장음표시 사용
111쪽
item Lacedaemoniorum , qua eos lem monebant, ut ne a communi societate , ac desensione Graeciae, deficerent: insuper Atheniensium una, qua Alexandro, legato Persicor, altera, qua Lacedaemoniis respondent. Ac denique lib. ix, cum aliae aliquot, tum illa Tegeatarum de honoratiori loco in bello cum Atheniensibus contendentium: & Atheniensium, qua Tegea,
Caeterum Herodotus quidem conciones ut Marcellinus in Thucydidae vita ait)-επόmm λο ων, A se more rona: PAE , ηπυ δηριον ρίας. At accuratas conciones, ac perfectas, primus, quemadmodum ab eodem Marcellino resertur, Thucydides scripsit. Ac libro quidem primo apud eum habemus
contrarias Corcyrensium & Cotinthiorum orationes , mitibus utrique secietatem, atque auxilium Atheniensium poscunt. m. Item Peloponnesensium ad Athenienses, qua postulant, ut aut Corcyrenses adversus Athenienses bello iuvare desistant, aut is hostes adversus Peloponnesenses profiteantur: item Atho iniensium qua respondent Peloponnesensibus. Adhaec Co- ,rinthiorum; qua adhortati Lacedaemonios, ut Atheniensibus b ris ibis quamprimum bellum inferrent: Atheniensium,qua Corcyreim hictoria Thusibus respondent: Archidanii, Spartanorum regis , 'Lacedaemoniis sui suadentiis, ut ne propter Megarensium, Corinthiorum.& aliorum querelas , statim Atheniensibus bellum inserianti se pii, cum iis per legatos agere vellant : item Sthenelaidae Ephoro um unius, qua aucti rest, ut quamprimum' ad Metii sed se ilis, Atheniensem bellum a cernatur. . in Coritillii imaltera: rib Muptis qua Lacedaemonios ad suscipiendum bellum vehementius ab minum cendunt: ac denique Periclis , qua Atheniensibus sita leo, ut potius bellum eligant, quam duras adob conditiones sibi ab imperiosis Lacedaemo iis prae bi patrantur
sequentibus libris variorum conciones reserto i solus' o vivus d FKissimul earum hs expers. Atque hinceatrocinium suae olim qii siere rata iuruisse. sententiae Cratippus ac Dionytius . : 'ubrum sei tentia erat. tum Afri
άκήουσ1ν: atque addebant, Thucydidem p pterea
112쪽
seo GERA RUI IOANNis,vos si sed in isto quidem, Cratippo, &D: nysio facile assentio, orationes crebras, longas, intempestivas,
rebus impedimentum adferre,ac praeterexauditori creare mole
sitam: sed de quibusvis orationibus id verum non est: qtiemad- . modum in eo etiam ratio illos fugit,.qubd Thucydidem putant extremo libro conciones neglexisse, quia aliter hac de re t a judicaret, quam secisset,cum priora scriberet. Neque enim hoc dilato fecit, sed imbecillitate ac morbo coactius: quippe qui, dum in scribendo octavo est, vivendi secerit finem : eoque e. tremam operis partem imperfectam reliquerit : quemadmo- αν s. . dum supprius 'ex Marcellino dicebamus. ItaquejWre optimo, qui postea consecuti sunt,non octav V. Thu didis, de quo multi, an Thucydidae esset, dubitarunt, , priores libros imitari voluerunt. Fecit hoc Xenophon, qui in oportere de Cyri paedia varias conciones habet: ut illas, Chrysantae, Pheraulae, Assyriorum regis, Cymaris, Cambysis: b rudis & mulio elurimas ipsius Cyri: atque inter alias illam,quam bacim. r. pyoceres habuit de ratione conservandi augendique imperi j. quod pepererat:item ς quam morti vicinus homuit ad Cambysen
M Tanao vem filios, quo eos ad fraternam concordiam hor'. . . . . tarptur. Nec tu fies o solum argumento id fecit, sed etiam ire
libris de expeditione Cyri: ubi orationes recenset Clearchi, Tissaphernis, Hecatonymi, ac suas imprimis. Uti illam qua helli ducibus a Tissapherne perfide interemtis, consistatur nu ' ra. r. lires, ad animi magnitudinem excitat: item qua e postit a
