Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

ficitur, quod sit doctus, & homo doctus definitur per illum; qui literas callet; tunc, quia literarum scientia dc finitione hujus subjecti, ita

determinati, comprehenditur, idcirco idea hominis dochi, literas callentis, sistit nobis entis

per se notionem. Multae quidem aliae occurruntentis perseb&,ciatis per accidens definitiones, allatis vero & a nobis assumtis meliores reperire potui nullas. Ratione unitatis, seu, quatenus

unum est ens illud dividit Aristoteles L. U.

Met. Cap. VII. in ena per se & ens per accidens, neutrum Verodifinivit, exposuisse contentus, quot modis utrumque dicatur. Ens per se dispescit secundum decem sua praedicamenta, vel, ut ipse dicit, ens per se esse ea omnia, qua praedicationis figuras tignificant. Ens per acci , dens duobus modis dici itatuit, primum, cum subjectum & accidens conjunguntur, ut homo diuinus, Deinde, cum duo accidentia copulantur, quae eidem subjecto insunt, ut aei discator rusticus, si idem homo simul indificator & rusticus est. Ipse ergo Aristoteles nullas tradidit

. definitiones entis per se &'entis per accidens, i sed modos totum recensuit, quibus utrumque i-- ta dici existimavit. Hinc non levis inter asseclas ejus agitata 'est Controversia, quid proprie

ad ens per se, quid ad ens per accidens sit referendum. Putarunt quidem nonnulli ens perfead ductum Aristotelis defini eo dum esse per id, quod' in aliquo decem praedicamentorum collocatur, eoque ipso facile tolli omnem de En. te per se disceptationem. Sed frustra, quum si Cexplicaretur ignotum per aeque ignotum. Disputant enim inter se non solum de numero, sed

412쪽

P ZT MULTITUDINE. 3 39r& natura praedicamentorum ut admodum obscurum sit, quid ,hoc sensu foret ens per se. Hanc ob lauritatem tollere Conatur Suareetius disp. , Mel. IV. S.. III. g. 6. dicens Ens per se esse, quod praecise ea importat, quae ad essentia n, integritatem, sive complementum talisentis in suo genere per se dc intriasece requiruntur .iΕns per accideris autem, quod importat aliquid, quod nec adi essentiam, nec ad integritatem, netc ad complementum talis entis in suo genere per se dc torrir ce requiritur. Hae des nitiones Suare Zianae plerisque placent ic a Pe . tro Musaeo in instit. Metaph. Cap. XXIX. q. 7. & 8. qua singula e*pli cantur momenta. Ceriatum quidem cst Suarcetianas definitiones, accuratius pensitatas, nomiS Convenire, quum praecise, per se, dc intrinsece ad cns positum requiri vel non requiri, nihil sit aliud, quam tantum

considerari secundum ea priadi Cata, quae eX dein

sinitione positi subjecti vel necessario vel accidentaliter ei competunt, Certum, inquam, P sitae tamen ut Maregio ponuntur, di ad alia raclariorem non reductae notionem, adhuc aliquid obscuri habent. Hinc ergo Musaeus C. L. f. s. dc Io. clarius suam eXpressurus mentem dicit ens per se esse, quod nullis aut Certe iis partibus Constat, quae a natura primo dc per se ad id ordinatae sunt, ut at tale ens Constituendum uniantur. Ens per acci dens vero, qWod constat partibus discretis, put unitis quidem, sed non a natura, aut saltem non per se, vel si per se, non primo ad huj modi unionem ordinatis..Mea autem judicio nou sustulit Musaeus dissicultates in definitiopibus SyareZianis occvren i es, sed

413쪽

39a CAP. VII. DE UNITATE' nu Xit potius votibus, vel idem cum definito signantibus, vel aeque obscuris. Melius rem suisam egisse videtur Donaias in Metaph. Usua l.

