장음표시 사용
581쪽
pene dixerim verba. Nam primo qui partes ab initio non habent, in his dici non potest, partes ab initio fieri , sed tantum concursu; quae perpetuo inter se opponuntur. Deinde quid aliud est partes habere ab initio , quam partes ab initio fieri Utroque enim sigmficatur, alterum hoc casu solidum habere nunquam posse , seu quod idem est , juri accrescendi non esse Iocum : & quamvis qui partem facere dicitur, non concurrat, aut concurrere non possit, certissimo tamen jure perinde habetur, ac si concurrisset, suamque partem abstulisset. Confundit Goveanus & pro iisdem habet, sive dicas partes ab initio neri, sive partes fieri concursu : quod in vanto viro vix ferre possum. Postremo illud quoque falsum et , posse in concursu vel singulos conjunctos solidum
vindicare , vel unum eorum , quamdiu alter adhuc concurrere potest. Non enim amplius vindicare licet, quam delatum est : at in eventum , quo uterque concurrit singulis non solidum , sed partes relictae intelliguntur , quod pluribus confirmat Ant, Faber. decad. 69. ere. s. Quamobrem miror, D. Suvanem burgium xx locum hunc Goveant notatu tam dignum ex itati masse ut eum integrum verbis Goveant descripserit eap. 8. tradi. de jur. aecrescend. Quid ergo respondemus ad d. locum Ulpiaui in I. tan . 34. g. A conjunctim. s. de tegat. I. ubitam diserte Jurisconsultus ait conjunαι partes
ab initio μνι Ant Faber id , quod generaliter Jurisconsultus definit de conjunctis , restringit ad verbis conjunctos tantum , qui essectune conjuncti quidem , si Fabro credimus, in hac disputatione habeantur. Sed Perperam, meo quidem judicio. Rectius autem locus ille refert ut ad legata per damnatiouem , aut potius ad legem Iuliam Papiam & jus caducorum : ut adeo dicamus, de iis ibi agi, qui vel
ante mortem testatoris vel ante apertas tabulas defecerunt , quibus quod adscriptum erat, caducum fiebat , ut in favorem fisci hi partes facerent, quae alioqui vel in haereditate mansissent i vel accrevissent conjuncto I nam ex
lege Iulia Papia coniunctu inihil accrescebat nisi post diem legati cedente cedebant autem
demum ab apertura tabularum legatarius decessisset , aut tempore facti testamenti non fuisset in rerum natura, cui quod relictum erat , pro non scripto habebatur , t. unie. S.I. ty seqq. C. de ead. toll. Eodem referendum, atque eodem modo explicandum , quod est in I. bujusmodi. 8 . g. A d Titio. 8. de legat. I. Plane illud concedo , disjunctis apertius atque expressius solidum ab initio assignari,
quam conjunctis , utpote quibus ipsa conjun-PIT. XX.ctione quodammodo partes attribui videantur 3 quod considera vit Justinianus A. I. unis. f. ubi autem. II. sed tamen nec disjunctis solidum simplicuer datum dici potest ; alioqui
non concursu res divideretur , sed alter reae, alter astimationem consequi deberet.
Si aIter demiat Non potest dici deficere, it
cujus persona legatum numquam constitit: v
luti ii quid ei datum sit, qui quo tempore in
tamentum condebatur, in rebus humariis nollerat puta diem suum functus , cum id testatot ignoraret: aut et , quicum testamenti facto non est , sive incapaci, puta deportato ail: peregrino. An igitur si alter e conjunctis ata: Itestamenti tempore jam mortuus sit, aut rapere ex testamento nequeat, partem alteri faci an totum ad alterum pertinebit Et eum quidem, qui tempore testamenti non fuit in rerum natura, partem nec olim fecisse, testatur Justinianus d. I. un. f. 3. C. de cad. LOII. Porro autem , & quod ei, qui capere non Poterat, conjuctim cum alio relictum erat, in eadem causa fuisse, ut & hoc conjuncto totum cede ret , quoniam aeque quam illud pro non stra' to habebatur , aet. ι. I. C. de bar. ins . quod tamen non aliter processisse, quam si alter fimpliciter & omnino incapax fuerat , evincisurex verbis d. ι. plavi. 36. g. si comunctim. F. in legat. r. ubi Jurisconsultus ait, etiam servum
proprium, cui sine libertate quid legitum est, quamvis id in persona servi non cogis, conjuncto partem facere , innuens , ut paulo ante hoc interpretati sumus , in fisci favorem partem eius ex lege Iulia Papia caducam fieri. aut spreverit legatum Post legem Iuliam Papiam si eadem res duobus conjunctim legata erat, etiam partem repudiantis caducam
factam colligitur ex loco Ulpiani in fragm. tit. 2 . f. II . ex seq. ubi scribit, partem non con currentis coniuncti, quae in legato vindicationis jure civili accrescebat, in legato damnationis in haereditate remanebat, ex Iege Papia caducam fieri r nunc autem certum est , iri utroque genere legati accrescere, atque hactenus etiam conjunctos & disjunctos esse pares. Vivo testatore deeesserit , vel alio qMoquo modo Ad illius quoque partem lex Papia pertinebat , qui E coniunctis vivo testatore decessc-rat , vel quolibet alio modo defecerat , puta damnatione in metallum , aut deportat Ione, ut ex d. loco Ulpiani manifestum est et idque uod huic relictum erat, dicebatur esse in caua caduci , d. ι. tin. g. x. C. de ead. eou. sed nunc certo iure eoniunctis in eamdem rem ac crescit sine diserimine generis legati aut modi legandi, d. I. un. b. 4. S. Io. seq. Verum
582쪽
quἰd s unus deeesserit testatore iam mortuo hic locus potius eontrariam sententiam juvat,
Ego existimo , hoc casu nihil coniuncto acin quae etiam in sola verbali conjunctione juricrescere ι sive legem Papiam spectes , sive ius accrescendi locum tribuit. Sed tamen utra novum Justiniani. Nam aut ante apertas tabu- sententia verior fit , operae pretium est penitas decessit, & pars eius ex lege fit eaduca; aut tus inquirere. Illud pro consessis habendum rs Post aperturam tabularum , ex quo legati dies atque omnino retinendum est, nullos esse con-
ex lege cedit; & hic quidem, quod ei adstridi junctos , ad quos quidem ius accrescendi pertum est, non fit caducum; iam enim ei debe- tineat , nisi qui re sint conjuncti , sive quibus
