장음표시 사용
71쪽
εs Tώων a TaliaνIs. hule hom num patriae magis analoga. Quare vearos mile est, post quim Noemi filii hae illas dispersi sunt, plures familias successive diversas per
universam Asiam nationes condidisse ad quatuor orbis cardines a Bibylone , eo ferme tempore , quo Nembrotus Noemi pronepos vir magnis viis xibus . ac timendus venator , juxta saeras literas, Babylonicum imperium condidit annis a diluvio ferme seo . Primi harum nationum reges aut patr'sse milias fuerunt , ut Abraham , de Melchisedech ; aut pastorum, venatorum, latro innum duces , ut Nembrotus apud Chaldaeos , dclubinde Romulus apud Romanos.s 33. COROLLARIUM I. Nullam uινων aua
EXPLICATIO. I. Astronomica Chaldaeorum monumenta , quibus fidere possimus , & quae
utilem aliquam cognitionem asserunt, ultra annos serme rat ante aeram Christianam non proincedunt, juxta Ptolemaeum, in quo auctore tan tum monumenta haec inveniuntur. II. Eorundem Chaldaeorum monumenta, quae quum incerta, inutilia, & minime accurata sint nullius in astronomia usus esse possunt, Alexandri tempora , Plinio auctore , praecedunt annis serme roo , juxta nonnullos alios auctores an nis ferme aso 3 . Non igitur monumenta haec Nembroti aetate antiquiora sunt, si stemus chro- nologiae vulgatae editionis, multo vero Nembroto posteriora sunt juxta septuaginta interpretum chron ologiam. III. Historica, de astronomica AEgyptiorum , Phaenicum, Graecorum, monumenta omnia Chaldaeorum monumentis posteriora sunt; ita historicis omnibus , ac sapientibus criticis testanti-ibus.
72쪽
Thoria Tellur ν. ες bus . vetera historica AEgyptiorum monumenta ad unum omnia interierunt , ipsis AEgyptiis auctoribus id assecentibus , tempore belli Persiei Manethone antiquioris. IU. Ipsa temporum fabulosorum historia sententiae , seu potius fabulae a nobis impugnatae neutiquam favet. Diodorus Siculus ait, Uranum habitum fu i me primum , qui homines antea in sylvis dispersos in unum coegerit, & erudierit. Ipse aeeurate astra speculabatur, quaeque in caelo eventura fuissent hominibus praedicebat: ipse ex motu solis annos, ex lunae motu menses distinxit. Inter Urani filios praecipui fuerunt Athri Ias, & Saturnus, qui sibi imperium diviserunt. Athlanti pars obtigit ad oceanum sita ; dc ad patris exemplum in observandis syderibus totus fuit. Athlas Graecorum, inquit Lalandius, vi-M xisse putabatur, ut apparet, annis ante Chri M stum natum 24oo . Porro haec ferme Noemiis aetas est juxta sacrorum librorum interpretenis atque haec ipsa remotissima antiquitas est , ,, quae rudioris astronomiae elementis tribui ponis sit vel hanc ipsam Graecorum traditionem de ,, vetusta Atlantis aetate admittendo . Cicero, , in quaestionibus Tusculanis aperte ait, divinam is motuum caelestium cognitionem effecisse , ut se Atlas caelum sustinere diceretur; eiusque seaisis trem Prometheum Iapeti filium , qui Iaphetis Noemi filius esse creditur , in Caucaso cateis is nis vinctum detineri. Haec hactenus Obscurari tantum, & fabulosa traditio est. Uerum beIM li Trojani temporibus , & Argonautarum ex is peditionis, annis i 3oo ante Christum natum is astronomia non nihil profecit . Chiron cen- ,, taurus Thessalus Saturni filius homines docuitis asserismos , seu caeli sturas describere t has,, Achillem docuit. Nomina quibus modo signa ,, caelestia insignita sunt , a Graecis paulo postis Argonautarum peregrinationem inventa viriti dentur. Ita censebat Seneca , quum alebat :
73쪽
is nondum anni mille , & quingenti sunt post is quam Graecia stellas numeravit , eisque nos, mina indidit.
