장음표시 사용
31쪽
16 I TRACTAT Us I. tandem poenitentiam miseri egerunt. Constans insuper animi decer esse, si quis in hanc pala stram descenderet sedulus, diligens, doctus, librorum hestuo, mentis tranquillae,non ignavus, aut deses, non hoc modo, illud postea vellens, privatus; solus, nisi quod fidelem aliquem habeat socium, imum nec plures, non egenus ue licet enim parva quantitas sufficiat, quum Ars semel
tentetur,attamen plurieS errasse continget,quos
reparasse errores opus habet nummis, insuper &ad impensa supplenda victui & amictui neeessa ria, huic dum Arti incumbat, ne forte aliud agere cogatur , cum liber animi potius esse teneatur. Quodque maximum est, honestus sit , Deumque timens :I & a peccatis . a borrens, precibusque Numina sollicitet, ut coepta secundet. Taliter qualificatus iter ingrediatur; at sine claro Naturae lumine errabit. Proinde li-hros sibi comparet, hominum doctorum dc non Sophistarum,nis seduld incumbat,legat,reloga perlegat, resque secum alaz perpendat,caveatque ne cum rem semel concluserit , practice istatim
attentet, Verum conclusionem suam saepius ruminet, examinet, perpendat , cumque Auct rum probatissimorum sententia conserat,i tamdiu alteretque,quousque unam aliquam elegerit, quae omnes probationcs,sustinens perdurabit. Tum tandem praxia incipiat; implorato Numinus auxilio, experimenta consideret, corumque successum, quae prout ratio suaserit, alteret reno vetque
32쪽
De Metast. Metamor. CAP. II. rTVetque toties, quo quo signa a Philosophiadescripta conspexerit. Erroneisque operationibus praetermissis,uni soli vero complemento insistat, nec tamen animum despondeat, licet pluries er ret, & tamen a sumptibus permagnis caveat, sic, benedicente Deo, voto tandem potietur. Ego porro ut talem instruam, sequentem tractatum, Verum, planum, perfectuna, absque fraude conscripsi. Et tamen omnes Avaros, fraudulentos, ceterosque ejus classis admonitos velim, ut Artem pariter, huncque tractatum missum faciant.
certum est procul hinc arcere profanum... CAP. II. - .
Te origine artii, 6 Iue Scriptoribus , ejus Fun damento, in quo de principiis agitur Metallicis, ctgraduali Astasiorum 2 Mineralium productione.
HE RΜ E s cognomine Trismegistus, Artis hujus Pater in Philosophorum scenam introductus est:de quo, quisnam fuerit, variae per hibentur Autorum otiniones. Non desunt, qui Mosen fuisse illum affirment, saltem in hoc conveniunt, quod natione fuerit AEgyptius, Philo sophus item perspicacissimus. Pater hujus Philosophiae vocatur, puta qui primus quorum liqn bri
33쪽
rivatam; qui diluvium praevidens, septem libe- trales scie tias inter quas Chemia tabellis inscripsit. posterisque reliquit. Hermes Vero val- item Hebron ingressias illas adinvenit, quae Smaragdinae hodie appellantur, atque inde suam sapientiam dedicite. Alii acriter contendunt, Noam hanc artem tenuisse, illamque in arcam suam
portasse. Non pauci ex locis Scripturae nonnullis Artem stabilire satagunt, illamque Salomonem habuisse scripturiunt. Nonnulli ab Adamo ipse ad Abelem,& sic deinceps ad Sethum deducunt. Mihi vero simplicitatem naturae scriptituro, hu-husmodi non placent subtilitates, Artem puta non flustrant imo potius obumbrant, ut Fanatica Videatur, quique ita scribunt, nonnisi obridendi ausim osoribus Misochemicisque
subministrant. Si etenim Ars haec reale in Natura habeat fundamentum,cur ego sollicitus essem, utrum hic vel ille nec ne intellexerit,ut qui cognoverimus ejus cultores atque peritos summo
sese studio occultasse, prout etiam suis in libris aliis id praeceptum. Nee nisi post obitum inno
tuere omnes vel saltem plurimi, in vivis autem summa cum diligentia latuere. Hoc saltem liquet, quod tantum absit, ut novum si hoc commentum, ut per multas Seculorum series ejus ex titerint periti, qui lingua ae natione diversi,plurimi Vero aetate eoaevi, tam concorditer de artet
34쪽
scripsere, quod ne unam operationem recte intelligentibus) aut corrumpere,aut aliter tractare comprobentur. Fateor saltem, quod rei imperiis pes magna appareat difficultas in libris eorum legendis, obscure adeo, tropice, allegorice, & figurate scribunt, quidam etiam plurima falsa in termiscent ad indignos incautosque illaqueandum, ut hoc modo Philosophos a stultis valeant
distin suere; in summa tamen omnes unam metam feriunt, & ad idem hospitium deducunt. Quae autem obscurius tradunt, hoc in nullum alium finem faciunt, nisi ut indignos excludant,
prout pluries in suis libris testantur. Bernardus Trevirensis mihi summe colendus) hac in arte candidissimus reperitur; Ripleus item Anglus, Flamellus Gallus, Sciassivogius Novi Luminis
Autor, Arcani item Hermetici autor Anonymus, cujus tamen Nomen duplex Anagramma
