Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

duo datur aliud tertium. Rutione autem possibilitatis internae, qvid cum ente in gCnere re Ciprocatur f. 228.3,cias omne est necessarium 3. 6z7. , nec ullum hoc respectu est contingens. Sed magno cavendum cit studio, ne cns necessarium cum necessario in genere Confundatur. Illud respicit existentiam unice, hoc suam Considerationem ab existentia abstrahit &removet. Unde recte dicimus, estentias rerum, etiam finitarum, esse absolute neccsarias g. 6O9. , male vero dc perverse illas esse entia necessaria;'nam sic etiam necessario exi sterent, quod absurdum. Non ergo mirum cos, qui clasmetaphysicum cum ente actuali confundunt, rein necessarii notione relationem semper habent ad existens. ferre non posse absolutam esse aliarum n cessitatem, quae tamen. modo propositum dii crimen inter ens neccssarium sc necessarium in genere ante oculos habeas, de digne respicias, nec ens actuale cum ente metaphysico idem statuas, nihil habet absurdi . .

g. 626. Sualitas exi--Εssensia entis necessirii es e

i sentiaeentis ius attributum. Exissentia autem

necessarii N enii, contingentis est ejus accidevs.c iivgenti Ratio enim sufficiens existentiaeentis necessarii continetur in ejus estentia I. 623. . Sed attributum est, cujus ratio susticiens continetur in esseritia entis s . 4C ). Existentia igitur entis necessarii est ejus attri- ψ

, Existentia entis contingentis non est ah

362쪽

solute necessaria s3 62 ), non igitur vel adessentialia vel ad attributa referri debet I. 62l.),' Quia tamen enti contingenti, ex hy- Pothesi, competit, pluraque entis interna praedicata non sunt, quam essentialia, attributa &accidentia έ. 372.); perspicuum manet existentiam entis contingentis esse ejus accidens.

Quam utile di simul necessarium est nosse, quantum licet, accuratum discrimen interens necessarium & contingens, ne vel atheorum vel entilium perverso instituto Deum Cum muno & rebus mundanis Confundamus; tantae quoque est necessitatis scire, ad quam classem internorum praedicatorum pertineat existentia entis cum necessarii, tum Contingentis, ne illam n utroque ente ejusdem censeamus ordinis. Quod ut clarius adhuc patescat, plura addere. decet, eandem expositura rem. ' D. g. 627.

cujuscunque eruis existentia es ejus attributum , illud est eus necessarium. B cujuscunque evtis .e sentia es ejus accidens, illud eseus contingens. Cujuscunque enim entis existentia est ejus attributum, illius existentia est absolute necessaria sq. 6l 3.); sed cujus existentia est absolute necessaria, illud est ens n e-eessarium U. 62M . Cujuscunque ergo entis existentia est ejus attributum, illud est ensnecessarium.

l contra: cvi uscunque entis existentia est ejus accidens, illius existentia non est ablol.

363쪽

te necessaria s3. 6 I9. ; Sed ens, cujus existenritia non est absolute necesiaria, est contingens, g. 624. . Ens ergo, cuius existentia est ejus accidens, contingens recte statuitur. . .

Ob hanc reciprocationem inter existentiam entis necessarii & ejus attributum , nec non inter existentiam entis contingentis 3c ejus accidens, lmodo demonstratam, verioris Logices praeceptis convenienter definire potuissemus Ens Necessarium per i liud, cujus exi sentia est ejus attributum, dc Contingensper illud, cujus exilientia est ejus' accidens; maluimus tamen receptas entis . necessarii & contingentis retinere notiones, ne no vis, et si in se veris, turbetur lector.

