장음표시 사용
41쪽
2. DOMINE quam muLriplicati sunt tribulantes
3. Multi dicentes animae meae, non salus ips in Diis. selah. . Et tu DOMINE AF-pens pro me , gloria mca, exaltans casui meum. s. Voce mea ad DOMINUM Hamabo, o respondit me de monte sanctis ris suae. SA M. o. Ego iacui, er dormi- mi, expergefactus sum, quia DOMINU Uentabit me.
posuerunt super me. 8. Exuete DOMINE , D um me De Dii mei, quoniam percussisi omnes animicos meos maxilla, dentes inlusorum contrivisi s. DOMI salus, Iuper populum ruum benedictio sua. Selabar. Psalmus David, eum sugeret a facie Absalom filii sui. 1. DOMINE quid multitiplicati sunt qui tribuislant me Φ Multi insurgunt
3. Multi dicunt animae meae, non es salus ipsi in Deo eius. q. Tu autem DOMINE susceptor meus es ,
gloria mea,& exaltans caput meum.
. Voce mea ad DOMINUM clamavi, & ex audivit me de monte sancto suo. 6. Ego dormivi, & soporatus sum, ct exurrexi, quia DOMINUS suscepit me. 7. Non timebo millia populi circundantis me
vum me sac Deus meus. Quoniam tu percullisti omnes adversantes mihi sine caussa, dentes peccat rum contrivisti.
super populum tuum benedietio tua.
ANNOTATIONES. Nota est hujus Psalmi in ordine eri
mi, quod ad literam attinet, inscriptio, nempe de iuga Davidis ob filium. 2. Sam. I F. Deum interim, ut se, Fc populum ab inimicis defendat, uti fa
cere consuevit, precatur. Duilinctionum varietateS CX te Tecognoscito I. Dalmus. Hebraicum V -JI pr
prie est, Ode ad lyram, vel ad aliud instrumentum musicale decantanda. Ψαως autem apud Graecos, ut ex scriptoribus Graecis apparet, est quidem carmen, ted lascivum, ut videre saepe est apud Plutarchum. Humni potius dicuntur, qui in honorem Dei canuntur. Sed ab his, quae jam receeta sunt, non est facile diccedendum , nisi res gravioris momentist. David. Hebraeus dativo: Davidi. Lamed autem tam dativo, quam genitivo servire, docetur in Grammatica. Cum i iij ZEU
42쪽
Cum Meret. Idem Hebraeus gerundio, suo loquendi tropo: In fugiendo ipso .
A facie. Vox Hebraea est eluralis natura : A faciebus, proeter. Fugere a facie alicujus, est Hebrai1mus satis notus, de quo in Thesauro. a. Quid . Hebraeus Quam admirantis, non qu d interrogative; quamvis hscminimi momenti sit variatio. Particula Dp varie usurpatur, ut in Thesauro . Qui iribulant me. Hebraeus nomine: Tri-hulantes mei. Satis commoda, etsi parum latina translatio : Molestiam mihi afferentes , alfigentes, angustiam facientes. Infurtum. Pro simplici positum. Adυπ- sum.Sic Hebraeus tuo loquendi modo : super. Surgere super aliquem, Hebraismus
3. Dicum. Hebraeus participio: Dicentes ' supple , sunt. Animae meae . Vel, de anima mea, de me ipso , nam verbum dicendi usurpatur utroque modo.
