Systema metaphysicum, omnis cognitionis humanæ fundamenta continens, methodo scientifica pertractatum, et perpetuis illustratum commentariis historicis, polemicis, nec non ad theologiam revelatam adplicatis. Auctore Nicolao Wallerio .. Tomus secundus

발행: 1750년

분량: 665페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

rip. VIII. DE ORDINE

Recte hinc tuentur omnes uno sere ore Philo- n. sophi falsitatem rebus ipsis non inesse, Lyn, I rotationem modo involvere ad nos' stram cognitionem, quae haud raro salinstum βρς' laesis rebusque i plis difformis. Logico igitur sensu, quo sellitas denotata disconvenientiam cogitationum Cum rebuS, non autem Metaphy sico falsitatem dari contendimus. Plures itaque, quas quidam Metaphysicorum fusius proponunt, de falsitate quaestiones ad Logicam amandamus. Perspexit hoc Aristiteles, quare L. II. Metaph. Cap. I. t. I. explicaturus veritatis contemplationem partim sicilem, partim dissicilem esse& arduam, ait: Forta r autem, eum di*cultas duobus modis accidat, non in rebus, sed in nobis illius causa sita es. Hinc notus &alii ejus sectatores ita argumentanturi Si qua res εω se est cunisu di uis, ea esset talis respectu eu-jusquam intellectus, atqui nulla res est cognita dij-enis respectu intellectus Divini, igitur nulla res ex se es cognitu di ilis. Agitur quidem in his praecise de eausa dissicultatis, quae in cognitione veritatis accidit; quatenus tamen eorum fundamentum in eo est situm, quod nulla rebus ipsis insit selsitas, nobis, hoc ipsum, qui prae se

ii tuemur propositione, se praebent consentientes. Sed ais: Datur tamen falsum v. gr. aurum. Nego. Aurum enim, quod selsum dicis, aut est

492쪽

ΕΥ VERITATE.

aurum aut non. Si aurum est, habet omnino requisita auri & est verum aurum, sed si aurum non est, tunc erit vel Cuprum, vel orichalcum, vel argentum, vel aliud ex his com . positum metallum. Falsum ergo aurum, non datur, accurate & proprie si loqui desideras.

f. 7I3. Omnem, qui inter res, earum- Ultima --que praedicata obtinet, Ordinem, reprincipia. ex principiis contradictionis & rationis sum. cientis ultimato prosuere antea evicimus fg. 7o8.). Est autem Veritas ordo eorum, quae enti conveniunt I. IO.). Principia ergo con

tradictionis rationis suis entis sunt jons

omvis, quae datur, in rebus veritatis, h. e. δε- tvr iv ente veritas, quatenus ea. quae insunt, per laudata principia determinanire.

Egregie itaque errant, qui hanc dignitatem soli principio rationis sum cientis vendicare audents . putantes illud, nulla facta principii contradictionis mςntione, esse unicum veritatis omnis fundamentum. Certe quum ex principio rati nis lassicientis, vere & rigorose sumto, non pendeat nisi quod contingens est; ex hac eo. rum hypothesi nihil sequeretur aliud, quam ve-- ritatem non esse attributum entis Metaphysici, ... quod & necessaria & contingentia, una compre hendit s. s9l. , sed, quia omne contingens ac cidentale est 3. 6i7.), esse illam entis Meta physici accidens praedicabile, quod tamen quam est novum & inauditum, tam salsum quoque dc absurdum merito pronunciatur. Taceo hos e-

493쪽

464 CAp. VIII. DE ORDINE

osdem auctores, dum in limine Philosophiae, in ejus cognoscendi principiis evolvendis occupati, statuum pro necessariis principium Contradictionis, pro contingentibus vero principium rationis sufficientis, sibi ipsis aperte contradi

Veritatis Lo- Si nulla in rebus daretur ve-gicae N Meta- 1 iras Metaphsica, ueque locus re- Iscae ηexμ . linqueretur ullas Ceritati Logicae. Sublata enim veritate Metaphysica tollitur ordo eorum , qUar enti, ConVeniunt s*. 7IO. hhoc autem sublato tollitur regula, ex qua dijudicari debet: Nam habet omnis ordo regulam, vi cujus examinari debet g. 696. 697. . . Est vero ordinis ratio, secundum quam cuilibet plurim determinatus adsignatur locus 9 695.), seu, secundUm quam determinatur quid enti conveniat, qUid non conveniat. Sublata igitur veritate Μetaphysica, nulla amplius daretur ratio, iuxta quam determinaretur, quid enti conveniat vel minus. Quodvis ergo subjectum absolutissimo sensu indiflarens esset ad quodvis praedicatum. Fieri adeo non posset, ut demonstiaretur subjecto, vel absolute posito, vel sub adjecta conditione consuderato,' convenire aliquod praedicatum, seu, ex illo determinari. Quam ob rem, qUUm Veritas Logica consistat in e formitate judicii cum re repraesentata, & ex veritatis criterio. agno,

494쪽

ET VERITATE.

