장음표시 사용
201쪽
Liber 1. Ist Post horum locorum tractation fit redditus ad alios locos qualitatis absolutae, ue ad abfMutionem,quae sic nominatur, quod reum a cHmine absoluat. Reuertitur itaque reus ad quasitatem absolutam, siue ad Antilepsin, ique licuise ait, quod nihil contra legem O ius egerit cuisubiicitur actoris depulsio per Metalepsin , eique non licuisse, vel non eo modo licuissi L
Accedis ad haec qualitas assumptiua , siue Antithesis, qua factum defenditur aliquid extrinsecus assumendo: visipictor dicereide ideo tabulam exposuisse,ut naut, moneret, ne iu- tempestiue nauigarent. Huc pertinent eiusdem qualitatis partes, qua funt Remotio criminis , Comparatio, Relatio, aliae, de quibus sequenii distulatione agetur. Tran iratio qua ab actore altera Metalepsis opponetur; νω diceret, aliter oportuisse nauigantibus consuere:ad quam reus aliam adiungeret antile m.dicendo,nullum artificem prohibendum esse,quin fuam artem exerceat, i ciuitatiprosit: unde hoc aliud quod sequitur, enascetur caput. Tropositum,me thesis, locusve communis, aci neralis quoio,virum quis liberalibus arti-ra male utipost: veru artifices' impediri debeant,nefua bonsa arte utantvr.
202쪽
r3α De quaest. Oratoriis. ad qualitatem de quasi pra non semel ficta essmentio,qua ab attributis singillaris O de iis personae, ct ab iis quae praecesserunt, aut eu
tura sunt, euenerantque, fremenda erit. . Ac deniquesententia, siue volantas, atque intentio personari m tractanda erit. Ho igitur sunt capita, quae consideradaproponit Hermogenes: quorum aliqua,ut non fem- per occurrent, ita etiam non omnino disincte , sed coniuncte tractantur: ct alia magis acto-τi,quam reo, alia magis reo, quam actori inser
Decimapositio, qui huio constitutionis copita a iure eiusque partibus tantum sumunt, imperfectam doctrinam tradere videntare in quo quino errent,paucos, aut tortasse neminem invenies. Nam, solum causi e iudiciales tractarentur, ista doctrina admitti posset: sed quoniaalia etiam ad hunc statum pertinentia quaeruntur, ista at is capitibus explicanda erum I pra- fertim illis, quae finalia a quibusdam vocari diaximio; vi sunt facile,necessarium,verum, cr dibile, consequens, ct utcundum. Quod autem alii docent, dum qualitatem absolutam ex partibua iuris defendiposse aiunt,ex quibua petita defenso Absolutio nominatur, admitti poterit,sper iuris partes, alia etiam capita , quasipernobiliores intelligere voluerunt: cum locus a iu
203쪽
. Liber Ι. Is Ied orationis di positionem attinet, 'oratio qua
sub hoc statu cotinetur,omnes admittit partes , exordium, narreationem,propositionem cu pa titione , confirmatio m cum confutatione, conclusionem. Exempla huius sat- habes in oratione pro Quintio,Plancio, o Cornelio Bal
De qualitate Assumptiua; quς sint eius species , de capita. Disputatio XIIII. Vae de absoluta qualitate dicere habui-mra, ea breuiserperspicueque, quantures ipsa tulit, exposuimus: cum is,qui artem δεμ non omnia quae dici'possunt, sed solum capita aucto re Tuillio, asserre ac exponere debeat: sequitur,vi de assumptiua dicamus, de qua e dem methodo quibusdampositionibus,qua tradenda sunt,exponemus. Primapositio, hoc constitutionisgenus comvenienter superiori subiicitur. Nam prius,quatum fieripotest,quodvis factum seipso tuendum est, quod absoluta qualitate sit: id, si fieri non potest, ad aliquod extrinsecum praesidium, ne
caussa cadamus, confugere oportebit; quod assumptiua qualitate sit. Quare illa, ut absoluta, erit netura prior,haec vero ut relata, posterior: Trior inquam,non solum tempore, sed etiam di
vitate oe bonitate defensimis; cum melius O
204쪽
