Reuerend. et illustr. m.d.d. Ioseph de La Zerda Benedictini ... In sacram Iudith historiam, commentarius litteralis & moralis. Tomus primus secundus. ..

발행: 1663년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

rent prima diligentia suis se vino & dapibus Ω-

pului manducare , σ bibere,&Drrexerunt ludere. Vide quo ordine ludum instituim t. Vt sornica- utur cum vitulo,vegetique,& alacres irreligi tiis libidine in exercerent, gulam praeparant in nragistram. ne enerues artus absque succo pallerent. Nec fornices quaerunt,sed prostibulum faciunt de camoo,ut gulae situs esset pro thalamo, posset ille informare lasciuiam Regina vitiorum indistans. Quid tunc Moyses v. is. Cumque appropinquasset ad castra , vidit vitulum Ur choros, irat, sique valde proiecit de manu tabula. , orconfregis e. ti ad radicem montis , Moipiensque vitulum,

quemfecerant, combussit, ct contriuit inrue ad puluerem,quem l arsit in aquam, ct dedit ex eo potum fib. I .l. ut lapideas legis tabulas audito e uiuali apparatu in scopulos montis elidit λ Erat

in cis primu charitatis praeceptum: Diliges Dominii Deum tuu ex tota anima tua ct ex tota mete tua. Si vitiorum charitas gula regnabat in valle, cuius ad imperiit, & forma libido,& idololatria instri iebantur,non potuit admitti charitas de superiris, quae virtutes alit, ad opeiumque honestatem erudit. Coeli charitatem charitas inferna praeuenit : venter usque ad cor se spatiosis sinibus dilatauerat; non manebat locus , bonitatis Reginae, quem tyrannide iniquitas usui pauerat. Sed cur de contrito vitulo inflamauit conuiuii im 3 An quia charitas alitur de dilecto , innutiitque reciproca adhaesione substantiam 3 Et

quia illis idololatriae pignus suit esca. Ne dista- staret vitium sacrilegii pessim iiiii ab ingluvie, ipsummet vituli sacrilegium ad obsequiu gulae

disposuit, locus hoc uno pabulo laginari peccata,& galtri magia per membroru vitia diis undi. Ad Rom. i . vers 17. Non est regnum Dei esca

ct potus sed iustilia, ct pax. O gaudium in Spiritu

sancto.Si Deus spiritus eli,nec subsidiariis alitur cibis,nec esculentis usibus solidatur: quis putaret, et ii rationis expers , regnum eius de conuiualibus stipe indiis constare, ut opus sit Apostoli auctoritas, ne error tam enormis subrepat Sedilouerat ille, esse homines , quorum Deus Denter es , ad Philipp. 3. vers. 39. Si Deus charitas est, cur Deus cpulonibus venter P Quoniam illis charitas habetur Pro gula , cui Dei titulum α cultum assigunt. Ergo ut Reginam purpura induunt helluonis improbi restimonio, qui ut epularetur quotidie , induebatur purpura Ur basse. Eii igitur Pauli sententia. In regno in sera gubernantur a sit peris , formaque regiminis per Magistratinim calliculos dispensatur,diuersaquemiui steria Reipublicae de unius Regis animantur imperio. Sic virtutum variae lanctiones ab una charitate imbuutur, orbisque religios molem haec spiritalis intelligentia agitat de statione superna. Quibus peccatum pro natura inoia leuit, nec alterius regionis, quam nequitiae se ciues de do inesticos censent, escae & potui libitum regnum suffragiorum luxu, dederunt, veniatremque Pro capite coronarunt. Non sic , inquit,regnum Dei est,sed illa charitas,quam lat-gitor munerum , Rexque charismatum Spiritus sanctus effundit. Quare adiicit. Sed lanitia, ct ρ- , O gaudium in Spiritu sancto. Cur iustitiam ad pacem de gaudium praemisit; siquidem gaudium & pax a radice pullulant charitatis a Consule climilem ad Galatas 1 .vers. . Trulctiu

Moralis Explanatio

autem ly trisus est charitas , gauatam, pax. Sed

iustitiam pro charitate socauit , tum quia pro Virtutum cumulo,ii uegroque legis obsequio solet apponi, tum ut ob regnum adscriberet, Regalibusque titulis adornaret: Regis enim est iudicare,cui non tantum solium competit sed tribunal. Gulae itaque sanctam charitatem Opposuit: quoniam ea & polim, improboriaria cha-

ritas est.

Quae virtus non , charitate formatureconti- nentia,castitas longanimitas,mansuetudo, ides, mode stia, potient i a bonitas, dc bonagnitas,asscretare Apostolo ad Galatas s vers. 11. nudius sunt Ad ces Spiritus sincti,quoniam spiritus amor est,& pet charitatis illapsum ad hanc segetem corda sin-cundat. Supputa iam seriem vitiorum,sermento gulae apparebunt aspersa. Quis a Baccho siccus cogitabit de storio 3 Quis ab obsoluo vacuus thalamum alienum in sit a Quis nis stomacho

crudo, indigusto luronere cibos,quos non cox rant, viscera, per crudelitatem euomuit Omne

vitium seu ob epulas, seu post epulas est.

Se aegrotate simulauit Amnon , qui langue- Π bat amore, saucius vulnere, quod ingesserat δε- ror : per infirmitatis imaginem praeparauit le

ctulit m ad amplexus. Orat patrem a. Reg. 1 3. v. s. i. L .is,

Vmiat obsecro. Thamar soror mea,vt faciat in ocidis meis duas sorbitiuncκiri,ct cibum capiam de mari. eius. V t quid se gula praemisit a rectenti non ea re,sed concumbercrNisi seruor tanguinis aestuaret in venis,suecoque de robore membra constarent; arido ventre non pudicitiae fraenos studuinset obrumpere. Iliuenis erat non tam in annis,

quam in flamma libidinis: cur ambages pulmenii procurat,quasi nondum esset habilis ad lasciuiam, donec gula decerneret de concubiturNon poterat prius esse lasciuus,quam edax,nec incestum committere, nisi adimitteret,eicam : vitiis ordinem non ademit, qui studuit prandere non

de famis necessitate , sed de so a luxuriae. Eo incestum a gula. Cupis crudelem Qui accubiatum Amnonis audiasti,audi ct occubixum. Ablaton,ut sororis vindicaret infamiam vi , 7Lgineuin florem . quem libidinis flamma crem int,de fraterno sanguine satagit reproducere Tr- .go gulam consistit de vindicta. 2. Reg. i s. V. 27. a. RU Is Fecerat Absalon conuiuium quasi con ivium Re-: 7 gis. Praeceperat autem Absalonpuero sui dicenti Obseruate chm temulentus fuerit Amnon vivo, Odixero vobis: Percutite eum , ct interscite,nolite timere. Cui conuiuale gaudium, Drculique Iaetitiae turpat maculis staterni cruoris ὶ Non potuit esse truculentus nisi in triclinio,neci nisi i tu ratum occidere, quasi victimam siginatam ad caedem. Ordinem,quem frater.seruauerax ad luxuriam, utique ad crudelitatem seruauit.Vitium fuit in utroque diuersum, sed una gilla,quae imparauit v trique. Diuisa suerunt inter fiat s pi cula, sed de iniquae charitatis sonte manarunt,

nisi quod diuiserimi conuiuium alter postes eam, aliorque post potum deliquit. Compleuit

Amnon epulum lix viro lurivi luxuriaretur, comedit ut interficeretur, bibit post escam. '

Quae in duobus diuisi auscultasti flagitia, in 77

vno auscultare libebit. Herodes pro natalis memoria ad lautam coenam Principes inuitauit: halantibus serculis,vinisque veteribus incalebat conuiuium. Et ne a luxu oculi ieiunarent, venusque distaret a Baccho, puella ingreditur Altatur quae manuum nutibus, gesticulationeque

322쪽

in Cap. XI I. vers ii

redom diliciores epula, Regis libidini propitia ui atti, ille Heio dialis . ossietis . optionesti de muneribus praestat. At laseiva puella callitatis

caput expetit amputati. Maici s. .eis , i. mi

τι pretiam des mihi In a fio eisput Isimis Baptῖ . Cur in diseo qui epulatum est sedes eae tuti Baptistae collocari popi, it 3 Calli . ptii ad gidita instrumentum qua ii quod eo initiali ludiui insit i ierat, procliui ordine potuisset de crudelitati seruire. Annuit Rex se lati ineis votis puellae,& epuli t eulentae naturae Propter cliseiimben tes consensit , ne derogauissetiti linio. ii de iu- litui e fructum de ne aret rc pigrans . quod edin erat impudiea pio tacitas ira puell/, it & de, inhoti est a Baptistae. An in una cretia 3e mei trix salit .ut illecebrae votum . & erudelitas sanguine fuit ligans pateras de abiinflantia rigoris. Prostituta scemina se in eapui seiebat in alias .etat in medio gillae insit inuentum,quid quδ destrema iiiit et delitas, libido Quili virum

que vitium instrueret dissetis medium to eum obtinuit, ut ex hoe emblemate eo nonilles ,redum dantiam e berum erimitia in tarmare diuersa.