re C Cepit: caeterum nec accrescit collegatario, relicta eadem res. Proinde neque ii , quibus sed ad haeredem deficientis transmittitur , qui res diversae relictae sunt , quamvis una oratio- effectus est cessionis diei in legatis & fidei com- ne pro coniunctis hic habentur , veluti si ita milsis , I. s. t p . quand di. Ieg. ced. & tex- dixerit testator , Titio ex Maevio fritilos fer si tus est in ι. q. in M. pr. de alim. tu. Ex consti- do , lego : utut verbis conjungantur , ι. butuse tutione autem Justiniani, cui placuit diem Ie- -di. 84. f. pen. de legat. I. neque ulla, id est, ne reorum statim cedere a morte testatoris , en rei quidem conjunctio esse intellistitur , ubictum est, ut idem juris nunc sit etiam in par- partes tantum ejusdem rei singulis simpliciter te decedentis ante aperturam tabularum , ut catae r ut proinde hoc etiam casu sine dubio scilicet nec ea caduca fiat, nec tamen accreta jus accrescendi esset, ι. t. in M. pr. ι. pe4. decat eollegatario , sed ad haeredem similiter Mo 'aceres. Hinc iam de quaestione proposita transmittatur, quemadmodum , si solus esset, judicandum est. Nam si verbis tantum conjun- totum transmitteret, per d. I. Mn. s. in noυν- cti, qui dicuntur in distinctione generum con- o. s . Non frustra igitur dixit, vivo testatore. junctorum , non sint simul re conjuncti, ex su- Totum ad collegatarium pertinet Si plures periore definitione jus accrescenὸi ad eos non sint, omnes autem vel conjuncti tantum , vel pertinebit '. contra pertinebit, si iidem re quo. tantum disiuncti, pars deficientis accrescit omis que coniuncti sunt, ut ecce in hoc exemplo,nibus ex aequo e u permixti coniuncti , & dis- Πtio ex in Sejo fumsum Tusculanum aequis pa=ti-juncti , coniuncti in parte conjunctorum cae- bus da , tego , constat, Titium & Seium verbis reris anteferuntur 1 disjunctorum partes ac- coniunctos esse & appellari: sed ius accrescen- crescunt omnibus sic ut in divisionem omnes di inter eos verborum conjunctio parere non coniuncti pro una persona habeantur, d. L Potest, si non etiam accedat conjunctio ip-pIane 34. in pr. de legat. i. I. re conjuncti. 89. sus rei. Non esse re coniunctos ; ipsa appella-tc de legat. 3. d. l. un. f. his ita. Io. C. de eis. toII. tio statim a principio indicare videtur. Di Quod autem coniunctis accrescit , accrescit cuntur enim verbis tantum conjuncti , I. tricum onere , quod disiunctis, sine onere , d. i. pliei. 42. de verb. sign. item verbis coniunc-mn. b. ubi autem. II. sub M. de quibus etiam ii, non etiam re , I. re conjuncti. 89. de legat.
dictum superius. Idem videtur ostendere expressio partium Nitio σ Sejo bominem Silabum do, lego Quod singulis attributarum e nam ut hae partes indi- in his , quibus quid conjunctim legatur, Juia visae sint; sunt tamen diversae, ut dici non pos-tinianus solum utitur exemplo re & verbis sint re coniuncti, aut singulis relicta eadem res. coniunctorum , id inter alia multos movet, ut Denique non est realis conjunctio , nisi inter negent verbis tantum conjunctos esse ius ac- eos , qui solidum ex iudicio desuncti habent: crescendi: quo in numero sunt Govean. n. x s. verbis autem conjuncti non solidum , sed par-Hoto m. s. obf. m. Ant. Fab. s. eos. r. σ tes habent , easque expressas verbis testatoris,dec. 69. err. 6. D. Suvanem b. de jur. Heresci ut proinde & partes ab initio facere , I. plane. cap. 8. Sed sane hoc argumentum perexiguum 34. f. si eonjunctim. s. f. de legat. r. &semper ad illud probandum pondus habet. Nam ut ta- partes habere dicantur , ι. re conjuncti. 8 p. deceam , quo nihil certius & notius est, exem- Iegat. 3. Sed his non obstantibus verius existi Plis nemiuem uti solere ad restringendam re- mo , verbis coniunctos , quos hic vocamus,GIam , nulla hoc loco est conjunctorum inter etiam re conjunctos esse. Etenim qui sic legat, se oppositio ; sed coniunctorum , id est, eo- ritio in Seja fundum Tusculanum do , lego di. Tum omnium , quibus res eadem legatur una aequis partibus , is utique utrumque coniungit
oratione , di disjunctorum , quibus quid le- in eamdem rem , dum simul & semel eumdem
gatur orationibus diversis , ut licet in exem- fundum ambobus legat. Nec mutat hanc con-Plo proposito Titius 8e Seius sine re di verbis junctionem partium aequalium expressio:
conjuncti, tamen ut tales hic non consideren- nam etsi hae pari res non exprimuntur , tacitetur , sed ut conjuncti simpliciter : ac proinde tamen significantur enumeratione persona Tom. I. Z zz rum,
583쪽
rum , ι. eui fundus. yc. de eod. in dem. Quae autem non expreta intelliguntur , tamen si exprimantur, pro supervacuis habentur, I. Cornelius. fis. de har. inst. ut omnino verum sit, quod Baro ait, non aliter differre ηςrbis conis
iunctos a eonjunctis re & verbis, quam quod in illis partes aeque exprimantur , in his non item : iudicio autem defuncti pari iure censeri, arg. l. rs. in 'n. de legat. i. Sed cur igitur dicuntur verbis tantum coniuncti , conjuncti verbis, non re Non quia vere verbis tantum
conjuncti sint , re plane disjuncti : sed quia
tales videntur in comparationem re & verbis conjunctorum , inspecta forma & concepti ne verborum , quae sola haec genera separat,& adscriptis aequis partibus in verbis coniunctis , qui dicuntur , res diversas facere videtur;
quod tamen non ita est , si rem ipsam spectamus & sententiam testatoris , cujus judicio
cum pariter ad eamdem rem vocentur , pariter pro re & verbis conjunctis habendi iune. Ex quo porro sequitur , si re & verbis coniuncti solidum ab initio ex voluntate testatoris habere intelliguntur, & solidum habere eodem modo intelligi singulos verbis conjunctorum: idque adeo verissimum esse ostendit ι. eonjune- tim. 8o. de Iegat. 3. ubi Celsus strit it , conjunctim legare , esse tota Iegata singulis dare , partes avitem cane Uu fieri. Quae definitio , cum generalis sit, dubitandum non est , eam ad verbis
loque coniunctos pertinere, & quod ex prenpartium in hae conjunctione tellator meminit , id ex mente eius a sic prudentibus accepiatum, non quod duobus , verbi gratia, ita coniunctis , simpliciter velit singulas partes adscriptas atque in omnem eventum habere, etiamsi non conccurrant 3 sed quod eum sciret, si concurrerent ambo , quod & futurum speravit , singulos totum habere non osse, istis verbis demonstrare voluerit, quid in hunc eventum singuli habituri essent. At si unus deficiat , etiam in verbali conjunctione sic mentem testatoris acceptam , quasi in hunc casum alterum solidum habere voluerit, nec ob aliam
causam ad eamdem rem utrumque Vocaverit,
quam quod eam rem vel alterum eorum magis habere voluit, quam haeredem suum. Sed inquis , verbis conjuncti dicuntur semper partes habere , d. l. re es undiἰ. 8s. Ereo omni casu
habent, & ab initio & ex possiacto. Respondeo, id quoque dici ex comparatione re & vem bis conjunctorum. Nimirum Jurisconsultus eoi eo , docendi gratia, distinguit verbis conjunctos a conjunctis & verbis simul , non ex eo , quod re ipsa est, sed ex eo , quod videtur: quia verbis conjuncti Partes habent externa