Cap l I. g. L seqq. Qui ens per se esse dicit

quod est unius essentior, sive essentia illa sit simpleas, sive composita, sive completa, sive incom-- pleta, dummodo absit ab ea accidentalis comis positio. Ens vero per accidens esse vocat, quod ex pluribus rebus accidem aliter est conflatum. , Non est ut multis ostendamus amicissimum harum definitionum cum nostris consensum, Claret enim Donatum aliud, quam quod nostris expositum est, dicere non voluisse. ε

mper se Histe jam praemissis breviter dico unum per se vocari, quod ha-

mbet insepara hilitatem eorum . qui-DVS ens per se constituitur; unum autem per accidem adpellari, quod habet inseparabilitatem eorum, quibus ens per accidens constituitur. Quae . suere in veteri Philosophia sententiarum civortia & obscuritatum semina in explicando ente per se & per 'accidens, perbrevi enarratio- ne moX exhibita, eadem etiam occurrunt in de-nniendo uno per se dc per accidens. Non ergo Iu'ssamus opus, illis enumeratis, haec repetere, ad totum observantes unum de quo in prie lenti agimus Capite, proprie loquendo, esse unum, quod veteribus dicitur, per se, & non nati improprie unum per accidens sub se com-

Prehendere, cujus ex Aristotelis L. V. Me t. ca

414쪽

ET MULTITUBME. . . 39 VI. duos memoriant modos, α. ruando subje num S aeoidens dicuntur unum, VP homo musicus. β . Quando duo accidentia unum dicuntur, quae eidem subjecto accidunt, ut musicum lcjultum esse, si simul Corisco acci dant: improprie, inquam, quia enim unum Cum ente Me taphysico reciprocatur, ut adeo unitas in abstracto e HS conitituat attributum proprium fg. 6s4. , cum accidentibus, eX quorum cum subjecto posito connexione pendent ens per accidens, & unum per accidens, neutiquam com miscendum. Quia etiam unitas quam loquor, Nieta physica ex essentialium entis pendet abso .

. tuta necessitate di immutabilitate 3.cit. I, accidentali conjunctioni prorsus deneganda .' 6I6. 6i7. Ii jure me dixisse intelligonnum per accidens tanquam. speciem'sub uno Metaphysico non nisi valde improprie considerari posse.

Quamvis ergo putaverim non adeo magnae utilitatis esse hanc distinctionem in unum per se &unum per accidens; quia tamen ex Calvinianis

Goclenius P. I. Probi. Log. Probi. o. Asterius P. V. Theol. Polem. p. 346. dc alii excitarunt quaestionem: An Chrisas Θεώνρωπος si unum Ferse, an vero per accidem p non Potuimus non dictam adferre distinctionem, ex qua , licet proposita quaestio longe altioris quam Philo- . sophici sit indaginis, splendidi simo tamen revelationis lumine collustrati haud difficulter respondemus Christum Θεάψι, πόν esse unum per se, non autem unum per accidens: Quia enim hoc subjectum: Christus o-Θρ- ος, definitur per illud, in quo caro λογa personaliter unita

415쪽

CAP. VII. DE UNITATE est, liquet utramque naturam vi definitionis, adeoque per se do hoc subjecto praedicari, &per consequens ipsum subjectum esse ens per se, non auIein per accidens f. 637.). Sed ob vertunt citati auctores: aeuicquid alteri adiungi-- rar , accidit, illud cum eo. conjunctum facit anum per accidens: At humana Chroti Iura τω λέγω est aluncta. Ergo. Sed limitanda est major: . Quicquid alteri extra definitionem ejus adiungitur dc accidit, illud cum. eo conjunctim facitcns per accidens F. 6M 7. Hinc ergo de huma- ta Christi natura, Quia definitione

Continetur, neganda est minor cum conclusione. Instant. Huicquid perfectioni Divinae refroga- . rur. id non doceri fas est. Atque Deum facere cum

re creata ens inum per se, haud consentit divinis perfectionibus Ergo. Ri facere Carnem Cum λογωens unum per se essentialiter derogat per sciactionibus Divinis, concedo, ubi vero, prout nos defendimus, caro cum λογω constituitur unum