Te . t r. pcedom etsi enim apud Assyrios,

mina irrideat virum , agendo vi immunis ab eo transeat.

Iriv M auctoritas reptitatur,ebtietas so

tibi prodi lita, viritis se ambitiosis saeculi ad peccandum ploeaeitas inolevit. Ne in dedecori, se itatem itiei triant,s eda committunt, qui biis au tat i se credunt.*Vt gloriet eandidatis splendor aque appetentibus gehenna impi retur , hodie a daemone eruditio peterebruit, ut quos naturae indole sub vel illsi posuit virtutis, se lati opinionis auiditas in vitium transfugas ei reeisset.Virginem pulchram non tantum petexe , sed impetere, equestiis nobilitas reputatur. no gladii impetii uerbum minus humile easti gare , fuit cerόque sanguine , eensetur generosi languinis honos impurae rapere sub luceque depti alii semulis stipendia nee virgati Magistra tus timere probatio existimatur splendoris auiti. Cut Poetarum sutor Ioui stuprum , triplic m-que noctem iti sulto voluptatis ad riptita ut Deo, criminiim autaues intenderent, de exemplo Numitii; impudiei, delictum vocatetur au

ctoritas.

eat. Adnota causam impudiei satoti, duri, sterim. Quis se ei ederet de sario lasciuiae 3 iuior stituit thalami titulit, si itas est , foedaque&belluitias ut, nisi turpitudo non ut sciditas

aestimetur Sed seortandi licentiam Plinei pis aucti, itas'eYeusauit . qui ne infamiae fuligine sce- daretur', tenebrosa pudicitiae surta procurat, i larita in Italas. Tom. II.

Ne sordei t fama potentis, sola uni luxuriosum

coorium eaeambit , eui selicti obiexnitas ad ho- notis claritatem in siderat. Aeliab υ ineam pauperis, vindemiae in suum So. eulum odipti menda, nixu pectoris adamabat,

quasi liquoi iano i uisor, quem alienum proni isset viticium: fidest ieetabes, ut maliti , oti, indulgeat, feeitiumque Regem de palmi libui

contingat, quoniam grandis auctoi itatis est. lui vineam appetit usu me. lino vide sci mitia . nondaram , nee ereptam , sed emptam vineam Re Ysui, .sbn satagit inseruire dixerat enim vers 1. 3 R gad Naboth. Da m hi Misam tuam,vi faciam mihῖhoniam ol/-- , qtita tiaina est . cr prope domum meam , vis que tibi pro ea vineam meliorem': aue se commo im i M piatas, argenti pretiam , quanto Z Pa si Aelial, ut e tum intenderat erogare

prostitia , . nee poposcit in donum, sed appeti si

pretii mereede,cui uxor spondet inemptas vites, inbui FDe putet nipos essione coloniam p. edum putauit, Regem Dediis saeeid cum agricola populari inique contractibus obedire, nota alia cau

sa , nisi quoniam grandi auctoritate praesoluet, qui potetix de sapietig est regnum gubernareas elis. O in aula potentium et niux erudita ad sagitium l Putustio eo ni tactuum vincula sed cere potentes , nullamque rem mancipi, esse culsuriam au tita eli 3 imo nullus ignobilior, quam fur, eui sui ea patibulum , cui ierui vocabulum adrogatur infamis operis vilitas potentibus habetur in pretio, quas nihil generosio, sit , quam impune δelinquere. lino te et ibo quae auctoritati viri per lie iam a r.

seeletis eonsulti isti, insaniata uxore reddes in- samem. Turpe est disecti turis canibus homi minem deuouere,ttirpe usque ad caluitium caput crinibus denudate . Lemini inque in bivio pro stitui .ntin' hominibus, sed & brutis. Huic turpi tudini te abes damnauit Elias vers. 13. Caudicem ent Idea ἰ tua , , Detrahel. An integramitetit degluciem 3 imo considera, quod euenit.

eam non intietie kt, iis ea uariam , O pedes, o si mas manis. Cur eanes abstinent a reliquiis, in iust i desecoli, monumentum. Non capitis it eum Dibem de lutiunt . ut capitis glabia rotunditas , demessaque coma vilitatis de con- l .i a temptus esset in pistius : Non pedes mandunt, ut nudi durateat, pedes enim Deminam deoperire, ignominiosum est ei, quae ne ignominiani incuriat, praecipitur obnubete caput. Summisit stitis siue ob nauseam canum . tiue Cli conti

ineliam sceminae pareitur; quippe praedae organum illi fueratur probiumque execrabile est, anum porsitis ob impunitatis honorem aliena depraedati . quae cupit. Inde Iehu sentcntiae di itatem miratus , dixit vers. 3s. Somo Do- ibi/.3ε.

Eliam . A m In aera Iedahel comessint canes carnes I abes, ct e tint carnes I ab l , Atias rem super faelem trire in agro Ieetrahel. hata pratere re id cani: Haetim .s ista Iedales si tui se est hominem iacete in stercore, nonne Aturpius fieretis este 3 Curiam steteus est coniux Regis, cui maritus diuist imperium cum qua de una caro pet connubii nexum euasitat

323쪽

et o Moralis Explanatio

Vt delicti auctoritas , suam persuaserat, in vilitatis verterer ur opprobrium. Haec caro Regis est , cuius ad foetorem nases patiuntur, haec incisum excrementa transiuit, postquam per ali- r.etuum suit in naturam canum transsula; quippe canis est , qui suae carnificis indolis Lonorem

reputat, impune per alienas vites grassari, negatamque substantiam deuorando discerpere. In agrum olerum vineam concupierat Achab supra: Da wῖhi vineam tuam, ut faciam hortum olerum: liabet iam fimum & stercora , quo hortum im- uet, carnem uxoris: non enim inconsulto itur. Et erunt carnes Det Abelsicatstercussuperfaclam rerra in atro Iezrahel. O ab hac infami gleba ructus insanitori Si auctoritas agri de Pinguedine reputatur, segetumque corolla; demete , 5 Rex, tui fructum honoris , falcem

iniice per pignus uxoris, haec olera tibi supersunt.

Sedenti in stercore Iob , coniux suggerit, quod Numini maledicat, & obeat, quasi honos

esset potentis , ne assentire videretur infamiae,

quam vilitas subsellii praestabat, auctoi ita temhabere, in Deum iaculare conuitia, Iob 2. vers. 8.

iii tena famem radebat ,sedens in sterquilinio.

Dixit autem illi uxor sua e Adhuc tu permanes in simplicitate tua: benedia Deo O morere. Cur quae

ad calamitatem filiorum , armentorumque praedam oviumque incendium adhuc tacuerat, vix

maritum in sterquilinio conspexit, cum piaculum admonet sacrilegi j ξ Honoris auida, rerum Non putauit iacturam , dum gloria superesset in aula. Vix sterquilinij attendit opprobrium , cum auctoritatem admonet de delicto , ut Iob excuteret sordes per mortem, fama robusti,uiramque temnenris, calamitatis insana iam iudicans resarcire , si manus sibi fortes iniiceret. Adeo de inlionestis operibus honor censetur, ut non iniuriam facere putetur iniuria, inertia Doti occidere, resipiscere ab errore inconstantia.

Darius instigantibus Satrapis subsignauit decretum , quo uctaret quidquam expeti nisi a se. Fuitii e liberalitatis lex 3 Imo sic decreuit, non ut potentiam explicuisset in dando, sed ut auctoritatem in negando produceret. Daniel, qui vir desideriorum erat, α quod desiderat quis, precatur; maluit poenae subiici, quam a precibus abstinere. Accusatur de oratorio ambitu circa Deum, Rex a lacu liberare contendit, ne humilem in precibus iuuenem belluis exposuisset superbis. At criminatores obiiciunt Daniel. 6. vers. is. Scito Rex quia lex Medorum atque Persarum est,ut omne decretum,qMd coni lituerit Rex, non liceat immhtarr. Ergo Regi seruitus est edi-dtinn, quo ut catena illigatur, ne possit ultraicii lire in arbitrium. Vix auctoritatem auscultauit decreti, cum statim adiicitur vers 16. Tunc Rex praecepit, ct aiauxerunt Danielem, or miseerunt eum in lacum leonum. Sed Proscriptum iuuenem Rex consolatur: Deus tuus,quem colis fem- . per ipse liberabit te. Cur & tu non liberes , im- princi que reddis , quem iudicas innocentem Ne dedecus inconstantiae subiret, titulum crudelitatis clegit, ratus se cum Deo Danielis potuisse contendere, si de immutabilitatis stem- mare non potuisset subsignatam mutauisse sen

tentiam.

