장음표시 사용
71쪽
V no Vnam esse con trarietatem,per unum genus significauit simplex, qua- Dlia sunt & genera summa,& dimeretiae omnes simpliciter acceptae uaae enim s dividantur,genera quaedam sunt simplicia. Verum instare quis pollit: si quorundam generum una tantum contrarietas est, sequetur saltem definitiones eorum quae sub illis proxime continentur, per unam tantum disterentiam allignari posscivi album perlit quod est disgregaticum visus, persecte definietur: genus enim frustra videtur poni, siquidem virtute includuntur in ultima disterentia omnia superiora,vt voluisse videtur Aristoteles.7-Metaph. tex. 3. nam alioqui non bene concluderet ibi, ultimam disterentiam esse rei definitionem, nisi in ea includeretur genus. At si hoc esset, quomodo ipsa definitio definitum in partes distingueret e nam definitionis esse partes mani sestum est.l.Phys. tex. s.&7. Metaph. tex. '. Vnica autedisserent a definitionem complens aeque totum dicit, ut definitum indistincte: non enim partes numerat. An indisserentia no Includitur genus esset enim genus pars disserentiae: at neutrum alterius participare testatur irAristoteles. 7. Metaph. tex. 42. quod & figura praedicandi ostendit. genus enim praedicatur ut substantia, disserentia autem ut quale: animal enim noaliquid alterum est,sed simpliciteti bipes autem non simpliciter est, sed ali- uid alterum,ut animal vel homo: diuersa igitur genere sunt, nec unu subtero continetur. Idcirco necesse est In omni definitione genus apponere. At secundum modum definlandi apud Platonem genus erat superfluum: cum enim disserentiae differentiam continue diuidendo faceret,posteriores disserenti omnia superiora includebant, ut species includit genus Quemadmodum igitur superfluum est dicere animal homo: sic superfluum, pedes habens bipes: includitur enim animal in homine,& in bipede habens pedes, quod in definitionibus est aufugiendum. Hoc autem minime contingit in modo definiendi apud Aristotelem: disserentiae enim adiunguntur generi ut aetiis materiae, non ut inferiora superioribus: iccirco non redditur si perflua definitio, imo diminuta esset, si genus auferrctur. Adhuc V ro instabit quis: s disterentia no est extra genus, includetur genus in eius Fratione, ut nasus in ratione simitatis: hoc autem modo vanum fuerit genus addereresset enim nugatio, ut osteditur. 7.Metaph. tex. Ir. An differentia noob id est in genere nisi secundum accidens ξ quia enim speciebus per se inest, ideo extra genus non est: neque inest in eius ratione genus, nisi quat nus est in ratione specierum: ut par & impar sine numero non vident' definiri posse, quia per se insunt speciebus numeri. Similiter smum non omni naso inest sed curuo: curuo igitur nase primo, & per se inest: simpliciter
autem nasb per accidens, non enim est reciprocum, quemadmodum requiritur.ad univcrsale primum essiciendum. Quo autem modo discernenda sin t ea, quibus aliqua in sint per se,& quibus per accides, per se autem quiabus in ratione eorum,quibus e conueris,explicatum a uobis est alias. Amplius
72쪽
A pilus autem insurgit dubitatio: videtur enim posterior differentia ubique
antecedentem includeremam si species sunt sicut numeri. 8. Metaph. tex .lo numerorum autem Posterior omnes priores includit: etiam differenti posteriores reliquas includent, inter quas numeratur & genus: est enim di L. serentia quaedam. satis igitur erit ultima differentia ad definitionem complendam . quod patet in anim differentijs. cum enim sensitiuum includat vegetatiuum ut ternarius binarium ad animalis definitionem satis erit senstiuum dicere, & ad hominis definitionem ratἰonale: hoc enim reliquas differentias includit. quod si In his liceat hoc modo facere, cur non & in reliquis omnibus idem contingat 3 Dicimus similitudinem numeroru apud Aristotelem in hoc elle, uno modo quatenus species & ipsum quid est diuis bilis est in indivisibilia, ut numerus In unitates: alio modo quatenus addita, aut depta una d Eerentia non est amplius species & quid est, non tamen ex hoc sequitur, ut alia sit speciesmon enim quaelibet differentiarum comiι gregatio speciem constituit. Praeterea, quemadmodum Vnitas quae addit
reliquas unitates non continet,esset enim idem quod numerusm militer tiam differentia add ta, si quidem assimilatur unitati, non continebit ex necellitate reliquas differentias. De speciebus autem non tenet similitudo, ut quemadmodum species numerorum alios numeros continent, sic una species substantiarum alias contineat. non enim essent ultimae, sed una ad alteram se haberet,ut totum ad partes. Quod autem animae species & differentiae similitudinem numerorum repnaesentent,admittitur. verum enis est.