., per se persenaliter, nihil persectionibus Divinis defendituri inimici. Non ergo obstat quominus dicamus Claristum esse unum per se personaliter.

ivum Unicum dicitur ens, qnod alia eX- Τ*ψ ' eludit entia ejusdem cum illo essentiae,sEu. ubi ens liquod ita est comparatum, Ut

absolute impossibile sit aliud dari ens ejusdem cum illo essentite, tunc vocamus ens ilIud u

nis lim. Latiori sensu alii dicunt unicum esse quod ex- cludit

416쪽

ET MULTITUDINE.

cludit consortium aliorum similitam, vel coexistentium, vel se invicem succedentium.. Hoc' significatu praeter Deum vocant Solem, Regem , Papam, unuin esse ρ, Quum tamen nec Sol nec Rex, nec Papa aliorum similium vel coexistentium, vel se invicem excipientium penitus eXcludant Consortium, potius in strictiori, quem expressimus, quem hoc latiori sensu uni cum sumimus, suo ostensuri loco Ens Infinitum esse solum, quod unicum ratione entitatis suae,l: statuere debemus.

i g. 66αί d unicum est em'illud non ad- Natina mittit alia ejusdem secum generis O .umG. speciei. Et quod non admittit alia effusdem secum generis ct sipeciei, illud est ens unicum. Quod enim ens admittit alia ejusdem secum speciei, illud est ejusdem cum aliis essentire . 3 7.). Sed quod uni in est ens illud non admittit alia ejusdem essentiar 3. 659. ; EXQludit ergo consertium allorum entium GuSdem. Κcum speciei. Consequenter, quia genUS absolvitur convenientia determinationum essen

tialium, quae pluribus speciebus g. y63. . &ideo pluribus individuis ejusdem speciei int

nicum alia ejusdem feoum generis. U. Vicissim, si quod non admittit alia ejusdem te cum generis & speciei non esset ens unicum, non ergo eXeluderet jllud alia ejusdem secum

mitte.

417쪽

CAP. VII. DE LNITATE .

mitteret, cum quibus sub communi specie comprehenderetur S. 547. . Consequenter, quia notio speciei completa, constat Notione eneris & differentia specifica. f. s 6.); nemque respueri thalia ejusdem secum generis. Sed repugnat hue hypnthesi. Quodcunque ergo ens admittere nequit alia ejUSdem secum. speciei & generis, id ens unicum est Q. E. A. Idem etiam directe ostenditur: Quod non admittit alia ejusdem secum speciei, illud respuit alia . eiusdem secum essentiae 547. , sed quod excludit alia eiusdem secum essen. tiae est ens unicum g. 659. . Ergo. Idem ostenditur de genere.

Non negamus ens unicum in pluribus subsistere Personis, quoq fide scripturae sacrae certissimi credimus, ted contendimus modo ens, quod ratione suae essentiae unicum est, & Dei nomine. Veneramur, non habere Personas, quae per modum init viduorum essentiae Divinae, tanquam generi vel speciei substent: Essentia enim Divina, ut loquitur B. Gemnitius Cap. r. de Persi Christi, praedicatur de Patre, de illo, & de Spiritu. Sancto non ut genus de speciebus, nec . ut species de individuis, nec ut totum de par tibus. sed alio quodam ineffabili dc incomprehens bili modo, Hypostases vero, seu, Personae

Trinitatis unum sunt, propter ταυτοτητα identitatem essentiae. atque ideo non disserunt essentialiter, nec separatim una extra aliam & sine alia subsistit: Pater enim in me & ego iu

418쪽

Patre inquit Filius 3 modo ti en losistendi realiter differunt. . 66I .

zod unicum est, unum quoque Unici by u- est; hil non omne timum est unicum. nius disseis Quod enim unicum dicimus, ens remiis. elli 5.639. , sed omne ens est Unum 63 . . Omne igitur unicum est uia 'M. Q E. U. Unum est vel singulare vel universiae s. 656.), sed multa dantur tum singularia, quae alia admittunt ejusdeis secum sipeciei h. e. quae sub eodem genere vel inferiori vel superiori comprehenduntur I. 372. . Quod ergo unum est, non respuit alia ejusdem secum speciei & generis; quod auten unicum est, illud hoc omne consortium respuit g.