forma verborum s re & verbis euhiuncti sthahabent. Neque alia ratione haec genera sectini possunt. Quod vero apud Ulpianum striditum est , si conjunctim res legetur, partes is initio fieri, d. I. plane. 34. g. si conjunctim. y. δει gat. I. id tam ad verbis re simul conjunctos pertinet , quam ad conjunctos verbis tantum: ac
proinde locus iste vel ad legatum damnationis referendus est , vel ad legem Iuliam pa-piam de ius caducarium; uti & Lbujusmodi. 34. s. si ἀ Titio. 8. eod. In I. I. de legat. 2. apene Jurisconsultus loquitur de legato damnationis: eodemque pertinere principium I. Ic. deIUM. I. arguit eiusdem ι. f. nis. Concludendum igitur est , etiam inter verbis conjunctos ius ta crescendi locum habere s quippe cui toties locus est , quoties res eadem duobus in soliduae legata est , sie ut partes concursu habent, syleas habeant ex voluntate testatoris expresi,sve ex tacita , I. 4. de Uufr. accr. Atque buco munis est sententia, Probata quoque Du
Gines ad i. tripliei. x 42. de veis. Agn. num Confirmatur haec sententia primum aperto ter irtu I. I 6. g. vis. de legat. r. ubi non solium
re & verbis conjunctus est , sed etiam cui 'iri' lis portio data , id est , conjunctis verbis πρ
tum I arg. d. l. triplici. x x. non concur Ic
altero , totum vindicare dieitur. Deiadi qeo , quod verbis coniunctus etiam potidI οις, rur eue in hoc iure quam is, qui re tantiim ς φὴ iunctus est , d. I. re eo uncti. 8s. de IUM. I
siquidem ius praelationis necessario praeiuys'
nit ius accrescendi & eoniunctionem realcm di praeposterum est , quod Ant. Fab. dec. τε err. 8 P. respondet verbis conjunctos, licet pς se re disiuncti sint, ex accidenti tamen & p0μ facto etiam re coniunctos fieri , concurreyxς tertio aliquo , qui illis re coniungatur. N Mconiunctionem non concursus efficit, seu diu postio testatoris ad eamdem rem plures Focan ris , ut necesse sit, eos, quos in pane desciς 'ris concuIrere, aut aliis praeferri volumus, cod siderari ut ab initio sententia testatoris coulvo
ctas. Nihil pro sententia Fabii faciis, quo a Javo leno respontum est , in hac specie ,. Riestator Maevio fundi partem dimidiam , Scio arrem dimidiam , & eumdem landum Titio egaverit, Seio deficiente , partem eius proportione legati non Maevio sollim , sed etiam
Titio accrescere, I. Maevia. 4 i. ἰn pr. de legat.
a. Nam Maevius & Seius in hac specie verbis conjuncti non sunt, sed coniuncti re tantum, verbis inter se separati di quod ipse iuri lconsultus expresse testatu r. Ait enim, leparatim
584쪽
& partes landi Se totum leg1tum esse : apparetque , legatum hoc se a Iuriscon sulto acceptum ex sententia testatoris , quasi Maevius &Sejus snt in unam dimidiam inter se conjune ei : Titius autem eum his in eamdem dimidiam , quia cui totus landus legatus est , utique & eadem dimidia legata intelligitur , cum verbo totius ambae dimidiae ei legatae sint: similiter ut in ususructu coniunctos esso dicimus,etuorum uni landus, alter ususfructus eiusdemundi legatus, i. si alii et s. de usus tu. quod plenius de eleganter explicat Don. in epist. ad Alberi. Gent. insertae opusculis Donelli posthu-mis. Postremo clina nullus alius conjunctionis in hac quaestione sit effectus, quam ut jus accrescendi coniunctus habeat, cur si verbis coniuncti ab hoc iure removendi sunt , coniunctos tamen eos, non disjunctos , appellamus Non obstat communi sententiae, quod Celsus I. Proeula xo. de legat. 2. respondit,
servo communi quod legatum est, id si alter
dominorum omitteret, alteri non accrescere.
Nulla enim omnino in tali legato conjunctio est, ut ipsa textus verba evincunt, & ratio est, quia partes dominicae semper pro inaequalibus habentur , sortuitumque est, quod aequales singuli habeant. At vero non est ius coniunctionis nisi inter eos, quos testator in eamdem rem coniunxit aequaliter. Magis obstare idetur ι. pen. de usus acer. ubi minime obncure Papinianus pronuntiat, re separatos Videri , quibus eadem res aequis portionibus relicta est. Loquitur quidem de usufructu ejundem rei aequis portionibus legato; sed vel magis idem obtinere debet in simili casu legata proprietate I utpote quae dissicilius accrescit, quam ususfructus, i. r. g. 3. d. tis. Sed bene mihi videtur respondere Donellus , id quod in a. t. pen. dicitur de aequis portionibus, accipiendum esse non de portionibus rei, cujus ususfructus relictus est, sed de portionibus singulorum heredum a quibus relictus est : quam interpretationem & initium L I. pen. juvat, de plane confirmat ratio reddita ab Ulpiano in fragmento sequenti in haec verba, eum aliurab alio bariae Uumfructum vindicet. Bene autem Papinian. negat, in hujusmodi specie Iegatarios in eamdem rem conjungi, cum par tes haereditariae prius divisae sint. Bach ovius u. I. pen. accipit de eo eala, quo dimidia singulis separatim seu diversis orationibus relicta est, sed hoc verbis Papiniani minime convenit. In haereditate huic quaestioni non est locus e quippe in qua , ut initio monuimus, ius accrescendi ex dispositione juris proficiscitur, quod neminem ejusdem haereditatis, quae alium G A T I s. s 7 haeredem non habeat, partem habere , partem repudiare permittit: & ideo portio occupata necessario vacantem ad se trahit: quamquam
illud etiam in haereditate quaeri potest, ex pluribus diversi generis coniunctis quis cui praeferatur. Reliqua per se quisque nunc facile expediet: plura tamen qui desiderabit , adire
poterit DD. in d. I. re eo uncti gy. Gomer I. res Io. Grassi g. μι aurescendi. Ant. Fab. Ge. s. in so. Christin. τοι. I. dec. 3I2. π 2. seq.& qui propriis tractatibus hanc materiam explicarunt, Duar. Govean. Ant. Fumaeum, Jo. Suev. Corn. Suvanemb. D. Grotius lib. 2. -- nudact. 23. scribit , apud nos in toto hoc argumento non usque adeo subtilitatem iuris e vilis attendi, sed eius praecipuὲ rationem haberi, quod proprius abesse videtur a sententia& mente testatoris: idque aestimari non ex verbis tantum & rei pretio, verum etiam ex conditione & qualitate personae tum testatoris, tum legatariorum. In legatis alimentorum, ut hoc obiter addam, iuri accrescendi non est locus , ι. m. f. iat. de res r. I. I s. f. h. de alim. ιδ. nimirum quemadmodum in agris limitatis cessat ius alluvionis, I. . de aeq. rer. dom. quod comparatur cum iure accrescendi, ι. I I.
