장음표시 사용
101쪽
64 L I R. I. sonae quibus matrimonio iungi non possint,
qua poena afficiantur qui adversus praecepta imgum coeunt. Ad extremum & alius constituendae patriae potestatis modus explicatur , quem Legitimationem nunc vulgo appellamus. ΤΕxTUs.
Qui possunt nuptias contrahere.
Iustas autem nuptias inter se eives Romanἰeontrabunt, qui secundum pracepta legum coeunt, masculi quidem puberes , foemina aurem viri ρο-
νεnter I sive patres familiarum sint , flve filii familiarum ι dum tamen , A fili miliarum sint,
consensum habeant parentum , quorum in potestare sunt: nam Boe fleri debere, σ civilis ex naturalis rario suadet in tantum , ut jussus paren-ris praecedere debeat. Unde quaesitum est : an furiosi fila nubere, aut furiosi Mius uxorem duce re posit. Auumque super Alio variabatur 3 nostra procestis decim , qua permissum est ad exemplum
filiae furis , fluum quoque furiosi posse in sine
patria interυentu matrimonium fibi copulare δε- cundum datum ex nostra constitutione modum.
sensus parentis praecedere debet, ι. et s. l. aeq. haered. ideoque non sufficit hie rati habitio. Per t. 13. f. s. ad Ieg. JH. de adult. l. D. D. de star. hom. I. s. c. hoe tit. sufficit autem vel tacitus con Iensus praecedens , aut conco- micans I l. s. C. eod. ι. T. f. r. D. de spons . non enim velle debet pater , sed non nolle, id est , συνμνων. Sed vid. inst. in comment. a.
. er seqq- Ex nostra constiturum Modus hic est, ut ex sententia curatoris ipsius furiosi , & nobili Irum totius familiae , itemque magistratus aut Episcopi ipsius Civitatis , de nuptiis statuatur, 'I. 28. de uise. aud. ι. x s. c. hoc tit. COMMENTARIUS,
E De aetate coeuntium. 3 De eorum consensu. ε
De consensu parentum adbuendo. s Et quid de Iure Canonica. ε Ratibabitio patris an effiat , ut retro nutἰa asseque consensu ejus eontracta legitimae fant. N o T AE Famua οἰκῆ potenter Maturae vἰ o ωρα σα , Theophilus δεκτικαἰ. Foeminae post annos duodecim virum pati posse creduntur I L
qua . dies I . quippe qua aetate sceminarum incipit purgatio, teste Macrob. d. loeo. Cur in Reminis citius vis generationis incipiat, quam in maribus , vid. Arist. 4. de gen. anim. cap. s.
Consensum parentum Nuptiae consistere non possunt de hoc iure , nisi consentiant omnes, id est , qui coeunt , quorumque in potestate
sunt 3 I. t. D. boe tit. I. Ιχ. C. eod. consensum ramen non impedit obsequium reverentiae paternae debitum , I. 22. D. eod. Apud nos vero parentum consensus , etsi honestatis , non tamen necessitatis est.
Et civilis Scit. patria potestas, in filiolamilias accedit & haee , ne cui invito suus haeres agnascatur, g. I. ins tit. seq. Et naturalis Reverentia & obsequium naturae lege parentibus omnibus debitum , I. E. D. de just. σ jur. quo tamen contempto nuptiae non essent irritae, nis lex civilis adderet
δοῦν ἄγκατικὸν , I. II. D. de flat. bom. I. 2 2. C. hoc tis. quam tamen non attendunt Auth
res Iuris Canonici. Praecedere Jusius, id est, voluntas sive con- προπι Justi variae sunt pro adiuncto sgni- 1. I ficationes. Hoc loco iustum idem significat, quod τό νὸμμον, legitimum t & iustae dicuntur nuptiae , quae secundum jura civita tis Romanae inter puberes cives contrahunturI eodem sensu , quo justum matrimonium in L
. unde vir er uxor. I. I 3. de his quib. ut indign. Sic justi liberi dicuntur legitimi , ad differentiam naturalium dumtaxat & vulgo quaesitorum 1 I. s. g. pen. I. II. I. I 2. de stat. Bom. iustus pater ad differentiam naturalis 3 I. Iege Iulia 4 . f. 3. bre rit. iusta uxor; ι. si senatori II. eod. quae legitima in I. Φ. eod. In genere autem iustae nuptiae habendae , quae secundum cujusque populi instituta contrahuntur. C es Romani Igitur cum servis , Latinis, peregrinis, deportatis connubium non est, Ulpian. fragm. litis. 6. 4. l. 3. C. de incis nuptis Cic. in Top. Atque hinc responsum est , si quis rogatus haereditatem restituere sine liberis decessisset , isque deportatus in insula liberos sustulisset, conditionem non desecisse s ι. ex facto r7. f. ex facto s. ad sen. Treb. Masculi quidem puberes Romani ea demum raetate civibus suis matrimonia permiserunt, quae natura apta esse creditur ad generaridum, maribus post annum decimum quartum , quo tempore ipsam aetatem necessitate pubescere, di vim generationis moveri incipere , sic ribit Macrob. in somn. Scipion. I. I. e. 6. α Arist.
