Caroli Sebastiani Berardi ... Institutiones juris ecclesiastici. Opus posthumum in duas partes tributum. Pars 1. 2.

81쪽

7O amplitudine debuit, ac debet identi m aliena opera uti, eamque ob rem plures habet sui ministetit adjutores , praesertim in urbe

Roma '.

1 II.

Ad exercendam aeque dioece sanam , ac totius Ecclesiae curam, uti tyr Congregationibus selectorum in urbe virorum, ac prae sertim Cardinalium . Quae, quales, quantaeque sint Congregationes in adjutorium Pontificis Maximi erectae, in sequente libro demonstrabitur. IV. Ad exercendam dioece sanam potestatem , nimirum urbis, & dioecesis Romanae, suum Vicarium constituit, ut plurimum eX Cardinalium numero electum. Non dissimilis est huius Vicatii ratio, ac sit ratio Vicariorum Episcopalium . Tota jurisdictio ex mandato Pontificis Maximi pender, nisi quaedam snt communi jute, aut moribus recepta singularia .

Singulare illud est, ut vita functo Pontisce Maximo, Vicarii jurisdictio dice-Cesana adhuc perduret. Singulare etiam est, ut non solum Romanae dioecesis clericos ordinet, sed & clericos Episcoporum suburbi- cariorum, si Episcopi suburbicarii vel per se,

82쪽

vel per sustra ganeos Episcopos, siquos hahent , ipsi sacros Ordines non sint collaturi. Eam ob rem Cardinalis Vicarius Episcopali Ordine insignitur.

TITULUS XIII. DE VICARIIS POΝTIFICIS MAXIMI EXTRA URBEM.

IUorouor extra urbem a Pontifice Mais

ximo Vicarii constituuntur, nota dioecesianam Romani Antistitis potestatem explicant , sed eam , quam Romanus Antistes explicare potest vel ut Archiepiscopus, vel ut Primas, vel ut Patriarcha, vel ut maximum gerens Pontificatum, pro modo muneris Uicario demandati, pro modo caussae , ob quam Vicarius constituitur, pro ratione provinciae, ad quam Vicarius mittitur. II.

Quicumque designentur Vicarii, & quocumque titulo, universam potestatem metiuntur, & metiri debent ex viribus mandari. Praeprimis observandae sunt concepIae man. datorum formulae: ubi formularum facienda

sit interpretatio, inquirendum erit, quid jam in similibus definitum , aut generali lege , aus

83쪽

rescriptis suerit: ubi nihil expresse definitum adpareat, consuetudo diuturna rerum

plurium gestarum erit accurata Pontificiae voluntatis interpres. Certe pro qualitate, recharacteribus variis personarum, quibus vices suas solent Pontifices Maximi mandare, modo latior, modo angustior interpretatio fieri solet. v. . iri.

Triplicis generis recenseri solent Vicarii; quorum alii appellantur Vicarii nati , alii missi, alii a latere . , I v. Vicarii nati dieuntur Antistites quarundam

Ecclesiarum majorum, quibus in perpetuum conlueverunt Pontifices Maximi vices suas Committere, ita ut in ea proviocia Pontificis Maximi potestatem exerceant. Haec Vicariatus potestas Sedi potius, & Ecclesiae, quam personae datur, eamque ob rem transit in iuccessores dignitatis, ac Sedis. Horum potestas non longe distat a potestate Archiepiscoporum, aut Primatum .

Missi dicuntur , qui legatione Pontificia funguntur , & totidem specie sunt, quot esse possunt legationis caussae. Ut plurimum mittuntur ad Principes. Apud veteres isti

84쪽

appellabantur Apocrysarii; quandoque dicti

sunt responsales, quod cum mandata Pontificia apud Principem exhibuissent, tum deinde responsa Principum Pontifici Maximo referebant . Solent in multis provinciis Pontifices Maximi Legatis ad Principes missis certa Pontificiar potestatis munera demandare, praesertim ad gerendam solliritudinem erga eos, qui exemti sunt abs jurisdictione Ot-dinariorum .

vi. Cum Cardinales legatione Pontificia sunguntur, ii appellantur Legati a latere, quasi

cum membra dicantur unum corpus cum Romano Antistite conficientia, e latere Pontiscio quodammodo prodiisse intelligantur. Ob eximiam Cardina latus dignitatem a ceteris Legatis missis secernuntur, eandemque ob caussam solent a Pontifice Maximo amplioribus cum facultatibus mitti.

85쪽

TITULUS XIV. DE VlCARIIS EPISCOPORUM.

AMDiu consueverunt Episcopi cet tis se. lectis clericis vices suas demandare in dioece sana sollicitudine. Amplitudo rerum in dioecesi gerendarum id suasit. Et quidem id eousque & probatum, & probandum fuit,

quousque non eam ob caussam Episcopi se, suamque operam Omnino subckicant. Hanc ob caussam saeculo nono, &decimo improbati, damnatique fuerunt Cor episcopi illi civitat enses, de quibus mentionem superius feci in tit. 7. num. 4. Hos ideo Episcopi designaverant, ut in eosdem translata omni cura, otio fruerentur. II. Cum primum vices suas Episcopi mandare coeperunt, non certas personas ad nutum amovi biles designarunt, sed ceria perpetua munera in Ecclesiis constituerunt, ad quae Cum certam personam elegissent, tum Vicarium in ea parte sibi constituisse intelligerentur. Hinc potius dignitas ipsa veluti vicaria, quam persona intelligebatur, & vices uni commissae ad successorem in dignitate com

meabant.