334 De quaest. Oratoriis. dignius sit factum ex se laudabile o honestum tueri, quod a seipso defendipotes, quam qMod
Secunda positio, hoc constitutionisgenus his fere nominibus vocari solet: latine consitutiso qualitaπ assumptiua, ob eam caussam, quod aliquid extrinsecus assumat: a quibusdam q-litad comparata: pace, Antithesis, quas comtraria postis; ob hanc rationem quod sit quodammodo Antii si contraria. am si quis absolute dicat, quippiam esse utile,illud per Antithesin infirmare potero,dicendo, esse quidem a
iiἰe, sed di*cile: si absolute dicatur esse bonum,
dicam non huic, non hoc te ore: unde patet,
cur oppositio, ct Comparatio dici soleat. Vel, ideo dicitur .antithesis, quiapost confisonem, compensationem habet; ut, feci quidem, sed inuitus. Sunt etiam qui vocem Chroma, hoc encolorem, ob eandem compensationem, qua factis quodam modo coloratur ἰ- antile M qua
st ἐναντι--id es contraria lepsis, quod et absoluis qualitati conitraria, quam lapsin πο-
Tertia positis,qualitas assumptis status assumptisus, grace Antitheticus, si genus quς- a. stionis,quo rei qualitas per aliquid, extrinsecus assumptum defenditur; cumscilicet ipsum ex se factumprobari no potest, ct a liquo foris assumpto a Sumenta defenditur. Hoc constitistionis νηκε
205쪽
Liber I. I S sgenus exscinullam habet propriam quoionem,
prater eas, quas eius species sumministrant, de quibus statim agemus. Quarta positio, qualitas assumptiua qua tuorsub se habet partes; quaesunt Translatio,
seu relatio eriminis, Comparatio, Remotio, o Deprecatio. Hunc numerum omnes fere Rheto- Cie. lib. res agnoscunt,quamuis in harum partium collocatione, et appellatione nonnihil discriminis inter eos inueniatur. Aliter. n. qua nos fecimus,
O alijfaciant,auctor Herennianus, ct aliquando Cicero has partes di tribuerunt de quarum singulis nunc priuatim agemus. Quincta positio, viatiosue Transatio, raece Ant clema, est defensio qua crimen caussa facti defend tur; vel qua crimen in aduersariureiicitur, ut qui dignus fuerit eaperpeti, qua perpessus est, ct caussam faciendi dederit. Consim tetur itaque reus crimen, sed alterira peccato inducto se iure iecisse demonstrat: ut Orestes affirmat se iure occidisse matrem, quod ipsa n fario scelerepatrem necauerit. Ad hanc defensonis formam eam reuocat Fabius,quae exfacti caussis ducitur, vi cumβctum defenditur viili- Lib.7.c. talepublica,aut multorum; ut est illa Milonis, qui ideo cladiu occidere sibi licuisie aieba quia erat turbulentus ciuis: qua ex abundanti copiosus oe artificiosus Orator Uus M. Sed in utili rate explicanda , aliena crimina numerare
206쪽
augere oportebit; νι demostraripossit, factu utilitatem attulisse; ut Cicero in Miloniana fecit. Huic idem a ilior sub cit illam,qua dicitur, factumsuisse aliquid, t maius malum vitaretur: quam nos sequentipositione e licabimus. Sextapositio, comparatio, grace Antissasis, es ea defensio , qua commodum aliquod obhciamus, ad G susandum crimen, alit aliquid incommodi ad refellendum. Visci, sed ut prodessem Dip. aut certe profui: honestum est quod petis, sed disciter ω pile, sed turpe: iucuvdasunt qua dicis,sed mula. Hic itaque caput, capiti obj-citur. Quod se idom caput secum conferatur , haec defenso dicetur; Ad aliquid, ita ut cons ratur id quod Luctum est, ct quod est Omissum rct ita per relationem quantitas augetur:HI beraui patriam suadendo tyranno ut abiret, ct hoc melius fuit, quam ficum tumultu libe-νassem: feci cum hostepace iniquis condition bra; sed maiora mala consecuta, espent nifici sem: melius itaque fuit hocpacto discordia componere.quandoquidem minus malum cum maiore comparatum, Iliandam habet boni rationem.