102쪽
c. s. Macrob. I. Sarauia. T. Ab
hac autem determinatione legitimae Se matri motio contrahendo idoneae aetatis longe rece- a Plato , qui ε. Ur s. da .egio. trice limum an Bera miculis praetcribit i longius etiam Aristoti T. M. I 6. qui eos.demum conjungi vult cirζ1 12stuae t ε. furinfias Milem anno 18. Juris pontificii Auctores pubertatem metiuntur ditu e tradi , flon ex numero ann
rum I cap. I. S. M. de despons imp . qui tamen hodie generali coniurandine I equuntur de altionem iuris civilis, quae eri non in om-
am auctoritate sulcitur. aro tamen hac aetate apud nos praesertim micili matrimonio iunguntur. In sponsali-kinas definita non est : quapropter & a primordio malis sponsalia effici possunt . modoriraque persona sit infante maior . I. in spon. μ i . de sponsal. a quibus tamen iacti pube Ita libere reciaere possunt 1 .e. . ur 8. de Don. .. Viris . Solebam.& impu-ςs Romani VIum ducere nondum viri potentes. Exem putabat apud Gruter. inscr. p. 788. 8. ρ. 8Is. I. Tunc vero Nuptiae huiusmodi non relia debantur , sed tamen non pri .iustae t , quam coniuges iustam aetatem attigitastat. Hinc nec antea dos peti poterat, Lo s.f. δε-e iat. nec repudiatae dabatur actio rei de reb. ain. jud. pos. I. A. f. de jur. dot. nec ea poterat legatum sub
errorem I s. de juri . I. s. de contr. emit. Nam
quod Jacobus Liam pro Rachele suppositam
retinuit a in eo non est usus summo jure 3 e.
Idem dicendum est, si erretur circa qualitatem essentialem , veluti rotentiam generandi , aut necessitudinem , puta si ignorabatur esse amita aut soror , cum qua contractum est. At si circa accidentalia tantum erratum si , verbi
causa , si pauser es , quae dives dicebatur, si ea pilosa , quae morigera , si plebeja , quae nobilis credebatur, &c. quoniam haec vel adesse, vel abesse possunt salvo matrimonio , SI hic in re ipsa iustus consensus est , ratum erit matrimonium , d. e. quod autem in M. Covarruv. de matrim. p. a. c. 3. f. s. num. 2. Illud autum, quod Innocentius tertius respondit, e. tua nos
Σε. de sponsal. si quis ut honestam mulierem ad turpia pelliceret, saltum nomen ementitus eam hi, verbis desponset , Ioannes te sponsam.& mulier hoc dolo imprudens illecta cum in illum tamquam sponsum consensisset , ei copiam sui fecit, si ille testetur nunquam sbi animum suisse illam ducendi , ista vero petat fidem sibi datam praestari ; non debere ex eo facto coniugium iudicari, &c. non procedit in foro externo , in quo respondetur pro matrimonio : quia Ecclesia non judicat de occultis.
de m ttrim. Iib. I. disp. s. seqq. Consensus in hoc contractu etiam plane liber esse debet; I. non euittir et r. boe rit. I. Tisia
I 3 de verb. GIig. I. nec silium I 2. I. neque I . C. boe rit. Ideoque matrimonium per vim aut
justum metum initum ipso quoque iure nullum
3. de nupt. Christin. vοI. i. decis. 33s. Plane metus reverentialis sive obsequium reverentiae paternae debitum , a quo absunt verbera , vincula , minae, matrimonium non impedit , uti nec consensum I I. si patre 22. Me tit. I. I. I. ra. de sponsal. COVarr. d. cap. 3. f. s. num. 3. Alberi. Gentil. d. lib. 3. cap. II. quod tamen Φalii examinant. Qui in potestate parentis est, etiam illius consensum adhibere debet; boetextu , ty Iege 2. eodem. Sed & nepos quamvis in avi tantum potestate sit, patris tamen consensum adhibere debet I I. I s. f. I. eod. eadem scilicet ratione, qua cina sensus filii rcquiritur,
nempe ne invito fili Rui tua in astatur; g. Ad si quisci, til sin qua ae nubente cessct, ctiam a tata, Q. I s.
103쪽
66 LIR. I. f. i. casus , qui proponitur in I. 3. eod. specialis est. Quid ergo, si oblata liberis honesta
conditione , pater dissentiat , aut sta e causa prohibeat filium uxorem ducere, filiamve nubete , aut dotem dare nolit Hic Magistratus aditus partes tuas interponet, patremque causa cognita coget in matrimonium consentire , & dotem dare ; l. capite I9. hoe tit. Ait dilerte , quorum in potestate. Unde intelligimus, nec matris consensum in liberorum nuptiis necessarium esse, nec patris in emancipatorum. Et de filio quidem emancipato hoc ex
I resse scriptum est in I. flius 2 s. hoe tit. In fi-ia vero emancipata id secus videri potest per
dicemus excipi filiam emancipatam minorem et s. annis ob sexus &aetatis verecundiam An,
ut plerique , honestatis tantum causa praecipi, ut ea patris consensum expectet, sed id non esse necessarium Sane, & matris , & propinquorum , & curatorum judicium adhibere patrem orbata iisdem constitutionibus iubetur, quorum tamen auctoritas in copulandis nuptiis necessaria non est ; I. 8. C. eod. Sic sentio. Jus antiquitus fuit , ut pater filiam , quam in potestate habebat, pro arbitrio & cui liberet, despondere posset; cuius rei exempla nonnulla apud Comicos & Historicos habemus. Neque filiae a patre dissentiendi licentia dabatur; nisi indignis moribus aut turpem sponsum ei
pater elegisset; I. Q. f. i. de sponsal. Eman cipatam autem filiam patrem suo arbitrio nec despondere , nec clocare potuisse , adeoque nuptias , quas illa propria auctoritate contraxisset, non fuisse iniustas , arguunt textus omnes , qui eius tantum consensum requirunt, cujus in potestate sit, quae nubit, aut qui uxorem ducit. Hoc autem ius in filia emancipata minore 2 s. annis ita postea mutatum & imminutum cst , ut tam illa patris , quam pater illius voluntatem explorare debeat; d. l. 2 o. C. hoe tit. ita tamen ut si filia patris sententiae repugnet , filiae potius, quam patris voluntatem iudex sequi teneatur ; d. l. I 8. C. eod. Ex quo loco utique hoc colligitur, arbitrium emancipatae non fuisse plane liberum. UINN. Vi deatur quae Ponti sex in ea . tua nos 26. κ. desponsi 3e Aug. Barbosa ad idem eap. de Layman.
