장음표시 사용
501쪽
tenus scilicet non intelliguntur nisi in relatio- . ne ad ens reale, praedicetur Veritas.
f. Tata A vero re- Consequitur hinc verum cous
movet re non phse determinationibus sibi contradictiq. - tuo contradicentibus. Et vis sim, quod constat, vel potius constare fugitur, determinationibus se mutuo desmientibus, nouesse verum. Est enim omne verum ens g.
719.), & proinde absolute possibile quid f.
228), nullisque idcirco determinationibus, in-'ter se pugnantibus constans s . I 28. . Verum ergo quod est, contradictoriis non laborat praedicatis. O. E. U. Vicissim. Quod determinationes habet, inimicis conflictantes cornibus, seu, quod in se & sua natura est contradictorium, absolute est impossibile s*. Im), & nun-ens, cuiden gandam esse evicimus Veritatem . in s. 719 Quod ergo determinationibus ' se mutuo destruentibus constat, verum esse nequit. Q E. A. o. 'ostensum est prius s. 7I . . sentem omnis, qua veritatis esse principia contradicti nis & rationis sussicientis. Nihil ergo princi pio contradictionis repugnans verum esse Pot-' best. Duplici igitur argumento convictissimisurius de veritate praesentis regulae, ad cujus tenorem naturali mentis dictamine, quia innatum est hoc, quod loquor, principium a. , a deo proni sumus omnes ad judicium de verita
502쪽
ET VERITATE. 473n te rei oblatae serendum, ut nihil huic adsertioni addi posse lucis videatur, Voluimus tamen demonstrationibus ad jectis plenariam ei conciis liare certitudinem, ut tandem desinant contra-- , dictoria pro veris habere multi eruditorum. Pontificii transubstantiationem insa feera Cinna fingentes, vitii hujus se ς ο
. Constituunt reos: occurrunt enim
heic determinationes , se mutuo destruentes. Y Nimirum cogitatio corporis Christi, ex pane. hic & nunc oriundi, nec tamen hic & nunc ex pane eliciti, sed ex Maria Virgine nati; vel co-- gitatio corporis Christi caelo devecti, dc in locum deitructae panis subitantiae surrogati;& tamen non surrogati, sed per mutationem sermati, manifestam transubitantiationi inserunt pugnam, quae omnem vel Veritatis speciem ei adimit.
I. I. Veritas, in generalissimo accepta Veritatis I iiD, non es nisi uva eademque, mμ unitas.
nime pero multiplex di a se diverga. Veritas , quam loquor, Metaphysica consistit in eorum, quae enti conveniunt, Ordine s . 7IO, , qui ὀ-mnia & singula comprehendit entis interna praedicata g. 7 .).' Extra illum ergo ordi.
nem non datur alius, enti conveniens Metaphysico, circa alias, ut ei competentia Occu-
PatuS. Praedicata. Non itaque multiplex ij. 663. , sed unus est ordo eorum, quae enti comveniunt, Unaque proinde veritas Metaphvsiuva 3.7io. . a
503쪽
Reciprocatur videlicet veritas Metaphysica cumente Metaphysico g. III. TI' ), cui unitatem attribuendam esse antea evicimus 6 . . O. stendimus quoque veritatem hanc ex principio eontradictionis & rationis sum cientis imice deia terminari, nec unquam ex aliis & diversis pendere principiis . Ii 3. . Duplici itaque arguntento radiat praesens enunciatum , non multi. plicem, sed unam statuens veritatem. Veteribus haec plaeet formula: Veritas est tantam una 'quam, in se verissimam, ut demonstrent, distincta veritatis Metaphysicie notione destituti, vario se torquent modo. Eorum accuratiores dicunt veritatem unius ejusdemque rei non esse nisi unicam. Recte quidem, sed illud, .ut particulare, nam ad particulares ab iisdem semper adplicatur casus, sub nostro universali comprehendi effato pater, quod ergo latius veterum illa extenditur regula. Ceterum non alium, quam quem expressi, habere videtur sensum, hoc enunciatum: Veritas sindivisibilis, vel, veritas confisit in indivisibili, itemi veritas con it in puncto. Eatenus enim indivisibilis est veritas & in puncto consistit, qua, tenus una est & non multiplex, seu, a se diversa, generalissimo scilicet accepta sensu, quod non magis impedit eam in varias dispesci species, quam enti obstat, ei adjudicata unitas, in va.