U. Sinenses nullum ante Christum natum mo. numentum astronomicum habent consideratione dignum. Natio haec in caeli scientia omnino ruis
dis erat , & ignara , quum jam astronomia in Chaldaea , & AEgypto plurimum profecerat . Felipses aliqua praecisone supputare non coepit,nis annis soo a Christi nativitate, di quum fata cerdotes ab Europa illue missi postremis hisce saeeulis Sinense imperium ingressi sunt, ibi scientias omnes, astronomiam praeserti in nondum ab infantia excessisse deprehenderunt . Annales vero nationis hujus annalibus omnium veterum reiagnorum s miles sunt, obscuri scilicet , consus , incerti , primordiis fabulosi quodque certum
tradunt, antiquitatem nationi non adscribit diluvio in facris litteris assignatae aequalem, prae sertim si septuaginta interpretum chronologiam
IV. Moyss historia de rerum origine, & de
mundi primordiis vel a prophano perlecta , Veritatis signo insignita , dc omni auctoritate munita apparet, qua historia gaudere possit; omistis enim etiam divinis notis, qua erroris expers efficitur , ejus auctor ubique scientia eruditus apparet, integer, rectoque judicio praestans, ea quae scribit, apprime callens, atque in his habitus dum viveret, dc post obitum fide digni stasimus. Quod vero per hos dies in ejus historia impugnatur, recens scilicet telluris, & mundi origo, illud est, quod, cum recenti nationum, scientiarum, & artium origine unicum concilia ri pollit. Certissima haec sunt , ac certistimis probationibus confirmata. 24. . COR Ol LARIUM II. Ex hactenus Ra- tutis apparet quam Iabili funda monio insistans optastrum , Chaldaorum , Sinensium c-ronuo g a, ruβι ρcr hos .ieι nonnulli impietatis cον
74쪽
ριaἰ ,ant; Deiunt . Hinc discere IIcet , quam eredula sit incredulitas ; quae eas tanto studio an plectitur, & tot laudibus effert. Quiς audeat modo obsoletas, & aniles fabulas quasda in gravissimae Hypparchi, Ptolemaei, Plinii, Senecae, Iosephi auctoritati serio conserre' Poterunt ne adhue Tellia medis, Beros, Manethonis , Sanchonia tonis somnia doctis, proinfundisque Ptolemaei, Ricciolii, Vol fit, Neutoni , Leibnitii, Lalandii disquisitionibus comparari, quae omnes in antiquitate telluri, & humano generi a divinis libris attributa consentiunt Τ Humanae rationis conditio in quorundam mentibus sane misera est, quum illi ut gratificemur absurda deliria reverendae veritatis loco proponenda sint.
s et s. DEFINILIO I. Chronologia scientia est,
quae tempora metiri , distinguere , comparare
docet. Chrono logia, & geographia duae historiae
faces sunt. DEFINITIO II. Epeeώa vocatur eventus in signis, a quo anni numerari incipiunt. Praeci. puae epochae sunt creatio, diluvium , vocatio
Araham i, dedicatio templi Salomonis, libertas a Cyro Iudaeis restituta . nativitas Iesu Christi. Populi varii epochas suas habent suae historiae,
aut religioni cogruentes. Romani ab urbe condita numerabant; Turcae ab Hegira, seu Ma. humetis fuga, quum Mecha Metim nam secessit. Inter epochas certissimae sunt solis, & luna defectus. Quum ex historia noveris, regnum , a t eventum tempore datae eclipsis contigisse . facile est astronomicis praeceptis tempus ipsum definire dati regni , aut eventus . At longaeel ipsum series in regno aliquo supputatarum ,
non vero Observatarum pro eius antiquitate nihil probat: nunc enim eclipses omnes, quae ab
75쪽
ra Tkaoria TeIIurti, virbe condIto evenerunt, supputari possant. Anni, qui a variis epochis numerantur, aut astr nomici sunt , aut civiles.set . DEFINlTIO III. Annus astronomians , qui anni tempora reducit, est integra seu vera, seu apparens solis circa eclipticam revolviatio a quovis puncto numerare incipiendo donec
sol ad idem punctum seu re, seu specie redierit. Huic Ticho Brahe , Hirius . & Cassinus
Annus astronomicus a postremis hisce astronomis summa ea certitudine, quae obtineri posisit, definitus suit: Incertitudo , inquit Lalan indius, quatuor, aut quinque minuta secunda tem poris non excedit. Notandum tamen, hic agide anno afronomico tropico, quo anni tempestates redeunt. & qui ipsum tempus complectitur quod inter anni temporis, veris, puta, initium intercedit, & ejusdem tempestatis reditum. sas. DEFINITIO IU. Anuus eisilis est tem
poris deeursus periodicus a nationis consuetudine, aut lege definitus . omnium optimus est, qui magis anno astronomico tropico concors est . At primi telluris incolae, & primi regnorum auctores passim in astronomia rudes fuerunt .eOrumque annus civilis ab anno astronomico, de quo agimus , plurimum saepius discrepavit. I. Apud Romanos annus civilis primum Romulo rege decem menses lunares complectebatur; quibus dies 3o4 attributi fuerunt. Deinde Numa rege duodecim menses lunares obtinuit, qui dies 36s continere putabantur. Quum annus hic dies continens 36s aequo brevior es
set, horis ferme sex, identidem ἰanno dies in .