Nent. Moral. I. s. tr. ID. pari. I. c. r. n. O.
104쪽
. cfuliaque i ullus hic tantum opponitur ra-ὰ lazizone. V INN. Quae Vinnius hic cum Ba -
c ν ο contra rati habitionem disputat , non: Lo fimo stare videntur talo. Nam primum. aegri rati habitioni locum esse , in iis dio iure nulla sunt, id falsum videtur.
Do Ilo enim inter virum & uxorem ipso jure gesta l. 3. P. V. de don. inter vir. σTori ra habitione tamen convalescit, i. rs. c. eas. quemadmodum & testamentum, in quos ius praeteritus , validum judicatur , si filiis
in illa voluntate adquiescat, L i . f. de in-yd. m t. irit. Lex. II. Is de flat. bom. non agit de rati habitione , sed de statu prolis ierito avo conceptae. In t. cf. V. de R. N. non Tars matrimonium , ob desectum consensusim dum est, sed ob prohibitionem legis, quae id reum qui in provincia officium gerit , &m etem provincialem stare non patitur matrimonium. Ergo nec rati habitio ibi quid-
eum operatur , secus ac in matrimonio non m consentiente patre Contracto , ubi rati- 'stio cranientum retrotrahit. Quod etiam
est liquis legibus a Vinnio allegatis obscr- indum Denique a legitimatione recte catenus cita argumentum , quod quemadmodum li- . eri ante nuptias nati, his subsequentibus ideo legitimi habentur , quia desectus prioris supplementum retrotrahitur ac si matrimonium semper suisset, ita & post rati habitionem patris liberi antea nati fiant legitimi , quia ra- habitio semper ad principium cujusque actus retro trahitur , I. t s. f. i. β. de pign. Unde &ex irat monstrum illud, quod fingit Hesemb.
ad i. s. c. de nupt. Spuriorum ex iustis nuptiis. Cum adparatu haec Uinnii argumenta re- fel Et , contrariamque sententiam probavit lue. Haber. PMq. ad Insi. hoe tit. f. io. UT ad Ut d. l. s. HEIN. TEXTUS.
aerrores duci possunt vel non. Dec gnatis , ac primum de parentibus & liberis.
z. Ergo non omner nobis uxores ducere Iieet' nam a quae dam m/ptiis abstinendurn est; riter eas Diim personas , qua parentiam liberor emve locum inter se obtinent , contrabi nt ptiae
tales personae inter se eo ei int , neqorias a tone incinas nutpriar centraxi Oe dicuntiar. Et haec adeo vera sunt, ut quamvis tιr MVtienem parentum liberorumve leo sibi esse coeperiut , non pessim inter se matrimonio jungi in tantum , ut etiam dissima adoptione idem jtiris maneat. Itaque eam , qua tibi per adoptionem silia vel neptis
esse coeperit , non poteris uxorcm ducere , quar vis eam emancipaveris.
Inter patrem tr filiam Intellige parentes &liberos etiam naturales tantum. Nam in contrahendis matrimoniis naturale ius & pudor inspiciendus est: contra pudorem autem est, filiam uxorem ducere , l. 14. g. 2. D. hoc tit. In infinitum Et ita cape vers. 6. g. cap.
Nefarias atqtie incestas in summo scilicet gradu. Nam in his tanta est turpitudo & Qeditas , ut natura omnis a tali coniunctione a horreat. Et hoc est incestum , quod iure gentium committi scribit Paul. l. iat. D. hoc tit. nec eo minus ius , quia a Persis contemptum, ut recte Xenophon. 4. memoris. adde Philon. in de l. I b. t. Caeterum & aliae nuptiae , quae ratione cognationis aut amnitatis prohibentur , incestae dicuntur ἔ I. I i. f. r. l. s. D. hoc tit. l. s. de quaest. I. ult. C. de incest. nupt. De nomine hoc vide Non. Isidor. Fest. COMMENTARIUS. 1 Genera etanationis ex fita , ubi ex de spiri
2 Parentum cum liberas eonjugia incestuosa esse in sum nνno gradu.3 Ne dissoluta qti dem adoptione Aliam adoptiavam ducere, ex quare.
EX iis , quae hactenus dicta sunt, intelligi
mus , quatuor haec concurrere debere, ut justae habeantur nuptiae: ut qui contrahunt sint cives Romani; quales apud nos omnes habentur : ut sint puberes: ut consentiant: ut si sine filii fami l. consentum adhibeant parentum,
uorum in potestate sunt 3 iuxta ea quae dim
unt supra ex decret. Concilii Trident. in lo- eis ubi receptum est. Quibus & quintum ad di potest ex iure Pontis & lua copsuetudine a solemnis illa post trinam pronem in Ecclesia nuptiarum benedia inquam, si intervenerint, nuptiae icententur 3 si modo inter eas permas co
105쪽
tractae sint, inter quas nuptiae consistere ponsunt. Nam etiam quaedam personae iure prohibentur inter se nuptias contrahere. Ut autem prohibeantur, sere fit ob turpitudinem conjunctionis, quae turpitudo vel est a cognatione contrahentium , vel ab affinitate. Cog-1 natio triplex est; mere naturalis I mere civilis ; & mixta. Naturalis tantum est, quae illegitimo coitu contrahitur : civilis dumtaxat, quae per adoptionem constituitur : mixta est inter eos, qui ex iusto matrimonio procreati sunt, utroque videlicet jure concurrente, ι. 4. g. 2. de grad. ty af . Speciem cognationis , quam Auctores juris Pontificii spiritua- Iem vocant , & esse volunt inter susceptorem& susceptam ex sacro Baptismate , eap. de costnat. spirit. Couar. de matrim. p. z. c. s. g. .
quam etiam probat Justinianus I quis 26. cI ca M. C. hoe tit. Pontifices Romani in sua, &Graeci in Orientali Ecclesia extenderunt usque ad septimum gradum , quasi major esset cognatio spiritualis necessitudine carnali, iuxta dictum Synodi in Τryllo. Extat de ea re lib. 4.