Seuthe, ut stipendia promissa militibus perseivat: at is alias generis. similiter Ut in libris de redus gessis Graecorum. f Lb. a. d. f Critias Theramenem perfidiae ac proditionis accusat:
fine vi. ac Theramenes ad ea respondet: item cum civis Sicyonius
Gro. deseddit se quod Euphronem occidisset: ut nihil dicam de ' orationibus allicratidae, Eu Ptolemi, Thrasybuli, Cleocriti,
vero Polybium a concionibus. abstinuisse existimant, . μὰ ostendunt,si plane hospites esse in gravissimo illo script ,-
. N. Sunt enim apud eum non paucae , aliae quidem obliqua hi Miae verbdireche,aut mixtaec Obliquaest illa Hannibalis,qua postquam Alpes superasset milites sios, exemplo prius anim
s, vehementita accendit . 'Obliquae etiam euillis. Corneliad
113쪽
ad inrites hortario, qui Hannibalis orationem excipit. Obli oui item Agelaia Naupactij adhortatio ad regem Philippum. Md directa est, qua Anni habuit ante Cannensem pugna
Item oratio Clitioneae Etoli, gentis suae nomine ad Laceda, monios leniti, qua in Philippum, Persei patrem, inVehitur, Muniversam Macedonicorum regum domum. Item, quae hanc continub excipi oratio Lycisci Acarnanis,suae gentis ad eosdem Lacedaemonios legati, qua Philippum ac reges Macedonas adversus Chlaeneam diundit, ac Spartanos hortatur ad concordiam & societatem cum Graecis caeteris ob periculum imminens a Romanis. Directa quoque est illa ii universae Graeciae homine habita ad .Etolos, qua eos hortatur orator, ut bellum
cum Philippo rege gerere desinant, ac sibi caveant a Roman tum consiliis, nisi & Graecis reliquis littertatem, & sibi salutem inviderent. Item Prusiae . , qua Ptolonixi Philopatoris filium , post patris excessum, populo commendavit. Similiter T. Quinctii L milites hortantis ad fortiter pugnandum adve sus Philippum. Mixta vero est L. Emith s , qua suos a Vtrenue dimicandum animat : de Annibalis quam habuit ante prinlium Cannense: de Scipionis i ad sediticios nillites: item altera Annibalis h in Asticam revocati, habita ad Scipionem: de Scipionis, qua Annibali respondit: & Eumenisi regis,de urbibus Asiaticis ubertate donandis. Quae omnes obliquὰ incipiunt,
Sed enim, dicet aliquis, resti it conciones Dionysius Hal, ornassi. Minime verri modo ex libris Antiquitatum Romana rum judicium sene lubet. . Nam centenas in iis or tiones lego: imo lib. vii. disertim est, inseri orationes eas historiis debere, quae in controversiis habitae sint. Nec interim dissueor, eum gi stoli ad Tuberonem improbare conciones, idque praeeunteatino, ut antea diximus. Unde Sebastianus Maccius nibere non dubitat, Dion iampropriis suis armis convinci : damnare oramnes in aliis: ipsum tamen tam obticluas, ct mixtas, quam etiam directas , passim stequentare. Verum, qui hoc in Dionysio reprehendunt, minime cogitant, eum prius, ac sortasse juvenem
. et iamnum, libros Rhetoricos edidisse: postea aetate, & judicio nandiorem, historias scripsisse. Nam cui verisimile sat, quo tempore in historia Thucydidem imitaretur, eo in m et
114쪽
eoncionum facere tota historia a
re 2 GERARDI JOAN Nis Moss Iticis reprehendisse scriptorem florentissimum ξ revellio dicendum, quod diximus: vel statuere oportet, non quasvis reprehendide conciones, sed eas duntaxat, quae stequentes ni mis essent, aut j ustam excederent magnita dinem, aut non suo loco adhiberentur. Sane haec Diodori Siculi mens suit: que in cum Bodinu in methodo historiae siue reprehendit, quasi in leges suas peccet ipse conciones historiae inserendo, plane assecutus non est mentem Diodori. Nam solum eos dat mare se ait, qui a M. ἱ ρίας
