장음표시 사용
211쪽
est, quodnam horum mediorum huic vel isti adplicetur fini: utrobique enim aptissimum me indium, fini adcommodatur, utrobique ergo sapientia manet salva. Excipis ulterius: Exsere
quidem posse duos soles, sbi sinissimos, secundum
convenientiam speciei, non secundum omnes creditiones individuas, quae si etiam ex e convenirent, δε-bent vero convenire Oi quidem soles perfecte supponun . tur smiles, nulla, vel minratissima, inter illos observari posset diffierentia, non ergo esset, nis unus idemque set bis postus. Cons. Canetii L. I. P*chol. p. 666. ubi Oederi instantiam Contra principium indit cerni bilium confutare conatur. Sed egregie confundis, quas mox demonstravi sejungendas, persectam similitudinem cum perfecta identitate; illa versatur circa determina - tiones intrinsecas tantum, & quidem eas unice, quae qualitatum veniunt nomine f. ps ), haec autem comprehendit & intrinsecarum dGextrinsecarum omnium convenientiam g. 4I . . Ab hujus ergo negatione ad illius impossibilitatem colligere non vales, nisi contra usum receptum .& propriam adsertionem in Ontol. Polem. 6.8 . sub notione similitudinis, praeter qualitatum, quantitatum simul dc determinationum eΣι trinsecarum comprehendas Convenientiam. Una hinc eademque opera rejicimus Oinnes eorum argumentationes, qui a negatione perfectae identitatis ad negationem persectar similitudinis colligunt, Contra Logicorum praecepta, quatuor.in syllogismo adhibentes terminos. Eidem obnoxium est vitio Rusdem Canaeti argumentum in Ontol. Polem. f. 94. licet sibi ni-
mis fidens dicat se nescire, quid sibi a quoquam N s POS
212쪽
Eoa CAp. IV. DE SIMILI ET DI SIMILI.
possit obverti. Sed juvat ad ipsam attendere aris gumentationem, quia, ut decet virum, acri judicio celebrem , ingeniosa est: Omne ens, quod salsis omnibus alteri cuidam potes subluiui, seu, quod ab altero ne ex tantillo quidem dissere, es iadem cum altero; adeoque altorum non est alterum nia si bactenus nomine. Hanc propositionem majorem, quae de persecta omnium determinationum lainternarum & externarum agit identitate, lubentissimi concedimus. Sed lubsumit: at qui duo
perfecte similia s supponimus, altera m alteri potest
Disis omnibus substitui, nec alterum ab altero vel tantillum dissert. De sola qualitatum Convenientia agit haec minor propositio, quae ergo, ex notione similitudinis, quam tradit idem auctors. 84. Ontol. Polem. huic aequivalet propositioni: atque duo perfecta ilia s supponimus, a rerum alteri potes Dimis omnibus qualitatibus subsilui, nec alterum ab altero vel Oantillum, qua qualitates, disert. Re ergo ipsa quaruor in praemissis occurrunt termini. Non itaque nisi illegitime
concluditur: Ergo duo perfecte smilio sunt reapse
anam idemque. Adest adhuc argumentum, non Contemnendum,
quo principii indiscerni bilium Leibnitii realitatem & universalitatem evincere conantur quidam ejus defensores: Putant, hoc remoto principio, nunquam contra Polytheismi dubia lassicienter probari posse unitatem Dei. Si, inquiunt, non repugnat ἀari res persem me smiles, quia princia
pium indiserribilium false mum es, tum se pos-
iis erit exsere praetor unum in itum ens, quod omnes veneramur, plura infinita, illi perfecti ne milia. Atqui prius verum es ex mente eorum, qui hoc
213쪽
fertissime similia, exibitae pusunt. Euod quum sit
absurdum, absurdos esse patet, qui memoratum negant principium. Fateor tanti Colendam dc venerandam elle Divini Numinis unitatem, ut si, hac salva, nunquam negari potiet nominatum saepius principium, illud omni opera, omnique Conatu, amplectendum & deiundendum esse; Sed Co nos non indigese docent argumenta, quibus adcuratior Theologiae Naturalis expositio unitatem altissimi Numinis fortiter evincit. Immo, qui argumentum horum Philolophorum , Pro unitate Dei tuenda, ex hoc principio allatum, justa, uti loquuntiar, anatomia secare dc resolvere velit, facilis mecum fatebitur, eos
frustra, & nonni si hypotheseos suae favendae gratia, provocare ad principium ii ikerni bilium Leibnitii, quod, ut vidimus I. re ipla non assicit ens in genere, neque quodvis singulare, nisi illud contra Leibnitii dc Wolfii mentem cum principio identitatis, de quo in I. 39s.