o. per aliquot quaestiones. In Concilio autem Tridentino , cum varie de hac prohibitione esset disceptatum, & multi eam peni-' tus tollendam censerent I placuit, impedimentum spiritualis necessitudinis restringi ad eam cognationem, quae est inter susceptorem &sulceptam, eiusque patrem & matrem; decret.
de reform. cap. a. sus 24. v INN. Spiritualis illa cognatio ex mente canon istarum non modo ex baptismo nascitur , verum etiam ex confirmatione cap. I. M. de Cun. spirit. in s. immo & ex catechismo , quamvis eam cognationem non tam contractum quam contrahendum matrimonium impedire existiment, c. 2. eod. num. s. Porro hanc cognationem spiritualem in paternitatem, quae inter baptizantem, Si baptizatum , susceptorem & patrinum est , compaternitatem , quae inter parentes bapti rati & baptirantem vel susceptorem inte cedit, & denique in fraternitatem , qualem inter bapti ratum & liberos bapti Eantis, nec non susceptorum contractam, dividere solent. Az-pilcue. Tom. I. e. 22. num. 36. & Vir summus Cuia c. ad rubr. X. de confang. π af . HLIN. Parentum liberorumve locumὶ L. nemini II. C. boe tit. Commodius dixisset, inter parentes ex liberos . nam & patrui Sc avunculi etiam parentum locum obtinent, I. sororis 29. hoc tit.
a Nefarias atque incessas In summo scilicet gradu. Nam in his tanta est turpitudo & faeditas, ut natura Omnes a tali conjunctione ab-ΤIT. X. horreant, & sua ipsorum coMinentia reὀadiguantur necesse sit, qui haec maturae jura violant : adeoque execrabiles habeantur , qui vel per ignorauliam haec committunt. Hinc illae Oedipodarum calamitares , quibus plenae tragoediae , & illae fictae apud inferos poenae; Η
Hinc Nero magis ob incestum quam ob reliqua facinora detestabilis. De Parthis se Lu
-- Cui fas implere parentem , An d rear esse nefas Adde Philonem Jud. in decal. lib. I. Caeterum& aliae nuptiae , quae ratione cognationis aut affinitatis prohibentur, incestae, hoc est, in- castae & pollutae si Isidoro lib. s. cap. 26. credimus dicuntur: d. t. sororis 29. f. I. I. etiamsis s. eod. tit. C. de ines. nup. An autem de illae naturae legi & honestati simi I iter repugnent , postea disputabimus. Earum certe, de quibus nunc agimus , naturalis prohibitio est.
Quippe insita est in ipsis affectibus fuga quaedam commixtionis cum parentibus & ex senatis 3 a qua etiam quaedam animantia muta naturaliter abhorrere, a nonnullis proditum est. Seneca Hippol. adi. I. v. 913. Ferae quoque ipse Veneris evitant nefas ,
Generisque leges insciui servat pudor. Affertur & alia prohibitionis, eaque non par vi ponderis ratio, confusio communis cognationum normae: quae & ipsa naturae legi atque ordini vehementer repugnat, & necessario consequitur istam sanguinis inter parentes& liberos commixtionem. Horresco ad illud Oedipi apud Senecam Thebaid. act. I. v. I Avi gener . patrisque rivalis sui , Frater suorum liberism , in fratrum parens Uno avia partu liberos peperit viro Ac sibi nepotes. Monstra quis tanta explicet Item ad illa Thyestis in Agamem. ad . I. 34. Versa natura est retro, Aυo parentem, prob nefas patri virum , Naris nepotes miscui, nocti diem. auamvis per adoptionem ) Respectu quoquo cognationis mere civilis inter parentes & liberos nuptiae prohibentur, nefasque esse existimatur , eam uxorem ducere , quae per adortionem filia neptisve esse coeperit: in tantum, ut etsi per emancipationem adoptio dissoluta sit, idem iuris maneat ; I. quin etiam 1 f. b c
tii. Nec id mirum videri debet, quamvis omm
106쪽
ria adoptionis iura per emancipationem sol-
1atur; L is a viri ide adopt. Nam in nuptiis smper etiam pudoris & reverentiae ratio, Cae I l. adoptivus r4. f. h. hoe tit. Patris
δWal penona tam sancta & reverenda filiae ct debet, ut ad impediendas nuptias suffica iliquando patrem fuisse. Eadem sere ra-aec matrem Patris adoptivi uxorem duint tollim: nempe non propter civilem ali decessitudinem quae nulla inter nos; A ptionem 23. de adoption. sed proditar π randam , quam matri patris adoptivi pNpter Frem debeo , quamdiu in familia ejus iam; δe tetrum esset , me patris mei licet adoptiri Dri vitricum. Plane si per emanci- timem loluta fuerit adoptio , nihil impei rato est, quominus eam uxorem ducere Erat; quoniam illa nunquam mihi aviae lo- in Lit, sed extranea semper, d. I. 23. de adope. . d. I. s s. hoc tit. At enim, inquies , nec is adoptivi uxor matris loco est d. I. 23. tamen ducere non Iicet , ne quidem post iacitationem d. I. I . pr. boe 1it. Sed nil iam lucticiat eam aliquando novercae loco is, d. I. I .
