse videtur. sublatu enim se
sibile simul aufert sensumi sensus verb sensibile
non simul aufert.sensus enim circa corpus & in corpore sunt.sensibile autem sublato,aufertur &corpus. ' sensibile enim corpus est. cum autem corpus non sit,aufertur & sensus.quare simul aufert sensibile sensum. sensus vero sensibile non simul
79쪽
simul aufert. sublato enim animali, sensus qui-
aIsensti dem aufertur.' sensibile aute erit corpus:vicalile aure non dum,dulce,amaria,&. omnia alia quaecunq; sunt
ut calidῶ sensibit ia. Amplius,sensus quidem simul cu sensitivo fila simul enim fit animal,& sensus:sensibile vero ante animal aut sensum est. ignis enim,& aqua,& alia huiusmodi, ex quibus ipsum animal constat, ante sunt quam animal omnino sit aut sensus,qua re prius sensibile quam sensus esse Dubium. videbitur. Habet aute dubitationem,utrum nulla substantia ad aliquid dicatur , quemadmodu a.l.an hoc videtur, 3 si hoc contingat secundum quasdam secundas sub flanti as .Nam in primis substantiis
verum est.nam neque tota,neque partes primarii
substantiarum dicuntur ad aliquid. nam quidam homo 'no dicitur alicuius quidam homo, neque quidam bos alicuius quid a bos. Similiter autem & partes.quaedam enim manus no dicitur alicuius quaedam manus,sed alicuius manus.& quoddam caput no dicitur alicuius quoddam caput, sed alicuius caput.Similiter autem & in secundis it 3 substantiis,atque hoc quidem in pluribus,ut homo tum dicitur alicuius homo, nec bos alicuius hos,nec lignum alicuius lignit, sed alicuius ponsessio dicitur.in huiusmodi ergo manifestum est, quoniam non sunt ad aliquid In aliquibus vero secundis substatiis habet dubitationem. vi caput alicuius caput dicitur,& manus alicuius dicitur manus,& singula huiusmodi. quare haec fortasse . ad aliquid esse videbuntur. Si igitur sum cienter
eorum quae sunt ad aliquid , definitio assignata est,aut omnino dissicile, aut impossibile est ostendere quod nulla substantia eoru quς sunt ad ali- i quid dicitur. si autem non sussicienter, sed sunt
ad aliquid, quibus hoc ipsum est este, ad aliquid quodam
80쪽
quodammodo se habere,fortasse aliquid contra ista dicetur. Prior vero definitio sequitur, qui de omnia ea quae sunt ad aliquid, no tamen in ipsis idem est: cum eo quod est esse ad aliquid, ipsa
quae sunt,aliorum dicantur. Ex his autem mani-restum est quod si quis aliquid eoru quae sunt ad aliquid, definite sciet, & illud ad quod dicitur, definite sciturus est. Manifestu igitur & ex ipsis est. si enim nouit aliquis hoc quod ad aliquid est sest autem esse iis,quae ad aliquid sunt, idem ac ad aliquid aliquo modo se habere in & illud inuit, ad quod hoc aliquo modo se habet. si
enim no nouit omnino ad quod hoc aliquo modo se habet: neque si ad aliquid hoc aliquo modo se habet noscet.Sed& in singulis palam hoc est. vi si quid nouit quis definire quo a dupiti est,& cuius duplum est, mox definite nouit. si enim nullius definitorii nouit ipsum duplum csse, nems sit duplum omnino nouit. Similiter autem & hoc aliquid si nouit quis quod melius est,& quo melius est statim definite necessarium est noste. Propter haec aute non indefinite hoc cognoscet, quod hoc est peiore melius. suspicio enim haec est, non scientia. non enim adhuc sciet exacte Pest peiore melius. si enim sic accidit, nihil est deterius ipso. Quapropter palam est quod necessarium est, si nouerit quis aliquod relativorum de-' finite,&id ad quod definite necesse est nosse.C put vero & manus,& eorum singula, quς substantiae sunt, ea ipsa quae sunt.sciri definite possitnt: ad quod vero dicantur non est necessarium scire. cuius enim hoc caput, vel cuius haec manus sit,non est scire definite . quare non erunt haec ad aliquid. Si vero non sunt haec eorum quae sunt