장음표시 사용
301쪽
gr. An mal dc vegetabile, tanquam dura gene. . ra inferiora, reseruntur ad suum genus luperius,
vivum, e dem modo, quo diversa: aut malium Ruegerabilium species sua haec genera tuferiorg. spectaup. eranti
373, et v Ρatestit hinς eodem modo de Gener cincte terminari disterentiam, quae' interfην , diverse intercedit genera inferiG. Ia, ac Rntea s . 468). eam erui nata S, qtiae in. per diversas locum habet species, ad idern Pertinentes genus inferius. Exsurgit hiric Dis ferentis Getierica, quae constituitur determi. nationibus, quibus genera inferiora, sub eodem contenta superiori, inter se disserunt
Triangulum v. gr. rectilineum genus est , quod rub se continet specie , xriangulum aequitatς-rum, in 'ut crurum R. stalenum. Figura quadrilatera os etiam genus, 'uadratum, Rhombum, Rho nibo idem dea rapcZia ςomprehendens.Teretium genus constituit figura multila era, Con-rinens illas figurarum species, quae pluribus . quam quatuor rectis lineis continentur. Haec pria genora inseriora in eo conveniunt, quod
sint figura rectis linei inclusa. Primum genu inserius a secundo distat ratione prium I xerum. d quat9Qr, a Iertio vero r*xione *rium ad nu- . merlim laterum quaternario majorem, Haec - φrgo numerorum laterum, quae figurat incl*
302쪽
' . g. 576 Habent se genera inferiora ad Disserentiae su rius, quo continentur, ut spe. genericae ascies ad suum genus s . ue 72.). Dis. θ νς .serentia igitur generica, quae est inter diversa
genera inferiora s*. 373.), ejusdem est allectio. sis ac disterentia specifica 3. 368. . De illa i
taque eadem valent, quae de hac demonstra. Vimus s9 569. 7Q. . r. ' 9, 373. Ubi in entium universalium in. Generas prostituendis classibus fg so. ulteri. μιμι b.re iis considerarunt Philosophi. ti . . . habeant inter se vel remotiorem, vel propinquiorem relationem, quae supra infimam, si ,- lciei nomine insignitam, sunt collocatae, Occasionem dacti sunt ut praegnantem distinguen. 'di genus in Proximum seu Propinquum &Remotum Iliud est, inter quod & alterum. Cu'jus esse debet genus, aliud non intercedit. Hoc vero est, inter quod & illud, cujus est genus, sillud genus, Vel plura ptiam genera intero
Ex. sti mando in' Logicis distinguitur notio, in genere iseetita in claram & ous ram; clara in distinctam di confusem; distincta in coinpletam & incompletam, senus proximnm ul-ximae distinctionis, seu specierum notionis con inpletae & incompletae, est notio distincta, quia inter hanc & di has species, quarum est illa genus. aliud non intercedit genus. Notio putem. Ss ςis
303쪽
CAP. V. DE ENTE SINGULARI clara est dictarum specierum genus remotum , iquia inten illas & hoc. genus aliud intercedit, quod nomine notionis distinctae insigni tuta Eodem modo notio in genere est genus remotum in rclatione ad notionem distinctam, generis inscrioris loco consideratam, quia inter hanc dc illam'aliud intercedit genus, cui nomen est
l. 576. Notis speci--Notio Deciei completa covsatra ΤμHui notione generis; sub quo ea proxime προiιμ . continetur. in eremta Decim . Habet enim quaevis species, sub eodem com prehensa genere, easdem determinationes eo sentiales.' quibus genus illud constituitur, ab altera sub eodem contenta genere f. 562.563 3, altera vero ab altera per dissierentiam specim cam distingiuitur f. 368 ). Notionem itaque speciei ingrediuntur tum eae determinationes essentiales, quibus constat ejus genus, tum quae differentiam absolvunt specificam: illis distinguitur species ab aliis speciebus dive
si generis g. 565 , his a se mutuo distin
guuntur species ejusdem generis 3. 568. Jam Vero ex principio extu si medii ig. 63.) liquet, species auresse ejusdem. aut diversi generis, & praeterea non dari alias. Disterentia itaque specifica & notione generis, cui substat species, sufficienter dignoscitur species ab alia quavis. Sed sunt determinationes istic es- . sentiales, tum in genere obviae f. 563. , tum
304쪽
in differentia specifica conspicuae I. F68.), cuilibet speciei, quae sub genere comprehenditur, intrinsecae 9. 17. . Notio itaque generis & differentia specifica sufficientes exhibent notas 3. 47I. dignoscendi unam speciem ab altera per demonstr.). Illis ergo notio speci-ci completa componitur 3. 558J. 'Nihil itaque pro adserti veritate restat aliud, quam ut ostendatur ad completam speciei notionem formandam, cum differentia specifica copulatam, non sufficere notionem generis remoti, sed requiri genus prOXimum. QuDd quamvis ex modo. allata demonstratione haud obscure patescat, majoris tamen gratia perspicuitatis licebit idem in directe ostendere.' Ponamus ad completam speciei notionem non requiri genus proximum, sed sum-COre remotum; quare, quia inter hoc & speciem intercedit aliud, vel etiam plura alia ge
nera 3. 575. & proinde est genus quoddam
superius, eX convenientia generum inferiorum, inter quae locum habet illud genus, cui Iroxime subitat dicta species, Originem tra-ens, 3. 67I.); sequeretur notionem generis superioris cum differentia specifica exhibere notionem speciei completam. Distinguuntur vero inter se genera in seriora, sub eodem superiori comprehensa,per differentias genericas g573., quae constant determinationibus in genere superiori non obviis, obviis tamen in inferiis
305쪽
feriori f. cit. . adeoque cuilibet speciei, sub illo comprehensae, communibus β. III.), JUae differentiam non ingrediuntur lpecilicam g. 368.). Notio itaque speciei, praeter notionem generis superioris & disterentiam specificam,
alias ad . me continet determinationes essentiales, ne ille CX notione generis superioris, ne.