υτ ρμηκιες-b , quique utuntur πυπνα ρίοριέως c. Ac rationem geminam addit, quia tales. & narra- tionis cursum interrumpant, &lectorem in historiae cognitione morentur. Venuste etiam ait, eos ποιει Θω Du- ἱ - ρίαν τη, δεμαγεία d. eos dicat, τὸ ἔργν, ' ρεργν, ψ τε πάρος o, Quae cum dixisset, mox ubi conciones habeant locum suem in iis modum servare convenia ostendit. Locus paullo prolixior est: sed tamen mire illusitis, quem j circo integrum , sed Latine duntaxat, ne l0ngiores si mus, apponemus: Qui , , prolixm nimis soncioius hictoriis inferciunt, aut crebris P clamationibus utuntur, eos non iniuria quis reprehendat. Praetemnam enim, quod continuam narrationis seriens intempestira orationum introductione interrumpunt; etiam illos, qui cupide ac diose expetunt rerum cognitionem,remorantur.At enim vero, quos si im dicendo facultatem o tentare iuvat, iis seorsum conciones publicas, o sermones a legatis habitos, laudationes item, ac . vituperationes ; atque id genin alia, componere licet. Nam quilli moderatione adhibita I i paratim utrumque argumentum elabor rim, non praeter rationem utroque tractationisgenere laudem promerentur. Iam verὸ occurrunt, qui in Rhetoricis ornamentis nim3,totaus historiam elut appendueconcionumsecere.Atqui non mala duntaxat,
riptio molesta est:sed hoc etiam, qso Micet in cauris scopus ait Ii irideatur a conpeniente tamen locoram ct temporum ordine abeo retur. Propterea qui id genus scripta legulis; partim artis tofusi a orationes, etiams maxiwe apposita videantur, transiiunt: partira prolixitate O intempestipa scriptoris dilontia lassati, prorsum a lectione desistant. . in historiae naturasimplex est, ct inter se cohaerens, adeoque corpori animato smilis: cusus pari arusagratiam illam anmulem duer dici Contra quod dςbitam habor comriptioηem,
115쪽
pio commoti loco observatur,ct totius descriptionis cohaerentia iuc
Diu o perstimam exhibet larit em. Nec tamen artificium Rhetoricum usquequoque rapiat, tuni omnino ex hissoria ostigamus. Nam quia rarietate hiatoria exornari debet: quibusidam in locis huiusemodi orationes adoptari necessum est. Et hac opportunitate ne me quidem iratum velim. Itaque s circumstantia legati, aut consiliarq, aut id genus aliorum, orationem expetunt et qui tum ad certamen nouanimose desce aderit, etiam ipse culpandus fuerit. Rationes enisu noupaucas quis inreverit, qκare saepenumero Rhetoricus ornatus it adhibendus. Nam de multis dextra ac praeclarὸ dictisper negligentiam hautquaquam praetereunda sunt memoratu digna, ct qua coniunctam cum historia utilitatem habent. Aut ubi res magnifica fuerint, atquest&ndida ; concedendum minime, ut a magnitudine argumenti oratio severari rideatur. Est etiam ubi prae ter exspectationem aliquid erenit, ut ad dissolvendum intrisata rationis nodum accommodatis instituto perbis uti cogamur. Verum de hisce nobis dii ta hacte nus su iant. Haec setis ostendunt , Diodorum neutiquam omne concionum genus improbare i, sed intempestivas, pro
A Diodota ad alios accedamus. sano Philo libro de legationesta ad Caium,qui totiis sere historia est,inserit orationem,quam , honoratissimi Judaeoruni ad praesidem Petronium habueres applices, cum is Caligulae statuam templo vellet in serre. Uti& longam Agrippae et stolamad Caium progente Judaica.
Apud Josepimina quoque complures conciones habemus.