Inter eas quoque personas, γα ex trans m. Iradu cognationis jtinguntur, est quaedam φ u .servatio , sed non tanta. Sane enim infers V em sororemque nuptia probibita sunt , sive ab ira patre eademque matre nati fuerint, sive ab γε rerum. Sed si qua pe/ adoptionem foror tibi Ut reperit, quamdiu quidem constat adoptio; D- er te tτ eam nuptiae consissere non possuntn vero per emancipationem adoptio sit dilμω-u, poteris eam uxorem ducere: sed e fl ru eman-φ Mai saeris , albis est impedimento nuptiis. Et in stat , si quis generum adoptare vetit, δε- tam antea filiam suam emancipare; π si qui rum adoptare, debere eum antea Alium suum
NoT AEa . sive ab altero eorum Convenit d. eap. I 8. Du. . H. Athenis tamen consanguineam du- licebat, id est, sororem ἔαο πάτριον , non sitem ἔπι Θριον. Fabrot. ex Philon. Sed nec Rigo tui sitam sororem ducere licet, lege e
arnitu eonstat adoptio Ex Caio I. r7. D. M tit. Paulus apud RQ . Adoptiva cognatio Ποι nutias inter parentes ex liberos omnim
do, inter fratrea eatenus , quatenκι eapitis minutio non intervenit. COMMENTARIUS
i Ostenditu 'mia rationibuι , legem dis nam de non ducendis fororibus mονώem esse σperpetui juris.
Ex transverse gradu Linea, in qua gradus
cognationis ponuntur, vel directa est &perpendicularis , vel transversa. Directa est i vel ascendens, in qua sunt parentes, vel descendens, in qua sunt liberi. Transversa eos complectitur , qui ex latere veniunt: estque vel aequalis 3 eorum videlicet , qui pari gradu distant a communi parente , ut fratresti sorores , consobrini , patrueles: vel inaequalis, cum alter altero a communi parente est remotior 3 ut patruus , avunculus , & fratris & sororis filii , & filiae. In linea directa, ut jam dictum est, prohibitio est infinita : in
transversa non item, quo nunc se consert Imperator.
Inteν fratrem σ sororem In linea transversa aequali unus tantum gradus iure civili prohibitionem habet, nimirum fratrum & sororum nuptiae; i. nemini I . C. hoe tis. quas etiam a Deo interdictas non uno loco reperimus; Levit. I 8. s. U 2 . t . Deuι. 27. 2 o. Quid
ergo an haec interdictio sive lex de non ducendis sororibus & ipsa moralis est , perpetuamque & naturalem causani prohibitionis continet Moralem esse & naturalem non du- xbito. Moveor, quod Deus ita per Mosen pronuntiat : Lui acceperit fororem suam , nefariam rem operatus est , σ in conspectu populi se-
dictus , inquit, omnis, qui dormit cum sorore sua. Adeoque ex abominationibus, propter quas Cananaeos Dominus extirpavit, haec una suit, Levit. I 8. eirea M. qui tamen non aliam legem quain naturae habuerunt. Plato quoque lib. g. de legib. fratrum & sororum coniugia ait
Hinc esse , quod in tragoediis Macarei , cog-n i tome cum sororibus rem habuisse , continuo mortem sibi conciscant, sceleris poenas a se ipsis repetentes. Et Cicero lib. r. de divin. commixtionem fratris & sororis Nefarium stuprum
quis vero hoc. nos docuit sola natura , quippe quae omnes docet , sorori suae misceri nefas esse , dum appetitum coniunctionis inter fratrem & sororem cadere non sinit. Quis est enim , qui sororis suae quantumvis formosae
107쪽
nuptias aut stuprum appetat Non Platonem modo , sed experientiam provoco. Tam a me,
inquit ille apud Plaut. Curcul. act. l. D. I. v. s I.
pudica est , nuam si soror mea sit. Neque aliam ob caulam Abrahamus credidit se pro marito Sarae habitum non iri, quam si eam sororem
suam esse diceret , Genes. Q. I 2. Ur zo. I 2.
Denique non tantum Romani, sed etiam alii populi, & omnis pene Graecia, auctore Alex. ab Alex. I. geniat. dier. et . nefandum putaverunt , iisdem parentibus genitos invicem incestis nuptiis detineri. Neque vero ideo minus hoc nefas est , quia AEgyptii de nonnulli alii populi id dicere voluerunt , suorum nimirum Numinum exemplo , cum Saturnus
Opin , Iupiter Iunonem , Osiris Isin duxerit: re quid ni hoc faceret, apud quos non solum philadelphi, versim etiam philometores fuerunt Objici solet dictum Thamarae ad Amnonem fratrem consanguineum, Alioquere Rogem I non enim denegabit me tibi. a. Samuel. I 3.
Resp. Sive hoc Thamara sciens commenta est, ut se praesenti periculo eriperet, sive revera credidit hoc quoque patri Regi licere ; inde colIigi non debet, aut Davidem id concessurum fuisse , aut recte facturum, si concelsisset. Illud alicujus momenti est, quod hic nobis obiici potest , & verum esse constat ex sacra historia : oportuisse nimium a primis illis hominibus sorores duci, cum aliae mulieres non extarent. Respondent Theologi , id fuisse necessitatis & tacitae divinae dispensationis. Nam cum juberet Dominus propagari genus humanum , nec plures simul foeminas condidisset; satis intelligitur , hanc fuisse ipsius voluntatem , ut fratri ex sorore sobolem tollere fas esset; quod postea ipsa natura docuit non licere. Hoc ergo factum, ut Augustinus ait lib.