Naaman, cui attrita caro lepra candebat , se maluit a Syria exulem quam infamem de aegri

tudinis sorde. Ad Eliseum sanaturus Perrexit:

at ille ad Iordanis undas remittit, ut salubri latice lauaretur. Sed qui magis aegrotabat superbia, stomachatur ad nuntium Reg. s. versit i. Iraim Naaman recedebat dicens: Putabam quod egrederetur ad me, orsos in caret nomen Domini Dei sui, ct fungeret manu sua locum leprae, O curaret me. Si haec infirmitas spurcitia est, qualis aptior medicina ,.quam undar cur chirurgi manum exoptas , cui lymphae lenitas fiet medela Z Inurbanitatis accus uni Prophetam,

quasi tempsisset virum, qui post Syriae Regem

erat secundus. Maluit se insanatum , quam inhonoratum recedere . sensuitque sanitatem iniuriam , quae non de adulatoria comitate veni ret. Illuviein leprae in flumine diluere recusat, auctorem sanitatis condemnans, qui eius auctoritati detraxit, dum gradum ad Principem non admouit, qui magis amabat honorem , quam carnis valetudinem inquinatae.Sic sunt, qui sordei cunt in scelere, ne opinionem poenitentis patiantur, qui de nominis clatitate vitiorum spurcitias excusanti

Principii ingenios petitio missanum

artificium violentiae, quod rogat e

V M qui potest extorquere , rogat, quod

potest, precibus utique depraedatur. Satis Princeps iubet, quod rogat; lotum modum obtinendi mutauit, qui alia semita causam egit. Sub specie muneris a popularibus stipendia quaeruntur. Si ciuium liberalitas est, cur plectitur in aere, qui negat, cogit sitque subscribera in calculo , quasi debitum sit donatio Supplex petitio Principis nouum inuenit vectigalis ingenium , ne sibi blandiatur imperium', quo Iadhuc sciverit coegisse tributa. Caveat a sappi catiosae, qui praeest ;. tot iussa dedit, quot inrogando, verba erogauit. Rurata violentia est, precum manibus.aurum euellere , vltroneaquam unera indicere . quae dicto, non opere, la gientis voluntatem exquirunt. Non sponte dat, qui a potente rogatus ti etiam cum deditimabile

Holofernes visae pulchritudinis stimulis ag

batur. Aduocat eunuchum in cupiditate lenonem , Di reqire preces iubet, ut rocmina votis postulantis succumbat vers. io. Vade Ersu de Hebraeam i am , ut sponte consentiat habitare mecum. Cur in transfugam , quam sub manu aulaeque in penetralibus habes, non palam deci ras imperium , nec iubes thalamum , sed precaris ξ Bene percalluit, idem esse potenti petere ac

cogere, sicut appetere & extorquere. Vt benignior esset lasciuia. mollit Erque inciperet tendere gradum, blando petitionis pede praehentat, 'ad libita traxisse puellam , sub postulationis cute libentem , sed in medulla imperij coactam. Molliter adulatur Iudithae, ne impetus rigor acerbaret puellam , qui Vt ad thalamum maturaret, essicaciora iussa sub specie petitionis ς pli fuit. ei l 'um ': Mittit nuntios David. vi diuitem Nabal, de a vim gregibus amictus vellere apparebat Casemel a

324쪽

in Cap. XII. vers ii.

melus , in cibaria militum dona re at i.

o sua itio Ne at ille u carnium epimium suis tonsoribus praeparati erat, quot segetes in panes decoxerat, se daturum isti tis. Quid tune David 3 veisi; Iane ala Dauia puriis fati Accinga in m sitis se gladio s. o. Et aeri i

ti tibi. in quem,aecinctum gladio cietur agmen In Nabal, oui tenuit concedere postillesa. Sedo tu inter ut elitas potentior : si petis, iam ait diisti negati, arbitrium eo ieesisti , eui miseras preces. Si tonsas oves depraedante manu iterum

deglubete eontendisti, etit diuitem pastorem rogasti O l petitio potentis est , qui unum t putat , ta lingua verba precationis producere, det in anu gladium stringete, si negetur. Polioua inrctet et , impetit, post explieita vota mi uri idem fuit Regi se in vitionem accingere renuen tas , ac tibi poscere , quod libebat. Iaeobi luctam Osea, te serens se scribit cir . veis . Et inualuis au A .ltim ct eonfortatus es: rho raratiis ram. Vnde rogauille cognouit, cum potius suo pugili se violentum Oitendit, qui poli quam vitibus praeualuerat,quietem cer

taminis Angelo non eoncessu : dixit enim caelestis at sileia Genes 3 1.versis. Dimitte mee iam enim cenave aurora. At ille reeusat: Noesiam;

te, nisi ben a j ij mihi Qualis hae indolas rogationis3Non dimittere,ut benedicat,& quodb: nedicat,togare 1 Veiu in si lacob potentiorem

Angclo se in puluere explicuit: quid quod de

rotentium stylo, ciliri violenter coegeiat, ro

gaui se putetur 3 idem suit S rogate , ct urgere: quia tune solidis vir bus edicet esat. Quod ergavi ophetam sim supplieatio. ut comminatio in Genes tecenset ut i quippe de victore agebatur , - Imperatore certaminis, qui adhuc cum xposcat,minatur ; quippe orantis votum vis est Histin a largituri.

Herodias postqua modulatis saltibus laseivie

rat, audiuit a Rege, a te. 6. v. 11 . Pere a me, P

per ἐν is dabo tibi ridet bimi vitim νwni mei. Caput soanius expetit illa. Tristat ut Rex, es ad capitis η putandi pallorem pallei & meerct. Quis te Logat, o de innoxio , alienoque iugulo liberalis,

raptistam caedere , concesset Eque pellici pariterct hi stiloni a Nonne Reei, est negandi, sicut

dandi potestas i sed una caro meretriciis nexi-pus euaserat cum puella i sibi eredidit negaui te, si scurio negaret. Fallus est violentiam in prece,

quia sis miliam de Regali indole reputabat, qui

se in foeminam transfuderat per concubitum. Considera seriem verborum , vel cas. Deretri

diuisitimben 8 Dblate eam contripare. Si Rex contii statur , ne dei; quid intererit contristati

puella mNonne laetitia Regis praeponderat meretricis tristitiae 3 Sed magis inita pellici contristatur, quam iu se, qui magis, quam in se, in annalia vivebat. Ergo de Regi, si Flos emisera censuit, qui cum supplicat, in it vim.

, Ieremiam expetunt Principes ad pernix em, supplicationisque libellum depromunt, ut tribunalis rigor preces in necessitatem pretiae conuertat , letem. 38. 1 ere . a xeram ri ne es

Rogamus ut occidiaris homo πDie.S; Laem homo sse non quaeris. pacem populo hisia . sa, altim . Actum est de Propheta . squidem pii cipes togauerim t. Cons leta precum stylum i de iudiei iis epitii venit. Si meretur m it dira , non roges, sed ititerroges Magistratum. Lex non nititur in preeibus , sed in causa , quae postquam sub eo ueeptis verbis τι; rogas lata est , non rogari patitur , sed compleri. supplicium iis pendet eonti icto reor potest quidem rogari venia, si benignus preees indulgeat: superliacuum est, poenam post eriminis instrumenta togati. sed Principes erant , qui,ut precando cogcicnt,non ut largitorem , sid ut iudicem tractauerunt, cui dotii eatis uti , ct liberalitatis materiam accusitorio produxerunt Dio ; ne arbitrium relinquant, ius interpellant. Quid tunc Rex sedecias 3 vers. s. Ε . se in manilio mestris est e n e enim as es E em vobis qui quam negare. Solum nefas est , legena tians lire , quae iubet preconquae noti iubet, eui non sis erit ὶ sed qui possit lationem in legis indolem transtulerunt, precemque nulls libellum criminis sulmitiarunt, nefas eis: reputant non admitii. sed si Rex n gale non potest vota potentium ; quomodo intimi praeualebunt Regis potestas est legem derogare , quam ceni uti velum si togati pati tui 1 Plincipibus, legi se stibiicit petitionis , e si a tu in legibus sit immunis urget plus petitio, tuam

sanctio.' est Us man bim di enim es. Cui tam Libito iam in Plinei pom manibus est Propheta

Quoniam illicd plectit, qui petit, ii petita negenturi ad linguam deprecantis intinus succedit; quippe vis tei det in hoc organo. Et gra , ne in Reuem qui togarum , saeuirent, donum iam in manibus erat , quod ab ore concedentis transiliit.