Consule Thesaurum. O . Additum ex sermonis consequentia . In Deo , vel per Deum. Hebraeus pluraliter, ritu linguae: In Diis, vel per Deos. Iurandi
modus Hebraicus. Ous. Ad declar tionem additum. Hebraeus autem addit
hic particulam P p , quae ter legitur in hoc psalmo, & eam omnes diversimode
lunt interpretati ' pauci vero ne dicam nullos ) certo sciunt, quid significet, ut videre potes in nostro Thesauro, ad radicem Ego post omnium sententias arbitror, elevationem, ut proprius est vincis sensus, significare; qua dictione soli
Poetae usi sunt, tanquam notula indicante locum altioris in cantu vocis, ubi cum perventum fuerat, organa tantum puls hantur, cantoribus interim silentibus, &fortassis hine Iula ad musicos fluxit. Graecus habet δ A λι- . quod rhythmi
φ Susceptor. Defendendi ,& protegendi fratia . Vulgatus Graeci, is vero Hebraei sensues transtulit, non verbum qui habet: Clyrius pro me, quo prole
gor videlicet . Hinc Graeco . m- πτωρ madjutor, defensor, ad instar clypei; &Uulgato Susceptor, ut protegat. Exaltare caput, modus loquendi Hebraicus, de quo in Thesauro. s. Clamata. Hebraeus idem suturo: clamabo, clamabam. Exaudicit. He-hraeus; Respondit. Quod auditus sisnum est , quamvis hoc minimum referat . Sancto sto. Hebraeus substantivo, de more lin suae: sanctitatis suae. Caelum, vel templi montem intellige. o. Dormivi. A fine translatio. Ηροbraeus: jacui, secure, sine metu, ut dommi rem . Quidam Graeci codices legunt hic έγω δε, quam conjunctionem nec nebraeus, nec Vulgatus nunc habet. soporatus sum . Dormivi, somnum cepi . Er . Non habetur in Hebraeo, sed nec in vulgatis Graecis, licet habeatur in Vaticano libro sic: και ἔαηγέμω. Murrexi. Idem Hebraeus sere: Extergesactus sum. Suis cepit. Sustendanaum, & protegendum. Translatio sensus, ut supra vers. Hebr usiaturo: sustentabit ut in utramque aurem dormire posim, donec surgam placide. . milia. Non longe aliter Hebr us: A myriadibus. Consule Thesaurum.
Circundantis mc. Satis commode expressit Hebraicum sensum, qui sic habet, s is loquendi tropis: Qui gyrum posuerunt super me ; ne possem evadere ici licet.
8. Deus meus. Hebraeus pluraliter ut supra: Dii mei. Tu. Additum ex sermonis intelligentia. Adversantis mihi. Suspicor, Nostros olim in suo textu Heth
in Mem converso, sc habuisse, hostes t quos adversantes appellant) mihi, quod nunc Hebraeis est, ,
inimicos meos maxilla. Sine eain. . Graecum secutus est Vulgatus, qui de suo ad declarationem μεταίως addidit, idest frustra, temere adversantur mihi. Neque enim mihi fas est credere, quod nunc est
' Vt maxilla, olim lectitari Urit , eum
vix Hebraicus esset iste dicendi modus, ut hujus linguae doctiori hus manifestum fiet, si ad hostes meos, diligenter atintenderint . Non recte vero Genebrardus Apocopen poeticam este dicit,
43쪽
pro z T quum taIem apocopen nusquam in Bibliis videre liceat: neque z M, quod dicitur quasi l , de gratia, cum jod vel
lamed addito reperies, quae duo regulis Grammatices potius adversantur, tantum abest, ut aeocopen istam Genebrardi adjuvent . Quin & Chaldaica translatio pro
quae binae voces maxillam significant. Peccatorum. Hebraeus: Injustorum. Non magni ponderis varietas. s. Domini. Idem Hebraeus dativo :DomIno. Lamed uir uetasui deservire, jam diximus. ER. Additum ex sermonis consequentia. D. Non habetur in Hebraeo, quod additum in caestatuit, ut Uulis patus sic interpretaretur; cujus eii tensus: Domini est salvare, & populo suo bene. dicere , hoc ei est proprium , non alterius. Verum Hebraicus lenius alius est, nempe salutem Domini est e benedietionem super populum: hoc est, favore non miniis mo Deum prolequi populum tuum, hinc dignoscitur, cum illi lcilicet praelem a est, auxiliatur, & servat.
r. Praeposto in pulsati nibus, Dalmus Davidi .
de me Dii iistitiae meae, in anguνtia dilatast mihi, miserere mei, O audi orati
ria mea gnominiae P diligetis vanitatem sinane) ριι retis mendacium P Selah.
gregamit DOMINUS piumsbi, DOMINUS audiet iuclamando me ad eum ia . Irascimis , ct nepe cabitis, dicite in corde --μo , super cubili vesro, ο uere. Selah. 6. Sacrificare furificia iustitiae , o confeste ad
DOMINUM. . Multi dicentes, quis mi re faciet nos bonum preperire super nos lumen f clarum tuarum DOMINE.