66O. . Non ergo omne unum est unicum.

diic Petrus unus est homo non tamen unicus, quum plura sint hominum individua, quibus unitas aeque competit ac Petro. Huic ergo cum exclutione aliorum non attribuenda.

ι 661. Si A, B Q D 'idico dicuntur u- ModuI agno num , quodlibet eorum agnoscitur Andi unam. ΠΠum, notione quadam fixa ad ipsum adisplicata. A enim unum est, quatenus ea sunt inseparabilia. per quae in genere viatium determinatur l. 651.). Agnituri igitur. A ut unum, repraesentamus' nohis illa esse inseparalestia, per quae in illo estium genere deterimi.

419쪽

natur, h. e. notionem illius generis vel distin clam vel confusam habemus, quarn ad ensillud A adplicamus. Idem eodem modo eluce-1cit de B, & de quolihel reliquorum. quod unum dicitur. 'b.

I'onamus eX. gri A esse hominem, agnoscimus ergo A ut unum, quatenus hominem intellizi, mus, dicentes A est unum hominem. Hominem vero esse agnoscimus adplicando notionem hominis si ve dillinctam sive confusam sid ipsium A. Obscura notio huic non lassicit finiquum objectum A, illa polita, non agnoscamus prout in Logicis clarius edocetur.

g. 663. - πυm Unum ergo mini 'limpliciter

ἡ ad hoc vel illud ens, id unum esse

obtinet hoc in Arithmeticis, ubi abstracte de uino agimus, nullum nominantes certae specie - ς gQVris. Cum dicimus ex. gr. senari id* i AI. Denai tum ex decem constare uni- . . unitatem neque multiplicare neque di-I eie, aliaque ejusmodi, supponitur unum Vimitas Aa ς'xi in genere. Intelligimus rithmerita Vnyxδxζm, quam alii vocant, λ ratbmuicam unitati Transcendentali, seu,' Metaphysicae non esse contradistinctam , sed illam sub hac omnino comprehendi. Et prosecto si Unitas illa Arithmctica non agnoi cere

tur vi notionis entis in genere, competeret non-r enti

420쪽

ET. MULTITUDINE.

enti & nihilo, unde quia unitas illa statuitur principium numeri, qui Arithmeticae est objectum, numerus nihil est et, i psaque disciplinaju

. re vocaretur scientia nihili. Quod tamen ab surdum esse omnes ultro largiuntur.

g. 664. Ubi itaque ad entia attendimus . Unitate prout in certas distribuuntur classes, Eaedem Ngenera & species, quae per suas no- 'ς 9-tiones inter se dignoscunturi sedem sunt conitatio, quae per eandem notionem agnoscuntur; Diverse vero, quae per divertis dig- noscuntur notiones sy. qsia. , . Sic 5 A denotat globum, B, C, D , etiam, sunt

A, B, C. D, eiecem unitates. Ubi autem A significat globum, B hominem, C nummum, D libram , quaesibet harium unitatum per sibi proa, priam notionem agnoscitur. Sunt orgo hoc Cainsu A, B, C, o , diversae unitates.

si A est unlim B.unum, C unu , Multa nec tamen A, B, & C. idem sunt, e- P in runt A, B, C, simul, Multa.

EX. gr. hic homo est unus, ille est unus, iste est unus, hic ergo ille di iste simul sunt plures . seri miati humines. Apparet itaque multitudinem jndeterminate exprimere quoties ununi ponatur, ut adeo multillido etiam sit, ubi unum l , vel bis ponitur. Quod non novum est, sed ab

.Luclidis tempore usurpatum , qui numerum per unitatum multitudinem desiniens, evigm bina. v. rio pluralitatem attribuit. iiii i

SEARCH

MENU NAVIGATION