Septima positio, Remotio,graece,Metasam; id sit Transpositio, quae o purgatio dici poten,
in ea defenso,qua criminis caussam in rem vel personam extra litem rev cimus. In personam , hoc modo, Accusatur Dux, quod milites non
scripserit: defendit se,quia Quaestor non num
207쪽
' Liber I. 137rauit pecunias:Item Sulpitiu occidisi, occidi, sed iussu Consulu,qui rationem cur id iuberent,
ostenderunt. In rem , cum refertur factum iu caussam cogent sue in necessitudinem, ita, casum,ignorantiam, legem, ut non traduxi exercitum,aquarum νἱ impeditus: non veni ad
diem,tempestatibus detento amisi copiaύ, non tamen culpa, sed aduersa quadam fortuna, vel imprudentia:de libero hominesupplicium frem- sed nesciebam esse liberum. Nec me latet, omnes fere Maetores huiusmodi caussos Coceis soni seu purgationi, quae ab aliqua animi pomturbatione O assectione excusationem quaerit,
ut ab amore,ira,timore, misericordia, O alijs
ilibus sumitur , subi cere; sed commodius huc referri po se existimavi. Octava positio, Deprecatio,graeces nome, id est venia, est cum fatemur crimen commisi scio nulla νtimur excusatione, aut des sone , sed ad solam veniae petitionem ct preces confugimus. Deprecamur autem, vel ob s em, quam pollicemur melioris vita, vel ob merita anti actae,vel amicorum gratiam tectamur, vel no-sram miseriam . Nona positio, Deprecatio apud inferiores iudices,quorum es ex lege iudicar Glocum non habet, nisi ex quadam abundantia, cum factum iustam habet ex fatione, cui deprecatio extrinsecus adiungitur; ν se diceretur,licuit quidem
208쪽
occidere t eso, non licuisset,adhuc pro talis HM .meritis,pro Nestra iudices clementia, Fab. actae vitae integritate, esset venia dignM.At veARβφη ro apud Trincipem, Senatum, niuerse apud eos,apud quos es aliqua iuris clementia , ut Fabius loquitur,hoc est apud eos,quipossunt
aequitate uti, ct a legis obseruatione, ex caussa,discedere,ct maxime apud Deum opt.max. locum haberepotest.Exemplum copiose et ganter tractatum habes in Ligariana defensione, cum dicitur,Caussas, Caesar, egi multo, σquide tecum, dum te inforo tenuit ratio bonovum e certe nunquam hoc modo, Ignoscite, iudices,errauit, lases est, non putauit , se νnquam posthac,et quae ibi sequuntur. Et regiua Vates, cum alia ratione caussamsuam defendere non: posset, quam deprecatione; ideo ex abrupto ab deprecatione orationem suam artificiosissime auspiciatus est, cum dixit, Miserere mei Deus , secundum magnam misericordiam tuam : AD fert tamen nonnustra rationes, quibuά νeniam Marci obtinere contendit: quas libro de Inuentisne γincto indicauim . Possunt autem ia deprecatione sumi probationes ex adiuniis, tum pem sona,tumfacti, O quidem ex antecedentibus , praesentibus, consequentibo. Vt a meritis pracedentibus,a rebus benegestis apraesenti nimo, oluntate,sive a signis,cuibus recti et
doleretis animi dantur indicia; ab ijs bonis quae
209쪽
Liber I. 1 s inde secutura pollicemur; O ab iis incommodis quae oriri possisnt ex sumpto supplicio.Huc per
tinent exemplorum collatio: atque peccati extenuatio. Vnde talis potes bic oriristatus,sive controuersia, sit ne huic reo deprecauti,qui corasulto peccauit ignoscendum. Singulare,ut dix mus exemptu habes in oratione pro Ligario et cuias arti icium,quidam priuatim exposuit. Sed peteret hoc loco quispiam, cur Cicero infecundo de Orator ermone, Iudicialis constitutionispartes explicans, Deprecationem omisit'
Cui petitioni primum fatis fieri potest, dicendo . ideo omi spe, quod Deprecatio in iudicijs tracta
ri non soleat. aula,quod etiam criminis remorionem, O alias partes praetermisiss e videture Dicerem, omnes ho quattuor partes his Nerbis complexum fuisse, Iure autem omnia defenduntur, quae sunt riua generis, aut ut oportuerit, aut licuerit, aut necesse fuerit, aut imprudentia, aut casu fina esse videantur. Rursus peteres, quid nam differt Remotio a. Deprecatio- ne' Remotiosi&ιm defendit, culpam crisnenq; depellit: at Deprecatio non ita. Decima positio , ex his quattuor paritibus firmior est Translatio, quam caeterae: ex quibus Armior es Comparatio, ct Remotio,quam De recatio , quae es omnium infirmisma: Remo rio vero,pro ratione caussae,potes esse magis cr
210쪽
aso De quaest.Oratoriis. tuae qualitatis capita , Relatio , Comparatio, Remotio, Deprecatio, Nel ut multi scribunt, Concessio,quam in Turgationem, cui subis ciunt fortunam, imprudentiam, ct necessitatem; σDeprecationem, qua veniam petit subdiuidui. - Vndecima positio, horum capitum,quodcuvque per se tractari, fusq; locis probari latepotest, sicuti principales status. Deprecationis exemplum, in quo ad iram placanda aratramq; conciliandam nonnulla attinguntur capita, vi peccati confiso uenitentiae significatio, veniae petitio,in iram culpae reiectio, atque gratiae sarciendae per aliquod beneficiumpromissio, habes apud Horatium,libro primo Ode decim extarquos etiam locos Aristoteles proposuit; quibus autem capitibus . umptiua costitutio ex Hermogene tractanda sit, sequenti disputatione docebo. Huiu status exempla habes in oratione
pro Milone, ct pro Ligario. De Assiimptius constitutionis locis , siue capitibus. Disputatio X V.
ASsumptiuae constitutionis partes, una e demque fere ratione tractantur, sequemutuo iuuant: quo sit, Ni earum capitassint omnibra communia , ac proinde simul tractar: queant: quod nos breuitatis caussa, faciemus.