Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

CAP. I. DE AFFECTIONIAUs

uiaccidem diverya, per quae actualitas eorumenti insit' determinatur, existini. Accidentia enim per essentiam entis unice non determinantur. sed simul per alias res, ab essentia di-Versas 3. 364.). Quamobrem si actualitas a accidentium prius poneretur, quam actualitas essentiae entis, & reliquorum istorum ab essi sentia diversorum, ante poneretur determinatum, quam determinans . I93. . Sed determinatum poni nequit, nisi posito ejus d terminante f. I97.). Ergo nec actualitas aQ-cidentium poni potest prius, quam posita fuerit actualitas essentiae entis, ceterorumque abessentia diversorum, per quae actualitas dete

minatur accidentium. Certe si prius existerent accidentia, quam actit darentur, per quae eorum determinatur actualitas, non opus esset, ut per alia ista, ab essentia diversa, determinarentur, quod oc praesentiς propositionis hypothesin everteret,ic ecfinitioni accidentium e diametro adversaret. Quis V. gr. dixerit prius lapidem esse calidum, quam existat ille, deturque eum actu positum esse in loco calido. Pari modo, eruditio non prius attribuenda est homini, quam ille existat, solida informatione instructus, dc propria excitatus diligentia.

Idem ulte- Ubi itaque non datur rerum p&ri s eπο- rtum concursus, ibi nec dantur ac-m - - cidentia: Solius enim entis es len-

42쪽

ENTI' IN GENERE:tia non suffcit ad accidens determinandum β. 363 ), sed requiritur ejus actualitas 9.268. actualitas quoque aliarum rerum ab essentia diversarum f. 37o.), ut adeo perspicuum sit non dari accidens, ubi non adest rerum plurium concursus. ta lapis ex. gr. nunquam erit calidus, nisi cum illo concurrat calor alterius entis, ignis scilicet, vel secaris, vel solaris, vel attritu cum alio Co Pore excitati. g. 372.

sentialia, vel attributa vel accidentia, ni intemseu modos, es referendum. Quicquid ' 'enti inest, id aut per alia, quae simul πι - βinsunt, determinatur, aut per alia illa non determinatur . 63. . Quae per alia, quae simul insunt, non determinantur, aut aliis determinandis inserviunt, aut non g. cit.). Quae simul insunt, neque tamen a se invicem determinantur, sed aliis determinandis inserviunt, essentialia vocantur s. 32O. 3. Quod autem perestentialia determinatur a tributi venit nomine s9. 3 O. . Quod per essentialia non determinatur & tamen inest, accidens vocatur 364. . Nihil ergo competit enti, nisi quod vel inter esientialia, vel attributa, Vel accidentia, sit numerandum. Brevius. Omni enti essentialia conveniunt f. 329. . Quicquid autem praeterea enti com-

43쪽

petit, id vel per sola essentialia determinatur; vel per eadem sola non determinatur ig. 63. . Si prius habes attributa s9. 3 o. . si post rius, accidentia ί9. 364. . QNjcquid igitur enti inest, id vel inter essentialia, vel attributa, vel accidentia locum habet.

Habemus igitur omnia intrinseca entis praedic ta, in certas distributa classes, unde quid haurire liceat commodi omnes loquuntur scientiae, quae sine solicita hac praedicatorum entis divisione, quam plurima laborarent confusione. id, ut ceteras, prolixitatis Vitandae gratia, taceam, ex Logicis abunde patet, in qua plurimae eom. parent regulae, tam in prima atque secunda, quam tertia mentis operationibus, huic innixae distinctioni. Unde nec in definiendo, nec in judicando, nec in ratiocinando, hac vel ignorata, vel seposita distinctione, tutus di a confusione liber quis iverit. Ceterum observes praesenti propositione non statui, cui liber, enti conjunctim competere, quae enumeravimus, praedicata: moX enim evici accidentia non esse universalia entis ' Metaphysici praedicara 3 369.), ted actualibus tantum Competere I. 368. , neque tamen iis omnibus, sed finitis tantum ι es nil alia autem & attributa omni inesse enti s. Ras. 3 2. b. Non ergo con

junctive sed disjunctive interpretanda est nostra thesis, id unice intendens, quod nihil enti competat, nisi quod sit vel essentiale, vel attribu

tum, vel accidens.