r. In finem in earmini. hus, Psalmus David.
divit me Deus justitis meae, in tribulatione dilatasti mihi Miserere mei,& exaudi
3 Filii hominum usque. uo gravi corde ut quid iligitis vanitatem, qui ritis mendacium 4. Et scitote, quoniam mirificavit DOM 1NUS sanctum suum , DOMINUS exaudiet me cum clamavero ad eum. s. Irascimini, & nolite peccare, quae dicitis in cor dibus vestris, oe' in cubilibus vestris compungimini.
cium justitiae, & sperate oin DOMINO ; 7. multi dicunt , qui, ostendit nobis bona 8
Signatum est super nos luismen vultus tui DOMINE, 8. de
44쪽
corde meo a tempore frumcntum etarum, o mustim eorum multiplicata sunt.
9. In pace smul cubabo,s dormiam , quoniam tu DOMINE Ptitudini fidit- cice Iedrare me facies. p. dedisti laetitiam in cor
A fructu frumenti, vini,& olei sui multiplicati sunt. 9. In pace in idipsum, dormiam , & rHuiescam. Quoniam tu DOMINE singulariter in spe consti. tuisti me.
ANNOTAE Leganti, & ornato carmine declarat
Providentiam, quam Deus Optimus Maximus de suis fidelibus semper nabet
Distine tonum varietates ex temetipso recognoicas velim.
1. In finem. In Vulgatis libris legitur,
Vaticanus autem codex habet , εἰς τοτελος ἐν Ψαλμώις αδὴ τω Δαβ ἰδ'. The doretus autem legit, εἰ. το τέ- Ψαλ- ue τα Δαβίδ . Videntur autem
LXXII. 3c post eos Vulgatus legisse n4-2Victoriari: In finem, pro eo, quod nunc est O upa, Praesecto, praeposito, de quibus dictionibus consule Thesaurum , &vide ea, quae scripsimus in commentariis hujus linguae . Finis autem hic a Iri, translatus alium sensum habet a 'ae, vel XP , ut videre potes in Thesauro , quod
etiam atque etiam notes velim. Iu cam
minibus. Vox Hebraea proprie significat pulsationem , quae fit musicis instrumentis, huncque intellectum Carminibus hoc loco tribuas. In pulsationibus . Vulgo Dono dicitur. David . Dativi vel genitivi casus , nam Lamed utrique deseris
vit , ut in Grammatica. a. Cum invocarem. Hebraeus gerun-dio , quod variis temporibus transferri potest : In vocando me . Dum clamo , voco. Vulgatus autem sic transtulit, quia sequens Verbum tempore praeterito legerat , quod nunc est imperativum. Exat divit. Vulgatus punctis vocalibus imm
tatis legit quod nunc est Ir l, reis sponde me mihi), quod exauditionis esse signum in superiori Psalmo diximus .
Deus iustiti. e. Hebraeus pluraliter de m re linguae: Dii justitiae. Hebraismus, ut in Thesauro, pro Deus iustitia mea, qui me justificat . In tribulatione . Satis commoda translatio, & si parum latina. Hebraeus: In angustia corporis , & animi : In loco angusto, in afflictione. Dilatare alicui in angustia, est phrasis Hebraica satis ornata , pro ex loco aret O , angusto, & periculoso, in latum educ re , quo facile sine periculo pollit evadere. . Exaudi. Ausculta. a. Hominum . Hebraeus singulariter collective: Viri, quod nomen ab Q. ς , homine, nonnihil differt,ut in Thesauro diximus . Gravi corde se. Nota jam est omnibus hujus versiculi diversa tranς- latio, cujus varietatis caussam non minimum admiror , cum hic non agatur de fidei Christianae dogmate aliquo, ut suupicandum sit, Hebraeorum malitia sentenistiam suisse corruptam . Nostri mutatis
quibusdam literis , & punctis vocalibus videntur hoc modo legisse op nu II ra i . Usquequo gravi co de , supple eritis ut quid diligetis &e. Pro eo , quod nunc Hebraeus habet :nipp Tiap II; Usquequo gloria mea ignominiae, supple erit 3 Ubi semel notatum esto, Hebraeos passim loqui cum Eclipsi verbi substantivi, vel ejus loco
45쪽
usur re pronomina , ut in Grammatica docuimus. Videat nunc prudens Lector exsuperioribus verbis Davidis,& ex sequentibus, utra lectio purior , aptiorque sit,& sciat interim, Interpretes ex hodierno
Tiaz, Gloria mea, legisse Tl . , Graves, , ex unica dictione , quam ad verbum, ignominiae , interpretamur, illos divisam , Scex Caph Beth facto, legisle Πῆγ idest , Corde, ut quid.
