장음표시 사용
61쪽
tiones partium referuntur: Conrea quam finiationem obj ceres, statum potius esse ipsam rem subiectam; quam id per quod res apparet sub
In hac disputatione nulla occurrunt opiniones citandae,nisi velles asserre varietatem scribentium in statu definiendo , quam iam attuli-mκs. .adfundam ta igitur accedemus,quibus, quid in re non satis aperta sit tenendum, enu
Primum findamentum, quoma Orator semper ad aliquidpersuadendum accedit, cum riuamis sit persuadere, necessarium profecto videtur, ut id de quo ei dicendum es aliquid dubitationis habeat, aut altem haberepossit. Quo fit, νου aliquam quaestionem, siueproblema, sententiamquepropositam habere debeat, cuira ait ram partem pser uadendam uscipiat.Hac quaesto oritur inter actorem defensorem,vel inter eos qui istorum personam gerunt,ueli ere finguntur. Neque erum in omni oratione expresse actor defensor intercedunt: de qua re alio loco di Putabitur. Caeterum , semper ab Oratore quaesto aliqua, hoc en,propositio dubia, at pincerta non satis cognita demonstranda sumitur, in qua probanda insistit: quam Statum est Constitutionem, ob eo quo supra attulimus rationes Metores ν0carunt. Hanc quae-
fionem, ijdemper illam conflictionem quasi
62쪽
Liber Ι. ΑΙ pugnam, quae inter actorem defensorem im i
s tercedit, aut intercedere fingitur,quasi per es-- cientem caussam definire oe explicare solent; ut ex allatis patet descriptionibus: quae ut adicendi magistris traditae, admittipossunt, sicuti. etiam ista, Status es quaestiosae propositio con. tinens summam negocii, ad quam obtinendam s , Omnia argumenta referedasunt,ueluti ad primi. cipalem conclusionem: ct haec alia, Status est quaestio ex prima accusatoris insimulation I , i. O prima defensoris deprecatione nata. s Secundum fundamentum, in una eademque . caussa multae possunt esse intentiones, siue in-s sinuationes, O depulseones, dubitationesve et, cum nulla fere tractetur controuersa, in qua a1- non plura quaerantur. Verum, causa flatus , y non ex quavis intentione, seu quaesione iudicaui. dus es; sed ex prima O praecipua conflictione.
i. Et vi bauc doctrinam manifesto. declaremus et xemplo, ad explicandam hanc quaestionem, mi ne mors in malis babenda, necessario tractam, da es ali de animorum immortalitate; νtpria se ma Tusculana ncit M. Tullius. In bac ergos Usa, in qua demoMirandum sumitur, mors tem n0n esse malam,quauis alia tractetur quas Rio de animorum perpetuitate; flatus tamen ab , Qq prima conflictione, quae est inter eos, quoru
. alter ait esse malam, alter pernegat, exoritur o
63쪽
x De quaest.Cratori s. quae ex primo conflictu proficiscitur,ct eam requa praecipua essit dubitatio; sirper flatus ille
dicitur, qui exprima confictione nascitur:quod. In Part. aperte insinuauit Tullius, cum dixit, Statum esse primam causearum conflictionem. Si vero . cum abys primam contemtionem appellare velis eam,quae in agendo priore loco tractatur; fiatus non femper in eo consistet, quod primo Aco discutitur; cum faepenumero qus prius explicatur dubitatio, non sit illa praecipua ad quam reliqua omnia referuntur,illa inquam a qua caussa constituitur. Exemplum habes in orarion pro Milone, in qua prima, hoc est praecipuo quae lis es, An Miloni licuerit occidere Clodium, quae posteriore loco explicature ante qua, illa examinata fui An mim vi repellere liceat. Habes etiaM exemplum in oratione pro Rabirio Posthumo, curua praecipuus flatus est, pecu. uiam ad elim Don peruenisse: sed tamen prius
actionem in ciuem Romanum non cadere demonstratur. Tertium fundamentum, in aliqua oratione ,
Ni supra innuimus, esse possunt, ac etiam epissime unt plures quaestiones, qua singula suas constitutiones habere necesse est: qus tamen , -- non causeae,fedmgularu- quastionum statua appellari debent.Tlures autem status in aliqua causam duobus modis, ut existimo,possunt incidere . Primo, cum ad suam defensionempr . - bandam
64쪽