Ab silon Dauidem poposcit, vi post tonsas

oues conuiuium fractibus , seque genitore honoraret , cui pater inquit 1. Re uin i , . vers 1 s. Noli fri i, bis ruare ιι leniamus omnes, ct gratiemi te. Ctim amem eo teret eum , cr notitiiseare, beneu iis ei. Cur eui tetite petiodo velox se mutat ut stylusa rogauerat ille, de dieitur coegisse Filius patrem , subditusque Regem se eo git Diadematis stituti fuit pignus : Absalon pro patie regnabit, euius supplicatio violenta est. Si mulabat se petere sed cogebat, dum tibi succentionem restit auguratur. Sed qui ad epulum non Patrem , sed Amnonem ambiebat, temist facilε Precis instantiara , dummodo secum si atrem di-

nobi ais artem Amnon frat, mori. Cui ille: Non es neces,to varis te m. si rogat si ius eur obii. cit pater necessiatis desectum Necessitatem non subit, quos eontingere potest,nec vim explicauerat, qui rogabat. Agnouit genitor , se illimn lupeibite elim peteret,qui syllabis solum se discreverat a uiolentia , ut necessitatem indu celet ad rogata. sie tieeidit. Vix enim pater de- .sderium depictanii, diuertit , cum subditur, veti. I .coeris habu/ Alsi is etim,s a misit eum ea Almon, Oniti si filia, Ru γ. Adnota illud: .gis ita ue. Optima illatio , post deprecationem coactio. Cui uniueisam sobolem iam in vinii, Amnonis licentia Absaloni satisfacto Oncedit i Timuit gelicitor, ne de se pati ter precum impetu, agnuseque traheret ad conuiuium. niax.

325쪽

Moralis Explanatio

Improba con crudo, de quemu impi nitas est; delictorum legifer, mos;

quae increbuit intriuitia, inole ut proine.

AE e viri lex peccatoribus instat , e suetudo. Ne improbus i ne lege pecea - o de volumine saeculi Vsus pio san Gone prostitui, qui non exeo set . sed de quasi sancti seet . quod delinquitur. Vndantia maeluxus verberat aures', captis de plieati cincinni vestite properant ora pro mento , gradus mollis suspendit ut in incessu ; gemma in alti estis digitorum splendet: longius rotundum seriei volu minis olbem ambulans foemina praemittit.quam pedes; potentes , qui erubes est a rhaeda . in quadriga seruntur ; patrimonium , quod sim sim

congesserat genitor, unum epulum deuotauit.

Legitimum a mundialibus creditur fioli alia si de , nisi quia usus seit; di tamen , licet mutetur usus,vitia perdurant: quoniam di usus est,quod uantumuis mobilia tint vitia.'de iniquitati ississentibus votis, pellunt inuicem , de fugari

tur; tamen misera consuetudo inoleuit,vitia non Perdete . sed variare. Hominum opeia mores dicuntur , quia mos in Muit,quid Ooeteias. Furati eastitatem ludit hae studet salacissimila Holofernes, .e vi abutat ut puella, usum in ad uocat tem eompellat, v. o. de era δε --braam ἰtim , mr ponte consentiat has rare m/rtime aeriis est enim apud Assyrio, ,ssaemina iγHI Metirem, agendo ut immunis ab eo ιν sat. O teli

xiose motum. sed religiosor libidini, eultor. sicine estum iustificas, de iuris gentium legem

commaculas, quae transfugam immunem conseruat , quoniam se viunt ut Aiartii Conso tudine, ususque longaeui nou vilis auctoritas est, sed non usque aseo sui valitura momento,

ut aut lationem vineat aut legem. Sed rationis experti Triatino pro ratione illecebra est, usus pro illecebrae exculatione. Per tramitem , quem praeeuntium aperuere vestigia, in vitia solemni

ter itur : quasi vitius nobilissima iit, sequi pee

cantes.

Post eonnubium initum eum Rachele lipapiens sotot iupponitur pto veniassa; velut si puleheminae dos, prius viro oblata scemina deformi, daretur,quam legitima coniux. Nocturnum dolum Iacob eonquetitur , Meus tque -ce rum de elimine salii , Genesis .versis. Hae,3 3ώoufato. solui II. 8 Nonne ργο Rach/ls,titialibi I Qtia j imposuis A mosi 8 At ille respondit

intrepidus: Non .s ἰn Deo nomo consantia ius, dirm o et ante Dadamus au nutias Quid ais,4 in

sciliY astutia Sie staudem iustificas de innocentia 3 si semel fraus est, quid quod loci dieatur ealliditas 3 lino si audulentior vocaberis , si inolitum vitium climati regionis aditibuas , ut pote cui pro natura genetis,dolus inhaesit. Ade1 transuit usus in malignitatis naturam, ut lo ei, in quo penitus erat, indolem dixerit esse stati dem. Se se et tus suetar Iacob : sa ei pasti LM hJ 8 Cui foret decepisse noti nenat, sed ad vium ut patronum confugit 3 Bene flaudem esse

satetur , sed delicta gentis non sine lege indicat

perpetrari. quam libere tulit constetit in x suri ctio. Sed o impio be legum interpres, usus te sesellit , di in tu genetiam sesellisti. vise quia di

eat Non in I. o nos o conserua is .vr re ins es ante irataram ad nuptia . Si tradere ad nuptia, minores, consuetudinis loci non est. vrique notierit de minoribus Leetu nuptias. Ergo in eoit sietudinem deliquisti . sui conuiuio teste , nuptialsque apparatu amicorum, heii eOno ubi meel brassi Rachelis supra vel . it. Qui iocatu

Sic abutitur usu . qui umbra consuetudinas scelus obiiubli.& ut se protendat in vetita de ebri suetudini, speeie subdolam excusationem prae tendit. 'Si usus te. L Laban,emi diuit in scandem alte ta eonsuetudine te Rachel supra pulei tam assi iata decipiet. Expecta. idola paterna , auresisque peracite,'religiosa amouerat filia; vacuos lares doluit Laban. sequii ut idolotum pi aedonem v ndi I te sui se Utat i studio sis tentorium. Norigenete . sed setius , nempe genita filia i a pueri cuius ille in reditur examina tutus cubile. Qui Diurae Rachel a Ne surium in manibus inuenite .

sub pedibu tegit , subter si Cimenta cameli Pei saiae iiiiiii laeta nunquam religiosior con leuc si deique desuper, nec irreuerentiam iudicat penitotis , abscondere ei Deos,ut ira Deum en e deret rei etentior , enes. 3 3. vers. 3 Ne ira c a si

mihi i sie it, aselisisti do otiarentis tui. compara Nunc ecinsuetudine ni consuetudini Labatii te gitimum metratum Rachelis ob inolitae e suetudinis speetem, supposita pro coniuge Lia,tutia piter mentitus destisi: erudita est a ponitore Rachel . excusate consuetudine fraudem . quae, ut viei stet et ut suppostae sororis delustum, b tus strainenta supposuit idola, auctoritateque simili eonsuetudinis,non se deliquisse probreuit.' cum nee ad patris siligit ingressuro, nec reddit

Sie apud mundiales inualuit, qui inuati es

vitiis consuetudinis variant, di inter se aduersantia delicta .ere diuersis v s luit iussa pio an αδ liquando uni in uitium quasi flamina stit, ei ne te obliuionis latens quiescit . alterum ubique exercetur. Tempestas aliqua tulit, quod tin sint adulteri, quot uxores t aliqua, quod bellorum ardeam incendia,quod ebrietas ludus, seu viba nitas sit, quod muliebres munditias viri piae su-ir,ant,& de meretrietum phialis ungantus ita