Diligitis, qMeritis. Hebraeus suturo . Diia ligetis, quaeretis. D. Non habetur in
Hebraeo. Vanitatem. Idem Hebraeus, inane, rem inanem, vanam. Amare Uλ-
nitatem , & quaerere mendacium fiant idio. tismi satis noti , ut in Thesauro . De
Selis , quod bis legitur in hoc Psalmo,
in praecedenti diximus: ibi vide. q. mr semit. Hebraeus: segregavit, separavit. Nostri putarunt, ve hum Hebraeum elle idem , quod N νοῦ, i, quos etiam postumus defendere, ut dicamus, He loco Aleph potitum elis, quod nequaquam absurdum est, & hu-3usmodi litterarum mutationes saepius in Scriptura fiunt. Idem insuper senius sere est, mirificare aliquem , & segrega-xe, uti mirificum, vel ut mirifico. Sanctum . Vox Hebraea duplici m
do potest intelligi, active scilicet, ut ita dicam, & paliive, in quo sensu ultimo
hic ponitur, pro viro nempe illo, in quem beneficia quis confert. Hunc beneficia divina acceptantem Vulgatus sanctum, nec insulse, nominat. SMιm. Hebraeus
dativo: sibi. Ut sit suus, vel qui est suus, ut Vul satus habet. Exaudiet, pro simplici audiet, positum. Me . Ad d
clarationem additum . Cum clamavero Hebraeus gerundio, ut supra vers. 2. Iuclamando me .
s. Dochmui. Verbum Hebraeum habet etiam aliud significatum, ut in Th fabro, quas binas significationes hoc loco per i i me quad se dixerim. Nolite stem care . Idem Hebraeus futuro, suo loque di modo: Et ne peccabitis. Vine. An
si is ad declarationem additum, quod Primur nonnihil variat sensum , licet hoc mi. nimi ponderis esse putem. Dicitis.
Hebraeus imperativo . aicite. In cordi bus υ6Dis. Idem Hebraeus sinsulariter: In corde vestro. Dicere in corde,Hebr ismus, idest cogitare. D. Non habeo tur in Hebraeo. In cubilibus vepris. Hebraeus iterum singulariter : super cubili vestro. Compungimini . Sic LX X. Mκτανύγ, σε sensum potius, quam verbum reddentes habent, hoc est dolete,ab his desistite, ea ne perficite. Hebraeus vero conjunctionem, Et, addens habit Et tacete, idest, quae cogitastis, in cor ipsum comprimite, egredique non patiamini. o. Sacrificium. Hebraeus plurali numero sacrificia dicit. Sacrificia justitiae est Hebraismus, idest justa. Derato. Hebraeus e confidite. Idem sensus, nam &fidentes sperant. In Domino. Hebraeus suo loquendi modo: Ad Dominum. 7. Dicunt. Idem Hebraeus participio: centes, supple, sunt. obtendit nobis: Sic Hebraeus tutum: Videte iaciet nos. Bona. Hebraeus singulariter colleetive: Bonum . ostendere bonum , eli phrasis
Hebraea in commentariis declarata. Videtur tamen nonnihil discriminis elle inter hoc, Sc videre lacere bonum, ut ad verbum Hebraeus habet, quod notes V lim. Illud etiam observes hoc loco, ne semper idem repetendum sit, nos in tran
latione nostra , sententiarum, & veri, culorum distinctiones ponere luxta id, quod nunc in Hebraeo legitur, ita ut facile sit cuilibet intuenti disnoscere, quibus in locis ab eo nostri d lic repent,
ut hic videre potes. SIgnatum cyt. Arbitror, nostros pune is vocalibus immutatis legii te py a p. , signo, vocem derivantes, quae nunc est DT, experire, experimentum sic; nisi mali , eos S mech, loco Sin, politum elie, ut nonnunquam sit) creat diile; tunc si quidem translatio sensus eliet, elevatum est: si legerint Πν , vel Eleva, ex lectione, H braeorum hodierna. Quid enim aliud est, elevare, vel elevari super aliquid, qu signium
46쪽
signare, vel signari, idest tamquam signum poni λ idem pene delignatur alia phrasi hodierna, quae est, experiri lucem super aliquem , si paulo diligentius a