bandam plures afferuntur rationes; ut gratia exempli, Occidi hominem , sed iuste; quia mihi insidias parabat: quia me prior inuasit: quia improbus erat ciuis, ct resp.hostis. Ex quibus rationibuS tres oriuntur status, An insidio parauerit, an prior inuaserit, O esset ne improbra ciuis: qui tamen omnes ad illum primum a racipuum referuntur, An ture occiderit. Quos status quidam, accessorios vocant,sed for Tr p tasse non satis bene. Altero modo , cum flatus sunt omnino diues,nec oriuntur ex rationibus e., Mad defensionem confirmandam allatis; sed,ideo tractantur, Nel quiapraecipuus flatus explicari nequit, nisi etiam alius extra assumptus tractetur,ut in allato patet exemplo, tu quaesione illa, An mors in malis ponenda sit, ad cuire explicationem tractatur haec alia, An animi intimmortales: vel si plura capita sint explicanda, aut pluribus unius caussae capitibus sit respondendum; ut patet in oratione pro M.Coelio ; inqua huius generis plures incidunt flatus . Et hi forta se accessoris vocari possunt: qui immen ad unum principalem aliqua ratione referatur; Ex quibus omnibus unum conficitur caussae corpus. Vbi illud cauendum est,ne ab accessori s et Parrbas . incidentibo rebia causa flatum colligamuU . Quartum fundamentum, in quo adnotabo quaedam ad declarandam lectatim eam fatua definitionem, quo attulit M.Tullius.Duo ita-
65쪽
De quaest.Oratori;s. que in flatu animaduertere licet: alterum essid quod νtrinq; ab actore O defensore dicitur , aut dictum e se fingitur: oecidisti, non occidisωbi flatus est: cum intentione ct depulsione ν-
terque virique, aut certe defensor actori insi-
fiat, O quasi pedem figatiquod animaduertens, ct subtiliter quidem Tullias dixit satum, siue Stasin esse condictionem caussarum, utriusque nimirum partu pugnam, illud ipsum inmstere ad repugnandum: ct ita vocabulum m taphoricum alia transatione explicauit. Ait
rum en id quod ex illa conflictione exoritur enus videlicet ipsum quaestionis, An occiderit. Primum, hoc est congressua ille, Usatra ipse: alterum νσo es quaestionis genusi,quod Fabius spectans, dixit statum esse id,quod ex conflictio neprouenit. Hinc es,quod dicere solem , iuquaestione esse statum, quaestione, babere statum. Potes itaque flama nomen sumi, vet pro actu i oseandi, seu insistendi, vel pro eo quod inde nascitur. Si hoc posteriore modo sumatur, cum status dicitur prima congresso, id , ex quorundam doctrina, intelligitur ordine e rιempore, etiamsi viribus ct secultate non se
primum. Nam cum Reus ait, se recte occidisse, oritur primM Platus,an recte occideriised hoc non es in caussapraecipuum, Ni aliqui Nolunt ianuando autem assertur Ratio, quia seditiosus erat,quam rationem firmamentum euertit. P
66쪽
Liber I. 6stuit seditiosus, alius oritur Italus, qui praecipuin censetur; cum habeat defensionem multo firmiorem, quam primus habebat. Nam νbi probatum fuerit seditiosumfuisse, facile probari poterit,an iure occisua fuerit: Caeterum, ut infra planius dicetur, ex illa prima conflictione nascitur caussae sams,ad quem tandem omnia referuntur: id vero,quod ex fecunda exoritur, non tam statura, quam disceptationem vocaret Tullius. Ex his quae hactenia dicta oe explicatasunt, colligere licet, qAinque esse posse controuersa partes quarum prima est Intentio,occ disti Rabiri Saturninum : Secunda, Depuso, Occidi,sed recte ct iure: tertia, Ratio defensoris, uulsea Tribunus erat seditiosus:quarta,qu rationi opponitur, Firmamentum, ne iudicio , priuataque auctoritate ciuem occidere non licet et ex quibus oritur quincta, quae Iudicatio, hoc est, in iudiciis dicendis extre a quaestio Nocatur, An Rabirio licuerit seditiosum Tribunum occidere. 2Veque omnes ba partes in omnibus causis reperiuntur , ut in coniecturassi-bu , in quibus sunt tantum duspriores. In aliis Duque causs, interdum, alia partes omittuntur, vel interuallis quibusdam dirimuntur. His sid hunc modum notatis, s subiiciopositiones.