ideo partes potius animae appellantur ab Aristotele quam species di species
enim substantiam significat a caeteris separatam: animae autem partes non sunt a se inuicem separabiles. Animalium autem & caeterarum substanti rum species similitudinem illam numerorum nequaquam seruant. Quiuis enim per animam consecuta sint ipsum esse omnia animata: non tamen ob id ultimae animatorum species animarum differentias ex partibus sui
pias sequuntur. Nam si hoc esset, quot essent an marum partes, tot etiam. essent ultimae animatorum species. Hoc autem modo plantae omnes eiusdem speciei indiuiduae essent,&animalia tactum solum habentia, & retia qua ratione carentia non in multitudinem specierum distinguerentur. Noenim differunt plantae per animae differentiam . nam praeter Vegetatiuum, quod omnibus commune est, nihil habent: similiter tactum habentia, aut omnes sensus: rationem autem nequaquam. Si igitur illud cuius differe tia aliquid non differt, idem est. 4. Phys . tex. vltimor animae autem differentia plantς non disserunt inter se:eadem ergo anima in omnibus est plantis. Qubd si tum plantarum tum animalium ratione carentium innumerae ferme sunt species:& queadmodum canis specie differt a leone, sic Sc animae Erunt singularum partium animae plures disserentiae, non tamen amplius scut numeri: quemadmodum neque species animalium neq; plantardiu.
73쪽
Idcirco figuris magis assimilantur animae partes quam numeris. Nam & si Din quadrangulo triangulum continetur,non tamen species triaguli se inuicem continent, neque species quadranguli,& reliquarum figurarum . Vt igitur aequiIaterum & scalenum non differunt figura, quia non differunt differentia figurae,eaedem enim figurie sunt,sed non iidem trianguli: sic species canis & leonis non differunt differentia animae, eadem enim pars animae in utrisque est: sed solum differentia generis proximi, ut species hi anguli differentiis trianguli: huiusmodi autem non sunt sicut numeri, ut scilicet una species alteram contineat, sed alia ratione, ut explicatum est superius. Vbicunque autem una differentia caeteras continet, utrum contingit per illam tantum definire3 ut hominem per rationis participationem,& nimal per sensum Nam si admittamus, eadem ratio erit in omnibus: qu dam enim differentia ad reliquas se habebit ut sensitiuum ad vegetatiuum,& ut intellectivum ad reliquas potentias: nam posterior semper addit aliquid ad priores differentias,donec conuertibilis reddatur cum specie. An Es posteriorem differentiam adderemus tanquam reliquarum differetiam, ut Plato saciebat,illud contingeret 3 idcirco aut supernua redderetur definitio,au t unica tantum differentia illam compleret. At quamquam sensus inseparabilis sita vegetatiuo,& ratio a sensu in mortalibus: non tame sensum tanquam vegetatiui differentiam assumimus: neque rationem ut sensti ut differentiam, sed omnes unius: alicui enim materiae insunt omnes disserentiae. Hanc autem materiam genus includit, ad quod differentiae se habent, non ut sipecies ad genus, neque ut simiam ad nasum, sed ut curvitas,dcyandem ut stataeae figura ad aes, quatenus potentia est non actu. Quamuis autem differentia aliqua reciproca sit cum specie, ut sensitiuum cum animali,& intellectivum cum homine, non tamen complet definitionem: quia differentia non simpliciter dicitur ut substantia,sed eorum est, quae inseparabilia sunt. Ex dictis igitur patet, quamuis genera qu. aedam per Unica tantum contrarietatem dividantur, quorum species ultimae secundum numerum viti inarum differentiarum consurgant, ut in coloribus: non tame per λ'xnicam illam differentiam allignari polle definitionem: genus enim ubiq; adiungi oportet, quod est veluti altera differentia: idcirco dixit Aristoteles 7. Metaph. tex. 3. definitionem esse ex disteretiis rationem: ad minus enim duo requiruntur genus scilicet & differentia. Ad alteram autem dubitationem dicimus. quemadmodum genus & differentia unum sunt, quia hoc