Ut lid. ii de bello Jutico est oratio Agrippae ad Iudaeos , qua
eos dehortatur a bello adversiis Romanos. Lib. iii est: oratio Josephi , qua sectos dehortatur, ne manus sibi ipsis adferrent. Lib . Vii. est oratio Titi ad Judaeos, qua eorum pertinaciam a cusat. Nec expers earum est Iudaicarum antiquitatum opus. Nam , ut caeteras mittam, lib. xvi Alexander, Herodis filius, de insidiis se purgat, quarum accusariis erat a faue Antipatro. . Arrianus quoque, ut in aliis Xenophontem imitatur funde
de alter Xenophon dictus fuit ita hac quoque in parte ejus sis
quiturexemplum. Itaque lib. II recenset orationem Alexandri
ad milites, cum apud Isthm esset pugnandum: quamquam haec quidem obliqua est tota. Sed dire est illa, qua docet, quanti
intersit Trrum capi, priusquam. aliis bellum i erant. Item lib. m
116쪽
rod GERA Ror IOANNis Vos sI lib. iii obliqua est , quam habuit ad Arbelam pugnaturus. At . directa illa lib. iv. w Callisthenes Anaxarcho adversatur de adoratione Alexanari. Est α directa lib. v. quam Acaphis,
Nyssaeorum rex, habuit ad Alexandrum. Item oratio Alexan-- dri M. ad exercitum Macedonicum, cum hic minaretur se milis' tiam deserturum, si rex minus idoneos dimitteret: item oratio Coeni, Polemocratis filij, veterani ducis, qua Alexandrum rogat , ut bona cum ejus venia exercitui domum liceat reverti. Item lib. vii. est oratio Alexandri ad Macedonas tumyltuantes,ac a sacramento postulantes absiavi. item Callinis oratiuncula, quam ad Alexandrum pro Macedonibus habuit. Nec praetereundus nobis Appianus Alexandrinus, alieno a Ibsith. Mil. riim ille quidem laborumsticus, ut merito a magno viro a aprunimia. pellatur; sed scriptor utilis tamen, praesertim post deperditos
f A pag. a s non paucos eorum , quos exscribere solet. In ejus Punicis habemus orationem legatorum Cartha uensium ad Consiles Romanos, qua de pace tractant. Item Hannonis Gilhe , qua impetrare conatur a Romanis, ut ne Carthaginem exscindere velint. Adhaeceam, qua Censerinus ad Gillae verba respondet.
imiliter lib. ii. de Dello civili est oratio Bruti ad populum, qua caedem Caesaris defendit. Praeterea lib. iiiaest oratio Oista vj ad Antonium consulem, qua de Caesaris nece conqueritur, ει actis eam secutis. Item quam Cicero in Senatu habuit,
cum Salvius Tribunus PI intercessione sua impediisset, M.
minus Antonius hostiis judicaretur. Veniamus ad Dionem Cassium : apo quem, lib. Qiv lis stoine Romana: legitur oratio Ciceronis in Senatu, qua su isit, u 'erpetua ublivione injuriae omnes ,quibusyartes se mutuo affecerant, a terentur. Item M. Antonij funebris, qua Julium Caesiuem laudavit. Item lib. XLV. oratio Ciceronis in Senatu contra Antonium. Insuper lib. xxvi. maledica illa
u* Caleni, qua Ciceroni respondet pro Antonio. Lib. L. est Antoni, ad milites suos oratio: item Octavij Caesaris ad suos.
Lib. Lit. oratio Agrippae ad Caesitam, qua eum hortatur, ut principatum deponat, ac populo Romano arma, provincias, ac potestat in omnem restituat: adhaec oratio Maecenatis, quasiadet, ut retineat imperium. Lib. iiii. oratio Augusti , qua
se in erium deponere velle significat Lib. LVi. oratio ejus lem
117쪽
qua laudat conjuges ac conjugium: item altera ejus, qua caelibes ac caelibatum exagitat. Item oratio Tiberij in funere '' e eontionibus abstinuit Herodianus. Siquidem lib. 1 l tere est orationem M. Antonini imperatoris ad amicos, quai lium iis commendat: orationem Commodi ad milites, qua hoc agit, ut imperator ab iis salutetur: Pompeiani ad Conam dui dissuadentis, ne, relicia Istri ripa, Romam se conferret: Fadillae ad Commodum fratrem de seditione a Cleandro e citata. Lib. I i. orationem Laeti, Pr secti praetorio, qua militibbus , mortuo Commodo, Pertinacem commendat: Pertinacis gratias