장음표시 사용
141쪽
II 5 In primis, qui caussa fuit: Quare ilicet urgens Clamavit: Iam, jam teneol At leve pondus habebant
Voces, namque alis praevertere posse timorem Non licuit. Subit ille; arrectus corpore toto, Iste supervolitans instabat. Ita Obruit undis I 20 Corpus anas, sindente auras saleone propinquo, Is isse furens ira, et fractus petit aethera rursuS. Ludum indignatus mox Calcabrina volatu Hunc sequitur, tacite gaudens, quod fugerat alter, Iam cupidus conferre manus. At ubi improbus omnem Ira Evasit casum, socii petit unguibus ora,
Arripuitque simul fossam super. At suit illo Accipitri similis praedanti, unguesque rapaeeSImmisit contra, revolutusque unus et alter
Dycidit in medii larventia glutina stagni. I 30 Protinus hos aestus dirimens defendit, at inde
Surgere nulla dabant conamina, ita haeserat alis Concreta viscum pice. Barba crispuS acuto Vulnere cum reliquis percussus, quattuor ad se Evocat ex alio clivo, simul omnibus armis Iab Instructos, propereque. Ast illi hinc inde volando Lapsi, devenere locum, viscoque revinctos Appetiere uncis, nam coetus crusta tegebat. Hos sic implicitos est nobis linquere visum.
Nos taciti, soli, ac nulla comitante caterva, Vadimus, et praeeunte uno, pone ambulat alter. Quales, quos nostri Fratres dixere minores, Egressi incedunt. Animum mihi sabula movit 5 Aesopi, historiam ranae murisque canenti S, Propter PraeSentem rixam, quae convenit aeque Λc nunc atque modo. Namque huc concurrit utrumque Exemplum, fixa si quis componere mente
142쪽
lNFERN0RUM XXII l. 87 Principium et finem recte velit. Utque frequenterio Res alia ex alia emergit, sic iude suborta Cura nova est animo, primam formidinis umbram duae duplicem ostendit. Namque haec ego volvere mecum: Isti nos propter decepti fraude, tulerunt Et danina et ludum, et sic, ut taedere furenter 15 Hos credam. Si sorte malis accesserit ira Ingeniis, in nos crudelius irruet hostis, Quam cani S in leporem, quem primum contigit ore. Tum sensi subito arrectos mihi stare capillos
Horrescens totu S, tum pone SecutuS euntem
20 Intendebam aures, ac talia denique sudi: Ni te meque cito celas, male ab unguibus acrem, Dux, turbam extimeo; jam hosteS post terga propinquant: Hos mihi sic singo, ut videar jam audire tumultum. Si speculum ipse forem, nou ad me externa referrem 2b Τam vultus simulacra tui, quam pectoris ima Sensa. ait, inSculpo; perque haec simul ipse vagabar Tecum, hunc ipse serens gestum simileuique figuram; Quare uuam feci mente ex utraque. Sed iste Dexter ubi jaceat sic mons, ut copia detur
30 Descendendi aliam in bulgam, quem fingimus, hostis Effugere incursum dabitur. - Vix desiit istud,
neddere consilium, cum vidi accedere panSi S, Haud procul hos, ali S nos captum. Matris ad instar, Cui somnum excussit rumor, cum incendia cernit 35 Proxima, quae, arrepto nato, fugit incita, nec Stat, Plus isti metuens, dum uno Se velat amictu, Quam sibi; dux cito me prendit, ripaeque rigenti SEx alta sese misit cervice Supinum Erga impendentem scopulum, quo clauditur unum 40 Alterius hulgae latus. Haud unquam unda canali Ocius exsiliit, terrestris volvere juSSa0rbem pistrini, propius illapsa batillis Quam meus hic sapiens hujus per lubrica valli
143쪽
Pectore me portans comitem non ut eomes alter,
45 Sed veluti natum genitor. Vix intima lassae Contigerant planiae, cum jam super adstitit hostis Insidens clivo, sed nil erat inde timoris; Provida nam summi sapientia numinis istos. Quintae praefecit fossae imposuitque ministros, 50 Sed non inde dedit vestigia posse mOVere. Illic inventa est gens insucata, graduque
Tardo aegre reptans, quae circum largiter imbre norabat ne tus oculos, vultuque serebat Se lassam ac victam. Demisso ante ora cucullo 55 Tegmina pendebant istis, quo more lacernas ConSutas monaci fuerunt adhibere Culoni, Exteriusque auro visum sallente micabant.