76쪽
civilem esse statuit dierum 36s , & horarum
sex : hie vero annus aequo longior minutis undecim cum quadrante ita perstitit usque ad Gregorium XIII. Pontificem, qui calendarium re sermavit , & cujus tempore annus civilis astronomicum decem diebus praecedere inventus est. II. Apud Gνaeos annus civilis duodecim lunationes continebat, quibus altero, aut tertio quoque anno a unatio embola mica, seu intercalaris addebatur. III. Apud Nebra os annus civilis Iu nationes duodecim continebat . quas anno astronomico concordes reddere fluὸebant, sive cuique anno
post duodecimam lunationem dies undecim, aut duodecim addendo; sive anno lunationes duodecim continenti decimam tertiam lunationem identidem inserendo . Porro annus hic lunationes tredecim complectens annas embolemicus νο-
eabatur. Apud nostri temporis Iudaeos, Turcas, Arabas idem serme est annus civilis. Ipso jam diluvii tempore Patriarchae annum civilem habebant lunationes duodecim, & dies aliquot complectentem; in Genesi quippe legimus, diluvium mensibus duodecim, & diebus deeem perdurasse; subinde vero legimus, diluvium per annum serme perdurasse. Anni igitur patriarcharum nihil commune habent cum Iuia naribus annis, & annis unius mensis, de quibus agimus. Qui hoc suspicati sunt, non animadverterunt , in praepostera eorum supputatiori Ne patriarchas anno aetatis altero , ct dimidio
filios gignere debuisse. IV. Apud AEmtios annus civilis , Plinio, Plutarcho , & plaerisque aliis auctoribus testiribus, unica primum lunatione constabat, subinde tribus, quatuor, sex, duodecim lunationibus. Aseth trigesimus secundus AEgypti rex anno duodecim lunationes complectenti, cui dies Pus, Tom, II. D 36o
77쪽
σι Theoris rellurIs. 36o tribuebantur , dies quinque addidit; sui ergo tunc HLgyptiorum annus civilis dierum 36s. Hinc facile apparet quam perturbata , &incerta nationum ehronologia esse debuerit ex hae annorum ei vilium diversitate, quorum initia singulis mensibus successive erronea erant. U. In omnibus christianis nationibus annus civilis per hos dies iuxta calendarium a Greia potio XIII. Pontifice maximo testitutum, tri .hus continenter annis dies habet 36s, quarto sequente, qui bissextilis nuneupatur, dies 366. Si annus astronomicus dies haberet omnino 36s, in horas sex, bissextilis quarto quoque anno civilem astronomico eoneordem essiceret. At bita sextilis annis quatuor ad die ei vili minuta seriarne 4s ultra tempus, quo sol ad idem κodiaci
punctum revertitur: porro haec minuta diei serane aequivalent annis 128 . Quare post annos ferme II 8 oceurrens bissextilis est omittendus, tit annus civilis astronomico proxime congruat. Iutronami, qui calendario reformando dederunt Operam, censuerunt, & ex eorum sententia statutum fuit, annis, 4oo tres bissextiles omitis tendos : Hac de causa annus a oo. bissextilis
non fuit; anni quoque itoo, & xyoo, bissextiles non erunt; at erit annus Eoo . Cώνὀnologia faestorum librorum.
sis. OBSERvATIO . sacrorum librorum chrono logia in iis, quae ad terrae, & humani generis antiquitatem spectant, unica est, quae historiae , physicae , & rationi consentanea sit seto . verum chrono Ioria bare sacrorum librorum, quae veluti certum, & inconcussum, punctum est, a quo sapientes doctique chrono logi omnes initium saciunt, non eundem ann.-rum numerum exhibet in monumentis omnibus, quibus eontinetur, in pentateuco scilicet, einjusque versionibus.
