Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

s8 CAp. I. DE AFFECTIONIBUS ENTIS IN GENERE.jus attributum proprium 3. 33s I illaque idcirco accidentis possibilitas, quae per modum attributi proprii enti inest 3.379.), his, inquam Positis conditionibus, una cum possibilitate inexistendi, per modum proprietatis determinata, ponitur accidens 3. 36 . , & quidem pro rium s . 384.), simulque perpetuum 9. 383.).osito igitur ente, quod accidens admittit, Ponitur ejus accidens, quod simul proprium &perpetuum est. Vicissim posito hoc accidente, ponitur entis attributum proprium. g. 384- ipsaque proinde ejus essentia. 3. 331. & ens ipsiim . 332.):Immo, quia simul perpetuum est hoc accidens sper hypoth. , illo posito, PO-nuntur conditiones, quae enti tamGiu in sint, quamdiu existit g. 383 ), hoc est, ponitur ipsa entis existentia. Accidens igitur, quod simul proprium & perpetuum est, cum tuo subiecto reciprocatur. I. 3Fq.).

Hoc modo, recte dico: omne corpres es grave, &vicissim, omne grave est corpus i confer not. ad 3.386. . Non itaque universaliter verus est veterum canon: arcidens cum liuo objecto non recipro catur; quamvis omnino valeat de attributo proprio temporario, immo de communibus omnimbus, quod vel ipsae horum accidentium notiones, perspicue, ut opinor, pro pomae & eno datae, Cui vis vel parum attendenti statim ma- l

62쪽

CAp. Π. DE EODEM ET DIVERSO. o

Ouae praedicatis conveniunt, Identitatis

u seu, quod eodem redit. desinitio. - res duae pluresVe, quae sal vis pciaedicatis , Utrobique deprehensis, sibi mutuo sub. stitui possunt. Eadem dicuntur. Identitatem iraque collocamus in convenientia praedicatorum duarum pluriumve remm mutua. '

-Genuinam esse hanc identitatis notionem Confirmat loquendi usus. Etenim si Sempronius v. gr. dicit esse sibi librum eo anno, ab eo auctore. de hac materia editum; Titius collatis his ncitis cum aliquo suorum librorum characteribus,mutu que singulorum substitutione deprehen- se, rei pondet, se eundem habere librum. Pari ratione Gravus, videns aliquem Upsaliae virum, de quo dum haesitat an idem fuerit, quem ante annum Stoch holmiae oculis suis obseruauit, col. latis characteribus, quos viro Stoch holmiae viso competere observavit, cum iis, quos huic viro Upsaliae jam commoranti, convenire animis advertit, & eorum deprehensa convenientia, sine ulla haesitatione pronuntiat esse eundem virum. Similiter, si duo pondera A & C in aequilibrio constituta non in vecte, sed in hilance dc loco ponderis A substitui posse pondus F, salvo . permanente aequilibrio, pondera Λ dc F

63쪽

CAP. Π. DE EODEM eadem dicimus, ta in aliis omnibus, quae alle- .gari possunt, comparatum est eXemplis. Abstrahamus notionem generalem, quae in particularibus ilitet casibus ; pro duobus libris, in primo Casu; pro uno viro in diversis locis ci statibus, in secundo, pro duobus ponderibus, in tertio, Ponamus in genere duo entia ; pro pra dicatis particularibus, in exemplis primo & secundo

'Cnumeratis, statuamus prce dicatum quodcunque, & pro aequilibrio, in casu tertio, ibidem Praedicatum quodvis , depreliandemus eademesso, quae stibi mutuo post uni substitui salvo quo Cunque praedicato. Nemo heic aliquam, ut scio faciet dissicultatem, nisi qui ignori t quomodo. universalia in singularibus lateant, indeque sine'

vitio abstrahantur, cui tamen omnem, qui animum ejus movet scrupulum, verior tollet Logica . cNeque abhorret hic ident iratis significatus amente veterum Philosophorum, licet obscurius loqui videantur. Ipse Aristoteles L. V. Metaph, Cap. IX. & XU. vocat illa eadem ταυτα,

quorum materia est una, seu, quorum ουσία essentia cst una, vel quae conveniunt in tertio e sentiali, ut mentem ejus explicat cum Schei-hlero in Metaph. L. I. Cap. VIII. n. s. Musaeus Cap. XXIII. Metaph. pag. 647. in notis. Non tamen hanc strictam identitatis notionem ubi- que retinet Aristoteles, sed L. X. Metaph C. . IlI. sumit illam pro convenientia in tertio. sive id sit essentiale live minus, eoque sensu Micit similia esse ταυτα eadem, aequalia quoque sub no- 1 tione identitatis comprchendens. Hinc . Micrae lius