At plumbo interius quacumque ex parte rigebant, Sic gravia, ut paleae fuerint de stramine habendae
60 Vestes Fninnico miseros torquente repertae. 0 perpessu asprum tegmentum tempus in omnel Nos pariter laevi passus defleximus una Conjuncti arrectique ad tristis murmura luctus. Pondere lassa suo sed gens ea lenta movebat 65 Sic raro passus, novus ut come S. ire Viderer, Unum ubi promoram semur. Ilic ego talibus orsus, Ductori dixi: Fac coepto, aut nomine notum Invenias quendam, atque oculo undique circumspecta, Dum sic incedis . - Sed, qui cognovit Uetruscum 70 Sermonem, quidam post tergum tollere coepit Exclamans vocem: Plantas retinete, citata SPer caligantem cursu sic praepete ripam lForte a me disces, quae poscis . Lumina retro Dux, his auditis, vertit, sic ore locutus 75 Fac maneas ac dein passu procede SecunduS. Restiti, et ecce duos vidi praepandere vultu Magnum animi ardorem mecum properantis adesse; Verum hos tardabant et pondus, et arcta viarum.
144쪽
INFERNORUM XXI u. 89 Tandem ubi perventum est, valde me lumine torvo 80 Conspexere ambo muti. dein vertere vultus In se, et sic sari secum: Hic spirare videtur, Guttur ubi aspicio. At si mors absumpsit utrumque,
Quae lex priva stolis gravibus dedit ire solutos 'Deinde mihi: O, qui, Thusce, potes collegia inire 85 Intima, ubi tales dat tristis hypocrita poenas, Qui sis, essari ne dedignare rogatuS. His ego: Iucundi prope ripam fluminis Arni
Magna urbs me vidit prognatum crescere in annos Plures, quosque habui semper, gero corporis artus.
90 Sed vos qui tandem, queis tanto lumina ne tu Exstillant, quantum ex vestro patet ore doloris Quae vos poena premit sic fulgens' - ora resolvens Ex istis unus, respondit: Τegmina navae Vestis ita solido stant plumbo, ut pondera lances 95 Sic stridere suas cogant. Nos Felsina in auras Edidit, ac suimus Gaudentum de grege Fratres,
Iste Lon ERINGI, CATALANI ego nomine notuS, Quos tua terra duos praefecit, ut ante solebat Unum, Sic pacem Sperans Se POSSe tueri.
100 At suimus tales, ut adhuc vestigia nostri Praeserat imperii Gardingus. Ego edere vocem Hanc coepi: O Fratres, mala vestra . . . Haud plura locutus; Namque mihi ante viam tendenti lumina quidam, . Quem terrae susum palorum trina tenebat I 05 Vis cruci inhaerentem, suit obvius. Undique totum, Me viso, se distorsit barbamque senilem Sumabat, graviter suspiria pectore ducenS. Quod cum sensisset CATALANus, talia sando Commemorat: Quem tu confixum conspicis isthic, II 0 Ipse Pllanis1 Eis consultus reddidit istud Verbum: Pro populo dare poenas expedit unum: Perque viam positus transverae, ut cernis, et omni Nudus veste jacet, perpendere pondera jussus
145쪽
90 INFERNORLM Xxlv. IIuc intendentum passus praeterque meantum. IIb Nec socer huic aliter fossa cruciatur in ista, Turbaque, consilium quae caetera inivit iniquum, Ex quo ILDAE is sementis peSSima Venit. Tunc ego MiriciADEM vidi pallescere vatem, Mirantem infami fixam trabe corpori S umbram, l20 Tam turpe opprobrium paSSuram tempUS in omne. Tum sic Gaudenti: IIaud pigeat, ni sorte vetaris, Dicere, an ad dextram jaceant aliqua ostia, per quae Exitus ambobus sit pervius, ante ministros Quam nos cogamus nigros hinc tollere utrumque. I 25 Illo autem: Propius, quam Spera S, Obvia rupes Circuitu ex magno prodit, vallesque per atraS Ire dat, attingens omnes. Tamen excipe ruptam Istam, quae bulgae non contigit intervallum; At per congeriem Saxorum perque ruinam, 130 Quae jacet acclivis Superansque assurgit in altum, Ascensus dabitur. - Paulisper lumina doctor Fixa solo tenuit, dein sic est ore locutus: In nostrum malus auctor opus fuit ille, recurvo Qui sontes illic damnatos corripit unco.
135 Atque iste: Λudivi jam, cum me FELstria haberet, Plurima Daemonii vitia, inque his, sallere doctum
Cognovi et fictum, commentorumque P3rentem.
Exin dux properante gradu digressus abivit,
Ora gerens ira paulum turbata. Gementemi 40 Immani abscedens liqui sub pondere turbam, Carorumque pedum pedibus vestigia legi.