s. de eisitate Dei , eap. I s. aeuanto est antiquius, compellente necessitate intellige neces irate ex illius temporis circunstantia tanto postea factum est damnabilius religione sid est , naturali aversatione probibente. Affert ibidem
Augustinus etiam nonnullas alias causas , ob quas fratres & sorores conjungi non debeant, ut necessitudo inrer plures distundatur, serpatque & propagetur civium inter se charitas, quam sic extendi etiam Cicero docet, s. de Mn b. item ut evitetur illa cognationis & affinitatis confusio , quae fratrum & sororum nuptias necessario sequitur. Sed hae rationes tanti ponderis non sunt, ut quod contra fit, natu ra illicitum censeri debeat. Consentit etiam
in hac quaestione Covarr. de matrim. p. 2. cap. s. g. IO. -m. II. D. Tulden. ad banc ιisutam,
Sive ab aItero eor m In nuptiis utrum stater sit permanus, an consanguineus , vel ut rinus dumtaxat; nihil interest. Levit. It. F. LI. immo nec vulgo quaesitam sororem ducere licet , I. 14. V. p. t. In successionibus autem inter utrinque coniunctos arctior nece studo habetur 3 autb. itaque C. comm. de seri ut & olim in eadem caula consanguineorum major ratio quam uterinorum habebatur: vῖ-go autem quaesitorum extra successioliem matris vix jus villum. Auamdiu eonstat adoptio Per adoptionem quaesita fraternitas eo usque impedit nuptias, donec manet adoptio , aut naturalis filius iapotestate. At si pater , vel me in potestate retento , filiam quam adoptaverat emanciparit, vel me emancipato , illam in potestate retinuerit , possumus matrimonio jungi, L per adoptionem IT. b. t. quippe vinculo agnati nis , quae sola hasce nuptias impedit, soluto. Nam reverentiae & honestatis respectus , qui dissoluta adoptione adhuc manet inter patrem
quondam & filiam, hic nullus est. Antea Aliam suam emancipare Alioqui ditimetur matrimonium , quod inter fratrem &sororem licet adoptivos non consistit ; ut ex Theophilo , Hotom. & Wesemb. hic notant,& indicat Triphon. in I. non solum ε . f. hoc tιt. Nam ut dicamus matrimonium manere , & adoptionem potius nullam esse , quod D. Bach ovius magis probat I nescio an ex ratione iuris civilis defendi possit; quod cunnuptias inter lororem & fratrem adoptivunprohibet, generum tamen adoptari permittit ex consequenti genero adoptato, nuptias perimi voluisse existimandum est , non adoptionem nullam esse. Vid. rom. i. juris Graeco Rom
De fratris & sororis filia vel nepte.
3. Fratris vero , vel forori1 fliam seoreducere non licet : sed nee neptem fratris meι roris quis ducere potes , quamvis quarto grasint: euisi enim filiam ducere non licet , neqejus neptem permittitur. Ous vero mulieris, em pater tutis adoptav/t pliam , non videris prohibuxorem ducere : quia neque naturali, neque ciet jure tibi conjungitur. N o T AEa
108쪽
Ulpian. apud Rus . R in fragm. tit. s. scribit permissum esse ducere filiam fratris , non etiam sororis. Hoc Claudius invexerat. Sue
ton. in Claud'. cap. 26. Tacit. I a. ann. c. s.
seq. Sed postea sublata est haec differentia d. l. T. Lege quoque divina non obscure hae nuptiae vetantur hoc ipso , quod prohibemur ducere amitam & materteram ; Levit. I 8. Ners. 12. U II. eadem enim ratio est. COMMENTARIVS .
1 Nuptias cum fratris aut fororis silia, in in universum inter person.ra transversa tinea , qua parensum , in liberorum loco inter se sint, etiam divina lege probibitas , atque bane quoque legem moralem esse.
JUre civili nuptiae in linea transverta inaequali prohibitae sunt inter eas personas,
quae parentum liberorumve numero sunt; I. per adoptionem II. g. 2. I. furoris 3 9. hoc tit. I. nemini IT. C. eod. I. ult. C. de incest. nup. g. item amitam s. infeod. & quidem In infitiatum: ι. nuptia s 3. boc tit. nam graduum numerus hic non magis consideratur, quam in linea
recta inter ipsos parentes & liberos. Sed an huic prohibitioni per omnia consentanea sit lex divina veteris Testamenti, quaeritur. Ego equidem sic sentio ἶ quamvis enim singula apud Mosen non sint expressa; tamen quibusdam positis , quae paria sunt, pro expressis habenda , cum hoc flagitet ipsa ratio , ut de similibus similiter statuatur , nec in hac prO-hibitione tam ad numerum graduum respicia-τMr, quam ad venerationem personarum. Cum igitur Dominus expret se vetat amitae & materterae nuptias; Lev. i8. vers. rr. I II. intelligitur etiam vetare nuptias amitae magnae,& materterae magnae , & deinceps ascendentium:
item ἀναλογως nuptias fratris & sororis filiae N deinceps ex his descendentium cum Patruo N avunculo , & qui supra hos sunt. Atque hanc etiam prohibitionem perpetuam esse &partem legis moralis , ex iisdem fere argumentis evincitur, quibus fratris & sororis nuptias naturae atque honestati repugnare an rea demonstravimus , in ea tamen dispensari potest, ex Trid. se F. et . ean. Unum addam: Apud Romanos clim nulla adhuc lege nuptiae cum fratris filia prohibitae essent; moribus incestae habebantur; I. sororis f. i. i. etiamsis s. hoc tit. Adeo ut ipse Claudius Imperator ausus non fuerit Agrippinam fratris sui Germanici filiam uxorem ducere , nisi extorto Prius senatusconlulto , quo venia daretur talium conjugiorum ; neque tamen reperti iunt,
quod mirum est , in libidinosissima civitate,
P T I I S. 7ι qui sequerentur exemplum , excepto uno a --que altero pessimo adulatore; Sueton. in CIaud. e. 2 c. Tacit. I 2. annal. cap. s. seq. ac postea
senatusconsultum illud a Nerva sublatum est, teste Niphilino. Sane brevis haec lex Nervae fuit, ut & imperium ejus, & nuptiae cum fratris filia ex edicto Claudii pro licitis iterum
