Caroli Sebastiani Berardi ... Institutiones juris ecclesiastici. Opus posthumum in duas partes tributum. Pars 1. 2.

91쪽

8 nis. Res non sine gravi periculo, ob votum facile gliscens inter homines infirmos optandae mortis alienae, item ob frequentes occasiones , quae inde emergunt, successionum, aut familiarium , aut pene hereditariarum in benefietis, dignitatibus, ossiciisque sacris . Has ob caussas saepe Concilia ecclesiastica intercesserunt, ut haec coadjutoriarum genera damnarent. Si gravis quaedam caussa nihilominus id fieri postulet, qui de caussa cognoscit, toto studio in id incumbere debet, ut, quoad fieri possit, ea & animarum, &Εcclesiarum pericula avertantur.

Coadjutor datus perpetuo cum jure futurae successionis, loco titularis habetur o scio tenus, locum sibi vindicat coadjuti,& honores; a redditibus tamen beneficii abstinet. Coadjutoribus remporalibus quaedam .reddituum portio tribuitur.

92쪽

TITULUS XVII. DE RELIGIOSIS PRIΝCIPIBUS,

Vel optimatibus, ac Proceribus Reipublicae; Defensoribus , Advocatis , O Patronis Ecclesiarum .

ON Ministris sacrorum modo, verum etiam Patronis, ac Defensoribus Ecclesia, & ecclesiastica ratio universa indiget. Hinc jure optimo Paullus Apostolus supra commemoratus tit. r. Opitulationes inter Ecclesiae gradus recensuit. Patronis quibuscumque, & praesidium Ecclesiae porrigentibus sui quoque sunt gra' dus alii aliis majores. II. Praecipua ratio semper habita suit, religiosorum Principum. Statim ac enim Impe. ratores, ac Reges, ac Rerumpublicarum Duces , AC Curatores universi nomen Christo dederunt, nihil ipsis antiquius fuit, nihil magis Ecclesiae ipsi dulcius, quam ut Ecclesia, &res ecclesiasticae universae eorundem clientela ac patrocinio commendarentur. Perennis fuit ista traditio, & perpetuis canonibus compro

hara . .

Instis. Pars II. F In

93쪽

82 In hane rem prostant testimonia Leonis Magni, Isidori Hispalensis, & Ioannis VlΙI.

idem Magnus ita scribebat ad Leonem Augultum epist. ras. editionis Quesne thanae tDebes incunctanter advertere Regram potestatem

tibi non solum ad mundi regimen , sed maxime ad Ecclesia prasidium esse eouatam; quod i psum

repetebat In epist. 333., imo ut designa reliquo patrocinium collimaret in ep. I 22., a P

pellavit imperatorem Chalcedonensis Concilii Custodem. In canone 1. vetustissimi Antiocheni Concilii decernitur , Principum vi dictae subesse eleri cum Ecclesiae turbatorem . In can. 4. dist. 1 7. sub nomine Gregorii Papae rogantur principes, ut puniam eos, qui post baptismum a Catholica fide recesserint, & in

Can. 2 . Cau. II. qu. r. ut coerceant Epi

scopos, reos violatae canonum disciplinae. Hane praerogativam sibi saepe . adseruit Iustinianus in suis Novellis, prae ceteris in Nov. I 37. Princ., & cap. I., & in Νov. 17. Hisce formulis pleni undique sunt canones, . a C Praeceteris Capitularia Francorum Principum . Ipsi etiam Pontifices Maximi saepe ac saepius, ubi gravis caussa id exposceret, ad religiosorum Principum fidem, tutelam, ac patro einium confugerunt. J III.

94쪽

831 II. Quando vero Principes summi Magistratibus suis , selectis Optimatibus, ac Proceribus , unicuique pro virili parte, potestatis suae

exercitionem committunt , pro eadem virili

parte selecti ipsi viri nomine Principis patrocinium Ecclesiae, & rerum ecclesia iticarum

exercent.