Illa ubi pars anni est parum adhuc aetate Vigentis, uua sol sub pluvio Ganymedis sidere crineSTemperat, ad medium ac sestinant jam ire diei Noctes, cum faciem delapsa pruina Sororis
146쪽
b Fingit canentis, sed non durabile acumen Est calamo istius; re deficiente, colonus Corripit ex stralis membra, et prospectat et agrum Totum albere videt nivibus, quare semur icit: Deinde domum redit, ac replet loca cuncta querelis 10 Ut miser, ignarus, quid agat; mox rura regreSSus Lustrat, spemque iterum condit, mutata revisens Hora cuncta brevi, pecudesque ad pascua sumpta Compellit virga. Haud aliter mihi corda timore Concussit sapiens, turbata ubi fronte videbam Ib ipsum, sed tribuit prompte mihi pharmaca laeso. Qui, cum corrupti ventum est ad diruta pontis, Ipse oculos in me convertit dulce micantes, Qualis se obtulerat primum sub monte videndum. Quaedam molitus secum, inprimisque ruinam 20 Luminibus tacitis emensus, brachia pandit, Haec etenim potior visa est sententia menti)Et me corripuit. Tunc qualis qui audet et ausum Aestimat, usque sibi qui prospexisse videtur: Sic me correptum saxi ad fastigia tollens, 25 Quod pars exstabat non exiguissima rupis, Frustum aliud scopuli circumspectabat acuti, Sic latus: Manibus deinde hoc prensabis aduncis; At prius, an valeat libratum ferre, retenta. Ista lacernato via non tentanda veniret; 30 Nam vix, ille levis, post tergum ego adactus, in alium Qua reptare dabat saxi angulus, unus et alter Quivimus ascensum petere, et ni sorte fuisset Hac multo brevior septi altera ripa Sequenti S, Nescio ego hunc, ast ipse manus superante dedissem 35 Asperitate viae victus. Verum insima campi Cum puteus teneat, puteique impendeat oris Totum bulgarum spatium hoc immane mal3rum, Quisque situs vallis seri unum surgere septum Altius Opposito. Nos ad fastigia summa
147쪽
92 lNFERNORUM XXlv. 40 Venimus, unde silex se extremo in vertice scindit. Sic pulmonis erat mihi vis emuncta micantis, Cum super evaSi, ut gressum ultra ferre nequirem,
Quin imo sedi quam primum. At talia doctor: Sic est discutienda tibi socordia mollis; 45 Nam qui sussultus pluma tectusque torali Desidet, ad lamam haud ascendit, qua sine vitam
Qui peragit, de se vestigia talia linquit,
Qualia in oceano spumae . vel in aere sumus. . Quare lac surgas; Vincatur pectoris angor 50 Qualemcunque animo praesenti vincere pugnam, Ni sese ipse gravi pariter cum corpore Sternat. Jam nobis opus est mage longas scandere Scalas: Nec satis abscessisse isthinc; si missa per aures Accipis aequo animo, tu ne Sine inania abire. 55 Τunc ego consurgo, et me Vi majore paratum
Iacto, at qua non ipse mihi pollere videbar: Atque: I prae, dixi, nam animo sum et robore firmo. Sic nos per scopuli salebrosa, angusta, maligna Atque accliva magis, quam quae suit altera ripa 60 Victa mihi, ascensum petimus. Neve ipSe putarer Debilis, ore dabam, pede perrepente, loquelas. Quare vox alia ex lossa mihi venit ad aures Verba edens hominis non convenientia linguae. Nescio quid dixit, quamquam impendentia lassae 65 Terga arcus premerem. qui dat transmittere cursum Illuc; at visa est hominis vox illa furentis. Intendebam oculos pronus; sed lumina viva Obscurae haud poterant pervadere ad insima vallis; Quare ego ductori: Fac prendas altera ripae 70 Culmina, nec mecum pigeat descendere muro Namque, ut ego hic sonitum accipio. nec percipit auris Quidquam, sic illic video, sed nulla facultas Noscere dat quemquam. - Ulla tibi haud responsa remitto, Praeter, ait, lactum; nam si quis poscit honesta,
148쪽
1NFERNORUM XXIV. 93 5 Huic indulgendum tacite est sactoque favendum. Nos capite ex pontis, quo ripae jungitur orbis Octavus, lapsi descendimus. et mihi bulgal um manifesta suit, Stipatumque intus acervum Serpentum vidi horribilem, que is sorma genusque 80 Sic inerat varium, ut revocantem talia mente Sanguis adhuc fugiat. Non se, non jactet arenas Africa tota suas. Nam si jaculosque chelydrosque, Et phareas cenchresque haec gignit et amphisbaenam, Nec tot tamque malas pestes haec edidit unquam 85 Cum terra Aethiopum, cum Nilo numine et omni Reptilium specie, rubrum quae continet aequor. Monstrorum huic generi foedo commista ruebant Corpora nudata, ac domitae sormidine gentes. Queis spem nulla dabat latitandi rima. nec illa 90 Mira Gygae quondam in gemma sat cognita virtus. His post terga manus serpentum vincla ligabant, Qui se per renes cauda et eapite insinuabant, Anteriora hominis complexi nexibus arctis.
