장음표시 사용
61쪽
iNFERNORUM l. 95 Angore absumat. Non isti terra, nec aeris Massa alimenta dabit, verum Sapientia, Virtus Atque amor. Idem intra fines, quos utraque signat FEL TRIA, nascetur, populum et ditione tenebit. Illi humili italiae, pro qua confossa CAMILLAIM Nisusque ΕυnYALusque et Tu RNUs vulnere caesi Procubuere. erit ille salus pestemque fugabit Rura per et campos, donec sub tartara rursus Miserit, unde prius dira haec in sesta trahente
Invidia evulsa est. Quare res optima visa I 05 Hortari, ut, quod monstrat iter mea sorma, Sequaris. Dux ero, et aeternae loca per teterrima noctis
Hinc te diripiam: atque istic mugire videbis
Devotas animas, frustra sua damna dolentes, Antiquasque umbras lugentum, ubi quisque Secundam Ilo Horrendum Pendens, compellat nomine mortem: Atque alias simul aspicies flammam inter et ignem Conflagraro sua contentas sorte, beatae, Adveniente die, sperantes praemia gentis. At si fert animus coetum conscendere ad istum, III Invenies animam meritis melioribus auctam, Cui te committam nostras rediturus ad oras.
Namque ille excelsi magnus regnator Olympi Me legi adversum et contra sua jussa rebellem Urbe sua prohibet. Partes dominatur in omnes Ita Ille, sed hic regit imperiis; urbs illius hic stat, Hic alta est sedes: O terque quaterque beatum, Quem legit illel - Λt ego: Per numen, te precor, istud,
Quod tu non nosti, vates, da evadere tale Deteriusque malum. Mihi nec dux esse recuSa,1M Quo modo dixisti, sic ut PETRI Ostia Cernam, Et quos ipse facis tanto moerore dolentes. Tum praeit hic. ego pone Sequens veStigia Servo.
62쪽
Inclinata dies cedebat, et umbriser aer Mole operum in terris animalia cuncta levabat: Atque ego tantum unus Veniebam, serre paratuS,
Quid via, quid pietas mihi belli triste cieret
5 Quod mens aggreditur non erranS pingere Veinu. O Musae, o vis ingenii sublimis, adeSte, Nunc opus auxilio est. O mens, quae visa notaSti, Hic tua nobilitas, hic jam manifesta PateScet. Tum prior, o vateS, dixi, o dux, quid mea possitI0 Virtus, explora, num sit par ipSa, priuSquam Tantum iter ingrediar, cui me committere tendis. a Tu narras, ut adhuc mortali corpore onustus Ille parens SILvi saeclum immortale petivit, Idque suit sensu. Sed Si tamen omnigenaruml5 Nequitiarum osor fuit indulgentior isti Altum animo essectum meditans, qui exsurgeret inde, Et quis vir qualisve foret prognatus ab ipSo, Haec homini sano res haud indigna videtur. Namque almae ROMAE, imperium quae terminet astris 20 Legerat hunc patrem domus omnipotentis Olympi, Quae urbs, quae regna urbis fuerunt, ut vera loquamur, Pro sancto stabilita loco, qua Sede sederet Majoris PETRI SucceSSor. Propter eundem, Quem numeris celebras, initum multa auribus hausit, 25 Unda illi est posthac victoria parta, simulque Pontiscale decus. Post nullio se intulit illuc Vas lectum, sancti repletum staminis igne, Vir, per quem illa fi DEs dux prima et vera salutis In mediis citrarum undis solamen haberet. 30 Ast ego cur veniam Quis dat Non Τnoius heros, Non ego sum PAULUS , Ite iste ego hoc me munere dignum, Nec quisquam credit. Uuare ἀ audacia certa est Ire, nimis vereor, ne Sit dementis; acuto
63쪽
8 INFERΝ0RUM Il. Tu vir es ingenio, et praevertis dicta loquentis. 35 Et qualis, qui post renuit, si qua ante volebat, Propositisque novis permutat prima, retroque Tota mente abiens absistit: sic ego in illonestiteram obscurus saltu, atque hic multa volutans Consilia inceptu tam sestinata reliqui. 40 Magnanimi tunc illa viri sic umbra locuta est: Si bene te audivi, excordi mens laesa timore Est tua, saepe hominem qui ludit imagine inani Sic, ut honorato trepidum deflectat ab auso,
Ceu sallax cum visus equum formidine terret. 45 Hac animum ut solvas cura, nunc dicere aperte, Quae ωit cauSsa viae, incipiam, quaeque auribus ipse Audierim, lua cum miserans discrimina novi. Stabam suspensos inter, mulierque beata Pulchraque me accivit verbis, talique serebatb0 Se vultu, ut sponte hortarer sua promere juS83. Fulgebant oculi majore ardentius aStro, Angelicoque suas clare dedit ore loquelas, Suave sonans: D tu, quo gaudet MANTUA mater Corde, anima, humano, tu, cujus sama per omnes bb Durat adhuc terras, perduratura, diurnas Nocturnasque vices dum dividet orbita solis: Quem mihi junxit amor, mea non fortuna, locorum Deserta impediunt sic, ut sormidine victus Terga det. Ac timeo, ne hunc haud vitabilis error fio Depulerit cursu, ac sero post temporis horam Mota loco properem, auxilium latura labanti, Ut modo ego audivi in coelo. Quare ocius. illuc Nunc perge, eloquioque tuo, quaque arte salutis Huic poteris monStrare ViaS, has utere, Opemque 65 Asser, ut in tantis capiam solamina curis. En, quae te mitto, sum isthuc delapsa BEa Tvix; Ipsa loco exivi, quo eSt Ardor serre regressum: Cor mihi movit amor, qui talia verba ministrat.