tendas, ut annotavimus in Thesauro. Lumen: lucem, savoris & benevolentiae symbolum. Consule Thesaurum. VH- rus tui. Vox Hebraea est pluralis natura: Facierum tuarum. Favorem, grati
am, & benignitatem tuam multi expetunt, quam equidem illis non invideo. 8. Dare laetitiam in corde, est idiotismus satis notus. A fructu σα Ixxii. multiplicationem hominibus attribuunt , quam Hebraeus non illis, sed Dugibus dat, licet idem sensus lit, mulistiplicare frumento, & frumentum auge ri, quod notes velim, nam a fructu Ldem fere est, ac si dicas a frugum tempore, nisi malles nostros ex Ain Pe s
legisse β. a fructu; quod nunc He. braeis est tempore. Eclipsis G nebrardi hie superflua est. Sensus enim
est: tempore, quo fruges eis, opesque multas praebes, laetitia me asticis non minima, nec invideo, ut tua in ipsos beneficia considerantes resipiscant, &me desistant prosequi. Laetitiae tamen scopus est soluin, ut resipiscant, cum interim
ego lub tua tutela iecurus sim ab illo. rum insidiis. Frumenti. Vox Hebraea seneralis est ad omnes aridorum fruges, trumenti, milii, hordei, fabae,&hujusmodi. Viui, olei . Alia vox generalis ad omnes liouidorum fruges, ut vini, olei,& hujusmiai. Nos mustum lic intelligendum interpretati sumus . Tota periodus Hebraea sic habet . Dedisti laetitiam in corde meo ex tempore t quo ) stumentum eorum , & mustum eorum aucta sunt. q. In idipsum. Obscure Uulgatus dixit, quemadmodum & Graecus επίτο το, quali in idem, idest , simul eum
eis, quamlumvis hostibus,3c cetera. Vox
Hebraea frequens est in plalmis, simul, una, pariter significat;& est sensus: Non
tantum accumbam, seὸ& dormiam pacifice, quoniam, Scc. Neque enim mmnes, qui recubant, dormiunt. I mνmam. A fine, ut supra psal. 3. 6. H braeus : Cubabo. RequMycam. Hebrae us: Et dormiam. Nullius momenti varietates. Singulariter. Hebraeus suo lo- In spe. Hebraeus dλtiuo, adverbii loco:
Fiduciae, audacter, quod sine spe non fit
Conytituisti me. Hebraeus sutum: Manere sedere, habitare me facies. Phrasis He bnaea. Te solo duce audacter permanebo. PSAL.
47쪽
' diu niumn bη nixae, I. Praefecto ad NURU, I. In finem pro ea, quae: 'rib Halmus Davidi . haereditatem consequitur, Psalmus David.
lationem meam. lige clamorem. meum.
abn 'xis bapb ina dipn 3. Artende mei clamoris 3. Intende voci oratio: bbenn a),Λ P m,m mei, Rex metis , o Dii nis meae , Rex meus , &mri, quoniam ad te orabo. Deus meus. Quoniam ad te orabo, 'pa 'bap yd n 'pa in I DGMINE, mane au- 4. DOMINE mane exa : nerio ', ' νη dies vocem meam , mane dies Vocem meam. insimam tibi, speculabor. Mane astabo tibi, &vinnu vera ren ,κ R, in s. moriam non Deus debo; s. quoniam non De-: ν' υ, ω, votens in usitiam tu, non us volens iniquitatem tu es. habitabit te malus. Neque habitabit iuxta υ , ni,, in i x n Μ, Ο. Nou asabunt gloria- te malignus; 6. neque per-:im Ua ba n a)ν bundi opposto oculorum tum manebunt injusti ante ocui Mir, odisti omnes operat los tuos. res iniquitatis. Odisti omnes, qui ope- Ω Ω M a P a Nin 7. Perdes loquentesmem rantur iniquitatem 7. per-οῦ Π Π a; I in dacii , virum famulatim, des omnes, qui loquuntur fraudis abominabitur mendacium. DOMINUS. Virum sanguinum,& dolosum abominabitur DO- rn 2 R IN TIdn III '-η 8. D ego in multitudine MINUS, 8. ego autem in v p bs nannadire pietatis tuae veniam domum multitudine misericordiae. 'PRI a tuum, adorabo ad rem um tuae. sanctitatis tur in timstre tuo. Introibo in domum tuam, adorabo ad templum fam; mim tuum in timore tuo.