que ex disserentia specifica deducendas, disserentiam illam constituentes genericam: DO-cet autem Logica notionis completae inter alia munus esse ea continCre, quae reliqui S O
mnibus, quae rei constanter inlunt. inde de . ducendis inserviant: Notio itaque speeiei, quae ex notione gςneris superioris, seu remoti per Demonstr. ,& disserentia sipecifica componitur, non est completa; Sed completa esse debet vi hypotheseos. Fieri ergo nequit, Ut completa speciei notio constet notione gen ris remoti & differentia specifica; Adeoque, quia genus remotum & proximum per noditiones suas sibi mutuo & contradi forte Op-Ponuntur 9- 75. a. q. , ut completa obtineatur lpeciei notio, cum disterentia specifica conjungenda est notio generis n0nnisi proximi.
Ex. gr. Genus proXimum bominis, tanquam speciei, es: animal, disserentia autem specifica est rationalitas, qua ab animantibus brutis dignoscitur. Notio itaque hominis completa ex primitur per animal rationale, seu, quod idem sit, pςr ens compositum corpore organico dc
306쪽
anima intonlili..Genus hominis remotum est a vivam, quod, cum rationalitate conjunctim, non constituit hominis notionem completam ιquia inde, nisi absurde dicere velles facultatem sontiendi, quae corpus supponit organicum, vel' ex me Ovo fluere, atque ideo etiam vegetabit libus compete', vel ex animae rationalis sui- . plicitate, omnis organismi nescia, dependere , 'quia, inquam, facultas sentiendi inde derivari nequit. Genus itaque illud hominis remotum, is vivum, cum rationalitate copulatum, non sus- scit ad completam hominis notionem, sed requiritur genus proximum, animal puta, ex quoia iacultas lentiendi, quae homini cum brutis est communis, recte dcterminatur. Quam demonstravimus propositionem ita e&priam it Aristoteles L. VI. Top. Cap. VI. g. q. a subsοιος- ιε του γενους ἰσος πω
-ηι, disserenisu speci a cum genere speciem egitis Uine omnes Apistotclici & Schola ilici hane eo
undem adprobarunt regulam, licet nemo eoan tium, ex vitio seculi, ejus demonstrativam inis trospexerit indolem putans sibi satis esse hd, auctoritatem magni Philosophi Aristotelis proat vocare, in qua tamen acquiescere non est genili4i ni Philosophi character, qui assertorum addere debet suscientes rationes, eX ipsis rebus hava
ousa genera in seriora reseruntur Misi ' ad sinitia superitis ut species ad gentis, Wris in ' cui proxime substat 3. 37 .): quia e
307쪽
bus contiam disterentia generica, qua inter M. se distinguuntur genera inferiora, ad idem pertinentia superius f. 373. , eiusdem cum disserentia specifica est conditionis s=.n d , evidens omnino est, notionem generis, ferioris completam componi ex notione gene
ras superioris, cui proxime sibes, disterentia generica 3. 576.).
Propositionem pra entem, per modum corollarii ex praecedenti deductam, illustrat figurae quadrilaterae, tanquam generis inferioris, notio, quae Componitur ex notione figurae rectilineae, ceu generis superioris, dc numero laterum ternario, tanquam ditarentia generica..cons. not.