504쪽
Ti. , quare si daretur verum altero magis vel minus Verum, daretur simul ens, quod altero magis vol minus ens esset. Consequenter, quum absolute possibile cum ente reciprocetur f. 228J, daretur absolute possibile altero magis vel minus possibile. Quia vero magis possibile relationem habet.ad minus, &hoc vicissim ad illud; minus possibile conflatum esset ex partialibus notionibus, partim sibi mutuo repugnantibus, partim non, hoc
est, idem esset possibile & impossibile simul
3. ῖψ. I 25 . Hoc autem per principium con contradictionis manifesta laborat absurditate. Dari ergo nequit magis & minus possibile, & per consequens, neque magis & minus veri
Idem sic ostenditur: Omnem veritatem OD 'dine eorum, quae enti conveniunt , absolvi dos cuimus g. 7so.), falsitatem contra, contusione eorum, quae et convenire sumuntur constare s*. 7I 2.). Si igitur aliquod minus dare-tUr. Verum, conflatum illud esset ex veritata& falsitate simul, adeoque ordine & confusio. ne simul constaret. Nullum vero ens confit. sione eorum laborare potest, quae ei conve iniunt f. 7o7. . Absurdum ergo est aliquod minus statuere verum, absurcium etiam aliquod magis verum fingere', quum hoc, unnice ex relatione ad illud , intelligatur. Veritar itaque, in se di absoluto spectata sensu,
505쪽
CAP. VIII. DE ORDINE 476,1 nullos admittit gradus I. 487.), sed omnis cerinta manet & determinata, ex saepius laudatis principiis unice profluens s . Ti3. 3 in relatione tamen ad finitum intelleci um, cui non datum est, rerum, qualis est, omnium introspicere nexum
cum ultimis istis principiis, Logico igitur sensu, non Metaphysico, vel, si placet, subjective, non autem objective, redie dii pescimus inter ustritatem certam & probabilem, quarum illa cognitionem importat, ab oppositi formidi- . nefremotam , haec vero ab oppositi formidine non immunem. Utriusque indolem fusius exponit Logica: Praesentis autem est instituti obje- Ictivam considerare veritatem, quam ab omnil graduali divisione remotissimam esse demonia
g. 723. Inter verita- Veritas veritati opposita darites remove 'nequit. Opposita sunt quorum u-tur oppositio. num involvit negationem alterius
I. 4a . . Si ergo Opposita daretur Ueritas, altera involveret, quou negatur in altera. Quare si altera denotaret eorum, quae enti con Ueniunt Ordinem, quem, siquidem ut veritas ponitur, denotare debet 9. 7IO. , altera ne Mret Ordinem, meramque Proinde, Vi oppositorum g. 426. , involveret confusionem' g. 7o . Sed haec eadem Veritas, quia talis Ponitur, simul absolvi deberet ordine eorum, quae. enti conveniunt g. 7IO. . Hoc Vero mu
nifesto impingit in principium contradictionis, cui nulla repugnarer potest Veritas I. 713. .
506쪽
Non ergo dari potest Veritas. Veritati oppo
sita , Sermonem hei C esse de vera oppositione quivis, vel me tacente, intelligit, alias enim negari ne- quit dari veritatem veritati apparenter opposi- tam . Non dicam quam saepe auctores, inter 1e de veritate disputantes, verbis solum dissentiant, re autem ipsa unam eandemque tueantur vertis 'tatem, id potius urgebo dari in. spriptura sacra ipsaque revelata Theologia multas enunciatio- nes, externe & secundum apparentiam dijudi- Catas, cum veritate Philosophica pugnantes, quae tamen observatis conditionibus, in utraque diis, sciplina diversis, vi quarum de subj ccto enun- Ciatur praedicatum, nullo vero &reali modo in i ter se dimicare deprehendentur. EX. gr. sit haec propositio Philosophica: Ferrum in aqua deis. ' scendit, quatenus scilicet gravitas illius, quae ei essentialis non est, specifice superat gravitatem' hujus, & ab alia externa causa non stentatur. In scriptura sacra dicitur: Ferrum aquae innacat, . quatenus a supernaturali Dei Virtute, vel plane . . tollitur gravitas serri, quae, quia accidentalis est, tolli omnino potest, rion repugnante Philoso- - Phia, Vel minuitur illa, in relatione ad gravitatem aquae; vel etiam manente eadem gravitate ferri, augetur illa aquae, Vel tandem relicta uia trobique eadem gravitate, eX terna vi sustentatur ferrum. Diversa itaque conditio ferri, aquae innatantis, dc in eadem descendentis, ve ram inter Theologiae &Philosophiae enim ciata tollit pugnam. Idem habendum est de exemis
Plo, quod ex Maria virgine, quae Chi istum si-
507쪽
CAP. VIII. DE ORDINE ne viro peperit, desumi solet. Urget Physica virginem sine consuetudine Cum viro Concipe re & parere non posse liberos, quamdiu scilicet vires corporum in naturali situ relinquuntur. Fide autem Scripturae credimus Mariam virginem sine consuetudine cum viro, Salvatorem nostrum, Deum in secula benedictum, Concepisse & peperisse, speciali scilicet & extraordinaria'. accedente Altissimi virtute, Cui tota natura, o mnesque ejus virtutes, debitum ubique praestant obsequium. Confer de Cetero, ii placet, quod in Discursu prie liminari s. 32. de har monia Revelationem inter & rationem demonis stravi.