Des & comantur. Desuescere solent pectata v tera non virtutibus, sed tecentibus culpis. lnia quitatum genus usus decernit, reproducit aliquando, quae ein tia , aliquando noua prodi cit ; Omnium autem licentia auctrice consuetudine habetur. Tempestas elimitium tribuitiit tempori, non peisonis ; tempus serie dicitur, quod cupiditas. Cur incudes gentium, inalle que saeti leti ab idolotum multitudine noti sessiunt, fingitque Numina quaeque gens tam facilἡ vi iustitistit metalla δ hie Venus colitur, illie Mars, alibi deuouetur Saturno , alibi Merentio pennato, hute arae insidet a seu lapius , alij Iani duplicita sputa , pluti que , regione pristina Numen depo latur in alium', in ut iiii iudi pro libidine Diu communes adlegantur in proprios, propriique Ielegantur in exteros. Meditare a quo idolola-

326쪽

mla sumpsit originem , viique a consuetudinis

documento. Sapientiae a 4. v. 6. Inter emoris tempeνe contialesiente in qua consuetas ne hic ri,

tanquam lex e Dalam est, ct mrauno,um impe iis lebantis sim ma Si seulptilia . fusiliaque si mulacra consuetudo progenuit, ii ne patre quidem utpote spuria, & e luxus vago concubitu; quod quid cuique genti proprium adoretur si s cntum,& pro varietate peccandi idola sueee dant. Obserua illud: I eννον tanquam ι, eust a tira est. Si lex est et . non se cultores collegi stodirent: ideo etenim peccat iniquus, quia rixuatie indo legem transgreditur. Sed qui legi non patet . obedit libitd consuetudini, utpote quae patrocina ut delicto,sau tque deliciis ob dientis,dum iubet ; legem quippe habere praesumit, qui usus improbi auctoritati deserte nititur cum delinquit.

O misitum ius, quod distolis iniusta iusti si

eat, & in legem aeternam diuturnitate iniquorum motum contendit. Gentes.in Samariam

transtulerat Rex Aa1rius , qus ut 1 leonibus, quos imi ololatriae supplicium Dominus miserat,se defenderent, poposcerunt a veri Dei cultoribus eruditi. Accessit Sacerdos , vi mysterias acta doceret: illae autein confusis aris,cocli v rum Numen eum fictilibus Numinibus consudete, ne idololamiae consuetudinem abolerent

cis ad tenebras 3 Quae Cluisti ad Belial 3 Quae

Dei ineranslatilis ad fetilptilei si Deos colitis,cut& Deum, qui non patitur in altari consortium 3Iniurios es Numini estis,qui ei contubernalia adiicitis itinulacra. Ast tot consuetudines, quot idola colebant, aeternam legem, nequitiae inueteratam consuetudinem reputantes ; quam viveti Dei titulo mordicus insignirent, verum Deum fictilibus associabant. Quoniam non site

Deo se incedere probat, qui non ambulat sine leges legem nuncupat, improbam consuetudinem improbus.

V ix. Tunc introiuit Vagao ad Iudith, R dixit : Non vereatur bona

puella introire ad Dominum meum, ut honorificetur ante saci ςm eius, ut manducet cum eo, & bibat vinum iniucunditate.

Graditur pedetentim tentatio ita culpam

non ingruit tota sit luto , sed seti bitur, vis honestatis secre

perdat incautum.

SECTIO XVII.

la inceperit, tractu i mpo iis qui ge4 sit. Non illi eb prouocatur ebrietas, vinum prius colo et blanditur, qui non visi caput obtundat, sed oculos propinei ad virtum , dum mollitet

gustui aduletur, t mulentum ieddidit de libante .s e vilia sunt : non se tota publicant,sed per

gradus , in processu conualescere noscunt ut Aiacilitate bibendi obruant caput, cuius tant diri

labra ii abant. Vt sint ad perniciem promptio-Ia , t arae sedant, ne celeritas tib sationis cladis suspieionem inii eis . Lenitet descendunt , non cadunt, ne strepitu terreant volucrem miseram, quam ineseam. ideo suggestio criminis nuncupatur toηιiatio ; qtiippe tentando graditur, de vi tenebrosa est,neicit super umbras cui tere, dum se immittit.

Eunuchus qui se aiebat Holofernis leno- io nem, ut ludii ham ad illecebram prouocate sentitionis artificio adoritur, vers. Q. Non vereatur sona ptiel a intra re ad Domistim metim,it honoriscerum arae saltem eius , ut manducet etim eo , Ohisae Dinara iniucunditare. Non obediisse di, uiuisis Domini famulum studiosum. Praeceperat

co enr ai habitari mecum. Sub habitationis honesta voce inhonestum accubitum concupivit;

quasi nemina per thalamum , lasciuientis viri, extraneique corporis habitaculum sat in uxoris ossicium, quae ab exordio ad consuetudinem inquilini mariti aediscuta dicitur, qua prodiicta. Cur vagao subsiluit totum , nec tibia nem de- Cm.1. x, clarauit, sed tantum lacessivit ad epulum, de de tricliuio Principis honorem retulit,& fauorem An quia lasciuiae prologus vitiuin de esca est, teliquiaeque , quae cadunt de mensa, in amplexus cadete meietricios 3 Vt steliei iis ad piaculum persuaderet, pietatis α vi bauitatis elogio vi tium . quod parabat, obtexit, ne si illicd impudicara . proderet voluptatem a casta foeminat emtieictui Non sine apparatu libido piocedit. praemittit famulorum obsequia, quae honestatis blanditiis sequenti in viti itio loco luxuria aperiant f mitam te stertiant, ne si in prima fronte procaeitas libidinis iret, impudico vultu tet-

sotorem adamabat Atra non, ne generis co- Ior. gnatione contentus, membra, quae ex eiusdem

genitoris renibus natura diuiseiat, pet incestu coagmentate cupiuit, intendens nexibus assuere illecebros, netionem camis, quam urigo piaestiterat .Timet. si stupri cupidinem pandat, sor- . tem concubitus omissurum.Ergo iacet in lecto, fastidimi, stomachi dolet, nauseamque simulat, pulmento , quod manus sceminae condivissent,

ex nouitate eduli j curandam. 1.Reg. 3. vers 6. I. eg 1 3. r.

Venias, scio. Thamaν soror mea,vt facias in oc Iis nisi. Ga, s seiunctitas, O citam capiam dimanti .im Cut se seti satagis de cubiculo so- cura, de Gioi Eque nobili coquum, quasi obsonio non sidas, quod manus extranea, latesque Non visi eo dierint ὸ Pulchram appetebat, non cibum , qui cibum procurabat a pulchra: qui dormitorium lectum , in lectum conuiualem conuertit, vi non illicd se illegitime dotini uiarum ostendeiet,qui legitimam escam ambiebat. Vides vos. ia. Cumque .latii; et ι; cibam, et e- παῖ is henai eam , , ait Uini cuba mutim soror mea. Cur non dicitur, apprehendit eum cibum vide- licci,quein obtuleiat, sed apprehemala eam, i rem utique , quae non se obtulerat inhonesto

Quoniam iam cibus suum peregit ossicium, qui in exordium libidinis suit eleeius. Fecit de misericordiae penu atrium delicti, ut sub piatatis larua tegeretur piaculum , nec subito se osten dei et, ne tinnianam pudicam fugaiet. Insteila

saetat

327쪽

in s.

2 4 Moralis Explanatio

erat in eubiculum virgo, sed egreditur mulier, poli etiam fuit in sororem ingrcss is scatet , quition i Gltim cutii illiu sed & in illa habitate su duerat. si e non ira i qminem tentatio subintrat, quae prius sensio & ae 13 se movet: homo est,

qui cim patiens morae in tentationem velox ingreditur,quae adulatoriis blanditiis illexit iuue nem,non apprehendit. Aciendistine hendis eaem ; quippe nisi brachium iniiceret, solida pulchritudo stetisset. Sic consulit Dominus.

Mare. l . veis ues. Vigilare o orare, ut non Atretis in tentationem. Spis itis quidum promptu. es, euro iero infirma. Cui non initantibus precibus Obsectem ut , ne in nos tentatio subintret a intrate siquidem est arbitrii . vestigiorum labor redumque gradientium mobilitas. Quid faciasios , vim silete gradum, nee urgere crura ad ingrestum 3 Homo qui stat, potest obsecta te,ne cadat; quid opus imprecari, ne ambulet 3 Sibi

albitet est De subeat tramitem, quem non vult.