incongrue confundere velis, sed respicit unice entia finita. Quae ergo qu so consequentia: si duo entia finita, qua omnes qualitates inter se convenientia, seu similia, diversa tamen, vel qua quantitatem, vel minimum qua externas determinationes, exi stere possunt: Ergo etiam duo entia infinita, quibus nulla quantitas, nulla CX terna competit determinatio, sed solae Con-Veniunt qualitates, eaedemque realitates absolutae, perfecte similia existere pomunt. Idem iistaque, quod de ente finito, ut tali, Valet, praedicabitur de Ente Infinito. Absit dc quam longissime absit. Recte igitur defendimus unitatem us
214쪽
2M CAν. IV DE SIMILI ET DUsIMILI - Entis Infiniti neque debere neque posse demonstrari ex Principio indiscernibilium Leibnitii, neque ab ipsis Leibnitio dc Wolfio inde esse demonstratam cono. not. ad s. sos. , verissime . vero demonstrari cX nostro principio identitatis indiscernibillum 3. 393.), dc speciatim e X g. soa. prout suo Conitabit loco plenius. Scd haec de principio indiscernibilium impi sentiarum diota sunto.
f. 5O8. Similium di- Exposuimus jam similium ar- .isio quoad que ac Dissimilium discrimen quo- qualitateF. fidentitatem & diversitatem, sequitur propius agam Us de eorum quoad qualitates differentia. Absolvitur similitudo qualitatum identitate s*. 69l. , sunt autem qU litates vel essentiales, vel accidentales 3. 63 ). Similitudo itaque alia est Essentiesis, quae qualitatum 'essentialium, alia Accidentalis, quae qualitatum accidentalium constituitur identitate. Hinc facile intelligis quae in concreto vel essentialiter, vel accidentaliter, sint similia.
Hoc modo essentialiter inter se similes sunt omnes homines, quia omnibus 8c singulis anima rationalis & corpus organicum Conveniunt. Quoad eruditionem vero si plures inter se Con- sentiunt homines, locum inter illos hahet simi- litudo accidentalis.
Di milium Quemadmodum similia, sic divisaquο- etiam dissimilia alia sunt inenturi
215쪽
ter, alia accidentaliter talia: Illa qua- ad qualita. litates essentiales inter se habent dis- tm 4 convenientes; linqualitatibus gaudent acci
Cujusmodi essentialis dissimilitudo datur inte
homines dc bruta animantia, quorum quoad au j terum essentiale, corpus scilicet organicum, da tur convenientia, saltem generalis, qMoad alte, rum vero, rationalitatem puta, locum habet disconvenientia. i . . ' . g. IIo.
Nulla danturentia, cinae absiolu- Essentialista sua destituuntur possibilitate 3. Di di 8 ), eamque, in qualitatum rese enisafrendam numerum cons. demonstr. 96. , vi essentiae suae omnia possident en-ἔia. 3. 324.). Nulla itaque dantur enti ,. q.ae perfecta eademque estentiali inter se distinguuntur dissimilitudine. Omnis ergo δε-tur essentialis dissimilitudo. of nomi/si respectiva, seu Partialis, consistens in quarundam qualitatum disiconvenientia, ceteris iisdem ma
Facit huc exemplum modo allatum.
Qualitates essentiales constanti Similitum& inseparabili rebus instini ratio. isn
ne; accidentalcs vero inconstan-
216쪽
CAp. IV. DE SIMILI ΕΤ DISSIMILI.
auidentalis sident modum f. 46 . . Similitu assectiomi. do igitur & dissimilitudo essentialis, circa quasitates essentiales occupa g. 5C9. 5IO. , rubus, quibus competunt, constanter & inlip nabiliter insunt: Quae vero accidentales sunt, quia circa qualitates ejusdem nominis detinemur f. cit.), inconstantem &separabilem tenent inexistendi modum.
Essentialis haec similitudo & dissimilitudo in disciplinis unice attenditur, utpote quae stabilem& fixam generat similitudinum dc dissimilitu-- dinum rerum cognitionem. Sic in Geometriade duorum triangulorum similitudine judicium
laturi, non curamus, via latera eorum hac velistae materia sint ducha, vel an habeant hanc vel illam quantitatem, vel hoc vel illo tincta sint colore, quae singula, quoad triangula Geometrice consideraverimus, accidentalibus adnu-- memi debent; perpendimus vero, an anguli sint aequales. & latera, quae angulos homologos
includunt, sint proportionalia. Mutabilis itarque, seu accidentalis qualitas cum sitnilitudine & dissimilitudine rerum essentiali nihil habet commercii, nisi quatenus subjem determinationem ingrediatur, quo in casu Constantem, seu essentialem, rerum similitudinem oc dissimi. litudinem non turbat, quia subjecto, ita deteris L minato, eli constanter intrinseca, & tamdiu talis manet, quamdiu res ita determinata subsistir, i. e. quamdiu res ipsi, seu essentia rei, ita determinatae, salva mancr. Sic diligentia in studiis est mutabilis di accidentalis hominis qualitas,
217쪽
AEQUALI ET INAESIAM. Popsalva enim speciei humanae essuntia abesse potest; respectu autem habito ad bonuin studiosum, constans cit & essentialis; nam repugnat esse bonum studiosum dc simul in studiis exco-: lendis nullam adhibere diligentiam. t
Ba. Quoniam enim identitas estentialis non infert identitatem accidentalem g. 4 9.), nequit identitas qualitatum essentialium inferre accidentalium identitatem 3. 463.). Ablolvitur vero essentialis similitudo estentialium sedentitate qualitatum, & accidentalis convenientia accidentalium constituitur s . 5O8 ). Illa ergo hane non infert, seu, illa sine hac esta
potest. Est quippe similitudo essentialis ab entibus, in.