86쪽

Sie constituti olim fuerunt in cathedralibus Ecclesiis aconomi, qui vice Episcopi res rem porales Ecclesiae curarent ; Archipresbyteri, Archidiaconi, Primicerii in cathedralibus, qui vice Episcopi Presbyteros, Diaconos, ac Norarios dirigerent; Archipresbyteri rurales, qui extra cathedralem vice Episcopi certo Parochorum numero Praeessent, atque his simileS. .

III. Successione temporum selecti illi viri, qui

vi propriae dignitatis vicariam operam Episcopo praestabant, se ordinariam potestatem nactos fuisse censebant. Longa consuetudo, ac praescriptio loco tituli videbatur, adeo ut quandoque adversus Episcopos ipsos de potestate contenderint. Maluerunt Episcopi alios sibi Vicarios adsciscere, quos uti pro lubitu

assumerent, ita pro lubitu removerent . In civitatibus Vicarios Generales concessa amplissima potestate constituerunt, modo unum, modo plures, modo tributis officiis . Quum unum rebus sacris praeficerent, alterum judiciis, priorem Vicarium , posteriorem mcialem appellantes. Extra urbem Vicarios quosdam constituerunt lubitu etiam suo removendos, quo SVicarios Foraneos nominaverunt.

Lxinde

87쪽

sExinde dignitates eathedralium Ecclesiarum, & Archipresbyteratus rurales sua nomina retinuerunt, ossicia amiserunt, nisi de quibusdam minoribus muneribus ageretur,

aut de certa jurisdictionis specie exercenda, quam certis singularibus titulis adquisitam , sibi confirmandam pactionibus, rebusve judicatis curavissent. IV. vicariorum iurisdictio, ac potestas tota pendet, ac modum accipit ex Episcopi mandato. Longe injor est vicariorum Generalium , quam Foraneorum. In generali mandato graviora non continentur, haec enim indigent speciali mandato. Ubi de interpreta. tione mandati agitur, considerandus praeprimis mandati tenor, ac formula . Deinde quid leges , & decreta de interpretandi ratione definiverint . Consuetudo denique mandantium erit aequissima voluntatis Episcopalis interpres.

88쪽

TITNLUS XV. DE VICARIIS PAROCHORUM.

DUae caussae sunt, ob quas Vicarii Pa.

rochorum designantur. Prima est, cum Parochus facile non potest in suum ministerium incumbere; altera est, cum Parochus solus minime lassicit ad curam animarum eXercendam . Exempla prioris caussae multa sunt.

Quid enim , si Episcopatui, aut alteri dignitati , vel ossicio in cathedrali Ecclesia constituto adnexa sit cura animarum in certum populum, & plebem longe dissitam ab Ecclesia cathedralit Quid, si ad Capitulum, vel Collegium cura animarum pertineat, nec facile per totum Capitulum, vel Collegium exerceri possit 8 Quid, si cura animarum in una parochia referatur ad plures vicos, neo par sit unus Sacerdos omnibus: In his, &similibus casibus Vicarii parochiales constituuntur; imo & constitui solet Vicaria tan. quam munus perpetuum , & simile parochiali ossicio. Episcopus, Dignitas, Capitulum,

Parochus procul degens dicuntur gerere curam animarum habitu, Vicorius constitutus actu dicitur curam animarum exercere . His

in casibus Vicarii patum distant a Parochis;

89쪽

78 . & in usu parochialium ossiciorum tanquam veri Parochi habentur, integris manentibus juribus, ac praerogativis, quae in institutioneVicariae reservatae sunt Parocho primitivo, ut vocant ., id est illi, qui curam animarum habitu retinet . Exemplum alterius caussae est, ubi in una parochia populus auctus est, aut tanta populi multitudo, ut unius Sacerdotis ossicium non sit lassiciens. Hac in specie vel unus, vel plures constituuntur adjutores, qui una cum Parocho, & sub Parocho ipso cu

ram animarum exerceant.

Ad Episcopos ordinario jure spectat in eas

caussas inquirere, atque, ubi opus, Vicarias erigere, Parochos adigere, ut Vicarios sibi adjungant, Vicariorum eorundem electorum personas probare, quandoque etiam in ossicio instituere. οΕx Vicariis Parochorum alii sunt perpetui, alii amovi biles ad nutum. Frequentius Vi carii perpetui constituuntur , ubi cura ani.

marum adnexa est Capitulis, Collegiis, Dignitatibus; rarius ubi ex multitudine populi Parochi ad inintur, ut sibi Sacerdotes adjutores adjungant .

TIT,

90쪽

TITULUS XVI. DE COADIUTORIBUS.

Δ D Vicarios proxime accedunt Coadjutores, illi nimirum, qui constituuntur, ut clericum certis ossiciis gerendis addictum, alias suo muneri satisfacere non valentem adjuvent. AEque dantur Episcopis, Dignitatibus, Canonicis, ac Parochis. II. Caussae dandorum Coadjutorum sunt infirmitas clerici certo ossicio addicti , &, quae non procul est ab infirmitate . ipsa senectus: ut paucis dicam , quotiescumque clericus par esse ossicio nequit, alias autem aequum non est, clericum, qui diu in Ecclesia ministravit, a suo ossicio, ac beneficio removeri.

Si caussa Coadjutoris constituendi perpetua est, Coadjutor perpetuus datur. Si spes est

futurum , ut caussa cesset , ad tempus vel certum, vel Incertum Coadjutor constituitur, donec nimirum coadjutus vacare suo muneri valeat.

Coadjutores perpetui quandoque constituuntur, ita, ut jus habeant futurae successionis .