Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

nentibus, quae eidem inlunt, neque etiam iisdem non repugnantibus aliquid accedere potest; erit ea res, & id, cui nihil aliud in eadem re substitui potest, Immutabιle.

Er. gr. Quadratum, quatenus est figura quadri latera , a qui latera & rectangula, mutari nequit. Fieri enim nullo modo potest, ut, salvo i manente vel angulorum numero, plura aut pauciora sint latera, vel salvo laterum mamerse, numerus angulorum alius fiat, vel etiam talva quadrati natura, qualitas angulorum mutetur.

. . . .

Contingentis Omne contineens est mmabile, θ' mutabilis omne mutabile contietem. Con-Reo sic tingens enim est, cujus oppositum

est possibile, seu, quod aliter posi tum nullam infert possibilitatis negationem g. 59O. . Non ergo repugnat ut contingens sat aliud, seu diversiam ab eo, quod est, remanente prioris status possibilitate. Recte ita. que statuimus Contingens esse mutabile f.

Vicissim: Quod est mutabile, illud potest

fieri diversum ab eo, quod est, aliquo sui remanente f. 3 92. ejus ergo, quod iam est, oppositum nullam involvit contradictionem

322쪽

I ET CONTINGENTEA ik i ' mis. M. M. Contingens est me sedere, idem est quo-2 que mutabile, quum hoc eodem temporis artii culo vel ambulare, vel stare, vel cubare pos- ob hanc mutabilitatis & contingentiae recipro- at . eam indolem quam eri notionibus datis sp-' te fluere vidimus, qui contingentiam per ordinem ad mutabilitatem definiunt, nostrae, quam dedimus, contingentiae definitioni amicissime consentiunt. Noniscum ergo facit Arii stoteles L. VI. Eth. Cap- III. & L. I. Prior. Anal. Cap. XIII. q. a. qui contingens desinit Per zν-αλλας εχειν, quod potest: scaliter habere. Quare etiam Thomas definit contingens per id, quod potest esse & non esse. ...

quod est necessarium, illud es Me ani F

immutabile, ct vicissim immutabile immutabilis est necessarium. Nam necessarium, reciprocano. une emergente impossibilitate, aliter poni nequit f. 589 )- Nequit ergo fieri diversum ab eo, quod est, & per consequens est immuta

vicissim: Immutabile nequit fieri divem sium ab eo, quod est sq. 593 ); aliter itaque PQ-stum involvit negationem possibilitatis, &proinde est necessarium sq. 589.).

Necessitas itaque Sr immutabilitas adeo archo ne- 1iau inter se sunt copulata, ut, uno posito, simul Ponatur alterum , & uno sublato una tollatural- rerum. Factum hinc est, ut ab immutabilitate

323쪽

3oa CAν VI. DE NECESSARIO Concludatur ad necessitatem, tanquam a defini- itione ad definitum. Recte itaque, & nostrae conformiter sententiae, definit in soteles necessarium sαναγκαι,ον per τι μη ενδεχομενον αλλως φ εχειν. quod non potest aliter esse. L. VI. Me

Sic etiam Commentatorcs Hispani in Log. sol. 33. Necessarium dicitur ens, impossibile ad alit.r se habere mutari Mutari enim nihil aliud est quam aliter se habere nunc quam priuL Hinc etiam Meseras cum multis aliis Ecclesiae nostrae doctoribus, in Met. Uiuat.'Div. p. 243. dicit Nere talem esse entitatem invariabιlem.

f. y96. Duplex Ne- Duplex esse impossibile, aliud cessarii con' absolutum , alliid hypotheticum,s er tis. antea evicimus 3. la8. Sed neces sarium est, cujus oppositum est impossibile 3 I89. . Duplex ergo est necessarium, abis Absulmum, cujus oppositum est absolute im

possibile, seu num aliter positum, in se & i-

crassia, sine ullo alio respectu contradictio

nem involvit I. i 28.); Aliud 'potheticum

cujus' oppositum est hypothetice impossibile. seu q1iou.aliter positum, non in se&idea tua, sed propter conditionem, ideaesuperacceden'tem, contradictionem invOIvit.' . EX. gr. Absolute necessarium est bis duo esse qua-μαν , nam si ponatur bis duo esse quinque vel tria, statuitur quid ipsis numerorum notionibus e diametro repugnans. Quare absolute impos-

324쪽

re sibilescit, ut bis duo non si quatuor. Eodem 1ensu absolute necessarium eli, Deum ebe: re. - Contriarium enim fingi nequit sine ab solitaΤλ- ι possibilitate. Motus autem Corporum coelesti inum est ncinnisi hypothetice necessarius, nam

quod opponitur, non in se, sed respectu legum, quae in natura jam stabi litae sunt, ethim possibile. Eodem modo ad generationem hominis hypothetice necessarius est maris & scemiis

' nae Congressus, , quum id unice innitatur ordinario naturae Pursui. Quare etiam homo chri.

sus sine concursu, viri genitus est ex virgine Veterum Philosophorum. cum nostra hac evolum in & explicata necessarii distinctione, ostendero Contensum, eo minus judica*m uestiuarium,quo

certius est omnes eorum nobiscum favere. Ex

multis sufficiat allegasib Sial Ased qui pag. II.