Exisentiae Ubertim hinc patescit, inter exi- ab ossentia stentiam & essentiam entis neces- discrimeη- serii non reale, sed forma laldari discrimen S. 433δ, & re ipsa inter se identifica-' ri g. 45 . : Inter existentiam vero ae essentcim

Q. . Multum inter se disputant scholastic e Philosophi .e PQ res, quomodo inter sς distinguantur essentia & cxistentia entis. Largiuntur cum SCareetio Disps Metaph. XXXI. ser p. 1 9. v. I. accuratiores, Existentibili Ibei, feci

Tntis Necessarti, esse de ejus essentisi titis vero Contingentis. non esse de ejus essentia , sed provenite ex ossicientia interius entis, scit. ne-ra o. c cessa-

364쪽

ET C NTINGENTE. 343 cessarii: Ultro itaque concedunt &simul recte contendunt, essentiam Entis Necessarii ab ejus bessentia non differre realiter. Circa distinetio- nem vero essentiae dc existentiae entis contin-- gentis in diversa rapiuntur. Quidam pugnant pro distinctione reali, quidam pro moesali, quidam pro rationis. Tota autem iis, quantum Ca-υ Pio, inde originem trahit, quod alii existimentesio iam ab existentia, etiam in ente contin-- gente, non esse separabilem, essentiam semperi , Cum adhinalitate Copulatam considerantes, urgentesque praeterea reale non dari discrimen nisi inter existens unum dc aliud. Hoc sensu, ad quaestionem propositam: an interessentiam actu-' alem θ' existentiam reale detur diserimen p respondent negando, & recte quidem ex suppositis; quum fingere reale discrimen inter essen- tiam amaalem & exi tentiam, quia essentia Dctualis nihil est aliud quam existentia, idem plane sit, ac fingere reale discrimen inter unum idemque a se ipso. Quod definitioni distinctiori nis realis, etiam a nobis traditae g. 43s. ,e diametro adversatur. Alii contra essentiam emis- in praecisione ab ejus existentia considerantes,& ipsam internam entis contingentis possibili- . . tatem, in qua essentiam ejus contineri recte dicunt, ab ejus existentia, re ipsa, .separabilem Contendentes, reale quoque discrimen non mo-ido inter existens & existens, sed etiam interica, quorum unum quocunque modo non est al-- terum citra intellectus nostri operationem g. 43n ,statuentes, Censent inter essentiam &ex- .astentiam entis Contingentis idem dari discri

365쪽

CAP. VI. DE NECESSARI inter potentionalitatem di actualitatem ejusdem entis, a se mutuo separabiles. ConfiSva-

rediit. C. P. I 6 . n. 2.2. Hoc etiam sensu nos

dicimus, secundum regulam prius propositam β. 44 ad, & ab antiquitate agnitam, dari reale 'discrimen inter essentiam & existentiam entis acontingentis. Hinc est quod graves Scholasticae Plii losophiae auctores, prout observat SuareZius i. c. p. I 63. statuant existentiam crea- ' 'turae esse ejus accidens. His re ipsa non adversatur Suare zius, etsi ponat creaturam, quando

est, necessario esse, adhu scit. composito g. 68. nam creaturae, sensu diviso, quem nos spectamus, nullam in existendo'assingit necessitatem. Sed ais: Si verum est, quod heic statuitur, dari scilicet reala discrimen inter essentiam , existentiam entis contingeniis; bequi inde ahsurdarim, quod antea profligavimus g. 2o8. existentiam nimirum essentiae

novam addere realitatem. Neutiquam. Nam Omnis realitas habet suam quidditatem, ut cum Scholasticis loquar, seu entitatem g. 27 I. 277. , di, per Consequens, escntiam: g. 329. . Jam Vero, quum unius ciatis non sit nisi una essenti 3. 333. 3, intelligitur existentiam enticonia. tingenti novam non addere realitatem. Neque contrarium sequitur ex adserta di itinctione reali inter essentiam & existentiam entis contingen-λ' - tis, quum illa distinctio locum habeat non modo inter ens & ens, quae distinctio realis. est e Gsentialis g. 437.), sed etiam inter ens & ejus-

i Disiti so

366쪽

ET CONTINGENTS 34s.. Distinctio itaque realis, heic loci a nobis de- sensa, non inscrt quod existimat opponens. f. 629.