agentis ob imperium sibi delatum: alteram Pertinacis ad pnetorianos, cum nudis gladiis accurrissent, ut imperatorem Lum interimerent: orationem Nigri ad exercitum, qua animos ejus tentabat, ut, num imperium sibi offerre vellet, cognosceret: orationem Alexandri Severi ad milites, qua ostendit, R mano imperio debere succurri, & id, se duce, ficile fore exercitui Paeonico: alteram rius, qua relepat milites eos, qui Pertinacem interemerant,& Iuliano imperium addixerant. Sequentibus quoque libris lasemus orationes Severi, Caracallae, M tani, Alexandri Mammeae filij, Maximini, α Maximi Impo
' Idem de Procopio dicere possvin: qui Romanorum, & ba barorum orationes plurimas habet. Ac eo majoris anobis fieri debet, quia non tantum eas mira elegantia tractavit: sed etiam sententiam eorum , quae dicta essent, optima file exprimere potuit, cum individuus fuerit Belliserii comes , ut multis inte fuisse concionibus verisimile sit. Sed de Graecis historicis finem
Tiram Latinis binoricis Murpati m sese Wiones,multu comprobatur exemplis. De Caesarefalli, cui eas rou- irassiderunt. GL-- Liviusque ensia empti Trogum Pompeium. mando concionibus loci P, . Hiensim ramum in his no tenere em tamen
118쪽
aιὶ is culpa esse, quam multu videor. Viso docto re- stonsum de oratione Hubra mi Basse apudIovium. Neconcionei selum , sed epitro is etiam instri hi oriis. n requiri in iis , ut verba scriptoris reserventur. soipionis Gentilis, ct Chri pis hi Collarisententi. Ue-VEnio ad Latinos. Quorum agmen ducet Crispus Sallustius, Romanae historiae princeps. In cujus Catilinaria est oratio Catilinae, qua in abdita aedium parte, eos, quos consili j sui participes habuit, hortatur, ut sese, quemadmodum loqui, tur ipse , in libertatem vindicare vellent : item legatorum C. Manli j ad c Martium regem: item Caesi is, qua suasit, ut
ne Catilinae soci asticerentur morte, sed bona corum public rentur; ipsi in vinculis per municipia haberentur, quae maxime ibus valerent: item M. Porci, Catonis, qua auctor sitit, ut de confestis, sicut de manifestis rerum capitalium, supplicium sumeretur: adhaec alia Catilinae ad milixes, cum statuisset cum Antonio codiligere.
In Jugurthina itidem habemus orationem Micipsae ad Jugurtham , Adherbalis ad Senatum Romanum, C. Memmi, ad Quirites,Mari, ad eosdem,Syllae ad Bocchum regem,& Bocchi ad Syllam. Etiam ex deperditis Historiarum libris stipersunt oratio Lepidi cons adppp. Rom. quamque Philippus habuit in Senatu, ct C. Cottae consulis ad populum, de Marci Tribuni Plebis,
ad eundem. Sed litem nobis intendunt de Caio Iulio Caesare: quem re- finisse concioncs fiant. Sane verum si dicerent, parum tamen elucerent: neque enim ille historiam justam, sed commentarios duntaxat scripsit. Nunc autem tantum abest, ut verum dicant, ut nihil a vero sit in agis alisnum. . Pleraeque tamen conciones
jus sitiit obliquae: ut lib. i. de bello Gallico illa legatorum Hebvetiorum apud Caesarem: item Diviconis, qui legationis princeps erat. Lib. ii, Divitiaci pro AEduis. Itidem lib. iv. oblaque orant legati Germanorum apud Caec Lib. v. Ambiorix similiter orat. Lib. vir vercingetorix, item AEduorum legati, dc Caesic
119쪽
milites obliquὰ concionatur. Lib. iii. Vibullius Rufiis apud
Sed apud eundem Caesarem etiam conciones sunt directae. Ut qui lib. vii de bello Gallico sese purgat Vercingetorix siduus, proditionis insimulatus apud sitos: item Litavici apud milites suos : & Critognati apud Arvernos. Item lib. ii de . bello civili, Curionis apud milites suos: & lib. m. oratio Pompeii ad milites :& Labieni apud Pompeium re milites. Idem de Hirtio sive Oppio,dictum velim. Nam lib. de bello. Alexandrino concionatur ad milites Caesar, sed obliquὰ: mixta quoque orat idem lib. de bello Hispaniensi: at eodem libro directe orat Tullius legatus cum Catone Lusitano apud Caesorem: direct ditem libro de bello Africano Getuli orant apud