IV. Veteribus saeculis, eum sub uno Imperio innumerae provinciae subjacerent, & admodum dissicile foret implorandi patrocinii causes a pro emergentibus negotiis Imperatorem adire ; alias autem constituti in provinciis Magistratus aut variis negotiis distraherentur, aut non omni suspicione liberarentur, consuevit Ecclesia ab Imperatoribus postulare certos sui, suorumque jurium defensores, exemplo civitatum , quae etiam defensores easdem ob causisas postulaverunt. Defensorum cura erat, ut nomine Principis Ecclesias tuerentur, atque ab injuriis vindicarent. De defensoribus civitatam extat tit

ius in codice Iustinianaeo. Africanos Episcopos postulavisse ab Imperatore, ut Ecclesiis defensores concede.

reni ur, liquet ex canone I . Cau. 23. qu.

eosdemque defensores fuisse impetiali aucto-F a ritate

95쪽

ritate concessos constat ex l. 38. cod. Theod. de Episcopis, & Clericis . Cum res Constantinopolitano- Roma ni Imperii in pessum irent, & vix imperat oes

res orientales in Occidentali Imperio potesta- Iem tuam exercerent, Pontifices Maximi desesensores nonnullis Ecclesiis dederunt, ut plurimum in Subdiaconorum ordine constitutos,

Facile id liquet ex pluribus epistolis Gregorii Nagni directis ad defexi res Ecclesiarum numero plurimos.

Sequioribus taculis cum bona Ecclesarum temporum injuriis passim diriperentur, Ecclesta pene singulae saltem majores quosdam si hi

patronos selegerunt sub nomine Advocotorum. in hac parte delectus fiebat cujusdam personae doctrina, prudentia, & generis nobili ia- te spectabilis. Imo ut vehementius Advocati concitarentur ad tuendas Ecclesias, ac jura Ecclesiarum, hoc munus non tam per me, quam familiae concedebatur , ita ut parentihus& filii, & nepotes etiam seri succederent, concessis variis honoribus, imo & annuis cen-shus ab eadem. Ecclesia persolvendis. . . Hoc munus in Ecclesia jamdiu ces a- vir, postquam Deo dante, pax, tranquilli-tps, ae securitas Ecclesias omn*s tutas red

didit,

96쪽

8s didit, praesertim sub vigilantia principum re

ligio tum.

Quoties privatus quisque Ecclesiam erexisset, aut certa in Ecclesia ossicia designati collaris annuis stipendiis curavisset, is eandem Ecclesiam, & ossicium veluti sub tutela, patrocinioque suo suscepit . Hi appellantur Patroni Ecclesiarum . Sunt autem in primis ian datotes ipsi, deinde ii omnes, qui in limine fundationis vocati sunt, ut in eo munere, ac honore succedant . Hoc ipsum jus appellatur juspatronatus. Juri patronatus cohaerento neca tuendae Ecclesiae, ac bonorum collatorum . Cohaerent quoque nonnulla jura , quae pro temporum varietate modo plura, modo pauciora extiterunt . Potuerunt fundatores

sua in Ecclesiis nomina adscribere ι aut loco nominum stemmata familiaria. Potuerunt fundatores, ac successores in jure patronarus primum locum in conventu populi, primosque honores habere, quod veteres appellabant jus procusonis . Clericos in Ecclesia , vel heneficio instituendos praesentes Episcopo secerunt. Denique ubi ad inopiam vergerent, ut ab Ecclesia alantur, canonibus cautum est.

. . i

97쪽

TITULUS XVIII. DE LAICIS GENERALEM ECCLESIAE COMMUΝlONEM HABEΝTIBUS.