quidem ut materia,alterum autem ut actus.8.Metaph. text. IS.eodem modo& differentias se habere inter sincontrarietatum enim una veluti materia, ad alteram se habet, ut in elementorum constitutione humidum & siccum
Vt materia,calidum & frigidum ut actus. Sed hic instabit quispiam. Si differentiae hoc modo se habent Inter se,actus autem & persectio ultimo aduenit poli potentiam,ordo igi tur erit in substantia, de dabitur in omni definitione . Dicisti foci b.
74쪽
A tἰone ultima quaedam differentia actum lignis canς. s. e*qii dei , is, neces sarium cile in omni .lqfipitione vis taliquid quod vitinuim ea ratἰone dici pollit quia actus. Quod autem huiusmodi, reliquas partes includat, aut 'quod necesse sit illud ultimo loco ponere, nulla ratio est. Ratio enim calidi frigidi non includit rationem lium idi & sicci, nec econuexsci: sed ratio. duri de mollis includunt rationem humidi Sc licci, sun t enim quaedam eo-Aum speci*s. α de Gen. δέ cor. x. I9. Quae igitur ponuntur in desinitiqne, si quidem iuodo se ii buerint inter se, utic habet durum ad siccum; super fluae sunt, ut probatum si fit superius,& inter ista datu 'rd rarius en im siς cundum rationem est quod est magis uniuersite. Si autem a sui niantur diLaeressti eas iis contrari etatibus,quq inter se reductionem non habeant; nec superfluum quid apponetur, nec ordo aliquis suerit necessarius. Mani sellum autem noc fiet in definitionibus accidentium: in quibu*yt plurimu.vitimo loco ponitur id quod gerit vicem mate iη, quod autem actum si
m gnific ii, primo loco: ut quid cit serenitas: quies in multitudine aeris: aer
' materiam, quies actum ligni M. Quid est tranquillitas Θ Maris planities.
Mare ina eria ςst, planities serma. 8. Metaph. text. 6. Nec refert siue dicaturr nities maris, siue alio ordin* Similiter autem de in substantiis, no per turbabitur des nitio, praeposito,aut postposito genere. Adhuc autem dubigare quis pollit: si ipsum qWid est species competit & actui. 8. Metaph. text. 8. non auteIn compusitae substantiae: materia enim no est pars ipsius quid
est. T. Metaph. x. . vi rima igitur disterentia actum significans, aut huius' a nodi aliquid, erit rei definitio. Nam alioqui confinget nullam definitionρ stendere ipsum quid est: quemadmodum Antistenici dubitabant. 8. Me-3aph text.9. quia definitio oratio quaedam longa est, idcirco quale quid do re, quid autem nequaquam. Quasi eorum quς in definitione ponuntur;
. nullum sit quod actum ips0rmam significet, sed omnia sint veluti materia, yt quemadmodum syllaba aliquid aliud est praeter elemcta, sic ipsum quid ea homini saliqui taliud sit praeter animal ta bipes. Quam sententiam rς
: set ii t m i stoteles. . MetapK. tex. 8.non enim compositio est ex animali de biride, ut 3 num sint compositione . quemadmodum neque syllaba est c
poli t ion e & elemen tis: q uasi compositio esset ex compositione& materia componuntur enim quae stare possunt separata: compositio autem no est; aliquid separabile, quemadmodum neque actus vllus materialis. Idcirco abutimur nona ine compositionis,cum dicimus aliquid componi ex mater, ria. forma. Ad dubitationem igitur dicimus: cum actus duplex sit, quid simpliciter existens, non alicuius materiae: alter autem non simpli te: , ted alicuius, ut op factu materialis: de primo quidem verum in , non a cile aliquam d es sionem, indivisibilis enim omnino est: defitutio auteme omnis diuidit in partes. de altero autem acta solum definitiones haben- - Iur, quia complectuntur dc actum dc id cuius actus. Ad id autem quod di