prodidit, ut, nempe opes meas magno libro cui titulus EnchiridionPhysicae restitutae praefixum , dc penes nos unda Taei Arcano suo Hermetico; Non praeterirem hic Philosophorum scalam, Rosarium magnum, Arnoldi opera, Ludum puerorum, Dionysii Zaeharii opusculum. Agidium de Vadis, Morient opera, Augu- relli poemata Chrysopoliae; Quinque item tractatus Rosarii abbreviati, Petri Boni Ferrariensis opera, omnes verbo libros inclusos vellem,qui praedictis hisce sunt consoni , & qui contra,exclusos. Quibus ut par est,priusquam opus inchoe-B a tur,
35쪽
tur, comparatis, primo loco Metallorum pariter ac Mineralium, vitas, regna,mores, habitumque discat studiosus artis discipulus, nec notione sela sese oblectet, at scientifice, id est practice cognoscat. Ad hoc autem profunda opus est contemplatione meditativa, ut rerum Physicarum in genere, corporumque Mineralium in specie, ortum discat ac intelligat. Me quod attinet,
Metallorum doctrinae obiter tantum intentus, in quantum nempe Arti transmutatoriae explicandae faciat, rerum Naturalium ortum in genere lubens praetermitto, contentus illa dixisse,quae praefato proposito satisfaciant. Breviter tamen
Tradidere Philosophi omnes Vulgares, quatuor dari Elementa, res omnes originaliter componentia, ex quibus omnia, ad quae resolvuntur, ex quorum coalitu diverso diversae res prodeunt. Infaustae huic opinioni, Chemici fere omnes Philosophi subscripsere. Causam cujus aliam non possim conjicere, quam, quod absque matura deliberatione cad rem propriam accincti)accelerantes haec prima rerum sundamenta de scripserunt. Quam ego illorum sententiam non ausus improbare, aliter honoris sui ac observantiae ergo juxta rei veritatem Philosephice pertractabo. Elementa puta, quae quatuor ipsi contendunt, tria sola agnosco, omnia quae suapte Physi frigere experientia docet, Aerem puta, aquam & terram. Solus quippe caloris desectus, sper
36쪽
De Metall. --οr. CAP. I I. 2 Iper Solis calesectivi distantiam remotam causa- . tus, frigus his omnibus inducit, & illud remissius aut intensius, in quantum majori aut minori distantia removeatur. Ignem vero Elementarem protius rejicio, nego item ullum esse praeter vulgarem nostrum communemque Vulcanum,qui ardet in culinis: Cujus calor semper destructi vus in se. Neque nego tamen calorem rebus inesse,profluum nimirum aut λlumine, aut amotu, aut vita, aut Blas alterativo, alium nullum. Praedo Vulcanus res concretas depascendo comburit divinatque, estque corruptivus motus violen tissimus, ab activorum duorum contrariorum exorta repugnantia causatus.Elementum tamen
non est, prout nec substantia, nedum accidens, ad actualem quantum flagrationem spectat, at duorum in se mutuo agentium activitatis ex pressio in subjecto capaci; Non jam ostenderem, quaenam ad Vulcanum actualiter ardentem ordine requirantur praeter accidens caloris &substantiam, in qua fit hic actus, hoc hic saltem asi veramus,licet ejus calor sit accidens,illum tamen ipsum nec substantiam esse nec accidens, at duorum activorum, & in se mutuo agentium activitatis expressam operationem, quam activitatem in omni re combustibili comburente facile possem demonstrare,nisi quod ab hoc loci foret alienum. Et ut ignem prorsus Elementalem rejicio,ternario interea Elementorum numero con
tentus, horumque nativam qualitatem primam
37쪽
21 TRACTATUS I. frigus assero, nec nisi accidentalem illis calorem attribuo,prout dictum est; sic nec tria haec commistione sua rerum naturalium ingredi compositionem admitto. Disproportio si quidem miscendotum mixturam generationi idoneam tollit, ejusve possibilitatem. Nam Physica generatio fit per generationem ingredientium: unio nem. Unio porro est per minima rerumuniendarum imgressio, sin autem minimum unius sit minimo alterius decuplo vel centuplo subtilius, non possunt haec mini a adaequata coire, siqui dem per minima convenire oportςt , quae per minima unire quaerimus. Hinc commista aqua terrae non cum illa unitur, prout nec aqua vino, aut Phlegma Spiritui: imo separari possunt ob suam inter minima disproportionem. Si quis di-Xeriit ad mixturam hanc faciendam unum subit alterius subtilitatem, atque ita deiticeps uniun
tur ; Insio, quod si aeque subtile fiat spissum prius quod fuit ut liquidum possit uniendo sese)
ingredi, oportet ut ad eandem naturam prorsus deducatur, & quid tum quaeso terra quam aqua, aqua siquidem in terram non migrabit, ut uni onem eum terra habeat, corpus puta non corpus
sic unitive ingredietur in & si sic , quam fatuum
hoc imaginari,terram in Aquam esse converten dam, ut cum aqua concreti generationem pro- . moveat, & hoc si concedatur, ex aqua tamen res
producta dicetur, si moco antequam produci sit possibile terra in realem aquam migrarit, hoc
38쪽
De Metast. Metamor. CAP. I I. 2 3 autem necessarium est, aut aliter minimum hujus cum minimo alterius non poterit convenire.