3. 578. Pluralitas Plures fiunt in specie istermina-
determinu- tiones quam is effvs genere instrum . res in genere in GorI, qliam in egenhyiis iii superiori. Genus enim, cui pro-f ιiori. X me subest species, continet tantum determinationes speciebus commu
nes 3. 562.); species vero quaelibet praeterea comprehendit aisterentiam specificam 3 576. ,
h. e. determinationes sibi proprias 3. 568 ). Plures itaque sint in specie determinationes, quam in ejus genere. Fari modo: Genus siu- perius, eui proxime substat genus inferius, absolvitur tantum determinationibus, quae Reneribus interioribus, sub illo comprehensis, sunt
308쪽
sunt communeS g. 5TI. , gela VS Veroi quodlibet inferita I in luper limul involvit di steremtiam genericam g. 577. , qUM determinatio. nibus absolvitur; cuilibet generi interiori propriis g. 3 3. . Plures itaque dantur in genere inferiori determinationes, quam quae in ejus stiperiori occurrUL t.
EX. gr. Notionem hominis plures ingrediuntur det rminationes, rationalitoicni puta, quam quae dantur in notione animalis, ceu generis. Plures etiam sunt in notione animalis, tanquam generis
inserioris, puta sentiens, quam in notione generis ejus superioris, sivi, sub quo & vegetabilia continentur, facultate sentiendi destituta. Reche hinc dixit Aristoteles L. IV. Top. I. g. I 2.
εχτι πλεον γαρ o γενὸς του θιδους λεγεται,
genus semper latius patet quam species. Et Poris p rius in Isag. Cap. IX. τα μεν γε η πλεονα-
superant species comprehensione, species autem superant genera propriis differentiis, & ita ex hisce magis perficiuntur, ut ibidem habet Pora phyrius g. s V f. 579' . . o E contra autem genus latroris est Gene is ex-
extensonis, b. e. de pluribus valet tensio major rebus, quam ejus species, ct quo su- Τ 'ς- perius es genus, eo latioris etiam es extensionis. Quia enim genus constituitur determinationibus essentialibus, quae speciebus imi communes 3. 56a. , species vero constat
309쪽
determinationibus essentialibus, quae pluribus
insunt individuis g. 5 7.), & quaelibet sipeci.
es. ab altera, quae silli eodem comprehenditur genere, secernit tur per disterentiam specusicam g. 568. , quin aliis, sitia in individuis ea jusdem speciei, competere ne illit g. F 7. ;Persipicuum est generis notionem non solum cuilibet comprehense speciei competere, sed& orianibus & singillis cujuslibet speciei in dividuis; sipeciei vero notionem non attribui
poste nisi illis individuis selum, quae sul, hae
specie continentur; Generis ergo notionem latjoris esse extensionis notione suae speciei.
Quoniam genera inferiora respeata superi aris, sub quo continentur, specieriam habent nat turam g. 3 a. , eodem liquet modo, genus superius latioris este extensionis, quam ejus inserius, & quo superius est genus , eo etiarn
latioris esse extensionis. luant sestum hinc sit recte ab A Astotelicis est.
Gbservatum, Speciem actu ipso plures continere determinationes ι genus autem potestate pluraeomprehendere ratione latitudirus ic praedica tionis suae. SIahlius ex Caietano tit. IO. Reg. s. genus esse magis collectivum dicit multorum extensive, quia multo plura sub ejus adunaticlane cadunt; speciem autem intensive, Guia magis adunat adunata. Hinc comparat speciem &gentis curri duobus ducibus, quorum alter habet exercitum parvum, sed valde unanimem, alter exercitum magnum, sed diversarum s actionum.
310쪽
g. 58o. , Non r in determinataspecie Modus e-Mi genustata ab hoc ad illam unia cludendi ag -υalis valet concluso. Quando ει nim argumentandi fundamentum praebet determinata specieS, consi- ', deratur illa cum sua disterentia specifica, quae notionem generis non ingreditur g. Quam ob rem a determinata specie ad genus universaliter non est colligendum; semper tamen a genere, quod praedicatur de qualibet comprehensia specie G. 57 ), ad speciem universalis valet conclusio.
Dico a specie ad genus universalem non valere conclusionem, quo simul indicare volui, ab il-' . Ia ad hoc parriculariter recte colligi, quod pluribus ostendunt dc illustrant Logici, quorum est ossicium distinctas tradere ratiocinandi le- ges,. in indole rerum , quam Metaphysica subinministrat, dc natura mentis humanae fundatas. f. 58I. ' :
Posito individuo, quod ub aliqua Individuumst cie sare potest, ponitur ipsa Pe- isfer periem, cie ; p ta Decie, ponitur genus 9 εας gen .
s to genere inseriori, ponitur ejus seuperius. In dividui en ina,quod alicui subesespeciei notio componitur ex notione illius speciei &disterentia numerica 3. 339. . Posito itaque individuo, ponitur, si ila qua illud continetur, species. Notionem speciei completam ingreditur T ΠΟ-