Entis nere s necessarium O qua essen. sarat immu' sitam. O qua existentiam; est ab νοθι- tabiuras' ie immutabile. Ens necessarium est, cuius existentia est absolute necessaria s . 6Σ3.)'adeoque etiam absolute immutabilis ta 8. Est vero etiam essentia ejus absolute immutabilis g. 6 Io. . Ens ergo necessarium & qua existentiam, & qua essentiam, est absolute immutabile.

Esse cns necessarium qua omnia, quae possidet praedicata, absolute immutabile, suo demonstrabitur loco, ubi notionem infiniti evolvimus. Heie iussi clx nobis ostendisse existentiae disentiae immutabilitatem, quae ex notione entis necessarii sponte suit. .

Ens contingens, qua existen- Eηtis contin-tiam, es mutabile, st, quo Amque m is muta-mmobili ratione existit, contingens bilitas. es. Existentia entis contingentis est Hus accidens I. 626.) ideoque mutabilis s3. 6i88. Vicissim: Quicquid mutabili ratione existit, illud existit accidentaliter g. 6i8. sed quod accidentaliter existit, est ens contingens g. 62 T.). OUOdcunque ergo mutabili ratione existit, iiIud est ens contingens.

Recte hinc ex actuali mutatione rerum, quae, inmundo sunt, ad earum dc totius Mundi conclu-

367쪽

CAP.,VI. DE NECESSARIO dimus contingentiam. Docent variae & innumerae Physicorum observationes, tum homines ipsos, tum etiam omnia animalia, immo dc vegetabilia, ipsamque tellurem, & qua internam Sc

qua externam constitutionem, solem, lunam,& reliqua astra, constanti subjectae si inmutationis legi, ut adeo hinC non obscure pateat ho- Tum omnium contingens dc mutabilis existendi. ratio, iam in Theologia Naturali, ex contem platione hujus universi Dei ostensuri exiiten.

tiam, plenius D. 4U. eX ponemus.

f. 63 I. Ens Neces- Enta necessario repetuat ortus farium oriri ct interitus. Cui enim ortus &inta isterire teritus non repugnat, illud potest ης Τμ qua existentiam & incipere, cum antea non existeret, & desiliere, cum antea

existeret 3. 3o8 ); et itaque non repugnat, qua existentiam fieri diversum ab eo quod est 3. 39OJ, Per conse luens, mutabili ratione existere f. 592.). Sed Enti Necessario repugnat mutabilis existentia 3. 629.); Ergo etiam Eidem repugnat Ortus & interitus.

Hinc ut absurdam rejicimus non modo Deorum Dearumque generationem, a gentilibus emctam, sed di perversum atheorum principis Anaximandri figmentum, quo nativos esse Deos , longis intervallis orientes occidentesque, eosque innumerabiles esse mundos somniavit, prout de eo testatur Cicero L. I. de nat. Deor. Nihil enitri excogitari potest absurdius, quam Deum cum mundo, Ens neces arium cum contingente, com--, mi-

368쪽

. - ET CONTINGENTE. 47i miscere, Illique aeque ac huic ortum.& interi tum adsignare. Tollunt haec somnia tum ipsam Entis Necessarii, tum Contingentis naturam: illius, lut p.raesenti demonstraVimus thesi, hujus vero,quia sublato inter eqs N ecessarium Sc Contingens discrimine, utriusque sejuncta negatur

natura.

re potes Est enim 'ris ' continia eom- Rens, qUa eXistentiam, mutabilap 'ρrtus N f. 63 Od, potest itaque. fieri diver 'teritus. surii ab eo, quod est 3: 592. , seu, potest eX- 'istere & non existere. Potest itaque, ubi an-'tea non ' existit. q uu existentiam incipere, &cum antea exstitit. qua existentiam Gesinere. Potest ergo 'x oriri oc interire . 3M. .