Et adhuc deest aer, minimum cujus est multo subtilius aquae minimo, nisi in aerem cuncta evanescere teneantur, ut & hunc praedicta aqua sib1 in generando socium habeat. Quod si daretur, ex aere omnia solo constare sequeretur, qui aer licet in sua natura sit a sese originalite seu ex terra & aqua in se transitiutatis sit conflatus,idem tamen erit, nec ob originis suae discrepantiam di versificatus t nisi enim idem fuerit aduniri nequit, siquidem ut aqua eandem habeat cum aere subtilitatem, easdem cum illa qualitates primas habere tenetur, idem & de terra judicandum est, ut adaequetur raritati aquae. Et si sic tum aqua sic subtiliata erit realis aer, & terra sic: subtiliata erit realis aqua, & jam ubi compositio generatorum ex Elementis,cum juxta hanc doctrinam ex aere omnia necesse habeant procedere, & quo subtilius ex igne, admisia cum hac Mistionis Dodirina Elementorum quaternitate. Si quis autem dixerit, verum esse Elementa sic converti,rogarema quo agante mutarentur λ Insuper si terra in aquam migret, aqua in aerem, ut sic fiat unio componentium Elementorum,ad Elementatum conflandum, peterem rursus quid opus sit terra in realem aquam reductae aliam novam adunire, sic & aquae ad aeris raritatem subtiliatae novum aerem commiscere,quasi unum & idem Elemen
39쪽
2η . I TRACTATUS I. I . versum non posset procreare, absque alterius admixtione. Si dieatur, terram, ut dictum est, subtiliatam gquae raritate adaequari, &itamen aquam non esse ; uti nec aquam esse aerem, roga rem tum, utrum, nec ne primas qualitates unum alterius induat; si non, ergo nec in minimis habebunt correspondentiam : nam hoc impossi
bile : si sic, scire cupio, utrum, si unum primum alterius primi primas induat, non fiat realiter illud primum, cujus sic induit primas. Contra.
rium asseverare non est Philotiphicum. Concluditur ergo, ex uno omnia Elemento materia liter originem sumere, quae non potest esse, nec terra, nec aer; quod nisi brevitati consulerem, facile possem commonsti are. Unica ergo restat aqua, quae unum Verum est materiale principium omnium quae in hoc orbe conspiciuntur
corporum concretorum. Terea est solea sive stratum, in qua omnia corpora crescunt, & conser-Vantur. Aer in quem creseunt, estque medium,
virtutumque coelestium delator, quibus repletur, & per quem omnibus hisce tinserioribus
communicantur. Aquae rerum omnium semen
est a Creatore prima creatione inditum, quod quaedam in acrem producunt, ut vegetabilia, quaedam intra suos renes servant, ut animalia, in quibusdam maxime abstrusum reconditur, puta metallis. Estque ad finem usque mundi semen sufficiens cunctis rebus ex semine producendiS,
cujus cui dictum est aqua habitaculum reperi-
40쪽
ae Metae. Metamor. CAP. H. a s tur. Hoe semen istias otios P a se a sua excitatum, quae sema est lucis quaedam ineffabblis particula, virtus coelestis,quae praesto adest inferiora apte disposita cratione loci atque agentis convenientis vi sua imbuere & ad motum excitare ita inquam semen activa virtute excitatum, odore suo tamentativo materialem aquam est coagulando, quam ita immutat per varias --
mentationes transmutationum cunctarum au
tores, quousque illud produxerit, ad quod pro'
ducendum semen fuerat propensum. Si itaque Metallicum fuerit semen , nascitur inde primo humor siccus, labilis, manus non madefaciens, nimirum ζ omnium metalltaxum mater. Possem hic lapidum uniuscujusque generis procreatio nem docere, item circa div primam nativitatem plurima notatu dignissima annotare. Eu autem ut ad propositum parum dicientia consulto pertranseola puta vera metallorum matςria dici meruit, quia anteaquam si fieretvlut ad Metallum desti retur, desectu tamen aliquo posset' contingere, ut aliquod a Metallo diversum inde resultet, cum vero semel fit si, tum quidem non
amplius aliquid inde nasci possit,nisi minerale aut metallicum : Ex hoc diversa quae conspiciuntur mineralium genera, ut puta hJ Sc S, quae
Omnia unam eandemque matrem habenis. Media quoque Mineralia qu*dam hinc oriuntur, quaedam etiam fiunt ex ipsis Metallis, sale acido minorati erosis, sic Vitriolum ex Cupri ven per