64쪽
INFERNORUM II. sCoram rege meo, cum sit data copia, de te 70 Plurima saepe loquar laudans. - At ubi ora repressit,
Sic coepi: O mulier praestans, o unica, dixi, Per quam progenies hominum supereminet omne, Quidquid habet coelum, minimo quod vertitur axe, Tam jucunda meis tua sunt jussa auribus, ut si 75 Ista exhausissem, tarde parere viderer; 'Nec labor ulterius tibi sit aperire, quod optas. Verum age dic, quare haud refugis descendere in istud
Centrum urbe ex ampla, quam tu ardes rurSus inire. Respondit: Dicam breviter, cur absque timore M Huc intus veniam, rerum cognoScere caussas
Si tibi tantus amor. Solum sunt illa timenda,
Queis natura subest mala, visque parata nocere; Caetera non, in eis quia nulla est caussa pavoris. Gratia summa Deo, qui me tam pectore sorti 85 Fecerit, ut nullo vestrorum angore malorum
Tangar, nec Iacus hic stammarum laedere possit. Stat super astra poli, ingenio veneranda benigno, Femina, quae miserata vicem dolet indupediti, Ad quem te mitto, Superum ut durissima frangat isis Iudicia; atque haec LuciAM adit, Sat multa rogando, Atque ait: Ille tibi fidissimus indigus errat Nunc opis auxiliique tui, quem supplice voce En tibi commendo. At tristis, genus omne perOSaLUCIA saevitiae, mota est, atque intima venit 95 In loca, ubi antiquae tacti AELI juncta sedebam, Et sic est allata: Dei laus vera, BEATRIX, Cur non ipsa juvas tanto hunc tibi amore propinquum, Nobilis ut per te incedat vulgaria spernens Non te hominis miseret sua tristia sata dolentis IM Nonne vides medio luctantem in turbine mortis Iuxta amnem Oceani spernentem jura superba Nemo unquam sua lucra Sequi, aut vitare paratus Sic suit ia terris manifesti incommoda damni,
65쪽
105 Atque hue descendi, coelesti Sede relicta, Eloquio consisa tuo, quo splendida fama Parta tibi atque his, qui cupide tua dicta biberunt. Haec ubi sata fuit, lacrimans fulgentia vertit Lumina, ut incensus studio properantius irem, II0 Teque, jubente illa, petii docuique cruentam Declinare seram, jucundi quae breve montis Contendebat iter tibi. Quae ergo caussa morandi Quid stas' cur tantum servas sub cordo timorem Quo tibi nunc animus, quo nunc vis libera cessii III Cum tres hoc splendore pares meritisque beatae Matronae tibi prospiciant ex aethere summo Cum tibi promittant tantum mea dicta bonorum 8 . Ceu nos, qui gelido per noctem humore gravatum Demisit caput occlusus, ubi candidus illum Ita Sol pingit jubare, erigitur totusque pateSeit: Sic ego convalui, virtus ubi lassa resecta e St. Atque ea tunc animum tenuit fiducia nostrum, Liber ut has traherem pacato corde loquelas: 0 pia, quae auxilio mihi venit, tuque, benigne Ira MinciADE. qui haud indocilis parere suisti, Tecum veridico simul haec est ore locuta: Tu desiderio veniendi pectora tanto Nostra cies sando haec, ut prima incepta repoScam.