64쪽

M ET DIVERSO O 6 Ilias lin Lex. Phil. pag. Io. Idem vocat quod est unum in aliqua comparatione. Et identitatem esse convenientiam in aliquo, quando nempe res vel ad se ipsam refertur, vel nad aliam. Contendunt vero alii hanC identitatis notionem, . qua aliquid, vel ad aliud. vel ad se ipsum reia fertur, relativam essu, & ideo inter consentanea cum Rameis numerari debere, eaque Tatione Logicam, esse: Idem vero Metaphysice Sc fundamentaliter sumtum nihil importare ali*d, quam negationem divertitatis, seu, divisionis. Quo sensu idem es et, quod non est divitum a ut diversum ab altero, aut quali Altero. Et hoc , sensu idem distinguant in idem per se, dc pera cidens. Eadem per se cum Arist0tele dicunt, quo rum essentia est una, ut Petrus dc Paulus, quatenus uterque est homo. volunt itaquc illa per se esse eadem, quae clientialibus conveniunt praedicatis. Eadem per accidens vocant, quandIvel accidens cum accidente in eodem subje- cto conjunguntur, vel subjectum cum acci deme. Sed qui haecudcbito mentis cxa aminat acumine neque Unum cum eodem, quod hi facere solent Philosophi, confundit, non potest non mecum fateri, hanc identitatem , qthun

negativam volunt & Metaphysicam, squidem ab unitate differt, nihil involvere aliud, qua

praedicatorum Convenientiam.

Ex opposito Diversa sint, quae Diversi

salvis praedicatis sibi invicem substi- ω is nos o. tui nequeunt, seu, quae praedicatis non con

65쪽

veniunt. Consistit itaque Diversitas in disconvenientia duarum pluriumve rerum mutua.

Omnium consensu, etjam Aristotelis L. V. Metaph. Cap. IX. Diversum opponitur eidem. Quami ob causam, quia oppositorum opposita ratio, ut mox docebimus, liquet diversitatis notionem a nobis recte esse adornatam, et exempla, mΟX memorata ad β. 389. Si opposita. Proponuntur ratione, simul facere ad diversitatis notionem illustrandam. νυ . o. - 39I. Irin iras Definivimus Mentitatem pero modo convenientiam praedicatorum, dua- ου ' rum pluriumve rerum mutuam g. 389.). Haec vero eonvenientia aut omnia afficit praedicata, aut quaedam tan

tum fg. m.), si prius, aboluta vel omnimoda oritur identitus, in omnium singulorumque praedicatorum, quae duabus, vel pluribus

conveniunt rebus, mutUa consistens conve

nientia. Si posterius, Partialis & Respect a exsurgit identitas, quae quorundam praedica

torum absolvitur eonvenientia, ceteris manentibus diversis. . . .

. . . . ι

An dentur, vel non dentur absolute eadem nondum expendendi est locus, nihil eorum hac definimus paragrapho, quae terminornm fallem tradit signiscationes. Respectivae idcntitatis va Tia occurrunt eXempla, locum illa habet intesplura individua ejusdem speciei, x plures spo-

66쪽

ET DIVERSO.63cies ejusdem generis. Sic Petrus, Paulus, Johannes, disserunt quidem qua multa pra dicata, quibus cujuslibet individuans constituitur

natura; in eo tamen conveniunt, quod animam v babent rationalem & corpus organicum, seu, Conveniunt in notione hominis. Sic homo dc brutum in multis secernuntur, sub eadem tamen animalis notione recte collocantur.

9- 39Σ. Non ergo repugnat dari duas In Meuin Pluresve res, uno respectu, seu, qua ut quaedam praedicata eadem, alio au versitas. teri introspectas latere, seu qua alia praedicata, diversas esse.

Corollarii . hujus veritatem it Iustrant exempla. mox allata g. 9o. , aliaque innumera, quorum uberrimam: segetem, quemvis in pronatu habi- . , turum Certi sonfidimu . . i , . q. 393.

occasionem hinc habemus distin- Omni-gvendi diversa, in abolute, seu omnimo. - Nre-

talia. Illa in nullo inter se convenire

ponuntur praedicato. Haec in iὸlus .mitit. eonveniunt, in aliis disconveniunt. Absolute diversa vocat Aristoteles L. V. Metaph. Cap. IX. sine addito, diversa Respective autem talia, di Terentia, seu, λιψονα adpζllas. Quam denominationem interpraetes multique alii retinent, putantes hoc modo hominem v. gr. & bestiam differentia esse, quia sece

67쪽

AP. II. DE EODEM nuntur per suas differentias , rationalitatem &iriationalitate me Deum autem ab aliis non diseserre, sed diversum esse, quod etiam indifferentiis ipsis, veluti rationalitate & irrationalitate, ceteris, sunt. A st haec veterum assertio Phil sophorum quousque Valeat vel non, sequenti Theoremate statim explanabo.

,lum δbsoluta Duo plurave enita absolute diver- diverso clari nequeunt. Quoniam enim

' η' per hypotnesin, sunt duo entia, in

conceptu entis generali convenire debent, absolute autem diversa in nullo conveniunt praedicato, seu, nullum habent conceptum communem s9. 39 3.). Duo ergo plurave entia nequeunt esse absolute diversa.