crebus meis viam tuam. spectu tuo viam meam. zz p .na II lin)ed PM 'I IO. Quoniam non in ore G Io. Quoniam non est in Dardi, ana nant 'ap min ius aptum, intimum eorum ore eorum veritas, cor eo: Dpxbni infortunia epulchrum προ- rum vanum es. rvm guttur eorum, linguam Sepulchrum patens est Dam mollem reddent. guttur eorum, linguis suis D rLρ' d)n,Μ nn e Nn II. Devasa eos Dii , m dolose agebant, rI. judicac Ducit ana D mxzon dentacon issilis, in mul- illos Deus. et 'di Uz P lon' a titudinem praevaricationum Decidant a cogitationi- eorum impclle res, quoniam bus suis, secundum multi contrafecerint in te. tudinem impietatum eorum expelle eos, quoniam irritaverunt te DOMINE.
48쪽
Ir. Et laetabuntur nueonfugientes in te , aetcrno
eos, o exultabunt in te manus nominis tui.
I 3. Quoniam tu benediaees jusum DOMINE , ut
ra. Et laetentur nmnes, qui sperant in te, in aeterinnum exultabunt, & habitabis in eis. Et gloriabuntur in te omnes, qui diligunt nomen tuum, I 3. quoniam tu benedices justo.
nae voluntatis tuae , cor nalli nos.
ANNOTATIONES E Leranti earmine Deum injustos mis
tis , iustos bonis assicere decantat. Notes autem ex te ipso velim sententi rum distinationes diversas, non tantum hoc platino, ted ubicunque elle conti ὀ rit ; ne semper id nobis repetendum lit, ut luperius diximus. Hinc etenim saepius mutantur tensus, & variatur ordo. I. In Mem. Hebraeus: praelecto; de qua voce luperius diximus. Quidam Graeci codices hac dietione carent. Pro ea, quae haereditatem conjequitur. Hebraeus: Ad, super Nehiloth. Vulgatus autem lenissum die ionis Hebraicae , quae musicum instrumentum denotat, ut habes la Thesauro, transtulit, quamvi& nomen He-hraeum plurale sit, non lingulare, & ad verbum, Ad, vel luper haereditates, pro haereditatibus consequendis videlicet, transterri poiset. Daυιd. Dativi calus, ut supra.
Dicta mea; quae dico. Clamorem meum. Quem scilicet in oratione mea prinfundo : ad hunc enim modum etiam. a Hebraeum, idest meditationem, velim intelligas. LXXII. sentum potius quam verbum interpretati sunt, quemadmodum frequenter faciunt.
ausculta. Orationis meaeia Hebraeus: clamoris mei, quem orans evicio videlicet: Deus meus. Hebraeus pluraliter, ut lupra: Dii mei. . Maudies. Pro simplici Audies p situm. Ab abo tibi, er videbo. Idem sere sensus in Hebraeo: Ordinabo tibi me ipsum scilicet, vel orationem 3 &see labor: intentus exaudiri expectabo. Exprimit aetum spectantis hinc inde, si videat, quod expertat. Vulgatus, videbo, utpote certus quod me exaudies, dixit. Quidam Graeci codices habent καὶ μώ-
ψιμε , &.videbis me; sed verior lectio
est ἐπόια. ti, quae convenit cum Hebraeo.
s. Iniquitatem. Hebraeus Injustitiam. Modica, vel nulla lensus immutatio . D. Additum ex sermonis conseisquentia. Neque . In Hebraeo non habetur conjunetioia iuxta. Non habetur in Hebraeo, quod parum, vel nihil refert. Malignus. Vox Hebraea malum masculino, & neutro genere signi. ficat. Vide Tnelaurum 6. Neque . Hebnaeus non habet co junctionem. Permanebunt. Idem Hebraeus fere: Allabunt, se collocabunt.