Nunc perge, amborum namque una et certa voluntas
130 Tu dux, tu dominus, tu doctor. Sic ego dixi, Utque ille incessit, silvestria et alta petivi.
Per me externatam moeroribus itur in urbem; Per me itur dolitura aeternum in regna dolorem; Per me itur deploratae inter saecula gentis. Iusta ira artificem supremum mo erat, unde
66쪽
INFERN0RUM III. Π5 Principium mihi. Me secit divina potestas,
Et sapientia summa, et primi stamen amoris. Nulla prior me res, praeterquam aeterna, creata est,
Aeternumque mihi est status immutabilis. Omnem, o vos, qui intratis, spem ponite. Τalia nigrisI0 Vidi scripta notis, quas janua fronte gerebat. Quare ego: Praeceptor, visus mihi durior horum Est sensus, dixi; ast ille, ut vir mente sagaci, Hic ait, est opus ancipitis genus omne timoris Subjecisse tuis pedibus. Devenimus illas, Ib duas. dixi, sedes, ubi erit spectare dolentes, Que' animae et cordis summa est amissa Voluptas. Sic ille, implicuitque manum, vultuque Sereno SolMus comitem penetralia ad abdita duxit. Hio flentum gemitus audivi, pectore ab imo 20 Singultus ducti resonare per aera Coecum
A Mellis, stuerem ut lacrimis in limine primo. Multiplices linguae, horribili stridore loquelae,
Luctifici questus, ululatus ore frementum Voles altisonae, at fractae, mistaeque Dagorem Pectora plangentum palmarum murmure circum Assduo aera pulsabant sine tempore nigrum, Ut. spirante solent agitatae turbine arenae. Ast ego, cui caput erroris caligine stabat
Cinctum, quaesivi: Quidnam hoc, quod Verberat aures 30 Quidve hic est gentis, quae tanto victa videtur Moerorum fluctu' Tunc ille: Miserrima fata
Ista manent animas nequam, quae pectore inerti 0pprobrio expertem atque expertem laude trahebant In terris vitam. Aligerum fiunt agmine pravo 35 Immixtae, a summo quae haud descivere tonante, Non satis huic sidae, at pro Se. Has dejecit Olympus, Propter eas ne pulchra minus coeli aula maneret; Non illas Orci claustra accepere prolanda, Ne qua malae ex ipsis manaret gloria turbae.
67쪽
12 lNFERNORUM III. 40 Atque ego: Praeceptor, quid tam graVe cogit amaras , Hos ire in lacrimas, tamque altos edere netus Ille: Brevi dicam. Haud spes his se posse dolorem Per mortem 1inire datur, tenebrosaque vita Horum adeo abjecta est vilisque, ut cuilibet ipsi 45 Alterius sorti invideant. Non nomina mundus His superesse sinit, non hos clementia, non hos Iustitia indignans curat. Me mitte negantem Plura loqui super his, sed raptim prospice et ultra Fer gressus. Oculis lustranti currere signum 50 Visum est, tamque cito converti, ut nulla quietem CausSa videretur suasisse. Exercitus ingens Pone sequebatur tam densus, tam ordine longo, Ut vix millia tot mortem absumpsisse PutaSSem. Noscenti quosdam speculantique illius umbra, 55 Grande ministerium qui detrectaverat excore, Objecta est. Subito patuit, manifestaque visanes fuit, illorum hoc hominum genus esse probrosum, Quorum est pertaesum Superis atque hostibus horum. Haec misera, haud ullo quae unquam gens tempore vixit,so Nuda erat et valde praegrandibus exstimulata
luscis, vesparumque acubus, queis carcer abundat.
Illae signabant his ora cruore cadente Ante pedes, mistum lacrimis quem examine denso Infesti vermes, foedissima turba, legebant. 85 Cumque ultra aspicerem, magni prope fluminis undam In ripa stantis vidi multa agmina vulgi. Quare ego: Praeceptor, nunc id concede roganti, Ut discam, qui sint, quae lex, quive efficit usus,
Ut sese ostendant tam avidos transmittere curSum,70 Quoad mihi per tenuem datur internoscere lucem Omnia cognosces, dabitur cum Sistere gresSum, Dixit, coenosi tristes Acherontis ad oras. Tunc ego, luminibus demissis, ora pudore Sussudi, metuens ne hunc ulteriora gravarent,
68쪽
INFERNORUM III. 5 Et nigri ad usque amnis ripam ora silentia pressi.
Atque eece antiquo nos contra tendere canus Crine Senex vectus cymba, et procul increpitare: Vae vobis, animae praVae. Spem ponite, coelum Visuras vos esse unquam. En ducturus ad oram 80 Oppositam venio atque aeternae noctis ad umbras, Aestum inter glaciemque. Et tu, qua. vesceris aura,
O anima, abscede hinc atque istos morte peremptos Desere. At ut vidit me stantem, talibus infit: Ire vias alias, alios tibi quaerere portus 85 Est opus, ut ripam tangas; hinc ire lacultas Nulla datur; levior pinus te vectet oportet. Cui dux pauca: CH1RON, ne saevi. Nam illa potestas Vult ita , cui sacere est, quod vult, et plura rogare Desine. Lanosas liventis navita stagni,so Talibus auditis, jussit requiescere malas Cui circumfusis ardebant lumina flammis.