agnoscatur, quod determinabilitate pretedieati per notionem subjecti absiolvitur; persicuum est, fissilata veritate Metaphysica, tolli Logi

cam.

curritur

Non itaque . ad probo effatum Rev. Ardeli , quo in Cap. III. g. Io. Sen. tent. fundam. putatis, dari verita. -υracam, tames per imposmile, nulla esset veritas Metap sca: vera enim esset haec propostis, . nullas dari res. Omnes facile agnoscunt, quod& nos antea demonstravimus g. III. veritatem Metaphysicam tam late patere, ac ipsum . . Metaphysices objectum, ens, actualia & po-i tentionalia una comprehendens g. ass.), dc aeque ac possibile in genere patens, cum . quo reciprocatur g. 228. . Sublata ergo veritate Me- taphysica, tolleretur non solum veritas in exi-- stendo, sed etiam in essendo omnis, nihilque amplius maneret possibile. Si igitur cum Ry. delio per impossibile poneremus, nullam esse ve- i ritatem Metaphysicam, dc tamen remanere ve- ritatem Logicam, in hac propositione negativa: nullae res dantur illa huic aequipolleret: ni

hil es p bile. Sed haec propositio, ut principio

contradictionis e diametro repugnans, oppido ι est falsa. Denuo itaque videmus, sublata veri- . tate Metaphysica, tolli omnem veritatem Loii sicam. Sed ais: Sublata veritate Metaplasca , tollitur ipsum contradictionis principium, 'ad hoc ergol ad examinandam allegatam propostionem, licite non provocatur. Sed dixi iti tamen illam propositionem esse veram, unde autem illud, iubverso

495쪽

466 CAP. vII1. DE ORDINE.principio isto sublato impediret, quo minus eandem statuerem ipse falsam piNihil sane. Nemo itaque assirmabit, illi propositioni ullam inesse veritatem Logicam. Hinc ergo concludi. mus non solum impossibile esse, ut tollatur veritas Metaphysica, illa scilicet, quae in essendo versatur, ' ipsasque rerum concernit essentias, prorsus immutabiles, sed absolute quoque impossibile, ut, illa remota, remaneat ulla veritas Logica. Absoni itaque sunt, qui Theologiae ir-

regenitorum veritatem concedunt Logicam, at Metaphysicam eidem denegantes. In quo errore extat Christiani cujus indam Obadiae differtatio Theologica, de in ligni discrimine inter Christianismum orthodoxiam, sive inter Theologiam Metaphysice di Logice veram. Eidem huic se addicunt sententiae sesus in synopsi controv. Art. l. Qu. 4. &Ioachim Langius, absoni, inquam, & a veritate alieni. Nam sit habet Theologia irregenitorum Logicam veritatem, quia, ut demon stravi. mus, haec sine veritate Metaphysica dari ne-

quit, habebit quoque Metaphysicam, sine quaveritati Logicae nullus competeret conceptus; competeret vero secundum mentem adversariorum. Quae duo, quum in primum cognoscendi principium impingant, simul stare nequeunt. Falsa ergo di contradictoria est adversariorum opinio

496쪽

,& Logicae connexionem, hujusque ab illa inleparabilitatem, definire licet veritatem Logicam, per conserinitatem cogitationum no-srarum cum veritate Metapo a.

Non permittit ratio instituti, quod Metaphysi. cis destinatum est Lectionibus, ut singula helctradamus, quae veritatem Concernant Logicam, sussicit nobis genuinum ejus demonsbasie sundam entum, cetera Logicis, suo tempore, eXpoinsituri sumus Lectionibus. Unum vero vel alterum, sed generale hactenus addere placet, quod apud plerosque obtervare licet Metaphy

sicorum.

I6. conreptus Armalis nulli adstu. α- οιδεν dicari debet enti, nis illi in his rea malis Nob Dolideat objectivus. Per concepa comario. tum sormalem in fuere solent Philolophi repraesentationem rei in mente, rem vero i-plam repraesentatam coneeptu obsessivo . de notare amant fp .). Quam ob r , quia omnis veritas Logiea involvit confor tatem cogitationum nostrarum cum veritate Meta-pbyssea s. l3 seu, eum re ipsa emitata &iudicata, nullus doneeptus formalis adjudiea. ri t bet enti, nisi in noe et respondeat obje

libus, quos de Deν formamus, quando concipimus Deum, ut iustum. verum, honum, simpluem, Sc. non correspondent diversi eontepius obsessivi, illis υ-

497쪽

CAp. VIII. DE ORDINE

men nemo ideo D talem attribuerit. Non itaque 'universaliter verum est, quod praesenti enunciatur thes. Respondemus. Est quidem Deus simplicissimus, omni carens compositione & Meta- physica & Physica, nullisque adeo praedicatis, realiter inter se distinctis, constat; cum simplicitate tamen Dei non pugnat, plures in Eo concipere realitates, Ermaliter inter se distinitas, quarum quaelibet Deum, pro nostro Concipiendi modo, inadaequale exhibet, & quatenus sormalis distinctio, sub distinctione rationis comprehensa g. 4 Q. , suo non destituitur in ipsa re fundamento g. ηψ9. , eatenUS etiam recte assirmamus diversis conceptibus sormalibus, de Deo formatis, correspondere fundamentum in ipsa re repraesentata, h. e. Deo, & proinde non valere allatam instantiam ad nostram infringendam thesin.