75쪽
citur, materiam non esse partem Ipsius quid est , respondet Aristoteles . . DMetaph. tex.39. non enim omnis materia seiungenda ab ipse quid est nam
qu dam est pars speciei) sed illa tantum quς est pars totius id est singularis,
in quam corrumpitur unumquodq;. Cum enim scientia omnis, siue per definitionem, siue per demonstrationem,eorum sit, quae aeterna sunt, nec aliter habere possunt; necesse suit ab huiusmodi matelia seiungere,p quam res singulares sunt simul Sc corruptibiles.7.Metaph. text. 3. matecta autem illa quae in definitionibus recipitur, alterius est rationis.nam respectu qui . dem illius,Brma est; respectu autem alterius partis quae in definitione ponitur, materia dicitur. Concedimus igitur ipsum quid est rem petere ipsi actui, non autem composito, idest singulari:alicui tamen composito, quatenus actus huiusmodi non simpliciter est, sed alicuius actias. At vero si haeeita habent, videbitur omnis definitio ex additione monstrare ipsum quid est: erit enim semper alicuius compositi, cum alterum de altero dicatur eorum quae In definitione compositorum sunt: huiusmodi autem ex additio- UDeinonstrari,& non est e substantias,ostensum est. .Metaph . text. D. non enim de altero dicitur substantia.'An quae ex additione monstratitur, actu duo sunt, subiectum deaflectio 3 In definitione autem non eo modo acci Pluntur partes, ut unum alteri insit, sed ut unum sunt,ut potentia & artiis: quatenus autem aliquo modo ex additione defitiuntur. reducitur omindefinitio ad demonstrationem, ut alibi explicauimus. Verum & altera ocia currit dubitatio. Si omne quid definitione explicabile,est alicuius actus, videbitur tantummodo esse definitio formarum non compositorum, Ut an Π.mae non animalis: aut non videbitur disterentia inter animam de animalis enim in definitione animae ast umitur actus&materiat compositio auia huiusmodi est ipsius animalis, idem erit anima & atiimal. An differui quatenus in hac quidem materia adiungitur actiai: in animalis autem detinitione actus ipsi materiae 3 senus eius materiam significat, iusserentia forma in definitionibus compositor uin:iri formarum autem definitionibus, gonus actum significat,differentia materiam, quemadmodum etiam In delini Filimibus accidentium. 8. Metaph. e , 6 Diuersitas autem est propter diuelsam figoram pr dicati l . Eortini eriliti otii in diuersis sunt praedicamentis, non praedicantur alterum de altero, triti denominat ue: Quodcunque autem primitive praedicatus, neodem genereest, 'S prius altera praedlicatione, ut sunt genera es omnia superi a de inferioribus: quae de secundum nometi dc secundum definitionem praedicantur. Cum igitur materia acci dentium substantia sit,& animae coiriis qubddam; necesse suis materiam denominative praedicari,& loco disserentia, porti. non enim anima in gene
e corpbris est, sed in genere ebriimquq dril em dicuntur vi ictus: v t igῖ-rer in diuersis generi is sunt anima & animal, lic litiessas definitiones iis
quidemsecundum rem, sed seci dum modum dicendi solida sinit: actita
76쪽
tur. Hineantem madiicitae si via reducendi definitiones ad demonstrationes. si enἰin commutetur praedicationis modus, transibit animalis des ni tio in definitionem animae: l catltem maniscitam iam continet demostrationem: similis enim est eius definitio definixionibus affectiomuri. sed de