in M. de usust. ita de in usu fructu limitato ad finem alimentorum ius accrescendi cessare placuit, ut recte Cujac. Τ a x T v s .
Si legatarius proprietate iandi alieni sibi legati emerit, & usu sfructus
s. SI euἰ fundiar alienus legatus sit, σ emerit proprietatem deducto Uufructu, in usuifructus ad eum pervenerit, tr postea ex testamento arat, recte eum agere σ fundum petere , Iulianus ait: quia Uufructui in petisione semittitis Iocum obtinet a sed in io judieii tontineιων , ut deductous ructu jubeat aestimationem praestari.
s. stuἰa usu fruct. fervitutis locu=nὶ Poterat obiici , appellatione fundi plenam proprietatem contineri, I. Io. t. Is . de Uufr. Ieg. I. s 8. de verb. ObI. R. in casu proposito eo verbo
nudam dumtaxat proprietatem fgnificari , ut ususse. intellectu a sutilo separetur, & tamquam servitus consideretur: quoniam proprietas , quae adest ex causa onerosa aὸ huc abesse intelligitur , ι. I . de verb. Agn. fac. 1.2s. eod. iunct. I. ες. de judie. Iubeat aestimationem praestari) Judex tanti rem aestimabit, quantum actori aberit, L L82. S.
585쪽
x. Itaque habemus h le casum , quo condem matio fit in rei petitae aestimationem : quoddnterdum necessarium aut humanum.
COM MENT ARI Us. a Speciem boe iseo propositam pertinere ad doctrinam traditam q. s. 'ρ.
fendatur 3 Interpretum error circa ejus explicationem no
4 Ant. Fabri opinio confutata. s Non esse novum, tit interdum eondemnatio flatin rei petita stimationem.
ΗIc locus , ut ex argumento intelligitur, subjungendus potius fuerat g. si res aliena 6. ubi dictum est, si res aliena legata ex alia causa ad legatarium pervenerit, interesse,
utrum pervenerit ex causa onerosa, an ex causa itidem lucrativa: illo casu legatum non exwngui , sed posse legatarium nihilominus
actione ex testamento pretium consequi; hoc casu contra , legatum penitus evaneicere , eo quod duae caulae lucrativae in eamdem rem repersonam concurrere non possunt. Quod autem de toto ibi traditum est, id etiam valet in partibus, ut, si quis rei sibi legatae partem
unam ex causa onerosa , alteram ex causa lucrativa nactus sit, legatum pro ea parte extinguatur, quam adeptus est ex causa lucrosa, pro altera consistat , & pretium ejus consequi possit, I. non quocumque gx. 6. I. de legat. I.
Unde etiam si qLis suadi sibi legati proprietatem emit, detracto usu fructu , & usus fructus postea ad eum pervenit, puta mortuo fructuario aut capite minuto , atque ita ex causa Iu- crativa , perinde hoc habendum, ac si pars rei ex causit onerosa , pars sine onere ad eum pervenisset. Nam etsi usu sfructus non in parte , sed in jure consistit ι tamen quia emolumentum rei continet, merito vicem partis obtinere placet, I. Maevius 66. g. pen. I. cum 'Itur 76. f. dom nus a. de leg. E. I. qui usui ru-ῶum s 8. deverb. oblig. Caeterum in hac specie nihilominus landum recte peti, nee plus quam oportet, ea petitione contineri intelligi, tradit hie Justinianus post Iulianum in d. l. non
quocumqΠe 82. s. t. de tegat. I.