haberi coeperunt; nam auctore Capitolino, Antoninus Pius filiam suam fratri uxorem dedit ; quod antea nondum 1 ublato senatusconsulto & Titium fecisse Suetonius memorat. Domitian. e. 22. Caeterum quia Senatuscon sultum illud sive ed ictum Claudii cum naturae honestate pugnare videbatur , strictissime acceptum de sola fratris filia , non autem de filia sororis , teste Ulp. tit. s. g. O. aut quod magis puto , jam tempore mediae iurisprudentiae vim amiserat; argumento id, quod Caius scribit, ι. quin etiam s s. g. I. hoe tit. fas non esse ducere neptem patris adoptivi ex filio ; quanto igitur minus neptem veri patris & naturalis , seu veri fratris filiam ducere licui 3 Ut ut est , tamdem expresse edictum illud abrogatum est, & quidem a Principibus ethnicis Diocletiano & Maximiniano ; I. nemini i . C. hoetii. adeo alte a natura leges istae cordibus humanis inscriptae sunt 3 l. vlt. C. de incest. ntipt. art. 7. Ordin. pol. VINN. Lex IT. C. de nupt. desumpta est ex Codice Greg. lib. s. tit. I. f. s. ubi ea multo integrior exstat. Ibi vero nihil
de fratris , sed de sororis filia , quam distinctionem etiam admittit Ulp. tit. s. g. 6. Ex quibus colligimus i I. II. C. de nupt. a Triboniano , locum autem Caii lib. I. I sit. tit. . f. I. ubi &cum fratris filia matrimonium prohibetur, ab Aniano esse interpolatum. α) Nervae legem non hoc matrimonium cum
natris , sed alterum cum sororis filia , σιν p.λφιδ. inhibuisse. Primos Nuptias cum fratris filia prohibuisse Constantinum & Constantem , I. i. C. de incest. Nut. HLIN.ctuamvis quarto gradu Hinc apparet, iure civili licitum sui ste ex quarto gradu lineae
transversae uxorem accersere , excepta ea quae
parentis aut filiae loco esset. Cujus sitiam , t e. Neque ejus neptem Haec regula ad hypothesim revocanda est , cuius videlicet fratris aut sororis, de quibus agitur. Vera autem ratio est ; quoniam parentum liberorumque invicem numero sunt : ut hic aliud spectandum sit, quam numerus graduum : f.
item amitam s. i . l. nuptia ς 3. eod.
Neque naturali , neque eivili Non naturali, quia cognata mea non est , chm adoptio non tribuat ius languinis: non civili, quia avunculus nemo fit Pur adoptionem ; I 2. in sin. eod.
109쪽
7 et L IE . I. Quippe per adoptionem cum iis tantiim personis necessitudo contrahitur, quae si sanguine nos contingerent, nobis agnatae essent ι. per adoptionem 23 . de adopt.
. Duorum autem fratrum , veI sororum Inberi , uti fratris, seroris, conjungi possunt.
COMMENTARIυ s. I Patruelium in consobrinorum nuptias neque eivili , neque divino jure probibi as , quamquam Cariones longius progressi iax Discrimen dἰnumerationis graduum inter jus civile in eanonicum explieatum.
x Edit ad lineam transversam aequalem , in qua dicit, eos . qui in quarto gradu sunt , facta computatione civili , conjungi Poste; nimirum fratris & sororis liberos: idemque traditur in I. h. t. l. celebrandis I9. C.
eod. scilicet quia hic cessat ratio , ob quam prohibeor neptem fratris ducere, quod ego illi parentis, illa mihi filiae loco sit. Lege quO-que divina patruelium aut consobrinorum nuptiae interdictae non sunt 3 adeoque si exempla jus faciunt, tantum non expresse conceduntur ; num. 36.l I. Augustinus lib. i s . de civ. Dei, de connubiis consobrinorum agens ait, ea nec divinam legem prohibuisse , neque ad sua usque tempora, humanam. Prohibuerat
has nuptias Theodosius Major , ut scribit Au- rel. Victor: sed legem patris filii Arcadius &Honorius sustulerunt, revocara pri ici juris, ut inquiunt , auctoritate 3 d. l. celebrandis I9. C. hoc tIt. Pontifiςes autem Romani longius progressi sunt, & conjungi vetuerunt non sollimconsobrinos , sed etiam sobrinos & eorum liberos, quos quarto gradu numerant, cum octo inter se distent; cap. non debet, de eo . af . Conciι. Lat ran. c. so. cuius Concilii auctoritate Innocentius abrogavit priorum Pontificum decreta , qui usque ad septimum gradum nuptias inhibebant: hoc est , eorum , qui iure civili decimoquarto gradu invicem contingunt; e. progeniem , in seq. e. nulli, σ seq. 3 s. q. 2.er 3. α Manet hic locus, ut discrimen dinumerationis graduum , quod est inter ius civile &canonicum , obiter explicemus; quippe quod ad causas matrimoniales sol iam pertinet: nam in successionibus civilibus computationem sequuntur etiam in terris Ecclesiae, teste Schneid. hie a & D. Tulden. ad tit. IV. de grad. cogn.
TIT. X. Jus civili generata persona gradum adiicit,
ut tot eo iure sint gradus, quot sunt genera tiones ς f. hactenus I. ins d. tis. In linea recta aut ascenditur , quae idcirco ascendentium appellatur, ordinemque parentum complectitii et aut descenditur: quae dicitur descendentium,&ordinem deprehendit liberorum. In linea transversa leu collaterali primum ascenditur dei, de descenditur. Exempli gr. ego genitus sum a patre meo: ecce unum gradum. Idem patelmeus genuit Titium fratrem meum : ecce alterum s unde coni equitur, fratres duobus gradibus inter se distare de iure civili. Pari ratione si quaeras , quot gradibus a te distet patruutuus, ascende primum ad avum vestrae cognationis communem auctorem , deinde iterui
descende ad ejus filium , qui est patruus tuu comperies eum tribus gradibus a te distare: iita deinceps. Latius haec declarantur hist. igradu cognat. Jus autem Pontificium aliter gndus dinumerat 3 eap. ad sedem , 3 s . qu es, Cuiu juris regulae sunt. r. In linea ascendettium de descendentium quot sunt personae, ut dempta , tot sunt gradus et quae computatio hac linea a computatione iuris civilis in hitantum differt, quod Canones personas numrant, jus civile generationes. 2. In linea tranversa aequali, quot gradibus alter dilhat a comuni stipite , totidem utrique inter se distat Exempli gr. Frater & soror distant inter se hjure uno tantum gradu, quia uno gradu dista a communi parente e & consobrinus ista copulatione mihi est secundus , quia ab avo, communis utriusque nostrum sons est & orii secundus numeror. 3. In linea transversa aequali, quo gradu distat remotior a Capite, gradu distant inter se. Igitur fratris mei filsecundo gradu a me adest , quia ille a pameo avo tuo duobus gradibus dissidet : Npos fratris mei tertio , quia a Patre meo 1
Conjungi possunt 3 Theoph. negative rec
obtinebat. Nam post Justinianum sub Ii
Graecis haec matrimonia iterum improbata
re. Harmenop. I. . tit. v. Attat. tit. Σ. 5. Ma
monach. tit. de grad. sept. consang. v INN.