Qui tam late sumunt essentialia, ut sub illis, prae

44쪽

ENTIS IN GENERE. 4i

ter essentiam, attributa quoque comprchen - . dant, pra sentem ita enunciare, solent regula suic quid enir convenit, id er cooenit i n

vel e sentialiter, vel accident aliter. Ab -

'utuntur huc regula Nestoriani st, I inquiunt, filio Dei revera competit Uso hominem id eo et i Ei vel essentialiter, vel accident alue .rsta non essentialiter, quae fuit bin e s EMIychis, Er-- Io accident aliter. Ergo Filius Dei bina nam ualua oram sua sabstantia non terminavit, seu uiam i persionaliter non univit. Unde ε σιν duarum in Christo Naturarum non aluer .definiendam puta: lavit Neltorius, quam per inseparabilem ἀλα- ρουσίαν Vel παρατασιν & inhabitationem in na- itura assumta. Sed praeterquam quod incarnatio Filii Dei sit magnum pietatis mysterium 1. Tim.' III. t 6. non interpretandum per nudam ad pso-priationem, sed per realem & Personalem um- nem , ad quam eXprimendam Pohannos Ca I. ait. Verbum curo factum est: Praeter hoc, inquam, observes Nestorium non intellexisse regulae. qua. abutitur, sensum. Agit quippe praesens regula de praedicatis enti intrinsecis, seu, quae ipsi enti, absque unione cum alio, insunt, non vero de' praedicatis, per unionem ei tribuendis: Hinc quia non dicere licet το esse hominis Filio Dei' seu Ipsh Deo inesse, sed Ei per unionem tantum

personalem computere ; recte rassa mo τι esse hominis Filio Dei neque essentialiter neque ac- cidentaliter competere, sed υποςατικῶς,'per unionem scilicet personalem; Nestorium ergo, suae haereseos praesidium in praesenti verissimo

canone haud invcni si . . . . . . . . . M '

45쪽

o CAP. I. DE AFFECTIONIBUS

- , , 373. Modus di- ίuae enti inconstanter iiij tat ses, sino Mi quae modo insint. modo non ivsint nacc uentis accidentibus sinit referenda. OUic

h, Quid enim enti inest. id vel inter el- attributis. sentialia Vel attributa vel accidentia

' est reserendum sq. 37a.), sed tam es

sentialia, quam attributa conflanter enti inlunt . 329. 3 Α.), Accidentia autem inconstanter , . q66. . Haec ergo sola ex iis omnibus, quae enti insiunt, inconstanter eidem competunt.

Nihil in vita vulgari hoc modo distinguendi ac cidentia ab essentialibus attributisque magis est usitatum et commune. Hinc passim in vernacula nostra lingua accidens aliquod ab essentiali- 'bus attributisque discreturi dicere solemus: Thelia D inteι η hot vis, ut an D ggngamis ocis ommande; thetia se et til lisit ting. Philosophi Vero est, quod in vita communi confuse & indeterminate proponitur, distinctis determina itisque enodare terminis, d quod sine demonstratione admittitur, demonstratione corroborare. Modum ergo huncce disterminandi accidentia ab essentialibus, in vita communi distincte non cognitum, dictincte proposuimus, propositumque demonstravimus.

g. 37 . Idem ulte- suae enti consanter insunt NIVissex D inter esentialia. vel attributu cumr, locum habent. Quod enti inest velesientialibus, vel attributis, vel acciden-

. . tibus

46쪽

. ENTIS IN GENERE.

tibus est adnumerandum g. 372. Sed

quod constanter inest accidens esse nequit . 373.), illud ergo vel ad essentialia vel aci attributa pertinet, quibuS Utrisque constanter inesse convenit 9. 29. 34 -)In adplicatione hujus theseos observes de eo heicagi, quod absoluto sensu enti, 'sive in statu actualitatis, sive possib i litatis spectetur, constan-Ier Competit, non autem de eo, quod in statu actualitatis solum , dc diversis ejus et rcum si antiis, a nobis deprehenditur Constans: Hoc enim non semper essentiale, Vel attributum rei, sed' accidens non nunquam esse posse, vel ipsa d cet entis finiti actualitas, quae tamen enti finito, quamdiu ejus a Deo sustentatur actualitas, sive in hac sive in alia circumstantia Colloce tur, constanter inest, etsi non ni si accidens e

jus sit, prout suo demonstrabitur loco.

- . 375. Aliud accidens enti inesse vequit, Quod aec qMam quod essentialibus sius entis δεηι enti Ἀ- Non repugnat. Accidens, quod ena esse q*eat 'ti inest, vel inesse potest, aut ejus essentialibus reptignat, aut non repugnat f. 63.). Si repugnaret vel contradiceret, & nihilo secius vel ine et, vel inesse posset, ue eodem ente idem simul affirmaretur & negaretur g. 43. quod principio contradithionis e diametro assi

Aliud itaque accidens enti inesse nequit, quam quod essentialibus ejus non repugna Sie

47쪽

- ῆ f. 376. . :Ratio cur cur accidentia enti inesse postlat

accidentia ' ratio iv esentialtibus ures contInetur. inesse pρ ' Nullum accidens essentialibus en -

in tis, cui inesse potest, repugnat fg. Etsi per illa, qua inexisti iam suam, non

determinetur g. 364.). Per essentia ita igiturentis intelligitur cur accidentia eidem non repugnent, & ideo, cur inesse possint s . Ia ). In Esse filialibus itaque continetur ratio cur

vecidentia inesse possint f. 8a. .