. Recte eum agere fundum petere Rectὸ , id
est, impune, sine metu cadendi ea a , quae poena est eorum, qui plus petendo perperam agunt , 6. si quis agens 33. ins de act. Sensus igitur horum verborum est, posse legatarium
agentem ex testaureato cum haerede taiyliciter IT. XX. intendere, fundum sibi dari oportere, etitaei
nudam dumtaxat proprietatem emerit, illum fructum adeptus sit gratis 3 neque hac initatione sua plus eum complexum videri debere , quam oporteat. Fundum, inquam, i pluminon διατίμησιν , aestimationem , ut male Thcγphil. & Pac. quod arguunt sequentia. Ruia ustisse. in petitione servitutis locum obn net Poterat obiici, immo perperam in casa proposito agere legatarium, ac re ipsa atqui
aperte plus petere , si simpliciter fundum te tat a quippe appellatione fundi plenam proprietatem significari, Lio. I. si alii is. δεο ν lieg. I. qui usu ructum s 8. de verbον. obligati Lac proinde tanto plus , quam opoIttiioam petitionem complecti, quanto pluris v timari constat plenam proprietatem, qui nudam, pro qua sola pretium numerasi; Huic objectioni occurrens Justinianus aiI, usum fructum in proposita petitione servitot ilocum obtinere. Quod paulo obscurius dictum hanc sententiam habet, eum qui suadora petit , etsi regulariter plenam proprietat petere intelligitur, tamen in casu prae: δfundi verbum sic accipi oportere, ut eo mi utantum proprietas designata intelligatur, iGlandus, quatenus petenti emolumento ut usus fructus intellectu ab eo leparetati ob id tamquam servitus in hae petitim siderari debeat, hoc est , ut nec petitia statur I cum de alias , cum usu,fructus iei
tus est, appellatione iandi nudam propi tem significari constet, I. recti 11. de in Ne Haec interpretatio cum petitori necessari ne alioqui formula excidat, si eum plui bito intentione sua complexum dicamus,ον nino hic recipienda est di quoniam in ambig*intentione id semper accipere iubemus, qy'petitori utile est , I. si qui, cc. ἐε μώ. , kqi l longe aliter hunc locum ab aliis explicati l enim sere caeteri existimant, quod J.ly μὴ nus hic ait, legatarium recte agere Sion i mpetere , id hanc habere sententiam , ουν λxium recte, id est , strictae rationi iurIS cos Venienter , ac proinde sine periculonis causae , fundum petere , ut ea petἰxi. yς proprietatem & usium studium comprehendi 1 ut posse eum ipso jure petere solidi landi η 'timationem 3 de quod mox pro ratiosqnianus affert, usumfructum in ea petit sed locum servitutis obtinere, id sic accipi. phquasi dixisset, quia usu sfructus non jure p-t tis , sed servitutis in petitionem deducitur Sed ego fateor , me tae capere non pq Nς que enim intelligo, quo colore defendi pu
ox, legatarium in proposito rationi jucii QR
586쪽
venienter agere hoc modo : Mo , te mibi is dum Sempronii , legatum inibi a Titio, dare oportere a ut haec sit formulae t Ilius intentio, Mo, te mihi dare oportere tT proprietatem fundi ex Uumfructum aut solidi fundi astimationem. Sive in ea intentione consideretur ususfructus ut consolidatus Se conjunctus cum proprietate, sive ut a proprietate separatus & tamquam servitus. Nam si illo modo' accipias, manifestum est , petitione id contineri, quod jam habet ex causa lucrativa , & ita obstare regulam iuris , quae non patitur , duas causas lucrativas circa eamdem rem & personam concurrere : si hoc modo , adhuc dico, id ipsum eum petere , quod sine onere habet, licet habeat sub alia qualitate: aut si tu neges, fatendum tibi erit, peti quod legatum non est. Immo vero nego , unquam eum , qui landum petit, posse intelligi usum ructum jure liprvitutis petere. Quicumque enim iundum petit, eum necesse aut solidam proprietatem intelligere , i. s. in pr. si us r. pet. aut nudam , I. recte dicimur a s. de verb. An. Denique non
recte in specie proposta solidum fundum aut solidi aestimationem peti, satis aperte, ut mihi idetur, probat, quod apud Julianum in a.
L non quocumque 32. g. 3. de legat. I. notat
Marcellus 3 ait enim , si partem fundi alieni mihi legati redem ero , pars mihi legata sit, aut donata , idem esse, quod in specie pro-Posta a Juliano , & ideo me partem dumtaxat Petere debere. Quibus verbis non obscure in nuit, nec in praecedenti specie Juliani solidum recte peti: alioqui species , quam proponit Marcellus , ut smilem Juliani, longe
esset dissimilis. Ant. Fabet s. eos. g. nec hoc quidem concedit, in casu proposito simpliciter landum recte peti, ut ut ea intentione nuda proprietas petita esse intelligatur ; quoniam ait, nec apud Julianum , nec alibi hoc traditum , & quod meum est, amplius meum fieri non potest. Sed ut supra in g. s. ostendimus, quod ex causa onerosa ad creditorem fervenerit, interpretatione iuris perinde ha-etur, ac si non pervenisset, propter pretium, quod ei abest , I. i4. de verb. An. & refellit
Fabrum I. ex promissione is . de obI. π act. ubi diserte Iulianus scribit, eum, qui non ex causa lucrativa rem habere coepit, non prohibe-xi eamdem ex causa lucrativa petere: tum etiam manifeste locus Marcelli modo citatus. Nam si partem iandi, quam ex causa onerosa consecutus sum , recte peto , cur prohibear proprietatem petere , quae ex tali itidem ca la apud me est Caetera, quae eodem loco Faber auuersus hanc sententiam N adversta ip-GATIS. 369sum adeo Tribon Ianum disputat, assis nost
Sed Umio judiris continer- , m. Quamvis si ratio iudicii hoc exigat, ac proinde regulare fit, ut condemnatio fiat in rem ipsam, quae petita & in judicium deducta est, L ut fundus
I 8. eom. drm. evenit tamen nonnunquam , ut
necesse sit, aut aequum & humanum, condemnationem fieri in rei petitae aestimationem: v luti si res petita culpa debitoris aut post m ram perempta sit, i. si ex legati et 3. de verb. ObI- item si res aliena, quae petitur, domino venalis non sit, aut venalis quidem, sed immenso pretiis, I. I 4. g. ult. de legat. 3. vel si ea ex causa onerosa ad creditorem pervenerit, i. ex promissione I s. de Obl. ex act. I. jusmodi 84. g. qui ferumn s. de legat. A. f. si res 6. sv. eod. Idemque est , si creditor partem , quam ex simili causa nactus est, petat , ι. non quocumque 82: S. I. de legat. i. in casu proposito , ubilando alieno legato fundi proprietas , quae ex causa onerosa apud legatarium est , petitur, d. ι. non qtiscumque 32. g. a. Hic igitur judicis officio incumbit, ut reum condemnet, nouin rem petitam , puta ut fundum praestet deducto ut uisuctu ; nam proprietatem landi iam revera petitor habet: sed ut praestet landi deducto usu fructu aestimationem 3 hoc est , ut tantam pecuniam legatario det, quantum ille venditori pro fundi nuda proprietate per- sola it. Julianus hoc sic expressit, Judex tantilitem aestimabit, quamlum actori aberit, d. l. non quocumque 3 t. s. v. Tax TUS.
ro. Sed si rem legatarii quis ei Iegaverἰt , In tile est legatum a quia quod proprium est ipsiui,
amplius ejus fieri non potest. Et licet alienaverit eam . non debetur nec tua res, nec Uimatio ejus. NOTAE. Io. Licet alienaverit eam Propter definitionem regulae Catonianae, d. I. t. s. 2. cui obntat, I. I. f. a. de reg. Cat. nisi dicamus verbis illis , si eum vivo restare alienaveris , conditionem significari , ah cujusmodi legatum regula
non pertineat, l. 3. π 4. eod. ι. 98. de condia ty dem COMMENTARIUS
x Celsum videri a eateris dissensisse eirca casum , quo I uiri arim rem suam sibi letatam οἰνο
587쪽
testatore alienaverit e tensatue tamen estnciis latis.
et Buomodo temperandum quod dieitur rem suamnamini rectὸ legari.