tota hujus juris historia conserendus Ja
De amita, matertera , amita magrmatertera magna.
s. Item amitam , licet adoptivam , aucere
110쪽
rem non licer. Item nee mare teram: Πrra parentum Ioeo babentur. Atia ratione verum est, magnam quoque amitam , in materteram magnam prohiberi uxorem ducere. COMMENTΛRI Us.
HUius 6. explicatio petauu ex ii , quae ad
tum , in matertera omissum e nam matertera Per odoptionem non magis fieri Potest, quam RV unculus I I 2. 6. ult. bοe tit. Eadem verba quoque repetenda sunt in amitam magnam; ι. per adoptionem II. in M. eod. ViNN. Sed turbat Caius in t. s s. s. i. ff. de ritu nut. Ubi ne patris quidem adoptivi materteram duci uxorem posse statuit. Enimvero matertera patris adoptivi , huic loco parentis, & hinc filio quoque adoptivo veneranda est , adeoque non magis duci potest, quam adoptivi vidua L 34. pr. Τ b. tit. Qualis rei pectus non est inter sororem patris adoptivi & filium ab eo adoptatum. HEIN. Tnx TUS.
De affinibus , & primum de privigna,
s. Affinitatis quoque veneratione a quarum-ώam nuptiis abstinere necesis est y ut ecce , p i-
Dignam aut nurum ducere non licet , quia utra
que Illiae loco 'nt. Suod ita scilicet accipi debet , fl fuit nurus aut priυigna tua. Nam si ad- e nurus tua ess , id est , si adhue nupta est fl-Go tuo , alia ratione uxorem eam ducere non poteris : quia eadem duobus nupta esse non ρο est.
Irem si adhue privigna tua est , id est , si male
ejus tibi nupta est ; ideo eam uxorem ducere non poterir , quia duas uxores eodem tempore habere non licet. N o T-
6. Privignam Quae sic dicta , quod geni
ta , antequam mater secundo nuberet. Fest. aeui duas uxores L. h. C. de ine. nupt. I. I 8. c. ad lex. Iul. de adult. Multae quoque aliae gentes virum unicae mulieri copularunt. Dionys. Halic. lib. 1. Rarae binae in occidente nuptiae. De Germanis testatur Tac. de moribus Germ. c. r 8. UaIentinianus permittere voluit, Niceph. Calist. lib. 11. eap. 33. Jul. Poll. in ebron. In Rep. Christiana tolerari non oportere evincunt, quae apud Matth. c. s. π I9. Marc. IO. Luc. I 6. Paul. I. Cor. 7. VINN. Valentiniani rim. I.
Consilium non seliciorem habuit exitum,quam Julii Caesaris , qui per Helium Caecinam simile quid tentaverit. Suet. Iul. e. s 2. Quin sunt qui illam narrationem ge Valentiniano , cujus auctor Socr. H. E. lib. q. e. 3 t. faliam judicant , in primis Tillemone dans l' Hsoire de
COMMENTARI Us. a Licet afflnitatis nulli proprie sint gradus 3 tamen quasi quosdam gradus a nium numerari posse , π num. 3. a Genera a nitatis a veteribus canoniἱus flata ta , posteriorum Pont cum decretis mode
3 In linea recta a nitim eamdem esse prohibitionem , quae in eadem linea cognationis. 4 In linea a nitatis ιransversa quatenus se extendat prohibitio.s Interdicta Levit. I 8. qua af es spectant moralia esse. 6 Iure civili antiquo non videri inter af ertransversa Iineae probibitionem fuis. 7 Pol gam iam in Rep. Chrsiana non esse tole
ΗActenus de nuptiis , quae propter cognationem prohibentur. Cognationis mulacrum quoddam est affinitas : cuius ea etiam vis est , ut quoivis affines quibusvis iungi naturae honestas non patiatur. Suiu autem affines viri & mulieris cognati, dicti ab eo, quod duae cognationes , quae inter se diversae sunt , per nuptias copulantur , & altera ad
alterius cognationis finem accedit, οἰ mcr' ἐπιγαμ. αν , συγγυ- , l . . f. . de grad. aon.
ubi nomina quoque amnium peculiaria recensentur. Gradus affinitatis proprie nulli sunt tquia affines ab affinibus non generantur; d. l. . f. s. nihil tamen prohibet, quominus quasi quosdam gradus amnium numeremus; sic enim& Paulus loquitur l. io . pr. d. tit. dicam uiaque , quo gradu quispiam est cognatus marito, eo gradu esse affinem uxori & quasi cognatum,& contra. Veteres canones etiam genera am- 'Σnitatis numerant, eaque tria : ut ecce : Uxoris
meae filius mihi est in primo genere amnitatis , i Ilius uxor in secundo genere : mortuo privigno meo , si illa nubat Titio , hic mihi erit in tertio genere affinitatis : sic uxoris meae frater mihi cst in primo genere amnitatis a uxor illius in secundo: quae si mortuo marito alteri nubat, is mihi erit amnis in tertio genere. Non obstat quod Papinianus renpondet in I. is . boc tit. uxorem quondam pri-