his alibi se suis die tum est Ex tus igitus p Ndnuillam dςdnixionem dari posse pςc unicam disterentiam,ssi v quo ia costarium Gegenus, quod alicubi actum, alicubi materiam significat. Psa mea in vi imarum specieru definitione in lilbstantijs propter multiplicem compos ionem, plures vltimas di flerentias assumendas esse ex diuersis contrarietatibus, quarum una alteram non includat, sed solum una si t, ut materis,altera ut actus:sic enim unufiunt. Ad generum autem quoru amaut specierum definitionein, unica dister Vatiam cum genere sti1ficere propyer generis simplicitatem multiplicem diuisionem minime recipientem, in qu quas disserentia conuertibilis B est cum specie.Ex quibus anani semim est, qua illi recedant a sententia Aristo is, qui in omnibus qti aerum ultimam quandam differentiam cu spe- , cie aequalem: quae cum lateat in plerisque, circumscribi putant per ea quae sunt in aliis praedisamentis. N
Praeter animata o animatorum partes millas esse substantias. Quaesi. VI
i V AN VA M prima fronte plurimis dissicilis visura sit haedi
sententia, quippe quae repugnare iis videatur, quae omnibus istunt consessa: Nemo enim unquam negauit simplicia corpora. ut aerem, aquam,ignem,& terram substantias esse, de quaecu-que ex illis constant, sue animalia, siue anima carentia, Vt aurum, argentu, serrum, metalla omnia,& lapides: ut colligere possumus ex.7. Metaph. tex. I.&.2.de An t .s. Inanifesti strinas enim has sunstantias vocat Aristoteles rnon autem esse animata simplicia corpora idem probat. 3.de An. text. . de C i. de Aia. tex. 86.5i tamen diligentius quid sit bstantia sit perpendatur, luce clarius patebit,solam animatorum eorumq; partium naturam substat iam esse. Simul etiam manifestum fiet, unde sit lumenda ultima uniuscuiusque , disterentia, seu ea pars definitionis, quae ut actus dicitur. Principium autehinc sumamus..Cum substantia quaedam si ut materia, quaedam ut actus, quaedam ex utrisque composita:primam omniurn esse eamquq ut actus, voluit Arist. . Me teph. tex. 9. Nam propter illam & materia &compositu niti sunt substantiar. Huiusmodi autem substantiam in unoquoq; determinatidam esse opere, plicatum est. . Meteo. cap. n. Vnumquodque enim tunc tdicitur vere esse,cum potest operari secundum tuam ipsius natura, Vt oc ilus quando videre, dc serra quando secare potest. Quod si non possint,aeq- voce dicuntur,ut si oculus lapideus,aut serra lignea esset. Quaecunq; enim , . l. C ij sunt
77쪽
simi alicuius gratia, si quidem sine piluentur,non amplIus sola cula sorio
mam qtiς eadem est cum fine,&q- prima est substantia, non habent. Ciliautem agant alicuius gratia non dum natura. r. Phystex. . sed etiam ars de intellectus activus: tamen sola naturae opera substantIae dicuntur ab Ariistotele. 8. Metaph. tex. 9.&. 7. Metaph. rex. 6o.qudd si alicubἰ videatur artificialia quaedam inter substantias numerare, id faeit propter similitudinem quam habent cum substantiis. Opera verb natu die sunt & siriplicia corpora S composta ex illi: idcirco merito omnia haec substantiae sunt, & omni bus manifestae . Hucusque igitur peruenisse ficit Eest. Ulterius aurem persertitantes dicimus: In quibuscunq; finis aliquis est, huius gratiam quod prius est quod5; corii quitur. 1. Phys text. 8. Sirgitur composta corpora tisit ex simplicis usui inplicia ergo illorum gratia laeta sunt: ut similares partes gratia instrumentoruin: Huiusmbit autems separentur a toto,taquam fine carentia, non amplius sunt, nisi aequi uoce, ut digitus ablcissus no amplius digitus est & caro mortua lima iter Metaph. rex. s. s igitur sinapis .pcia corpora sunt alicuius totius partes, inquani materia separata ab illo reflo non amplius erunt talia nisi aequivoce. At ex iis totis quidelii constitui