Tab. Metaph. dicit Absolutamne Mat esse, tuin jus oppostum includit contradictionem, ut Deum e justum hominem esse animal. Ex hypothesi vero, vel suppositione, necessarium vocat, quod aliter se habere potkst, posito tamen aliquo, non potes nouesse, vel posito aliquo, non potes aliter se habere. Varia sunt vocabula, quibus absolu-- , Iaminecessitatem exprimere solent Philosophi. Nam nonnunquam VO is . la

Catur ivtrinseca , quia ejus opposi- qtum per i piam rei id eam contradi - ctionem involvit Metui nica, quia essentias Con- cernit de attributa rerum, quae Metaplaysicae sunt considerationis: Geometrica, quia attributa extensorum & figurarum, a Geometris considerari iis lita, ex ipsa gorum csientia: fluunt, quam

325쪽

M. VL DE NECESSARIO quam unicum esse absolutae necessitatis sundamentum moX demonstrabituri Logica, quia ex rerum definitionibus di ideis, quas Logica tra- fctat, fluit. Caeca aliquando ia Bruta, ubi enim unicum tantum est: possibile, adimitur agenti e- lectio dc optio omnis aliud dc aliud agendi .ui

immutabilis Quia necessarium & immuta-Diviso. bile reciprocam inter se habent naturam . F95. , statim intelligimus immuta. bile aeque ac necessarium s*. 396. duplex statui debere: Aliud scilicet Absolute immutabile, quod abseluto sensu nequit fieri diversum ab eo, quod es B aliud ' in Getice immutabile,

quod sub certa 'mothusi. non potest fieri di

Illustrationis gratia videantur exempla mox allegata.

. S98. Absolute Ne- Sine ulteriori deductione sta- cessarii θ' ab- tim .hinc elucet absolute immuta- solute m' bile este absolute necessarium, &vicissim, absolute necessarium es- se abiolute immutabile; Hypothetice autem immutabile esse hypothetice necessarium, & inversim, hypothetice necessa

rium esse hypothetice immutabile g. 396. .

Quemadmodum enim necessarium dc immutabile in genere inter se reciprocantur, ' s. , ita etiam absolute necessarium x absolute im

326쪽

; ET PONTINGENTE. ος. mutabite, hypothetice necessarium &hypothe-xi imn vitabile, ruci procam inter se habent in. dolem. Nec ulla fieri potest ratione, i ut. una nexesi mi oc immutabilis species in alteram deo

generet.

Absoluta necessitas repugnat tam χ' se esse ringentiae, fur quod es abolute ne- - ω νε- cessarirem, illud nequis esse contin- pri 'ἴens. Ab sislute necessarium est , cu Ue ς a.)us oppositum est absolute impossibila fg.396. adeoque contradicit absolute possibili in. . Contingens autem est, cuius oppontum est possibile s. 59o. , neque fieri potest ut a cujus oppositum simul contradicat possibili,& simul sit possibile g. m.). Ergo fieri etiam

nequit it absolute necessarium sit contingens. Qui itaque cum Spinoeta dc fatalistis insolutam

iundo adsngunt neCossitatem, tollunt erus cointingentiam, Demnque non modo a gubernaeulis universi removent, sed, quod pejus est, i psam Dei existentiam aut directe, aut indirecte, negant. Hi enim mundum unicam substantiari somniantes, ex cujus diversa modificatione sinui gula partialia genurarentur, serie absolute in . murabili , impiissimo austi Duam cum, mundon, . Confundunt. Ses hanc impietatem ye qui abit, qui, evicta mundi contingentia, omnem ab illo removet absolutam necessitatem.

suo Θ thetice est meessarium. L potheties confingens. Quandoquidem illud

327쪽

πε CAP. VI. DE NECESSARIO tatis contin- contingens dicitur, cujus opposi-

gentia. tum est possibile s3. F9o.), hypothetice autem necessarii oppositum est hypothetice impossibile g. 396.). adeoque in se possibile . I 39. ; Hypothetice igitur neces.

Iarium est contingenS. Qui itaque mundo non absolutam sed hypothe

ticam tribuunt necessitatem, ejus non tollunt contingentiam. Cavendum tamen ne hypothe- . ticam mundi necessitatem ultra justos suos eve- hamus limites, & in consecutione omnes mundi eventus inevitabili subjiciamus fato. S. 6OI.

Necessitas In propositione hypothetica, quae conseque ex suo antecedente & consequenteris Ucρη' constat, aut abselute necessarium est I Της antecedens & absoluta necessitate im 'fluit in suum consequens; aut nonnisi hypothetice est necessarium, eademque necessitatis specie influit in suum consequens. Si prius, necessitas oritur consequentis, si posterius, consequentiae. Necestatem enim consequentis esse dicunt . quando tam antecedens, quam consequens, est absolute necessarium. Mee talem vero Consecuentiae Vocant, quando necesse est aliquid esse vel non esse, ex eo, quod positum est aliud esse vel non esie, etsi neutrum in se sit necessarium.