Tum vero illae animae lassae nudaeque colores Mutavere suos, ac dentibus infremuere, Haec simulac seriere aures crudelia dicta. 95 Atque Deo pariterque suis maledicere et omni Humano generi, tempusque locumque suosque Detestari ortus et semen seminis, unde Ipsis vita fuit. Deinde omnes agmine junctae Venere ad tristem magnis ululatibus oram, I 00 Quae scelerata manet, spernentia pectora numen. His oculo flammante CHARON nigri arbiter amnis Innuit, atque animas examen cogit in unum;
Si qua stetit cessans. hanc remi Verbere pulsat. Ac veluti frondes autumni frigore primo 105 Iuxta alias aliae propria gravitate seruntur Decussae, donec telluri reddidit omnes
Divitias spoliata arbor: sic semen ADAMIPerversum; ex ripa ruit una atque altera, et una Post aliam ad nutum, ut revocantum ad signa Volucres.
69쪽
lΝFERNORUM IV. II 0 Atque ita conscendunt stagni vada livida, et ante Quam primae egressae glauca exponantur in alga Hinc ex opposita rursus noVa copia parte Contrahitur. Mihi tum ductor comisque magister:
Fili, si qua inimica Deo haud placaverit iram
Ii5 Illius, intereaque ipsam morS occupet, una Quaeque anima eis omni terrarum huc convenit ora, Et properat transire amnis vada lenta, premento Ultore, ut desiderii huic timor induat alas. Nulla anima hinc transit sceleris pura, integra vitae; ias Quare si qua tibi est audita querela CHARONTIS, Per te scire potes, hujus quid verba sonarent. Haec ubi dicta dedit, nigra caligine tincta Tam graviter tremuit regio, ut perculsa timore Mens sudore riget revocanti talia vultum.125 Ventosum eis avit tellus lacrimosa fragorem, Atque coruscavit rubicundo lumino fulgur, Quo sensus omnis mihi copia victa recessit, Procubuique viro par, cui sopor occupat artus.
Altum terrifico tonitrus mihi murmure somnum In capite abrupit, commoto, ut quem excitat ictu Vis improviso, cessataque lumina circum Stans movi, intentaque acie omnia collustraVi,5 Quae loca me acciperent, vestigans. Vera fatebor. Tartareae vallis me tristis ripa tenebat, Borrendum resonans ululatibus infinitis. Tetra, alta ac densa nebularum obsessa caterva Sic erat, ut, quamvis defixum immittere visum Is Viscera in ima loci conarer, nulla facultas Cernere mi dederit quidquam. Tum talia toto Vultu pallescens coepit mihi dicere vates: Hic nos obscuri in coecum descendimus antrum.
70쪽
Incedam primus, mihi tu comes ito secundus.
Ib Atque ego, mutati qui legi signa coloris, Dixi: Qui veniam, si tu formidine palles, Tu dux, tu hortator dubitanti' Talia contra Ille mihi: Istorum hac extrema in parte jacentum Angor sic illam pietatem pingit in ore,20 Quam tu pro metu habes. Pergamus; nam via longa Cogit. Ita immisit sese et me prima subire Claustra orbis jussit, barathro qui cingitur illo. Quantum illic audire suit, pro murmure flentum Nescio quid gemebundi inerat, quo aeterna sonabat
25 Aura tremens. Hoc cura ciet cruciatibus expers Cordi haerens turbae, quae multa et nomine clara Insantumque aderat matronarumque Virumque.
At mihi praeceptor: Tu nondum nosse laboras Umbrarum genus hoc, quas est spectare facultas 30 Ante volo discas, quam tendas gressibus ultra, Has esse immunes culpae. Quod si qua merentes Evexit virtus, non sat secisse putanda est; Namque isti haud fuerunt sacro de sonte renati, Per quem porta patet Fidei, quam pectore Semas. 35 Quod si praecessere aevo, quod foedere Christi
Belligio sanxit, nondum coluere Supremum, Ut decuit, numen, quos inter Versor et ipse. Has propter maculas, ullo sine crimine vitae,
Hic plebs deplorata sumus . nulloque dolore 40 Laesa, nisi optatis quod tandem posse potiri
Nos spes nulla manet. - Cum talia verba loquentem
Audivi, ingens pervasit dolor intima cordis:
Namque ego praestantes fama, et virtutibus altis Novi homines ora suspensos degere in illa. 45 Dic mihi, praeceptor, rerum intela mearum Tunc coepi, si quem tulerit Sincera voluntas, Nosse Fidem, genus erroris qua vincitur Omne,