Perspicue itaque intelligimus quodlibet accidens - aliquam in cnte, cui inest, praesupponere ap- - titi dinem, seu, possibilitatem, vus, ut alii l . qui amant, dispositionem illud admittendi, qua secus babita dc negata, quodlibet ens aptum 'soret ad quodvis assii mendum accidens, eadem que causa rei cuilibet eundem inducere valeret modum. Quo pacto brutum v. gr. qu cunqua' . oeque posset eruditionem sibi comparare ac ho- . mo: ignis lignum perinde liquaret ac metallum; . Lnones aeque volarent ac aVes, pisces in aere aeque; natarent ac in aqua. Et ejusmodi alia.. Quae tamen omnia, quum unusquisque sua qua' si ponte absurda fateatur, simul asnoscat ne-eesse est omne accidens postulare in subjecto, Cui

48쪽

.. ENTIS IN GENERE . 4s

cui insit, aliquam inexistendi aptitudinem seu,

Q dispositionem. .. . . m.

tium possibilitates rationein inveniunt in essenitia entis 376.), es: vero ratio vel suffigien vel insuffciens s3. 83.). Essentialia. jgitur Nia, tis exhibent rationem possibilitatis yocii natium vel sufficientem, vel sufficientem, tunc praeter essentialia re o ji desideratur amplius ad intelligendum cur hae& non aliae ei competant accidentium possibilitates I. cit:), quae hoc igitur casti per essentialia entis unice determinantur g. I9 . . si vero essentialia non nisi insufficientem rationem prestant possibilitatibus accidentium. praeter essentialia aliquid requiritur amplith, cur hae enti insint possibilitates et non aliae

s 83.). Quia tamen nihil est sine ratione sitoficiente 3. 880, preteter essentialia aliud datur,

quod cum illis conjunctum constituet rati-nem sufficientem possibilitatum accidentium. Illud vero praeter-hu extraestentiale aut esto enti internum aut externum fg. 63.); Si internum. attributum erit Vel accidens 372. , -- tributorum autem ratio sufficiens in solis esssentia-

49쪽

46 CAp. r. DE APPECTIONIBUS

sentialibus continetur g. 34O.). Ratio, itaque in attributis sita, nequit esse, quae quaeritur Praeter-esientialis. Remotis idcirco attributis in internis non remanent nili accidentia, qua ' si non sufficiunt, vel si non ingrediuntur rationem possibilitatis modi; illud prieter essentiale, quod amplius requiritur, non erit internum, sed externum: in ente alio, Vel pluribus aliis situm. Hlaia, quia ratio sufficiens determinantibus con ituitur 6 . I98.), recte concludimus accidentium possibilitates aut unico per essentialia entis determinari, aut simul per accidentia quaedam praecedanea, resqUe alias

Αccidentium possibilitates hoc admittere discriminis multiplex instiper confirmat eXperientia. Etenim alias huic vel isti enti tribuimus, quia his vel illis gaudet essentialibus, alias ideo inesse observamus, quia his vel istis affectum est accidentibus priEccdaneis; alias tandem, qllia in his vel istis circumstantiis externis est Collocatum. Ignoramus quidem etiamnum omnia corporis essentialia, scimus tamen vim gravitatis ei per modum ementialium vel attributi non inesse, sed accidentalem possidere naturam. om petit haec vis omni corpori, adeoque etjam

plumbo, cujus essentiae, quia subjecto quod plumbum dicitur, actu inest, non repugnat, per illam ergo agnoscitur inexilhendi possibilitas. Quod vero actu ipso aquis submergatur plumbum, aliud est accidens, cujus possiibilitatem non sola determinant essentialia plumbi,' sed

50쪽

ENTIS IN GENERE.

gravitatis situm: nam si plumbum non majorem prae aquis haberet gravitatem specificam , nunquam in aquis descendere posset. Calor lapidis est accidens, cujus possibilitatem non sola determinant essentialia lapidis, sed simul causa aliqua externa, ignis scilicet focalis vel solaris, qui contingenter cum lapide conjungitur. Ha-δiiκs solida ratiocinandi, quia actum involvit homini non essentialem, hominis est accidens, Cuius possibilitas per facultatem ratiocinandi, cia sentiae animae insitam, intelligitur ' Eruditio m. tem est: accidens cujus posibilitas simul in illo

accidente priore fundatur, praeterea in oc casione eruditionem comparandi, quae occasio licet inter res externas numeretur, abesse tamen nequit ad determinandam possibilitatem eruditionis: iuctus porro alios erudite in Ormandi accidens est, cujus possibilitas & per essentiam animae, dc per cluo illa accidentia priora, nee

non novam actum informationis exercendi ος , casionem, determinatur. Quomodo morbus a-

Iiq uis, qui accidens 'hominis est, qua suam possibilitatem ex constitutione corporis humani, & simul una, vel pluribus causis exteris nis determinetur λ quo modo etiam Unus mor-hus alterum generet 8 Medicorum est plenius proponere. Nobis sufficit, haec omnia & sex-Cenza alia probare, quam proposuimus, thesin de diverso accidentium diversorum possibilitatis iundamento.

- 378, Accidentium ergo possibilitates, Dis;

duas

SEARCH

MENU NAVIGATION