Iuno in hoe precibus incumbendum : tentatio enim ab immobilitate ducit exordium , non in ostio se figit, sed in penetralibus haeret a xttium stragulis honestatis sternit, vatiat fiotibus de campo virtutis , latet colubet sub virore ι quipedem immisi, immoto reptili, in aspidem introivit. si intrare peccate est, reciosae portae in suis c idinibus alte pet manent selidatae . sponte eum et imine habitare censetur,quod formam honestatis exhibuit, vi stolidi pedes periet tarent secute. Inde dixerat Holofernes: Stiriti m Maam i iam , ιι sponte consentiat haιhare mecum. Ultroneus est gressiis,qui a domus elegantia nitoreque admonitus per concessa labitur in ne

gata

sie satur Dominus ad Cainum, Gen. .v.7. Grconeta Iazis, itia ' Nonvissem egeris, recipio: Iin autem male salim ἰn I bu, Hecarum aderis pSed sal t. eris appriis im , ct in domina νὼ ignis. Si semel perpetrauerit malum , non post iniquitatis incessiim,reecatum suceessit ad portam ; potius ad ianuas in eo offendit,qui o sendens Deum. in criminis penetralia se dedit. plena succo sententia est. Nondum se peccatum proieeit in sores , donee homo per sceleris ostium stibi iuret; potius de virtutis specie constabat attium, personaisque rectitudinis forma alliciebat intrarit eis. Peecator ingressus ii audi ilico emist ad fores, et exit laruam, integramque solum de .estibulo eu bilibusque constantem, ille criminis ilemonstrauit. Ideo sub Ait ut Sed sub ta eris appetiim eius, ct tes dominaberis . litis. Cur non appetitus tuus, sed eius 3 Quoniam verE te appetit ; at non utique te impetit , sed te petit, auresque sgura te ambit ι vetum sub te est . non tu sub eo, nisi admoueas gradum

es intres.

Matthaei is. v. is. Tun p tr es, O svri hane petram ad cato Ecelsam meam , O mira iiseri non prae tibi ni aves resti eam. Quid qudis noni a ualeant portae , si hostes interiores praeua- eant, daemonumque agmina, qua data porta, tuam . & od iniqui elaisci sonitum it tuant in Ecelesiae petii ieiem 3 o ooti mel scelerum pottae timcndae sunt prae hostilibus turmis quippe congnem virtutibus obiiciunt figuram, tum ἡnque aequitatis in iniquitatis limine ostendunt, ut pei splendoris sidem sensim in orbatas lumi ne flammai fidit ei alitet initantes immittant. Metito polia; instii dicas vestibula inaurata vitiorum quae vestigia prouocant ad ingressum,

non eas caria mouent adcursum: quippe ut quis cultat, eampus est;ianira, ut lente ambulans intret; ee tumultuatio vilia compellunt, sed patulis ostiis, de planum promittentibus, motum instigant.

. tinti, is . vel 1 c. siἰ liti a rem moria ac precatum est. Quid immobilius morte . cui nec I.Cct. s. aeneus pes aceidit ad incessum , cui nuda ossa, eui per cineres deo exa compago, nec crura poplitibus fibulata , nec a fluentibus Dei uis organa vestigiorum continua i sane sedens deicti bitur,

non incedens, cui equus paludus est pro stu,

ut velocis bruti celeritas sub sedentis grauitate dc inertia non eursum exprimat, sed pallorem, Apoc .c. v. s. Et ecce equis, pa idus. o qui sed a. bassure eum , nom/n ἰοῦ, .mses. Cui usui stimulus ad cutiendum , i quidem defecerat mobilitas vitae: Et licet ilia seliat calcaneus, vulnere respondebit, non motu Ita est. Mortale vitium non pedibus ambulat, sed aspectu : se tantum ostendit arbitrio sub vitae s gula, peccatot secum stimulum potiat, nen ut mortem iaciat curiete, sed se ad mortem.

Lbs 13. Cui Iudith respondit i Quae

ego sum , ut contradicam Domino

Vers et . Omne quod erit ante oculo eius bonum , & optimum faciam.

Quidquid autem illi placuerit, hoc

mihi erit optimum omnibus diebus

vitae me e.

O litus in mitiis nomen es Auran;

sonitu is ignorat, de alieno ci

chmare mirius est..

o sutor in peecatolibus exoletis pro C tessit,ut qui sensum ni amiserunt,in peia

ima clueant arbittium, nec etialia de nomine bonitatem agnoscant. Mali optimos iudicant, sui nequiores ; quibus voluptas sceleris non roduin fructii, qii in in scelere est. Hi pto v itutum s.llabo sibi imprimunt vitiorum elenchum,qui si quando viderint boni figulam , quasi ad ho rendum monstrum,ignotumque spectium sis

dio oeulorum aegrotant Nullus est artifex, iuenis ius error ad dolorem non tangat ; nauclerus, si clauu in amisit it,dedstque catinam in syrtes,e

rauisse se meeret. si ignauia patroni poli oratio nis stipendia , reus perdidit causam , erubescit

Otator. si medieus iuuenit cadauet, cuius ad

medelam , pulsum tetigerat, non sustinet senus comitati defuncti i de tamen peccatot in suo mine delectatui. Quoniam illis sua insederat ars, hie nec vocabulum virtutis admist. Qu1m laeto tetit pede , qui proximi famam eontriuit,

qui stupri ingenio de virgine mulierem effecit, de alienaque coniuge partem sui. Non modi Eis uirtutis est portio, qui saltem sciunt, pos

quam patra uetunt sceleta', esse virtutem : ouibus autem forma bonitatis notissima, quasi in alieno climate degit, peregrina & inuisa est, nescii

328쪽

nescit aen au i estis dolor obierere irpe

Doti ait dieam , quid si bonum. iudi si eunucho inultimi ad delicias impatii da & sectica responssit Verci . cu/ ego sum , t e

i; impudici te volo prostitui , cautam strem ii ea uotis amis sti. Plae ebit tibi . quod placebit Tyranno 3 ergo iam seortaris se stragici . apte - iam laeso sed ex indole nequissimi Dueis. iii- it ingeniose lenonem. Nunquam succumbet sae: in , quae assensui thalami impossibilem conditionem apposuit. solam se deliquetram iura in in eo , quod bonum & opsimum riolofernis oculi ut eant. Quanao bonitas D ei pu cebit puella plaeitis indulsebit.Verum impos se bile eu, quod procacis N improbi lumina in bonum intendant, quod de saeie non nos 'm udd placeat illi bonatas, ius impos . Spes Du- quam infringendi rugotis sis minae eastissimae insuit ex deiperatione boni in Trianno. Tam lon e aberat a boni notitia, ut & mirae. ii me ret, si quod optimum erat tantum boni cabulo nuncuparet. Quare opiens scemina, recti petita,naomerique bonitatis edocta, suod ii se tandem differit bonum iuxta trusinae iustae censura in,illa optimum appellabit. Quarecbi tua diae isse i Hoc in I seci optimum omnibus Henis i ta in a Cur in super latiuuin extulit bo-i una, quod sorte dixerit Holofernes Quoniam nisi ex pondete di cumulo bonum nobilissi- iniim crescat, inspidiis Dux vix bonum potetita ellare. sie aberrat impi obus in iudices o. Istiae s. vers io. Vae Aetii, malum bo m.

amai m. Cui diris plectitur, infaustisque imprecationibus deuouetur orauius , qui dixerit,

quam qui Aeerit 3 Error est styli. in dialecto de linquere t vapulet fetula trio iste, qui vocabula inutat ; si adolescit in schola, proficiet.non ite is luie in senii des et et, nee patibulum stibear, litem satis sua in se ilia eastigat. Imo iniquitatis tam ex eurrit.qui logius malitiae propugirauit

patium. Satin est latὸ patens campus vitiorum, improbitatis regio per optimam viatilet si partem extenditur, quam nee siet a concludunt, nec sintnae lampadis cursus exuperat. Qui bonum tractat, ct exambit vi malum, iniquitatis situm uitanit, a eoque nequitiae pennis peruolauit latitudinem peccato tum , vi in exteras bouitatis piovincias agitante cursu diuertat, Oculorum4 qu. co su eiu sine in maluiri, malum etiam rc puti t. quod est bonum. Ergo consummata iniquitas est, bonum non noscere , sed malum di-

ecie , quod est bonum , ut pro Raalo perpetistbo: rima. Vnde subditur : pon/ntes i enebras lucem, O Iticem teri Di. Agit cum tenebris, ut cum luce , cui curta est ad commercium sacinorum longa dies, & sopori proe utandi momenta inquietii sine Linorum os scio, a fatigat,vi & exis iat usur .is , luce, dum reliquias noctis ad nul di ius diuitiarurnas suinat Agit cum luce,ut cum

' D' ,- ortatur in sole , inelei rici 1sque ample, hos in ii ianum splendorein obduc ti rgente aut ora tesuisti sed adhue iudieat

io'.