Haec ratione licet certum sit Deum a creaturis esse diversum, inter Deum tam eri & creaturas non dari absolutam 'diversitatem ostendit conceptus entis, qui in . analogia intrinsecat. denoia minationis acceptus, Deo & creaturis compeiatit f. rc . , & ideo insere eandem communem notionem, conjunctam licet cum inaequali mo-.do eam habendi g. 1 f. . Longc vero aliud est loqui de ei te dc non-ente, positivb er' eius privativo, rationalitate V. gr. & irritti Minite, in ter se relat ad Inter haec enim dari absolutam diversitatem nemo facile negaverit s. as quartanicia ad duo entia, Inter se comparRta, vel etiam ad duas pluresue entium realitate inter socollatas, quae si uon alio, generalissimὰ saltem

68쪽

63 Duo plurave euita absolute eadem Absoluto dari nequeunt. Fingamus duo entia earim non A & B absolute eadem esse, tunc aut ψη -r.erunt diversa, aut unum idemque; si hoc, non

sunt duo, sed unum, quod hypothesin statim evertit: si illud, aut diversitas est aliquid aut nihil sy. 77. , nihil vero poni nequit nisi iterum tollatur hypothesis, est igitur aliquid,& proinde conceptibilis f. 73). postulatque idcirco aliqua praedicata in τοῖς A 8t B diversa f. 7 .), seu distonvenientia, quae statim tollunt absolutam duorum entium identitatem 3. 39I. . Liquet ergo, quod erat proposi

tum.

Aliter. Omne ens, quod salvis omnibus praedicatis alteri cuidam potest substitui, seu, quod ab altero, ne ex tantillo quiddem differt, est idem cum altero s9. 389. ; ideoque alterum non est alterum nisi hactenus nomine. Atqui duo absolute eadem si supponimus, alterum alteri potest salvis omnibus substitui, Ree alterum ab altero vel tantillum disteri g. 39I. . Nam si qua parte differret, ea parte enset diversum 3. 39o. , quod est contra al- sumtam hypothesin. Duo ergo obsolute eadem, reapse non sint duo, sed unum idemque. Propositionem hanc, quam evicimus, & sine ex

69쪽

CAP. II. DE EODEM ut Candius, Schubertus, Win terus, Paumei erus,

cum Principio Leibnitii identitatis indis corni. bilium conuinduint, quum tamen inter hoc icillam insigne detur discrimen, suo loco d ill in.ctius evolvendum. In antecessum vero observes prie sentem propositionem, qua negaVimus duo clatia dari absolute eadem, respectum habere ad omnia praedicata, sive sint entibus ina 'terna, si Ue cliterna, sive qualitatum, sive alio quocunque nomine Veniant; Principium autem indiscerni bilium Lethnitii ne et duo entia exi stere polle eX asse similia, i. c. qua qualitates soluin inter se convcnientia. Nostram propositionem universaliter Veram agnoscimUS, prin- Cipium autem in discerni bilium Leibnitii lubri- co superstrud tum esse fundamento, suo demonstrabitur lOCO.Ccterum quam utile sit nostrum assertum ad uis

nitatem Dei o tandeqdam, & per se patet, Hei' altera Met physices parte declarabitur u bei ius: Nam si certum est, est veru certisimqna, non existere posse duo entia absolute eadem, neque dabuntur duo vel plures dii, absolute ii- dem; diversi autem, h. e. diversarum persectionum dari nequeunt. Non itaque existit nisi u-

' 3. 396. 'Entibus ratione identitatis non

repugnat exsentia, iust fuerint il

la omnimode eadem. Nam ratione identitatis sunt entia vel absolute vel respective eadem 39i. . Si itaque entibus. ratione identitatis in genere, repugnaret eXi

70쪽

ET DIVERSOstentia: nec respective nec abfblute eadem exi-Lntia autem neque absolute, neque respective eadem sunt absolute diversa . 393 ; Non ergo nisi haec entia existere possent. Qu*d quum absurdum sit sy. ῖ94.), M sit nul constet duo entia absolute eadem existere non posse g. 395. I sequitur statibus, ra

tione militiae eorum identitatiS non repugna ore existentiam, nisi fuerint omnimode eadem.

Quamvis a non-esse ad n Gosse universalis haud ' valeat conclutio, quaecutique tamen nobis se OD, . ierunt exilientia, aliqua vel interna Vel exter-3l na diversitate deprehenduntur inter itincta, ut ades rerum existenrium universitas tuo modo praesentem illustrent positionem. r i QT , s . . . D'

mnimode vel res pective diversa 3. seura . 393 J. Quam si ratione divers3tatis in genere enthus repugnaret cxistentia, neque duo vel respective vel abselute diversa exi sicle possent: Entia autem neque absolute ne eae respe live diversa seuόin nullo plane discon ve olentia praedicato, sitne absblute, seu, omnimode elidems . 39i. Non ergo nisi haec entia existere possenta Huius autem imposthi l itatem modo e

vicimus 3. 39 , , & simul ostendimus entia

SEARCH

MENU NAVIGATION