Prima positio, Stasis , siue Iiatus constitutio in allatis definitionibus potira sumitur pta ης in quamitur,oe pro eo, quod ex consti-ctione
67쪽
is De quaest. Oratoriis.. ctione nascitur, quam pro actu standi, aut inisendi: ita ut non idem significet quod fessis,qus
vox sedendi actum designat. Hac enim rationea scriptoribuου commmiter accipi videtur: O
x praesertim ab iis,qui dicunt statum esse quaesio
nem,in qua prima rei controuersa con sit, vel qua ex prima causa conflictione nascitur. Quare, cum aliqui dicunt esse conflictionem,siue defensionem, locutio est metonymica, qua caussa
pro essectuponitur, id es defensio, conflictio
pro controuersia, qua inde nascitur. Ex quibus
intelligi licet, satus definitiones, a dicendi M. gistris traditas, qui in definiendo non sunt ita religiosi, ut Dialectιci, admittipssse : ab illis
itaque omnino exacta definitiones, sicuti nec rationes , t Aristoteles docuit, requirenda non sunt a
Secundapositio, si allata non placent defini- . tiones, hae c alia non displiceat, status es totiua orationis prima quaestio ex contentione litigantium nata:νel certe seiuerse hoc modo, satus est ex partium contentione constituta quanio. Velpartium insistentia, unde aliqua oritur couNIE. 3;.c troiierm. Emine artium intelligimus non lib. . e. . modo accusatorem, is defensorem , sed etiam, suasorem O dissuasorem,atque laudatorem Ovituperatorem: qui dum inter se obiiciendo , o refellendo contendunt, quandam dubiam gussion saciunt, cuius *nm unam, alter altera partem
68쪽
sLiber I. . AT partem defendendam, probandamve suscipit. Tertia postio, ille jimpliciter censendus essalicuius caussae status,qui em continet quaestionem,ad quam tandem omnia, quae in tota caussa dicuretur, referri debente id inquam quo utraque pars sua argumenta tandem dirigit, ct id
ωbi caussa sinit. Hic status, qui principem lo
cum in causa habet, quasi κεφαλααιον γενικωτα-
τον , id es generalissimum caput, in quasione desecto, vel, an res sit, ex intentione ct depulsione nascitur:at vero cum de qualitate es controuersa, ex ratione O infirmationeproficiscitur: ut multi uolunt; sed an recte,infra videbis tur. Quare, bicpotisimum in aliqua causa tractanda, aut explicanda quaerendua erit. Atque
hispossionibuapropositae discultati fatisfactu
puto: quae adhuc ex argumentorum solutione
manifestor fiet. Primum contra primam Tuditi definitionem facile soluitur ex dictis: nam conflictioper 31 tonymiam, e Metalepsin sumitur pro quoione ex illo conflicta nata: vel nomine status, νt diximus, aliter Uus est Cicero, atque Fabius fecit. Recte ergo explicate dicitur, Trima causarum conflictio ex depulsione nata constitutio es.
Secundum, facile explicabis, se quid per primam conflictionem intelligedum sit, animaduertes, id nimirAm quod supra docuimus: non quod priore
69쪽
priore loco tractatur, sed quod ex praecipua cta fictione nascitur, ad quod tandem omnia reuo
Tertium vero qua ratione refelli possit, ex iis quae in fundamentis diximus,notiua est, qua vi rursus explicari debeat. Quod autem priore loco contra aliam definitionem dicitur,si eam tueri velles, eodem modo dilueres, quo primum contra primam dilutum fuit, dicendo defenson sumi pro eo, quod ex
ea nascitur. 2De secundo,non est omnino praeter consuetudinem, quippiamper metaphoram describere, se apte id fiat; praesertim iii rhetoricis, cum etialib. philosophi interdum id faciant.
L quod attinet ad Herennianam definitionem, si quis eam retinere Nessei,diceret,male eam accepisse ac damnasse Fabium. Nam auctor ille non existimauitstatum esse coniunctionem insemulationis O deprecationis,sed quoionem ipsam, quae ex istorum duorum coniunctione nascitur. Quod haec fuerit huius auctoris mens, ex
iis manifeste colligitur, quae ad libri finem scripta reliquit, Ex ratione, inquit, defensoris Osirmamento accusatoris iudicii quoio nascatur
oportet,qsam nos Iudicationem, Graeci, κρινο- μενον appellant. Et paullo insta,quare ex intentione ct inficiatione iudicatio , qua idem es , quod constituta qiussio, quae in iudicium Nenit constituia
70쪽
Libet M tiri 6sesnctituitur. Cum vero ait esse deprecationem, intelligeper Metonymam esse quaestionem tuedicationemve ex deprecatione natam .
Neque reprehendenda es,ob illud verbum, Deprecatio, quod hae loco non segnificat.veniae petitionem post peccati commissi confessionem , de qua deprecatione suo loco nonnihil dicetur, ' ncisci
sed intentionis depulseonem e deprecari enim in MVR '
ter dum , es depellere , id quod obfficitur : ita Guae. ut deprecatio sit precationi contraria; iuxtat Ostid. illud sSaepe precor mortem, mortem quoque deprecor idem. Nam quipracatur vult aliquid fieri, qui vero deprecatur, uti alliquid non fieri. Illa itaq; praepositio, de, in hac voce,contrariam babet significationem, vi in his, dedocere, dedecorare,
dediscere, O in alijs simillibus.
Placet hoc loco antequam Niseriin progredior ad maior declarationem oe defensionem Tuuiana definitionis, Ea breuiter adscribere, quae in Lautonio dissutat Pontanus. Is igitur auctor commendat ac defendit Il4tus definitionem a Cicerone tradit , Fabianam vero damnat, O ut minus claram reucit.Bona es illa M.
Tullis, quia ex genere disterentia constat enua, Ut confictio: omnis enim flatus est colui, ctio, sed non quaevis conflictio satus. Dilferentia explicatur alpis particulis: illa particula,