OEd si Particula haec videtur arguere ,huneri f. esse appendicem disputationis habitae
in s. prae . ty f. si per aliena. s. eod. Namue illic tractatur de re , quae poli testamentum conditum legatarii propria facta est i ita hie de ea, quae iam ejus est tempore scribendi testamenti. Quid servari placeat, si res , quae legatarii propria est , non ipfi legatario , sed alteri legata aut potius per fidei commissum relicta sit, docebitur ins f. i. de sing. reb. per fidele. relict. Hic illud quaeritur , an utile sit legatum , si quis legatario ipsi rem , quae iam eius est , legaverit. Ait autem Justinianus, tale legatum inutile esse , propterea quod fieri non potest, ut quis duabus ex causis domi imacquirat , i. 3. f. ex pluribu1. 22. de acq. pus qua ratione nec stipulatio rei suae, nec emptio valet, I. nemo. 82. de verb. obl. I. I s. de rontr.e t. Idem rescriptum est in I. propriis. II. c. de legat. Se responsum ab Ulpiano L eatera. 6 r. f. de legat. I. Quamobrem nec res nec
aestimatio rei in propolito peti poterit, ut est iis M. bullus f. Et licea alienaverit eam Ampliatio superioris definitionis. Etsi is , cui res sua legata est,
eam post testamentum factum & vivo etiamnum testatore alienaverit, nihilo tamen magis legatum convalescit. Quod sumptum ex definitione regulae Catonianae , quae non patitur, legatum ex postfacto convalescere , quod initio vires non habuit, i. r. ia pr. de reg. Caton. quae ratio etiam in terminis redditur ab Ulp., d. ι. caetera. I. g. 2. Aliud tamen Celsi iudicium fuisse , eumque in hac quaestione dissen-ssse a caeteris, existimant Cui ac. Hotom. Ba-chOv. per d. t. r. f. 2. ubi se Celsus scribit rItem si tibi legatus est fundus , qui seribendi testamenti tempore tuus est , si eum vivo testatore alienaveris , legatum tibi debebitur. βuod non deberetur si testator statim decessisset. Et sane locus ita scriptus est , ut parum absit , quin idem sentiam. Sed tamen videamus, quid obstet, quominus verba illa , Si eum vivo testatore alien veris , dicamus esse testatoris , non Iurisconsulti , de posita conditionaliter. An quia tum diverso charactere scribenda fuerant, uti mos in Jurisconsultorum , quoties verba testamenti aut stipulationum recitant At hoc negligi potuit a librario : nec perpetuo observatur, ι. si stipulatur. 76. in pr. ex s. I. de ven. obI.
l. I. s. in bonorariis. Io. de extr- d. cognit. Au
quia regula Catoniana ad eonditionalia nox
Pertinet I. de reg. Cas. d. l. eate a 4 I. l. . de tegat. I. ut propterea non debuerit ram.
plum conditronalis legati a Celso proruat tamquam exceptio regulae , in quo definitio Catonis falsa sit. Atqui etiam praecedens lysecies in s. r. d. t. r. eod. exemplum conti se
legati conditionalis , quod tamen & ipsum ii eadem regula Celsus excepit. Denique dili culter adduci possum , ut credam , in diviti Jurisconsultorum sententiis aut Ulpianum iri Celsum suam simpliciter prompturos iussi, quasi in re certa minimeque dubia. Sed tanta inquies , fatendum tunc erit , inepte Cellea facere , quod excipit de regula, quod ad n 'lam non pertinet. Fatere igitur de tu ,τὶκ inepth N prius exemplum a Celso excipi. ysertim ego puto , quod nescio , an quisquis alius animadvertit, Celsum peeuliari quia ratione duas illas species, quas proponit, q*ὸ si hae etiam verbis regulae contineantur, raci pere et quia cum conditio in utraque specit adscripta talis sit, ut deficiat, si statim tecta tor decedat, si longiuscuIε vivat, impleti pol sit, fieri utroque eam potest, ut contra q*-Gregula definit, legatum , quod non valui asi statim decessisset testator , valeat, ii dii
vixerit. Ad caetera autem legata condiam nec verba regulae pertinent. Caetenim inerimus quod initio dictum est, rem tam ut
mini reeth legari, se accipiendum est, mum si ea res persecte legatarii si s hosita ut avocari nequeat. Nam si rem ea bos; eius, qui reipub. causa aberat, usu ac qui rim , & ea antequam evinceretur, mihi leg3 ea sit, postea evincatur , recte ex testant distpetam , eam mihi dari oportere, L n
rumque. 82. g. r. de legat. i. Deinde ares ς'
gata legatarii sit pleno iure : nam si quid juti
in ea re aut testator aut alius habet, placri y lere legatum , Se utile esse in eo , quia Issi legatarii deest. Pone , emphyleusin , δρο ciem , aut pignus testatori aut alii is se sitarii constitutum a recte ea legatus, ficit legatario legatum in eo, quod iuri hyni fuit, t. senatus. 43. s. tiu. I. si dom 'pen. i. si tibi. 8 s. in pν. . f. M'. Mι. r. f. I. de lib. De. Nee dubito , qu 'dicendum sit , si alius in ea re usu*ως habeat, a g. I. eum filius. 76. g. - - , licet dissentiat Aeeurs. propter textum Maeviu1. 6ς. f. pen. i. sin, de legat, Ioco vitiose legitur propter ip Alegendum si 'ν iis , ut bene Culac. i 'Afric. in I. es. is . de sust. σμ 'tser avit. Et nonnullis in exem
588쪽
tesiis est mneli. g. eorum. Ir. In quibusdam editionibus praeter in margine adicriptum vidi. Postremo si nec ea res testatori debita sit; nam debitori quod debet , recte legatur , licet dominus ejus rei fit, ι. I. in. pr. de lib. Ieg. vid. ins f. si mi debitori. I 3. VINN. Sed in dubio facile vincit lectio Florentina. Videtur hie sensus esse. Dixerat Papinianus, fundo legato etiam usumlauctum recte peti itemque tuendum fundum , si oppignoratus sit, praeliandam possessionem , si alius possideat. Nequis aiatem exist maret, idem etiam locum ha here , si res nostra nobis legata sit, addit 1 Sin
autem res mea legetur mihi , legatum propter istaseaussas non valebit. Id est, uti recte interpreta tui Oivv. Hilliger. DoneII. EnucI. Lib. 8. cap. a. non Iicebit ex superioribus argumentum ducere. Et hinc assentiri non dubito Accursio. Inter pignus enim & usumfructum multum interest. Rem meam oppignoratam recitere non Possum , nisi soluto aere alieno : ulus ructus ad me redit, mortuo uiufructuario, vel ex aliis causis. HEIN. Tax TUs.