tur uniuersi natura tanquam materia. i. coeli. te D.EY eorum lautem particulis primo similiaria fiunt: ex similaribus autem instrumenta, in quibus naturi persectio conii stit. . Meteor.cap.vitiitio .lao um igitur gratia & sinplicia sunt,& quae sequuntur similiaria. Simplicium igitur natura & substantia,non erit praeter haec tora,cum eorum graita facta sint Quoniam autem ea quς seueratione sunt posteriora, propinquiora sum substanticipersectio enim ultimo aduenire lillairim in hiς magis apparet substantia, cuius praesentia sum,& abseritia tion 1 unt, quam In iis quς sunt remotiora. Cum enim plus habeant de maretia, minus des ,rima, latet quando fiant,& quando non sunt: materia enim secundum se non est substantia: verbi gratia de
animali notius est virium mortuum sit nec ne, quam de carn C, Vtrum caro sit: interior enim est eius operatio. multo autem incertiqr natura clementorum, quia remotissima sunt asiit, stantia es propinquillima materiae .Cum Rautem duo sint tota, unum quod uniuersum apoellat ut, ex omnibus simplocibus secundum totum constans: alterum quod ex particulis elemctorum
perficitur , ut sunt similaria primo deinde organica: si quidem ista sunt ani imata,& simplicia igitur' corpora ideo substantiae erunt, quia partes & ma
teria sunt animatorum extra quas naturas non erunt. E lle autem animatu
Ipsum uniuersum, si coelum animatum est, rationi est consentaneum. quomodo enim totum viiunx esset ΓNam & in animalibus non est nccelle antimam in toto corpore esse, sed susticit elle in principali parte ut corde: caete ra autem vivuntqu)a adnata suis i cordi ex lib. de communi animalium moe tu. Eodem modo nccesse suit istum mundum interiorem continuum estet cum superioribus lationibu , ut omnis inde virtus gubernetur. i. Meteor.
78쪽
Α cap. 2.Si igitur superiorum gubernatio ab anima est, ergo & In uniuersum eius virtus diffunditur. Amplius si uniuersum organicum quiddam est, constat enim ex similaribus certo modo dispositis ad aliquod opus : organorum autem natura non nisi ab anima: hoc enim est animae elle, scilicet actus organici corporis,erit uniuersum totum quoddam animatum. Quo autem modo anima separabilis a corpore,qualis est quae in coelo, vitam tribuat uniuerso,& actus sit corporis, alia q tin'stio est in serius examinanda.
Sed ad praesentem considerationem sufficit: in coelo quidem ab huiusmodi anima circulationem csse perpetuam quasi vitam. 8. Phyctex. i. in inferioribus autem perpetuam generationem. 2. legen.&cor. tex. ys. In omnibus autem conseruationem secundum situm proprium in uniuerso. Unde data
est incorrupi bilibus corporibus quies sempiterna, nulla enim e propriis
locis egrediuntur, sed in eodem semper manentia circunseruntur: corruptibilibus autem datus est motus ad proprium locum, ut seruent situ pro-B prium in toto, quae potestas appellatur grauitas & leuitas: grauia igitur &'' leuia substantiae sunt,ut partes uniuersi,quatenus animatum est. Quamobrem seiunctae ab illo, non amplius sunt: impossibile autem est sei lingi, si dari vacuum est impossit bile. Vno igitur modo qui dictus est si inplicia corpora substantiae sunt: alio autem ut veniunt ad mixtionem. Cum aute mixtorum quaedam sint animata,vt plantae dc animalia: quaedam anima care tia, ut lapides,metalla, & fossilia omnia, cur potius elementorum substantia in ipsis animatis consistat quam in caeteris mixtis Z cum ςque ex elementis omnia fiant λ An mixta in animata non sunt substantiae λ Videbitur quidem hoc dissicile, non tamen praeter sen tentiam Aristotelis,& praeter rationem. Cum enim a fine ratio substantiae sumatur, ut superius est explicatu, ubicunque non suerit id cuius gratia, substantia non erit: quemadmodum in Mathematicis, in quibus non est aliqua ratio boni. Huiusmodi autem