78쪽
υ ista Telluris . 73I. Penta eueώus nuncupatur quinque primi libri veteris testamenti . His , quorum auctor
Noyses legislator populi Hebraei, antiquissimus idem veteris legis thauma turgus, & totius oris his historicus, mundi universi historia contine.
tur a creatione ad ea usque tempora , quibu
II. Uersio optuasnta Intavratum est versio graeca veteris testamenti, adeoque , & pentateuchi, quod ejus primum opus est . versio harevetustissima est, plurimique facienda; quaecumque ejus origo sit, auctoritate , & authenticiis tale authographo veterum librorum sacrorum eodiei par est . Met. 392. . III. Viauata est verso latina veteris, & novi testamenti, quam Catholica Ecclesia autheniaticam agnoscit, atque declarat. Uulgata in iis,
quae vetus testamentum continent, duabus constat latinis versionibus, quarum altera a Divo Hieronymo facta fuit, altera Divo Hieronymo antiquior est. In iis, quae novum testamentum continent, versio est, quae jam Augustini aetate in ecclesia existebat, quamque sapientissimus hic Doctor ceteris omnibus latinis suae aetatis versionibus anteferendam arbitrabatur . Mat.
IU. Vulgata, & versio septuaginta Interpretum in iis, quae ad dogma, ad historiam, &ad mores spectant, plane consentiunt, in qhr nologia vero non item primorum temporum . Postrema haee mundum altera antiquiorem facit annis ferme r337. Chronologia vulgatae aut bois grapho pentateuchi codici consentanea esse ab hoe versio septuaginta interpretum recedit. Nos primo generatim diverstates has exponemus .
praecipuas subinde sngillatim juxta Londine nissem polyglotam exposituri.
79쪽
Gen. s. II. A diluvio advocationem Abrahami.
κ vocati ne Abra hami ad exitum ex
l Ab exitu ex AEgypto adi dedicati alnem templi .
A dedica.tione templi ad libertam rem sub Cy
Α diluvio ad Iesum Christum iuxta Hebraeum codicem, & vulgatam, anni a 34o; j xta se-Ptuiginta, anni 3ris. Chronologiae utriusque discrimen a creatione ad Iesum Christum anno rum ras . a diluvio ad Iesum Christium , annorum 779. vel 13Ο. Math. pag. v. Divus Hieronymus codicibus omnibus
80쪽
Theoria Tel νυ. authographis accurate perlectis, vidit omnes eandem chron ologiam exhibere ; hanc tamen , in penta theuco praesertim , in verso ne septuaginta anterpretum saepius admodum diversam esse. Hae ratione motus Sanctus Doctor in sua veteris te stamenti versione Hebraici codieis chronologiam rellituit. Pars haec operis Divi Hieronymi t eta vulgatae inserta est. Sequenti tabula duplicem hanc primorum temporum chronologiam per partes exponemus. utriusque epochae sunt patriarcharum nativitates. Epochae hae omnes in summam collectae annos continent a creatione ad Iacobi, & Esau na, livi tatem. Chronologiae varietas saeculis seque irritibus inter vulgatam, de septuaginta interpretum versionem parva est, nec nulli facienda :nota a librariis alteri suffecta Math. i4 ; u. mus hominis aetas in supputatione omissii facile varietatis hujus in causa esse potuerunt. Variationes has , si quae sint, in duobu, postremis
tabulae praecedentis epochis, negleximus. Duplieἰa hu1us ehranologia dUeusio. 33o. OBSERVATIO, Undenam haec varie tas chron ologiae Geneseos inter Uulgatam Hebraea eodici consentaneam, & versionem septu ginta Interpretum in hoc ab Hebraeo eodice dita sentientem e Problema sane solvi dissici Ie Quum in hac re non nisi conjecturae sint, quae magis veritati consormes videbuntur . eas afferi
Censent eruditi pIaerique, id moris Hebraeo.
rum olim fuisse, ut in chronologicis su putationibus signum subaudirent, quo primum saeculum exprimitur, quod signum Septuaginta interpretes in sua versione scribere opportunum censu runt i Math. ubicumque a Traditione illudo mulum fuisse didicerant. Ita, inquiunt , saepius apud nos numerus millesimus subauditur