Ui in Εeclesia extra hierarchiam Con- - stituti sunt, generali nomine Laici appellantur, atque a clericis distinguuntur. Isti edocentur a clericis in doctrina fidei, & 1notum ι disciplinam sequuntur ab Ecclesia propositam: Sacramenta a sacris administris percipiunt, ad Ecclesiae conventus sacros accedunt , & in unum corpus in Ecclesia coalescunt a

Quamquam laici omnes abstinere debeant ab officiis, quae clericalis hierarchiae sunt

singularia, in ceteris tamen Ecclesiae negotiis certis juribus pollent. Haec iura modo Perpetua sunt, atque constantia , modo vices quasdam, & mutationes pariuntur . Perpetua,& constantia sunt, quae in Sacramentorum participarione, & generali Sanctorum communione consistunt .' quippe communio Sa ctorum inter vincula christianae societatis rein Censetur. Vices, & mutationes patiuntur jura quaedam , quae ad regiminis sacri formam quoquo modo accedunt extra usum hierarchico

. rum

98쪽

rum ossiciorum. Hujus generis sunt interesse Synodis,consensum praestare in electionibus sacrorum administrorum , certam in judiciis e clesiasticis stationem habete , & his similia. Hujus generis jura quandoque etiam laicis fuere communia , quandoque ad paucos , ceu Optimates contracta , quandoque solis cleri

cis reser Wala.

I IL

Laici tum primum in Ecclesia sunt, juraque sibi competentia explicant, cum Chiis otio men dederint, & baptietati fuerint. Tum extra Ecclesiam ejiciuntur, cum anathemate percelluntur. Cum in Ecclesia sint , varias stationes habere possunt, pro uniuscujusque modo. Sunt enim quidam , quibus omnia competunt jura christianae communionis ι sunt quidam, quibus certa jura denegantur, quem admodum sunt publici peccatores, aut in pee nitentium stationes ejecti. De anathematizatis, vel excommunicatis , de poenitentibus , & variis istorum gradibus, ac stationibus insetius suo in loco sermo habebitur.

99쪽

LIBER 11.

CONVENTIBUS, ET COL EGIIS IN ECCLES1Α.

TITULUS I. DE FORMA ECCLESIAE.

Um Cecssi h est societas hominum rite

colentium Deum . Duae sunt hujus societatis bases, ac fundamenta , nimirum leges, & jura . Uti leges communes omnibus esse debent, ita esse debent jura communia . ΝOmine legum Communium hoc in loco veniunt , quae Omnes

sine discrimine devinciunt . Hujus generis sunt subjectio certo Praelato donec devenia iur ad Pontificem Maximum, qui Vicarius est Christi Ecclesiae Principis; item propositio, & professio ejusdem doctrinae, & fidei, & morum. Ubicumque est Ecclesia, apud quoscumque etiam provincia longe remotissimos, ibi has leges communes invenies . Νomine jurium communium veniunt hoc in loco jura christianae communionis. Ubicumque Ecclesia est; ibi christiana communio invenitur. Eequidem haec jura multigena sunt, sed ab istis nemochri

100쪽

cluistianus excluditur, nisi aut culpa sua quidam semetipsos excludant, aut nisi in poenam criminis ab Eeclesia ipsa excludantur. . II. Generalis haec hominum societas, retenta ramen unitate dividitur in varias singulares eierates, quae una collectae in generalem deinde eandem illam societatem coalescunt. Singulares societates fiunt ex duplici caussa, primo nimirum ex conditione personarum, secundo ex distinctione locorum . Sic qui ejusdem conditionis sunt , singularem quandam societatem constituunt: sic singularem societatem faciunt, qui in certis locorum finibus commorantur . Singularibus societatibussu ae sunt singulares leges, sua quoque jura singularia, aequabiliter ac cum de generali

societate agitur. Ita. 'Ratione personarum aliam singularem societatem constituunt clerici, aliam laici . Quaeque societas suas habet singulares leges, sua. jura singularia: aliam constituunt monachi,& regulares, imo & isti pro modo sui instituti, & regulae in multas societates tribuuntur ; diriguntur legibus singularibus, & juribus singularibus utuntur . Accesseiunt his societates laicorum, quas sodalitia , seu con-