Si quis rem suam quasi non siram
zr. Si quis rem suam quasi alienam Iegaverit, valet legatum : nam plin valis qυ in veritate est, quam quod in opinione. Sed ersi legatarii esse puravit, valere constat: quia exitum voluntas defunc-ri habere potest. N o T AE . II. Plus valet, quod ver tare Ratio haec potius ad casum tequentem pertinet: nam hoc Priore casu et si verum esset, alienam rem legatam esse , tamen legatum valeret: quoniam si suam esse testator scivit, multo facilius eam le- legasset, per ea, quae sup. f. 4. eod. COMMENTARI Us. x Male ad priorem speelam hujus g. Meommoda ri regulam , Plus valere , quod in veritate, - n. er qua ratione isto easu sustineatur Ita
a Praedictam regialam Aertinere ad ea in posteriorem , atque eos actre tantum , in quibus error gerenti non obstat, quominus velit in posse, is quo errat. In aliis contrariam regulam probari.
Npra g. 4. audivimus, si testator rem alienam suam eam esse putans, legaverit, le-GATIS. s s gatum non valere , nisi fingulari conjectura voluntatis adjuvetur. Quae exceptio in exegesiliosita & declarata. Quod si quis rem haeredis
egaverit, quam existimabat suam esse , Ρ pinianus docet utile esse legatum , I. unum. 67. g. si rem. 8. de legat. a. Hic ex converso docemur , quid juris sit, si testator rem suam legavit quasi alienam : item quid si Iegavit suam, cum crederet eam esse legatarii, placere autem , utroque casu valere legatum. Et valebit igitur vel magis, si suam rem legaverit quasi haeredis , arg. d. I. unum. T. f. A rem. 8. Nam plur valet, quod A veritate, ere. Puto rationem hanc , quod praeter Bacho vium nemo animadvertit, male accommodari ad hune priorem huius s. casum, & omnino pertinere ad sequentem , cum quis rem suam quasi leagatarii legavit. Nam non recth hic dixeris, ideo valere legatum , quia contra quam opinabuntur , verum est, testatorem rem suam legasse , quoniam etsi opinionem attendas; aut quod opinabatur verum esset, rem scilicet alienam esse , legatum tamen valeret. Et vero in promptu alia ratio , ob quam in proposito falsa testatoris opinio non obstet legato 3 ni mirum quoniam , si alienam rem credens, eam nihilominus legavit, haeredem que suum onerare voluit alienae rei redemptione , multo magis eam legaturus fuisse praesumitur , si scivisset suam este d. I. unMm. 67. g. si rem.
Sed σ si legatarii esse putavit, et alare eonstat
Ad hunc casum recte accommodabimus regulam , Plus valere , quod in re in veritate est,
qu2m quod in vinione. Nam si hic opinionem spectari placeret , nullum esset legatum, quia Iod legatarii est, inutiliter ei legatur, g. prae. st autem regula ista ex earum genere, quae ad certos dumtaxat casus & actus pertinent et locum enim tantum in iis habet, in quibus error gerenti non obstat, quominus velit & possit id, in quo errat. Ut ecce , in ea su proposito salsa testatoris opinio nor impedit, quominus rem tuam legare potuerit di neque etiam quominus velle eam legatam existimari debeat; nisi quis dicat , quotiescumque res sua legatario legatur , ideo legatum non valere , quia animus lesandi dest: quod verum non est. Neque enim ideo tale legatum inutile , quia voluntatem legandi testator non habuit : sed quia voluntas eius effectum sortiri non potest,
cum quod alicuius iam est , id eius amplius
fieri non possit, g. prae. Haec vero ratio cum cesset , si non legatarii , quod testator falso existimabat, sed ipsius testatoris res esse deprehen Dipliaco by
589쪽
hendatur, cessare quoque debet Ista dispositio. Quod & ipsum Justinianus non obscure significat , cum ita inseri, quia exitum voluntar δε-
functi habere potest. Eiusdem generis exempla, atque ad ea eamdem hanc regulam applicatam videmus in I. 4. g. r. de man. vind. l.pen.
f. qui ignoravit 4. de jur. I facti ign. In iis vero actibus , qui ab animo aestimantur dia pendent , CertumqKe propositum gerentis requirunt , cuiusmodi sunt aditio & repudiatio haereditatis , contraria regula probata est , placetque , plus valere , quod est in oein istoe,.suam quod i q. Veritate. , i. is qui I s. er t. seq.iun h. i. qui bareditatem Is . de acq. bar. nimirum quia in his error impedit quominus fiat, quod fieri vere poterat, u quis sciret , quod in re est i ac proinde quod Verum est , procedere non sinit. D. Hotomannus sic generaliter definit, in errore facti pravalere veritatem; in errore Iuris plus posse opinionem. Quod ego falsum esse puto. Nam etsi testator rem suam tamquam legatarii in jure errans legaverit, valebit haud dubie legatum: E contra si in facto errans rem legatarii legaverit tamquam suam , non valebit: ut proinde & in errore iuris plus interdum valeat veritas , & in errore facti plus opinio. Tax TU s.
De alienatione & oppignoratione rei
ra. Sἰ rem suam legaverit testator, posteaque eam alienaverit , Celsus putat , si non adimendi animo vendidit , nihilominus deberi: idemque divi Severus σ Antoninus rescripserunt. Adem resecripserunt , eum, qui post reflamentum factum praedia , qua legata erant, pignori dedit , ademi se legatum non videri ; σ ideo legatarium cum haerede ejur agere posse, in praedia a creditore luan- tu . Si verὸ quis partem rei legatae alienaverit, pars , quae non est alienata, omnino debetur: pars autem alienata ita debetu , si non adimendi animo alienata sit N OTAE.