' et metrae possibilit iis in Qualitatis, velami-alitatis in Uerae possibi lix tis: 'Ejusmodi lutem

. mutatio 'de alio praedi fari nequit ente, quam cu-Jus existentia est ejii Iccidens f. 6I8. , ideo-ique valet non nisi de eme. Contingente 6ALI. . De mundi, ut entis contingentis, ortu interi . - tu, tum eX Ueterum, tum Tecentiorum, hypotbe-sibus multa hic ad sera i possent, modo .id permitteret instituti, quo detinemur, ratio , non Theolagitis, sed Metaphysicis destinara curis. Monere tamen placet, vehementer eos Frrare, qui censent omnes eos ab atheismi labefesidii m-i munes, qui quovis modo in1ndi leo cedunt or- - tum ec interidum: Nam quamVih de jure, Ccr-r

369쪽

CA . VI. DE NECESIARI

tum sit, ortum & interitum de mundo statui non posse, nisi simul concedatur illum esse contingens, & proinde, ut mox demonstrabitur rationem suae existentiae non agnoscere nisi in Ente Necessario, h. e. Deo; juxta tamen de facto testatur Historia Anaximandrum, Democritum, Lucretium, aliosoue hujus generis, hunc, quem incolimus, mundum dc factum & certo tempore interiturum esse docuisse, sed, quod dolendum, atheismi tamen occupatos fuisse vitio.

g. 633. Contingentis Si existit ens contingens, ejus existenti e ra' existemiae ratio sufficiens contineritio ιυ ηις nequit nisi in Fute Necessario. Quia Neces iiq. existit ens contingens per by poth. , habet existentiae suae rationem sussicientem aut in se ipso, aut in alio existente I.

xl 6.j. si in se ipso, tum aut in essentia sua, aut in propria virtute, qua se ipsium produxisset , possideret existentiae suae rationem siti ficient . . Illud contra rei veritatem & adsumam livpothesin, adeoque absurde mutatens contingens in necessarium s3. 623.); hoc ab omni ratione est alienissimum, quum P

nat ens contingens agere, antequam existeret,

adeoque existere antequam existerςt d et O7. . Utrumque ergo in primum incurrit prinei-

Pium sy. 33 , utrumque contradictione laborat M., In se ipso itaque continere nequiteontingens rationem existentiae suae sufficientem

370쪽

ET CONTINGENTE. 49

tem, adeoque Vi di Unctivi, quem modo pro. posuimus, syllogismi, habet ens contingens rationem existentiae sitae sussicientem non nisi in alio existente. quod aut est ens contingens, aut necessarium β.625 Si contingens, tunc Obmox demonstrata, illius iterum exissentiae ratio daretur in alio existente, & sic porro in

infinitum, quousque permanem VS in serie emtium contingentium. Nunquam ergo heiupervenire liceret ad rationem ultimam, seu

sufficientem g. 83 daretur itaque progressus rationum in infinitum fg. IO , qui tamendari nequit i ros ). Ens igitur illud, in quo

continetur ratio sussiciens contingentis, nequit esse contingens, adeoque non potest non es

Dicunt hinc nonnulli cum Leibnitis

in Princip. Phil. f. a lusim. contingentium esto infinit'M, AsidaLesb- quousque in serie entium conti riseisia

gentium progredimur, nOS nun- i. quam reperire posse rationem ultimam, sed oportere ex hac rerum serie tandem egredi, dc principium omnium rerum Contingentium agnoscere altius, quod praeter substan- . tiam necellariam esse nequit aliud. Comparat itaque Leibnuius analysin contingentium Cum numeris irrationalibus: Nam quemadmodum illi, v. gr. radiX quadrata ex numero quinario,. quamdiu in Arithmetica permanemus, nunquam, accurate & determinate exprimi podunt, licet

SEARCH

MENU NAVIGATION