. 7 '. , Inter veritates Est oppositio vel contrarieta- nulla contru- tis. Uel contradictionis g. s ).rietas Ucμ' sed dari nequit veritas veritati ον-
tro tui' posita 723 . Neque ergo dabitur veritas veritati contraria vel contradis
' Quidam Metaphysicorum has regulas: Verumt/ro non contrariatur, &, verum vero non contradicit,' immiscere solent regulae, mox I. prae c. expli- cam, quum tamen, ut alii observant, in me. thodo accuratiores, illae ex 'hae per modum eonsectariorum distinguantur & suant, praestruo icta oppositionis distincta notione.
508쪽
47s discrimine adprobatum : Antiqui Mim quoique oerissu im. Peccat illud & ratione praedicati positi & ratione Iubjecti. Ratione praediacati, γω termino: verit mn, in superlativo eXprimitur gradu, qui sena r relatio. nem involvit ad alios inferiores: Verum autem nullos agnoicit gradUS, nec alterum altero magis verum datur g. 722.). Inepta ergo est illa, verissimi adpellatio, loco praedicati posita. Ubi secundum communem &receptum loquendi morem referimus terminum: Antiquissimus, subjecti loco positum, ad tempus, seu, successionem rerum in hoc mundo, fallit etiam effatum illud ratione subjecti:
Neque enim qui plures annos natus est homo, illico verior est eo, qui pauciores silae aetatis numerat. Immo, tantum abest, ut majores, multo nobis antiquiores, veriores idcirco homines, nobis hodienum viventibus sint ut ne
sint quidem adhuc veri homines in existendo scilicet, cum esse desierint: neque etiam . quod antiquissimi Chaldaei, AEgyptii & Grae. ci olim in Philosophia dixere, ideo a recentio. ribus promiscue ut verum adprobatur, vel adprobari debet f. 7I7. .
Frustra ergo Pontificii ex hoc es- ω nfato, & praetensa ecclesiae su n -τι,.s liquitate, ad illius argumentantur . Veritatem: Primum enim sua veri 'g μέ iste destituitur illud pronunciatum, prout ter
509쪽
48o CAP. VIII. DE ORDINEmini sonant acceptum. Deinde falsum est Romanam Ecclesiam, qualis nunc deprehenditur, impura, scilicet, dc variis humanis traditioni .hus falsata, esse antiquiorem Evangelica, quae jactis a Salvatore fundamentis, omni fide lau-- mana firmioribus, ab Apo1tolorum usque tem pore viguit: Diuque ergo ante quam in lucem publicam erupere Romanenses fabulae. Taceo Pharisaicam religionem ei e Papistica antiquiorem, illi tamen ne ipsi quidem Potificii, aliquam veritatis ideo tribuere volunt praerogati vam. Absit itaque ut antiquitatis studio occupa- ti vel ullum ue veritate feramus judicium.
f. 726. Diviso veri- Unitatem veritati, generalis ratis in neces- sime acceptae, adjudicatam s=.fariam Ucο - non obstare quominus iutitaque diversa , dispescatur speςies, &per se patet. & ex iis, quae citato loco brevissime attuli, firmum arbitror. Praemissa ergo jam generalissima veritatis doctrina ad species ejus evolvendas nos accingimus. DiXimus,veritatem esse ordinem eorum s Uae enti conveniunt 9. 7IO. . Est autem ordo Vesnecessarius vel contingens s. 698.), ita quidem, ut inter has binas ordinis classes non detur alia, quae medio stet loco 3. 59I. . Recte igitur veritatem in Necessarium & Contingentem distinguimus. Ita est: ordo necessarius, haec contingens eorum , quae enti conUeniunt, seu determinationum entis intrinsecarum. EX.
510쪽
Ev. gr. Veritas necessaria est: Deum existere. oriado enim eorum, quae Deo Conveniunt , salva Dei essentia, alius csse nequit, quam ut exister se . tiam simul includat, est itaque necesiartu l. - cui veritatem generat neccssariam. Eaisdem consideratione necessaria e si veritas : linea Η, ex aliquo peripheriae circinaris puncto in diametrum perpendicul irite demissa, Iibi proportionalitρr Iecs di metrum. Salva enim circuli essentia alius esse nequit ordo harum linearum. Qui ergo necessarius est & veritatem cssicit necessariam. Et contra continsens est verita ferrum es gra Te . Gravitas cnim necessariam cum essentia ferri non involvit conne Xionem. Eodem modo Contingens est: veritas, Heglitas Davidem Sauli tradituros; si Regille David permansisset:
fundatur enim in Conditione seu ordine contin L nte
7 Vreitas itaque necessaria Verduus Ne- utiligens per siuas notiones sibi cesseriae Y con-
inter se veritas necessaria & eom s iq. ungens, qi Iod Utraque ordinem eorum , quaereri competunt, in volvat g. 26.): In eo aU- rem disserunt, quod illa denotet ordinem ne cessarium. hIec contingentem s9 cit. Necessarium vero est: quod aliter positum, involvit negationem possibilitatis I. 589. , contingens, Quoti aliter positum, nullam infert possibilita tis 'negationem g. 59O.). Continetur itaque in necessario, quod negatur de contin ente. il-