sus veritatis non platone auctoritate bumno. sunt undam ' Fontem enim veritatis MQta-

physicae, eati cuivis constanter attribuendae g. 17 l. , non aliunde, GUam ex principiis contradictionis & rationis tum cientis scaturire, antea g. 713. evicimus. Illa autem principia absolutae sunt necessitatis s9. ω. I 2 o. , adeoque in se & sua natura immutabilia 598.), non ergo pendula ex opinione& auctoritate humana, quae constanti subest mutationi.'Veritas igitur neque Metaphysi

498쪽

ω menter itiuaue ereant veritatem vel o mul-.titudine idem sentientium, vel ex antiquitate, T 4ela auctorit; tu, idolis derivare in symen. Vitii plures conis

J mittendus, nisi quatenus in sacra scriptura esti fundatus. 2 Unde B. Augustinus Epist. VIII. Ε- D suis Scripturarμm libris didicἱ hune honorem M'aisque ' lium. omni μctore fri er da i

mihi, vel per, ais es canonicos,i ve alia robo si . ratione, quod a vero non abhorreant, id persuadera

tr Ubi a Metaphysica, cujus oh- Nexus verita jectum est ens in genere, discedi- II Z mus, reliquae disciplinia omnes η Philosophicae, de hoc vd illo ena

in in specie, vel de aliquo ente singulari, a- .gunt. Atque adeo, quum ens Metaphysicum sub se contineat omnes entium species, Omneque singulare, evidens est, sublata veritate

499쪽

metu sica, h. e. sublata illa veritate, quae enti in genere convenit I. 7li.), tolli simul veritatem omnium reliquarum disciplinarum. Idem ex arctissima, quae inter verit terti Logicam & Metaphysicam datur, conneXio, ne ostenditur: Quia enim in disciplinis tradi debent propositiones universales, cum alias nullus earum in vita sit usus, nullaque in illis locum babeat demonstratio, ex puris particu, laribus, ut Logica docet, nunquam desumenda, sublata autem veritate Logica, tollitur u

ritas propositionum universalium, & sublata veritate Metaphysica tollitur Logica 9.7i ); si nulla daretur in rebus veritas Metaphysica sub verteretur omnium disciplinarum possibilitas

Patet hinc denuo, quod discursu pricliininari uberius proposui, quam amplus eximius sit Metaphysices usus, per omnes & singulas di . sciplinas Philosophicas continua serie se exi m

dens.

Verum cum Omve verum est eus. Verum e ente recipro- nim dicitur, quod habet Veritatem, μ' . seu, ordinem eorum, quae enti con-Veniunt I. 7IO.). Ordo autem omnis per principia contradictionis & rationis sufficientis determinatur g. 7O8. . Qu.am ob rem Omnis ordo est conceptibile quid fg. 73 ,& 'liquid c . 73. . adeoque &bens g. 238.). Omne ergo Verum ens est. Idem indirecte sic ostenditur: Ponamus aliquod verum non eS-

500쪽

ET VERITATE.

solute impossibile quid 3. 259. , consequenter in se contradictorium 3. 128.), & principio contradictionis repugnans f. 34.). Sea hoc veritatis indoli repugnat s g. 7I3.). Fieri ergo

nequit Ut verum sit non-ens. Est ergo ens. Quod plerique docuerunt veterum ens & verum inter se converti, extra omnem dubitationis aleam ponunt demonstrata in hac d III. f.pho. lius in discursu super Tab. Metaph. 22. p. 4O. 89. ostendere quidem conatur, ens & verum simpliciter non converti. Putat enim res a veritae denominari non absolute, sed cum apposito, i. e. Vo cem, Verum, solam non stare loco praedicati, sed cum adjuncto alio nomine: sic porrecto auro hunis garico non recte dici, hoc est verum, sed dicendum: hoc est verum aurum. Quantum assequor, meni est Clarissimi viri ad ostendendam & indagandam veritatem hujus vel illius rei in specie, notionem veritatis generalissimam non suf- si cere, sed requiri determinationem cuilibet spe Ciei convenientem. Lubens largior eam esseveritatis rationem, ubi ad specialia ostendenda sit descensus; inde tamen nisi di stinctissima confundere velis, non sequitur generalissimam veritatis notionem de eate in genere absolute non Praedicari. Quid, quod si haec generalis asser-

tio non esset vera, neque de ullo in specie ente praedicaretur veritas , seu, ut verbis utar Statii non daretur veritas cum apposito. Rectius itaque cum Thoma P. I. qu. 16. art. 3. a liisque contendimus verum & ens simpliciter conVerti, parum curantes quod abusive de privationibus, quae non-entia lunt g. 282. , qua

SEARCH

MENU NAVIGATION