Atque ecce ex istis unum prope littora nostra sb Invasit serpens et acuto dente momordit, Qua cervix humeris vincitur juncta superne.
Non o tam subito quisquam, aut e scribere quivit, Quam subito iste fuit flammis ineensus et arsit, Et delahenti in terram considere toti 100 Huic opus in cinerem suit. Utque absumpserat ignis Hunc ita humi susum, sese collegit in unum Tum cinis, et per se mox sormam sumpsit eandem, Quae prius exstiterat. - Sie et phoenica latentur Nobilitate sophi insignes occumbere morti. I 05 Deinde iterum nasci, cum explevit Saecula quina.
Non isti gramen, non isti pabula praebent
Fruges, sed thuris lacrimae, sed succus amomi; Murrhaque cum spica nardi dant ultima strata.
Atque ut qui procumbit humi male conscius ipse
149쪽
94 INFERN0RUM XXlV. Il0 Casus, atque sui sive hunc vis Daemonis atri Detrahat in terram, sive obstruat Ostia mentis Morbus, membra ligans), ubi surgit, lumina circum
Se volvit, totus cruciatibus exanimatus,
In Spectansque oculis Suspiria pectore ducit; III Talis, ut arrexit sese, suit improbus ille. O justa ira Dei, quanta gravitate Severa e St, Quae sic horrendis furit ictibus ulta dolorem lTum dux hortatur sari, quibus editus oris, Quis sit; at ille inquit: Defluxi ex aethere Hetruscol 20 Nuper in hanc faucem diram. Mihi vivere vitam Non hominis placuit, pecudum sed more ferarum, Ut mulo, qui et eram. Sum V1NNRs FLccius ille, Bellua, cui dignum Pistori nota cubile Urbs fuit. Hunc, dixi, ne nos ita linquat inanes 125 Rerum diffugiens, ora, dux atque magister,
Atque roga, quae caussa istud detrusit in antrum; Namque illum novi bacchatum in sanguine et ira. Nec tamen, auditis istis. Simulare, Sed in meosque animumque Suum damnatum vertere vidi, i 30 Atque simul totum tristi erubuisse colore. Uuod me deprendis poenarum vortice tanto Mersum . ut et ipse vides, gravior me cura remordet, Inquit, quam cum me Superis mors abStulit oris. Quod petis, abnuere haud possum. Τam proxima centro I 35 Haec me bulga tenet, quod furtim ex aede sacrata Surripui argentum, gemmisque rigentia vasa; Uuare alius nostrum in crimen sine crimine venit.
Sed ne gaudenti liceat tibi nostra tueriora, ubi fas unquam tibi sit loca linquere nigra,
I 40 Quae modo praedico, reseratis auribus audi: Pistori primum macrescunt oppida NERIS, Dein renovat gentes, renovat Florentia mores: Atque ex valle vapor Macra, Mavorte trahente, Ingruit obseptus nimbis et nubibus atris.
150쪽
INFERNORUM XXV. 9b 45 Tempestas violenta. acris prosternet in agro Piceno armatas acies sub turbine belli; Quare improvisus nebulam ipse abrumpet, et ΛLniis Quisque suum vulnus lacrimabitur. - Haec ego dixi, Ut tibi. sint misere noctesque diesque dolenda.
Verba sub ista manus fur tollens, pollice utrimque Inserto in digitos: Cape, ait, Deus; haec tibi pando. Serpentes habui post illud tempus amicas,
Namque una ex illi S collum complexa cohaesit, 5 His vehiti argueret: Nolo, ulteriora loquare. Brachia corripiens ingentibus allera spiris Vinxit, sic sese parte anteriore retorquens. Ut vi cum gemina haud esset nutare poteStas.
Ah urbs Pistori, urbs Pistorii Cur tibi nondum
I 0 Solvere te in tenues suadet mens certa favillas, Ulterius ne jam dures Nam pessima semen omne tuum superas lactis ausisque nefandis. Cunctos per ei reos nigri caligine Averni Nulla Deum contra sic vultu elata superbo Ib Umbra milii visa est; non illius umbra tyranni, Quem cecidisse serunt Thebanae ex moenibus arcis. Is sic diffugit, verbum ut non adderet unum; Atque ego centauriim stimulis furialibus actum Vidi occursantem, magno clamore rogantem 20 Quo, quo proripuit se, quo ille evasit acerbus . Nulla, reor, maris ora fuit tot plena colubris, Quam multa huic clunes serpentum turba tegebat, Quatenus humanae conjuncta est forma ferina. Huic humeros supra, et post colla jacebat apertas 25 Attollens alas draco, cuncta obvia aduren S.CAccs is est, inquit sapiens, qui Saepe cruentam Fecit Aventini montis sub rupe lacunam.