esse mixta in animata patet,con tinentur enim omnia inter ea quae tractantur in Meteorologia. 3. Meteor.c.vltimo: istorum aute omnium causae duae
C tantii ponuntur, materia scilicet& esticiens. I. Meteor. cap. 2. finis aute nulli bi fit mentio, non enim fiunt quia melius sit: Propterea aflectiones Aetne torum appellantur ab Aristotele: non enim substantiae ratio ulla est in huiusmodi mixtionibus preter elementorum rationem,cum fine careant, sed ex necellitate materiae sint aut propter efficiens. Confirmatur. 8. Metaph. tex .i3.ubi inquit, accidentium naturalium sorsan non esse causam cuius gratia: haberent enim rationem substantiae . Si igitur simplicia sunt gratia similarium: similaria autem gratia in strumentorum. 2.de Part. cap. I. Omnia Igitur gratia animae erunt,& catenus substantiae quatenus finem hunc cosecuta luerint. Separata autem quemadmodum manus & caro non sunt nisi aequivoce. sic elementa generabilium & corruptibilium extra talem mixtionem non habebunt rationem substantiae niti potentia, quatenus ad hu
79쪽
Insmodi mixtionem venire possitnt. In hoc enim differut a posterIoribus, Dquia illa postquam priuata fuerint non possunt amplius ad integritate reuerti, a priuatione enim ad habitum non datur regressiis, in postpraed. in
primis autem remanet potentia. Quoniam autem veniunt ad mixtionem
clementa quatenus calida, frigida, humida, sicca, his enim agunt & patiuntur inter se, non quatenus grauia& leuia,aut alias huiusmodi contrarietates, iccirco illae materia sunt mixtorum,corporum autem simplicium substantiae quatenus generabilia & corruptibilia. In esse autem in elementis huiusmodi principium animale, manifestauit Aristoteles. 3.de Gen.an .cap. 1o. ubi dicebat, in terra quidem inesse humorem, in humore aute spiritu, calorem autem animalem in uniuerso, unde quodammodo omnia videantur plena animae. Elementa Igitur separata quidem aditu non continet diuinum hoc, sed potentia solum: in mixtione aute etiam actu: idcirco & acta sunt substantiae. Ex quibus colligere possiimus vltimam differentiam elementorum non elle, neque calidum & frigidum, neq; humidum & siccii, psed huiusmodi principium animale. Nam caliditas quidem & sirigiditas mixtionem faciunt quacunq;: non tamen quid est carnis esse aut ollis, aut reliquorum sola essicere pollunt, sed rationem animalem necesse est inesse. 2. legeri .ani.cap. I. haec autem actu quidem inest in generante, homo enim hominem gignit, potentia autem in materia. Propterea dictum est. q. Meteo. P. Vii. non omnibus modis habens aqua, aut ignis est, sictu neq; caro aut viscera,& manus & facies:omnia enim sunt terminata opere. Quasi clinon pollit praestare opus,cuius gratia facta sunt, non sint nisi aequi uocὰ. Si igitur elementorum opus mixtio est, nec omnis sed animata: illud secundu quod praestare id polliunt, eorum substantia erit: iniciunt autem partim quidem palliuis & activis qualitatibus, partim auto animali principio: primae igitur qualitates in ratione inerunt elementorum ut rationis materia:
principiti autem animale ut achiis; sic enim se habent primae qualitates ad huiusmodi principi u. Hoc igitur modo consideranti elementa duplicem rationem substantiae videntur habere, una quatenus partes uniuersi: altera F. Juatenus partes corruptibilium animalium ac plantarum. At vero idem uas sorinas perficietes habere impossibile est: ex duobus enim in actu unii fieret per se. An unum quidem actu alterii autem potestate simul elle non est impossibile3 sed si utrunque actu essetὶ Dum igitur sunt in mixto, extra loca propria degunt: idcirco priuantur fine, culus gratia partes uniuersi dicebantur. Dissoluto autem mixto, singula reticet tuntur ad loca propria, nisi quid impediat,& actu consequuntur linem huiusmodi, simul autem ait