Ad Livium deventum, qui copia concionum caeteros faciuexsuperat: eas omnes enumerare longum esset, nec opus , prinsertim quia sunt, qui seorsim eas ediderint: aliquas verb e tanta multitudine excerpere necesse non est: imo hac parte, quod de Karthagine olim Sallustius , tacere de Livio satius puto, quam
Sed enim, dixerit aliquis, aliter sapiebat Trogus, qui eo nomine , uti Sallustium, ita Livium quoque culpavit. Nam, ut apud Justinum a est, Pompeius Trogus in Livio, ct SalluIlio, repre- ahendit, qu)d conciones directas, ct orationes operi suo inserendo,
historia suae modum excesserint. Sed facile Trogo occurritur. Nec enim quasvis orationes damnat, sed directas. At si obliquas admittit, cur directas damnet, caussa satis gravis non est. Quid enim rescre, utrum hoc, an illo modo dicatur, si idem dicatur 3 Exempli gratia, dicamne, Germanicum Caesarem, cum finis vitae adesset, amicis dixisse, Si fato concederet, innummi dolorem fore, de ita deinceps: an vero, ut apud Tacitum best, dicam, usi sistentes anticos in hunc b Zib. a. modum alloquitur, Si sato concederem, iustus mihi dolor esset, dec. Et licebitne libere conjectiiram nostram de Trogo promere 3 Plane metuo, ne invidia compulsis dissenserit a Livio. AEquales enim fuere: Livioque res Romanas edente, exponebat Trogus res cxte ras; ut abrioni , Medorum, Persinan, Graecό- O a rum:
120쪽
rum: res verb Romanas attingere contentus fuit. Quid mirumrnon erat, quod in Romanis ad Liviana adderet: nec illa viro secondia filii , ut aliquid melius se dicere posse speraret. Ac ne externis quidem, Pue scriberet, conciones illas adhibuit: sive
quia desperaret, sis ad Livii gloriam posse pertingere: sive Quia
non unum, uti Livius, sed tam multa imperia tramnii, conci nibus stipersedendum videretur, ne in linmensio historia excrestaret. Ita quidem nobis videtur. Sed certius omnino aliquid hac de re diceremus, si ipsius Trogi libri hodie exstarent. Verum quid multis opus 3 num hii torici illi , qui post Tr γm vixere, Trogi potius, quam Livir, ac Sallustij, judicio a
Ostendit hoc urtius, Latinorum historicorum, qui e stant, post Trogum, unum si Velleium Paterculum excipias, qui situ Tiberio vixit) antiquissimus. Floruit enim Curtius sub Qes e Vespasiano, quemadmodum in Vatiis sitis ostendit Vir Cl. & Amplissimus, Janus Rutgersius. Est vero apud Curtium lib. tii. oratio Chalidemi, de Persico de Macedonico exe citu judicium ferentis: legatorum Darii ad Alexandrum, qua de pace incunda tractini: Parmenionis stadentis Alexandro, ut pacem bello anteferret: Alexandri ad Datij legatos, oblatas liacis conditiones Nudiantis. Lib. iv est oratio Datij ad mlite cum tertium esset pugnandum adversiis Datium. Lib. v est oratio: Euctemonis Cynaei, suadentis Graecis Stiris , ut ne s necta aetate, qua viaemolestias perferre non possent, & corpore lacero ac detormato , quales nec suis grati forent, in patrianae velint reverti. Iten; obliqua Theati Atheniensis oratio, qua contrarium suadet. Adhaec Darij tentantis animos suorum, an quartum cum Alexandro decertare sint parati : & Nabaret
nis, qui auctor fuit, ut potius Bessis, Bactrorum satrapae, impe risumma deferretur. Etiam libris sequentibus habemus orationes Crateri, Philotae, Amyntae, Cobaris, Scythici legati, Callisthenis, Hermoles, Coeni, Perdiccae, Meleagri, & multas iii primis Alexandri regis. Nec tacere fas Tacitum puto. Cujus lib. i Annalium est seditiosa oratio Percenni j, sed obliqua: nec multo post sequitur direm Vibulent. Eam excipit obliqua Dressi: nanc dileαι ementis centurionis. Inde Germanici Cesaris, dc Segestis,