tur ex causa alienandi: nam si ea necessaria fuit, puta ex causa aeris alieni, non creditur animo adimendi facta alienatio, i. o. f. I 2. eod. 3. si libera fuit, contra. Quomodo accipiendi textus in I. 8. eod. i. ι. I s. de adim. IV. I. I. σ 3. de pecul. IS. σe. aut si donaverit,
nam in donationem non cadit istiusmodi dil-
COMMENTARI Usiar 23ἰbus ex rebus conjiciatur , utrum res Igmadimendi legari causa alienata sit, necne a Resiponsum quoddam Scaevola cum aliis lcr
3 Oppignoratione reἰ Iusta non videri letam
ΡErtinet hic locus ad rit. seq. de adcin . hyest enim rei legatae alienatio species tacl tae ademptionis: quoniam hoc ipso quod stator rem in alium transfert, recedere a V re voluntate videtur. Caeterum quia etiam ligatum rei alienae consistit, potest hic oriri voluntatis quaestio , an res adimendi legati asti mo alienata sit, necne , ut si non sit, legatua
adhuc peti possit. Quod hic docet Juilinia
Si non ad mendi animo Sed unde hunc asti' imum aut contrarium colligimus Ex caena nimirum alienandi, quae si libera plani id est , si testator nulla necessitate compilarem alienaverit, puta donaverit, aut cisi re Cesse non erat vendiderit eam , antro M mendi id eum fecisse creditur , I. res: IMUI 8. legatum 2 . g. l. de adim. Ieg. ac ie , casu accipiendi textus in I. 8. pr. delςs, l cum servus I s. de adim. Ieg. l. t. ty 3. fill, hpec. tegat. 6. si quis anellias i . ias irem legat. I. Falluntur enim , qui putant, hi λδ re quicquam interesse inter legatum patum& conditionale. In quo errore etiam Myaim gerus est. Quod si causa alienandi nectilis fuit, id est , si testator rem legatam vendide rit urgente rei familiaris necessitate, hic cod tra creditur id animo adimendi legati λb eo factum non esse : R ideo legatum peti pst si
nisi probetur, etiam in hac necessitate adimς re ei testatorem voluisse. Probatio autem tatae voluntatis hic ab haeredibus quainis ςkΤ exigitur , ι. ri. g. si rem. xi. de legat. 3. q*ς ni m praesumptio pro legatario eodemque λς tore facit, quasi non videatur extingues in J gati causa alienare , qui etiamsi maxime lζν . tum valere velit, tamen alienare cogitur, I rerum distinctioni propositae non parum Qui tare videtur responsum Scaevolae in ι. pr T. f. liberto. 3. de insip. legat. Patronus libit to , quem ex parte haeredem scripserat , pςx Praeceptionem fundum legavit cum insitum a to , & his , quae in eo fundo repertum, qyl'ViVus testator vendiderat, durisconsultus iii ς
590쪽
distinctione etiam vinum In eo lando repertum , quod vivus testator vendiderat, & cuius pretii partem tertiam acceperat, ad libertum ex causa praeceptionis pertinere , nisi contrariam voluntatem haeredes aprobant. At vero si alienatio extra causam necessitatis facta argumentum est mutatae voluntatis , dicendum erat , id vinum pertinere ad cohaeredes , nisi de contraria voluntate doceat libertus. Reia ondent nonnulli , in ea specie Scaevolae venitionem vini factam ante factum testamen. tum. Ego magis Ant. Fabro assentior , qui Iib. r. conj. s. respondet, non debere videri adhuc alienatum vinum , quoad effectum ademptionis legati, quod nondum traditum est a & maxime cujus nomine venditori pretium nondum numeratum , aut eo nomine ei satisfactum est, arg. ι. quod vendidi r9. de conne l. 6. vendita r. δερ. de re . div. Plane proua arte pretium testator accepit, diffici laictu est , eam quoque partem legato praeceptionis contineri: & ego dixerim , petentem pro ea parte exceptione summovendum esse. Disi Severus er Antoninus rescripserunt Neque responsum Celsi extat, neque hoc Impp. Severi & Antonini rei criptum. Fuisse tamen quod hic traditur, recepti iuris, patet ex ι. rem legatam i8. de adim. leg. junct. l. Meteo mi D. 6. si rem tr. de legat. I. aeui praedia pignori dedit, adem se Iegatum non vide/i Pignoris datio etsi proprie alienatio non est , quippe cum res pignori data in dominio debitoris manet, eique soluto debito restituenda sit, tamen pro specie alienationis
l apium nomen pignoris satis indicat alienationis necessitatem: neque enim plenus dari so- Iet nisi ab eo , qui necessitate adductus est. Ut Pro in se recte & superiori sententiae convenienter Imia p. Severus & Antoninus rescrip serint, eum , qui rem legatam oppignorat, adimendi animo hoc facere non videri ; sive
GATI s. ss Iomnino praecedentibus est consequens: nam quod juris est in toto quoad totum, idem etiam valere debet in parte quoad parrem , L qua de
tua I s. de rei vind. I. 81. g. 3. eod. Et ideo si pars tantum rei legatae alienata sit, pars , quae non est alienata , semper debetur , I. s. t. 8. in pr. de tegat. I. quae alienata est , debetur, aut non debetur , prout eam animo adimendi aut non adimendi alienatam esse constabit. T a x T V s .
. S; qu ι deb tori suo liberatἰonem legaverla, Iegatum utile es t neque ab ipso debitore, neque ab haerede ejus potest baeres petere , neque ab alio, qui haeredis Ioco sit. Sed ty potest a debitore eoa- veniri , ut Iiberet eum. Potest etiam quis vel ad tempus jubere , se barer petat.
m. Neque ab , rede Nisi legatum personae
debitoris cohaereat, ι. 8. g. . de lib. Ieg.
Petere Cum effectu scit. quia petens exceptione doli repelli potest : ipso enim iure legato liberationis non dissolvitur obligatio, dict..
Ut liberet etim Nempe per accepti lationem,
i ad tempus Cujus legati quae sit vis , disce
ex Pomp. I. 8. S. I. eod. COMMENTARIUS, I Liberationem debitori jam terio iure rectὸ I
E Buir I berat oriis legata essectus 3 uir ejus legati , quo damnatur baerer ad tem
ut i si loq uuntur . non videri voluntatem suam circa legatarii personam mutare. Extat rescrip tum ita ι. . C. de legat. Enimver5 audiendum nihilominus haeredem existimem , si paratus se ostensere, animo adimendi rem a testatore Pignori datam. Cum barede agere , ut praedia luantu Hoc est , ut haeres de suo tantam pecuniam creditori solvat , in quantam praedia obligata sunt, atque ita ea praedia obligatione liberata ac redempta legatario praestet, d. I. 3. C. boc tit.
Τuod tamen accipiendum est secundum distin-tionem traditam sub g. sed in si s. eod. Si vero quis partem rei alienaverit, eri. Hoc
via LIllud legatum est, quod dicitur nominis, de quo plura iis . sub f. tam autem 2 i. eod.
hoc , quod adpo iur liberationis, deque hujus legati effecto agitur in praesenti f. Respondet i s. Pand. iasib in . Bbi Nariae huius legati formulae occurrunt ε xlioque qui chirographum debitori legat rastorionem legare
videtur, I. 3. g. r. d. tic o T. qui ebirographum so. de tegat. 3. t. st servum 64. f. eum s.
Legatum titἰle es Liberationem debitori posse legari, jam certum est, ait Iurisconsul- a