In Vii. Hebraeus: gloriabundi. Glori, bundos illos, qui bona tum corporis tum animae non Deo, ted tibimet ipsis accepta relerunt, injullos, & bene quidem,
Vulgatus nominat. Ante oculos tuos.
Sic Hebraeus Dativo tuo loquendi tropo: Oppolito, ad oppositain partem oculo. rum tuorum, coram oculis tuis. Qui operantur ιniquitatem. Sic Hebraeus par. ticipio: Operantes, operatores iniquit iis P. Omnes
49쪽
: Omnes. Ad declarationem additum. Qui loquuntur mcndacium. I dem Hebraeus participio: Loquentes, locutores mendacii. mrumfanauinum. Idiotismus: Homicidam. Doluum. Sic Hebraeus substantivo: fraudis, fraudulentum. 8. Misericordiae . Hoc loco notes
velim, Vulgatum dictionem Π Π, misi
ricordiam semper transferre, quamviS nonnihil differant inter se haec radix , & , 32 pro quibus ad Thesaurum nostrum
te remittimus. Hebraeus igitur habet, pietatis. Introibo. Sic Hebraeus: Veniam. D. Non habetur in Hebraeo, licet subintelligatur, in , vel ad . Ductum tuum. Idem Hebraeus substantivo: sanctitatis tuae, qua fideles infredientes sanctificas. Venire in multitudine pietatis, est idiotismus, pro solius pietatis abundantia, &copia, non propriis virtutibus
o. Ducere in justitia, Hebraismus, pro fac, ut iustitiam tuam secter. Dimicos, sic Hebreus. Inspectores, in malam
partem; qui observam omnes operationes meas, ut eas postea traducant in
vulgus; ut verillima sit illa sententia,
nos aliquando majorem fructum ex inimico , qu1m ex amico reportare; amicus enim connivet in pluribus , inimicus vero minima quaeque discutit, 3coh- servat. Dirige .c. Eadem sententia cum Hebraea, mutatis tantum pronominibus, ut facile videre potes. Et quidem in aliquibus nostrorum exemplaribus legitur , Κατ, υνον ἐάτιόν μου την
ἰδόν σου , quod convenit cum Hebraeo,& antiquis codicibus latinis, qui habent: dirige in conspectu meo viam tuam. Idem tamen sensus semper est ut diximus , nam cum via Domini nobis est recta ,& via nostra Deo recta est . In conisectu. Hebraeus dativo suo loquendi modo: Faciebus meis. Dirigere viam Dei, quae alioquin per se recta est, ante aliquem, est, facere, ut ei recta videatur,& per eam incedat, nam improbis videtur tortuosillima. Nomen autem viae u-
turpatur varie, ut in Thesauro.
io. 03. Quod his lesitur in hoe
versiculo, additum est ex sermonis conis sequentia, de more lin suae. In ore eo rum. Hebraeus singulariter collective. Illius, idest, uniuscujusque quod Vulgatus clarius transtulit, & sertastis olim etiam legebatur Cn Πῆ : facillimo vocis transitu.
Veritas. Hebraeus: aptum, rectum. Minima varietas, nam veritas , & rectum parum disterunt. Cor. Translatio sensus per synecdochen. Hebraeus: intim meorum: cor, & alia hominis interiora
omnia, quorum caput cor est. Vanum.
Suspicor, nostros aliter legille, quam nunc Hebraeus, &, si licet coniectare, fortassis olim habebatur, NU, Vanitas, pro eo quod nunc est rW0 corruptiones, in γtunia: active. Vanum resertur ad cor Blummodo; infortunia vero sic ad intimum reseruntur, ut etiam aliis noceant, quod sequentibus verbis, gutturis & linguae congruit, ut facile videre potes. Sepulistarum patens. Apertum, ut excipiat.