rei quae obtinet, omnino inseparabilis, quum accidentalis, quae inter illa datur, similitudo ab iis removeri pollit & separari 3. 3II.). Hoc modo estentialem inter se possident similitudinem homines, quatenus anima rationali tacorpore Org nico conveniunt, hinc tamen non sequitur, eos omnes accidentaliter, V. gr. quaeruditionem, pietatem, aliasve qualitates accidentales, similes esse. Et licet accidente perpo tuo dc communi tamdiu conveniant, quamdiu
218쪽
aos CAp. IV. DE SIMILI ET DISSIMILI
existunt duo ista plurave entia β. 383 hae Ctamen Convenientia ex posita essentialium identitate minime fluit g. f. II 3. .
Auidentalis sae entia smilitudine inter se
similitudo eaudent accidentali, illa etiam ea inferi esseη- tenus aliquam inter se habent essen- ως - italem militudinem. 9mnia enim& singula, quae enti convenire possunt, accidentia postulant aliquam in essentia entis dis. positionem illa admittendi g. 376. . Posita itaque identitate qualitatum accidentalium , poni debet eadem dispositio entium essentialis, qualitatis essentialis titulo merito decoranda g. 463.). Sed illa identitas, quae inter qualita. tes accidentales locum habet, accidentalis similitudinis nomine venit, & haec, suae inter qualitates duorum pluriumve entium obtinet essentialis, ejusdem nominis constituit simili tudinem g. 3o8.). Illa ergo sine hac omni esse nequit.
Non hinc sequi putabis quamcunque acsidentarilem similitudinem essentialium omnium inferre convenientiam: Nam si accidens fuerit commua ne, quo duo plurave conveniunt entia, ejus inis
existerus possibilitas subit vicem attributi Cominmunis fg. 384. cujus identitas, non totius es in sentiae, sed quorundam saltem estentialium in seri convenientiam si 403. . Si autem proprium fuerit accidens, ejus inexistendi possibilitas attributi proprii locum recte.tuetur S. 38 . , & id
219쪽
AEQUALI ET INAEQUALI 2Θ& ideo dum duo plurave entia hoc conveniunt accidente, integram simul inter se possident omnium essentialium ConVenientiam cI. O4 )., Pro hoc itaque qualitatis accidentalis discrimiane judicium est serendum de similitudine essene - tiali, quam eX accidentali determinari demon.
Si exsunt duo plurave entia, Perfecte Nper ecte ct essentialiter illa, quae eFnt uter
qualitutes reccidentales, quantitatem H-Cr extrinsecas determinationes sti δε - .
mittunt, salva Da per ecta essentialismilitu
dine, qualitatibus accidentalibusqνamitate Oerarivstris determinationibus, utrobique diver-
ss, a se mutuo distingui possunt. Quaecunque
existunt entia, omnimode sunt determinata β. Σ'8 si itaque & intrinseca & extrinseca ad- festiunt, haec omnia habebunt determinata 3. 217. 3. 'Intrinsecas vero determinationes constituunt qualitates & quantitates. 9. 46O. , illaeque sunt vel essentiales vel accidentales 46, . . Et per hypothesin supponuntur entia, de quibus loquimur, existere, perfectaque &es sientiali similitudine, quae omnimoda identitate omnium qualitatum essentialium constituitur, gaudere, & ad haec admittere qualita tes accidentaleS, quantitatem & extrinsecas determinationes; erunt itaque duo ista plurave entia, quoad haec omnia & singula, omni-O mode
220쪽
mode determinata. Perfectam vero essentialem similitudinem non ingreditur nisi convenientia Omnium qualitatum essentialium fg.W8.3, hac igitur similitudine salva differre possunt illa duo plurave entia qualitatibus accidentalibus, quantitate & determinationibus externis. His ergo a se mutuo distingui pos
Sic si deprehendimus duos v. gr. homines non qua animam solum rationahem dc corpus organicum, sed dc dispositione naturali ad intelligendum, ratiocinandum, hos vel illos habitus animae & corporis comparandos, inter se non discrepare, essentialem dc perfectam eis tribueis re licet similitudinem, qua salva, eosdem homines a se mutuo distinguere valemus diverso dispositionum istarum habitu, ejusque gradu, quem unus prae altero actu ipso ubi acquisivit, gestibus, majori & minori statura, loco, & inte dum diverso, quo ViXere, tempore.
g. III. Partialiter Si duo plurave entia gaudent si- θ' essentia- militudine essentiali lintrin,sedpar-hte imisi' mlh quae in quarundam qualitatum' - ἡ essentiatam convenientia versatur, reliquis manentibus diversis; his qualitatibus essentialibus, virobique divess, inter se linguuntur. Eis praeterea admittunt qua-htales accidentales, quantitatem ct extrinsecas determinationes, his inter sie mutuo distin