βic necessitas consequentis est, Deum esse aeternum, quia necessiilyra ens est, & absoluta necessitate

328쪽

ET CONTINGENT . o est aeternus. Necessitas autem consequentiae est, si dicas,necesse est hominem incalescere, si diebusaeitivis flet sub sole. Quanquam enim utrumque - in se sit contingens,nimirum lc quod sub sole iter,& quod incalescat, illo tamen possito, non potest non hoc contingere. Eadem Consequentiae necessitate necesse est, esse haereses, quia causa haeresium non tollitur, id est, quia diabolus corialum terrae miscere non desiit it, nec homines ipsius obtemperare libidini celIant. Hoc autem absolute non est: necessarium, quum unusquis-

. que diaboli incitamentis per Dei gratiam resistere possit.

Necessitatem consequentis Necessitatis hu- eum absoluta, & consequentiae seque, fis V coi eum hypothetica coincidere ἔκ m- manifesta hinc elucet s3.596. ,

atque ideo conlequentiae neceβ' hvothetica. sitatem contingentiae rerum non ossicere f. 6O . . ' . Observat quidem Musaeus Cap. XXVII. Metaph. g. Io. distinctionem necessitatis consequentisic Consequentiae, a distinctione . necessarii in ab is Iulum dc hypotheticum, id priaecipue differre,

quod non nisi in pluribus enunciationibus, quarum una ex altera, veI aliis colligitur, locum habet illa, haec vero extra propositiones obtinet etiam in entibus incomplexis. Totum vero hoc discrimen, ex Logicis, ut largior, de sumi qm , quoad res ipsas, quae necessariM dicuntur, ex-

329쪽

CAp. H. DE NE EssAstro traneum eli, atque ideo, ut recte munet Donarus in Metaph. Usuali g. I. 4 a. 3. 64. qua rem ipsam necessitas consequentis eadem plane est atque necessitas absoluta, & necessitas conseisquentiae eadem ac hypothetica. Ceterum non de neceimate consequentis sed conia

sequentiae, seu hypothetica, intelligenda init Scripturae dicta: Matth. XVI II. 7. Aec e es ut

scandala veniant. Matth. XXVI. A ιοmodo ergo implebuntur Scripturae, quod sic oportet fieri. I. Cor . II. I 8. Oportet haereses esse. Nam prα- supposta de simul a Deo praevisa hominum lio. Tum vel istorum malitia, in se contingente, non possunt non, quatenus praescientia Dei in fallia Ditis est, venire haereses, scandala, ipsaque Christi traditio , absoluta vero necessitate non eve α

. niunt.

6. - . ill 'Determina- Unico modo determinabili est, bilitatis uni- seu, unicitatem Determinabilitatis

ti ai q*ise possidet, cui absolute repugnat, vel imp6ssibile est alias habere determinationes, quam quas habet.

EX. gr. Triangulo aequilatero absolute repugnat alias habere determinationes, quam quas habet,& quae trium aequalium laterum, figuram includentium, ratione exprimuntur, dc quae inde necessario deducuntur. Nam si alias habere posset determinationes, posset simul esse triangulum aequilaterum & simul non, quod omnino repu-- gnat. Atque hinc triangulo aequi latero recte tribuimus unicitavem determinabilitatis. v 6O .

330쪽

ET CONTINGENTE

Absolute necessarium es unico absolute minumis determinabile, ct quod Obet celsariiῶπιν citatem determinabilitatis, illud ἔστω bi es asisolute necessarium. Quando - - . iquidem enim absolute necessiarium est abso lute immutabile f. 3980, adeoque ei absolute

ropugnat fieri diveri um ab eo, quod est f.

S97. , mnsequenter, neque admittere potest alias, quam habet, determinationes s*. 39o.); non potest non absolute necessarium posside. re unicitatem determinabilitatis g. 6O3. . Vicissim quod unico modo est determinabile, ei absolute repugnat alias, quam habet, possidere determinationes is. 6O3. , consequenter ei absolute impossibile est fieri diversum ab eo quod est fg. 39o. , & ideo estahsiolute immutabile l. s9 o, proindeque ab salute necessiarium ij. 398. .

nicitate itaque determinabilitatis ad ab soliis tam necessitatem recte colligi judicat Illustr. IV. M in Comment. Luc. de Diff. nex. α sit. Neces . Sect. Ι. 3, 2. Et licet in Ontol. Lat.

f. 284. unicitatem determinabilitatis necessario in genere tribuere videatur, quatenus tamen g. . 3vs. hypothetice necessario mutabilitatem addicit, dc per consequens possibilitatem diversas possidemii determinationes, eatenus certum est hypothetice necessario non competere determi- nubilitatis unicitatem, nisi huic termino complexo alia, quam pos ei adsignavimus s. 6o3. ,

SEARCH

MENU NAVIGATION