O . Additum ut lupra. tinguis suis dolose agebant. Non aliter Hebraeus sere,sed singulari ,&futuro. Linguam suam mollem reddent ut decipiant videlicet: hiandientur, adulatoria, dolosave loquentur. i I. Iudica. In malam partem. Hebraeus devasta, reos age, disperde. Deus. Hebraeus pluraliter, ut supra: Dii. Decidant. Hebraeus laturo: cadent. Aeogitationibus suis. Non aliter Hebraeussere: A consiliis suis. Mem praepositio varie transferri potest, ut in Thesauro. Hinc hini linguae sanctae exoriuntur idiotismi satis elegantes, cadere a consiliis,& propter consilia, in Lexicis e licati . G- eundum. Nostri videntur facillimo trant-itu Beth in Caph legisse a P, quod nunc
Hebraeis est a p,in multitudinem. Impietatum . Sic Hebraeus Praevaricationum, scelerum. Expelle. Hebraeus; impelle. Impellere in multitudinem praevaricati num, duos habet sensus pulcherrimos, vel
in ipsas impietates impellere; ut sibimet noxii sint: vel cum Vulgato, in , idest si
cundum , propter scelera maxima eos ex-
50쪽
pellere; quae locutiones sunt ex natura Beth, ut in Thesauro. Irritaverunt. Dum rebelles tibi sunt,&contra ea, quae tu praecepi lii, iaciunt . Verbum Hebraeum diciis, vel laetis contrafacere significat. . Hebraeus addit pretepositionem tu, linguae ritu. Domine. Ad declarationem additum. I 2. Laetentur. Idem Hebraeus suturo, quod varie translerri posse, diximus in Grammaticis. Laetabuntur, gaudebunt. Qui uerant. Hebraeus participio: Confugientes in te; quod non fit sine spe,
quemadmodum supra Psalm. 2. ad veri. Ιχ. dietum est. In aeternum. Sic Hebraeus dativo, suo loquendi modo: IEterno, leculo. Exultabunt. Idem Hebraeus fere: ovabunt, orantes laetitiam gellis expriment. Habitabis in eis. Translatio sensus: Protegendo, & favorem tuum illis impertiendo videlicet. Hebreus p tice : tegere iacies luser illis: Umbellam, qua protesamur, impones. Gloriabuntur. Ob ingentem laetitiam tripudiantes,& divinarum gratiarum enarrance. bene ficia. Iterum translatso sensus. Hebraeus: Exultabunt, tripudiabunt. Omnes. Ad declarationem additum. Qui diligunt nomen tuum. Idem Hebraeus Participio: Diligentes, amatores nominis tui. Imso. Hebraeus acculativo, ritu linguae riustum. Deum benedicere aliquem , est 1Ortunare, maximis incere bonis,& erosperitate. Bonae voluntatis . Nostri r 1erunt ad scutum, quasi legerint, mas in regimine Chetinath, 3c ad declarati nem addiderunt Bonae, quod nunc Hebrα-
is est in statu absoluto, & ob id
ad verbum reserunt; Voluntate Mnev lentia , favore. Cormast. Vulgatus uti certus de voluntate divina, dixit ptaeterito, quod tamen idem est futurum Hebraeum rCoronabis. Nos . Uidentur nostri legi Die, D Ny in sine Dages, quod nunc est cum Dages, I pD; vel certe quod de uno justo dicitur, ad omnes fideles justos
adaptalle dicerem. Coronare, circundare aliquem voluntate, favore tamquam scuto, est Hebraismus satis notus, ut in The
rua a ues me , m ne in furore tuo Porripies me.
q. miserere mei DG-- , quouiam infirmus ego, sana me DO-- , qu niam conturbara suns ossa
s. Reverrere DOMINE, Tripe animam meam, DLvum me fac Propter ριππι
r. In finem in eam inibus, Psalmus David, pro
rore tuo argura me, neque in ira tua corripias me.
. Miserere mei DOMINE', quoniam infirmus sum, sana me DOMINE,
olla mea. . Et anima mea turis
tata est valde, sed tu D MINE usquequo λs. Convertere DOMINE, eripe animam me am, salvum me fac propter misericordiam tuam.