ro priuantur. Quamuis autem actus immutcntur, eorum tamen potentiae nunquam pereunt: nam & in mixto remanent virtutes clementorum,mouetur enim mixtum secundu simplex praedominans. I.coeli. tex. ra. Et in simplicibus potentia remanet mixtionis, quaquam non similiter, quia generatione
80쪽
Λ tione prius est sinaplex quam mixtum, persectione autem e contra : ideo inmixto etiassent operationes quaedam limplic u , in simplicibus autem non insunt operationes mixtorum. Neque ob id censendum est persectiore esse naturam mixtorii qua uniuersi. Nam quatenus ingenerabilia sunt idest secundum totas spheras, mundi partes dicuntur, neq; hoc modo contingit via qua misceri: particulς autem ipsorum cum ad mundi constitutionem nihil faciant, persectiorem naturam in mixtis consequuntur,qua in simplicibus,eorum enim gratia sunt. Vtroque autem modo substantiae sunt laqua materia animatorum. Sed dubitatio contingit circa mixta inanimata, & animatorum ea quae mortua sunt,Vt cadauer ligna,ossa, & alia huiusmodi, antequa per putredinem dis Ioluantur: haec enim neutro modo substantiae videntur. Na quatenus elementa in mixto contenta carent locis propriis, non videntur substantiae esse , ut partes uniuersi. Quatenus autem mixtio inanimata est, carent altera ratione substantiae. Sed quam absurda haec sint, facile est videre. Materia enim staret aliquando separata ab omni forma, aut accidentia essent in materia tanquam potentia, non tanqua actu existete,& hoc modo priora essent ipso quid est. An sunt huiusmodi omnia velati graue impeditu in alieno loco,dc ut sciens cum dormit 3 Nulla enim alia eorum substantia est, quam simplicium: mixtio autem secundum accidens inest, unde sese impediunt, quo minus ad loca propria serans, donec per putredinem fiat eoru dissolutio,aut altera mixtio animata ex putredine oriatur.Num vero etia dum in mixto animato continentur eodem modo sunte
An remotior tunc potentia est i quemadmodum sciens antequa addiscat rQuiescunt enim s.cundu naturam sub forma mixti animati, quonia persectio est a natura: sub mixto autem in animato pr ter naturam, quonia mixtio praeter naturam est. Quamuis autem scribat Aristoteles. 2.coeli. tex.37. simplicia in quocunque mixto praeter naturam contineri: quia extra propria loca sunt; intelligendum tamen est non quod miscibilia praeter naturam in mixto contineantur: materia enim praeter naturam sub sorma esset: sed quatenus grauia sunt & leuia, quibus potentijs situm in uniuerse certuseruan t: per mixtionem autem in contrari js locis detinetur: est igitur omnis mixtio praeter naturam grauitatis & leuitatis: impetus aute ad loca propria aduersatur mixtioni non minus quam mixtio motui ad propria loca. Idcirco cum utraeque potentiae asseruentur in utrisque, sub altera perpetuequiescere non possunt: At desinente ratione mixtionis,ut in carne mortua& alii, huiusmodi: si quid adhuc impediat quominus elementorum separatio fiat,omnino praeter naturam erit: neque enim ob natur in mixtionis id erit, quia non est amplius eius ratio:corruptiones autem omnes praeter
naturam sunt. Quod autem in potentia propinquiori simplicia sint in mi-- xto inanimato quam animais,ostendit ia quod ae corruptione scribit ArIstoteles. q. Meteor. tex. .ubi inquit:omnem corruptionem secundum natu