elso noctem. sic isti temporis arbitri, sideriim

statio non ι sor Maiia,Limamque daci, noctique solen, aas et ibuni criminis at Oscio. verum caeco non dissidet ieri, potis forma, aut noctem nisi a gallo non senui , nec matutinam luccio ius aici taculorum praeconibus.

postquam idololailiae trigies viderat vates, quas de granis sal, exi, saeerdotes suis tibia, va potabant . Audiuit a Domino Eacchi ebs s. . i. . prach. et is

qua/ i ii fatiant .Quid peius idololamia elli Sub

mus Demiri ', quoa rei iciebar ad Aquil G rere ibi retili rei se aetant plangentes, quonidem. Sc lectius De est, quod foeminae passis octinibus, querunsque singultibus sorinosi iuue inii doleatu eaedem quam quad Sacerdos simu laetis thura socceiadat, immotisque idolis quem

debebat Numini , poplitem vertat 3 Dolor po iaria ii, 'n culpa : imo excutit lachry-itias remittentia, pallidusque vultus & fluidus,

quae austeritat cm amat, xii tuti datur. Veii iusta uitis es Adonidem defleuisse , qui de gena itini fore. ille disi que oculorum implebat thalamos s. itantibus. Dolor utique mali est quiri ali in pei si dii se lic dolant, quasi occumbente Qmalo amiserim bonum, a fiducia boni despe rant. Pote iii idololatra bonus seri, qui non aum ad idoli eas ni is e fleuit. Qiti moeret extinctum laseiviae iam item , laetabitur utique , si redierit ι

aera i autem in malo , extrema deportatio est , bono: quippe virtutis stipendia transeunt in ob sequium vitiorum. Postquam in Andos quorundam hominum otes sapientia praedixeiat , ut Domini pietateria extollat. ite aut cit sapiens. t r.vers. 8 M,7- sap H. t. si antee sp j jxe elim tui testas, ut idios piati a. i; mi a poli aliqua : non ignν - ,

quoniam nequam est natio eorum , O nistinis is malitia ipsi tim. σ qtioniam non petet ad mutari cogi a. t optim in perpemum. Cur in his malitia dicatur naturalis , esim iistora prouida nunquam erret, iis.

sed delictum sit ab a biitio 1 Sane, si inquitas i

Philosophis, qmd sit botium , iuccurrent: Bo Dum est . quod a se impetum animi seeundi, miratu tam mouetj de ita demum petendum est, xum coeperit cise expetendum. Qui ergo mali-griatas a natura , quae suopte impulsu pulsat ad bonum 3 ha est id bellis tui quotum impio bita, ut si in bonum aliquando desse charit, appetant in illo mali figuram , allieiunturque coclice, si in equam est , nee descendunt ad medullam, quia bona. Ergo natu talem reddunt malitiam , qui

xccia natur ae conatum eo dein impetu dirigunt

in vias i eupidinem , quo nitit ut in bonum natura. Luminibus laesi laedunt obiecta : tadis sque

ceu laribus sese inant speciem vit tutis de veneno vulorum. En cur ad iacitur: sitioniam non pote Hat redita'ἰ eos ratio alarum in perpetvtim. Cur nobilitas den satur arbitrio quod potius ciet vertigine laborate Quoniam nequit resipiscere 'olitis . eui cadem iugitet superest cogitatio trice potest cogitare de bono, qui in bonum tendit,nis malum esse delusus. Cur tam imi

aerei benatores , sed vespae a Domino in excidium pira x: mecessores exercit u lai vestis. O s n. l. Abas ibo distident vespae , quo h a n his nee in eges, nec examina sum, nec thymo pascuntur, nec duuia solum viscera tan-- Lunt.

329쪽

gunt, quas inuidi boni saporis,sed musicis ara rutant , spretoque capite glutiunt corpuscula, De quid boni noscant, rectitudinem regni . ciuium consortium, pabuli bonitatem: Ergo aves pis pessimi perimunt ut , ut muscae , quae de rael inquinant. si de libent. Non potuit ingetiio-i ot clade, aeuidete , ut serant paritet dii et plinam & poenam , a terebris aculeisque xesraium . .. transfixi,quibus nulla boni cognitio est,sed pascunt ut sordibus plo delietis.

complera es malitia eiu/,ὰ hsas irii vita ari . . Quale genus solatii compleuisse malitiam 3 Qui vacuitatem vanitatis compleuit, seseque ingu gitauit in stetera, nee supei est quid delinquat; ut vestigiis poenitentiae retio vel iis redeat ad lucem , spatis immensitate teitebitur, gladum illi comprimet desperatio, qui ut a vitiorum voluminibus surgat, profundos fluctuum montes, quos cadendo super scapulas iccit, debet, ut mergar,reuellere. Imo sol aluis est auspicium, quod malignitatis snes inuenerit, ad bonitalisque consilium attigerit, quam alius este regio - Nis aenoscat: squidem qui improbitati sun litus se deuotiti,absque termino illam producit,&ii sorte ad bonum appulerit, deuolat sub mali fiducia. Egrotus quemque cibum smili sapore respergit non ei di det fel a melle ; quia in palato. quod inuaserat saucius humor, secum iusiter portat si istum. Si aliquem admiserit pupilla colorem,otiosa est lux,quae pingat obiecta. Nisi piosuisset dissimilitudo figulae,eiusdem quali. raiis visae ciet. iniquus & in gusto,& in ocim. iis aeger est, non di scernit bona,quae cernit selle criminis, quidquid eapit,inspergit. Non se est inscelix, qui compleuit malitiam ; in tuto est. quia ineipiet de coloribus iudicare. unde una retiosus si : compi ta 6 Malisia . i. . Am; est Mi alia, niti, Qus crederet in tam breuibus 13llabis . malitiae & ,eniae vinculum tam stri ei una Φ Sie oportuit : tiam qui malitia spatium

. cucurrit, nee haei et in termino , gradum opus

est a 3 tramitem boni secundet. Nee par est quδd ii iniquitatem gradiendo dimiserit, non eicii missa iniquitas praedicetur.

Versis Et dixit Iudith : Bibam Domine, quoniam magnificata est anima mea hodie prae omnibus diebus meis. Per honesta opera ion citra' artis; per 'γnue facta computantur anm non iam

labiles m constantes; saecula peregregia facinora. SECTIO XIX.

I viuere est agere , geneto sol actio illustriorem vitam producit Saecula vixit,qui uno momento opus per saecula duraturum patrauit. Si sata satagis propagare, non de diuturnitate consulas aura , nee de praesidio pabuli exaggetes incrementa viuendi:age honestὰ sorti et M prudenter ibitet temporis esto tu Cur

Moralis Explanatio

sol ex diurna luee numerat dies nee intercapedo noctis eo titilibat, quo mitius a recens dis lucibus anni labiles computentur Quoniam et sin fune te noctis occumbit, lucidi operis, quod diurnus peregit,pro vita solis, ast totum calamo perseuerat scriptum. Ergo tot luces vives, quot egeris. inertia in tenebris est, improbitas qua titat umbras , vitius victitat de nitore. Pareae stamina , non opera , nent, si tenue sacta, pensa noti sustinent; ite filum quod steati possit emittunt.qisibus non nisi aetet tilias est pro sus ludit hae propitiat poeulum Holofernes: at illa itiquit velisis. libam Domine, usiuam ma- .gnificata es anima mea hociis Da omnipiti a j Ἀmeti. Adnotauimus in littera in Cta esse: . Quoniam maIn beartim es vinere meum in me . hodie pia omn; in diebuu generationis mea. Dicebamus inibi seu sum este: Magis hodie vivo, quam toto impure, ex quo nata sum. Ergoti vitiis plus sitima , quia nune babis.quas glebas vitae de iiiii caloie reisundas, de in diui ui iaitatis fluctum hoe quem tibi Dux Edit,imbre agi is . lino sobrietate desurictu, quae vita supe- rei it cauae sed in eniose iremina pudicae vii ab impudiei uita disci euit. illius vivere, bibete fuit ; huius, iugulate bibacem. In hoc solligiti is acinoris die pluta saecula . actuosa puella ece-git. Lustra, quae adhuc vixerat, aestimat ut momentum , quae in momento caedis animos , quam intulit, aeternitatis durationem produ- xit. Se hodie sentiam pati ter commemorat ocadultam , Opeti, Laelici puerperio, quod simul vitam praestitit de aetatem .slox iugulationis lux illi filii. quae sae lotura peperit lueo. O subi- id senex puella , non de rugis frontis, non de

capitis inquieta vertigine, nee de scapulatum Onere sed de praeuenta diuturnitate dieriim,quasiti stans operis aeternandi congessit.

Iosue postquam dissipaueiat Gabaonitas.& at caede de fuga , imperium in diei Piasdem se

ira Gabaon ne mone u , O L a cantris vallem

Ataron. Si peracta victoria est, quid ultra nite sis. sortiis irae Dux 3 An tiophaeuin e solis lampade suspendete euras, seu iussis Solem vinee-ie , iubatque vincire diurnum , qui iam agmina inimica vicisti λ Bene censuit, tam celebrio peti non vitam susseere diem , cui trium plii momentum lucem geminatam meruerat. Pluia quam unam diem facinus hodiernum vivebat, quod Solis durationem protraxit, ut coexisteret Operi lux oblongior. Haesit vestigiis labile tempus , ct quod in fluxu est , aeternitatis indolem aemulatum , non breuiorem durationem operi

debeti satetur, quod in posthuma saecula fecerat

durare victorem.

Seis illud sapientia 4. veis i 3. Consumma vi o 'in Artii expletiis tempora tia: plaeha enim erae s p. is'mo anima illius. Quomodo expleuit tempora, quae non teti Inanitas quo complebitur 3 Labilitas quo solidabitur a Consumptio quidem temporis mors est, aeternitas consummatio. Si summam temporis redueas in ealculum, eieiunumeri quotquot selibas , praeteritum suxit; nondum adest stitutum t ergo supputatio temporis punctus est.Sed est, qui in puncto omnia tempora copulauit , dumque tempus consumeret, consummauit: nam piae retitura & suturum attinitatis

330쪽

aeternitatis medulo in egregii operis pulicto congessit. Subditur ratio , cur qui e vita properus cessit, plura tempora explet ille dicatur: Hackia enim erat Deo an a ill m. Quid quod anima suo visci placeat, & honoret auctorem Tempora, quae Pon vixit id angustias lueis, glomeratis in

unum annis, assumet et Egregiὸ. Antina a vi neulis corporeis exempta, non iam tempore mensi ratur , sed aevo, quae in Angelotum sortem assetitur. Quis numerus Angelicae durationis 3 Per instantia actionum recente, quas eum momentoratient, aetatem sibi compii arat ab operibus. instans Angeli actio est, sed quia nobilis actio, de frenua utpote ab spiritu generoso producta,longissimae temporis durationi utium instans tam sed eundum rei pondet. Ereo quia iustus in operibus sacta Angeliea aemulabatur , plus que tempora ad operis instans trahebat, anima eius a mensurate potis liberatur, latitudin sque sinum subintrat,vt Angelorum contubernio Deetur,quos imitabat ut Osticio.

vix Samson non serto. nec aere. sed stolidi mandibula pulli mille uiros, quas paleam dentibus asina contriuisset, sonissinus virorum occi- . dit, eum illico adiicitur Iudie. s. veis.1 . INA- coit cie Is A iri . labias PHI hshqm mulari annis. Cur praeret consuetudinem Scripturae,antequam moriem strenuus hie Israelis iudex oppeteret, quatuo rcgiminis lustra,tamquani si iam si isset, studioso calamo numelamur a Consulatus aetas nonnisi cum completur, apponitur; adhuc su- renii sani soni quid vivat : ut quid tam celerius putatio: successit Praecipue quia post non modi ei temporis lapsum, obeunte Heroe, se cito que sepeliente inimicos , cum in sortitudinis hiae iam uiuendi causam sinii stet , idem tempus eius gubernationis adscribitur, insta. cap. 46. vers. 3 et Uerum carpiti eius , ct δε- per erunt Ini, Saraa ct Gyhaol , in sepulchro patiis sui Mantie : itia catiitque Israel αἱ mi nis. Cur igitur post partum in mandibula triumphum , qui nondum aduenerant , anni praepropelὸ nuncupantiat 3 Quoniam vixerativa actio, quidquid usque ad mortis vestibulum victurus erat postea famion, suturi temporis tibi tarditatem praestimens , propagannque saeinoris diem usque ad terminum temporis futuri praefixum. Qui in momentU cIn summauit victoriam 1 quid non oblata tempora consumpsisset a Tune Israelem iudicauit

tot spmis , quot post vita si perstite iudieauit ; quippe Israelis ab agminibus Philistino rum Iibeitas illico futuram metuit, & possedit

aetatem.

At quare succedentia tampora post victoriain , non annorum numelum augent ; siquidem postquam dissipauetat hostes , de meretricis fornice , quam amabat, custoditas ab hostibus portas manibus robustis euulsit, de vLque ad verticem montis vix scapulis curuatisi vitaiut. Deinde Dalilam adamavit, virium que ni γ stelia detexit, de elutis oculis pistrino euoluendo de tulit, ut toto corpore, alinae impleuiis et oiseium , qui mitis asininae mandibulae ministerio hostes fuderat in perniciem. verum non amplios vixisse putatur, qui post victoriam piis maira non iam vincit agmina; sed turpiter ab antasia vincitur , illecebraeque retibus illaqueatur, brui; ue perestit ossic uni, postquam foeminae petii iiii capillos, cuius ob Σινδε iti Iaalh. Tom. II.

amorem exarsit. Actum fuit de vita Samsinis. cum in turpitudinem actio des exit : non vitiit nis egregiis operibus Neros ; quid quod duret 'dulat seopulus, qui non vivit. Dices : Nonne fuit operis illustre prodigium , caecum occia disse videntes, de pretio sibi morti, ast impiae tot inimicorum vitas emisse, quot sub dirutae

domu, lapidibus sepeliuit 3 Audiuimus quidem elogium iudie. is. vers 3 o. Concus φθαι fortiter inti ι

eta M. Si si e vitaiti mors sortissima superat iit cur noti eisdem lustris vivat de mors , quibus actio ptima victoriae 3 Ita est. Ideo post Heloi, obitum studiosa sedulitate profertur : Sepella- ναηιρ- δε septilchro patris sis Mantie e Halaa xii vi Is πιι vlaim; annis. En iterato repetitur, quod praecesserat, non dispendio calami, nee periodi sui ei suae iactuta : sed quoniam tot annos in morte praestatuissima vixerat, quot invita, qui aetatem pristinam in instanti ne inoli,

reproduxit. Quam secus Absalon , cui, quia turpiter ege- I i rat, mors tui pissima triplicatur. Non seines moritur , qui nefariis ope libus adhue aetatis duratione sal et stite, ruitam sinit. pendete quercusso tibii, limenis, quasi ramus a.Reg. i s. vet I i. a. Reg. s. Ad sit capuι eitia queretii , ct iri sti penso, ἰπιιν x .catim cir terram murus , cui iasiderat, ρ νrran

titi. Cu; se suspenditur flos aetatis , humandin-que solium cito demetendum sylva suscepi 3 An quoniam breuis solii duratio est, quam vel

excutit ventus , vel pruina decoquit, vel δ irimit ab arbore leuitas εο aptet ille vitam patiis . praeoccupate gestiuit, dulationemque regni su- tutam, quam ambiebat auiditas domitiandi, adhuc uiuenie genitote praesumpsit. Anteiuert retempora, o misere annorum prauentor, optimae actionis est, non iniquae. Si vis aetatem praecii rere, cutie virtute vitia nesciunt arti pere dura. tionem; vivit adhuc parens,expecta ; quod si tenuas motas, pius esto: sic ad praesentis diadematis sortem sors an annos succedentes vocabis.Sed

ille, quod egi egie factis debetur, saeculum praeuenite, studuit impietati adrogale, iuuenileque caput de canis genitoris circumdare, quas possit reddere senes inhonestum sagitium. Ergo suturam mortem ut praesentem pratipuit, de hominis vitam in angustias vitae solii tradurit, quasi non in eis eret mori, cum scelus inceperat cogitare. Sie alius iuuenis e sulca suspensus, canis obsitus post mortem apparuit, quas crimen ei abitulisset senectam, quam natura liberalis

concesserat.

Vide quod sequitur secisse Ioab v. i . rilit iis.

erga tres lanceas in manu sua, ct in Is eas di 1.Reg. it. c.,cie Absalon. Cur tot instrumentis impetit ι .mors, cui satis ostis est, unum in uno corde vulnus insigere a sed vi tet moreretur , ter vulneratur e ne prauὸ agentem vixere putes , in quem triplex satum armatur. Tripli ei crimine se sce-daueiat tyranniae, impietate , & luxuria, regni Tyrannus, ita patrem impius , concubitorquerellicum pate itiatum. Ergo , ne cuique sceleti sua lancea ad litie ecionein desceret , triplici

nunc serio se titui ; quippe cuIque seeleii na

m is est. Ir'.

SEARCH

MENU NAVIGATION